Bertang Uling ni G. Chandi T. Santos
Sa isang liblib na probinsya ay may isang babae na ubod ng itim at may katabaan, ngunit ang tingin ng babaeng ito ay siya ay napakaganda. napakaganda. Sapagkat naniniwala ang babaeng ito na ang tunay na kagandahan ay nagmumula sa kalooban, sa isang busilak na puso… ang babaeng ito ay nagngangalang Bertang Uling…di lamang dahil sa kulay ng balat nya na katulad sa itim ng uling…kundi siya ay tindera ng uling sa kanilang baryo… Bertang Uling : Magandang umaga araw, magandang umaga bulaklak, magandang umaga ibon at sa lahat magandang – maganda ako ako sa inyong lahat… lahat… aba-aba! tila tila may di sumang-ayon sa akin naturan at may nagmamaasim… ang di maniwala sa akin ay mangangamoy maasim na tila kasing-asim ng sinigang sa bayabas….ngayon may di pa rin ba sasangayon sa akin…. Sa Bahay nila Berta Aling Bising: Berta…Berta…Berta… ( alakas alakas ng palakas ang tinig tama na yang pagsasalamin mo…baka sa sobrang pagsasalamin mo ay mabasag na ang salamin… sayang naman. Berta Uling : Si inang naman palabiro ka talaga…alam mo naman na ang aking kagandahan ay namana ko lang sa iyo… at baka nakalimutan mo na inang na minsan ay sumali na ako sa patimpalak ng kagandahan at naging paborito ako ng madla… ( pagbabalik tanaw Guro ng Palatuntunan: Palatuntunan: "t ang nagwagi bilang Bb. Mag-uuling ay walang iba kundi si…..Bb. Bertang Uling…palakpakan natin sya…. Bertang uling : ( kakaway Sa lahat maraming-maraming salamat…sa naniniwala na ako ay maganda at maalindog…. (rarampa anu panama sa akin ni #enus $ah%…ni Shamsey Supsup at &anine ….' ano nga apelyido nya k…sapsap…)huba o )horba…a basta ang importante ako ang nagwagi at sila ang mga nasawi… *sang malaking +orek…pinagpala yata ako…dahil lamang yata ako sa pag-unday ng aking balakang kay M& astimosa…( kakaway uli na tila pang-Miss Unierse Aling Bising – aku! tama na nga yan Berta at tanghali na, siguradong tirik na ang ang araw kapag ilalako ilalako mo na ang mga paninda mong uling….
Bertang Uling- /po inay…kayo po talaga, nag-aalala kayo sa aking kutis…na baka masira ng sikat at init ng araw…sige na nga po at lalakad na ako…
Ang Paglalako Bertang uling: "le, mama, bata, matanda at anumang kasarian bili na kayo ng aking mga uling…maganda ang aking mga uling, sapagkat ang mga ito ay galing pa sa Bundok ng ralala…sa tuktok ng mga bundok…. Menggay: "ba…aba… narito pala ang reyna ng mga uling…na para bagang nanghiram pa ang uling para ito ay maging maitim…. (tatawa ng malakas Kiloy: Mali ka nang n ang pagkukumpara pagkukumpara kay Berta sa kaitiman sa uling...sobra ka naman Menggay…madalas ko ngang makita sa aming kusina si Berta….Bakit kamo Menggay…' Madalas kasing masunog ng aking ina ang aming sinaing…yung bagang tutong…na madalas na pagkain ng aming alagaing baboy….( mas malalakas na pagtawa ng dalawang nanlalait kay Berta Bertang uling : 0oy….hoy…hoy! mga magaganda at kagwapuhan na +iloy..nahihiya naman ako sa inyo…sa porselana nyong mga balat..kung di ko pa alam…na kung bakit sa tirik at tindi ng sikat ng araw ay nakamahaba kayong kasuotan….Menggay tignan mo nga ang katawan mo na tila aparador na binalutan ng kurtina…at ikaw naman kiloy…naging blandi lang naman ang buhok mo dahil ito ay pinaliguan mo lamang ng agua oksinada… (magbubulungan ang mga tao sa paligid sa kantyawan nila Berta at may tatawa ng malakas Kiloy:+ung ako ako sa iyo Berta… lalayas na ako dito. 1ahil pati mga tao nagtatawanan na rin sa iyo… Berta: Mahina rin pala ang kokote mo +iloy…paano ako tatawanan…sa ganda kong ito…1iyosa sa lahat ng 1iyosa…di tulad nyo mga alipin sa gigilid na mukhang mga gilagid… Mengay: 2alagang hinahamon mo ako Berta..kapag di ako makapagpigil ay tatamaan ka na sa akin…tandaan mo bukas amin naman ang araw at luluhod luluh od ka sa asinan na magmakaawa sa amin…
Bertang uling: Mengay… +iloy… sa inyo na ang araw pati bituwin at buwan at akin ang kagandahan…0ayaan nyo at aalis na ako… dahil tila may kumakalat na epidemya ng kapangitan dito at mahawahan pa ako… "dios mga mga palos( lalong lumakas ang tawanan ng mga tao sa paligid at umalis na nga si Berta Character Portrayal ni Bertang Uling Bertang Uling: "nu ba yan…bakit matumal ang aking benta…' "h siguro dapat ay gamitan ko ng kakaibang istilo ng aking pagbebenta…3ung tila pang best atress…
( ora "unor Bili na kayo ng uling…My uling is not a pig…ang uling ko ay di baboy ramo… dahil ang uling ko ay kahoy…uhm…kaya bili na kayo…Bakit wala pa ring epekto wala pa ring bumibili' Siguro pa rok naman ang dapat kung gawin na istilo….$ok and rok repatuts…mga suki…bili na kayo ng uling ko..murang-mura lamang… kaya bili na kayo…ahh….(napagod si Berta at sumilong muna siya sa ilalim ng bayabasan at ito4y maiidlip at mananaginip Ang Mahiwagang Panaginip
(Maririnig ang malakas na hilik ni Berta sapagkat naidlip siya sa sobrang pagod at mapapanaginipan niyang siya4y nasa kagubatan sa piling ng mga hayop na nagsasalita at sa +aharian ni Sinukwan ng Bundok "rayat. Madidinig ang ibat ibang tunog ng mga hayop, may Baboy na palaubo, Manok na sipunin, +ambing na palaatsing Baoy: (uubo *nuubo na naman ako sa matinding usok na dulot ni Bertang uling… kaya ramdam ko na rin na di tatagal ang aking buhay….kaya mga mahal kong mga kaibigan paalam na sa inyong lahat kayo na ang bahala sa kural ko….
+ambing50wag ka naman magsalita ng ganyan kaibigan kong baboy( aatsing nalulungkot at naiiyak naman ako sa iyong tinuran…( hahagulgol ng iyak Manok: (sinisipon 2ama na nga ang iyakan na ito…dina tama ang ginagawa nila Berta sa pamumutol ng puno sa ating kabundukan at sinisiga na nagdudulot ng nakalalasong usok sa ating mga hayop sa kabundukan… dapat maparating na natin kay Sinukwan ang ating mga hinaing bago pa mahuli ang lahat… ( sabay sigaw ang lahat nang ibagsak si Bertang uling na patungo sa kaharian ni Sinukwan
Sa Kaharian ni Sinukwan
( Mga sigaw ng mga hayop *tigil ang pamumutol ng puno… *bagsak ang ulingan nila Bertang Uling… Sunugin si Bertang Uling… 2ama na sobra na tigilan na… *tuwid ang likong gawi ng mga tao…( alabas ang 1iwatang Sinukwan sa kaniyang kaharian Sinukwan5 "no ang kaguluhan na ito' Bakit kayo tila galit na galit ' Manok: Mahal naming diwata…nagkakasakit na po ang lahat ng hayop dito sa kabundukan, pati kabundukan ay nakakalbo na sa kakaputol ng mga tao…lalo na si Bertang mag-uuling… walang habas sa kasusunog ng mga pinutol na puno upang gawing uling… Ka!ing 5 1i na rin po ako makahinga ng maayos, dahil di na malinis ang hangin n a aking nalalanghap… nakakalason na po. +aya lagi na lang akong hinahatsing Baoy: Mahal na diwata…dapat na pong turuan ng aral si Berta para malaman niyang mali ang hanapbuhay na kaniyang pinagkakakitaan… Sinukwan: Sa lahat ng iyong isinumbong sa akin ako ay sumasang-ayon na dapat parusahan ang sinuman nagkakasala sa kalikasan…kaya kayong tatlo ay inaatasan kong dakpin nyo si Berta at iharap sa akin upang siya ay aking maparusahan…(sabaysabay na sagot ng mga hayop Mga "ayop:Masusunod po mahal naming diwata. Sinukwan: "t para mapabilis ang paghuli nyo kay Bertang Uling narito ang aking mahiwagang alampay… sakyan nyo at ito at lilipad, upang dalhin kayo sa kinaroroonan ni Berta Uling at narito rin ang aking mahiwagang lambat upang mahuli nyo sya agad...ihagis lamang ninyo habang kayo ay nasa himpapawid sa tapat ni Berta at kusa itong kikilos upang hulihin ang mag-uuling na Berta.(dali-daling sumakay ang tatlo at inilipad na nga sila ng mahiwagang alampay ni 1iwatang Sinukwan Ang Paghuli kay Berta
( sa himpapawid sa tapat ni Berta
Manok: 0ayun ang ulikbang si Berta…ihagis na ninyo ang lambat mga kaibigan kong +ambing at baboy… Ka!ing5 *hagis na natin…ngayon na kaibigan kong baboy…(inihagis na nga nila at tila may isip ang lambat na hinuli si Berta at maririnig ang malakas na sigaw ni Berta… bumaba rin ang mahiwagang alampay patungo kay Berta Baoy: *sakay na natin ang salarin sa pagkakalbo ng kabundukan ng "rayat at bahala na si 1iwatang Sinukwan sa kaniyang kabalastugan sa kalikasan… Ang Parusa ni Sinukwan
( pagdating sa kaharian ni Sinukwan Manok: *tali natin siya sa malaking bato…. Ka!ing: Mahal na diwata narito na po ang mag-uuling na si Berta…anu po ang kaparusahan na ating igagawad sa kanya Bertang Uling: 0wag nyo akong saktan at patayin… maawa kayo sa akin… Baoy: Maawa…ikaw ba ay naawa sa amin…kinalbo mo ang amin tahanan at nilalason mo kami ng usok ng iyong paguuling…(lalabas si Sinukwan sa kaniyang kaharian Sinukwan: 2ama ang ginawa nyo… mula sa kaniyang pagkakatali lagyan nyo siya ng maraming dayami… sunugin siya upang maramdaman niya ang init ng apoy…gaya ng pagsusunog niya sa mga puno… hanggang siya ay maging uling… Bertang Uling: 0wag po mahal na diwata… magbabago na po ako ng hanapbuhay… patawarin nyo po ako… at pangako tutulong po ako sa paglago ng mga puno sa kabundukan… Sinukwan: 0uli na ang lahat…hatulan siya ng kamatayan…sunugin na sya… Monologo ni Bertang uling Bertang Uling: 0wag po maawa na kayo… (paulit-ulit na bibigkasin ni Berta hanggang siya ay magising buti at panaginip lang ang lahat…unung-puno ng kadiliman, balot ng tubig ang kalawakan.6ala pang may buhay, lahat ay walang saysay…0anggang sa may nagwika, Magkaroon ng iwanag7 "t sumilay ang liwanag na kumain sa karimlan! 6ika ang bumuo at lumikha sa kalikasan5aghatid ng gabi at araw8aghati ng tubig sa daigdig at kalawakan8agtipon sa lupa at
nagpalawak ng karagatan8agpasibol sa damo, pananim at punung-kahoy sa kagubatan8agparangya sa araw, mga bituin at buwan8agpabukal nang sagana sa kinapal ng himpapawid, katubigan at kalupaan.ahat ay nagkagayon, nalikha4t naisakatuparan nang dahil sa 6ika ng 1akilang Maylalang!Buong ina4t na isinaayos, perpektong inihubog, ilalang at nililok nang sa sangkatauhay maihandog. gunit pagdakay namulat, +alikasay nawasak, naghihingalot niyurak. ang mga tagapangalagang pinaglaanan at pinagtagubilinan.+agubatay kinaingit tuluyang hinubdan ng kabirhenan. atawad kalikasan! Mula ngayon di na ako si Bertang Uling dahil bukas ako na si Bertang luntian….binhi at gulay na lamang ang aking ilalako… at ako na ang magiging Mutya ng mga Mutya ng +alikasan…
