İslam’da Hasır Altı Edilen Gerçekler Gösterim: 52801
İşleyeceğim konuyu Turan Turan Dursun 1990’larda kaynaklarnda işlemişti! " #aman Diyanet işleri eski $aşkanlarndan $aşkanlarndan sayn %ro& '(leyman '(leyman )teş’in )teş’in de $una yant yant niteliğinde iki ciltlik $ir *alşmas *alşmas yaynlanmşt! Diyanet İşlari $aşkanlğnca terceme edilen Tecrid+i Tecrid+i 'ari,’te il-ili ,adis ksmnda ayrca önemli a*klamalar .ar! İşleyeceğim konunun asl kaynağ /ur’an’da #aten .ardr! )yrca ,adis k(lliyatnda da $u konuda *ok #en-in $ir dök(man .ar! .ar! İslami kaynaklarda kaynaklarda $unun kadar kadar kantlar ,em *ok *ok ,em de sağlam sağlam olan $aşka $ir $ir konu $ulmak ,emen ,emen ,emen m(mk(n -ör(nm(yor -ör(nm(yor!! /onu anlatlnca anlatlnca #aten anlaşlacaktr! anlaşlacaktr! ir de de -e*mişten -(n(m(#e -(n(m(#e kadar islam otoriterlerince $enimsenen ortak $ir -ör(ş .ar onu anlatacağm! anlatacağm! )yrc )yrc ediu##amn 'ait 3ursi’nin $ir noktada &ikrini $elirteceğim! $elirteceğim! unlarn ,e4si me.#u me.#u ,akknda ayni şeyler söylemiyor: söylemiyor: em&ikir değiller! değiller! 6#ellikle Turan D ursun &arkl sayn )teş &arkl İslam camiasndaki -ör(şle Diyanet’in tercemesindeki anlayş da &arkl! Durum $u olunca konuyu kantlaryla .e ,er kesimin ar-(manlaryla $irlikte enine $oyuna işlemek istedim! /anmca ya#nn sonuna doğru $ir şeyler netleşecek!
)yrca $unu değerlendirmekle $irilerin d(ş(ncelerini *ör(tmek kendime de 4ay *karmak -i$i $asit .e sğ $ir )yrca anlayşm asla d(ş(n(lmemelidir! )macm )macm insanlğ il-ilenlendiren *ok önemli $ir konuda okurlar $il-ilendirmektir! 7e.#u /ur’an’da 7aide suresinde -e*en $ir ayet .e ona $ağl olarak en $aşta ,adislerde .e il-ili islami kaynaklarda anlatlan $ir olay .ar! 6nce ayetin mealini .ereyim da,a sonra -er*ekleşen olay ö#etleyeyim!
1-))lla,a .e es;l(ne sa.aş a*anlarn .e yery(#(nde $o#-unculuk *karmaya *alşanlarn ce#as ancak öld(r(lmeleri ya,ut aslmalar .eya ellerinin .e ayaklarnn *a4ra#lama kesilmesi ya,ut o yerden s(r(lmeleridir! u ce#alar onlar i*in d(nyadaki $ir re#illiktir! ),irette de onlara $(y(k $ir a#a4 .ardr
2-)”)lla,a .e 4ey-am$erine karş sa.aşmaya kalkşan .e yery(#(nde $o#-unculuğa *alşanlarn ce#as öld(r(lmelerinden .eya aslmalarndan .eya ellerinin .e ayaklarnn *a4ra#lama kesilmesinden .eya $ulunduklar yerden s(r(lmelerinden $aşka $ir şey olama#! u onlarn d(nyada *ekecekleri $ir #illettir! ),irette ise kendilerine $(y(k $ir a#a4 .ardr -))lla, .e el*isiyle sa.aşanlarn .e yery(#(nde $o#-unculuk ya4mağa *alşanlarn ce#as: öld(r(lmeleri ya aslmalar ya ellerinin ayaklarnn *a4ra# kesilmesi .eya $ulunduklar yerden s(r(lmeleridir! u onlarn d(nyada *ekecekleri re#illiktir!?,irette ise onlara $(y(k $ir a#a$ .ardr< !"leyman Ate#’in /ur’an tercemesinden> $-)”)lla, .e resul(yle sa.aşanlarn .e yery(#(nde $o#-unculuk ya4maya *alşanlarn ce#as şudur: 6ld(r(l(rler ya,ut aslrlar ya,ut elleriyle ayaklar *a4ra#lamasna kesilir ya,ut $ulunduklar yerden s(r(l(rler! u onlar i*in d(nyada $ir re#illiktir! ?,irette de onlara $(y(k $ir a#a4 .ardr
@imdi de ,adise nedir neyin nesidir onu i#a, edeyim! icri<7edine döneminin> altnc ylnda Akl ka$ilesiyle ecile ka$ilesine $ağl Areynelilerden & kişilik $ir -ru4 7edine’ye -eli4 #! 7u,ammed’e B7(sl(man olduklarn’ $ildiriyorlar! )ncak 7edine ,a.as onlara iyi -elmiyor .e ,astalanyorlar! 'onu*ta #! 7u,ammed onlara -idin &alanca yerde< 'edine’den ( mil u#akta C ey*a’ul Ha+ar adnda sakin $ir yerde> de.lete ait de.eler .ar si# onlarn s(t(nden .e sidiğinden i*in iyileşirsini# diyor! unlar da -idi4 önerilen 4ro-rama uyuyorlar .e sö#de iyileşiyorlar! Da,a sonra esar adndaki *o$an öld(rerek de.ele ri al4 -öt(r(yorlar! atta kaynaklarda $u insanlarn öld(r(ld(ğ( yerin ismi C el-'"nekka diye -e*iyor! )yn #amanda -öt(r(len de.elerin says da $elli:15 de.e $irini de kesi4 yiyorlar !,1 %eki sonu* ne oldu $ir de $unu ö#etleyeyim! 'ağlam diye ka$ul edilen alt temel ,adis kaynaklarnda m(şterek olarak .e $irka* yerde tekrar edilerek konuya ilişkin $il-iler .ar! Diyanet’in terceme ettiği Tecrid+i 'ari,’teki ,adisi temel alarak konuyu ö#etleyeyim! #! 7u,ammed $ir-(n sa$a,n erken saatlerinde $u *alma .e *o$an öld(rme ,a$erini duyar duyma# onlarn 4eşinden /(r# $! Ea$ir .eya 'ait $! Feyd komutasnda sila,l $ir -ru4 -önderir! "nlar -(n y(kselirken<*ok ksa #amanda> o insanlar yakalay4 #! 7u,ammed’in yanna -etirirler! Hz. 'u/ammed’in talimatıyla 0nların elleri e +aakları kesilir3 45zleri 0yulur e /en"z 5lmemi#6anak an çeki#en 0 insanlar scaklğyla meş,ur olan CHarredenilen yere $rakrlar! " arada su istiyorlar ancak kendilerine su da .erilmiyor! /(t($+i 'itte denilen t(m ,adis kaynaklarnda .e Tecrid+i 'ari,’te olayn m(şterek ö#eti $u ,2! @u notu eklemekte yarar .ar! u konuda .ar olan ,adislerin sonunda $u /la$e şunu da $elirtiyor: u ce#a ,em *almak su*unu işlemekten ,em adam öld(rmekten ,em inandktan sonra dinden *kmalarndan .e ,em de $öylece )lla,’a .e 4ey-am$ere karş da sa.aşmş insanlar sn&na -irmelerinden dolay onlara uy-uland diyor .e tam da a# önce anlamn sunduğum 7aide suresi ==!’( ayetine uyarlyor! u -erek*e ayn #amanda Diyanet’in tercemesinde de -e*iyor! , "lay $u şekilde anlatan ,adisler u,ari’de seki# &arkl $öl(mde on(* se&er -e*mektedir! $u /la$e /atade 'a$it adndaki ra.iler nes $in 7alik’ten aktaryorlar !,$! 7(slim’de C/asame $öl(m(nde doku# &arkl ra.i #inciriyle -e*mektedir! urada '(,ey$ amit $u /la$e 7ua.iye $! /arre /atade .e '(leyman Teymi adndaki $u alt şa,s nes $! 7alik’ten aktaryorlar ,7! 3esai’de Ta,rim+i Dem ksmnda $u ,adis 20 se&er
Ta,aret ksmnda da iki se&er &arkl ra.i #inciriyle ya#lmştr! urada ,adis #! )yşe nes $! 7alikAr.e 'ait $! 7(seyye$ F($eyir ,ali&e 6mer’in oğlu )$dulla, .e $u Fenad -i$i kişilerden aktarlmştr! ,( $u Da.ud ise nes $! 7alik ,ali&e 6mer’in oğlu )$dulla, .e $u Fenad’dan aktarmştr! Tirm#i’de Ta,aret ksmnda -e*en $u ,adisler nes $! 7alik’a dayanmaktadr ,8. /onuya ilişkin İ$ni 7ace’deki ,adisler ise #! )yşe .e nes’e dayanr! Ta$i ki 7aide sursi ==! ayetiyle il-ili te&sirlerde da,a te&erruatl $il-iler .ar ancak islami kesim tara&ndan sa,i, diye $ilinen ,adislerdeki $il-iler .e .ar olan il-ili ayet konunun *ö#(m( i*in yeterli! " $akmdan o detaylara -irmeyi -ereksi# $uluyorum! /ald ki te&sirlerde da,a ağr aktarmlar .ar! 6rneğin #! 7u,ammed’in ateşte sttğ *i.ilerle onlar dağladğ -ö#lerini oyduğu ateşte yaktğ -i$i &arkl $il-iler anlatlyor ,&. /urtu$i kendi te&sirinde C"nlar o ,alde su isterken 7u,ammed $una karşlk’ Ate#’ yantn .eriyor! ani si#e su mu .ereceğim #kkm i*in anlamnda alayl $ir şekilde yant .eriyor ,9 diyor! elirttiğim -i$i detaylara -irmeğe -erek yok! ir kere ortada ağr $ir ce#a yönteminden sö# eden ayet .ar .e uy-ulma örneği de ,adis k(lliyatnda -e*iyor! )# önce de i&ade edildiği -i$i alt ,adis kaynaklarnda -e*en $u olay $irka* sa,a$e tara&ndan aktarlyor ama en *ok nes $! 7alik’in ismi -e*iyor! u da normaldir! H(nk( nes’in ayrcalğ .ard! /endisi #! 7u,ammed’e on yl ya.erlik ya4mş ,e4 onunla $era$er olmuştur! ,1: "lay $u şekilde il-ili kaynaklardan ö#etledikten sonra tekrar $aşa döneyim: /im ne demiş $ir $akalm! 6nce Diyanet’ten $aşlayaym! ir kere Diyanet’in ya#dklarnda $a# $il-i eksikliklerini -örd(m önce onlar ,atrlataym! Tecrid+i 'ari, Diyanet tercemesinde deniliyor ki $u katliamla il-ili ,adis u,ari’de yedi yerde doku# &arkl yolla -e*iyor! 7(slim’de de udud $aşlğ altnda yedi yolla 3esai’de dört yolla alnmştr .e diğer ,adis kaynaklarnn tasni&ine $u şekilde de.am ediliyor! elli ki kita$ terceme eden $u ,adis kaynaklarn yeterince -ö#den -e*irmemiştir! H(nk( u,ari’de seki# $(y(k $öl(mde on(* se&er .e on(* &arkl ra.i #inciriyle -e*iyor! unun dök(mann di4not olarak ekliyorum,11. Gör(ld(ğ( -i$i $u olayla il-ili u,ari’de ka$ark $ir liste .ar! 3esai $u cinayetle il-ili ,adisi sadece $ir $öl(mde yirmi se&er aktarmştr! )yrca $aşka $ir $öl(mde de iki se&er almştr!,12 enim i*in önemli olan i*eriktir saysal i&adeye 4ek taklmam! )ncak madem Diyanet $u işi ya4mş $unun ,akkn .ererek ya4malyd! H(nk( $u ,adisler u,ari’de yedi se&er -e*iyorsa ayrdr $unun iki kat kadar -e*iyorsa &arkldr! ir de $akarsn ya#lmayan ,adislerde &arkl $ir i4ucu ortaya *kt! " y(#den ,e4sini $elirtmek önemlidir! Gelelim i#in 5nemli kısmına; /onuya ilişkin Tecrid+i 'ari, m(tercimi .e yorumcusu ),med 3aim’in a*klamas!
/endisi ö#etle şunlar anlatyor! a#lar #! 7u,ammed’in $u insanlar $u şekilde öld(rd(ğ(n( tartşma konusu ya4yorlar! llar önce $u ,ususta u#unca $ir ya# ya#mştm ondan $ir ö#et aktarmak istiyorum diyor .e de.am ediyor! unu anlatrken de ),met Feyni Da,lan’n<181J+188J> ,a#rlamş olduğu siyer kita$n temel alarak konuyu ö#etlemek isterim diyor! emen ,emen ,adiste anlatlanlar ya#yor ancak #! 7u,ammed $u insanlara iyilik ya4t onlar ise *o$ann ellerini .e ayaklarn kesi4 -ö#lerine diken 4atrarak C '"sle” denilen işkenceyle onu öld(rd(ler .e de.eleri *aldlar! Dolaysyla #! 7u,ammed onlara karş &arkl $ir şey uy-ulamamş ancak ksasa karş ksas uy-ulamştr diyor .e olay -ayet normal -ör(yor! u konuda $a# islam otoriterlerin isimlerini de .eriyor ,1 onlar da kaynaklarnda $ir*ok ,adis ekleyerek $unu işlemişlerdir diyor .e öld(r(len $u insanlarla il-ili ,adisler konusunda da/addi) de?ildir c(mlesiyle nokta koyuyor! De.e idrarnn ila* olu4 olmamas konusunda da iki noktadan $akmak la#mdr diyor! iri teda.i a*sndan diğeri de 4islik! ir kere o dönemde ara4larn de.e sidiğiyle teda.i ya4tklar $ir -er*ektir diyor! atta de.e sidiğinin ila* olduğuna ilişkin islam alimlerinden kita4 ya#anlar da .ardr diyor .e Da.ut )ntaki’den örnekler .eriyor! /sacas ila* ola$ileceğini sa.unuyor! De.e sidiği necis mi değil mi konusunda da islam alimleri arasnda i,tila&lar .ardr diyor!
u de.e idraryla il-ili ,adis .e yorumlarna $aknca şöyle &arkl $ir ,adis ,atrma -eldi! #! 7u,ammed CHer kim /er4"n sa+a/ları a karna yedi tane /urma>kimi riayetlerde 'edine’nin Ae denilen /urma insinden) yerse3 0 4"n içinde 0 kimseye ne ze/ir>yılan-akre= 4i+i) ne de si/ir@+"y" zarar eremz diyor! u ,adis u,ari’de ka* yerde Tecrid+i 'ari, Diyanet tercemesinde .e 7(slim’de -e*mektedir ,1$. urma reklam sorun değil de *(nk( nasl olsa $ir yiyecektir sakcas yok isteyen yiye$ilir! )ma iyi ki m(sl(manlar de.e sidiğiyle il-ili ,adisi duymamşlar yoksa ,urma #em#em suyu -i$i ara4larn de.e sidiğini de ka.anoslara dolduru4 'uudi )ra$istan’dan -etiri4 şi&a niyetiyle insanlara i*ireceklerdi! unu ,akaret anlamnda demiyorum yorum da değildir! H(nk( sağlam diye ka$ul edilen ,adisler ortada!
/endisi #! 7u,ammed’in $u insanlar $u şekilde öld(rmediklerini iddia ediyor $unu inkar ediyor! De.e sidiğinin şi&a olamayacağn .e #! 7u,ammed’in $unu ya4madğn öne s(r(yor! akalm ,an-i kant .e ar-(manlarla $unu teyit etmeğe *alşmş! 1-)adislerde deniliyor ki $u insanlar Akl+Areyne ka$ilesindendi!/imi ri.ayetlerde $unlar yaln# Akl ka$ilesinden kimilerinde $ir -ru4 insanlar $ir to4luluk kimilerinde yaln# Areyne ka$ilesinden şeklinde alatlnca sayn )teş $unu sorun ya4yor .e madem kim olduklar konusunda netlik yoktur o ,alde $una -(.en olma# diyor! atta Akl+Areyne’den $aşka $ir de C ! u da eğer de.eler ka4al yerden *alnmş olsayd ancak el kesme ca#as uy-ulanrd ,rs#lkta kol .e $acak kesilme# diyor! Kakat $u olayda de.eleri ka4al yerden değil de a*k yerden aldklarna -öre el kesmek de yoktur diyor! ir de ayet $ir kere $u &akir+#a.all kişilere uymuyor onlar i*in inmemiştir diyor .e şöyle a*klyor! )yete -öre $u ce#a yery(#(nde $o#-unculuk ya4an )lla, .e 4ey-am$ere karş sa.aşan kişilere .erilir! %eki $u durumda $u ,asta olan #a.all ka* kişi nasl )lla,’a karş sa.aş ilan ettiler ki $u ce#ay ,akkettiler -i$i $ir mantk y(r(t(yor! @unu da söyl(yor! D iyelim ki $u insanlar o *o$an katlettiler 4eki kim -örd( şa,itler kimdi -i$i sorularla olayn -er*ekleşmediğini kantlamaya *alşyor! atta şa,it .arsa ancak ksasa ksas -erekir diyor! urada /ur’an’daki ksas .e el kesme ce#alarn ta$i ki ka$ul ediyor .e normal karşlyorL
'anki dini kurallarn 7u,ammed’den *ktğn $ilmiyor da onun icraatn onun kurallarna -öre değerlendiriyor! Dini kurallarla 7u,ammed’in durumuTa.uk mu yumurtadan yoksa yumurta m ta.uktan misaline $en#emiyor: /urallar 7u,ammed’den *kmştr! 3e istemişse onu ya4mştr! /urallar da,a sonra onun sistemi i*inden se*ilmiştir! "na -öre sanki ayette -e*en )lla,’a karş mu,are$e kelimesinden kast -er*ek sa.aştr!
urada )lla,’a karş sa.aş onun emir .e yasaklarn dinlememek demektir! oksa )lla, -ör(nen $ir şey değil ki ona karş sa.aş edilsin! u ,asta $irka* kişi nasl )lla,’a karş sa.aşa$ilir diyor! $-) ir de /ur’an’da 4ek de önemsenmeyen kelimelere taklyor! 7esela ayette $u ce#alar anlatlrken Ca anlamnda olan. at& ,ar&i kullanlmş CMe $ağlac şeklinde -e*miyor! Me $ağlac olsayd t(m $u ce#alar $irden uy-ulana$ilirdi ancak Cyoksa $ağlac olunca $unlardan $iri uy-ulanr diyor! Durum $u olunca #! 7u,ammed nasl t(m ce#alar onlara uy-ulamş $u olama# diyor! ir de ayette -e*en mu,are$e kelimesinin &iil kal$ şimdiki .e -elecek #aman ki4indedir<(,ari$une>! ani kim $undan $öyle $u ayette $elirtilen su*lar işlerse $u ce#a uy-ulanr diyor! al$uki eğer maksat o insanlarn olay olsayd ayet da,a sonra -eldiğine -öre -e*miş #aman ki4iyle<are$u> - elmesi -erekiyordu ! ani C)lla, .e resul(ne karş da,a önce sa.aş a*mş olanlarn ce#as işte $udurşeklinde olmalyd diyor! )# sonra $unu a*klamasn ya4acağm! 7-)ir de $urada t(m ,adis kaynaklarnda anlatlan .e $u-(ne kadar sağlamlğ tartşlmayan $u Akl+Areyne olayn i*eren ,adisi ka$ul etmiyor! ani #! 7u,ammed $ir kere $öyle $ir ce#a uy-ulamamştr diyor! Gerek*e de $unu ri.ayet eden kişiler nes $! 7alik .e $u,(reyre’dir de ondan! H(nk( #! 7u,ammed .e&at edince nes ,en(# 15 yaşlarnda $ir *ocuk .e $u,(reyre de #! 7u,ammed’in öl(m(nden = yl önce m(sl(man olunca artk $u olay da,a önce ,icri dörd(nc( ylnda olmuştur diyor! Dolaysyla ,em nes’in k(*(k olmas ,em de $u,(reyre’nin olaydan sonra m(sl(man olmas onlarn ,adislerinin sağlkl olmadğn kant olarak $elirtiyor! )slnda $u ağr ce#a #aman i*inde islam yöneticilerin ,esa$na - eldiği i*in $ilerek #! 7u,ammed’e mal edilmiştiri&tiradr ,adisler sa,tedir diyor! İddialarn doğrulamak i*in ayrca $u,(reyre (#erinde *ok duruyor .e onun ,adisleri ,akknda -(.ensi#lik oluşturmak i*in onun $i$liyo-ra&isiyleNsiciliyle il-ili dört say&alk ö#el .e olumsu# $ir a*klama da ya4yor!,18 () )slnda $u ağr ce#ay i*eren ayet #! 7u,ammed’le ya,udiler arasnda ya4lan $a# anlaşmalar ya,udilerin $o#malar sonucu onlar ,akknda inmiştir diyor! Demek ki ona -öre sö# konusu ya,udiler olunca tanrnn $öyle $ir ce#a ayetini -öndermesi -ayet doğaldr! )ma $u inan*ta olanlar şunu ,i* d(ş(nm(yorlar ki tanr madem ki $i# insanlar yaratmş .e madem ki iyiliğimi#i istiyor o #aman makul+-e*erli $ir *ö#(m -östermesi -erekiyor! /ol+$acak kesin diyen tanrdan korkulur doğrusu! İşte ,oca $unu olumlu karşlyor!
aşta da $elirttim ki $ir yön(yle 'ait 3ursi’nin de -ör(ş(n( ya#acağm! " da $u,(reyre ile il-ilidir! ani '(leyman )teş $u,(reyre’yi nerdeyse ,adisler konusunda sa& dş $rakr! )ma 'ait 3ursi tam da tersini işliyor kaynaklarnda,1&. Bnu ylesine 54"yle anlatıy0r ki3 sanki Hz. 'u/ammed’in yardımısı3 ta+ir aizse yedek =ey4am+eri 4i+i! Ta$i ki $u $akş a*s ayn #amanda t(m me#,e4 liderlerin .e islami önderlerin de -ör(ş(! '(leyman )teş’in $u,(reyre ,akknda ya#dklarndan $ir ö#et .ereyim! ali&e 6mer ona -(.enmediği i*in ,adis ri.ayet etmeyi kendisine yasaklamşt! 6mer ,ayatta olduğu s(rece $u,(reyre onun korkusundan diyeme#di ki 7u,ammed şu ,adisi şöyle demiş! #! )yşe .e İ$ni 6mer de onun ,adislerine kuşkuyla $akyorlard diyor! atta 6mer onu a,reyen’e .ali tayin ederken malnda *ok artş olur $u y(#den 6mer ,em onu .alilikten alr ,em da malna el koyar! atta 6mer ona )lla, .e /ita4 d(şman sen $u &a#la mal nerden -etirdin diye ağr ,akaretlerde $ulunur! $u,(reyre eşeğe $ini4 7edine sokaklarndan -e*erken ,alka CHekilin *ekilin .ali -eliyor diye seslenirdi diyor! /sacas $u,(reyre’yi sanki komedyen 3asrettin ,oca ti4i $ir kişiliğin sa,i$i olarak takdim ediyor! )ma il-ili ce#a ayetini .e ta$i ki 7u,ammed’i kurtarmak i*in kusuru $a şkalarnda aryor! Diyanet’in terceme ettiği Tecrid+i 'ari, m(tercimi ),met 3aim de /addi) de?ildir” diyor! %eki $u durumda normal $ir m(sl(man ne ya4sn ,an-isi doğru ,an-isine inansnI İşte $u anlattklarmdan sonra şimdi de konuyu to4arlamaya -e*eyim! ir kere sayn '(leyman )teş’in&endim o insanlarn olay da,a önce olmuş ayet ise da,a sonra -elmiş dolaysyla ayet onlarla il-ili olsayd )lla,’a karş şa.aşmş olanlar< Hare+u) şeklinde -e*miş #aman ki4iyle söylenmesi -erekiyordu sö#( tali,si# $ir a*klama! H(nk( $u #aman ki4leri /ur’an’da <$a# istisnai durumlar dşnda> 4ek uy-ulanmyor! ocann $u $asit kural $ilmediğini iddia etmiyorum $ir taktik olarak öne
s(rd(ğ(n( ta,min ediyorum! u kuraln -enelde /ur’an’da -e*erli olmadğna ilişkin $ir+iki ksa örnek .ermek -erekirse a)”i# en yakn -öğ( #inetlerle yld#larla donattk! "nu itaatten *kan ,er şeytandan koruduk! " şeytanlar y(ce to4luluğu dinleyeme#ler! /o.ulmalar i*in ,er tara&tan taşa tutulurlar! "nlar i*in s(rekli $ir a#a4 da .ardr! )ncak onlardan sö# ka4an olur! "nu da deli4 -e*en $ir ale. i#ler < onlar yok eder>!,19
urada son c(mlede -e*en !5z ka=an 0lursa anlamn .eren &iil ’Hati*e’ şeklinde -e*miş #aman ki4iyle ya#lmş ’Ya/ta*u’ şeklinde şimdiki .e -elecek #aman $elirten &iil ki4iyle ya#lmamştr! al$uki $urada t(m #amanlar -e*erlidir $ir s(reklilik sö# konusudur! )ma $una rağmen -e*miş #aman ki4iyle kullanlmştr! ine ’"nu da deli4 -e*en $ir ale. i#ler’ c(mlesindeki ’ İzler’ anlamna -elen ’Et+ea/"’ kelimesi dili -e*miş ki4iyle ya#lmş ancak $urada -eniş #aman anlamn taşr! +)”7utlu olanlar cennettedirler -ökler .e yer durduk*a onlar orada e$edi kalacaklardr kesintisi# $ir l(tu& olmak (#ere diyor ,2:! urada ’Gök .e yer durduk*a’ c(mlesindeki Durdukça -e*miş #aman ki4iy le<)ra4*as DCmet olarak > ya#lmştr! al$uki cennette olanlar orada e$ediyyen kalacak ta ki yer .e -ök .ar olduklar s(rece! ani &iil ma#i<-e*miş #aman> ki4iyle ya#lmş ancak ,adise cennet e,liyle il-ilidir -elecekle il-ilidir! oksa kelime oyununa taklsaydk ’er .e -ök de.am edecekleri s(rece’ şeklinde -elecek #aman ki4i olan ’edum"’ &iil kal$ kulanlmalyd demek olurdu! anlş anlaşlmasnL u -ayet normalidir .e ,er dilde de -e*erlidir! 7esela T(rk*e’de ’arn önemli $ir etkinliğe katlyorum’ denile$ilir .e sk*a da şimdiki #aman ki4i -elecek i*in kullanla$ilir! ani illa ki ’arn önemli $ir etkinliğe katlacağm’ şeklinde -elecek #aman ki4i kullanlr diye $ir şey yok! Dediğim -i$i $u ,er dilde -e*erlidir! ele /ur’an $u -i$i örneklerle doludur!
ine sayn '(leyman )teş’in öne s(rd(klerinden $iri o ağr ce#ay i*eren ayette B e $ağlacnn kullanlmamş olmas $unun yerine’ Ya’ anlamna -elen at& ,ar&inin <)ra4*as E olan> kullanlmş olmas! u -ör(ş te&sirlerde de detaylca işlenmiştir! ani yeni $ir konu değildir ,21. Ta$i ki $u durumda ayette -e*en ce#alardan Ba şu ya da $u uy-ulanr’ anlam *kar! ani #! 7u,ammed’in o insanlara uy-uladğ söylenen t(m ce#alar ayete -öre uy-ulanam# sonucu ortaya *kar diyor .e $undan yola *karak #! 7u,ammed’in $öyle $ir ce#ay uy-ulamadğn öne s(r(yor ancak $u da kurtarmyor! H(nk( eğer $u ara4*a -ramatik /ur’an’da uy-ulansa den-eler alt(st olur! /sacas ,ocann ileri s(rd(ğ( ar-(manlar /ur’an’da -e*erli değildir! <İstisnai durumlar dşnda> una $irka* örnek .ereyim! 1>3isa suresinde’aşkaldrdklarn -örd(ğ(n(# kadnlara öğ(t .erin onlar yataklarnda yaln# $rakn onlar dö.(n’ deniliyor!,22 urada BMe’ $ağlac -e*iyor! ocann dediği -i$i eğer BMe’olu rsa ,e4si $irden uy-ulanr ancak’ a daNoksa’ olursa tek $ir şk uy-ulanr sö#( $u ayette -e*ersi#dir! )yette demek istenen önce öğ(t sonra yataklarn ayr olmas $u da sonu* .ermiyorsa son alternati& dö.mek -elir! al$uki $ağla* BMe’ $ağlacdr .e $u durumda demek ki ,em öğ(t .erin ,em yataklar ayr olsun .e ,em de dö.(n olmas -erekir ancak anlam $öyle değildir! /sacas BMe’ $ağlacyla Ba daNoksa’ anlamna -elen B.’ $ağlac $ir$irlerin yerlerine kullanlan ,ar&lerdir .e $u konuda sorun yoktur! e4 $elirtiyorum istisnai durumlar .ardr .e onlar da $ellidir! )yn 'ureden $aşka $ir meş,ur örnek .ereyim! ğer <.elisi olduğunu#> yetim k#lar ,akknda adaletsi#lik etmekten korkarsan# si#e ,elOl olan <$aşka> kadnlardan ikişer (*er dörder olmak (#ere nika,layn! ğer adaletli da.ranmayacağn#dan korkarsan# o taktirde $ir tane aln .eya sa,i4 olduğunu# ile yetinin! u adaletten ayrlmaman# i*in da,a uy-undur [23] deniliyor! urada maksadm $irden &a#la kadnla e.lenmek konusunu işlemek değil! urada &arkl $ir şey .ar! )yette ’Me’ $ağlac kullanlmştr! ocann dediği -i$i eğer ’Me’ olursa t(m şklar i*in $irden -e*erli anlamn .erirsek o #aman $u ayete -öre $ir erkek $irden &a#la kadnla e.lenmek istediği #aman onlar ikişer<urada (leştirme s&atndan iki alyorum say &a#la ka$ark olmasn! ani ,em iki> (*er dörder ,alinde ala$ilir! ani kelime
oyununa taklrsak $ir erkek ayn anda ,em iki kadn ,em (* .e ,em de dört kadnla e.lene$ilir! al$uki cum,ura -öre $urada $ir anda ,e4siyle e.lene$ileceği -i$i ayr ayr da e.lene$ilir! ani ’Me’ $ağlacymş ’oksa’ $ağlacymş $unun $ir anlam yok! /ald ki ’ğer adaletli da.ranamayacağn#dan endişe ediyorsan# o #aman ya $ir ta ne ,(r kadnla yetinin ya da cariyeNler ile’ diye $ir c(mle -e*ti ayette! urada cariyeler ile ,(r kadn arasnda ’a’ $ağlac .ar: ani ya ,(r kadn olsun ya da cariyeler! öyle d(ş(n(rsek demek ki ,er ikisi $irden olmuyor! al$uki $öyle $ir şey yok! n $aşta #! 7u,ammed olmak (#ere t(m ,ali&elerin ,em normalN,(r olan eşleri $irden &a#layd ,em de ayn #amanda cariyeleri .ard ,2$ !/ald ki $ir cariyeyi almak i*in e.li olmamak -i$i $ir kural ne islamn teorisinde ne 4ratiğinde yoktur! /sacas $u kelime oyununa takl4 sa.unma ya4mak -e*erli değildir ,i*$ir şey i&ade etmiyor! u kelime kal4lar ,akknda m(&essirler a*klamalar ya4mşlardr! anlş anlaşlmasnL en demiyorum ki &iil ki4leri tamamen anlams#dr! /ur’an’da mesela 7usa+Kira.un .eya )dem+a.a ile il-ili $ir şey anlatlyorsa Kira.un 7usa’ya şöyle dedi şeklinde dili -e*miş #amann ki4i ta$i ki kullanlr ancak to4lumu il-ilendiren $ir konu ise o #aman d(n( de $u-(n( de yarn da $ağlar! ani &iilin ki4ine $aklma# ir de sayn )teş diyor ki 7aide sursi 7edine’nin P! ylnda inmiştir! al$uki 7aide suresi ,icri $eşinci ylnda $aşlamak (#ere 4ar*a 4ar*a inmiş ta ,icri doku#uncu ylna kadar de.am etmiştir! u konuda ’Asul+( Te&sir’ kaynaklarnda $il-iler .ar! )yrca Diyanet yaynlarnda da $u -e*iyor tartşmal $ir konu değildir! ,27 ir de şu $ir -er*ek ki ,an-i ayetin .eya surenin ne #aman ortaya *ktğ $ilinmiyor yani $unlarn tari,leri $ir kere $ellisi#! /ald ki ayni 7aide suresinde en $aşta u,ari .e 7(slim’de -e*mektedir ,28. u ayeti #aman olarak öne al4 da o katledilen kişilerin olayn sonraya $rakmak -i$i $ir yorum sağlkl $ir yorum değildir! /aldi ki ,em ,adis kita4larnda ,em de il-ili ayetin te&sirlerinde -enel kan $u ayetin katledilen o insanlar y(#(nden indiği i&ade edilmketedir! aln# şunu da ka$ul etmek la#m ki sayn '(leyman )teş’in ,adislerle il-ili öne s(rd(ğ( -(.ensi#lik meselesi doğrudur! )ma yine de $ir &ark .ardr! '(leyman $ey $unu demekle /ur’an’a -öl-e d(ş(rmemeyi ama*lyor! al$uki ister $u ,adisler doğru olsun ister olmasn ister #! 7u,ammed o insanlar $u şekilde katletmiş olsun ister olmasn $ir kere /ur’an’da -e*en $u ağr ce#a /ur’an’ $itirir tanrsal $oyutunun olmadğn -ö#ler ön(ne serer! İşte '(leyman ,oca -i$i İla,iyat akademisyenleri aslnda -er*ek adres (#erinde ka&a yormal $unu d(ş(nmeli! ir de diyor ki eğer onlar *o$an öld(rm(şse .e $u da is4at edilmişse /ur’an’a -öre ksas -erekir! ani ksas ce#asn i*eren $ir kita$n $u *ağda ,ala tanrsal $oyutuna inanlyorsa $una ne diye$ilirim ki! Qstelik $u şid deti i*eren ayetler de sadece me.#umu# olan ayetten i$aret değildir! edir ,ar$iyle il-ili oluşan ayetlerde tanrnn en si#e $in melekle (*$in $eş$in melekle sa.aşta yardm ettim ayetleri .ar!,2& ine edir’de katledilen ka&irlerle il-ili 7u,ammed’e ,ita$en !iz 0nları 5ld"rmediniz6 anak Alla/ 0nları 5ld"rd". Attı?ın zaman da sen atmadın3 Alla/ attı” ayeti .ar ,29 ani /ur’an’a -öre tanr ,em $u ağr ce#alar öneriyor ,em de ’en .urdum $en krdm’ şeklinde ona cinayet mal ediliyor . Aynı zamanda
)En*al 12. ayet; a$$in meleklere .a,yediyordu ki: Ren si#inle $era$erim si# inananlar 4ekiştirin $en inkar edenlerin y(reklerine korku salacağm .urun $oyunlarn<n> (st(ne .urun onlarn ,er 4armağnaLR İşte edir ,ar$inde m(sl(manlar ka#annca #! 7u,ammed tanr adna $u -i$i ka,ramanlk ayetleri öne s(r(yor ama $ir yl sonra A,ud’da dar$e alnca $u se&er $akalm tanr adna ne konuşuyor $unu da sayn )teş’in tercemesinden dinleyelim: d)Al-i İmran31$:; ”ğer si#e $ir yara dokunduysa o to4luluğa da $en#eri $ir yara dokunmuştu! " -(nleri $i# insanlar arasnda *e.iri4 dururu# ! ani sa.aş kay$etme durumunda tanr $en si#i denedim ,e4 si# ka#anacaksn# diye $ir kural yoktur diyor! )ma m(sl(manlar sa.aş ka#annca $u se&er de a$art (#erine a$art ayetleri -eliyor!!.et sunduğum ayet tercemeleri sayn )teş’ten! Demek ki $unlara inanyorL
İşte $unlar .ar iken $ilmem ,adis #ay&tr -(.eni yoktur demekle /ur’an’ tanrsallaştrmak ,em akl .e $ilimsellik a*sndan yanlştr ,em de insanlk a*sndan makul $ir $ir uy-ulama olama#! u -i$i yasalarn tanryla il-isi olur muL İşte $unlar tartşlmyor $unlar yerine ,adislere m(da,ale ediliyor kusur .e eksiklik adresi $aşka yerler -österiliyor!! )ncak sayn ,ocann eksik $ulduğu $ir diğer nokta $u ,adisin yaln# $u,(reyre -i$i -(.ensi# olan $ir kişi ile #! 7u,ammed .e&at edince ,en(# 15 yaşlarnda olan nes $! 7alik tara&ndan aktarlmş olmas! ir kere $u ,adisleri aktaranlar arasnda /(t($+i 'itte denilen alt ,adis kaynaklarnda $u,(reyre ismi -e*miyor! 'anrm $u,(reyre’yi $ilerek konunun i*ine katmak istemiş ki onu eleştirsin .e konuya $ir ne$#e yant olsun! a# u#un te&sirlerde ’$u,(reyre’ye şöyle $ir ,adis mal edilir’ şeklinde değinilmiştir $u ayr $ir şey! 7esela İ$ni /esir kendi te&sirinde il-ili ayet a*klamasnda $u,(reyre’ye değiniyor!! )ncak katledilen o insanlar meş,ur ,adislerde Akl+Areyne ka$ilesindendi diye -e*erken $u,(reyre’nin aktarmnda ’unlar eni Ke#are’ ka$ilesindendi $i*iminde -e*iyor! ! )lt ,adis kaynaklarndan u,ari .e 7(slim dşnda $u olay aktaranlar arasnda #! )yşe İ$ni 6mer -i$i meş,ur sa,a$iler .ar! ine 7(rselde olsa $u Fenad Ar.e 'ait $! 7(seyye$ -i$i isimler .ar! ani işin i*inde #en-in $ir ra.i kadrosu .ar! )ma '(leyman )teş $unlardan sö# etmiyor &akat alt ,adis kaynaklarnda $u konuda ismi -e*meyen $u,(reyre’yi listeye ekliyor !,1. Gelelim nes’in 15 yaşnda olmas .e $u nedenle ,adislerinin -(.ensi# olmas konusuna! .et kaynaklarda nes’in k(*(k olduğu -e*iyor! )ncak 15 yaş konusu 4ek inandrc -elmiyor! H(nk( mademki #! 7u,ammed’e on yl ,i#met etmiş .e 7ua,mmed’in öl(m(yle de on$eş yaşndaysa o #aman demek ki 5 yaşndayken ,i#mete $aşlamş ki $u da inandrc -elmiyor! 3eyse $u o kadar önemli değil!! ğer denilse ki $u,(reyre $u olaydan sonra m(sl(man olmuş dolaysyla $u ,adiseyi $ilmiyor diye itira# edilse o #aman ,er alt ,adis ya#arlar da #! 7u,ammed’den yaklaşk 2 asr sonra d(nyaya -elmişler .e kalk4 onun ,adislerini $ir araya -etirmeğe *alşmşlar! ele en $aşta -elen u,ari ise aslen ara4 da değildir kendisi $u-(nk( 6#$ekistan’n u,ara şe,rinde doğmuş da,a sonra ta,sil -örmek i*in ica# $öl-esine -e*miştir! ine u,ari kadar önemli olan İmam 7(slim 3isa$urludur .e ara4 değildir! ğer $(,(reyre ad -e*en olaydan 1+2 yl sonra d(nyaya -elmiş nasl olur da $u konuyu aktarr diye itira# edilirse o #aman asrlar sonra d(nyaya -elen $u ,adis alimlerinin t(m(ne Bdur’ demek la#m! Faten doğru olan da $udur! @u ,alde $u sa.unma da 4ek tutarl değildir! ir de eğer ,adisleri aktaranlarn yaş meselesine taklrsak #aten işin i*inden ,i* *klma#! 7esela #! 7u,ammed’in amcas )$$as’n oğlu İ$ni )$$as’n $i##at a*klamas .ar .e $u i&adesi ka* yerde u,ari’de -e*iyor ki #! 7u,ammed .e&at edince $en yeni s(nnet olmuş 10 yaşlarnda $ir *ocuktum diyor! ,2 al$uki $u insan C'"ksirun denen en *ok ,adis aktaran yedi kişiden $iri İki$in ci.arnda ,adis almştr! ine meş,urdur ki #! )yşe *ok k(*(k yaşta 7u,ammed’le e.lenmiş .e dul kalnca da 18 yaşndayd! u da *ocuk .e en *ok ,adis alanlardan! Demek ki nes k(*(kt(r demek de $ir taktiktir işin i*inde -er*ek 4ay yoktur! 3iye I H(nk( o #aman ya ,e4 ya da ,i*: a $u k(*(k yaştaki insanlarn aktardklar t(m ,adisler ra&a kaldrlsn ya da tersi olsun! esa$na -elirse e.et -elmiyorsa *ocuktu demek makul $ir anlayş değildir!
Hok $asit $ir örnek .ereyim! $u,(reyre ay$er &et,inden sonra m(sl(man olmuş #! 7u,ammed’le yaklaşk = yl $era$er olmuştur! "ndan sonra #! 7u,ammed .e&at etmiştir! an sra ,er dört ,ali&e $aştan $eri #! 7u,ammed’le $irlikte .e ,e4si de okur+ya#ar!)ma il-in*tir ki ,ali&e $u$ekir’e mal edilen t(m ,adislerin to4lam 1P2 ,ali&e "sman’nki 1PJ ,ali&e 6mer’in 52S .e ,ali&e )li’nin de to4lam 5=S ,adistir! ani ,er dört ,ali&enin e#$erledikleri ,adislerin to4lam 1=50 ci.ar iken tek = yl #! 7u,ammed’le $era$er kalan $u,(reyre ise 5=SP ,adis alr .e t(m sa,a$eler arasnda $irinciliğe y(kselir ,. İşte $u ,adisler konusu da $u kadar sağlks#! Ta$i ki $u da İslamn $aşka $ir eksikliği! urada merak edilen şu: a# İslam d(ş(n(rleri modern *ağn da etkisiyle $u de.e sidiğinin ila* olamayacağn .e $u ,adisin asls# olduğunu iddia ediyorlar! %eki diyelim t4 yeni $ir $uluşla $öyle $ir şeyin ola$ileceğini ,atta kanser aids i*in iyileştirici .e kesin sonu* .erir diye a*klansa aca$a olay inkar eden ,ocalar $u se&er ne diyeceklerL İnanyorum ki ,emen i&ade değiştiri4 $u se&er $aşka $ir ar-(manla öne *karlar! Ta$i ki t4 $öyle $ir şey olur dese de yine #! 7u,ammed’e $ir keramet *kma#! H(nk( onun #amannda $u $ir -elenekti teda.i i*in $aşkalar da $unu ya4yorlard! /endisi de $u -eleneği uy-ulamştr! /ald ki $u $aşlkta idrardan #iyade işin ce#ai yön( (#erinde durmak istedim: ir tara&ta tanr diğer tara&ta önerdiği ağr ce#a! u olama#! Tanr alternati& sunmal! NK"3TU atta kimi ri.ayetlere -öre $u ayet #! 7u,ammed’e $ir uayardr! ani onlarn -ö#lerini *karmşt! )ncak ayette -ö# *karmak yoktur!!'anki ey 7u,ammed sen neden $unu ya4tn -i$i $ir uyar! Demek ki cinayet el+ $acak kesmek tanrda normaldir de -ö# *karmak $ira# ağr ce#aya ka*ar! " y(#den ayetle 7u,ammed’i uyarmş olur! )ncak sa.unma ama*l ya4lan yorumlara $aklnca sayn )teş’inki ,oşuma -idiyor: na#ndan ce#ann ağr olduğunu ka$ul ediyor .e kendince $a# sa.unmalar ya4yor! u se.indiricidir yaln# $urada $öyle deyi4 de terceme ettiği /ur’an ayetlerinde o ağr ce#alar a*k*a ya#mas ta$i ki $ir *elişki! " #aman onu nasl ka$ul edersin 4ekiL aklaşm se.indirici de asl adres (#erinde durmamas /ur’an’ tanrsal $oyutta ele almas (#(c(d(r! ele kendisinin yant niteliğinde ,a#rlamş olduğu kita$n $aş ksmnda ya#dğ $a# olaylar .ar doğrusu sa.unmas #aten yetersi# ,ele o olaylar da kita$nda anlatnca .erdiği emek $oşuna -itmiş olur! irka*n ya#aym!! 1-)19S=’te ağdat’ta a# /adiri .e &ai tarikatlarna mensu4 der.işlerin $edenlerinin değişik yerlerine şişler $atrdklarn .e sonra *karnca ,i*$ir i# $ile $rakmadklarn -örd(m diyor! )yn şeyleri İmam+i )’#am mescidinde de -örd(ğ(n( $elirtiyor .e $unu $(y(k $ir keramet sayarak sonunda %eki si# $u olay nasl i#a, edersini#I diye $ir soruyla $itiriyor!
'anrm ,ocam u#ak doğu (lkelerinde sirklerde #aman #aman t.’lerde -österilen olaylar -örmemiş! 7esela adamlar ateist olduklar ,alde ka&alarna u#unca demir 4ar*alar -e*iri4 uclarna da i*inde eşya $ulunan tor$alar asyorlar .e ,i* de $ir şey olmuyor! /i &ai’lerin ya4tklar $unlarnkilerin yannda $ir ,i*tir! 2-)İslama 4ay *karmak onu tanr $uyruklar olarak ka$ul ettirmek i*in Ağur D(ndar’n 4ro-ramnda i#lediği $ir olay anlatyor! Dörtyol’da (nl( $ir e&suncu yllar önce Ağur D(ndar’n 4ro-ramna katlmş! )dam sran ylan .e akre4 yerlerini ö&(rme+4(&(rmeyle iyileştiriyormuş! unu tele.i#yonda D(ndar’a da uy-ulamş! Ağur yeter artk dayanamam iyileştir $eni demiş .e e&suncu elini s(rmekle teda.i etmiş -i$i $ir olay anlatyor! )nlatmasna anlatyor da $unu da $ir ocakNe.liya işi olarak değerlendiriyor!" aile ocakmş $u ma,areti $a$adan oğula -e*iyormuş diyor! -)ir de '(leyman $ey ,en(# -en*ken la#ğ’da ,oca 7u,arrem e&endinin yannda okuyormuş! ir-(n ,ocas ona $ir ansn anlatmş! ocas $ir %erşem$e -(n( şey,i ac 6mer’in köy(ne -itmiş! " köyle la#ğ aras da
yaklaşk =0 km imiş! <$urada köy(n de ismini .eriyor ta$i ki>" -ece orda kalmş sa$a,leyin ka,.alt ya4tktan sonra yola *kmak istemiş ancak şey, $ekle demiş! Derken #aman ilerlemiş .e cuma nama#na iki saat kalmş! ani cumaya yetişmesi -erekiyormuş!H(nk( camide -öre.liymiş! )ma artk (midini kesmiş! H(nk( =0 km lik $ir yolu yaya olarak ancak J saatte almas m(mk (n diye de.am ediyor! @ey, onun ,ocasna şunu söylemiş: /orkmaL /öy( -e* .e ra$ita ya4<-ö#lerini ka4at4 şey,inden yardm dile>! oca da köy( -e*tikten sonra -ö#lerini ka4at4 ra$ita ya4mş! " srada şey,i -elmiş ,ocann elinden tutu4 la#ğ’a doğru -öt(rm(ş! Gö#lerini a*nca $akmş ki onu la#ğ’a yakn $ir yere $rakmş! aklaşk 20 dk lk $ir yolu kalmş! )rtk kalan da y(r(yerek camiye .arnca nama# .aktine da,a e4ey .armş! Ta$i ki $unlar keramet işi .e saniyelik olan $ir olay ,ocann anlatmna -öre!! unlar -i$i $irka* örnek da,a .eriyor! İşte $en#er örnekleri ylan+akre4 ,ikayelerini muci#e say4 islamn yasalarn $ununla is4atlamaya *alşan $ir ila,iyat akademisyeni eğer sirklere -iderse demek ki ciltler dolusu keramet i*erikli kita4lar ya#ar! ilmiyorum ylan+akre4 şiş $atrma ,ikayelerini o kita4tan okuyu4 da tatmin olan olmuş mu aca$a insan merak eder! Ta$i ki -ör(nen köy kla.u# isteme# misali to4lum $u anlayşta yetiştirilince maalese& $u ,ikayelerin m(şterileri *ok olur! u $aşlkta $u,(reyre (#erinde $ira# &a#la duruldu! #! 7u,ammed’in o insanlar katlettiği olaya &a#la yer .erildi! Ta$i ki $unlar olmuş şeyler! )ncak şu dikkatlerden u#ak durmamal ki $ir tara&ta tanr diğer tara&ta ona mal edilen $öylesine ağr ce#alar i*eren $ir kutsal kira4! unlarn ikisi $ir arada olama#! İşte .ur-ulamak istediğim asl mesaVn .erdiğim detaylar -öl-esinde kalmamas! urada o *o$an cinayetine yakn $irka* örnek da,a .eri4 $aşlğ ka4atacağm! #! 7u,ammed 7ekke’nin &eti, -(n( C/im $u '(&yan’n e.ine -irerse ona dokunulmayacak kim kendi e.inden *kmyorsa .eya /a’$e i*inde kalyorsa onlara dokunulmayacak dediği ,alde yine $una uymamş .e /a’$e’nin 4erdesini tutan İ$ni atal i*in /a’$e’nin 4erdesini de tutsa &aydas yok onu öld(r(n Ctalimatn .ermiş .e adam /a’$e i*inde in&a# edilmiştir! ele adamn su*u da 7u,ammed’in .a,iy kati$i iken da,a sonra /ur’an’n tanrsal $oyutunun olmadğn anlaynca ondan ayrl4 aley,inde 4ro4a-anda ya4mas! Durum $u olunca ta$i ki 7u,ammed onu a&&eder miL! İslami kesim $urada adama $a# su*lar y(kl(yor: &endim onun yanlş sadece dinden *kmak .eya .a,iy kati4liğinden ayrlmak değildi $ir de da,a önce $ir m(sl(man katlettiği i*in $u ağr ce#ay ,aketmişti -i$i yakştrmalar! "lay $u değil ancak $öyle olduğu nu ka$ul etsek de madem 7u,ammeden tanrdan -eliyorum diyor .e nasl olsa o #aman artk /a’$e’yi de almşt dolaysyla adam öld(rmemesi -erekiyordu! unun -i$i in&a# edilmesi -ereken )$dulla, $! $i 'er, de .ard! ali&e "sman’n akra$as olduğu i*in "sman onu $elli $ir s(re -i#liyor .e da,a sonra 7u,ammed’in ,u#uruna -öt(r(4 onun a&&n istiyor 7u,ammed da onu $ağşlyor! Ta$i ki $unun da su*u a# önceki İ$ni atal -i$i .a,iy kati4liğini $rak4 dinden *kmak! )slnda $u kati4lerin 7u,ammed’den ka*mas $aşl $aşna d(ş(nd(r(c(! ani $aşka $ir kati4 de ka*arken -(n(n $irinde öld(ğ(nde 7u,ammed’in talimatyla onun cena#esi -eceleyin ka$rin dşna atlyor ki millet desin 7u,ammed’e karş -eldi to4rak $ile onu ka$ul etmedi! u kati4likten ka*anlar nerdeyse $ir -ru4 kadar *oğunlukta! #! 7u,ammed #! )li’nin a$las olan Qmm( ani’nin e.ine -idiyor 7ekke’nin &eti, -(n( .e orada $anyo ya44 nama# klyor! u kadn iki kişi i*in 7u,ammed’e ricada $ulunuyor $unlar $ağşla diye .e o da C'enin ricac olduğun kişileri $ağşladm diyor ,$ @<. Hz. 'u/ammed’in +u Imm" Hani ile ayrıa +ir anısı ar. E+u ali= sa? iken kendisi için 0ndan istiy0r6 anak +a+ası ermiy0r. Da/a s0nra zaman içinde 'u/ammed 0na +ir da/a tekli* sunuy0r6 anak +u se*er de kadın ka+ul etmiy0r. Yani kadının eine 4idi= +any0 ya=ması da =ek n0rmal +ir 0lay de?ildir. Hele /ele tanrıdan 4eldi?ini s5yleyen>da/a d0?rusu tanrı inanını kendi siyaseti için kullanan) +ir 'u/ammed’in ezalı ki#ileri /atırlar için a**etmesi ta+i ki 0lumlu +ir yakla#ım 0lamaz.
Da/a s0nra Bsman /ali*e 0luna 'u/ammed’in idamını istedi?i e anak Bsman için +a?ı#ladı?ı A+dulla/ +. E+i !ar/’i eyalet alisi ya=ıy0r@5d"llendiriy0r. 7$$.5)3 kendi kita+ında kimlerin katli ai=tir k0nusunu i#lerken3 Hz.'u/ammed’in 5ld"rmelerine karar erdi?i insanlardan t"yler "r=ertii 5rnekler eriy0r. 'u/ammed3 aley/ine sadee #iir s5yledikleri için3 İ+ni Hatal’ın iki ariyesini in*az diy0r. Yine adamın +iri 'u/ammed’e 4elerek3” Ey =ey4am+er3 +a+am senin aley/inde k0nu#tu?u için 0nu in*az ettim6 ne dersinM” diye s0runa3 kendisi +undan adama +ir #ey demiy0r. Demek ki +unu tasi= ediy0r. Kadi İyad3 Hz. 'u/ammed’in aley/inde 0lan3 0nu ka+ul etmeyen ki#ileri katletmek için Hz. Ali3 Halit +. elit e N"+eyir +. Aam’ı 45nderdi?i0 ki#ileri katletti?i 5rneklerini eriy0r. Keza /akkında =r0=a4anda ya=tı?ı için Hz. 'u/ammed’in Halit +. elit ile 0rtadan kaldırdı?ı +ayan 5rne?i ar. A’ma +ir adam3 "mm"’l eled denilen ariye k5kenli /anımını3 Hz. 'u/ammed’i s5d"?" için katletti?i 5rnek ar e 'u/ammed’in de +una kar#ı 0 katil ki#iye3 JB kadını 5ld"rd"?"n için sana 0nun kan +edeli de d"#mez@yani +unu /aketti?i için 5ld"rm"#s"n” dedi?i aktarılıy0r. Yine s5zleriyle Hz. 'u/ammed’i ele#tiren +ir +ayan /akkında 'u/ammed3 kim +una 4ereken dersi erir s0rması "zerine 3 kadının yakınlarından +iri J
,1 a)İ+ni Kesir3
e)Hale+i3 İnsan"’l yun3 'e4azi3 !ait +. Neyd seriyesi +5l"m"nde. ,2-a)/.9$2.5)3 !"+"l’"l /"da3 (@1&2 d. K"rz +. Pa+ir eya !ait +. Neyd seriyesi kısmında.
,9 Kurtu+i te*siri3 'aide suresi . ayet açıklamasında. ,1:-
Kıla+e Enes +. 'alik.
