Huts-zerrenda Gorriz dagoena txarto, urdinez ondo (edo hobeto, behintzat) 0/-k. Huts larria antzina familia batean gutxienez lau edo bost seme-alabak edukitzen zituzten antzina familia batean gutxienez lau edo bost seme-alaba edukitzen zituzten bikote bakoitzak gutxienez bi edo hiru seme-alabak edukitzen zituen bikote bakoitzak gutxienez bi edo hiru seme-alaba edukitzen zituen hiru seme-alabak baino gehiago dituztenei ere hiru seme-alaba baino gehiago dituztenei ere normalean bi edo hiru seme-alabak edukitzen dituzte normalean bi edo hiru seme-alaba edukitzen dituzte Lehen, dakigunez, normala zen familia batean zazpi edo zortzi seme-alabak izatea Lehen, dakigunez, normala zen familia batean zazpi edo zortzi seme-alaba izatea Bi ideak dauzkat arazo hau konpontzeko Bi ideia dauzkat arazo hau konpontzeko ahal da / daiteke Esan ahal da gure ohiturak pixkanaka-pixkanaka aldatzen ari direla Esan daiteke gure ohiturak pixkanaka-pixkanaka aldatzen ari direla guk egin ahal duguna zera da guk egin dezakeguna zera da Beira ere birziklatu ahal da Beira ere birzikla daiteke aitita-amamak beraien aitita-amamarekin euren aitita-amamekin Atzera begiratzen bagara, gure aitita-amamaren garaietarantz Atzera begiratzen badugu, gure aitita-amamen garaietara Aitona-amonaren garaietan ulertzekoa zen Aitona-amonen garaietan ulertzekoa zen amaitu/bukatu Gaztelaniazko “terminar con” itzultzeko, hobe askotan amaitu aditza erabili ez. Guk egoera honekin bukatzeko... Guk egoera hau konpontzeko... arriskuak/arriskutsuak Internetek arriskutsuak ere badakartza Internetek arriskuak ere badakartza aspektua. Huts larria antzina familia batean gutxienez lau edo bost seme-alaba eduki zituzten antzina familia batean gutxienez lau edo bost seme-alaba edukitzen zituzten Normalean nekazaritzan lan egiten zutenez, umeak edukitzea oso beharrezkoa izan zen Normalean nekazaritzan lan egiten zutenez, umeak edukitzea oso beharrezkoa zen Duela gutxi lege berri bat atera zuten
Duela gutxi lege berri bat atera dute Argi dago lehen ume gehiago jaio zirela Argi dago lehen ume gehiago jaiotzen zirela Lehen emakumea oso gaztea ezkondu zen Lehen emakumea oso gazterik ezkontzen zen Lehen, hirurogeiko hamarkadan, esate baterako, sozietatea guztiz desberdina izan zen Lehen, hirurogeiko hamarkadan, esate baterako, gizartea guztiz desberdina zen Orain arte diru-laguntza eskas baino ez die ematen seme-alaba bat edo bi izan dituen senar-emazteei Orain arte diru-laguntza eskasa baino ez die ematen ume bat edo bi dituzten senaremazteei Sortu zen iskanbila itzela zen Sortu zen iskanbila itzela izan zen Orain dela urte batzuk klase batean irakasleak agindu zuen eta ikasleek jaramonik egin behar zioten Orain dela urte batzuk klase batean irakasleak agintzen zuen eta ikasleek jaramon egin behar zioten Lehen, ordea, klase barruan gertatu zen arazo bat zen Lehen, ordea, klase barruan gertatzen zen arazoa zen Gurasoek ez dizkiete euren umeei etxerakolanak egiten lagundu eta nahiago dute umeak telebista ikusten edo jolasten egotea Gurasoek ez diete euren umeei etxerako lanak egiten laguntzen eta nahiago dute umeak telebista ikusten edo jolasten egotea Lanean lehen lan tresnak fax, telex edo makina izan ziren Lanean lehen lan tresnak faxa, telexa edo makina ziren Nik erderaz eta eskuz idazten nuen azken gutuna Bizkaiko Foru Aldundiara bidaltzeko zen Nik erderaz eta eskuz idatzi nuen azken gutuna Bizkaiko Foru Aldundira bidaltzeko izan zen Orain dela hogei urte edo pila bat idatzi genuen bai eskolan bai lanean Orain dela hogei urte edo pila bat idazten genuen bai eskolan bai lanean Lehen, telefonoa etxe guztietan ez zegoenean, jendeak eskutitzak eta postalak idatzi zituen Lehen, telefonoa etxe guztietan ez zegoenean, jendeak eskutitzak eta postalak idazten zituen Lehen jendeak oso ondo idatzi zuen Lehen jendeak oso ondo idazten zuen Guri tokatuko zaigunean pentsioak jarraituko ahal dira! Guri tokatzen zaigunean pentsioek jarraituko ahal dute! Ikusiko dugu zer gertatuko zaigun. Ikusiko dugu zer gertatzen zaigun. Etxekoandrea “bere lekuan” ez balego, nork egingo zukeen gauzak? Etxekoandrea “bere lekuan” ez balego, nork egingo lituzke gauzak? baEsaldi batzuetan hobe ba- erabili ez: Idazteari utzi diogu gaur egun badauzkagulako beste era batzuek komunikazioa lortzeko Idazteari utzi diogu gaur egun beste era batzuk dauzkagulako komunikazioa lortzeko Lehen txikitan edo gazteroan asko idatzi nuen, eta orain badauzkat gorde nire ezkutitzak
Lehen txikitan edo gaztaroan asko idazten nuen, eta orain gordeta dauzkat nire eskutitzak gorren komunitatea badauka bere ezaugarri bereziak (ahozkotik) gorren komunitateak bere ezaugarri bereziak dauzka jende interesgarria ezagutzeko aukera asko badaude (ahozkotik) jende interesgarria ezagutzeko aukera asko daude Badaude batzuk, erresidentzia batera joan behar dutela konturatzean txilioka hasten direnak Batzuk erresidentzia batera joan behar dutela konturatzean txilioka hasten dira jakina da euren harremanak dituztela, horren ondorioz badaukate denborarik denetarik egiteko jakina da euren harremanak dituztela, horren ondorioz denetarik egiteko denbora daukate Badago jendea erretiroa ondo datorkiona Batzuei erretiroa ondo datorkie Gaur egun badaude emakumezkoak bere kabuz bizi direnak Gaur egun emakume batzuk euren kabuz bizi dira Baina badago jendea erabilera okerrak eta arriskutsuak ematen diotena interneti. Baina batzuek erabilera okerrak eta arriskutsuak ematen dizkiote interneti. Egutegian badaude egun aproposa batzuk opariak egiteko urtebetetzeaz gain Egutegian egun apropos batzuk daude opariak egiteko urtebetetzeaz gain bakarrik – ordena arazoa uste dut bakarrik immigranteen umeekin ez dela arazoa konponduko uste dut immigranteen umeekin bakarrik ez dela arazoa konponduko bikoteek bakarrik ume bat edukitzea erabaki zuten bikoteek ume bat bakarrik edukitzea erabaki zuten Hau ez da lehen bezala, bakarrik mutilaren bidea Hau ez da lehen bezala, mutilaren bidea bakarrik Beste alde batetik esan behar dut ez dela bakarrik lan edo diru arazoa Beste alde batetik esan behar dut ez dela lan edo diru arazoa bakarrik baina ez dute eskatzen bakarrik irakasleek, ikasleek ere bai baina ez dute irakasleek bakarrik eskatzen, ikasleek ere bai eta bakarrik egoera batzuetan idazten jarraitzen dugu eta egoera batzuetan bakarrik jarraitzen dugu idazten bat / 0 Hau ikusirik tabakoa droga bat dala onartu behar dogu Hau ikusirik tabakoa droga dala onartu behar dogu nire iritsiz droga bat da niri iritziz droga da Zein den arazoa, ba kalean dagoen gauza bat dela Zein den arazoa, ba kalean dagoen gauza dela Arazo larri bat daukatela konturatzen direnerako Arazo larria daukatela konturatzen direnerako Jende askok esaten du bizio bat dela Jende askok esaten du bizioa dela berdin izan Eta berdin zitzaiola pixka bat bustitzea (Argiaren erreinua 37)
Eta berdin ziola pixka bat busti arren beste egunean Beste egunean emakumezko eguna ospatu genuen Lehengo egunean emakumearen eguna ospatu genuen beste gauzak – beste gauza batzuk Elikadura, estresa, e.a., dira beste faktore garrantzitsuak egoera honetan. Elikadura, estresa, e.a., dira beste faktore garrantzitsu batzuk egoera honetan. edo beste gai garrantzitsua da dirua edo beste gai garrantzitsu bat dirua da beste bikoteekin konpartitzen zuten etxea beste bikote batzuekin konpartitzen zuten etxea Etorkinak beste kultur desberdinatik datoz Etorkinak beste kultura desberdin batetik datoz Zerikusi handia duen beste gaia inmigrazioa da Zerikusi handia duen beste gai bat immigrazioa da Adopzioa beste aukera ona da Adopzioa beste aukera on bat da agian beste ohiturak dituztelako agian beste ohitura batzuk dituztelako haien soldatarekin beste gauzak egin ditzakete euren soldatarekin beste gauza batzuk egin ditzakete Umeek eskolan beste heziketa mota hartu behar dute Umeek eskolan beste heziketa mota bat hartu behar dute ontziak, kartoiak, plastikoa, Cdak eta beste motatako hondakinak ontziak, kartoiak, plastikoa, Cdak eta beste mota batzuetako hondakinak besteak beste erraztu behar ligukete geure lana behar den azpiegitura sortuz, edukiontzi bereiztuak ipiniz, olio-bilketa sistema ona eskainiz besteak beste. erraztu behar ligukete geure lana behar den azpiegitura sortuz, edukiontzi bereiztuak ipiniz, olio-bilketa sistema ona eskainiz... ematen du gero eta jende gehiago hasi dela birziklatzen leku gehienetan, hau da, lanean, etxean, besteak beste. ematen du gero eta jende gehiago hasi dela birziklatzen leku gehienetan, hau da, lanean, etxean, esate baterako. zenbait konplexu kentzeko ere erabiltzen dute, sudurra laburtzeko, edo belarriak txikitzeko, besteak beste. zenbait konplexu kentzeko ere erabiltzen dute, sudurra laburtzeko, edo belarriak txikitzeko, esate baterako. medikuenetara laguntzeko edota etxeko lanak egiteko, besteak beste. medikuenetara laguntzeko edota etxeko lanak egiteko, esate baterako. adibidez Kuban, Afrikan, besteak beste adibidez Kuban, Afrikan, esate baterako bezala Lehen esan dudan bezala, Lehen esan dudanez,
bikote bikotea = 2, bikotekide = laguna, mutil-laguna, neska-laguna Bikoterik ez daukatenentzat Bikotekiderik ez daukatenentzat bitartean Zentzumen guztiak ahulduz joan zitzaizkion, putzu amaigabe batera gozo-gozo amiltzen zen bitartean (argiaren erreinua 53) Zentzumen guztiak ahulduz joan zitzaizkion, putzu amaigabe batera gozo-gozo amilduz zihoala Auzitegiko sendagilearen telefono zenbakia markatzen zuen bitartean, Janek oso gogoan zuen Eliskak bilkura hasi baino lehen emandako gomendioa (argiaren erreinua 54) Auzitegiko sendagilearen telefono zenbakia markatzean, Janek oso gogoan zuen Eliskak bilkura hasi baino lehen emandako gomendioa Ez da harritzekoa hiltzaileak orgasmo bat izatea, biktima hiltzen duen bitartean (argiaren erreinua 66) Ez da harritzekoa hiltzaileak orgasmoa izatea, biktima hiltzen duenean Esan zuen haserre itxurak egiten, sardexka bete arroza ahoratzen zuen bitartean (argiaren erreinua 93) Esan zuen haserre itxurak eginez, sardexka bete arroza ahoratuz desberdinak Askotan “hainbat” erabili behar da eta ez “desberdinak”. “Diferentes” = varios, muchos, algunos... gizarteak gero eta zahar gehiago daudela kontuan hartuz, ekintza desberdinak prestatu ditu gure zaharrentzat zuzenduta gizarteak gero eta zahar gehiago daudela kontuan hartuz, hainbat ekintza prestatu ditu gure zaharrentzat Zahartzaroarekin gaixo mota desberdinak agertzen dira Zahartzaroarekin hainbat gaixotasun agertzen dira zahartzaroa ikuspuntu desberdinetatik ikus dezakezu zahartzaroa hainbat ikuspuntutatik ikus dezakezu Gure gizartean zaharrak leku desberdinetan bizi dira Gure gizartean zaharrak hainbat lekutan bizi dira ze leku hauetan normalean aktibitate desberdinak egiten dituzte ze leku hauetan normalean hainbat aktibitate egiten dituzte dute/dituzte – singular/plural ondo bereizi nork ordainduko du pentsioak? nork ordainduko ditu pentsioak? kreditoak behin betiko lanpostuak dutenentzat dira kreditoak behin betiko lanpostuak dituztenentzat dira bikote bakoitzak gutxienez bi edo hiru seme-alaba edukitzen zituzten bikote bakoitzak gutxienez bi edo hiru seme-alabak edukitzen zituen Bost edo sei enbrioi ipintzen dute emakumearen barnean Bost edo sei enbrioi ipintzen dituzte emakumearen barnean beraz umeak edukitzea bigarren lekuan utzi dituzte beraz umeak edukitzea bigarren lekuan utzi dute familia bakoitzak bi seme-alaba edukitzen du goia jota familia bakoitzak bi seme-alaba edukitzen ditu goia jota
dena ondo ondo antolatzen dituzte dena ondo-ondo antolatzen dute Emakumeek lan egin nahi dute gizonek bezala eta lanposturik onenak lortu nahi dute ere Emakumeek lan egin nahi dute gizonek bezala eta lanposturik onenak lortu nahi dituzte Gauza denak korrika egiten dugu Gauza guztiak korrika egiten ditugu seme bat dute eta normalean aiton-amonek antolatzen dute semearen beharrak ume bat dute eta normalean aitona-amonek antolatzen dituzte umearen beharrak Gurasoei diru laguntzak eman behar zaie Gurasoei diru-laguntzak eman behar zaizkie soldata batekin lau ume edukitzen zuten soldata batekin lau ume edukitzen zituzten guztiok erretzeak eragiten dituen kalteen berri ditugun arren guztiok erretzeak eragiten dituen kalteen berri dugun arren Gure aitite-amamen garaietako eskutitzek ez dituzte zerikusirik gaur egungo posta elektronikoekin Gure aitite-amamen garaietako eskutitzek ez dute zerikusirik gaur egungo posta elektronikoekin ordenagailuz, gutunak behin eta berriro ezabatu dezakegu ordenagailuz, gutunak behin eta berriro ezaba ditzakegu egin – galdegaia Argi dago, gaur egunean lehen baino ume gutxiago jaiotzen direla baina atzerritarrekin ume kopurua igo da. Argi dago, gaur egunean lehen baino ume gutxiago jaiotzen direla baina atzerritarrekin ume kopurua igo egin da. Jendea hirietara emigratzen hasi zen eta honekin batera jaiotza tasa ere jaitsi zen. Jendea hirietara emigratzen hasi zen eta honekin batera jaiotza tasa ere jaitsi egin zen. Kultura guztietako umeak dauzkagu, horri esker, kultura aberastuko da. Kultura guztietako umeak dauzkagu, horri esker, kultura aberastu egingo da. Ezin da ahaztu gure aitona-amonen garaian familia bakoitzak 5 edo 6 ume zeuzkala, hala ere, gaurko errealitatea aldatu da. Ezin da ahaztu gure aitona-amonen garaian familia bakoitzak 5 edo 6 ume zeuzkala, hala ere, gaurko errealitatea aldatu egin da. Emakumearen egoera aldatu da Emakumearen egoera aldatu egin da berrogei urteko adinean plantatzen dira eta honelako adinean guraso izateko nahaiak galtzen dira berrogei urteko adinean plantatzen dira eta honelako adinean guraso izateko nahia galdu egiten da tabakoa desagertuz gero, arazoa ere desagertuko da tabakoa desagertuz gero, arazoa ere desagertu egingo da politikari asko publikoan ez erretzen saiatzen dira, iragarkiek bastertu dute... politikari asko publikoan ez erretzen saiatzen dira, iragarkiek baztertu egin/egiten dute... Alde batetik debekatuta dago leku askotan erretzea, baina beste aldetik, nola edo hala erretzen da Alde batetik debekatuta dago leku askotan erretzea, baina beste aldetik, nola edo hala erre egiten da eta kontuan hartu behar dugu, gure ondoan erretzailerik badago guk ere erretzen dugula
eta kontuan hartu behar dugu, gure ondoan erretzailerik badago geuk ere erre egiten dugula baina argi daukadana da egoera aldatu behar dela baina argi daukadana da egoera aldatu egin behar dela zure adineko taldeak erretzen badu, zuk erretzen duzu zure adineko taldeak erretzen badu, zuk erre egiten duzu taberna guztietan edo gehienetan jendeak erretzen du taberna guztietan edo gehienetan jendeak erre egiten du irakasleek gehiegikeriak egiten zituzten eta horren ondorioz jendea kexatzen zen, noski irakasleek gehiegikeriak egiten zituzten eta horren ondorioz jendea kexatu egiten zen, noski ikasle batek irakaslea jo zuen eta horretaz gain, beste ikasle batek gertaera hori grabatu zuen mugikorrarekin interneten ipintzeko ikasle batek irakaslea jo zuen eta horretaz gain, beste ikasle batek gertaera hori grabatu egin zuen mugikorrarekin interneten ipintzeko frogatuta dago diziplina aldatzen dela zentroaren arabera frogatuta dago diziplina aldatu egiten dela zentroaren arabera beraz lana egitean leku batetik beste leku batera bidaltzeko idatzi behar zuten beraz lana egitean leku batetik bestera bidaltzeko idatzi egin behar zuten Baina klasetik kanpo, egoera hau aldatzen da Baina klasetik kanpo, egoera hau aldatu egiten da eta bukatzeko esango dut ulertzen dudala egoera aldatzen ez bada moldatu behar dugula eta bukatzeko esango dut ulertzen dudala egoera aldatzen ez bada moldatu egin behar dugula Amaitzeko, esan behar da, buzoian eskutitz bat jasotzen dugunean pozten garela Amaitzeko, esan behar da, buzoian eskutitz bat jasotzen dugunean poztu egiten garela gabonetan atzerrian dauden lagunei postalak bidaltzen dizkiet, badakidalako poztuko direla gabonetan atzerrian dauden lagunei postalak bidaltzen dizkiet, badakidalako poztu egingo direla Hogeigarren mendean hau entzuteak harritzen nau. Hogeigarren mendean hau entzuteak harritu egiten nau. beste batzuek ez dakite zer egin aisialdian eta sufritzen dute beste batzuek ez dakite zer egin aisialdian eta sufritu egiten dute oso beldurtia bihurtu da eta ez du nahi bakarrik kalera irten pentsatzen duelako jausiko zela oso beldurtia bihurtu da eta ez du bakarrik irten nahi kalera pentsatzen duelako jausi egingo dela Askotan gizonok etxean emazteari “laguntzen” diogula esaten dugu Askotan gizonok etxean emazteari “lagundu egiten” diogula esaten dugu Eta azkenean, gehiago gustatzen zaidana hartzen dut eta joaten naiz. Eta azkenean, gehien gustatzen zaidana hartzen dut eta joan egiten naiz. “EGIN” IPINI BEHAR EZ DEN LEKUAN: Mugikorraren kasuan, dei galduak zein mezuak agertu egin dira eta zer gertatzen da? Mugikorraren kasuan, dei galduak zein mezuak agertu dira eta zer gertatzen da? Nire berria Aizu aldizkaritik atera egin dut (ahozkotik) Nire berria Aizu aldizkaritik atera dut nire hitzaldia hobeto ulertzeko lau ataletan banatu egin dut (ahozkotik) nire hitzaldia hobeto ulertzeko lau ataletan banatu dut
biltontziak leku askotan jarri behar dira eta jendeari zaborra antolatzen irakatsi egin behar zaio txikitatik. biltontziak leku askotan jarri behar dira eta jendeari zaborra antolatzen irakatsi behar zaio txikitatik. Amei lan bakoitzeko ordaindu beharko bagenie, ekonomia mundialak behea jo egingo luke Amei lan bakoitzeko ordaindu beharko bagenie, ekonomia mundialak behea joko luke ekonomiko arazoak – arazo ekonomikoak. Adjektiboa izenaren ondoren ekonomiko ikuspuntutik ikusita ikuspuntu ekonomikotik ikusita eman – ez da erabili behar “gertatu” adierazteko ere – ordena arazoa, batzuetan kendu ere egin daiteke Inmigrazioari dagokionez, ikusten dugu ere atzerritarrek seme-alabak ekartzen dituztela edo hemen izaten dituzte Immigrazioari dagokionez, ikusten dugu atzerritarrek seme-alabak ekartzen dituztela edo hemen izaten dituztela ere baina egia da ere Euskal Herrian ez direla ematen Europan beste dirulaguntza baina egia da Euskal Herrian ez direla ematen Europan beste diru-laguntza ere Emakumeek lan egin nahi dute gizonek bezala eta lanposturik onenak lortu nahi dute ere Emakumeek lan egin nahi dute gizonek bezala eta lanposturik onenak lortu nahi dituzte Inmigrazioak lagunduko digu ere arazoa konpontzen Immigrazioak ere arazoa konpontzen lagunduko digu Bestalde, etxean arazoak ere badaude [aurretik eskolako arazoak azaldu ditu] Bestalde, etxean ere arazoak daude irakasleei errespetua galdu zaie eta, honez gain kasu batzuetan irakasleak ere jotzen egiten dituzte irakasleei errespetua galdu zaie eta, honez gain kasu batzuetan irakasleak jo ere egiten dituzte Gaur egun, aldiz, emakumea kanpoan lan egiten du ere bai [lehen etxean bakarrik] Gaur egun, aldiz, emakumeak kanpoan ere lan egiten du Bestalde, bazegoen egunerokoa idazten zuena; beraz, egunero zertxobait idazten zuen. Gaur ere ohitura hori galdu egin da. Bestalde, bazegoen egunerokoa idazten zuena; beraz, egunero zertxobait idazten zuen. Gaur ohitura hori ere galdu egin da. baita ere gure alboan txiroak ikus ditzakegu gure alboan ere txiroak ikus ditzakegu Beste alde batetik zahartzaroak ere eritasunak dakartza Beste alde batetik zahartzaroak eritasunak ere badakartza KENDU: Batzuetan ere, oporretan joaten naizenean nire familiari opari txiki batzuk eraman dizkiet Batzuetan, oporretan joaten naizenean nire familiakoei opari txiki batzuk ekartzen dizkiet esker - -ri esker Immigrazioaren esker ume gehiago dago
Immigrazioari esker ume gehiago dago “ESKER” positiboa da: zarata asko dago leku guztietan /.../ trafikoari eta taberneei esker zarata handia dago leku guztietan /.../ trafikoagatik eta tabernengatik (trafikoaren eta tabernen erruz) eta, -lako eta –lako, -nean eta –nean, -gatik eta –gatik... Umeak beharrezkoak dira gure bizitza alaitzen dutelako eta gure gizartearekin jarraitzeko. Umeak beharrezkoak dira gure bizitza alaitzen dutelako eta gure gizarteari jarraipena ematen diotelako. Horren zergatia zen ama etxean geratzen zela umeekin eta bitartean aitak lan egiten zuen soldata etxera eramateko Horren zergatia zen ama etxean geratzen zela umeekin eta bitartean aitak lan egiten zuela soldata etxera eramateko egia da idaztea ez dela gauza erraza eta gainera ez da askoren gustokoa egia da idaztea ez dela gauza erraza eta gainera ez dela askoren gustukoa nire ustez messengera eta mugikorra idazteko asko erabiltzea txarra da, idazteko ohitura txarrak hartzen ditugulako eta gero eskutitz edo idazlan bat eskuz idatzi behar dugunean itzelezko akatzak egiten ditugu. nire ustez messengera eta mugikorra idazteko asko erabiltzea txarra da, idazteko ohitura txarrak hartzen ditugulako eta gero eskutitz edo idazlan bat eskuz idatzi behar dugunean itzelezko akatsak egiten ditugulako. eta abar telebistan, aldizkarietan, egunkarian, ... eta abar telebistan, aldizkarietan, egunkarian, ... eta abarretan ez; ez + da, ez + naiz, ez + gara... Ahoz egiten den hutsa ez dela oso ezaguna eztela oso ezaguna [horrela ahoskatu behar da baina ez idatzi] ez direla berdinak eztirela berdinak ez gaude ezkaude ez nago enago ezer/zerbait – ondo bereizi nahiz eta gauza askotaz konturatu ez ikusiarena egiten dute gero haiei zerbait egin ahal dieten beldur direlako nahiz eta gauza askotaz konturatu ez ikusiarena egiten dute gero haiei ezer egin diezaieketen beldur direlako zeozer lortu nahi izatera, adostasun gutxieneko bat berreskuratu beharko genuke ezer lortu nahi izatera, adostasun gutxieneko bat berreskuratu beharko genuke Eta, irabazi dugu zerbait honekin? Eta, ezer irabazi dugu honekin? Orduan, norbaiti zerbait komentatu nahi badiogu, Orduan, inori ezer komentatu nahi badiogu, zer edo zer egin baino lehen
ezer egin baino lehen haien/euren – bihurkaria euren da baliteke haien gazte aroaz gehiago gosatu nahi dutelako baliteke euren gaztaroaz gehiago gozatu nahi dutelako Umeak bakarrik egoten dira egun osoa, eskolan, haurtzaindegian, beraien aititaamamarekin Umeak bakarrik egoten dira egun osoan, eskolan, haurtzaindegian, euren aititaamamekin normalean atzerritatik datozte berain umeekin normalean atzerritik datoz euren umeekin Familiek nahiago dute ume bat edo bi edukitzea haien beharrak askoz hobeto beteko dituztelako Familiek nahiago dute ume bat edo bi edukitzea euren beharrak askoz hobeto beteko dituztelako ikastetxeetan lehendabiziko aldiz publizitatea egiten hasi ziren haien matrikula ez murrizteko asmoz ikastetxeetan lehendabiziko aldiz publizitatea egiten hasi ziren euren matrikula ez murrizteko gurasoek ezin dietelako haien denbora eskaini gurasoek ezin dietelako euren denbora eskaini ez ote dute guk daukagun problematikarik beraien umeak zaintzeko? ez ote dute guk daukagun problematika(rik) euren umeak zaintzeko? Lan egiten badute, erosoagoak daude eta haien soldatarekin beste gauzak egin ditzakete Lan egiten badute, erosoago daude eta euren soldatarekin beste gauza batzuk egin ditzakete Egungo umeek mobila erabiltzen dute, e-mailak idazten dute eta teknologia eguneroko gauza da beraientzat Egungo umeek mobila erabiltzen dute, e-mailak idazten dituzte eta teknologia eguneroko gauza da eurentzat betiko eskutitzek denbora behar izaten dute beraien helmugara ailegatzeko betiko eskutitzek denbora behar izaten dute euren helmugara ailegatzeko ideia horri atxikituta senide askok haien guraso, aitite-amamak egoitzetan sartzera behartuta ikusten dute haien burua ideia horri atxikita senide askok (euren) gurasoak eta aitite-amamak egoitzetan sartzera behartuta ikusten dute euren burua horrexegatik, - horrexegatik eta koma ez, horrexegatik eta aditza jarraian Horrexegatik, denon artean irtenbidea bilatu behar dugu Horregatik, denon artean irtenbidea bilatu behar dugu Horrexegatik, gero eta ume gutxiago jaiotzen da Horregatik, gero eta ume gutxiago jaiotzen da jarraitu – jarraitzen duzu umeak jaiotzen jarraitzen dira umeek jaiotzen jarraitzen dute oraindik zahartze prozesua jarraitzen da arazo izaten oraindik zahartze prozesuak jarraitzen du arazo izaten gure pentsakera aldatzen ez badugu, arazoa jarraituko da gure pentsakera aldatzen ez badugu, arazoak jarraitu egingo du
jende – guk singularrean erabiliko dugu beti Gertatzen dena da, orain gero eta jende zaharragoa daudela Gertatzen dena da, orain gero eta jende zaharragoa dagoela askotan jendeak ez du ezer bidaltzen euren emailetan askotan jendeak ez du ezer bidaltzen (bere) emailetan jende analfabeto asko egongo dira jende analfabeto asko egongo da gero eta jende gehiago joaten dira herrira gero eta jende gehiago joaten da herrira -k – ergatiboa hori arazo bat dakar horrek arazo bat dakar inor ere ez daukagu seme-alabarik inork ere ez daukagu seme-alabarik emakumea etxetik at eta etxe barruan egiten du lan emakumeak etxetik at eta etxe barruan egiten du lan Emakumea etxe kanpoan lan egiten du Emakumeak etxetik kanpoan lan egiten du Pisuak lehen baino askoz garestiagoak dira eta ordaintzeko emakumea eta gizona, biak, lan egin behar dute. Pisuak lehen baino askoz garestiagoak dira eta ordaintzeko emakumeak eta gizonak, biek, lan egin behar dute. hirurogeietako hamarkadako baby boom-a harrapatu gintuen hirurogeiko hamarkadako baby boom-ak harrapatu gintuen Eta ez dut uste inmigrazioa konponduko duela pentsioen falta Eta ez dut uste immigrazioak konponduko duenik pentsioen falta Ume bat heziketa on bat izateko lehengo urtetan jasotzen duen hezkuntza oso garrantzitsua da Ume batek heziketa on bat izateko lehenengo urteetan jasotzen duen heziketa oso garrantzitsua da bikote gutxi izan ditzakete umeak metodo honen bidez bikote gutxik izan ditzakete umeak metodo honen bidez ez dago umea nor zain ez dago umea nork zaindu gizarte aurreratuetan emakumea zeukan mugak gainditu ditu gizarte aurreratuetan emakumeak zeuzkan mugak gainditu ditu Gure bizimodua ez digu onartzen seme-alaba asko izaten Gure bizimoduak ez digu uzten seme-alaba asko izaten ni proposatzen dut nik proposatzen dut Administrazio publikoa, ordea, bai, baldintza hobeak jartzen dizkiete bere langileei Administrazio publikoak, ordea, bai, baldintza hobeak jartzen dizkie bere langileei ni erretzailea ez naizenez ez daukat iritzi argi bat horretaz nik, erretzailea ez naizenez, ez daukat iritzi argi bat horretaz Ni erretzailea ez naizenez, legeari ondo deritzot Nik, erretzailea ez naizenez, legeari ondo deritzot ni ez dut inoiz erre zigarro bat nik ez dut inoiz erre zigarro bat
gobernuak lortu nahi du gero eta jende gehiago erretzeari uztea gobernuak gero eta jende gehiagok erretzeari uztea lortu nahi du Printzipioz, legea gogorra zirudien Hasieran, legeak gogorra zirudien Erre nahi duena erre daiala Erre nahi duenak erre daiala ikasle ohi bat irakasle bat jipoitu zuen ikasle ohi batek irakasle bat jipoitu zuen bata han geratu behar izan zuen eta bestea etxera itzuli zen batak han geratu behar izan zuen eta bestea etxera itzuli zen Mutil bat irakasle bat jipoitu du Mutil batek irakasle bat jipoitu du umea normalean ez du ezer kontatzen beldurragatik umeak normalean ez du ezer kontatzen beldurragatik Bai aita, bai ama lan egiten dute Bai aitak bai amak lan egiten dute eta hori esan nahi du bere umeak zaindari batekin daudela eta horrek esan nahi du bere umeak zaindari batekin daudela Ordenagailuen eta mobilen eragina garrantzi handia dauka hori gertatzeko Ordenagailuen eta mobilen eraginak garrantzi handia dauka hori gertatzeko gure aitita-amamen garaian, jende gutxi zekien idazten gure aitita-amamen garaian, jende gutxik zekien idazten Orain jendea azkarrago idazten du Orain jendeak azkarrago idazten du jende asko idazten du “ola” agurtzeko jende askok idazten du “ola” agurtzeko Jendea lehen postalak bidaltzeko ohitura zeukan Jendeak lehen postalak bidaltzeko ohitura zeukan Nire ustez, ordainduz gero, emakume gutxiago egingo lukete lan etxetik kanpo Nire ustez, ordainduz gero, emakume gutxiagok egingo lukete lan etxetik kanpo -K OKERREKO LEKUAN: behin entzun nuen ume batek sagu bat irentsi zuela telebistan pertsonaia batek sagu bat jaten ikusi zuelako behin entzun nuen ume batek sagu bat irentsi zuela telebistan pertsonaia bat sagu bat jaten ikusi zuelako eta ez zen arraroa irakasle batek ikasle bihurri bat jotzen ikustea eta ez zen arraroa irakasle bat ikasle bihurri bat jotzen ikustea Gero eta irakasle gehiagok kexatzen dira arrazoi honengatik Gero eta irakasle gehiago kexatzen dira arrazoi honengatik mundu guztiak bat zetorren berarekin mundu guztia bat zetorren berarekin irakasleak nekatuta dago gauza berbera esateaz irakaslea nekatuta dago gauza berbera esateaz/esaten -TZEAK Herri edo baserri batean bizitzea lan handia suposatzen eban Herri edo baserri batean bizitzeak lan handia suposatzen eban ume bat edukitzea lanari uko egitera behartzen ditu ume bat edukitzeak lanari uko egitera behartzen ditu umeak hurbil edukitzea gurasoei laguntzen dielako lanean aritzen umeak hurbil edukitzeak gurasoei laguntzen dielako lanean aritzen
Urte batzuk lehenago, tabakozalea izatea ez zuen oztopatzen lana bilatzea Orain urte batzuk, tabakozalea izateak ez zuen oztopatzen lana bilatzea Gainera, kontrakoa esatea, ez luke sentzurik edukiko Gainera, kontrakoa esateak, ez luke zentzurik edukiko oraindik lanak emango digu berdintasuna lortzea oraindik lanak emango dizkigu berdintasuna lortzeak kausalak -LAKO Agian honela pentsatzen dut ze zahartzarotik hurbilagoa nago gaztarotik baino Agian honela pentsatzen dut zahartzarotik hurbilago nagoelako gaztarotik baino nahiz eta gauza asko begia bete, ezin dute lortu dirua ez edukitzearren nahiz eta gauza askok begia bete, ezin dituzte lortu dirurik ez daukatelako konparatuz – ez dugu erabiliko antzina gertatzen zenarekin konparatuz lehengo aldean gaur egungo egoera konparatuz hipotekak baxuagoak ziren gaur egungo egoeraren aldean hipotekak baxuagoak ziren Orain dela urte batzuk gertatutakoarekin konparatuz Orain dela urte batzuk gertatzen zenaren aldean / Orain dela urte batzuk ez bezala Alde batetik bizi-modua oso desberdina zen oraingoarekin konparatuz Alde batetik bizimodua oso desberdina zen oraingoaren aldean Gaur egun ez dago idazteko ohiturarik behintzat aintzina konparatuz Gaur egun ez dago idazteko ohiturarik, lehengo aldean, behintzat -la – konpletiboa Nik deritzot txarrena heltzear dago Nik deritzot txarrena heltzeko dagoela Badirudi inmigranteek ume gehiago eukitzen dute, Badirudi immigranteek ume gehiago edukitzen dutela, gaur goizean irratian entzun dut azken bost urtean jaiotzaren tasa goratuz doa gaur goizean irratian entzun dut azken bost urtean jaiotza tasa gorantz doala Badirudi, inmigrazioaren fenomenoak oso eragin handia du gai honetaz Badirudi, immigrazioaren fenomenoak oso eragin handia duela gai honetan Sarritan entzuten da immigrazioari esker ume gehiago dago Sarritan entzuten da immigrazioari esker ume gehiago dagoela Gauzarik txarrena da pasiboentzat ere kaltegarria da Gauzarik txarrena da pasiboentzat ere kaltegarria dela Badakigu droga honek ez dizkigu neuronak kenduko Badakigu droga honek ez digula neuronarik kenduko Eta nabaritzen da nagusien idazkera sakona da eta azalpen ugari dauka. Eta nabaritzen da nagusien idazkera sakona dela eta azalpen ugari daukala. Txarrena da, azkenean, eskuz idazteko ohitura galtzear dago. Txarrena da, azkenean, eskuz idazteko ohitura galtzear dagoela. Begi bistakoa da estrukturak eta ortografia irakurriz ikasten dira, Begi bistakoa da estrukturak eta ortografia irakurriz ikasten direla, Nik dakit oraintxe bertan eskutitz bat idatzi behar banu, akatz asko edukiko nituzke Nik badakit oraintxe bertan eskutitz bat idatzi behar banu, akats asko edukiko nituzkeela Bukatzeko, esan nahi nuke horixe izango litzateke nire mezua
Bukatzeko, esan nahi nuke horixe izango litzatekeela nire mezua eta argi dago baliobide hauen bidez munduko pertsona guztiok bizi gaitezke eta argi dago baliabide hauen bidez munduko pertsona guztiok bizi gaitezkeela Nik uste dut formula hori oso erosoa da gure gaur egungo bizimodurako Nik uste dut formula hori oso erosoa dela gure gaur egungo bizimodurako Egunero irratian entzun dezakegu gero eta ilara gehiago dago bideetan Egunero irratian bideetan gero eta ilara gehiago dagoela entzun dezakegu BA- LA denok pentsatzen dugu kanpoko itxura aldatzen badugula hobeto izango gara denok pentsatzen dugu kanpoko itxura aldatzen badugu hobeto izango garela lehenengo (1) / lehengo Lehengo munduan bizi garenok Lehenengo munduan bizi garenok -n – zehar galdera Oso ondo dakigu nola aldatzen dira gauzak umeak jaiotzen direnean Oso ondo dakigu nola aldatzen diren gauzak umeak jaiotzen direnean zer esan nahi dut honekin? zer esan nahi dudan honekin? Egoera honen ondorioa zein da? Egoera honen ondorioa zein den? Zergatik diot hau? Zergatik diodan hau? Aztertuko dugu zergatik gerta daiteke hau Aztertuko dugu zergatik gerta daitekeen hau noiz eduki nahi dugu umea erabaki dezakegu umea noiz eduki nahi dugun erabaki dezakegu Ez dakit nola erosi dezakete ezta pakete bat ere ez! Ez dakit nola eros dezaketen ezta pakete bat ere! Irtetea ez da arazo nagusia, garrantsitsuagoa dena da zenbat aldiz eta zenbat denbora behar dute erretzaileek erretzeko Irtetea ez da arazo nagusia, garrantzitsuagoa dena da zenbat aldiz eta zenbat denbora behar duten erretzaileek erretzeko Nola gurasoek etxean irakasten diete, hala jokatuko dute eskoletan Gurasoek etxean nola irakasten dieten, hala jokatuko dute eskoletan Nik ez dakit zein izan dezake irtenbidea maltzurkeria hauen kontra Nik ez dakit zein izan daitekeen irtenbidea maltzurkeria hauen kontra beste aldetik ez dut ulertzen zergatik ezin da ondo idatzi telefono edo ordenagailuaren bidez komunikatzeko beste aldetik ez dut ulertzen zergatik ezin den ondo idatzi telefono edo ordenagailuaren bidez komunikatzeko NOLA... –N: Burura datorkit nola nire amonak astean behin gutuna bidaltzen zigula berria emanez Burura datorkit nola bidaltzen zigun gure amonak astean behin gutuna berriak kontatuz -n – erlatiboa baina helduko da momentu bat, gutxienez suposatzen dut, etorkinak moldeatuko direla gure bizimodura
baina helduko da momentu bat, suposatzen dut, etorkinak moldatuko direna gure bizimodura Gai horri buruz, badago beste ohiturak izugarri kezkatzen nauela Gai horri buruz, izugarri kezkatzen nauen beste ohitura bat dago baina azkenean heltzen da momentu bat dana aspergarri iruditzen jatzula eta ez dakizula zer egin. baina azkenean heltzen da momentu bat dana aspergarri iruditzen jatzuna eta ez dakizuna zer egin. badaude beste asko hiri bihurtu direnak edota bihurtzen ari direla arrazoi ugari direla eta --beste asko hiri bihurtu dira edota bihurtzen ari dira arrazoi ugari direla eta--n – non kasua Bilbon txiroz beteta dago Bilbo txiroz beteta dago nor ALDATU egoera honek ez badu aldatzen egoera hau ez bada aldatzen JANTZI Bakoitzak jakingo du nola janzten duen eta besteak hor konpon Bakoitzak jakingo du nola janzten den eta besteak hor konpon KEXATU bai lehenengo heziketakoek, bai bigarren heziketakoak diziplinaren ezaz kexatzen dute bai lehenengo hezkuntzakoak, bai bigarren hezkuntzakoak diziplinarik ezaz kexatzen dira KONTURATU ez zuten konturatzen (ahozkotik) ez ziren konturatzen nor-nori ezin da irakasleei errua bota ezin zaie irakasleei errurik bota KOSTATU Alferrak gara idazteko eta ohituraren eza orain lehen baino gehiago kostatzen dugu. Alferrak gara idazteko eta ohiturarik ezagatik orain lehen baino gehiago kostatzen zaigu. nor-nork AMAITU ez dakit zer oparitu eta etsita amaitzen naiz ez dakit zer oparitu eta etsita amaitzen dut BABESTU legea erretzaileak ez garenei babestzen saiatzen da legea erretzaileak ez garenok babesten saiatzen da BAZTERTU Zaharrak ez dira hain inportanteak eta baztertu egiten diegu. Zaharrak ez dira hain inportanteak eta baztertu egiten ditugu. BEHARTU ume bat edukitzeak lanari uko egitera behartzen die
ume bat eduktizeak lanari uko egitera behartzen ditu Goseak herri pobretatik aberatsetara joatera behartzen dio jendeari Goseak herri pobreetatik aberatsetara joatera behartzen du jendea BELDURTU Emakumeak seme-alabak edukitzeak beldurtzen die. Emakumeak seme-alabak edukitzeak beldurtzen ditu [enpresariak] BIDALI hau ezinezkoa bada bidaliko diegu gure umeei haurtzaindegi batera hau ezinezkoa bada gure umeak haurtzaindegi batera bidaliko ditugu FUNTZIONATU metodo hauek ez badira komenigarriak edo ez badira funtzionatzen metodo hauek ez badira komenigarriak edo ez badute funtzionatzen Bistan dago zerbait txarto funtzionatzen dela Bistan dago zerbaitek txarto funtzionatzen duela (zerbait txarto dabilela) JO ikasle bat irakasle bati jo egin dio ikasle batek irakasle bat jo egin du ikasle batek irakasle bati jo zionetik ikasle batek irakasle bat jo zuenetik LARRITU baina larritzen zaidana da egoera hau gero eta arruntagoa dela baina larritzen nauena da egoera hau gero eta arruntagoa dela SUPOSATU haurtzaindegi batean lan eginez konturatzen zara ume bat edukitzea zelako “marroia” suposatzen den haurtzaindegi batean lan eginez konturatzen zara ume bat edukitzeak zelako “marroia” suposatzen duen nor-nori-nork -ARAZI eta honek pentsarazten nau zergatik gertatzen ari den hau eta honek pentsarazten dit zergatik gertatzen ari ote den hau BEGIRATU etorkizuna baikor begiratu nahi badugu etorkizunari baikor begiratu nahi badiogu MEREZI IZAN Edo balantzan ipinita ez zaie merezi Edo balantzan ipinita ez die merezi nuke / nuen Ondorioa lehen aldian bada: nuke, geroaldian: nuen. gaurko teknologiari buruz ez zekiten ezer. Nork esango lieke XXI. mendean gauzak hainbeste aldatuko liratekeela? gaurko teknologiari buruz ez zekiten ezer. Nork esango zien XXI. mendean gauzak hainbeste aldatuko zirela? ordena – galdegaiaren ordena bikote batek seme-alabak eduki nahi baditu, aurkitu behar dute momentua bikote batek seme-alabak eduki nahi baditu, momentua aurkitu behar du Gure bizimoduagatik, jendeak aldatu ditu bere ohiturak
Gure bizimoduagatik, jendeak bere ohiturak aldatu ditu Eta egoera hau luzatuko da hurrengo urteetan, ziur aski Eta egoera hau hurrengo urteetan luzatu egingo da, ziur aski Diruaz aparte, aipa daitezke beste arrazoi batzuk Diruaz aparte, beste arrazoi batzuk aipa daitezke Gaur egun irratian edo kalean entzuten dugu ume gutxi jaiotzen dela Gaur egun irratian edo kalean ume gutxi jaiotzen dela entzuten dugu uste dut normala dela gero eta beranduago umeak izatea uste dut normala dela umeak gero eta beranduago izatea etekin handiak ematen dizkionez, gobernuak jarraitzen du tabakoa saltzen etekin handiak ematen dizkionez, gobernuak tabakoa saltzen jarraitzen du orduan denboraren eza konpensatzeko denetarik seme-alabei ematen diete orduan denborarik eza konpentsatzeko denetarik ematen diete seme-alabei Duela bi hilabete edo, topatu nintzen bi irakaslerekin Duela bi hilabete edo, bi irakaslerekin topatu nintzen Egoera larria da eta ikus daiteke bai zentro pribatuetan bai publikoetan Egoera larria da eta bai zentro pribatuetan bai publikoetan ikus daiteke Orduan, gutunak idaztearena geratu da erromantikoentzat Orduan, gutunak idaztea erromantikoentzat geratu da Ez dakitelako desberdintzen egoerak Ez dakitelako egoerak desberdintzen ez da beharrezkoa joatea hain urrun ez da beharrezkoa hain urrun joatea Oso inportantea dela zaborra gutxitzeko moduak lortzea uste dut zaborra gutxitzeko moduak lortzea oso inportantea dela uste dut Lehenengotan dirudunek bakarrik kirurgia estetikoa ordaindu ahal zuten Lehenengotan dirudunek bakarrik ordaindu zezaketen kirurgia estetikoa Normalean, zahartzaroa lotuta joaten da gauza askorekin Normalean, zahartzaroa gauza askorekin lotuta joaten da normalean urtero, bat baino bidaia gehiago egiten dituzte normalean urtero, bidaia bat baino gehiago egiten dituzte zergatik emakumeok etxeko ardura gehienak hartzen ditugu? zergatik hartzen ditugu emakumeok etxeko ardura gehienak? Adituek diote heziketa oso garrantzitsua dela Adituek heziketa oso garrantzitsua dela diote osoa / osoan Egun osoa batera eta bestera ibili direnei gertatu ohi zaienez (Argiaren erreinua 39) Egun osoan batera eta bestera ibili direnei gertatu ohi zaienez Umeak bakarrik egoten dira egun osoa Umeak bakarrik egoten dira egun osoan Gaurko umeak gehienetan aitita-amamekin edo etxeko neska batekin egoten dira egun osoa Gaurko umeak gehienetan aitita-amamekin edo etxeko neska batekin egoten dira egun osoan normalean egun osoa ez daude etxean umea zaintzeko normalean egun osoan ez daude etxean umea zaintzeko orduan bera egun osoa umeekin adi zegoen orduan bera egun osoan umeekin adi zegoen Ez dut nahi denbora osoa eguskitan egon
Ez dut nahi denbora osoan eguzkitan egon ote – hutsa ez erabiltzea izaten da Zein izango zen hurrengo emakumea? Gorputzeko zein atal faltako zitzaion? (Argiaren erreinua 85) Zein izango ote zen hurrengo emakumea? Gorputzeko zein atal faltako ote zitzaion? Auskalo zenbat gelditzen diren han eta hemen azaldu gabe (Argiaren erreinua 59) Auskalo zenbat gelditzen ote diren han eta hemen azaldu gabe Badaramagu urte batzuk sentipen horretan, baina egia da? Egia da gero eta ume gutxiago jaiotzen direla? Badaramatzagu urte batzuk sentipen horretan, baina egia ote da? Egia ote da gero eta ume gutxiago jaiotzen direla? Argi dago familiaren eredua aldatu dela, baina eredurik onena da? Argi dago familiaren eredua aldatu egin dela, baina eredurik onena ote da? Legea betetzen da? Legea betetzen ote da? Orduan eskuz idaztea ahaztuko zaigu? Orduan eskuz idazten ahaztuko ote zaigu? Eta hori ona da? Eta hori ona ote da? pairatu – kasu askotan txarto erabilita dagoela uste dut nagusiek pairatzen dituzten gaixotasunak nagusiek dituzten gaixotasunak posible da. Artikulu barik posiblea da posible da -rako/-rentzat Argi dago hau negozio handia dela dendetarako. Argi dago hau negozio handia dela dendentzat. -ren bat. Gehiegitan erabiltzen da irakazleren batek txalo bat eman zidan irakasle batek txalo bat eman zidan -rik – partitiboa beti daude aukerak: adopzioa edo zergatik ez, seme-alabak ez edukitzea beti daude aukerak: adopzioa edo zergatik ez, seme-alabarik ez edukitzea Lan finkoa aurkitzea zaila da eta horregatik dirua ez edukitzeak beldurra ematen digu Lan finkoa aurkitzea zaila da eta horregatik dirurik ez edukitzeak beldurra ematen digu ezin dira topatu holakorik ezin da topatu holakorik Ez dago soluzio erraza Ez dago soluzio errazik ikastetxeek ez dute nahi gurasoen aurka jarrera gogorrak hartu, bezeroak ez galtzeko ikastetxeek ez dute nahi gurasoen aurka(ko) jarrera gogorrik hartu, bezerorik ez galtzeko Askotan guraso askok ez dizkiete euren umeei mugak jartzen
Askotan guraso askok ez diete euren umeei mugarik jartzen ahalegin handiak egin gabe ahalegin handirik egin gabe Internet ez zegoenean eta posta elektronikoa ez zegoenean gutunak idazten nituen Internet(ik) ez zegoenean eta posta elektronikorik ez zegoenean gutunak idazten nituen gaur egun ez ditut eskutitzak bidaltzen gaur egun ez dut eskutitzik bidaltzen horrela ez ditut arazorik izango erosketak egiteko horrela ez dut arazorik izango erosketak egiteko seme – semeak mutilak dira emakumeen eta gizonen arazoak semeak izateko emakumeen eta gizonen arazoak seme-alabak izateko lehenengo semea edukitzeagatik lehenengo umea edukitzeagatik (seme-alaba ere txarto, singularrean ez) seme batek gauza asko behar dituelako ume batek gauza asko behar dituelako bere helburua ez da animalia baten moduan semeak edukitzea bere helburua ez da animalia baten moduan seme-alabak edukitzea familiek bost edo sei seme zituzten familiek bost edo sei seme-alaba zituzten orain arruntena da bat edo bi seme-alaba edukitzea orain arruntena ume bat edo bi edukitzea da seme-alabak – plurala da seme-alaba bat edo bi, bat edo bi seme-alaba ume bat edo bi bikote batek nahi duenerako seme-alaba bat eduki oso berandu da bikote batek ume bat eduki nahi duenerako oso berandu da bigarren seme-alaba daukatenei diru-laguntza ematen die bigarren umea daukatenei diru-laguntza ematen die -tea 0 ez dakite nora botatzea yogur poteak ez dakite nora bota yogur poteak Interneten bidez gauza askok egin ditzakegu etxetik irten gabe, besteak beste, erosketak, pelikulak ikustea, bidaiak prestatzea, lagunekin hitz egitea eta askoz gehiago. Interneten bidez gauza askok egin ditzakegu etxetik irten gabe, besteak beste, erosketak, pelikulak ikusi, bidaiak prestatu, lagunekin hitz egin eta askoz gehiago. Interneten bidez, gauza asko egin ditzakegulako. Esate baterako, erostea. Interneten bidez, gauza asko egin ditzakegulako. Esate baterako, erosi. gure esku dago neurriz erostea ala ez gure esku dago neurriz erosi ala ez nahiz eta batzutan ez jakin zer erostea nahiz eta batzuetan ez jakin zer erosi udal/udaletxe (etxea) Euskal Herriko udaletxe guztiak zaborrontzi bereziak banatzen hasi dira Euskal Herriko udal guztiak zaborrontzi bereziak banatzen hasi dira
udaletxeek izugarrizko kanpainak egiten dituzte udalek izugarrizko kanpainak egiten dituzte -z gero / -tekotan – oso zailak bereizten, -tekotan ez da hainbestetan erabiltzen gaur egun etorkinak eta ematen diren adopzioekin ikerketa sakonagoa egitekotan emaitzak ez litzatekeen hain ezkorrak izango gaur egun etorkinekin eta ematen diren adopzioekin ikerketa sakonagoa eginez gero emaitzak ez lirateke hain ezkorrak izango Eskuz idaztekotan guztiz desberdina da, sentimenduak agertzen dira Eskuz idatziz gero guztiz desberdina da, sentimenduak agertzen dira argi barik geratzekotan hormatik joan behar da (ahozkotik) argi barik geratuz gero hormatik joan behar da Kirurgia aukeratzekotan, jakin behar dugu, arriskutsua dela Kirurgia aukeratuz gero, jakin behar dugu, arriskutsua dela zenbat eta / gero eta – ondo bereizi. “Cuanto más ..., más = zenbat eta ...-ago, (orduan eta/hainbat eta)... -ago gero eta ume gehiago, orduan eta lan gehiago egin dezakete baserri batean zenbat eta ume gehiago, orduan eta lan gehiago egin dezakete baserri batean Gero eta erretzaile gehiago egon, hainbat eta txarrago besteen poltsikoarentzat Zenbat eta erretzaile gehiago egon, hainbat eta txarrago besteen poltsikorako ahalik eta potoloena ba hobeto (ahozkotik) zenbat eta potoloago ba hobe
IDAZLANAK MOBILA 1. Eskuko telefonoak Argi dago gizartea denbora pasa ahala asko aldatu dela. Eta azken urteetan gero eta azkarrago aldatzen ari dela konturatzea oso erraza da: adibide bat aurki dezakegu eskuko telefonoetan. Duela bost edo zazpi urte ea inork ez zeukan telefono mugikorrik. Behar hori ez zen existitzen. Oso pozik bizi ginen hori barik. Beste aldean, orain telefono mugikorrik ez daukana arraroa da. Telefono mugikorra erabiltzeak alde onak eta alde txarrak dauzka. Alde batetik, oso erosoa da nahi duzun guztietan nahi duzun pertsona aurkitzea. Agian hor egon daiteke koska: nahi duzun guztietan, nahi duzun pertsona. Nahiak behar bihurtu ditugu. Begi bistakoa da benetan beharrezkoa den gauza bat ez dela, baina askotan beharrezkotzat hartzen dugu. Eskuko telefonoa etxean ahaztu badugu, zer edo zer falta zaigula pentsatzen dugu. Beste alde batetik, asko erabiltzen badugu, garestia da. Garai honetan asko erabiltzen dugunok ea guztiak gara. Fixatzen bazara, konturatuko zara kaleetan ibiltzen direnak normalean eskuko telefonoak erabiltzen ari direla. Autobusean bazaude, askotan ondoan dagoenaren bizitza guztia jakin dezakezu: lagun batekin hitz egiten ari denez gero zelako harremana daukan bere nobioarekin jakin ahalko duzu.
Gero eta erabilera berriak agertzen ari dira arlo guztietan, eta mobilak ez dira atzean geratuko: Ameriketan dagoen lagun batekin mobilaren bidez bideo-konferentzia eduki dezakezu, eta hori metroa itxaroten... Orain denetarik daukagu, hori argi dago. Baina, konturatu behar dugu kontsumo gizarteak bultzatzen gaituela eskuko telefonoak erabiltzen. Dauzkagun hainbat gauzekin gertatzen den bezala, telefono barik ondo biziko ginateke eta horrexegatik, kapritxo bat besterik ez bada, ideia ona izan daiteke ez erabiltzea. Noiz izango da hurrengo mobilik gabeko eguna? Eskuko telefonoak Argi dago gizartea denbora pasa ahala asko aldatu dela. Eta azken urteetan gero eta azkarrago aldatzen ari dela konturatzea oso erraza da: adibide bat eskuko telefonoetan aurki dezakegu eskuko telefonoetan. Duela bost edo zazpi urte ea ia inork ez zeukan telefono mugikorrik. Behar hori ez zen existitzen. Oso pozik bizi ginen hori barik. Beste aldean, orain telefono mugikorrik ez daukana arraroa da. Telefono mugikorra erabiltzeak alde onak eta alde txarrak dauzka. Alde batetik, oso erosoa da nahi duzun guztietan nahi duzun pertsona aurkitzea. Agian hor egon daiteke koska: nahi duzun guztietan, nahi duzun pertsona. Nahiak behar bihurtu ditugu. Begi bistakoa da benetan beharrezkoa den gauza bat ez dela, baina askotan beharrezkotzat hartzen dugu. Eskuko telefonoa etxean ahaztu badugu, zer edo zer falta zaigula pentsatzen dugu. Beste alde batetik, asko erabiltzen badugu, garestia da. Garai honetan asko erabiltzen dugunok ea guztiakdugunak ia guztiok gara. Fixatzen bazara, konturatuko zara kaleetan ibiltzen direnak (kalean dabiltzanak) normalean eskuko telefonoak erabiltzen ari direla. Autobusean bazaude, askotan ondoan dagoenaren bizitza guztia jakin dezakezu: lagun batekin hitz egiten ari denez gero bere nobioarekin zelako harremana daukan bere nobioarekin jakin ahalko duzu. Gero eta erabilera berriak berri gehiago agertzen ari dira arlo guztietan, eta mobilak ez dira atzean geratuko: Ameriketan dagoen lagun batekin mobilaren bidez bideokonferentzia eduki dezakezu, eta hori metroa itxaroten (metroaren zain zaudela)... Orain denetarik daukagu, hori argi dago. Baina, konturatu behar dugu kontsumo gizarteak bultzatzen gaituela eskuko telefonoak erabiltzen. Dauzkagun hainbat gauzarekin gertatzen den bezala, telefono barik ondo biziko ginateke eta horrexegatik, kapritxo bat besterik ez bada, ideia ona izan daiteke ez erabiltzea. Noiz izango da hurrengo mobilik gabeko eguna? 1. Droga kontsumoa gure artean Droga kontsumoa ez da gaur goizeko arazo bat, baizik eta gizartea bezain aintzinakoa dela esan daiteke. Arazoa korapilatzen da gero eta droga mota arriskutsuagoak agertzen direlako. Azken bolada honetan, droga zer den eta zer ez eztabaidatzen da komunikabideetan. Bakarrik ikusi behar dugu ardoarekin lotuta gertatu den istorioa. Nik ez dut eztabaida horretan sartu nahi, baina uste dut menpekotasuna sor dezakeen edozein gauza droga bihur daiteke. Nire ustez, ez dago zertan esan droga kontsumoa txarra dela, baina kasu batzuetan ezin zaie kontsumitzaileei erru guztia bota. Alde batetik, drogazaleak normalean ez dira
heroinarekin hasten, baizik eta prozesu bat pasatzen dute, droga mota asko probatzen dute. Prozesu honetan euren ondokoek kontu egingo balie, ziur aski zer edo zer egingo zezakete laguntzeko. Honekin lotuta, azpimarragarria iruditzen zait jendea gero eta gazteago hasten dela “drogekin”, beharbada ez dituztelako aurkitu gizartean benetazko baloreak edo bizitzako sentzua. Beste alde batetik, esanak esan, drogetan dabilenak ez dira beti klase baxuko pertsonak, baizik eta askotan harrituta gera gintezke jakingo bagenu zenbat pertsona eta nondik norakoak diren saltsa hauetan dihardutenak. Gogoratzen dut telebistan behin ikerketa bat ikusi nuela, droga zeukana aztergai. Parlamentuko komunetan aztertu zuten eta ehuneko laurogeitan edo droga kontsumitzen zen seinalak aurkitu zituzten. Nire ustez, gazteen kontsumotik klase altuko jendearen kontsumora alde makala dago. Lehenengoek benetazko arazoa daukate (eta gizarteak ere, noski), baina bigarrenek, ordez, hortzak berdinduta dauzkate eta euren erabakia izan denez, nahi dutena egin dezatela. Laburbilduz, nire ustez guztion ardura da irtenbide bat aurkitzea. Kasu askotan gizarteak berak bultzaten ditu drogak hartzera. Ezin dezaket esan legalizazioa irtenbiderik onena dela, ez naiz aditua eta, baina heritza gutxiago izango liratekeela pentsatzen dut. Kontu hauetan normalean ezkorra naiz, hainbeste diru mugitzen duen negozio bat desagertzea zailegia iruditzen zait. Benetan botere ekonomikoek desagertzea nahi dute? Horrela balitz, ez litzateke hain zaila izango, baina esan dudanez, oso ezkorra naiz. Guztion esku dago, baina gazteekin lan egiten dugunok ikusi behar ditugu seinalak. Gure ardura da. 2. Telefono mugikorrak Argi dago telefono mugikorrak gero eta garrantzi handiagoa daukatela gure bizimoduan. Leku guztietan ikus ditzakegu halako tramankuluak, eta edozer egiteko balio izaten dute. Arraroa da gaur egun argazki kamara gabeko telefonoa ikustea, baina orain dela 5 urte hori pentsaezina zen. Badago jendea egun osoan mobilarekin ibiltzen dena, horietariko askok lan egiteko behar dute edo gauza garrantzitsuak egiteko, baina badago beste pertsonen talde handi bat, zeinek bakarrik erabiltzen dute mobila txorakeriak egiteko, lagunei argazkiak bidaltzeko, beste bateri abesti bat bidaltzeko, etab... Nire ustez mobilaren ‘Bom’ hau azken urteotan igotzen joan da, teknologia berriak direla eta gero eta telefono hobeak egiten dituzte eta momentu batera helduko gara, non telefono mugikorrekin orain ordenagailuarekin egiten ditugun gauza guztiak egin ahal izango ditugun. Nik ez dut mobila txorakeriak egiteko erabiltzen, eta erabiltzen dut askotan derrigortua nagoelako, mobilik gabe zoriontsu izango nintzateke, baina noski, nire lagun guztiak mobila daukatenez, eta geratzen garenean mobilaren bitartez mezuak bidaltzen ditugunez, ez daukat beste erremediorik eta mobila erabili behar izaten dut. Egia da, mobilak ondo datozela zenbait gauzetarako, larrialdi une batean baldin bazaude, dei sinple baten bitartez hortik atera ahal izateko erraztasunak izango dituzu, adibidez, edo lagunekin parrandan zaudenean zure lagunen bat galtzen bada, berehala deitzen duzu eta listo. Amaitzeko esan nahiko nuke, mobilaren moda hau gero eta pertsona txikiagoetan zabaltzen ari dela. Nik, horri buruz esperientzia ona daukat, futbolezko talde baten
entrenatzailea naiz, eta nire umeak 5. eta 6. mailakoak dira eta taldearen %90ak badauka mobila, harrigarria benetan. Telefono mugikorrak Argi dago telefono mugikorrak mugikorrek gero eta garrantzi handiagoa daukatela gure bizimoduan. Leku guztietan ikus ditzakegu halako tramankuluak, eta edozer egiteko balio (izaten) dute. Arraroa da gaur egun argazki kamara kamera gabeko telefonoa ikustea, baina orain dela 5 urte hori pentsaezina zen. Badago jendea egun osoan mobilarekin ibiltzen denaBatzuk egun osoan dabiltza mobilarekin, horietariko askok lan egiteko behar dute edo gauza garrantzitsuak egiteko, baina badago beste pertsonen talde handi bat, zeinek bakarrik erabiltzen dute mobila txorakeriak egitekobeste batzuek mobila txorakeriak egiteko bakarrik erabiltzen dute, lagunei argazkiak bidaltzeko, beste bateri abesti bat bidaltzeko, etabarretarako... Nire ustez mobilaren ‘Bom’ hau azken urteotan igotzen joan da, teknologia berriak direla eta gero eta telefono hobeak egiten dituzte eta momentu batera helduko gara, non (honelakorik ez erabili) telefono mugikorrekin orain ordenagailuarekin egiten ditugun gauza guztiak egin ahal izango ditugun. Nik ez dut mobila txorakeriak egiteko erabiltzen, eta erabiltzen dut askotan derrigortua nagoelako, mobilik gabe zoriontsu izango nintzateke, baina noski, nire lagun guztiak guztiek mobila daukatenez, eta geratzen garenean mobilaren bitartez mezuak bidaltzen ditugunez, ez daukat beste erremediorik eta mobila erabili behar izaten dut. Egia da, mobilak ondo datozela zenbait gauzetarakogauzatarako, larrialdi une batean baldin bazaude, dei sinple baten bitartez hortik atera ahal izateko erraztasunak izango dituzu, adibidez, edo lagunekin parrandan zaudenean zure (lagunen bat) (lagunik) galtzen bada, berehala deitzen duzu eta listo. Amaitzeko esan nahiko nuke, mobilaren moda hau gero eta pertsona txikiagoetan gazteagoetan zabaltzen ari dela. Nik, horri buruz esperientzia ona daukat, futbolezko talde baten (bateko) entrenatzailea naiz, eta nire umeak 5. eta 6. mailakoak dira eta taldearen %90ak badauka mobilataldekoen %90ek mobila daukate, harrigarria benetan. 3. Eskuko telefonoa Gaur egun, populazio osoaren %80ak dauka eskuko telefonoa, baina norbaitek pentsatu egin du zeintzuk diren bere abantailak eta desabantailak? Alde batetik, esan dezakegu abantailak begi bistaz ikus daitezkeela. Abantailarik garrantzitsuena toki guztietan eta edozein ordutan deitzeko erabili dezakegula da. Kale erdian, kafetegi batetan, autobusean... erabili dezakegu inongo ostoporik gabe. Abantailen artean aurkitu dezakegun beste bat, telefono ez mugikorrarekin konparatuz merkeagoa dela da. Hori dela eta, jende gehienak bere etxean duen telefono bakarra, telefono mugikorra da. Beste alde batetik, nahiz eta jende gehiena ez den konturatzen, berarekiko dugun dependentzia dago. Normalean “estres” arrazoi bat bilatzen da telefono mugikorra galtzea edota egun batez etxean ahaztea. Noski, hori desabantailatzat jo dezakegu. Desabantaila asko egon daitezkeen arren, larrienetariko bat gastatzen dugun dirua da. Badirudi telefono mugikorra izateak deiak egitera behartzen gaituela. Orain dela urte batzuk, telefono mugikorraren erabilera hain zabalduta ez zegoenean, pertsona aberatsen gauza bat zenean, inork ez zuen bere beharra sentitzen. Zertarako behar
genuen kaletik deika ibiltzeko tramankulu bat? Ezertarako. Beraz zergaitik dago gaur egun dependentzia hain altua? Adituen ustez, jarrera konpulsibo baten aurrean aurkitzen gara, arropa erosteko dagoen adikzioarekin konparatuz askoz ere larriagoa dena. Egunero, gutxienez hiru dei egiten ditugu, normalean txorakeriak esateko, hala nola: eros ezazu ogia, begiratu ea tostagailua amatatu dudan... Beharrezkoak ez diren deiak gehienbat. Jarrera konpulsiboaren oinarria hori da beraz, telefonoa poltsikoan edukiz gero behartuta gaudela (psikologikoki), hartu eta dei bat egiteko. Adikzio honen aurka egin dezakegun gauza bakarra, telefono mugikorra zaramara botatzea da. Eskuko telefonoa Gaur egun, populazio osoaren %80ak daukate eskuko telefonoa, baina norbaitek inork pentsatu egin du zeintzuk diren bere abantailak eta desabantailak? Alde batetik, esan dezakegu abantailak begi bistaz ikus daitezkeela. Abantailarik garrantzitsuena toki guztietan eta edozein ordutan deitzeko erabili dezakegula da. Kale erdian, kafetegi batetan, autobusean... erabili dezakegu inongo ostoporik oztoporik gabe. Abantailen artean aurkitu dezakegun beste bat, telefono ez mugikorrarekin konparatuz merkeagoa dela da. Hori dela eta, jende gehienak bere etxean duen telefono bakarra, telefono mugikorra da. Beste alde batetik, nahiz eta jende gehiena ez den konturatzen, berarekiko dugun dependentzia dago. Normalean “estres” arrazoi bat bilatzen da telefono mugikorra galtzea edota egun batez etxean ahaztea. Noski, hori desabantailatzat jo dezakegu. Desabantaila asko egon daitezkeen arren, larrienetariko bat gastatzen dugun dirua da. Badirudi telefono mugikorra izateak deiak egitera behartzen gaituela. Orain dela urte batzuk, telefono mugikorraren erabilera hain zabalduta ez zegoenean, pertsona aberatsen gauza bat zenean, inork ez zuen bere beharra (beharrik) sentitzen. Zertarako behar genuen kaletik deika ibiltzeko tramankulu bat? Ezertarako ere ez. Beraz zergaitik dago gaur egun dependentzia hain altua? Adituen ustez, jarrera konpulsibo baten aurrean aurkitzen gara, arropa erosteko dagoen adikzioarekin konparatuz (adikzioaren aldean) askoz ere larriagoa dena. Egunero, gutxienez hiru dei egiten ditugu, normalean txorakeriak esateko, hala nola: eros ezazu ogia, begiratu ea tostagailua amatatu dudan... Beharrezkoak ez diren deiak gehienbat. Jarrera konpulsiboaren oinarria hori da beraz, telefonoa poltsikoan edukiz gero behartuta gaudela (psikologikoki), hartu eta dei bat egiteko. Adikzio honen aurka egin dezakegun gauza bakarra, telefono mugikorra zaramara botatzea da. 4. Gaur egungo gizartean, mugikorra edukitzea beharrezkoa dela dirudi, baina dena den orain dela zazpi edo zortzi urte inork ez zeukan mugikorrik eta normala zen; gaur egun, ordea, mugikorrik ez daukana pertsona arraroa eta bitxia da, eta batzuek mugikor bat baino gehiago ere badaukate! Nire ustez, mugikorra ez da beharrezkoa eta azkenean ez duzu ia ia ezertarako erabiltzen. Nik, adibidez, bakarrik erabiltzen dut noizean behin lagunekin hitz egiteko
eta nire anaiari mezuak bidaltzeko, oso urrun dagoelako, eta deitzea oso garestia delako. Hala ere, mugikorrek ere alde onak dauzkate. Oso erosoa da eta edonon har ditzakezu deiak. Hau aurrerapen handia izan da, lehen deiren baten zain egonez gero, etxean egon behar izaten zenuen eta orain kalera irten zaitezke, edo erosketak egitera joan zaitezke... Honez gain, zeozer gertatzen bazaizu, edonondik dei diezaiokezu amari, medikuari, ertzaintzari... Hauek izan dira alde onak baina alde txarrak ere badauzka. Mugikorrek menpekotasuna sortzen dute eta jende asko menpetasuna honek jota dago, gazteak gehienetan. Izan ere, gero eta gazte gehiagok dauka mugikorra. Orain, hamar urterekin mugikorra edukitzea gauza normala da eta nik ez deritzot ondo hori. Hamar urterekin egin behar duzuna parkean zure lagunekin jolastea da, eta ez etxean geratzea mugikorrarekin jolasten, gero mutil hauek zailtasun handiak baitituzte harreman berriak egiteko. Baina nire ustez azken gauza honen errudunak gurasoak dira, eurek muga bat ipini behar dutelako, eta umea gazteegia bada, ez dute mugikorra erosi behar. Gainera, argazkiak bidaltzea, interneten sartzea eta guzti hori nahiko garestia da eta gurasoek ordaindu behar dute guzti hau, eta mugarik ipintzen ez badute, oso garestia izan daiteke. Baina ezin da ukatu gaur egungo gizartean gizon heldu batek mugikor bat behar duela, gutxienez, lanerako. Gaur egun, azkartasuna eta erosotasuna tamainako estimazioa daukate, eta mugikorrak ezaugarri hauek dauzka. Gaur egungo gizartean, mugikorra edukitzeak beharrezkoa dela dirudi, baina dena den orain dela zazpi edo zortzi urte inork ez zeukan mugikorrik eta normala zen; gaur egun, ordea, mugikorrik ez daukana pertsona arraroa eta bitxia da, eta batzuek mugikor bat baino gehiago ere badaukate! Nire ustez, mugikorra ez da beharrezkoa eta azkenean ez duzu ia ia ezertarako erabiltzen. Nik, adibidez, bakarrik erabiltzen dut noizean behin lagunekin hitz egiteko eta nire anaiari mezuak bidaltzeko, oso urrun dagoelako, eta deitzea oso garestia delako. Hala ere, mugikorrek ere alde onak ere badauzkate. Oso erosoa da eta edonon har ditzakezu deiak. Hau aurrerapen handia izan da, lehen dei(ren) baten zain egonez gero, etxean egon behar izaten zenuen eta orain kalera irten zaitezke, edo erosketak egitera joan zaitezke... Honez gain, zeozer ezer gertatzen bazaizu, edonondik dei diezaiokezu amari, medikuari, ertzaintzari... Hauek (izan?) dira alde onak baina alde txarrak ere badauzka. Mugikorrek menpekotasuna sortzen dute eta jende asko menpekotasuna honek jota dago, gazteak gehienetan. Izan ere, gero eta gazte gehiagok dauka mugikorra. Orain, hamar urterekin mugikorra edukitzea gauza normala da eta nik ez deritzot ondo horri. Hamar urterekin egin behar duzuna parkean zure lagunekin jolastea da, eta ez etxean geratzea mugikorrarekin jolasten, gero mutil hauek zailtasun handiak baitituzte harreman berriak egiteko. Baina, nire ustez, azken (gauza) honen errudunak gurasoak dira, eurek muga bat ipini behar dutelako, eta umea gazteegia bada, ez dutela mugikorra mugikorrik erosi behar. Gainera, argazkiak bidaltzea, interneten sartzea eta (guzti hori) (hori guztia) nahiko garestia da eta gurasoek ordaindu behar dute (guzti hau) (hau guztia), eta mugarik ipintzen ez badute, oso garestia izan daiteke. Baina ezin da ukatu gaur egungo gizartean gizon pertsona heldu batek mugikor bat behar duela, gutxienezbehintzat, lanerako. Gaur egun, azkartasunak eta erosotasunak tamainako estimazioa daukate, eta mugikorrak ezaugarri hauek dauzka. 5.
Eskuko telefonoak Badirudi eskuko telefonoa modan dagoela, izan ere, ezin gara eskuko telefonorik gabe bizi. Lehen, normala zen gauean jendeari deitzea etxean zegoen eta; baina, orain edozein momentutan telefonoz hitz egiteko prest gaude, beti aldean eramaten dugu eta. Nik uste dut gizartean beharra sortu dela eta orain beharra izateaz gain, menpekotasuna ere daukagula, bestela zergatik eramaten dugun beti aldean eta ez dugun etxean uzten eo itzaltzen, nahiz eta ezer ez espero noizbehinka telefonora begiratzen dugu ea zerbait jason dugun edo norbaitek deitu digun eta ez gara konturatu. Gainera, gaur egungo eskuko telefonoek denetarik daukate. Hasieran eskuko telefonoek deitzeko erabiltzen genituen, orain, ordea argazkiak ateratzeko balio dute, jokoak edukitzeko, Interneta ikusteko eta gauza gehiago egiteko. Nire iritziz, askotan oso erabilgarriak izan arren, batzuetan gehiegi daukate. Nire mugikorra, adibidez, oso normala da, deitzeko eta mesuak bidaltzeko erabiltzen dut, baina nire lagun batzuek nik baino gehiagotan aldatu dute euren mugikorra, beste bat hobea edukitzeko asmoz. Nik, behintzat, ez dut dirutza xahatuko mugikor berri bat edukitzeko; beraz, argazki onak ateratzeko argazki makina dut, Interneta ikusteko ordenagailua. Nik uste dut mugikorrek zenbat eta gauza gehiago eduki, orduan eta errazago hondatzen direla, eta orduan beste berri bat erosi behar dela edo ordaindu mugikorra konpondu diezazuten. Jende askok dio mugikorra behar dela, alde batetik, lan egiteko eta bestetik, denok mugikorra daukagunez ezinezkoa delako jendearekin kontaktuan egotea mugikor barik. Gaur egun, etxean oso denbora gutxi egoten garenez oso erabilgarria da eskuko telefonoa, baina horrez gain kontrolatzeko ere erabil daiteke mugikorra, guraso askok, adibidez, umeak eskuko telefonoa eduki dezan nahi dute. Horrela kontrolpean daukate umea, baina kontuan hartu behar da mugikorra edukita ere, nahi ez badute ez dietela gurasoei telefonoa hartuko, eta kito! Eskuko telefonoak Badirudi eskuko telefonoa modan dagoela, izan ere, ezin gara eskuko telefonorik gabe bizi. Lehen, normala zen gauean jendeari deitzea etxean (zegoen eta) (zegoelako); baina, orain edozein momentutan telefonoz hitz egiteko prest gaude, beti aldean eramaten dugu eta. Nik uste dut gizartean beharra sortu dela eta orain beharra izateaz gain, menpekotasuna ere badaukagula, bestela zergatik eramaten dugun beti aldean eta ez dugun etxean uzten eo itzaltzen, ? nahiz eta ezer ez espero noizbehinka telefonora begiratzen dugu ea zerbait ezer jason dugun edo norbaitek inork deitu digun eta ez gara konturatugu konturatu barik. Gainera, gaur egungo eskuko telefonoek denetarik daukate. Hasieran eskuko telefonoek deitzeko erabiltzen genituen, orain, ordea argazkiak ateratzeko balio dute, jokoak edukitzeko, Interneta ikusteko eta gauza gehiago egiteko. Nire iritziz, askotan oso erabilgarriak izan arren, batzuetan gehiegi daukate. Nire mugikorra, adibidez, oso normala da, deitzeko eta mesuak mezuak bidaltzeko erabiltzen dut, baina nire lagun batzuek nik baino gehiagotan aldatu dute euren mugikorra, beste bat hobea edukitzeko asmoz. Nik, behintzat, ez dut dirutza xahatuko xahutuko mugikor berri bat edukitzeko; beraz, argazki onak ateratzeko argazki makina dut, Interneta ikusteko ordenagailua. Nik uste dut mugikorrek zenbat eta gauza gehiago eduki, orduan eta errazago hondatzen direla, eta orduan beste berri bat erosi behar dela edo ordaindu mugikorra konpondu diezazuten.
Jende askok dio mugikorra behar dela, alde batetik, lan egiteko eta bestetik, denok mugikorra daukagunez ezinezkoa delako jendearekin kontaktuan egotea mugikor barik. Gaur egun, etxean oso denbora gutxi (egoten garenez) (egiten dugunez) oso erabilgarria da eskuko telefonoa, baina horrez gain kontrolatzeko ere erabil daiteke mugikorra, guraso askok, adibidez, umeak eskuko telefonoa eduki dezan nahi dute. Horrela kontrolpean daukate umea, baina kontuan hartu behar da mugikorra edukita ere, nahi ez badute ez dietela gurasoei telefonoa hartuko, eta kito!
PRENTSA ARROSA 6 Prentsa arrosa Prentsa arrosari buruz hitz egiten dugunean telebistan pentsatzen dugu, baina mundu horretan beste komunikabide batzuk daude, esate baterako aldizkariak. Izan ere, eraginkorrena telebista denez honetaz hitz egingo dut, momentu honetan pilpilean dagoelako. Ezagun da, edozein katetan prentsa arrosari dagokion saioren bat aurki dezakegula, beraz gehienok ikusi ditugu mota horietako saioak, nik ere bai. Horrexegatik esaten dut nazkagarriak direla eta beste izen bat eduki behar dutela, zeren eta betiko prentsa arrosa oso desberdina baita prentsa arrosa horren aldean. Orain dela berrogei urte, txikitan, telebistan ikusten genuen prentsa arrosak errespetu handiarekin tratatzen zituen famatuak, baina gaur egungoak ez du ezagutzen errespeturik eta muga guztiak gainditzen ditu, audientzia lortu baino ez duelako nahi. Nire ustez, larriena da saio horiek audientzia handia daukatela, bestela ez leudeke kate guztietan; eta audientzia guk geuk sortzen dugu. Orduan noren errua den fenomeno hori datorkit burura eta beti gauza bera entzuten dut, hots, inori ez zaizkiola gustatzen mota horietako saioak, baina ikusten dituztela beste saioak oso txarrak direlako. Ildo horrekin jarraituz, saioen kalitatearekin, alegia, oso argi daukat kate guztien artean nahiko saio onak daudela, baina zoritxarrez jendeak ez pentsatu nahiago du eta gainera morboa, asko gustatzen zaio, horri esker saio horiek gero eta paper handiagoa daukate telebista guztietan, TVE 2-n izan ezik, zorionez. Bukatzeko esango dut, merezi duguna daukagula eta gazteen jarrera telebistaren aurrean daudenean oso kezkagarria dela zeren eta gero eta sinpleagoak baitira. Denok erlejatu nahi dugu, baina modu horretan penagarria da, nire ustez. Prentsa arrosa Prentsa arrosari buruz hitz egiten dugunean telebistan pentsatzen dugu, baina mundu horretan beste komunikabide batzuk daude, esate baterako aldizkariak. Izan ere, eraginkorrena (?) telebista denez honetaz hitz egingo dut, momentu honetan pil-pilean dagoelako. Ezagun da, edozein katetan prentsa arrosari dagokion saioren bat aurki dezakegula, beraz gehienok ikusi ditugu mota horietako saioak, nik (neuk) ere bai. Horrexegatik esaten dut nazkagarriak direla eta beste izen bat eduki behar dutelaluketela, zeren eta betiko prentsa arrosa oso desberdina baita prentsa arrosa horren aldean. Orain dela berrogei urte, txikitan, telebistan ikusten genuen prentsa arrosak errespetu handiarekin (handiz) tratatzen zituen famatuak, baina gaur egungoak ez du ezagutzen
(dauka) errespeturik eta muga guztiak gainditzen ditu, audientzia lortu baino ez duelako nahi. Nire ustez, larriena da saio horiek audientzia handia daukatela, bestela ez leudeke kate guztietan; eta audientzia guk geuk sortzen dugu. Orduan fenomeno hori noren errua den fenomeno hori datorkit burura eta beti gauza bera entzuten dut, hots, inori ez zaizkiola gustatzen mota horietako saioak, baina ikusten (ikusi egiten) dituztela beste saioak oso txarrak direlako. Ildo horrekin (horretatik) jarraituz, saioen kalitatearekin, alegia, oso argi daukat kate guztien artean (guztiak kontuan hartuta?) nahiko saio onak daudela, baina zoritxarrez jendeak ez pentsatu nahiago du eta gainera morboa, asko gustatzen zaio, horri esker (hori dela eta) saio horiek gero eta paper (leku) handiagoa daukate telebista guztietan, TVE 2-n izan ezik, zorionez. Bukatzeko esango dut, merezi duguna daukagula eta gazteen jarrera telebistaren aurrean daudenean oso kezkagarria dela (zeren eta) gero eta sinpleagoak baitira. Denok erlejatu erlaxatu nahi dugu, baina modu horretan penagarria da, nire ustez. 7. Bilbon, 2007ko irailaren 24an Hedabideek, printzipioz hiru funtzio dituzte helburu, informatu, irakatsi eta entretenitu. Lehenengo funtzioa nik uste dut primeran betetzen dutela hedabide guztiek, munduan gertatzen diren gertakizun guztien berri, ahalik eta azkarren ematen digutelako, irudi eta guzti. Bigarren funtzioari dagokionez telebistan emandako dokumental batzuk edo zientzia aldizkari batzuk kenduta ez dut uste hedabideek gehiegi irakasten digutenik. Hirugarren funtzioa izango litzateke jendea entretenitzea eta horretan egiten dute hedabide guztiek ahalegin handiena. Gaur egun, telebista kate asko eta aldizkari mota asko daudenez norgehiagoka handia dute haien artean ikus-entzulearen edo irakurlearen kopurua igotzeko eta errentagarriak izateko eta horren ondorioz, gaur egun jendeari gehiago gustatzen zaiona ematen dute eta gezurra badirudi ere, prentsa arrosa omen da arrakasta gehien duena. Dirudienez, oso kuxkuxeroak gara gizakiok eta irrikan gaude besteen bizitzaren intimitateari buruzko gauzak jakiteko. Gure jakin-mina asetzeko, bagaude gaur egun sasifamatu batzuk, diru askoren truke bere bizitzaren zoko-moko guztiak kontatzeko prets [sic] daudenak. Prentsa arrosaren alde jende asko dago, eta jende horrek argudiatzen du oso ondo dagoela denbora pasatzeko, estresa kentzeko eta abar eta zehatz mehatz jarraitzen dituzte Belen Estebanen edo La Canpanarioen urrats guztiak. Normalean oso kezkatua daude prentsa arrosaren jarraitzaileak sasifamatuak norekin dabilen ia haurdun dauden..., eta familiakoak izango balira bezala hitz egiten duten haiei buruz lagunekin. Beste batzuk prentsa arrosaren aurka daude hauxek esaten dute han agertzen diren personaiak eta euren bizitzak ez direla eredu egokiak umeentzat edo gazteentzat. Nik uste dut gure intimitate-eskubidea preziatuentariko bat dela eta nik ez dudala diruaren truke agerian utziko baina denok ez gara berdinak eta nire ustez bakoitzak bere bizitzarekin nahi duena egin dezala. Bilbon, 2007ko irailaren 24an
Hedabideek, printzipioz hiru funtzio dituzte (helburu, ): informatu, irakatsi eta entretenitu. Lehenengo funtzioa nik uste dut primeran betetzen dutela hedabide guztiek, munduan gertatzen diren gertakizun guztien berri, ahalik eta azkarren ematen digutelako, irudi eta guzti. Bigarren funtzioari dagokionez, telebistan emandako dokumental batzuk edo zientzia aldizkari batzuk kenduta ez dut uste hedabideek gehiegi irakasten digutenik. Hirugarren funtzioa jendea entretenitzea izango litzateke jendea entretenitzea da eta horretan egiten dute hedabide guztiek ahaleginik handiena. Gaur egun, telebista kate asko eta aldizkari mota asko daudenez norgehiagoka handia dute haien euren artean ikus-entzulearen edo irakurlearen kopurua igotzeko eta errentagarriak izateko eta horren ondorioz, gaur egun jendeari gehiago gehien gustatzen zaiona ematen dute eta gezurra badirudi ere, prentsa arrosa omen da arrakasta gehien duena. Dirudienez, oso kuxkuxeroak gara gizakiok eta irrikan gaude besteen bizitzaren intimitateari buruzko gauzak jakiteko. Gure jakin-mina asetzeko, bagaude gaur egun sasifamatu batzuk daude, diru askoren truke beren (euren) bizitzaren zoko-moko guztiak kontatzeko prets [sic] daudenak. Prentsa arrosaren alde jende asko dago, eta jende horrek argudiatzen du oso ondo dagoela denbora pasatzeko, estresa kentzeko eta abarretarako eta zehatz zehatz-mehatz jarraitzen dituzte Belen Estebanen edo La Canpanarioren urrats guztiak. Normalean oso kezkatua daude prentsa arrosaren jarraitzaileak sasifamatuak norekin dabilen dabiltzan, ia ea haurdun dauden..., eta familiakoak izango balira bezala hitz egiten duten haiei buruz lagunekin. Beste batzuk prentsa arrosaren aurka daude eta hauxek hauek/horiek esaten dute han agertzen diren pertsonaiak eta euren bizitzak ez direla eredu egokiak umeentzat edo gazteentzat. Nik uste dut gure intimitate-eskubidea eskubiderik preziatuentariko bat dela eta nik ez dudala diruaren truke agerian utziko baina denok ez gara berdinak eta nire ustez bakoitzak bere bizitzarekin nahi duena egin dezaladezake. 8 Prentsa Arrosa Gaur egun prentsa arrosa bolo-bolo dabil edozein telesaiotan. Ez dago egunik telebistan prentsa arrosari buruzko saioak ikusten ez ditugunik. Telesaio horietan famatuen zein sasifamatuen bizitzako gorabeherak kontatzen dizkigute. Kritikatzeko asmoz baino ez, nire ustez. Ezagun da gure gizartea kuskusero hutsa dela. Horregatik besteen bizitza ezagutzeak ospe handia du gure herrialdean. Bestealde, ikusle asko egoten dira telebistaren aurrean prentsa arrosako saioak ikusten. Hori dela eta, ikusle kopuruak gora egiten du eta hortixik dirutza lor dezakete batzuek, kateetako nagusiek eta famatuek, besteak beste. Hala ere, batzuok ez gara iritzi berekoak, nik, behintzat ez ditu [sic] gogoko prentsa arrosako saioak, nazkagarriak iruditzen zaizkidalako eta batzuetan paparazziek intimitate-eskubidea lapurtzen dietelako. Egia esan, famatu batzuek intimitateeskubidea galdu egin dute, dirua lortzeko asmoa dela eta lehenaldian behin baino gehiagotan saldu baitzituzten euren bizitzako gertaerak, euren ezkontza, euren seme-
alaben jaiotza, esate baterako. Beraz, gaur egun ezin dute atzera egin eta haserretu egiten dira. Dena dela, prentsa arrozari buruz asko eta asko idatz liteke eta zer esanik ez, intimitateeskubideari buruz, hala ere ez daukagu asti luzeagorik, orduan esango nuke prentsa arrosa negozio hutsa dela batzuentzat, eta honi esker batzuek aberatsa baino aberatsago bihurtzen dira. Prentsa Arrosa Gaur egun prentsa arrosa bolo-bolo dabil edozein telesaiotan. Ez dago egunik telebistan prentsa arrosari buruzko saioak saiorik ikusten ez ditugunikdugunik. Telesaio horietan famatuen zein sasifamatuen bizitzako gorabeherak kontatzen dizkigute. Kritikatzeko asmoz baino ez, nire ustez. Ezagun da gure gizartea kuskusero hutsa dela. Horregatik besteen bizitza ezagutzeak ospe (tira) handia du gure herrialdean. Bestealde, ikusle asko egoten dira telebistaren aurrean prentsa arrosako saioak ikusten. Hori dela eta, ikusle kopuruak gora egiten du eta hortixik dirutza lor dezakete batzuek, kateetako nagusiek eta famatuek, besteak besteesate baterako. Hala ere, batzuok ez gara iritzi berekoak, nik, behintzat ez ditut [sic] gogoko prentsa arrosako saioak, nazkagarriak iruditzen zaizkidalako eta batzuetan paparazziek intimitate-eskubidea lapurtzen osten dietelako. Egia esan, famatu batzuek intimitateeskubidea galdu egin dute, dirua lortzeko asmoa dela eta lehenaldian behin baino gehiagotan saldu baitzituzten (baitituzte) euren bizitzako gertaerak, euren ezkontza, euren seme-alaben jaiotza, esate baterako. Beraz, gaur egun ezin dute atzera egin eta haserretu egiten dira. Dena dela, prentsa arrozari arrosari buruz asko eta asko idatz liteke eta zer esanik ez, intimitate-eskubideari buruz, hala ere ez daukagu asti luzeagorik, orduan esango nuke prentsa arrosa negozio hutsa dela batzuentzat, eta honi esker (batzuek aberatsak baino aberatsago bihurtzen direla) (batzuek diru asko irabazten dutela). 9. Prentsa arrosa Azken urteotan prentsa arrosa edozein komunikabidetan ager daiteke, adibidez irratian, telebistan, aldizkarietan, azken bi hauek batez ere arrakasta handia izan dute. Arrakasta hau ondo ikusten da, ondo aztertzen baditugu zeintzuk diren eguneroko saioak. Orduan telebista piztu bezain pronto halako saioren batekin topatzen dugu, eta hori esan nahi du gehienok ikusten dugula prentsa arrosa, nahiz eta beti kontrakoa esan. Gainera goizean bai arratsaldean ematen dituzte halako saioak, arrakasta handia daukate eta. Prentsa arrosaren helburua zera da, famatuen intimitatea saltzea, nahiz eta esaten duena gezurra izan, horrela beste egun batean beste famatu bat programara joan daiteke aurrekoak esan duena ukatzeko. Horri esker famatuek diru pilo irabazten dute gezurrak esateagatik. Beste aldetik, monteajeak ere badaude, eta hauekin ere diru mordo irabazten dute ezer egin barik. Azkenean telebistaren helburua audientzia izatea, eta berdin da saio txarrak edo onak izan.
Gaur egun puri-purian dago poligrafoa eta kate guztietan agertzen da saio hau, hasieran proba hau bakarrik famatuei egiten zieten baina gaur egun edozein pertsonari egiten diete. Amai dezadan esanez telebistan eta aldiskarietan agertzen dena prentsa arrosari buruz ia-ia dena gezurra da, orduan gezurra bada hobe da ez ikustea, eta denbora ondo aprobetxatu beste gauza batzuetan, hau da; lagunekin elkartzeko, etxekoekin hitz egiteko, esku lanak egiteko. Prentsa arrosa Azken urteotan prentsa arrosa edozein komunikabidetan ager daiteke, adibidez irratian, telebistan, aldizkarietan, azken bi hauek batez ere arrakasta handia izan dute. Arrakasta hau ondo ikusten da, ondo aztertzen baditugu badugu zeintzuk diren eguneroko saioak. Orduan telebista piztu bezain pronto halako saioren batekin topatzen dugugara, eta hori horrek esan nahi du gehienok ikusten dugula prentsa arrosa, nahiz eta beti kontrakoa esan. Gainera bai goizean bai arratsaldean ematen dituzte halako saioak, arrakasta handia daukate eta. Prentsa arrosaren helburua zera da, famatuen intimitatea saltzea, nahiz eta esaten duena gezurra izan, horrela beste egun batean beste famatu bat programara joan daiteke aurrekoak esan duena ukatzeko (ukatzera). Horri esker famatuek diru piloa irabazten dute gezurrak esateagatik. Beste aldetik, monteajeak ere badaude, eta hauekin ere diru mordoa irabazten dute ezer egin barik. Azkenean telebistaren helburua audientzia izatea da, eta berdin da saio txarrak edo onak izandiren. Gaur egun puri-purian dago poligrafoa eta kate guztietan agertzen da saio hau, hasieran proba hau bakarrik famatuei bakarrik egiten zieten baina gaur egun edozein pertsonari egiten dietediote. Amai dezadan esanez telebistan eta aldiskarietan aldizkarietan agertzen dena prentsa arrosari buruz ia-ia dena gezurra dadela, orduan gezurra bada hobe da ez ikustea, eta denbora ondo aprobetxatu beste gauza batzuetanbatzuetarako, hau da; : lagunekin elkartzeko, etxekoekin hitz egiteko, esku lanak egiteko. 10. Prentsa arrosa Gaur egun, telebistak eskaintzen dizkigun saioak, eta haien artean prentsa arrosa programak daude, ikusleek ikusten ditugunak dira. Beraz, jende askok saio hauen kontra dagoela esaten du baina, egia esan, ikusten ditu eta horregatik jarraitzen dute. Nork ikusten ditu programa hauek? Lehen emakumeak eta etxekoandreak zirela esaten zen baina nik ez dut uste perfil bat dagoenik. Famatuen artean bi mota bereiz daitezke: alde batetik bere lanagatik famatuak direnak daude eta beste aldetik euren maitakeriak edo bizitzagatik famatuak direnak daude. Orokorrean, bigarren taldekoek haien bizitzaren kontuak saltzen dituzte eta salmenta hauei esker diru asko irabazten ditu. Hau da, prentsa arrosa negozio hutsa bihurtu da bai famatuentzat bai kazetarientzat. Nahiz eta kazetari askok bizitzaren kontuak saltzen dituenak ez daukala kexkatzeko eskubiderik pentsatu, nire ustez denok intimitate-eskubidea daukagu eta batzuetan prentsa arrosak mugak gainditzen ditu.
Gainera, pertsona ospetsu batzuen bizitzaz inork ez daki ezer eta horrexegatik askoren ustez, nahi ez baduzu, ez zara prentsa arrosan irtetzen. Prentsa arrosa Gaur egun, telebistak eskaintzen dizkigun saioak, eta haien artean prentsa arrosa programak daude, ikusleek (ikusleok) ikusten ditugunak dira. Beraz, jende askok saio hauen kontra dagoela esaten du baina, egia esan, ikusten (ikusi egiten) ditu eta horregatik jarraitzen dute. Nork ikusten ditu programa hauek? Lehen emakumeak eta etxekoandreak zirela esaten zen baina nik ez dut uste perfil bat dagoenik. Famatuen artean bi mota bereiz daitezke: alde batetik beren (euren) lanagatik famatuak direnak daude eta beste aldetik euren maitakeriak maitakeriengatik edo bizitzagatik famatuak direnak daude. Orokorrean, bigarren taldekoek haien euren bizitzaren kontuak saltzen dituzte eta salmenta hauei esker diru asko irabazten ditudute. Hau da, prentsa arrosa negozio hutsa bihurtu da bai famatuentzat bai kazetarientzat. Nahiz eta kazetari askok bizitzaren kontuak saltzen dituenak ez daukala kexkatzeko eskubiderik (kexatzeko eskubiderik ez daukala) pentsatu, nire ustez denok intimitateeskubidea daukagu eta batzuetan prentsa arrosak mugak gainditzen ditu. Gainera, pertsona ospetsu batzuen bizitzaz inork ez daki ezer eta horrexegatik askoren ustez, nahi ez baduzu, ez zara prentsa arrosan irtetzen. 11. Prentsa arrosa Gure gizartean badirudi gero eta gehiago ikusten dugula prentsa arrosa. Edozein egunetan horrelako programa ikus dezakegu telebistan. Horrez gainera (aldizkari asko) arlo horretako aldizkari asko saltzen dira, esatebaterako: Hola, Semana, Diez Minutos eta abar. Azkenean mundu honetan dirua satsa legez dabil. Nire ustez galdera bati erantzun behar diogu, hauxe da: Nolako gizartea, halako prentsa. Erantzuna aurkitzea ez da erraza. Aipatu dudan bezala diru asko dago. Horretaz batera interesak agertzen dira. Alde batetik, kazetariak eta komunikabideak daude. Hauentzat lana denez, sortu den egoerarekin gustora daude. Beste alde batetik “Famatuak” eta “Sasifamatuak” aurki ditzakegu. Euren profila desberdina da. Honekin esan nahi dut famatuak zer edo zer egiten dutela, adibidez; zinema, kirola, irratia... Horrexetarako modelo gisa hartzea ez da txarra. Bestalde, “sasifamatuak”, normalean beste pertsonei buruz hitz egiten dutenak dira. Gainera, gehienetan, modu txarrean. Euren profila desberdintzeaz gainera, komunikabideen jarrera ere desberdina da. Kasu batzuetan ez dago intimitate-eskubiderik. Norena izango ote da errua? Pertsonengan edo kazetariengan? Inork ez du ezer egiten. Horrela egoera txarra handituz doa. Prentsa arrosa Gure gizartean badirudi gero eta gehiago ikusten dugula prentsa arrosa. Edozein egunetan horrelako programa ikus dezakegu telebistan. Horrez gainera (aldizkari asko) arlo horretako aldizkari asko saltzen dira, esatebaterako: Hola, Semana, Diez Minutos
eta abar. Azkenean mundu honetan dirua satsa legez dabil. Nire ustez galdera bati erantzun behar diogu, hauxe da: Nolako gizartea, halako prentsa. Erantzuna aurkitzea ez da erraza. Aipatu dudan bezaladudanez, diru asko dago. Horretaz Horrekin batera interesak agertzen dira. Alde batetik, kazetariak eta komunikabideak daude. Hauentzat lana denez, sortu den egoerarekin gustora daude. Beste alde batetik “Famatuak” eta “Sasifamatuak” aurki ditzakegu. Euren profila desberdina da. Honekin esan nahi dut famatuak zer edo zer egiten dutela, adibidez; zinema, kirola, irratia... Horrexetarako modelo gisa hartzea ez da txarra. Bestalde, “sasifamatuak”, normalean beste pertsonei (pertsona batzuei) buruz hitz egiten dutenak dira. Gainera, gehienetan, modu txarrean. Euren profila desberdintzeaz gainera, komunikabideen jarrera ere desberdina da. Kasu batzuetan ez dago intimitate-eskubiderik. Norena izango ote da errua? Pertsonengan Pertsonena edo kazetariengankazetariena? Inork ez du ezer egiten. Horrela egoera txarra handituztxarrerantz doa. 12. Prentsa arrosa Nik ez dut telebista ikusten, denborarik ez daukadalako eta normalean programazioan pena merezi duen zerbait ez dagoelako. Ez dut aldizkaririk ere irakurtzen, egunkaria baino. Hori esanda, neuk esango nuke: “Nolako prentsa, halako gizartea”. Baten batek esan dezake prentsa arrosa kultura dela. Ba, bai, kultura da Dinamarkako erregeren eta erreginaren izena jakitea. Baina niri bost axola zenbat etxe edo gaztelu dauzkaten edo zenbat seme-alaba. Alde batetik, famatuek euren intimitate-eskubidea eskatzen dute eta beste aldetik hamaika esklusiba saltzen diete kazetariei. Nire ustez ereiten dutena, koiu egiten dute. Gaur egun posiblea da famatua izatea eta bizitza pribatua izatea. Gutxi dira egiten dutenak, dirua oso erakargarria delako. Eta bizi maila altua izan nahi badute famatu alfer horiek esklusibak saldu behar dituzte. Argi dago telebistan gero eta prentsa arrosako saio gehiago daudela eta horren esan nahi du jendeak ikusten duela. Euren profila? Ba, denetariko dago. Baina gehienak jubilatuak dira. Gizakia zahartzen ari da eta “gazteak” egunaren zehar lan egiten ari direla suposatzen da. Nire ustez politika hutsa da eta horrela jendeak ez du pentsatzen beste gauza garrantsituetan [sic]. Aipamen berezi bat sasifamatuek merezi dute. Horiek bai direla jende argia! Hori da diru erraza ateratzeko era. Euskarazko prentsa arrosa egongo da baina nik ez dut entzun edo ikusi. Agian “La cuadrilla”-ko akotorei buruz hitz egiten da, edo Athletic-eko futborei [sic] buruz, idearik ere ez. Bukatzeko prentsa arrosa gehiena lotsagarria iruditzen zait eta horrela bizitzea gustatzen bazaie, haiek eurak. Baina mesedez telebistan musika saio, dokumental eta abar gehiago jar ditzaten, beste gauzak gustatzen zaienentzat. Prentsa arrosa Nik ez dut telebista ikusten, denborarik ez daukadalako eta normalean programazioan pena merezi duen zerbait ezer ez dagoelako. Ez dut aldizkaririk ere irakurtzen, egunkaria baino. Hori esanda, neuk esango nuke: “Nolako prentsa, halako gizartea”.
Baten batek esan dezake prentsa arrosa kultura dela. Ba, bai, kultura da Dinamarkako Danimarkako erregearen eta erreginaren izenak jakitea. Baina niri bost axola zenbat etxe edo gaztelu dauzkaten edo zenbat seme-alaba. Alde batetik, famatuek euren intimitate-eskubidea eskatzen dute eta beste aldetik hamaika esklusiba saltzen diete kazetariei. Nire ustez ereiten dutena, koiu egiten dute. Gaur egun posiblea da famatua izatea eta bizitza pribatua izatea. Gutxi dira egiten dutenak, dirua oso erakargarria delako. Eta bizi maila altua izan nahi badute famatu alfer horiek esklusibak saldu behar dituzte. Argi dago telebistan gero eta prentsa arrosako saio gehiago daudela eta horren esan nahi du jendeak ikusten duela (ikusi egiten dituela). Euren profila? Ba, denetarikoa dago. Baina gehienak jubilatuak dira. Gizakia zahartzen ari da eta “gazteak” egunaren egunean zehar lan egiten ari direla suposatzen da. Nire ustez politika hutsa da eta horrela jendeak ez du pentsatzen beste gauza garrantsituetan garrantzitsuetan [sic]. Aipamen berezi bat (berezia) sasifamatuek merezi dute. Horiek bai direla (jende argia) (argiak)! Hori da diru erraza ateratzeko era. Euskarazko prentsa arrosa egongo da baina nik ez dut entzun edo ikusi. Agian “La cuadrilla”-ko akotoreei buruz hitz egiten da, edo Athletic-eko futbolariei [sic] buruz, ideiarik ere ez. Bukatzeko prentsa arrosa gehiena lotsagarria iruditzen zait eta horrela bizitzea gustatzen bazaie, haiek eurakhor konpon. Baina mesedez telebistan musika saio, dokumental eta abar gehiago jar ditzatenditzatela, beste gauzak gauza batzuk gustatzen zaizkienentzat.
13. Prentsa arrosa Prentsa arrosaren gainean denok daukagu zer esan, hau da, eguneroko kontu bat da. Prentsa arrosa aztertzekotan, aldeko eta kontrako iritziak aztertzen has gintezke. Lehenengo eta behin, nik hiru talde bereiztuko nituzke: kaleko jendea, kazetariak eta ospetsuak. Kaleko jendearen kasuan, aldeko iritzia daukatenek prentsa arrosak entretenitzeko edota arazoak ahazteko balio lezakeela esaten dute. Kontrako iritzia daukatenek, berriz, pentsatzen dute prentsa honek gaurko gazteei erakusten dien eredua ez dela batere egokia. Bestalde, kazetariei dagokienez, alde batetik inoiz baino lan gehiago daukate, baina, beste aldetik, nik uste dut kazetaritzak lehen zeukan xarma edo erakargarritasuna galdu egin duela. Izan ere, egun osoan “Ruber” klinikaren aurrean egotea Letizia noiz agertuko zain edo printzesa berria noiz jaioko zain ez da inondik inora xarmangarria. Bukatzeko, hirugarren taldean ospetsuak dauzkagu. Kasu honetan ere iritzi kontrajarriak ikus litezke. Hots, famatuek hasieran euren lana ezagutarazteko horrelako prentsan agertu behar dute, baina gero, behin ospea lortuta euren intimitatea gorde nahi dute. Baina, gero ezinezkoa da, zeren eta prentsak ospetsu hauek behar baititu saioak eta aldizkariak betetzeko. Nahi gabe gurpil zoroan sartu dira, alegia. Amaitzeko esango nuke gaurko prentsari mugak jarri beharko lizkioketela. Hau da, ez da bidezkoa pertsona bat ospetsua izatea bere amoranteagatik eta ez bere lanagatik. Eta are gehiago esango nuke, dena ez duela balio telesaio bat betetzeko. Hau da, inork ez du
zertan jasan egun osoan kazetariak euren atzetik joatea, azken finean, denok eskubide berberak ditugu eta inori ez litzaiguke horrelako egoera batean egotea gustatuko. Prentsa arrosa Prentsa arrosaren gainean denok daukagu zer esan, hau da, eguneroko kontu bat (kontua) da. Prentsa arrosa aztertzekotan (aztertzean), aldeko eta kontrako iritziak aztertzen (ikusten) has gintezke. Lehenengo eta behin, nik hiru talde bereiztuko (bereiziko) nituzke: kaleko jendea, kazetariak eta ospetsuak. Kaleko jendearen kasuan, aldeko iritzia daukatenek prentsa arrosak entretenitzeko edota arazoak ahazteko balio lezakeela esaten dute. Kontrako iritzia daukatenek, berriz, pentsatzen dute prentsa honek gaurko gazteei erakusten dien eredua ez dela batere egokia. Bestalde, kazetariei dagokienez, alde batetik inoiz baino lan gehiago daukate, baina, beste aldetik, nik uste dut kazetaritzak lehen zeukan xarma edo erakargarritasuna galdu egin duela. Izan ere, egun osoan “Ruber” klinikaren aurrean egotea Letizia noiz agertuko zain edo printzesa berria noiz jaioko zain ez da inondik inora xarmangarria. Bukatzeko, hirugarren taldean ospetsuak dauzkagu. Kasu honetan ere iritzi kontrajarriak ikus litezke. Hots, famatuek hasieran euren lana ezagutarazteko horrelako prentsan agertu behar dute, baina gero, behin ospea lortuta euren intimitatea gorde nahi dute. Baina, gero ezinezkoa da, zeren eta prentsak ospetsu hauek behar baititu saioak eta aldizkariak betetzeko. Nahi gabe gurpil zoroan sartu dira, alegia. Amaitzeko esango nuke gaurko prentsari mugak jarri beharko lizkioketela. Hau da, ez da bidezkoa pertsona bat ospetsua izatea bere amoranteagatik eta ez bere lanagatik. Eta are gehiago esango nuke, denak ez duela balio telesaio bat betetzeko. Hau da, inork ez du zertan jasan egun osoan kazetariak euren atzetik joatea, azken finean, denok eskubide berberak ditugu eta inori ez litzaiguke horrelako egoera batean egotea gustatuko. 14. Prentsa arrosa Gaur egun telebista piztu egiten dugunean prentsa arrosako telesaioak besterik ez dira ikusten. Baina zergatik dago honela gaur egungo telebista? Galdera hori gizarteari berari galdetu behar zaio. Saio hauek ugaritzen ari dira entzule eta ikusle asko dituztelako. Nolako gizartea, halako prentsa. Nire ustez, jende gehienei famatuen bizitzei buruzko kontakizunak asko gustatzen zaizkie. Hori dela eta, gero eta prentsa arrosako telesaio gehiago sortzen dira, eta gaur egun mota honetako telesaioak egunero eta ordu guztitan ikusi ditzakegu. Egoera honi esker, bai kazetariak bai famatuak dirua barra-barra irabazten ari dira. Famatu batzuek beren bizitzak prentsari saltzen dizkiote eta horren truke diru mordoa jasotzen dute. Kazetariek, aldiz, famatuei galderak egiten dizkiete, zein baino zein zorrotzagoak. Hori dela eta, entzule eta ikusle asko geratzen dira telebista aurrean famatuen intimitatea ezagutzeko eta gainera mezuak bidali ditzakete telebista saiora, euren iritzia emanez. Mezu horiek azkenean telebisten etekinak gehitzen dituzte eta horri esker famatuei diru gehiago emateko gai dira eta famatu desberdin gehiago joaten
dira telebistara diru errazaren bila. Eta horrela, azkenean, gurpil zoro batean murgiltzen da gizartea eta hortik ezin gara atera, oraindik behintzat. Prentsa arrosa Gaur egun telebista piztu egitenpizten dugunean prentsa arrosako telesaioak besterik (baino) ez dira ikusten. Baina zergatik dago honela gaur egungo telebista? Galdera hori gizarteari berari galdetu behar zaio. Saio hauek ugaritzen ari dira entzule eta ikusle asko dituztelako. Nolako gizartea, halako prentsa. Nire ustez, jende gehienei gehienari famatuen bizitzei buruzko kontakizunak asko gustatzen zaizkiezaizkio. Hori dela eta, gero eta prentsa arrosako telesaio gehiago sortzen dira, eta gaur egun mota honetako telesaioak egunero eta ordu guztietan ikus(i) ditzakegu. Egoera honi esker, bai kazetariak bai famatuak dirua barra-barra irabazten ari dira. Famatu batzuek beren bizitzak prentsari saltzen dizkiote eta horren truke diru mordoa jasotzen dute. Kazetariek, aldiz, famatuei galderak egiten dizkiete, zein baino zein zorrotzagoak. Hori dela eta, entzule eta ikusle asko geratzen dira telebista aurrean famatuen intimitatea ezagutzeko, eta gainera mezuak bidal(i) ditzakete telebista saiora, euren iritzia emanez. Mezu horiek azkenean telebisten etekinak gehitzen dituzte eta horri esker famatuei diru gehiago emateko gai dira eta famatu desberdin gehiago joaten dira telebistara diru errazaren bila. Eta horrela, azkenean, gurpil zoro batean murgiltzen da gizartea eta hortik ezin gara atera, oraindik behintzat. 15. Informatikaren aroa Gure bizitzaren garai bakoitza izendatzen dugu era batez. Normalean, hau egiteko, gugan eragin handia daukana erreferentziatzat hartzen dugu. Gaur egun informatika aroan gaude. Betidanik informatika garrantzitsua izan da, baita erabilgarria ere, eta aurrerapeneei esker askoz garrantzitsuagoa eta erabilgarriagoa da. Esate baterako lana aurkitzeko. Lehen hizkuntzak ziren eta gaur egun honez gain, informatika ere hartzen da kontuan, lantegi askotan erabiltzen dira ordenagailuak lana aurrera ateratzeko. Beste gauza batzuek bezala informatikak ere badauzka alde onak eta alde txarrak. Argi dago ordenagailuen erabilerak lana errazten digula, bai denboraren aldetik, bai informazioa bilatzeko orduan. Lehen ikastetxean agintzen zizkiguten lanak egiteko zenbat ordu ematen genuen olivettiren aurrean? Hauxe izan daiteke abantaila bat. Alde txarrak, berriz, izan daitezke, alde batetik Interneten erabilera eta beste alde batetik informatikaren iraupena, hau da, informatika oso azkar zahartzen da, beraz, asko erabiltzen badugu, asko ere aldatu beharko dugu ordenagailua. Egun ordenagailua erosi berria, bi urteren buruan bere onenak emanda egongo da. Informatika memento honetako asmakizunik garrantzitsuenatakoa da, informatikaren bidez beste arlo batzuk aurrera joan dira, esaterako medikuntza. Informatika(ren) aroa
Gure bizitzaren garai bakoitza era batez izendatzen dugu era batez. Normalean, hau egiteko, gugan eragin handia daukana erreferentziatzat hartzen dugu. Gaur egun informatika aroan gaude. Betidanik informatika garrantzitsua izan da, baita erabilgarria ere, eta aurrerapeneei esker askoz garrantzitsuagoa eta erabilgarriagoa da. Esate baterako lana aurkitzeko. Lehen hizkuntzak ziren eta gaur egun, honez gain, informatika ere hartzen da kontuan, lantegi askotan erabiltzen dira ordenagailuak lana aurrera ateratzeko. Beste gauza batzuek bezala informatikak ere badauzka alde onak eta alde txarrak (alde onak eta alde txarrak ditu). Argi dago ordenagailuen erabilerak (ordenagailuak erabiltzeak) lana errazten digula, bai denboraren aldetik, bai informazioa bilatzeko orduan. Lehen ikastetxean agintzen zizkiguten lanak egiteko zenbat ordu ematen genuen olivettiren aurrean? Hauxe izan daiteke abantaila bat. Alde txarrak, berriz, izan daitezke, alde batetik Interneten erabilera eta beste alde batetik informatikaren iraupena, hau da, informatika oso azkar zahartzen da, beraz, asko erabiltzen badugu, asko ere aldatu beharko dugu ordenagailuaordenagailua ere askotan aldatu beharko dugu. Egun ordenagailua erosi berria, bi urteren buruan (bi urte barru) bere onenak emanda egongo da. Informatika memento honetako asmakizunik garrantzitsuenatakoa garrantzitsuenetakoa da, informatikaren bidez beste arlo batzuk aurrera joan dira, esaterako medikuntza. ZABOR GEHIEGI SORTZEN DUGU Azken urte hauetan gizartearen kopurua gehituz joan da eta honekin batera guk sortzen dugun zaborra ere bai. Zaborra kontsumo-gizartearen ondorio bat da. Honetaz konturatzeko oso urrun ez dugu zertan joan. Etxean bertan ikus dezakegu, esate baterako, egunero banatzen diguten propagandarekin. Supermerkatuan ere ikus dezakegu. Gaurko produktoek estaldura bat baino gehiago daukate, eta hala ere paketearen barrukoa apurtuta dagoela ikusten dugu hau irekitzean. Gainera zenbat eta estaldura gehiago eduki, orduan eta garestiagoa da. Ezagun da zaborraren atzean bai dirutza, bai kutsadura dagoena. Azkenengo hau murriztearren biltzontziak jarri dira kalean. Kolore askotako daude. Kolorearen arabera materia bat edo bestea botatzeko erabiltzen dira. Baina erabilera honek arazo txiki bat dauka: hau egiteko etxean lekua behar da eta etxe gehienetan ez dago leku nahikorik. Batzuek ez dute egiten erosotasun hutsagatik, askoz errazagoa delako zabor guztia leku berbera botatzea. Birziklapenaren erabilera aldarrikatu egin behar da, eta hau egiteko memento onena txikiak gareneko garaia da. Ikastetxe askotan jadanik egiten da eta sustatzeko, lehiaketa moduan egiten da. Kurtsoaren amaieran zabor gutxien sortu duen taldea irabazlea izango da. Baina eskolan bakarrik ez etxean ere bultzatu behar da. Azkenean, denon onurarako izango da eta. ZABOR GEHIEGI SORTZEN DUGU Azken urte hauetan gizartearen biztanleen kopurua gehituz joan da eta honekin batera guk sortzen dugun zaborra ere bai. Zaborra kontsumo-gizartearen ondorio bat da. Honetaz konturatzeko oso urrun ez dugu zertan joan. Etxean bertan ikus dezakegu, esate baterako, egunero banatzen diguten propagandarekin. Supermerkatuan ere ikus dezakegu. Gaurko produktoek estaldura bat baino gehiago daukate, eta hala ere paketearen barrukoa apurtuta dagoela ikusten dugu hau irekitzean. Gainera zenbat eta estaldura gehiago eduki, orduan eta garestiagoa da.
Ezagun da zaborraren atzean bai dirutza, bai kutsadura dagoena. Azkenengo hau murriztearren biltzontziak jarri dira kalean. Kolore askotakoak daude. Kolorearen arabera materia bat edo bestea botatzeko erabiltzen dira. Baina erabilera honek arazo txiki bat dauka: hau egiteko etxean lekua behar da eta etxe gehienetan ez dago leku nahikorik. Batzuek ez dute egiten erosotasun hutsagatik, askoz errazagoa delako zabor guztia leku berberera botatzea. Birziklapenaren erabilera aldarrikatu egin behar da, eta hau egiteko memento onena txikiak gareneko garaia da. Ikastetxe askotan jadanik egiten da eta sustatzeko, lehiaketa moduan egiten da. Kurtsoaren amaieran zabor gutxien sortu duen taldea (irabazlea izango da) (izango da irabazlea). Baina eskolan bakarrik ez etxean ere bultzatu behar da. Azkenean, denon onurarako izango da eta. ESKUKO TELEFONOAK Orain dela urte batzuk pentsaezina zen, gaur egun kalean zehar joaten garen bitartean, telefonoz hitz egin ahal izatea. Hasiera batean jendeak lanagatik erabiltzen zuen, baina hainbesteko menpekotasuna dauka, guztiok bat gutxienez daukagu, eta gainera berdin da adina, izan ere umeek ere badaukate. Lehenengo tramankulu sortu zenetik hona izugarrizko aldaketak izan ditu. Lehengo eskuko telefonoek hitz egiteko baino ez zuten balio, gaur egungoek, berriz, argazkiak eta bideoak egin ditzakete, Internet daukate, eta beste gauza batzuk. Aldaketa hauek guztiak izan dira, guk eskatu ditugulako, izaten duguna baino gehiago nahi dugulako. Sakelako telefonoak gero eta indar handiagoa hartuz doazenez, gero eta telefono finko gutxiago daude, gutxi erabiltzen direlako. Mobilak daukan erosotasuna finkoak ez dauka. Argi dago eskuko telefonoak abantaila asko dauzkala, bestela ez zen erabiliko. Baina alde txarrak ere badauzka. Behin baino gehiagotan esan dute adituek ez direla batere onugarriak, izan ere hauek erabiltzeak luzaroan kalteak ekar ditzake gure osasunarako. Nire ustez, geure burua gehiago maite beharko genuke, eta azkenengo telefonoa merkatuan erosi barik, adituek esaten dutena kontuan hartu beharko genuke. Hau izan daiekete ondoen egin dezakeguna. ESKUKO TELEFONOAK Orain dela urte batzuk pentsaezina zen, (gaur egun kalean zehar joaten garen bitartean) kalean zehar goazela, telefonoz hitz egin ahal izatea. Hasiera batean jendeak lanagatik erabiltzen zuen, baina hainbesteko menpekotasuna dauka, guztiok bat gutxienez bat daukagu, eta gainera berdin da adina, izan ere umeek ere badaukate. Lehenengo tramankulua sortu zenetik hona izugarrizko aldaketak izan ditu. Lehengo eskuko telefonoek hitz egiteko baino ez zuten balio, gaur egungoek, berriz, argazkiak eta bideoak egin ditzakete, Internet daukate, eta beste gauza batzuk. Aldaketa hauek guztiak izan dira, (guk) geuk eskatu ditugulako, (izaten) duguna baino gehiago nahi dugulako. Sakelako telefonoak gero eta indar handiagoa hartuz doazenez, gero eta telefono finko gutxiago daude, gutxi erabiltzen direlako. Mobilak daukan erosotasuna finkoak ez dauka.
Argi dago eskuko telefonoak abantaila asko dauzkala, bestela ez (zen) litzateke erabiliko. Baina alde txarrak ere badauzka. Behin baino gehiagotan esan dute adituek ez direla batere onuragarriak, izan ere hauek luzaroan erabiltzeak luzaroan kalteak ekar ditzake diezazkioke gure osasunarakoosasunari. Nire ustez, geure burua gehiago maite beharko genuke, eta merkatuko azkenengo telefonoa merkatuan erosi barik, adituek esaten dutena kontuan hartu beharko genuke. (Hau izan daiekete ondoen egin dezakeguna) Hauxe/Horixe da egin dezakegun onena (?). TELEFONIA KONPAINIAK -Asko ote dira? Desberdinak ote dira? -Nolako kanpainak egiten dituzte bezeroak erakartzeko? -Telefono finkoa/eskukoa. Merezi ote du biak edukitzea? -Zure zeure esperientzia telefono konpainiekin. 16. TELEFONIA KONPAINIAK Ezin uka dezakegu eskuko telefonoak azken urteotan izan duen garapena eta egun pertsona guztion bizitzan duen garrantzia. Horren ondorioz, batik bat, gaur hizpide daukagu duela gutxi hainbeste garrantzirik ez zuen gai horietako bat, telefonia konpania ezberdinak eta hauek dakartzaten onurak eta desabantailak, alegia. Begi bistakoa da enpresa hauek lortzen dituzten mozkin izugarriak, urteak pasa ahala telefonoaren erabilpenak izan duen hazkundea dela eta. Horrek telefonia konpainia berrien sorrera bultzatu du eta, hortaz, esan dezakegu eskaintza gero eta handiagoa izanda, bezerook orduan eta aukera gehiago izan beharko genituzkela gure gustokoa den enpresa hautatzeko. Baina, egia esanda, telefonia konpainia guztiak nahiko antzekoak dira azken batean, bai prezioetan baita kalitatean ere. Ezpabere, konpainia bakar batek, edo bik goia jota, arrakasta handia lortuko lukete eta beste guztiak bezerorik gabe geratuko lirateke, eta enpresek itxi beharko lukete, ezta? Beharbada movistar konpainiak bezerorik gehien dituena da, baina besteak ere merkatuan bizirauteko gai dira, eta ez soilik biziraun, baizik eta etekin ederrak lortu ere lortzen dituzte. Dena dela, zerk ahalbidetzen du horrenbesteko arrakasta? Konpainiak bezeroak erakartzeko egiten dituzten kanpainak aipatu beharra daukagu. Nahiko desiragarriak izan ohi dira, batez ere telefonoa eta interneta gehien erabiltzen duten pertsonentzat, modu ekonomikoago batean produktua askoz ere gehiago erabiltzeko aukera ematen dizute eta. Beraz, epe luzera, errentagarriagoa iruditzen zaigu eta zerbitzua erosi egiten dugu. Hala, bada, konpainiek haien xedea lortzen dute eta horretaz gain, lortu duten arrakasta ikusita, gero eta kanpaina gehiago egiteko prest daude. Hori baita, azken batean, euren helburua, ahalik eta mozkin handienak eskuratu. Eskuko telefonoari dagokionez, izugarriak izan dira ekarri dituen abantailak eta, ondorioz, gaur egungo gizartearentzat ezinbesteko bihurtu da. Horren harira, zera da burura datorkidan galdera: behin eskuko telefonoa izanda, merezi ote du telefono finkoa mantentzeak? Nire aburuz, telefono finkoa ez da ezinbesteko tresna, ezta pentsatu ere! Baina soberan ere ez dago. Izan ere telefono finkoetara zuzendutako deiak merkeagoak dira finkoaren bitartez, mugikorretik baino, eta gainera, etxean interneta adsl-arekin edukiz gero, dohainekoak dira dei horiek. Hori dela eta, telefono finkoari probetxua atera diezaiokegu egoera batzuetan.
Azkenik, neure esperientzia telefono konpainiekin nahiko eskasa dela esan dezaket. Betidanik izan gara movistar konpainiaren bezeroak eta ontxe eta ontxe be horrela jarraitzen dugu. Dena den zera da arrazoia, hain zuzen, betidanik izan garela eta beraz erosoena da. Beste konpainia batera aldatzea saihestu dugu, arazoak ere ekiditeko asmoz. Hau da, konpainia honekin interneten ezta telefonoan ere ez dugu sekula arazorik izan eta, behintzat, horrela jarraitzea espero dugu! Laburbilduz, telefonia konpainiak, oro har, egoeraz baliatzen dira prezio altuak ezartzeko eta bezerook, internetek eta telefonoak “bizitza errazten” digutenez, ordaindu besterik ez dugu egiten. Beraz, enpresek horretaz baliatzen jarraituko dutelakoan nago eta guk geuk arduradunak izan behar dugu eta dirua halako kontuetan ez xahutu, dirua gastatzeko gauzak hauek baino gehiago egon badira, eta ugari! TELEFONIA KONPAINIAK Ezin uka dezakegu eskuko telefonoak azken urteotan izan duen garapena eta egun pertsona guztion bizitzan duen garrantzia. Horren ondorioz, batik bat, gaur hizpide daukagu duela gutxi hainbesteko garrantzirik ez zuen gai horietako bat, telefonia konpania ezberdinakkonpainiak eta hauek dakartzaten onurak eta desabantailak, alegia. Begi bistakoak dira enpresa hauek lortzen dituzten mozkin izugarriak, urteak pasa ahala telefonoaren erabilpenak izan duen hazkundea dela eta. Horrek telefonia konpainia berrien sorrera bultzatu du eta, hortaz, esan dezakegu eskaintza gero eta handiagoa izanda, bezerook orduan eta aukera gehiago izan beharko genituzkeela gure gustokoa den enpresa hautatzeko. Baina, egia esanda, telefonia konpainia guztiak nahiko antzekoak dira azken batean, bai prezioetan baita kalitatean ere. Ezpabere, konpainia bakar batek, edo bik goia jota, arrakasta handia lortuko lukete eta beste guztiak bezerorik gabe geratuko lirateke, eta enpresek itxi egin beharko lukete, ezta? Beharbada movistar konpainiak bezerorik gehien dituena da, baina besteak ere merkatuan bizirauteko gai dira, eta ez soilik biziraun, baizik eta etekin ederrak lortu ere lortzen dituzte. Dena dela, zerk ahalbidetzen du horrenbesteko arrakasta? Konpainiak Konpainiek bezeroak erakartzeko egiten dituzten kanpainak aipatu beharra daukagu. Nahiko desiragarriak izan ohi dira, batez ere telefonoa eta interneta gehien erabiltzen duten pertsonentzat, modu ekonomikoago batean produktua askoz ere gehiago erabiltzeko aukera ematen dizute eta. Beraz, epe luzera, errentagarriagoa iruditzen zaigu eta zerbitzua erosi egiten dugu. Hala, bada, konpainiek haien euren xedea lortzen dute eta horretaz gain, lortu duten arrakasta ikusita, gero eta kanpaina gehiago egiteko prest daude. Hori baita, azken batean, euren helburua, ahalik eta mozkin handienak eskuratu. Eskuko telefonoari dagokionez, izugarriak izan dira ekarri dituen abantailak eta, ondorioz, gaur egungo gizartearentzat ezinbesteko bihurtu da. Horren harira, zera da burura datorkidan galdera: behin eskuko telefonoa izanda, merezi ote du telefono finkoa mantentzea(k)? (kendu hobe, “merezi” aditza salbuespena) Nire aburuz, telefono finkoa ez da ezinbesteko tresna, ezta pentsatu ere! Baina soberan ere ez dago. Izan ere telefono finkoetara zuzendutako deiak merkeagoak dira finkoaren bitartez, mugikorretik baino, eta gainera, etxean interneta adsl-arekin edukiz gero, dohainekoak dira dei horiek. Hori dela eta, telefono finkoari probetxua atera diezaiokegu egoera batzuetan. Azkenik, neure esperientzia telefono konpainiekin nahiko eskasa dela esan dezaket. Betidanik izan gara movistar konpainiaren bezeroak eta ontxe eta ontxe be horrela jarraitzen dugu. Dena den, zera da arrazoia, hain zuzen, betidanik izan garela eta beraz erosoena da. Beste konpainia batera aldatzea saihestu dugu, arazoak (ere) (kendu?) ekiditeko asmoz. Hau da, konpainia honekin interneten ezta telefonoan ere (ez
interneten ez telefonoan) ez dugu sekula arazorik izan eta, behintzat, horrela jarraitzea espero dugu! Laburbilduz, telefonia konpainiak, oro har, egoeraz baliatzen dira prezio altuak ezartzeko eta bezerook, internetek eta telefonoak “bizitza errazten” digutenez, ordaindu besterik ez dugu egiten. Beraz, enpresek horretaz baliatzen jarraituko dutelakoan nago eta guk geuk arduradunak izan behar dugu eta dirua halako kontuetan ez xahutu, dirua gastatzeko gauzak hauek baino gehiago egon badira (badaude), eta ugari!
