Pag-usbong ng Nasyonalismo Reporma sa Mapayapang Paraan
Ang propaganda ay ang pagkakalat ng impormasyon, ideya o tsismis para sa kapakanan ng isang tao, grupo, institusyon o bansa.
Isang kilusan upang isulong ang REPORMA, hindi ang rebolusyon Itinatag noong Disyembre 13, 1888 ginamit na panglaban ng Ang kilusang ito ay ang panulat upang maparating at maisulong ang kanilang mga layunin.
Paglaganap ng Kaisipang Malaya
Pagdaramdam laban sa mga Principales
Pagbabago sa Kultura
Hindi pantay na pagtingin sa Lahi
Pagtatalo para sa Sekularisasyon ng Simbahan
Pagaaklas sa Cavite noong 1872: Pagpatay sa Gomburza)
Pagkakapantay-pantay ng mga Pilipino at Kastila Pagkilala sa Pilipinas bilang bahagi o probinsiya ng Espanya Pagkakaroon ng representasyon sa Spanish Cortes ng Espanya Pagtatalaga ng mga Pilipinong paring secular sa mga parokya Pagkilala sa mga karapatang pantao ng mga Pilipino Pagkakaroon ng mga pagbabago sa pamamalakad sa pamahalaan
Kapanganakan: Disyembre 18, 1856 Jaro, Iloilo Kamatayan: Enero 20, 1896 Madrid, Espanya Tuberkulosis Hanapbuhay: Manunulat, Orador, Propagandista, Mamamahayag Kilala bilang: Prinsipe ng mga Pilipinong Orator, Unang Patnugot ng La Solidaridad Mga Akda: Fray Botod, La Oceania Español, Lolay, Balitaw, Islas Filipinas: Cantares de Bisayas, El latigo Nacional Iba pang Kontribusyon: The Order of DeMolay Chapter, Graciano LopezJaena Chapter Sagisag-panulat: Bolivar, Diego Laura
Tungkol sa karaniwang prayleng Espanyol na dumarating sa Pilipinas at ginagamit ang relihiyon sa pagmamalabis sa iba Ipinapakita ang mga bisyo ng mga prayle at ang pagsinil ng mahal sa paglilibing at pagpapatubong malaki sa mga utang
Kapanganakan: Agosto 30, 1850 Kupang, Bulakan Kamatayan: Hulyo 4, 1896 Barcelona, Espanya Tuberkulosis Hanapbuhay: Manunulat, Abogado Asawa: Marciana del Pilar Mga Akda: Dudas, Caiingat Cayo, Kadakilaan ng Diyos, Dasalan at Tuksuhan, Sagot ng Espanya sa Hibik ng Pilipinas, Pasyong Dapat Ipag-alab nang Puso ng Taong Babasa, La Soberania Monacal en Filipinas, at La Frailocracia Filipina Sagisag-panulat: Dolores Manapat, Piping Dilat, Siling Labuyo, Kupang, Haitalaga, Patos, Carmelo D.A. Murgas, L.O. Crame at Plaridel.
Kapanganakan: Hunyo 19, 1869 Calamba, laguna Kamatayan: Disyembre 30, 1896 Bagumbayan, Maynila Hanapbuhay: Manunulat, Doktor, Propagandista, Mamamahayag Mga Akda: Sa Aking mga Kabata, Mi primera Inspiraccion, A La Javentud Filipina, Ultimo Adios, Noli Me Tangere , El Filibusterismo, Makamisa Iba pang Kontribusyon: La Liga Filipina Sagisag-panulat: Dimasalang, Laong-laan
"Huwag Mo Akong Salingin" na ebanghelyo ni San Juan Bautista.
Ang pagsusulat ng "Noli Me Tangere" ay bunga ng pagbasa ni Rizal sa "Uncle Tom's Cabin" ni Harriet Beacher Stowe, na pumapaksa sa kasaysayan ng mga aliping Negro sa kamay ng mga panginoong putting Amerikano. Inilarawan dito ang iba't ibang kalupitan at pagmamalabis ng mga Puti sa Itim. Inihambing niya ito sa kapalarang sinapit ng mga Pilipino sa kamay ng mga Kastila.
galing
sa
Sinimulan ito sa Madrid noong siya ay nag-aaral pa ng medisina. Nang makatapos ng pag-aaral, nagtungo siya sa Paris at doon ipinagpatuloy ang pagsusulat nito. At sa Berlin natapos ni Rizal ang huling bahagi ng nobela. Sa Impentra Letre nailimbag ipinautang ni Dr. Maximo Viola.
ang
Noli
naghahain ng katotohanan
Sa Noli ME Tangere ay may pangarap, may ganda, may damdamin ng pag-ibig, may awa.
“
Ang Subersibo" na isinulat niya para sa kaibigan niyang si Ferdinand Blumentrit.
Ang "El Filibusterismo" naman ay buong puso niyang inalay sa tatlong pareng martir na lalong kilala sa bansag na GomBurZa.
Sinimulan niya ito sa Calamba, Laguna habang nagpapraktis ng medisina. Itinuloy niya ito sa London at gumawa ng napakaraming pagbabago sa plot at ipinagbuti pa ang ilang mga kabanata. Ipinagpatuloy niya ito sa Paris, Madrid, Brussel at natapos sa Biarritz.
Isang Nagngangalang Valentin Viola na isa niyang kaibigan ang nagpahiram ng pera sa kanya upang maipalimbag ang aklat noong Setyembre 22, 1891.
Naglalayong ang bayan ay magising at maghimagsik, at hindi upang mangarap lamang ng pagbabago.
Sa Fili ay walang madarama kundi ibayong poot, kapaitan na tumitigid sa bawa't munting bahagi ng aklat, na bahagi ng bawat karanasan ng mga mahahalagang tauhan ng nobela.
na
Noli Me Tangere
El Filibusterismo
Ang opisyal na pahayagan ng Kilusang Propaganda.
Unang inilathala sa Barcelona, Spain noong Pebrero 15, 1889 sa pamumuno ni Graciano Lopez-Jaena. Pumalit sa kanya si Marcelo H. del Pilar noong Disyembre 15, 1889.
Itaguyod ang malayang kaisipan at kaunlaran.
Mapayapang paghingi ng mga repormang pulitikal at panlipunan.
Ilarawan ang kaawa-awang kalagayan ng Pilipinas upang gumawa ng mga hakbang ang Spain na ayusin ang mga ito.
•
Gregorio Sanciangco – nalathala sa Madrid Espana and kanyang aklat na El Progreso de Filipinas nooong 1881 na tumutukoy sa mga pagkukulang ng Pamahalaang kolonyal. • Jose Maria Panganiban (1863-1890) – nagsulat siya ng mga artikulo sa La Solidaridad, sa ilalim ng alyas na Jomapa at J.M.P . • Pedro A. Paterno (1858-1911) – isang magaling na abogado. • Mariano Ponce (1863-1918) – habang nasa Espanya, sumali sya sa kilusang propaganda at naging isa sa nanguna sa pagtatatag ng La Solidaridad . Ginamit niya sa kanyang mga sinulat ang mga alyas na Naning, Kalipulako, or Tigbalang . • Antonio Luna (1866-1899) – mahusay sumulat ng mga sanaysay, at ginamit ang alyas na Taga-ilog .
•
Juan Luna (1857-1899) – isang magaling na pintor, at kilala sa kanyang obra na Spoliarium . • Isabelo de los Reyes (1864-1938) – katulad ng ibang progagandista, nagalit sa kanya ang mga prayle at mga nanunungkulan sa pamahalaan sa walang habas niyang pagbubunyag ng katiwalian sa simbahan at pamahalaan. • Pedro Serrano Laktaw – naging guro ni Prinsipe Alfonso de Bourbon na naging Haring Alfonso XIII ng Espanya). • Felix Resurreccion Hidalgo – kinilala sa kanyang obrang Virgenes Cristianas Expuestas al Populacho (Christian Virgins Exposed to the Rabble). • Galicano Apacible – naging pangulo ng La Solidaridad nuong araw na itinatag ito nuong Disyembre 31, 1888.
Circulo Hispano-Filipino – itinatag nuong 1882 ni Juan Atayde, isang Espanyol na ipinanganak sa Maynila.
- itinatag nuong La Solidaridad Disyembre 31, 1888 sa Barcelona. Naging pangulo nito si Galicano Apacible at ikalawang pangulo naman si Graciano Lopez Jaena. May pahayagan ito na tinawag ding “La Solidaridad” na sinimulan nuong Pebrero 15 1889 sa Barcelona bilang patnugot nito si Graciano Lopez Jaena.
Asociacion Hispano-Filipina – itinatag nuong 1889 ni Propesor Miguel Morayta, propesor ni Rizal sa Unibersidad de Madrid.
Logia Revolucion – unang samahang masonarya na pawang mga pilipino ang kasapi na natatag nuong 1889 ni Graciano Lopez Jaena sa Barcelona.
Lodge Solidaridad – itinatag nuong 1890 nina M. H. del Pilar at Julio Lorente sa Madrid.
Lodge Nilad – itinatag nuong Enero 6, 1892 ni Pedro Serrano Laktaw sa Manila.
La Liga Filipina – itinatag nuong Hulyo 3, 1892 ni Jose Rizal sa Manila. Naging pangulo nito si Ambrosio Salvador.
Nabigo ang Kilusang Propaganda dahil hindi dininig ng Spain ang mga karaingan ng mga Pilipino. Isa rin sa dahilan ng pagkabigo ng kilusan ang kawalan ng pondo upang maipagpatuloy ang mga gawain ng samahan. pagkabigo ng Kilusang Ang Propaganda angnaging simula ng Rebolusyon.
