1
IKASGEL@ __________________ _________________________________ ___________________________ ____________
Deklinabidea
NOR / ZER
Izen propioak Izenordeak
MIKEL JOSEBA FERMIN NI ZU HURA (BERA)
GU
ZUEK
HAIEK
Sing. Izen arruntak Erakusleak
2
LAGUNa ETXEa HAU HORI HURA
Plur.
LAGUNak ETXEak HAUEK HORIEK HAIEK
-
Nor zara (zu)? Ni Idoia naiz.
- Nortzuk dira horiek? - Horiek Mikel eta Fernan dira.
-
Zuek Marisa eta Lurdes zarete? Ez. Gu ez gara Marisa eta Lurdes. Gu Marisa eta Josune gara.
-
Horiek zure lehengusu AK dira? Ez. Hauek ez dira nire lehengusu AK . Hauek nire auzoko A eta nire osab A dira.
-
Neska hori zuen lagun A da? Bai. Neska hau gure lagun A da.
-
Zer da hori? Hori euritakoa da.
-
Hauek zure prak AK dira? AK . Horiek amaren prak AK dira. Ez. Horiek ez dira nire prak
-
Liburu hauek zureak dira? Bai. Liburu horiek nireak dira.
-
Zer daukazu eskuan? Eskuan ez daukat ezer .
- Eta ahoan? - Ahoan txikle bat daukat.
IKASGEL@ __________________ _________________________________ ___________________________ ____________
NORK
Izen propioak Izenordeak
MIRENek EDORTAk JOKINek FELIPEk NIK ZUK HARK (BERAK) GUK ZUEK HAIEK Sing.
Izen arruntak Erakusleak
IRAKASLEak GIZONak HONEK HORREK HARK
-
Nork esan du hori? Hori guk esan dugu.
-
Zuek badaukazue semerik? Ez. Guk ez daukagu semerik. Guk alaba bi dauzkagu.
-
Gizon AK poltsikotik pistola atera du.
-
LangileEK greba egin dute.
Plur.
IRAKASLEek GIZONek HAUEK HORIEK HAIEK - Nortzuek daukate mobila? - Mobila nire gurasoek daukate.
IdoiaK aulkia apurtu du. -
Kotxe horrek katu bat zapaldu du.
_________________________________________________________________________
NORI
Izen propioak Izenordeak
IZASKUNi MARTAri ASIERri NIRI ZURI HARI (BERARI) GURI ZUEI HAIEI Sing.
Izen arruntak Erakusleak -
3
UMEari MUTILari HONI HORRI HARI
Plur.
UMEei MUTILei HAUEI HORIEI HAIEI
galdu zaio erlojua? Erlojua niri galdu zait. Nori
-
Zuei antzerkia gustatzen zaizue? Ez. Guri ez zaigu antzerkia gustatzen. Guri zinea gustatzen zaigu.
-
Irakasle ARI klariona lurrera jausi zaio.
-
Nire auzokoEI txakurra hil zaie.
-
EneritzI nire izena ahaztu zaio.
-
Umetxo horri
lehenengo hortza irten zaio.
IKASGEL@ _____________________________________________
NONGO(a/ak)
Izen propioak
DURANGOko BERRIZko ZORNOTZAko BARTZELONAko Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak
-
4
Nongoa da
Plur.
ETXEko KOMUNeko ETXEetako KOMUNetako HONETAKO HORRETAKO HAUETAKO HORIETAKO HARTAKO HAIETAKO HEMENgo HORko HANgo GOIko ERDIko ESKUMAko EZKERREko BARRUko KANPOko ONDOko
Aita Santua?
Aita Santua Poloniakoa da.
-
Giltza hori etxekoa da? Ez. Giltza hori ez da etxekoa. Giltza hori kotxekoa da.
-
Hori DurangoKO liburutegi A da.
-
Zu hemengoa zara? Ez. Ni ez naiz hemengoa. Ni Portugalekoa naiz.
-
Hauek ez dira hemen GO bab AK .
-
Jon eskolaKO zuzendari A da.
-
Horiek ez dira euskaltegi KO ikasle AK.
-
Argazki hori album honetakoa da.
-
Gu gela honetako ikasle AK gara.
-
Jon erdiKOA da eta Mikel eskuma KOA.
-
KanpoKO gizon A nire aitita da.
- Nongoak dira kanguroak? - Kanguroak Australiakoak dira.
IKASGEL@ _____________________________________________
NON
Izen propioak
ELORRIOn NAFARROAn EIBARren GALIZIAn BERRIZen Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak
-
Plur.
OHEan ARBELean OHEetan ARBELetan HONETAN HORRETAN HARTAN HAUETAN HORIETAN HAIETAN HEMEN HOR HAN GOIan ERDIan ESKUMAn EZKERrean BARRUan KANPOan ONDOan
Non bizi da Aita Santua? Aita Santua Vatikanon bizi da.
-
Iurretako alkatea Iurretan bizi da? Ez. Iurretako alkatea ez da Iurretan bizi. Iurretako alkatea Durangon bizi da.
-
Gerediaga Elkartea Abadiño N dago.
-
Zu hemen bizi zara? Ez. Ni ez naiz hemen bizi. Ni Lekeition bizi naiz.
-
Ziortza baserri horretan bizi da.
-
Anboto jatetxea kale honetan dago? Katua mahai azpian dago eta sagutxua bere aurre AN. Kanpo AN euria da. Amak dirua poltsiko barruan dauka.
_________________________________________________________________________
NOREN(a/ak)
Izen propioak
IÑIGOren MIKELen AITORren ZIORTZAren Sing.
Izen arruntak Erakusleak
5
Plur.
SEMEaren LAGUNaren SEMEen LAGUNen HONEN HORREN HAREN HAUEN HORIEN HAIEN NIRE ZURE HAREN (BERE) GURE ZUEN HAIEN
-
Norena da koaderno hori? Koaderno hori Igorrena da.
-
Norenak dira artazi horiek? Artazi horiek gureak dira.
-
Kotxe hori zure guraso ENA da? Ez. Kotxe hori ez da nire gurasoena. Kotxe hori nirea da.
-
Telefono mobila neska horrena da.
-
Gaur auzokoEN batzarra egon da.
-
Ume horren aita
- Hau JosuREN erloju A da? - Ez. Hori nire erloju A da.
gizon lodi hori da.
IKASGEL@ _____________________________________________
NONDIK
Izen propioak
ZAMORAtik BERRIZtik ZORNOTZAtik MADRILdik Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak
Plur.
KALEtik ZUHAITZetik KALEetatik ZUHAITZetatik HONETATIK HORRETATIK HAUETATIK HORIETATIK HARTATIK HAIETATIK HEMENdik HORtik HANdik GOItik ERDItik ESKUMAtik EZKERretik BARRUtik KANPOtik ONDOtik
-
Nondik etorri zara? Ileapandegitik etorri naiz.
-
Trena BilboTIK dator.
-
Bizikleta lasterketa handik etorriko da.
-
Sagua zulo horretatik irten da.
-
Barrea barru-barruTIK irten zaio.
______________________________________________________________________________________________
NORA
Izen propioak
ELORRIOra PARISera EIBARrera VALLADOLIDera Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak
-
Plur.
SUKALDEra LURrera SUKALDEetara LURretara HONETARA HORRETARA HAUETARA HORIETARA HARTARA HAIETARA HONA HORRA HARA GOra ERDIra ESKUMAra EZKERrera BARRUra KANPOra ONDOra
Nora zoaz? Zinemara noa.
Autobusa Bilbotik DonostiaRA doa.
-
Etorri hona, umetxo!
-
Zaldia mendi horretara igo da.
-
Idoia mahai gain ERA igo da.
_________________________________________________________________________
6
IKASGEL@ _____________________________________________
NOREKIN
Izen propioak
IÑIGOrekin MIKELekin AITORrekin ZIORTZArekin Sing.
Izen arruntak Erakusleak
Plur.
ALKATEarekin MUTILarekin ALKATEekin MUTILekin HONEKIN HORREKIN HAREKIN HAUEKIN HORIEKIN HAIEKIN NIREKIN ZUREKIN HAREKIN (BERAREKIN) GUREKIN ZUEKIN HAIEKIN
-
Norekin afaldu duzu? Lagunekin afaldu dut.
-
Baserritarra asto AREKIN jaitsi da herrira.
-
Ez nago ados zuekin.
-
Amama ilobEKIN joan da zirkora.
-
Ez ikutu kristala esku horiekin!
_________________________________________________________________________
NOIZ Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak Esamoldeak
Plur.
GOIZean ASTELEHENean GOIZetan ASTELEHENetan HONETAN HORRETAN HARTAN HAUETAN HORIETAN HAIETAN LEHEN ORAIN GERO ATZO GAUR BIHAR ETZI OPORRETAN SAN FERMIN EGUNean ASTEBURUan ORAIN DELA 10 minutu ORAIN DELA 3 aste ORAIN DELA 7 urte 10 minutu BARRU 3 aste BARRU 7 urte BARRU …BAINO LEHEN
…ETA GERO
…ONDOREN
ARTE
7
goizeAN tabernean kafesnea hartu dut.
-
Gaur
-
Datorren
urte AN pedagogia ikasiko dut.
-
Pasa den
hilEAN nire lehengusuak bisitatzera joan nintzen.
-
Orain
-
Domu Santu egunEAN
-
Bazkaldu baino lehen eskuak garbitzen ditut, eta bazkaldu eta gero hortzak garbitzen ditut.
-
Ileapaindegian egon naiz arratsaldeko 3rak arte.
oso pozik nago. Bihar ez dakit zelan egongo naizen. jendea kanposantura joaten da.
IKASGEL@ _____________________________________________
_________________________________________________________________________
NORENTZAT
Izen propioak
INESentzat MIKELentzat ANErentzat OHIANErentzat Sing.
Izen arruntak Erakusleak
APAIZarentzat UMEarentzat APAIZentzat UMEentzat HONENTZAT HORRENTZAT HAUENTZAT HORIENTZAT HARENTZAT HAIENTZAT NIRETZAT ZURETZAT HARENTZAT (BERARENTZAT) GURETZAT ZUENTZAT HAIENTZAT
-
Norentzat da oparia? Oparia senargaiarentzat
-
Gona hau nire lobatxo ARENTZAT erosi dut.
-
Tori! Hau zuretzat da.
-
Joku horiek pertsona nagusiENTZAT dira.
-
Plur.
da.
Ariketa hauek errezak dira ikasle horientzat .
______________________________________________________________________________________________
ZEREZ
ESKUz AUTOBUSez
-
BURUz
TRENez
BOLIGRAFOz
ZALDIz
josten du zuen amak: makinaz ala eskuz? Gure amak eskuz josten du. Zerez
Mikelek esan dit bihar trenEZ joango dela Bilbora.
Nik oraindik ez dakit ordenador EZ idazten. __________________________________________________________________________________________________ -
8
IKASGEL@ _____________________________________________
NORENGANA
Izen propioak
INESengana MIKELengana ANErengana OHIANErengana Sing.
Izen arruntak Erakusleak
Plur.
GIZONarengana GIZONengana EMAKUMEengana EMAKUMEarengana HONENGANA HORRENGANA HAUENGANA HORIENGANA HARENGANA HAIENGANA NIGANA ZUGANA HARENGANA (BERARENGANA) GUGANA ZUENGANA HAIENGANA
-
Norengana zoaz? Txominengana noa mesede bat eskatzera. Ume guztiak andereño ARENGANA doaz.
-
Joan zaitez mutil horrengana eta galdetu zer ordu den.
Zugana etorri naiz nire laguna zarelako. __________________________________________________________________________________________________
NORAINO
Izen propioak
IURRETAraino PARISeraino DONOSTIAraino Sing.
Izen arruntak Erakusleak Adberbioak
9
Plur.
ZERUraino LURreraino MENDIetaraino ZUHAITZetaraino HONETARAINO HORRETARAINO HAUETARAINO HORIETARAINO HARTARAINO HAIETARAINO HONAINO HORRAINO HARAINO GOraino ERDIraino ESKUMAraino EZKERreraino BARRUraino KANPOraino ONDOraino
-
Noraino joan zara? Sevillaraino joan naiz.
-
Pasa zaitez sukalde RAINO!
-
Bihar mendi horretaraino joango gara, ezta?
-
Sartu zaitez barruraino!
IKASGEL@ _____________________________________________
Aditza
NOR
(zer) NAIZ HAIZ DA GARA ZARA ZARETE DIRA -
ADITZ LAGUNTZAILEA
- orainaldia
NOR - lehenaldia
(zer) NINTZEN HINTZEN ZEN GINEN ZINEN ZINETEN ZIREN
Ni Hi Hura Gu Zu Zuek Haiek
Umeak amamarengana hurbildu dira. Ni Igor naiz eta suhiltzailea naiz. Gu ez gara Tolosan bizi. Zuek berandu heldu zarete. Lapurra bankuan sartu da. Trena berandu irten da. Zergatik ez zara jesarri nire ondoan?
NOR - NORI
(zer)
(zeri)
zki zki zki zki zki zki zki
T K/N O GU ZU ZUE E
- Atzo ez zineten euskaltegira etorri. - Iaz oporretan Indiatik ibili ginen. - Orain dela hamar urte nire anaia ezkondu zen. - Etxera heldu ginenean telebista piztuta egon zen. - Ikasleak zutik jarri ziren irakaslea agertu zenean. - Aitorren amama herenegun hil zen. - Joan ahal nintzen, baina ez nintzen joan.
- orainaldia
nor nori (zer) (zeri)
ZAI ZAI ZAI ZAI ZAI ZAI ZAI
Ni Hi Hura Gu Zu Zuek Haiek
Niri Hiri Berari Guri Zuri Zuei Haiei
- Niri ez zait gustatzen lan egitea. - Guri Tolosako aitita etorri zaigu bisita egitera. - Begian zerbait sartu zaizu. - Betaurrekoak etxean ahaztu zaizkio. - Ez zaigu komeni alkohol gehiegi edatea. - Etxeari teilatua falta zaio.
10 IKASGEL@ _____________________________________________
NOR (3.
Perts) – NORK - orainaldia (zerk)
(zer) nor (zer)
NOR (3. Perts) - NORK (zer) (zerk)
nork (zerk)
T K/N -GU ZU ZUE zTE
nork nor (zerk) (zer)
D D D D D D D
it it it it it it it
-
Kotxeak bakarrik eraman ahal ditu lau pertsona.
-
U U U U U U U
-lehenaldia
Nik Hik Hark Guk Zuk Zuek Haiek
Nik Hik Hark Guk Zuk Zuek Haiek
Nik egunero garbitzen ditut hortzak. Irratiak esan du bihar euria izango dela. Guk etxe zaharra saldu dugu. Ez dut nahi. Ehiztariek usoak ikusi dituzte.
N H Z GEN ZEN ZEN Z
it U EN it U EN it U EN it U EN it U EN it U z TEN it U z TEN
- Ezin zuen mina agoantatu. - Bingoan diru guztia galdu genuen. - Nire senargaiak 4 txakurkume erosi zituen. - Lehen irakasleek zigor asko ipintzen zituzten. - Esan zenuten baietz, baina ez zineten etorri. - Katua maite zenuen, baina hil zen.
NOR - NORI - NORK - orainaldia
(zer)
(zeri)
nor (zer)
(zerk)
nori (zeri)
DIzki DIzki Dizki DIzki DIzki DIzki DIzki
t(da) K/N o gu zu zue e
nork (zerk)
T K/N -GU ZU ZUE TE
- Nik zuri zer ordu den galdetu dizut. - Irakasleak guri gezurra esan digu. - Umeek gurasoei inoiz ez diete kasurik egiten. - Txakurrak katuari haginka egin dio. - Zuek guri egunero ogia ekartzen diguzue. - Andereñoak umeei gozokiak oparitu dizkie.
NOR - NORK - orainaldia
(zer)
(zerk)
nor (zer)
NA HA D GA ZA ZA D
nork (zerk)
it it it it
U U U U U U zTE U
T K/N -GU ZU ZUE (z)TE
- Ez nauzu ezagutzen, ala? - Irakasleak gu ez gaitu maite. - Nahi baduzue, kotxez eramango zaituztet. - Aitak seme-alabak ikastola barruraino sartu ditu. - Orain beste pisu baten bizi naiz, emazteak utzi egin nau eta. - Ez gaituzte ikusi, ezkutatuta egon gara eta.
11 IKASGEL@ _____________________________________________
EGON Ni NAGO Hi HAGO Hura DAGO Gu GAUDE Zu ZAUDE Zuek ZAUDETE Haiek DAUDE
ADITZ TRINKOAK JOAN
NOA HOA DOA GOAZ ZOAZ ZOAZTE DOAZ
- orainaldia
ETORRI NATOR HATOR DATOR GATOZ ZATOZ ZATOZTE DATOZ
IBILI NABIL HABIL DABIL GABILTZA ZABILTZA ZABILTZATE DABILTZA
- Gaur Edorta berandu doa lanera. - Aitita ez dabil oso ondo. Asko kostatzen zaio ohetik altxatzea. - Bazatoz nirekin antzerkira? - Ados zaudete Aznarrekin? - Ez nago batere gustura. - Zaldiak mendian dabiltza, betiko moduan. - Zer, bagoaz San Mamesera Athletiken partidua ikustera? - Ez zatozte oso pozik eskolatik. - Zer, nekatuta zaude, ala? - Ama haserre dator lanetik.
EDUKI Nor (zer)
Nik Hik Hark Guk Zuk Zuek Haiek -
EKARRI
nork Nor (zerk) (zer)
DAU(z)KA T DAU(z)KA K/N DAU(z)KA -DAU(z)KA GU DAU(z)KA ZU DAU(z)KA ZUE DAU(z)KA TE
ERAMAN
nork Nor (zerk) (zer)
DAKAR(tza) T DAKAR(tza) K/N DAKAR(tza) -DAKAR(tza) GU DAKAR(tza) ZU DAKAR(tza) ZUE DAKAR(tza) TE
JAKIN
nork Nor (zerk) (zer)
DARAMA(tza) T DARAMA(tza) K/N DARAMA(tza) -DARAMA(tza) GU DARAMA(tza) ZU DARAMA(tza) ZUE DARAMA(tza) TE
nork (zerk)
DAKI(zki) T DAKI(zki) K/N DAKI(zki) -DAKI(zki) GU DAKI(zki) ZU DAKI(zki) ZUE DAKI(zki) TE
Badaukazu dirurik? Nik ez dakit zelan egiten den hori. Zuk motxila beteta dakarzu. Baserritarrak behiak, ardiak eta txakur bat dauzka. Zer daramazue poltsa horretan? Nik badakit euskaraz hitz egiten. Guk badaukagu diru apur bat. Zuek ez daukazue batere? Umeek eskolara txandala jantzita daramate. Guk katua dakargu, berarekin jolasteko. Nik ez daukat arrazoia, baina zuk ere ez.
12 IKASGEL@ _____________________________________________
Denetarik
ADITZAREN ASPEKTUA
GARBITU EKARRI BOTA EGIN IKUSI UTZI GARBItzen ari BOTAtzen ari EGIten ari Uzten ari + IZAN ADITZ TRINKOAK (nago , zoaz, dator, dakit, daukazu...) GERO GARBITUko EKARRIko BOTAko EGINgo UTZIko HABITUALA GARBItzen EKARtzen BOTAtzen EGIten IKUSten UZten LEHEN ORAIN
-
Zertan ari
zara, bada? Sukaldea garbiTZEN ARI naiz.
-
Ikastaro hau 6 hilabete barru amaitu KO da.
-
Ez zaigu gustaTZEN egunero eskolara joatea.
-
Umetan larunbatetan errekara joa ten ginen sapabururuak harrapatzera.
-
Zergatik zaude hain pozik?
ZER ORDU DA?
00:00 01:00 08:00 12:00 14:00 19:00 22:00
Gaur goizean ez zaituztet ikusi ikastolan. Non egon zarete?
Gaueko hamabi AK dira. Goizaldeko ORDU bat A da. Goizeko zortzi AK dira. Eguerdiko hamabi AK dira. Arratsaldeko ORDU bi AK dira. Arratsaldeko zazpi AK dira. Gaueko hamarr AK dira.
ZER ORDUTAN ...?
00:05 01:15 08:30 11:35 14:45 19:20 22:30
-(e)an
Gaueko hamabi AK eta bost dira. Goizaldeko ORDU bat A eta LAURDEN da. Goizeko zortzi eta ERDIAK dira. Goizeko hamabi AK hogeita bost GUTXIAGO dira. Arratsaldeko hirur AK LAURDEN GUTXI dira. Arratsaldeko zazpi AK eta hogei dira. Gaueko hamar eta ERDIAK dira.
-(e)tan
- Zer
ordutan jaikitzen zara ohetik? - Goizeko zazpiak eta laurden ETAN jaikitzen naiz.
- Zer ordutan bazkaltzen duzu? - Ordu bat eta erdi ETAN bazkaltzen dut.
- Zer ordutan dator trena? - Trena ordu biak hogei gutxiago TAN dator.
- Zer ordutan itzuliko zara gauean? - Hamaik ETAN etorriko naiz.
- Zer ordutan hasiko da pelikula? - Zer ordutan esnatu zara? - Pelikula bostak eta hamarr EAN hasiko da. - Goizaldeko lauak eta hogei AN esnatu naiz. ________________________________________________________________________________________
13 IKASGEL@ _____________________________________________
DATA -
-
Etxeko atea jo dute eta ama atea zabal TZERA joan da. Zertara joan
zarete udaletxera? Gu udaletxera joan gara kotxeko zerga ordain TZERA. Beheko pisura joan naiz auzokoari gatza eska TZERA.
-
Jabi eta Pello mendira joan dira ehiza egi TERA.
ZERTARAKO
-t(z)eko
-
Bost minutu falta dira klasea amai TZEKO.
-
ArgalTZEKO komenigarria da kirola egitea.
-
balio du giltzak? Giltzak ateak ix TEKO eta zabal TZEKO balio du. Zertarako
Aitak dirua eman dit ordenadorea eros TEKO.
ZERGATIK -
-t(z)era
-
-
Noiz ezkondu ziren aitita eta amama? Aitita eta amama 1949KO ekain AREN 15EAN ezkondu ziren.
ZERTARA -
Zu noiz jaio zinen? Ni 1961EKO azaro AREN 14 AN jaio nintzen.
-(e)lako
Zergatik zaudete
nekatuta? Gu nekatuta gaude asko ibili gar eLAKO. Zu berandu heldu zara autobusa galdu duzu LAKO. Animo, mutilak! Partidua irabazi egingo dugu eta. Mirenen loba ezin da ikastolara joan gaixorik dago eta.
ZERTAN
-t(z)en
-
Ixabel ohean etzanda dago liburu bat irakur TZEN.
-
Zuek zertan ari zarete? Gu bidaia presta TZEN ari gara.
-
Zu sukaldean zaude esnea bero TZEN.
-
... eta
Arotza egurrezko armairua egi TEN ari da.
14 IKASGEL@ _____________________________________________
ZELAKOA (NOLAKOA) -
Zelakoa da pastel
hori? Pastel hori oso gozo A da.
-
Emakume zaharr A nire amama da.
-
Zure gurasoak argal AK dira.
-
Amuarraina ez da merke A.
_________________________________________________________________________
ZELAN (NOLA)
-TA (-DA)
-
-ta (-da)
NEKATUta APURTUta ITXIta BETEta JESARRIta GARBI LODI GAZTE MERKE ZIKIN GORRI ONDO TXARTO LASAI URDURI ASTIRO ZUTIK GAISORIK HASERRE ZABALIK HUTSIK LO ADOS
POZIK
Okela astiro jan behar duzue. Zelan dago aita? Aita gaisorik dago.
-
Porruak ez daude merke.
-
Botila hori bete TA dago baina nire edalontzia hutsik dago.
-
Denda itxiTA dago eta kristalak apurtu TA dauzka.
_________________________________________________________________________
15 IKASGEL@ _____________________________________________
ZENBAT
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
zero bat bi hiru lau bost sei zazpi zortzi bederatzi hamar hamaika hamabi hamahiru hamalau hamabost hamasei hamazazpi hamazortzi hemeretzi hogei
-
gutxi asko batzuk 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
hogeita bat hogeita bi hogeita hiru hogeita lau hogeita bost hogeita sei hogeita zazpi hogeita zortzi hogeita bederatzi hogeita hamar hogeita hamaika hogeita hamabi hogeita hamahiru hogeita hamalau hogeita hamabost hogeita hamasei hogeita hamazazpi hogeita hamazortzi hogeita hemeretzi Berrogei Berrogeita bat
60 70 80 90 100 105 111 255 391 444 901 1000 1900 8974
hirurogei hirurogeita hamar laurogei laurogeita hamar ehun ehun eta bost ehun eta hamaika berrehun eta berrogeita hamabost hirurehun eta laurogeita hamaika laurehun eta berrogeita lau bederatziehun eta bat mila mila eta bederatziehun zortzi mila bederatziehun eta hirurogeita hamalau 100000 ehun mila 1000000 milioi
Zenbat urte dauzkazu (zuk)? (Nik) berrogeita hamasei urte dauzkat. Hemen hamahiru aulki daude?
Ez. Hemen ez daude hamahiru aulki. Hemen aulki bat bakarrik dago.
-
Bankuko zuzendariak diru asko dauka? Bai. Bankuko zuzendariak diru asko dauka baina nik diru gutxi daukat.
-
Osaba mendira joan da eta perretxiko batzuk ekarri ditu. Hamar bat (hamar, gutxi gorabehera) ekarri ditu.
-
(Zuk) zenbat seme dauzkazu? Nik ez daukat semerik baina alaba bi (bi alaba) dauzkat.
16 IKASGEL@ _____________________________________________
ZEREZKO(a/ak) -
-(e)zko(a/ak)
da horma hori? Horma hori harrizkoa da. Zerezkoa
ArtilEZKO galtzerdi AK oso beroak dira.
-
Belarritako horiek ez dira urre ZKOAK ; zilarrEZKOAK dira.
-
LarruZKO jak A zurea da?
_________________________________________________________________________
KONPLETIBOA
-(e)la -(e)nik
-
Zer esan du irratiak? Irratiak esan du Galdakaon kotxe istripu bat egon d ELA.
-
Nik uste dut zuk gezurra esan didazu LA.
-
Idoiak esan dit azterketa guztiak gainditu ditu ELA.
-
Nik ez dut uste bihar euria egingo du ENIK.
- Aitorrek ez du esan mendira joatea gustatzen zaio NIK. ___________________________________________________________________________
ZEHARGALDERA
-(e)n
-
Zer galdetu diozu irakasleari? Nik irakasleari galdetu diot EA komunera joan ahal naizEN.
-
Gure aitaren lagunak EA ezkonduta nago EN galdetu dit.
-
Zuk badakizu Iparragirre kalea non dago EN? Ez. Nik ez dakit Iparragirre kalea non dago EN.
-
Amamak ez daki ordenadoreak zertarakako balio du EN. Zuk badakizu nire semea nora joan d EN?
17 IKASGEL@ _____________________________________________
AGINTERA
zaitez
zaitezte
(e/it)zazu
(e/it)zazue
-t(z)eko
Amak semeari: "Aizu, altxa zaitez ohetik!"
Semeak: "Zer?
Amak semeari, berriro: "Ohetik altxaTZEKO!"
Irakasleak ikasleei: "Aizue, isil zaitezte!"
Ikasleek: "Zer?"
Irakasleak ikasleei, berriro: "IsilTZEKO!"
Mikelek txakurrari: "Ez ezazu jan hori!"
Txakurrak: "????"
Mikelek txakurrari, berriro: "Hori ez jaTEKO"
-
Aita Santuak kristauei bakearen alde otoitz egi TEKO esan die.
-
Mikel, etor zaitez hona eta egon zaitez isilik!
-
Poliziak lapurrari arma lurrera bota TZEKO agindu dio.
- Aizu, atera itzazu lau zurito! ________________________________________________________________________________________
KONPARAKETAK berdintasuna
ZELAKOA ZELAN ZENBAT
BEZAIN BESTE (HAINBAT)
-
Zenbat urte dauzkazu? Nik zuk beste urte dauzkat.
-
Zelakoa da Bartzelona? Bartzelona Madril bezain polita da.
-
Zelan bizi zara? Ondo. Baina ez zu bezain ondo.
-
Bilbok Donostiak baino biztanle gehiago dauzka.
-
Guk ez dugu jan zuek beste gozoki.
-
Gure alaba zuena baino lotsatiaGOa da.
-
Haiek guk baino hobeto hitz egiten dute euskaraz.
Desberdintasuna (gehiago edo gutxiago) BAINO
…AGO
BAINO ______ GEHIAGO BAINO ______ GUTXIAGO
Zuk Mikelek baino perretxiko gutxiago batu dituzu. _________________________________________ _______________________________________________ -
18 IKASGEL@ _____________________________________________
ERLATIBOA -
-(e)n(a/ak)
Josu da begi argiak dauzka NA. Amaia da gaur klasera soineko berdea ekarri du EN nesk A. Mendizalea da mendian ibiltzea gustatzen zaio NA. Arratsaldean ikusi duguN pelikul A oso aspergarria izan da.
-
Zuk esan didazu N guzti A gezurra da.
-
Josuneri galdu zaio N giltz A udaltzaingoan agertu da.
- Nor da zure aitaren ondoan dago ENA? ___________________________________________________________________________
BALDINTZA
-t(z)en ba-
-
Leihoa zabaltzen Baduzu, hotzituko gara.
-
Etxean geratzen Bagara, aspertuko gara.
-
Musu bat ematen Badidazu, zinera joatera gonbidatuko zaitut.
-
Euskaltegira joaten ez BAzara, ez duzu euskaraz ikasiko.
-ko
Maite Banauzu, ezkontzeko eskatuko didazu. ________________________________________________________________________________________ -
DENBORAZKOAK
-(e)nean -t(z)ean
-
Postariak tinbrea jo du bazkaltzen hasi gar ENEAN.
-
Eguraldi ona egiten duENEAN hondartzara joaten gara.
-
Etxean ez zegoen inor etxera heldu nintz ENEAN.
-
Athletic-ek irabazten du ENEAN oso pozik jartzen da. Kalera irteTZEAN euria egiten hasi zuen.
Txakurra zaunka entzu TEAN konturatu ginen norbait bazetorrela. ________________________________________________________________________________________ -
AHAL / EZIN -
Hondartzara joaten bagara, eguzkia hartu ahal dugu.
-
Ume txikiak ezin dira joan bakarrik ikastolara.
-
Ospitaletan ezin da tabakorik erre.
19 IKASGEL@ _____________________________________________
-
Bihar ezin izango naiz klasera joan, oso gaisorik nago eta.
-
Gaur goizean lasai gosaldu ahal izan dut, jai-eguna da eta.
-
Zuri kontatu ahal dizut, nire laguna zara eta.
BEHAR -
Zenbat denbora behar duzu jazteko?
-
Ezin naiz zurekin geratu, lanera joan behar dut eta.
-
Ez duzu dena jan behar.
-
Datorren urtean gida-baimena berriztatu beharko dut.
Gaur goizean umeari ipurdiko bat eman behar izan diot. ________________________________________________________________________________________ -
NOMINALIZAZIOA
-t(z)ea
-
Guri ez zaigu gustatzen ariketak egi TEA.
-
Euskara ikasteko beharrezkoa da gogoa eduki TZEA.
-
Euskaltegian debekatuta dago erdaraz hitz egi TEA.
-
Osasunerako komenigarria da kirola egi TEA.
-
Guri asko kostatzen zaigu euskaraz pentsa TZEA.
- Pentsatu dugu oporretan Indiara joa TEA. ________________________________________________________________________
NOMINALIZAZIOA
-t(z)en
-
Zuek ez dakizue ingelesez hitz egi TEN.
-
Orain dela urte asko ikasi nuen jos TEN.
-
Barre egiTEN hasi ginen txistea entzun genuenean.
-
Orain telebista ikus TEN ari da.
- Saiatuko gara euskaltegira egunero joa TEN. ___________________________________________________________________________
20 IKASGEL@ _____________________________________________
ATZIZKI BATZUK Durang AR, zaldibarTAR , baserriTAR, herriTAR, frantzi AR, itali AR… - Durang AR ra: Durangon jaio dena edo Durangokoa dena.
-(T)AR:
-DUN:
Bizardun, txapelDUN, euskalDUN, haurDUN, betaurrekoDUN, diruDUN… - Bizarduna: bizarra daukana.
-ZALE:
MendiZALE, ardoZALE, gozoZALE, neskaZALE, diruZALE… - Ardozalea: Ardoa gustatzen zaiona.
-GARRI: AsperGARRI,
ikusGARRI, beldurGARRI, barreGARRI, edanGARRI… - Edangarria: Edan ahal dena edo edatea merezi duena. - Beldurgarria: Beldurra ematen (sortzen) duena.
-TXO: AmaTXO,
mahaiTXO, umeTXO, afariTXO, etxeTXO, lagunTXO… - Mahaitxoa: mahai txikia. - Amatxo: ama (kariñosoa). Mait ASUN, askaTASUN, isilTASUN, alaiTASUN… - TASUN: Izen abstraktoa, ona, positiboa.
-TASUN:
SalTZAILE, garbiTZAILE, erreTZAILE, hilTZAILE… - Saltzailea: Saltzen duena.
- TZAILE:
IrakasLE, ikasLE, erosLE, entzuLE, ikusLE… - Ikaslea: Ikasten duena.
- -LE:
-(L)ARI: ArgazkiLARI,
buleg ARI, tabern ARI, sukald ARI, futbol ARI… -(l)ari: Askotan lanbidea adierazten du. IndarTSU, ileTSU, koipeTSU, euriTSU, eguzkiTSU... - Iletsua: Ile asko daukan pertsona. - Euskal Herria euritsua da.
-TSU:
21 IKASGEL@ _____________________________________________
22 IKASGEL@ _____________________________________________
23 IKASGEL@ _____________________________________________
