62325536-σεραφιτα-ΟΝΟΡΕ-ΝΤΕ-ΜΠΑΛΖΑΚ

ΟΝΟΡΕ ΝΤΕ ΜΠΑΛΖΑΚ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ελένη Αστερίου

ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ 1992

1

Β λέποντας σ ' έναν χάρτη τις ακτέ ς της Νορβ ηγ ί ας, ποια φαντασία δ εν θ α γ έ μιζε από θ αυμασμό για τ ' αλ­ λόκοτα ψαλιδίσματά τους , μακρι ά δαντ έλα από γραν ί­ τη όπου μουγγρ ί ζουν ακατάπαυστα τα κύ ματα της Β ό­ ρειας Θάλασσας; Ποιος δεν ονειρεύ τηκε το μεγαλοπρε­ πέ ς θ έαμα που προσΦ έρουν αυτέ ς οι ακτέ ς χωρ ί ς αμ­ μου δ ιά, αυτή η ποικιλία μυχών, κολπ ίσκων, μικρών ό ρμων που κανένας τους δ εν μοιάζει με τους άλλους και που όλοι τους ε ίναι άβυσσοι χωρ ί ς δ ρό μο επιστρο­ φή ς ; Δ εν θ α έλεγε κανε ί ς ότι στη φύ ση άρεσε να σχε­ διάσει με ανεξ ίτηλ α ιερογλυ φ ικά το σύ μβολο της νορ­ βηγική ς ζωή ς, δίνοντας σ' αυτ ές τις ακτέ ς το σχή μα των αγκαθιών ενό ς τεράστιου ψαριού ; Γιατ ί το ψ άρεμα α­ ποτελ ε ί το κύ ριο εμπό ριο και παρ έχει σχεδόν όλη τη διατροΦή των λίγων αν θ ρώπων που ε ίναι κολλημένοι σαν μια τού φα λ ειχήνες σ' αυτού ς τους άνυ δρους β ρ ά­ χους. Ε δώ , σε έκταση που καλύ πτει δ εκατέσσερις μο ί­ ρες γεωγραφικό μή κος , υπ άρχουν μόλις επτακόσιες χι­ λιά δ ες ψυχές. Χάρη στου ς κινδύνους οι οπο ίοι στε­ ρούνται δόξα , στα συνεχή χιόνια τα οπο ί α επιφυ λάσ9 Digitized by 10uk1s, May 2010

σουν για τους τ αξιδιώτες αυ τ ές οι ακρώ ρειες της Νορ­ βηγ ίας, που τ' όνομά της και μόνον σου φέρνει κρύ ο, οι θ ε ί ες ομορφιέ ς της έχουν παραμε ίνει παρ θ ένες και θ α εναρμονισθούν με τα ανθ ρώπινα φαινό μενα, ακό μα παρ θ ένα του λάχιστον για την πο ίηση, που θ α λά βουν χώρα εδώ και των οπο ίων να η ιστορ ί α. Όταν ένας από αυ τού ς τους όρμους, απλή σχισμή στ α μάτια των υπερ βόρειων νησσών, ε ίναι αρκετά α­ νοικτό ς ώστε η θάλασσα να μην παγώνει τελε ί ως σ' αυ­ τή την π έτρινη φυ λακή όπου αντιπαλεύ ει , οι άνθ ρωποι της χώρας ονομάζουν αυτόν τον μικρό κόλπο φιό ρδ , λέξη που σχεδόν όλοι οι γεωγρ άΦοι προσπ άθησαν να μεταΦ έ ρουν στη γλώσσα τ ους. Π αρά την ομοιότητα που έχουν μεταξύ τους αυ τ ά τα ε ίδη καναλιών, το κα θ ένα έχει την ιδια ίτερη φυσιογνωμί α του · παντού η θάλασσα μπα ίνει στις ρωγμέ ς τους, αλλά παντού οι βρ άχοι ε ίναι διαφορετικά σχισμένοι και οι ακανόνιστοι κρημνο ί τους αποτελού ν πρόκληση για τους περ ί εργους ό ρους της γεωμετρ ί ας: εδώ ο β ρ άχος ε ίναι δ αντελωτό ς σαν πριόνι, εκε ί οι επιΦ άνει ές του ε ίναι τόσο κ άθ ετες που δ εν αντέχουν ού τε την παραμονή του χιονιού , ούτ ε τους θ εσπέσιους θυσάνους των ελάτων του βορρά . Πιο μακριά , οι δονή σεις της γης έχουν στρογγυ λέψει κ ά­ ποια κομψή πτυχή , ωρα ία κοιλάδ α την οπο ί α στολί­ ζουν κατ ά επ ίπεδα τ α δένδ ρα με το μαύ ρο Φύλλωμα. Θα μπα ίνατε στον πειρασμό να ονομάσετ ε αυτή τη χώ ­ ρα Ε λ β ετ ί α των θ αλασσών. Ανά μεσα στο Ντροντχάιμ και στην Κ ριστιαν ί α, βρ ί σκεται ένας από αυτού ς του ς όρμους που ονομάζεται Στρομφιό ρντ. Αν και το Στρομ­ φιό ρντ δ εν ε ίναι το ωραιότ ερο από αυτά τ α τοπ ία, έχει τουλάχιστον τη χά ρη να συμπυκνώνει τις γή ινες μεγα ­ λοπρ έπειες της Νορβηγ ί ας και υπή ρξε το θ έατρο των 10

Digitized by 10uk1s, May 2010

σκηνών μιας πραγ ματ ικ ά ουράνιας ιστορ ί ας. Η γενική μορφή του Στρομφιό ρντ ε ίναι από πρώτη άποψη η μορΦή μιας χοάνης που την έσκαψε η θάλασ­ σα. Το π έρασμα που έχουν ανο ίξε ι τα κύ ματ α δίνει την εικόνα ενό ς αγώνα ανά μεσα στον Ωκεανό και τον γρα­ ν ίτη, δυο δημιουργή ματ α εξ ίσου ισχυρά: το ένα χά ρη στην αδ ράνειά του, το άλλο χά ρη στην κινητικό τητά τ ου. Σ αν απόδειξη , μερικο ί σκόπελ οι με φανταστικ ά σχή ματα υπερασπ ίζονται από τ α πλο ί α την ε ίσοδό τ ου. Τα ατρό μητα παιδιά της Νορ βηγ ί ας μπορού ν, σε ορι­ σμένα μέρη , να πηδούν από τον ένα β ρ άχο στον άλλο χωρ ί ς να ταράζονται από την άβ υσσο ανά μεσά τους, β α θι ά εκατ ό οργυι ές και φαρ διά έξι πόδ ια. Π ού και πού ένα εύ θ ραυστο και ετοιμόρροπο κομμάτι από γνεύ σιο ριγμένο ανά μεσά τους ενώνει δυο β ράχους. Αλλού , οι κυνηγο ί ή οι ψαράδ ες έχουν ρ ίξει έλατα σαν γ έφυρες για να ενώσουν τ α δυο απότομα κρηπιδώ ματα που β αθιά κ άτ ω τους γογγύζει ακατ άπαυστ α η θάλασ­ σα. Αυτ ό το επικ ίνδυνο στ ό μιο κατευ θύνετ αι προς τ α δε ξιά με μια φιδίσια κ ίνηση, συναντά ένα βουνό που υψ ώνεται τ ρεις οργυιέ ς πάνω από τη θάλασσα και που οι πρόποδές του σχηματ ί ζουν ένα κατακό ρυ φο βάθ ρο μή κους μισή ς λ εύ γας όπου ο άκαμπτος γραν ίτης αρχί ­ ζει να σπάζει, να ραγ ί ζει, να κυματ ί ζει μόλις δ ιακόσια πόδ ια περ ίπου πάνω από το νερό. Η θάλασσα, λοιπόν , μπα ίνοντας μ ε β ί α, απω θ ε ίται μ ε την ίδ ια β ί α από τη δύναμη αδρ άνειας τ ου βουνού προς τις αντ ί θ ετ ες όχθ ες όπου τα κύ ματα κτυπώντας έχουν αποτυπώσει γλυκά καμπυ λώ ματα. Το φιόρ δ κλε ίνει στο βάθ ος από έναν όγκο γνεύ σιου που στ εφανώνεται από ένα δάσος, από όπου π έφτει σχηματ ί ζοντας καταρράκτες ένα ποτ αμά­ κι, το οπο ίο όταν λιώνουν τα χιόνια γ ίνεται ορμητικό ς 11

Digitized by 10uk1s, May 2010

ποταμό ς , ξαπλώνεται σαν σεντόνι σε μια τεράστια έ­ κταση, ξεφεύγει με πάταγο ξερνώντας παλιά έλατα και αρχα ία πεύ κα τα οπο ί α μόλις ξεχωρ ίζουν στα νερ ά που πέφτουν. Αυτά τα δέν δρα, που βυ θ ίζονται με δύναμη στο βάθος του κόλπου , σύ ντομα επανεμφαν ίζονται στην επιφάνειά του , ενώνονται μεταξύ τους και σχημα­ τ ίζουν νησίδες που εξοκέλλουν στην αριστερή όχθη , ό ­ που οι κ άτοικοι του μικρού χωριού στην ακτή του Στρομφιόρντ τα ξαναβ ρ ί σκουν σπασμένα, κομματια­ σμένα, μερικέ ς φορ έ ς ολόκληρα , αλλά π άντοτε γυ μνά και χωρ ίς κλ αδιά . Το β ουνό , που στο Σ τρομφιό ρντ δέ­ χεται στου ς πρόποδέ ς του τις εΦόδους της θάλασσας και στην κορυ φή του τις εΦόδους των βορεινών ανέ­ μων , ονομάζεται Φαλ μπ έργκ. Η κορφή του, π άντοτε σκεπασμένη μ' ένα μανδύ α χιονιού και πάγου , ε ίναι η πιο αιχμηρή της Νορβηγ ίας, όπου η γειτν ίαση με τον πόλο δημιουργεί σε ύ ψος χιλίων οκτακοσίων ποδών ψύ χος ίδιο μ' εκε ίνο που β ασιλ εύ ει στα πιο ψηλά βουνά του πλανήτη. Η κορυ φή αυτού του β ρ άχου , κατακό ρυ­ φη προς τη θάλασσα, χαμηλώνει β α θ μια ία προς τα α­ νατολικά και την συνδέουν με τους καταρρ άκτες του Σ ιέγκ κλιμακωτά διαταγμένες κοιλάδες όπου το κρύ ο αφήνει να φυτρώνουν μόνον θάμνοι και καχεκτικά δέν­ δ ρα. Το μέρος του φιό ρ δ απ ό όπου ξεφεύ γουν τα νερά , στα πόδια του δάσους, λέγεται Σ ιεγκντάλ εν, όνομα που θα μπορού σε να μεταφρασθ εί η πλαγιά του Σι έγκ, το όνομα του ποταμού . Το καμπύλωμα απέναντι από τις επ ίπεδ ες επι Φάνειες του Φαλ μπέργκ ε ίναι η κοιλάδα του Ζαρβ ί , ό μορφη τοποθ εσ ία στην οπο ία κυριαρχού ν λόφοι φορτωμένοι έλατα, πεύ κα , σημύδες, μερικέ ς β α­ λανιδιέ ς και οξυ έ ς, το πιο πλού σιο , το πιο πολύχρωμο χαλί που έχει στρώσει η Φύ ση του βορρά στους τραχε ί ς 12

Digitized by 10uk1s, May 2010

της β ράχους. Το μάτι θ α μπορού σε εύ κολα να διακρ ίνει τη γραμμή όπου τ α εδά φη ξαναζεσταμένα από τις α­ κτ ίνες του ή λιου αρχί ζουν ν' αντέχουν την καλλιέργεια και αΦήνουν να φυτρώνουν τ α φυτ ά της νορ βηγική ς χλωρ ίδας. Σ ' αυτή την τοποθ εσί α , ο κόλπος ε ίναι αρκε­ τ ά πλατύ ς ώστε η θάλασσα, που απωθ ε ίται από το Φα λ μπέ ργκ, έρχεται και σβήνει μου ρμουρ ί ζοντας πάνω στους δ αντελωτού ς πρόποδες αυτών των λόφων , ακτή η οπο ία καταλήγει γλυκά σε λ επτή ά μμο , σπαρμένη μαρμαρυγ ί ες, ψήγματα χρυσού , ωρα ί α χαλίκια, πορφυ­ ρ ίτ ες, κομμάτια από μάρμαρο με χιλιά δ ες αποχρώσεις που τα έχουν φ έρει τ α νερ ά του ποταμού από τη Σ ουη­ δία, και συντρ ί μμια της θάλ ασσας, κοχύλια, θαλασσινά λου λούδια που τ α σπρώχνουν οι θύ ελλ ες ε ίτε του πό­ λου , ε ίτ ε του νότου. Στους πρόποδ ες των βουνών του Ζαρ β ί β ρ ίσκεται τ ο χωριό που αποτ ελ ε ίται από διακόσια ξύλινα σπ ίτια, όπου ζει ένας πλη θυσμό ς χαμένος εδώ , όπως σ' ένα δάσος εκε ίνα τ α σμή νη των μελισσών , τ α οπο ί α χωρ ί ς ν ' αυ ξάνονται ή να ελ αττώνονται ζούν στην αφ άνεια ευτυχισμένα, συ λλέγοντας τους χυμού ς των λου λου διών μέσα στην άγρια φύ ση. Η ανώνυμη ύ παρξη αυτού του χωριού εξηγε ίτ αι εύ κολα. Λίγοι άν θ ρωποι ε ίχαν την τόλμη να ριψοκινδυνέψουν περνώντας ανά μεσα από τους υ Φάλους για να Φθάσουν στις ακτ ές της θάλασσας και να επιδοθού ν στο ψ ά ρεμα που οι περισσότ εροι Νορ βηγο ί επιδίδονται σ' αυτό σε λιγότερο επικ ίνδυνες ακτέ ς. Τα πολυ άρι θ μα ψ ά ρια του φιό ρ δ καλύ πτουν εν μέρει την τροΦή των κατο ίκων του , οι βοσκές στις κοι­ λάδ ες τού ς προμηθ εύ ουν γάλα και βού τυρο, κατόπιν μερικά εξαιρετικά ε δάφη τους επιτρέπουν να καλλιερ­ γούν σί καλη , κάνναβ η, λαχανικά που ξέ ρουν να τα υ13 Digitized by 10uk1s, May 2010

περασπ ί ζονται από τη δ ριμύτητα του κρύ ου και την παροδική αλλά τρομερή θ ερμότητα του ήλιου τους με την επιδ εξιότητα την οπο ί α επιδ εικνύ ει ο νορβηγό ς σ' αυτόν τον διπλό αγώνα. Η έλλειψη επικοινων ίας, ε ίτε από την ξηρ ά όπου οι δρ ό μοι ε ίναι αδιά β ατοι , ε ίτε από τη θάλασσα όπου μόνον μικρέ ς βάρκες μπορούν να περνού ν ανά μεσα από τις στενέ ς διόδους του φιόρ δ , τους εμποδίζει να πλουτ ίσουν επωφελού μενοι από την ξυ λε ί α τους. Θα χρειάζονταν τεράστια ποσά τόσο για να αφαιρεθ ούν τα εμπόδια από την στενή δίο δο του κόλπου , όσο και για ν' ανο ίξ ει δρ ό μος στην ξηρά . Οι δρ ό μοι από την Κριστ ιανί α προς το Ντροντχάιμ προσ­ περνού ν όλοι το Στρομφιό ρντ και περνού ν πάνω από τον Σ ιέγκ από μια γέφυρα πολλές λεύγες ψηλότερα από το σημε ί ο της πτώσης του . Η ακτή , αν ά μεσα στην κοι­ λάδα του Ζαρβ ί και το Ντροντχάιμ ε ίναι στολισμένη με τεράστια, απροσπ έλαστα δάση. Τέλος, αδ ιάβ ατα φα­ ρ άγγια χωρ ί ζουν το Φα λμπέ ργκ και από την Κ ριστια­ ν ία. Το χωριό του Ζαρ β ί θ α μπορού σε ί σως να επικοι­ νωνή σει με το εσωτερικό της Νορβηγ ίας ή με τη Σουη­ δία μέσω του Σ ιέγκ, αλλά για να συνδ εθ ε ί με τον πολι­ τισμό , το Στρομφιό ρντ ήθ ελ ε έναν άνθ ρωπο με γόνιμο νου. Π ρ άγματι, αυτό ς ο γόνιμος νους εμφαν ί σθ ηκε: ή­ ταν ένας ποιητή ς, ένας θ ρησκευ ό μενος Σ ουηδό ς που πέ θανε θ αυμάζοντας και σεβό μενος τις ομορφιέ ς αυτή ς της χώ ρας, ως ένα από τα λαμπρότερα έργα του Δ η­ μιουργού. Ό μως, οι άν θ ρωποι τους οπο ίους η μελέτη προ ίκι­ σε μ ' αυτή την εσωτερική ό ραση που η ταχε ία αντιλη­ πτικότητά της μεταφέ ρει στην ψυχή , σαν σε π ίνακα, τα πιο διαφορετικά τοπ ία της υ δρογείου , μπορούν εύ κολα ν' αγκαλιάσουν με την σκέψ η όλο το Στρομφ ιό ρντ. '114

Digitized by 10uk1s, May 2010

σως μόνον αυτο ί θα μπορέσουν να ριψοκινδυνέψουν στους δόλιους υ φάλους της στενή ς διόδου του κόλπου όπου αντιπαλεύ ει η θάλασσα , να προσπερ άσουν μαζ ί με τα κύ ματά της τα αιώνια οροπ έδ ια του Φαλ μπέργκ, που οι άσπρες πυραμ ίδ ες του μπερδ εύ ονται με τα πυ­ κν ά, ομιχλώδη σύννεφα ενό ς ουρανού ο οπο ίος σχεδόν πάντα έχει το γκριζωπό χρώ μα του μαργαριταριού , να θ αυμάσουν το κομμένο σαν μισοΦ έγγαρο σεντόνι του κόλπου, ν ' ακούσουν τους καταρρά κτες του Σιέγκ που κρέ μεται σε μακριά δίκτυα και πέφτει σ ' ένα γραφικό σωρό από ωρα ί α δέν δρα, ανάκατα σκορπισμένα, ό ρ θια ή κρυμμένα αν ά μεσα σε κομμάτια γνεύ σιου, ύ στερα ν ' αναπαυ θούν πάνω στις χαμογελαστ ές ζωγραφι ές που αντιπροσωπεύ ουν οι χαμηλο ί λόφοι του Ζαρβ ί όπου α­ ναπτύ σσονται τα πιο πλού σια φυτά του βορρά, κατά οικογένειες, κατά μυριάδες: εδώ σημύδες χαριτωμένες σαν νεαρ έ ς κοπ έλ ες, οι οπο ί ες γέρνουν σαν κι αυτές, εκε ί κιονοστοιχί ες από οξυ ές με αιωνό βιους και γεμά ­ τους β ρύ α κορμού ς, όλες οι αντιθ έσεις των δ ιαφορετι­ κών αποχρώσεων του πράσινου, λευκά σύ ννεφα ανά με­ σα στα μαύ ρα πεύ κα, χέρσες εκτάσεις από πορφυρ ά σε άπειρες αποχρώσεις ρε ίκια, τέλος όλα τα χρώ ματα, όλα τα αρώ ματα αυτή ς της χλωρίδας με τα άγνωστα θ αύ μα­ τα. Επεκτε ίνετε τις αναλογ ίες αυτών των αμφι θ εάτρων, υψω θ ε ίτε στα σύννεφα, χαθ ε ίτε στις κοιλότητες των β ρ άχων όπου αναπαύ ονται τα σκυ λόψαρα, η σκέψη σας δ εν θ α Φ θάσει ού τε τον πλούτο, ο ύτε την πο ίηση αυτού του νορ βηγικού τοπ ίου ! Η σκέψη σας θα μπο­ ρού σε να ε ίναι τόσο μεγάλη όσο ο Ωκεανό ς που το πε­ ρι βάλλ ει, τόσο γεμάτη φαντασί α όσο τα απί θ ανα σχή ­ ματα τα οπο ί α σχεδ ιάζουν τα δάση του, τα σύννεφ ά του , οι σκιές του και οι μεταβολές του φωτισμού του ; 15 Digitized by 10uk1s, May 2010

Βλέπετ ε πάνω από τους λ ειμώνες της ακτή ς, π άνω στην τ ελ ευτα ί α αναδίπλωση του εδάφους που κυματ ί ζει κ ά­ τω από τους ψηλού ς λό φους του Ζαρβ ί , διακό σια ή τριακόσια σπ ίτ ια σκεπασμένα με noeνer, ε ίδος καλύ μ­ ματος το οπο ίο φτιάχνεται από τον Φλοιό της σημύδας, σπ ίτια εξαιρετικά εύ θ ραυστ α , επ ίπεδ α , τ α οπο ί α μοιά­ ζουν με μεταξοσκώληκες πάνω σ' ένα Φύλλο μουριά ς που έρι ξε εδώ ο άνεμος; Πάνω από αυτέ ς τις τ απεινές , ειρηνικέ ς κατοικ ί ες, ε ίναι μια εκκλησιά κτισμένη με μια απλότητα που εναρμον ί ζεται με την φτ ώχεια τ ου χω­ ριού . Ένα κοιμητή ριο περιβ άλλει την εκκλησία από τη μεριά του ν άρ θηκα και μακρύτερα β ρ ί σκεται το πρε­ σβ υτ έριο . Ακό μα πιο ψ ηλά , σ' ένα στρογγυλό ύ ψωμα του βουνού ε ίναι μια κατοι κ ί α, η μοναδική από πέτρες κα ί που γι' αυτ ό το λόγο οι κάτοικο ι την ονό μασαν ο σουηδ ικό ς πύ ργος . Π ρ άγματι , ένας πλού σιος άνδρας ή ρ θ ε από τη Σ ουηδία , τριάντα χρόνια πριν τη μέρα που αρχί ζει αυτή η ιστορ ί α , και εγκαταστ άθηκε στ ο Ζαρ β ί , προσπαθ ώντας να β ελτιώσει τη μο ί ρα του. Αυτ ό το μι­ κρό σπ ίτι , το οπο ί ο οικοδομήθηκε με στ όχο να παρακι­ νή σει τους κατο ίκους να κτ ίσουν παρό μοια, ήταν αξιο­ παρατή ρητο για την στερεότητά του , για τον π έτρινο περ ί β ολό του , πρ άγ μα σπάνιο στη Νορ βηγ ί α, όπου , παρόλο που οι π έτρες αΦ θονούν , χρησιμοποιούν το ξύλο για όλων των ει δών τις περιφ ρ άξεις, ακό μα και για εκε ίνες των αγρών. Το σπ ίτι , που προστατ ευ ότ αν έτσι από τα χιόν ια, υψωνόταν πάνω σ' ένα λοφ ί σκο , στο μ έσο μιας τ ερ άστι ας αυ λή ς. Τ α παρ άθυρα προστ α­ τ εύονταν από γεισώ ματα με τερά στ ιες προεξοχέ ς στη­ ριγμένα σε μεγάλ α τ ετ ραγωνισμένα ξύλα από έλατο , που δίνουν στα οικοδομή ματα του βορρ ά ένα ε ίδος πα­ τριαρχική ς φυσιογνωμί ας. Κάτω από αυ τ ά τα σκέπα16

Digitized by 10uk1s, May 2010

στρα, ήταν εύ κο λο ν ' αντιληΦθ ε ί ς την άγρια γύ μνια του Φαλ μπ έργκ, να συγκρ ίνεις την απεραντοσύνη της θά­ λασσας με την σταγόνα νερού του αφ ρισμένου κόλπου , ν' ακού σεις το κύλισμα του πλατιού Σ ιέγκ, που από μα­ κριά το σεντόνι του έ μοιαζε ακ ίνητο καθώ ς έπεφτε στη γραν ίτινη κού πα του η οπο ία περι βάλλεται σε περ ί με­ τρο τριών λ ευγών από τους πάγους του βορρ ά , τ έλος να συ λλά βεις όλο το τοπ ίο όπου θ α συ μβούν τα υπερ­ φυσικά και απλά γεγονότα αυτή ς της ιστορ ί ας. Ο χειμώνας του 1799- 1800 ήταν ένας από τους πιο β αρε ί ς και οι Ευρωπα ίοι διατή ρησαν την ανά μνησή του · η θάλασσα της Νορβηγ ί ας φυ λ ακί σθ ηκε στα φιό ρδ , όπου η β ί αιη επάνοδος των κυ μάτων που κτυ­ πού ν στους β ράχους την εμποδί ζει συνήθ ως να παγώ­ σει . Ένας άνεμος, που τα αποτελέσματά του έ μοιαζαν μ' εκείνα του Ισπανικού ανατολικού αν έμου , ε ίχε σα­ ρ ώσει τον π άγο του Σ τρομφιό ρντ απω θώντας τα χιόνια προς το βάθος του κόλπου . Οι άν θ ρωποι του Ζαρ β ί ε ί­ χαν πολύ καιρό να δουν στη διάρκεια του χειμώνα τον πλατύ καθ ρ έφτη των νερών ο οπο ί ος αντανακλά τα χρώματα του ουρανού , παράξενο θ έαμα ανά μεσα σ' αυτά τα βουν ά , που όλες οι ανωμαλί ες του εδάφους τους ε ίχαν ισοπεδω θ ε ί κάτω από τα δ ιαδοχικά στρώ μα­ τα του χιονιού , όπου οι πιο έντονες προεξοχέ ς τους ό ­ πως και οι πιο κο ίλ ες πεδιάδες δ εν σχημάτιζαν παρ ά λεπτ ές πτυχέ ς στο τερά στιο πέπλο το οπο ίο ε ίχε ρ ίξει η φύ ση πάνω σ' αυτό το τοπ ίο , κατά τ ' άλλα θλιβ ερά λ αμπερό και μονότονο. Οι μακρε ί ς σαν σεντόνια κα­ ταρράκτες του Σ ιέγκ, οι οπο ίοι πάγωσαν ξαφνικά , σχη­ μάτι ζαν μια τερά στια αψ ίδα κάτω από την οπο ία οι κάτοικοι θ α μπορού σαν να προστατευ θ ού ν από τους α­ νεμοστρό βιλου ς, αν κάποιοι από αυτού ς ήταν αρκετ ά 17 Digitized by 10uk1s, May 2010

τολ μηρο ί για να ριψοκινδυνέψουν σ' αυ τή τη χώ ρα. Ό­ μως, οι κ ίνδυνοι ακό μα και της μικρότ ερης πορε ίας κρατού σαν στο σπ ίτι και του ς πιο ατρό μητους κυνη­ γού ς, οι οπο ίοι φο βού νταν πως δ εν θ α αναγνώρι ζαν πια κ άτω από το χιόνι τ α στενά περάσματα που χρησι­ μοποιού σαν στην άκρη γκρεμών, ρηγμάτ ων ή πλαγιών. Επ ίσης κανένα πλάσμα δ εν ζωογονού σε αυτή τη λευκή έρημο, όπου β ασίλ ευε ο βό ρειος ψυχρό ς άνεμος του πόλου, μοναδική φωνή που ηχού σε σε σπ άνιες στιγμέ ς. Ο ουρανό ς, σχεδόν π άντα γκρι ζωπό ς, έδ ινε στη λί μνη τις αποχρώσεις στιλπνού χάλυ βα. Ίσως μια γέ ρικη υ­ περ βό ρειος νή σσα διέσχι ζε μερικέ ς φορ έ ς ατιμωρητ ί το δ ιά στημα με τη βοήθ εια του ζεστού πού που λου πάνω στ ο οπο ίο γλιστρούν τ α όνειρα των πλουσίων, οι οπο ί ­ οι δ εν ξ έρουν με πόσους κινδύνους αγορ άζεται αυτό το πτ έ ρωμα. Όμως, ό μοια με βεδου ίνο που ολομόναχος αφήνει τ α ίχνη του στις ά μμους της Αφ ρική ς, κανε ί ς δ εν έ βλ επε, κανε ί ς δ εν άκουγε το πτηνό' η ναρκωμένη ατμόσφαιρα, που στερού νταν τ α ηλ εκτρικά της κύ ματ α επικοινων ίας, δεν επανελά μβανε ού τε τον συριγμό των φτερού γων της, ού τ ε τις χαρού μενες φων έ ς της. Εξάλ­ λου, ποιο μάτι αρκετ ά διαπεραστικό θ α μπορού σε ν' αντέξει τη λά μψη αυτο ύ του γκρεμού που ήταν στολι­ σμένος με ακτινο βόλους κρυστάλλους και τις σκληρ ές αντανακλάσεις του χιονιού που μόλις ιρ ίδιζε στις κο­ ρυ φέ ς του από τις ακτ ίνες ενό ς χλομού ή λιου, ο οπο ίος στιγμέ ς-στιγμές έ μοιαζε με ετοιμοθάνατο που ήθ ελ ε να βε β αιώσει ότι ζει ακό μα. Συχνά, όταν οι σωρο ί από τ α γκρ ί ζα σύ ννεφ α, κυνηγημένοι μέσα από τ α βουνά και τ α έλατα, έκρυ β αν τον ουρανό κάτω από τριπλά π έ­ πλα, η γη, ελλε ίψει ουρ άνιου Φέγγους, φωτιζόταν από μόνη της. Εδώ, λοιπόν, συναντιούνταν όλα τ α μεγαλ ε ί α 18 Digitized by 10uk1s, May 2010

του αιώνια καθ ισμένου στον πόλο ψ ύ χους και που το κύ ριο χαρακτηριστικό του ε ίναι η β ασιλική σιωπή μέσα στην οπο ία ζουν οι απόλυτοι μονά ρχες. Κάθ ε ακρα ί α αρχή περι έχει μέσα της μια άρνηση και τα συ μπτώ ματα του θ ανάτου: η ίδια η ζωή δ εν ε ίναι η π άλη δύ ο δυνά­ μεων ; Ε δώ, τ ίποτα δ εν πρόδιδε την ζωή . Μια μόνον ι­ σχύ ς, η αντιπαραγωγική δύναμη του π άγου , β ασίλευε χωρ ί ς αντί θ εση. Το βουητό της ταραγμένης θάλασσας στ' ανοικτά δεν έΦθ ανε καν σ ' αυτόν τον βου βό ό ρμο , τον τόσο θορυ β ώδη στη διάρκεια των τριών σύντομων εποχών που η φύ ση βιάζεται να παράγει τις πενιχρέ ς συγκομιδές οι οπο ί ες ε ίναι αναγκα ί ες για την ζωή αυ­ τού του υπομονετικού λ αού . Μερικά ψηλά έλατα ό ρ θ ω­ ναν τις μαύ ρες, φορτωμένες με φεστόνια χιονιού πυρα­ μίδες τους και η μορφή των κλαδιών τους με τις γερτέ ς γενειά δ ες συμπλή ρωνε το π έν θος αυτών των κορυ φών , όπου εξάλλου έμοια ζαν με καφετιές δαντέλες. Όλες οι οικογένειες έ μεναν στη γωνιά όπου ήταν η φωτιά , σ' ένα σπ ίτι επιμελώ ς κλ εισμένο, γεμάτο παξιμάδια, λιω­ μένο βού τυρο, ξερά ψ άρια, προμήθ ειες που ε ίχαν γ ίνει εκ των προτέρων για τους επτά μήνες του χειμώνα. Μόλις που διακρινόταν ο καπνό ς αυτών των σπιτιών. Σχεδόν όλα ε ίναι θ αμμένα κ άτω από τα χιόνια, από το βά ρος των οπο ί ων ωστό σο προστατεύ ονται χά ρη σε μα­ κριές σαν ίδ ες που ξεκινού ν από την στέγη και στερεώ ­ νονται σε μεγάλη από σταση πάνω σε στέρεους πασσά­ λους σχηματ ί ζοντας ένα καλυμμένο δ ρομάκι γύ ρω από το σπ ίτι. Στη δ ιά ρκεια αυτών των τρομερών χειμώνων, οι γυνα ίκες υφα ίνουν και βάφουν τα μάλλινα ή λινά υ ­ φάσματα με τα οπο ία γ ίνονται τα ρού χα , ενώ οι περισ­ σότεροι άνδρες δ ια βάζουν ή παραδίδονται σε θ αυ μά­ σιους δ ιαλογισμού ς που έχουν γεννή σει θ εωρ ί ες με βά 19

Digitized by 10uk1s, May 2010

θ ος, τα μυστικιστικά όνειρα του βορρά , τις π ίστει ς του , τις τόσο ολοκληρωμένες μελέτες για ένα ζήτημα τη ς ε­ πιστή μης που το ανορύ σσουν σαν με γεωτρύ πανο' ήθη ημιμοναστικά που υποχρεώνουν τη ψυχή να επενεργε ί στον ίδ ιο της τον εαυτό , να β ρ ίσκει μέσα της την τροφή της, και που κάνουν τον Νορ βηγό αγρότη ξεχωριστό ον σ ε σχέση με τον Ε υρωπαϊκό πλη θυσμό . Τον πρώτο χρόνο του δέκατου ένατου αιώνα και προς τα μέσα του Μαίου , αυτή ήταν, λοιπόν, η κατάσταση στο Σ τρομ­ φιό ρντ. Ένα πρωινό που ο ή λιος άστραφτε σ ' αυτό το το­ ί π ο ανάβ οντας τα Φώτα όλων των εφή μερων διαμαν­ τιών τα οπο ία ε ίχαν δημιουργή σ ει οι κρύ σταλλοι του χιονιού και των πάγων, δυο άτομα πέ ρασαν πάνω από τον κ όλπο , τον δ ιέσχισαν και πέταξαν γρήγορα κατά μή κος των βάσ εων του Φαλμπέργκ, προς την κορυφή του οπο ίου υψ ώθηκαν από διάζωμα σε διάζωμα . Ήταν δυο πλάσματα , ήταν δυο βέλη ; Όποιος τα έβλεπε σ ' αυτό το ύ ψος θ α τα ε ίχε περ άσει για δυο αετού ς που πετού σαν ανάμεσα στα σύννεφα. Ούτε ο πιο δεισιδα ί ­ μων ψαρά ς, ού τε ο πιο τολμηρό ς κυνηγό ς δεν θ α απέ­ δ ιδ ε σ ε αν θ ρώ πινα πλά σματα τη δύναμη να στέκονται κατά μή κος στενών διόδων που ε ίναι χαραγμένες στις άκρες του γραν ίτη , όπου ωστόσο γλιστρού σ ε αυτό το ζευγά ρι με την τρομακτική επιδεξιότητα την οπο ί α δ ια­ θ έτουν οι υπνοβάτες όταν , έχοντας ξ εχά σει όλες τις συνθή κες που καθορ ίζονται από τη β αρύ τητά τους και τους κινδύνους της παραμικρή ς παρέκκλισης, τρέχουν στην άκρη της στέγης κρατώντας την ισορροπ ία τους υπό την κυριαρχία μιας άγνωστης δύναμης. - Σ ταμάτα, Σ εραΦ ίτους, ε ίπε μια χλομή νέα κοπέλα , και ά φησέ με ν ' αναπνεύ σ ω . Δ εν κοιτού σ α παρά μόνον :ω

Digitized by 10uk1s, May 2010

εσένα καθ ώς πορευ όμασταν κατά μή κος των πλευρών αυτού του βά ραθ ρου, αλλιώ ς τι θα ε ίχα απογ ίνει; Ό ­ μως, δ εν είμαι παρά ένα πολύ αδύναμο πλάσμα. Σε κουράζω ; - Όχι , ε ίπε τ ο πλά σμα στο μπράτσο του οπο ίου στη ­ ριζόταν. Α ς συνεχί σουμε, Μ ίνα! Το μέρος που ε ίμαστε δ εν ε ίναι αρκετά στέ ρεο γ ια να σταματή σουμε. Εκ νέου, τα δυο πλάσματα έκαναν τις μακριές σα­ ίδ ν ες που ε ίχαν δ εμένες στα πόδ ια τους να σφυρ ίξουν πάνω στο χιόνι και έΦθ ασαν στο πρώτο γε ίσωμα που η τύ χη ε ίχε με σαΦήνεια σχεδ ιάσει στο πλευρό αυτή ς της α βύ σσου . Το άτομο που η Μ ίνα ονόμαζε Σ εραφ ίτους στηρ ίχθηκε στη δ εξ ιά του φτέρνα γ ια ν' ανυψώσει τη σαν ίδα , μακριά ί σαμε μια οργυ ιά περ ίπου , στενή ί σαμε ένα παιδ ικό πόδ ι , η οπο ία ήταν δεμένη στο μποτίνι του με δυο κορδόνια από δέρμα σκυ λόψαρου . Αυτή η σα­ ν ίδα , παχιά δυο δάκτυ λα , ήταν ντυμένη με δέρμα τα­ ρ άνδου , που καθ ώ ς το τρ ίχωμά του ανορθώ θηκε π άνω στο χιόν ι σταμάτησε ξ αφνικά τον Σ εραφ ίτου ς έφερε δίπλα στο δ εξ ί του πόδ ι το αριστερό του πόδ ι που το παγοπέδ ιλό του δ εν ή ταν μικρότερο από δυο οργυιέ ς μάκρος, έκανε μια επιδέξ ια περιστροφή , αγκάλιασε τη φοβιτσιά ρα συντρόφισσά του , την ανασή κωσε παρά τα μακριά παγοπέδ ιλα που εξόπλιζαν τα πόδ ια της και την έ β αλε να καθή σει πάνω σ' ένα λαξεμένο κομμάτι βρ άχου , αφού σκού πισε το χιόν ι με το γού νινο πανω­ Φό ρ ι του . - Εδώ , Μίνα, ε ίσαι ασφαλή ς, θ α μπορε ί ς να τρέ μεις με την άνεσή σου . - Έχουμε κιόλας ανεβ ε ί το ένα τρ ίτο της από στασης για τον Σ κού φο από Πάγο, ε ίπε κοιτάζοντας την κορυ­ Φή την οπο ία αποκάλεσε με τη λαϊκή ονομασί α με την 21

Digitized by 10uk1s, May 2010

οπο ία την ήξεραν στη Νορβηγί α. Δ εν πιστεύ ω ότι τη θυμού νται ακόμα. Όμως, πολύ λαχανιασμένη για να μ ιλή σ ει κι άλλο, χαμογέλασε στον Σ εραΦ ίτους, ο οπο ίος, χωρ ί ς να α­ παντή σει και με το χέ ρι ακουμπισμένο στην καρδ ιά της, την κρατού σ ε ακούγοντας τους ηχηρού ς παλμού ς της, γρήγορους σαν ξαφνιασμένου μικρού που λιού . - Κτυπά συχνά έτσ ι γρήγορα χωρ ί ς να έχω τρέξει, ε ίπε. Ο Σ εραφ ίτους έσκυψε το κεΦάλ ι χωρ ί ς περιφρόνη­ ση και χωρ ί ς ψυχρότητα . Ωστό σο , αυτή η σχεδόν γλυ­ κιά κ ίνηση , παρά τη χάρη που ε ίχε , φανέρωνε μια ά ρ­ νηση, που σε μια γυνα ίκα θ α ε ίχε μεθυστική φιλαρέ­ σκεια. Ο Σ εραφ ίτους χάιδεψε έντονα την νεαρή κοπέ ­ λα . Η Μ ίνα πή ρε αυτό το χάδ ι για απάντηση και συνέ­ χισε να τον κοιτάζει. Την στιγμή που ο Σ εραΦ ίτους σή ­ κωσε το κεφάλι ρ ίχνοντας προς τα π ί σω με μια σχεδόν ανυπόμονη κ ίνηση τις χρυ σέ ς μπού κλες των μαλλιών του , για να ξεσκεπάσει το μέτωπό του , ε ίδ ε την ευτυχί α στα μάτια της συντρόφισσάς του . - Ναι , Μ ίνα, ε ίπε με φωνή που ο πατρικό ς της τόνος ε ίχε κ άτι το γοητευτικό σ ' ένα πλάσμα στην η λικ ία α­ κόμα της εφη β ί ας, κο ίταξέ με, μη χαμηλώνεις το βλέμ­ μα. - Γιατ ί ; - Θ έλεις να ξέρεις; Δ οκ ίμασε. Η Μ ίνα έριξε ένα βλέμμα στα πόδια της και Φώνα­ ξε ξαφνικά σαν παιδί που συνάντησε μια τ ίγρη. Η τρο­ μερή α ί σ θηση της α β ύ σσου την κυρί ευσε και αυτό το βλέμμα ή ταν αρκετό γ ια να της την μεταδώσ ει. Το Φιό ρ δ , ζη λότυπο για τους λειμώνες του , ε ίχε μεγάλη αντήχηση που την ζάλιζ ε βου ί ζοντας στ' αυτιά της, σ αν 22

Digitized by 10uk1s, May 2010

για να την καταβ ροχθ ίσει καλύτερα παρεμ βαλλόμενο ανάμεσα σ' αυτήν και την ζωή . Κ ατόπιν, από τα μαλ­ λιά της μέχρι τα πόδια της, κατά μή κος της πλάτης της, την δ ιέτρεξε αρχικά ένα παγωμένο ρ ίγος, που σύντομα, όμως, της έχυσε στα νεύ ρα μια ανυπό φορη ζεστασιά , την κτύ πησε στις Φλέ βες της και συνέθ λιψε τα άκρα της με η λεκτρικές εκκενώσεις παρόμοιες μ ' εκε ίνες που προκαλε ί η επαφή με το ψ άρι που λέγεται ν άρκη . Π ολύ α δύναμη για ν' αντισταθ ε ί , ένιω θ ε μια άγνωστη δύναμη να την τρα βά κ άτω από αυτό το γε ίσ ωμα , όπου ν όμι ζε ότι έβ λεπε κ άποιο τέ ρας που της έ ριχνε το δηλητή ριό του , ένα τέρας που τα γεμάτα μαγνητισμό μάτια του τη ν γοή τευαν, του οπο ίου το ανοικτό στόμα έ μοιαζε να συν θλί βει εκ των προτέρων το θή ραμά του . - Π εθ α ίνω , Σ εραφ ίτους μου , έχοντας αγαπή σει μό ­ νον εσένα, ε ίπε κ άνοντας μια μηχανική κ ίνηση για να ριχθ ε ί κ άτω . Ο Σ εραΦ ίτους την Φύ ση ξε απαλά στο μέτωπο και στα μάτια. Ξαφνικά , παρόμοια με τον ταξιδιώτη που χαλαρώνει μετά από ένα μπ άνιο, η Μ ίνα θ υμόταν μό ­ νον του ς έντονους πόνους τη ς, τους οπο ίους ε ίχε κιό­ λας ανακουφ ίσει αυτή η χαϊδ ευτική αναπνοή η οπο ία διαπέρασε το κορμ ί της και την πλημμύ ρισε υγρό βάλ­ σαμο, μόλις η ανάσα δ ιέσχισε τον αέρα. - Π οιος ε ίσαι , λοιπόν; ε ίπε μ ' ένα α ίσ θημα γλυκού τρόμου. Όμως, σ ε ξέρω, ε ίσαι η ζωή μου . Πώ ς μπορε ίς να κοιτά ς αυτόν τον γκρεμό χωρ ί ς να πεθ α ίνεις; συνέ­ χισε μετά από μια ανάπαυ λα. Ο Σ εραΦ ίτους άφησε την Μ ίνα γαντ ζωμένη στον γραν ίτη και σ αν σκι ά πήγε και κ άθησε στην άκρη του γεισώματος, απ' όπου τα μ άτια του βυ θ ίσθηκαν στο β άραθ ρο του Φιό ρ δ αψη Φώντας το εκθ αμβ ωτικό του 23 Digitized by 10uk1s, May 2010

βάθος. Το κορμ ί του δ εν ταλαντεύ τηκε καθ όλου , το μέτωπό του παρέμεινε λευκό και ατάραχο σ αν μαρμά ­ ρινου αγάλματος: η ά βυ σσος ενάντια στην άβυ σσο. - Σ εραφ ίτου ς , αν μ ' αγαπά ς, έλα! Φώναξε η νεαρή κοπέλα. Ο κ ίνδυνος που δ ιατρέχε ις μου επαναφέρει τους πόνους μου . Π οιος ε ίσ αι, λο ιπόν , γ ια να έχεις στην η λ ικ ία σου αυτή την υπεράνθ ρωπη δύναμη , τον ρώτησε νιώθοντας και πά λι πως ήταν στην αγκαλιά του . - Κ ι όμως , απάντη σ ε ο Σ εραφ ίτους, κοιτά ς χωρ ί ς φό βο χώ ρους ακόμα πιο τερ άστιους. Κ αι υψ ώνοντας το δάκτυ λό του , αυτό το ξεχωριστό ον της έδ ειξε το γαλάζιο φωτοστέφανο που σχεδία ζαν τα σύννεφα αΦήνοντας ένα φωτεινό χώρο πάνω από τα κεφάλια τους, στον οπο ί ο δ ιακρ ίνονταν τα άστρα στη δ ιά ρκεια της ημέρας χά ρη σ ε ανεξήγητους ακόμα ατμο­ σφαιρικού ς νόμους. - Τ ι δ ιαφορά! ε ίπε αυτή χαμογελώντας. - Έχεις δίκιο , συνέχισ ε, έχουμε γεννη θ ε ί για να τείνουμε στον ουρανό . Η πατρ ίδ α, όπως το πρόσωπο της μητέ ρας , δεν τρομάζει ποτέ ένα παιδί . Η φωνή του δονήθηκε στα σπλάχνα της συντρόφισ­ ά σ ς του που σιωπού σ ε. - Α ς πηγαίνουμε, έλα, συνέχ ισε αυτό ς. Και οι δυο ό ρμη σ αν στα στεν ά μονοπάτια που ήταν χαραγμένα κατά μή κος του βουνού , καταβ ροχθ ί ζοντας τις αποστάσ εις και πετώντας από επ ί πεδο σ ε επ ίπεδο, από γραμμή σε γραμμή , με την ταχύτητα με την οπο ία ε ίναι προικισμένο το αραβικό ά λογο, αυτό το που λί της ερή μου . Σ ε μερ ικ ά λεπτά , έΦθ ασαν σ ' ένα χαλί χλόης, β ρύ ων και λου λου δ ιών , στο οπο ίο κανε ί ς δεν ε ίχε ακό ­ μα καθή σ ει. 24 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Το ωρα ίο soeler! ε ίπε η Μίνα δίνοντας σ ' αυτόν τον λειμώνα το πραγματικό του όνομα. Πώς, όμως, υπ άρ­ χει σ ' αυτό το ύ ψος; - Ε δώ , ε ίναι αλήθ εια, σταματά η βλά στηση της νορ­ βηγική ς χλωρ ίδ ας, ε ίπε ο Σ εραφ ίτους, όμως αν υπά ρ­ χουν εδώ μερικά χό ρτα και λου λούδ ια, αυτό οφε ίλεται σ ' εκε ίνον τον β ρ άχο που τα προφυ λάσσει από το πολι­ κό ψ ύ χος. Β άλε αυτό το ματσάκι στο στήθος σου, Μ ί ­ να, ε ίπε, κό βοντας ένα λου λούδι, πά ρε αυτό το ευω δια­ στό δημιού ργημα που κανένα ανθ ρ ώ πινο μάτι δεν έχει ακόμα δ ει και κράτησε αυτό το μοναδικό λου λούδι σαν ένα αναμνηστικό αυτού του μοναδικού στην ζωή σου πρωινού! Δ εν θ α ξαναβ ρε ί ς οδηγό να σ ε φέ ρει σ ' αυτό το soeler . Της έδωσε ξαφνικά ένα υ βριδ ιακό φυτό που τα αε­ ί τ σια μάτια του ε ίχαν ξεχωρ ί σει ανάμεσα σε άκαυ λα ω­ κιμοειδή και σε σαξ ίφραγα, πραγματικό θ αύ μα που β λάστησε κάτω από την ανάσα των αγγέλων. Η Μ ίνα ά ρπαξε με παιδιάστικη βιάση το ματσ άκι που ε ίχε ένα διαφανέ ς και λαμπερό πράσινο χρώμα σαν σμαράγδ ι, το οπο ί ο αποτελού νταν από μικρά φύλλα τυ λιγμένα σαν χων ί, τα οπο ί α στη βάση τους ε ίχαν ένα φωτεινό καφέ χρώμα, αλλά σιγά- σιγά γ ίνονταν πράσινα στις γε­ μάτες ψαλιδίσματα άπειρης χάρης άκρες τους. Αυτά τα φύλλα ήταν τό σο πυκνά που έμοιαζαν σαν να ήταν ένα και δημιουργού σαν ένα πλήθος όμορφων ρο δοειδών. Εδώ κι εκε ί, π άνω σ ' αυτό το χαλί, υψ ώνονταν λευκά άστρα, με χρυ σή μπορντού ρα, μέσα από τα οπο ί α έ­ βγαιναν πορφυρ ά άν θη χωρ ίς ύ περο. Μια ευωδ ιά, που ε ίχε κ άτι από το ά ρωμα των τριανταΦύλλων και των καλύ κων της πορτοκαλιά ς, αλλά φευγαλέα και άγρια, κατέληγε να δίνει κ άτι το ουρ άνιο σ ' αυτό το μυστη 25 Digitized by 10uk1s, May 2010

ριώδ ες άν θος που ο Σ εραφ ίτους παρατηρού σε μελαγχο­ λικά , σαν η ευωδ ιά να ε ίχε εκφρ άσει θ ρηνητικές ιδέες που μόνον αυτό ς καταλά βαινε! Ό μως, η Μ ίνα ε ίδε σ' αυτό το πρωτοφαν ές φαινό μενο μια ιδ ιοτροπ ί α της Φύ σης, που ευχαριστήθηκε προικ ί ζοντας μερικά λιθά­ ρια με την δροσι ά , την απαλότητα και το ά ρωμα των φυτών . - Γιατ ί θ α είναι μοναδ ικό; Δ εν θ α επαναλη Φθ ε ί , λοι­ πόν , ποτέ; ε ίπε η νεαρή κοπέλα στον Σ εραΦ ίτους, που κοκκίνισε και άλλαξε απότομα συ ζήτηση . - Α ς καθ ίσουμε, γύ ρνα, βλέπεις; Σ' αυτό το ύ ψος, ί ­ σως, δ εν θ α τρέ μεις καθόλου; Οι άβυσσοι ε ίναι τόσο βα θι ές που δ εν ξεχωρ ί ζεις πια το βάθος τους, έχουν α­ ποκτή σει την ενια ί α προοπτική της θάλασσας, το αχα­ νέ ς των σύ ννεφων , το χρώ μα του ουρανού , ο πά γος του Φιόρ δ έχει ένα αρκετά ωρα ίο τυρκου άζ χρώ μα , δ ια­ κρ ίνεις τα δ άση από έλατα απλώ ς σαν ελαφριέ ς μελα­ νόφαιες γραμμές. Για σας, οι άβυσσοι πρ έπει να στολί­ ζονται μ' αυτόν τον τρόπο. Ο Σ εραφ ίτους π έταξ ε αυτά τα λόγια με την κατά ­ ξ νυ η στον τόνο της φωνή ς και στη χειρονομί α που συ­ ναντού με μόνον σ' εκε ίνους οι οπο ίοι έχουν Φθάσει στην κορυ φή ψη λών βουνών της υ δρογε ίου , και η ο­ πο ία αποκτιέται τόσο ακού σια που ο πιο αλα ζονικό ς δάσκαλος υποχρεώνεται ν' αντιμετωπ ί ζει τον ο δη γό του σαν αδ ελΦό και να θ εωρεί τον εαυτό του ανώτερο μονάχα κατεβ α ίνοντας προς τις πεδ ιά δ ες όπου ζουν οι άν θ ρωποι. Έλυνε τα πατ ίνια της Μ ίνας γονατισμένος μπροστά στα πόδια της. Η παιδούλα δεν το ε ίχε αντι­ λη Φθ ε ί, τόσο ήταν θ αμπωμένη από το επιβλητικό θ έα­ μα που παρουσιάζει η εικόνα της Νορ βηγί ας, της ο­ πο ί ας τους μακρε ί ς β ρ άχου ς μπορού σε ν ' αγκαλιάσει με 26 Digitized by 10uk1s, May 2010

μια μόνον ματιά , τό σο ήταν συγκινη μένη από την πανη­ γυρική μονιμότητα αυτών των ψυχρών κορυ Φών, θ έα­ μα που τα λόγια δ εν μπορούν να εκφρ άσουν. - Δ εν ή ρ θ αμε εδώ μόνον με την ανθ ρ ώπινη δύναμη , ε ίπε ενώνοντας τα χέρια της, σίγουρα ονειρεύ ομαι. - Ονομάζετε υπερφυσικά τα γεγονότα που οι αιτ ί ες τους σας δ ιαφεύ γουν, απάντησε . - Οι απαντή σεις σου , ε ί πε, χαρακτηρ ί ζονται π άντα από κι εγώ δεν ξέρω τι βάθος. Κοντά σου , καταλα β α ί­ νω τα πάντα χωρ ί ς προσπάθ εια. Αχ! ε ί μαι ελεύ θ ερη . - Δ εν φορά ς πια τα πατ ίνια σου , αυτό ε ίναι όλο. - Ω! ε ίπε, εγώ που ήθ ελα να λύ σω τα δικά σου φιλώντας τα πόδια σου . - Φύλαξε αυτά τα λόγια για τον Β ίλφριντ , απάντησε γλυκά ο Σ εραΦ ίτους. - Β ίλφριντ! επανέλα β ε η Μ ίνα μ' ένα τόνο θ υμού που κατευνά σθηκε μόλις κο ίταξε τον σύντροΦό της. Εσύ δεν παραφέ ρεσαι ποτ έ! ε ίπε προσπαθώντας, αλλά μά­ ταια, να του πιάσει το χέρι, σε όλα τα πράγματα έχεις μια απελπιστική τελειότητα. - Σ υμπερα ίνεις, λοιπόν , ότι ε ί μαι ανα ί σθητος. Η Μ ίνα τρό μαξε που έριξε ένα τό σο δ ιαυγέ ς βλέ μ­ μα στην σκέψη της. - Μου αποδ εικνύ εις ότι καταλα βα ίνουμε ο ένας τον άλλο , απάντησε με τη χάρη της γυνα ίκας που αγαπά. Ο Σ εραφ ίτους κού νησε απαλά το κεφάλι ρ ίχνοντά ς της ένα βλέμμα συγχρόνως γλυκό και θ λιμμένο . - Ε σύ που ξέ ρεις τα πάντα, συνέχισε η Μ ίνα, πες μου γιατί η συστολή που ένιω θ α εκε ί κ άτω κοντά σου , διαλύ θηκε ανεβ α ίνοντας εδώ; Γιατί τολ μώ να σε κοι­ τάξω για πρώτη φορά καταπρό σωπο , ενώ εκε ί κ άτω, μόλις που τολμού σα να σε βλέπω κλεφτά! 27 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Ίσως, εδώ , έχουμε απεκδυ θ ε ί τις μικρότητες της γης, απάντησε ανο ί γοντας το γούνινο πανωΦό ρι του. - Ποτέ δεν ή σουν τ όσο ωραί ος, ε ί πε η Μ ίνα καθ ώ ς καθ όταν πάνω σ' ένα β ρ άχο με βρύ α και καταποντι ζό ­ ταν στη θ έα του όντος το οπο ίο την ε ίχε ο δηγή σει σ' ένα μ έρος της κορυ φή ς που από μακριά φαινόταν α­ πρό σιτο . Στ ' α λήθ εια, ποτέ ο Σ εραφίτους δ εν άστραφτε με ό τ σο ζωντανή λά μψη , μοναδική έκφραση που εμψυχώ­ νει το πρόσωπό του και την όψη της προσωπικότητά ς του. Αυτή η λαμπρότητα οφειλόταν στην στιλπνότητα την οπο ί α δίνει στο χρώ μα του προσώπου ο καθ αρό ς αέ ρας του βουνού και η αντανάκλαση του χιονιού , ή ­ ταν δη μιού ργημα της εσωτερική ς κ ίνησης η οπο ί α υ­ περδ ιεγε ίρει το κορμί την στιγμή που αυτό αναπαύ εται μετά από μια μακρόχρονη κ ίνηση , προερχόταν από την αντί θ εση ανά μεσα στη χρυσή λά μψη την οπο ί α εκπέ μ­ πει ο ή λιος και στο σκοτάδ ι των σύννεφων μέσα από τα οπο ία ε ίχε περάσει αυτό το ωρα ίο ζευγά ρι; Ίσως σ' αυτέ ς τις αιτ ίες θ α έπρεπε κανε ί ς να προσθ έσει τα απο­ τελέσματα ενό ς από τα πιο ωρα ί α φαινό μενα που μπο­ ρεί να προσΦέρει η ανθ ρώπινη φύ ση . Αν κ άποιος επι­ δέξιος φυσιολόγος ε ίχε εξετάσει αυτό το πλάσμα, που τού τη την στιγμή , βλέποντας κανε ί ς την περηφάνεια του μετώπου του και τη λά μψη των ματιών του , φαιν ό­ ταν σαν νεαρό ς δέκα επτά ετών , αν ε ίχε αναζητή σει τις ρ ί ζες αυτή ς της ανθηρή ς ζωή ς κάτω από το λευκότερο δέρμα που έδωσε ποτέ ο βορρά ς σ ' ένα από τα παιδ ιά του , θ α ε ίχε πιστέψει αναμΦ ί βολα πως υπή ρχε ένα φω­ σφορ ί ζον υγρό, πως τα νεύ ρα φεγγοβολού σαν κ άτω από την επιδ ερμίδ α ή πως υπή ρχε συνεχώς ένα εσωτε­ ρικό φως που χρωμάτι ζε τον Σ εραΦ ίτους σαν η λά μψη 28 Digitized by 10uk1s, May 2010

του να περιεχόταν σ' ένα αλαβ άστρινο δοχε ίο. Πόσο α­ παλά , μακριά και λεπτά ήταν τα χέρια του που τα ε ίχε απελευ θ ερώσει απ6 τα γάντια για να λύ σει τα πατίνια της Μ ίνας, ό μως έμοιαζαν να έχουν δύναμη ίση μ' ε­ κε ίνη που ο Δημιουργό ς έδωσε στις διαφανε ί ς συνδέ­ σεις του κ ά βουρα. Οι Φλόγες που ξ επη δού σαν από το χρυσό του βλέ μμα πάλευαν με τις ακτ ίνες του ή λιου και έμοιαζ ε σαν το βλέμμα του να μην δ εχόταν το φως από τον ή λιο αλλά σαν να του το έδινε. Το κορμί του , λεπτό και μακρύ σαν γυνα ίκας, φαν έρωνε ένα από εκείνα τα φαινομενικά αδύνατα πλάσματα, στα οπο ί α ό μως η ε­ πιθ υμί α δίνει ισχύ και τα οπο ί α γ ίνονται δυνατά όταν χρειάζεται. Κανονικού αναστή ματος, ο Σ εραφ ίτους έ­ δειχνε ψη λότερος υψ ώνοντας το κεφά λι του , σαν να ή ­ θ ελε να ορμή σει. Τα μαλλιά του , που τα ε ίχε κάνει μπού κ λες το χέρι μιας νεράιδας και που φα ίνονταν σαν να τα ανασή κωνε μια πνοή , πρόσθ εταν στην αυταπάτη την οπο ί α δη μιουργού σε η αιθ έρια συμπεριφορά του , ό μως αυτή η στάση που δ εν φανέρωνε καμιά προσπά ­ θ εια ή ταν μάλλον το αποτέλεσμα ενό ς η θικού φαινομέ ­ νου παρά μιας σωματική ς συνήθ ειας. Η φαντασί α της Μ ίνας ήταν συνένοχη γι ' αυτή τη διαρκή παραί σθηση υπό την κυριαρχί α της οπο ί ας θ α έπεφτε ο καθ ένας και η οποί α έδινε στον Σ εραΦίτους την εμΦάνιση ενός πλάσματος από εκείνα που ονειρεύ εται κανε ί ς σ' έναν ευτυχισμένο ύ πνο. Κ αν ένα γνωστό πρότυπο δ εν θ α μπορού σε να δώσει την εικόνα αυτή ς της φυσιογνωμί ας που στην Μ ίνα φαινόταν τόσο μεγαλοπρεπώ ς αρσενι­ κή , η οπο ί α ωστόσο στα μάτια ενό ς άνδ ρα θ α επισκί αζ ε με τη θη λυκή της χά ρη τα πιο ωραί α κεφάλια που χρω­ στού με στον Ραφαή λ. Αυτό ς ο ζωγρ άφος των ουρανών βάζει διαρκώς ένα ε ίδος ή ρεμης χαρά ς, μια ερωτική 29 Digitized by 10uk1s, May 2010

γλυκύ τητα στις γραμμέ ς των αγγελικών του καλλονών, ό μως ποια ψυχή , εκτό ς κι αν κοιτού σε τον ίδιο τον Σ ε­ ραφ ίτους, θ α μπορού σε να εφεύ ρει την ανά μικτη με ελ­ π ίδα θλίψη η οποί α μισοκάλυπτε τα άφατα αισθή ματα τα οπο ί α ήταν αποτυπωμένα στα χαρακτηριστικά του; Ποιος θ α μπορού σε, ακό μα και στις φαντασιώσεις του καλλιτέχνη όπου όλα γ ίνονται δυνατά , να δει τις σκιέ ς τις οπο ίες έριχνε ένας μυστηριώδης τρό μος πάνω σ' αυ ­ τό το υπερ βολικά έξυπνο μέτωπο που έ μοιαζε να ρωτά τους ουρανού ς και να οικτ ίρει πάντοτε τη γη; Αυτό το κεφάλι επισκοπού σε με περιφρόνηση σαν μεγαλοπρε­ π ές αρπακτικό πτηνό που οι κραυγ ές του ταράσσουν τον α έρα και υποτασσόταν σαν το τρυγόνι που η φωνή του σκορπά την τρυφερότητα στα βάθη των σιωπη λών δασών . Το χρώ μα του προσώπου του Σ εραφ ίτους ή ταν εκπληκτική ς λευκότητας, την οπο ί α αναδε ίκνυαν ακό­ μα περισσότερο τα κό κκινα χείλη , τα μαύ ρα φρύδ ια και τα μεταξένια ματόκ λαδα , τα μοναδ ικά χαρακτηρι­ στικά που σπάζουν τη χλομότητα ενό ς προσώπου του οπο ίου η απόλυτη τελειότητα δ εν εμπόδιζ ε καθ όλου να εκδη λώνονται τα αισθή ματα: αυτά αντανακλώνταν στο πρόσωπό του χωρ ί ς ταραχή και χωρ ί ς β ί α, αλλά μ ' ε­ κείνη τη μεγαλοπρεπή και φυσική σοβ αρότητα την ο­ πο ία μας αρ έσει ν ' αποδίδουμε στα ανώτερα όντα. Τα πάντα σ' αυτή τη μαρμά ρινη φυσιογνωμί α εξέφραζαν τη δύναμη και την ηρεμί α. Η Μ ίνα σηκώ θηκε για να πιά σει το χέρι του Σ εραΦ ίτους, ελπ ί ζοντας ότι έτσι θ α μπορού σε να τον τραβήξει κοντά της και ν ' αποθ έσει σ' αυτό το γοητευτικό μ έτωπο ένα φιλί που την επιθυ­ μ ί α γι ' αυτό την προκαλο ύ σε περισσότερο ο θ αυμασμό ς παρά ο έρωτας. Ό μως, ένα βλέ μμα του νέου άνδρα, βλέ μμα που εισχώ ρησε μέσα της όπως μια ακτ ίνα του 30

Digitized by 10uk1s, May 2010

ή λιου δ ιαπερνά το πρ ί σμα, πάγωσε το καημένο κορ ί ­ τσι. Ένιωσε χωρ ί ς να το καταλα β α ίνει μια ά βυσσο α­ νά μεσά του ς, απέστρεψε το κεφά λι και έκλαψε. Ξαφνι­ κ ά ένα δυνατό χέρι την έπιασε από τη μέση , μια φωνή γεμάτη γλυκύ τητα της ε ίπε: -Έλα. Υπάκουσε, ακού μ­ πησε το κεφάλι της, που ξαφνικά δροσίσθηκε , πάνω στην καρδιά του ν έου άνδ ρα, ο οπο ίος προσαρμό ζον­ τας το βη ματισμό του με το δικό της, γλυκό ς και προσε­ κτικό ς συ γχρονισμό ς, την ο δήγησε σ' ένα μέ ρος απ' ό ­ που μπορού σαν να δουν τις ακτινοβόλες ομορφιές της πολική ς Φύ σης. - Π ροτού κοιτάξω και σ' ακού σω , πες μου , Σ εραΦ ί ­ τους, γιατ ί με απωθ ε ί ς ; Σ ε δυσαρ έστησα ; Γιατ ί, πες μου . Δ εν θ α ήθ ελα να έχω τίποτα δ ικό μου , θ α ήθ ελα τα επ ίγεια πλού τη μου να ήταν δ ικά σου , όπως κιόλας ε ίναι δ ικά σου τα πλού τη της καρδ ιά ς μου , το φως να έρχεται σε μένα μέσα από τα μάτια σου , όπως η σκέψη μου πηγάζει από τη δική σου . Δ εν θ α φοβό μουν πια μή πως σε προσβάλλω , αφού θ α σου έστελνα π ίσω τις αντανακλάσεις της ψυχή ς σου , τις λέξ εις της καρδιά ς σου , τη λά μψη της λά μψης σου , όπως στέλνουμε π ίσω στον Θ εό τις σκέψεις με τις οπο ί ες τρ έφει τα πνεύ ματά μας. Θα ήθ ελα να ε ί μαι ένα με σένα! - Καλά , λοιπόν! Μ ίνα, μια διαρκή ς επιθυμί α ε ίναι μια υπό σχεση που μας δίνει το μέλλον. Να ελπ ίζ εις! Ό μως, αν θ έλεις να ε ίσαι αγνή , να ενώνεις πάντοτε την ιδέα του Π αντοδύναμου με τα πάθη εδώ κ άτω, τότε θ α αγαπή σεις όλα τα πλάσματα και η καρδιά σου θ ' ανεβ ε ί πολύ ψη λά! - Θ α κ άνω ό,τι θ έλεις, απάντησε σηκώνοντας τα μά­ τια π άνω του με μια συνεσταλμένη κ ίνηση. - Δ εν θ α μπορού σα να ε ί μαι ο σύντροΦό ς σου , ε ίπε 31 Digitized by 10uk1s, May 2010

ο Σ εραΦ ίτους με θλίψη. Απέδι ωξε μερικ έ ς σκέψει ς, άπλωσε τα χέρια προς την Κ ριστι αν ία που φαινόταν σαν ένα σημε ίο στον ο­ ρ ί ζοντα και ε ίπε: - Κο ίτα! - Ε ί μαστε πολύ μι κρο ί , απάντησε αυτή . - Ναι , αλλά το α ίσθη μα και η νόηση μας κάνουν μεγάλου ς, συν έχισε ο Σ εραφ ίτους. Από μας και μόνον, Μ ίνα, αρχί ζει η γνώση των πραγμάτων: τα λίγα που μαθα ίνουμε για τους νό μους του ορατού κόσμου μας κ άνουν ν' ανακαλύ πτου με πόσο τερά στιοι ε ίναι οι α­ νώτεροι κόσμοι . Δ εν ξέρω αν ή ρ θ ε η ώ ρα για να σου μι λή σω μ' αυτόν τον τρόπο , αλλά θ α ήθ ε λα τόσο να σου μεταδώσω τη Φλόγα των ελπ ίδων μου! Ίσως μι α μέρα θ α ε ί μαστε μαζ ί , στον κ όσμο όπου η αγάπη δ εν Φθ ε ί ρε­ ται . - Γιατ ί όχι και τώ ρα και π άντα; ε ίπε μουρμουρ ί ζον­ τας. - Τ ίποτα δεν ε ίναι στα θ ερό εδώ , εξακολού θησε αυ­ τό ς περιφ ρονητικ ά. - Οι παροδικ ές ευ δαι μον ί ες των επ ίγει ων ερώτων ε ί ­ ναι το αμυ δρ ό φως που αποκαλύ πτει σε μερικ ές ψυχές την αυγή μιας πιο μόνι μης ευ δαι μον ί ας, όπως η ανα­ κ άλυψη ενό ς νό μου της φύ σης επιτρ έπει σε ορισμένα προνομιού χα όντα να κάνουν υποθ έσει ς για όλο το σύ ­ στημα. Η εύ θ ραυστη ευτυχί α μας εδώ κάτω δεν ε ίναι , λοιπόν , η επιβ εβα ί ωση μιας άλλης πλή ρους ευτυχί ας, όπως η γη , κομμάτι του κ όσμου , β εβ αιώνει την ύ παρξη του κ όσμου; Δ εν μπορού με να μετρή σουμε την τερά ­ στι α τροχιά της θ ε ί ας σκέψης, της οπο ί ας ε ί μαστε ένα κομματάκι τόσο μικρό ό σο μεγάλος ε ίναι ο Θ εό ς , αλλά μπορού με να προαισθ ανθ ού με την έκταση , να γονατ ί32 Digitized by 10uk1s, May 2010

σουμε, να λατρεύουμε, να περιμένουμε. Οι άν θ ρωποι απατώνται πάντα στις επιστή μες τους, αφού δ εν βλέ­ πουν ότι τα πάντα στην υ δ ρόγειό τους ε ίναι σχετικά και συντον ί ζονται με μια γενική επανάσταση , με μια συνεχή παραγωγή που αναγκαστικά συνεπάγεται μια πρόο δο και ένα τέλος. Ο ίδ ιος ο άν θ ρωπος δ εν ε ίναι μια τελειωμένη δη μιουργ ία , αλλιώς ο Θ εό ς δεν θ α υ­ πή ρχε! - Πού βρή κες τον χρόνο για να μάθ εις τόσα πράγματα; ε ίπε η ν έα κοπέλα. - Θυμά μαι, απάντησε . - Μου φα ίνεσαι πιο ωρα ίος απ ' όλα ό σα βλέπω. - Ε ί μαστε ένα από τα μεγαλύτερα έργα του Θ εού . Δ εν μας έδωσέ την ικανότητα να συ λλογιζό μαστε τη Φύση, να τη συμπυκνώνουμε μέσα μας με την σκέψη και να κ άνουμε τους εαυτούς μας ένα ανά βα θ ρο για να ορμή σουμε προς Αυτόν; Αγαπιό μαστε χά ρη στον πε­ ρισσότερο ή λιγότερο ουρανό που περικλε ίουν οι ψυχέ ς μας. Μην ε ίσαι, ό μως, ά δικη , Μ ίνα, κο ίταξε το θ έαμα που απλώνεται μπροστά στα πόδια σου , δεν ε ίναι με­ γαλειώδ ες; Μπροστά στα πόδια σου , ο Ωκεανό ς ξετυ­ λίγεται σαν χαλί , τα βουνά ε ίναι σαν το περιτείχισμα ενό ς τσίρκου , ο αιθ έρας από πάνω ε ίναι σαν την στρογ ­ γυ λεμένη πάνινη σκεπή αυτού του θ εάτρου και από εδώ αναπνέουμε όπως ένα άρωμα τις σκέψεις του Θ εού . Κο ίτα! Οι θύελλες που συντρ ί βουν τα γεμάτα ανθ ρ ώπους πλο ί α μας φα ίνονται εδώ απλώ ς σαν αδύ­ ναμοι παΦλασμο ί, και αν σηκώσεις το κεΦάλι τα πάντα ε ίναι γαλάζια, σαν ένα δ ιάδη μα από άστρα. Ε δώ , εξα­ φαν ίζονται οι αποχρώσεις των γήινων εκφρ ά σεων. Ό­ ταν στηρ ί ζεσαι σ' αυτή τη Φύση που την δυιλίζει ο χώ ­ ρος, δ εν νιώθ εις μέσα σου περισσότερο βάθ ος παρά

Digitized by 10uk1s, May 2010

πνεύμα, περισσότερο μεγαλείο παρά ενθουσιασμό, πε­ ρισσότερη ενεργητικότητα παρά θέληση, δεν δοκιμά­ ζεις αισθήματα των οποίων ο ερμηνευτής δεν είναι πια μέσα μας; Δεν νιώθεις σαν να έχεις φτερά; Ας προσευ­ χηθούμε. Ο Σεραφίτους γονάτισε, σταύρωσε τα χέρια του

στο στήθος και η Μίνα έπεσε στα γόνατα κλαίγοντας. Έμειναν έτσι για μερικές στιγμές, για μερικές στιγμές το γαλάζιο φωτοστέφανο που κινιόταν στους ουρανούς πάνω από τα κεφάλια τους μεγάλωσε και φωτεινές α­ κτίνες τους περιέβαλαν χωρίς οι ίδιοι να το αντιλη­ Φθούν. - Γιατί δεν κλαις όταν κλαίω; του είπε η Μίνα με σπασμένη φωνή. - Αυτοί που είναι μόνον πνεύμα δεν κλαίνε, απάντη­ σε ο ΣεραΦίτους καθώς σηκωνόταν. Πώς θα έκλαιγα; Δεν βλέπω πια τις ανθρώπινες δυστυχίες. Εδώ το καλό λάμπει σε όλο του το μεγαλείο, κάτω ακούω τις δεήσεις και τις αγωνίες της άρπας των πόνων που πάλλεται στα χέρια του αιχμάλωτου πνεύματος. Από εδώ ακούω το κονσέρτο που παίζουν οι αρμονικές άρπες. Κάτω, έχε­ τε την ελπίδα, αυτή την ωραία αρχή της πίστης, εδώ όμως βασιλεύει η πίστη, που είναι η ελπίδα η οποία εκ­ πληρώθηκε! - Δεν θα μ' αγαπήσεις ποτέ, είμαι πάρα πολύ ατελής, με περιφρονείς, είπε η νέα κοπέλα. - Μίνα, η βιολέτα που κρύβεται στα πόδια της βαλα­ νιδιάς σκέφτεται: «ο ήλιος δεν μ' αγαπά, δεν έρχεται.» Ο ήλιος σκέφτεται: «Αν το Φώτιζα, θα αφανιζόταν αυ­

τό το φτωχό λουλούδι!» Φίλος του λουλουδιού, κάνει τις ακτίνες του να γλιστρούν ανάμεσα από τα φύλλα της βαλανιδιάς και μετριάζει τη δύναμή τους για να 34

Digitized by 10uk1s, May 2010

χρωματί σει τον κ άλυκα της αγαπημένης του . Δ εν με σκεπάζουν αρκετά πέπλα και φο βά μαι πως με βλέπεις ακό μα : θ α έφριττες αν με γνώ ριζες καλύτερα. Άκουσέ με , δεν έχω επιθυμί ες για τους καρπο ύς της γης , τις χα­ ρ ές σας τις έχω καταλά βει πολύ καλά και σαν εκε ίνους τους άσωτους αυτοκράτορες της β έ βη λης Ρώ μης κατέ­ λη ξα ν ' αποστρ έφομαι τα πάντα, γιατ ί δέχθηκα το χά ­ ρισμα της ό ρασης. Εγκατέλειψ έ με , ε ίπε με πόνο ο Σ ε­ ραΦ ίτους. Ύστερα πή γε και στάθηκε σε μια προεξοχή του β ρ άχου , αφήνοντας το κεΦάλι του να γύρει στο στήθος του. - Γιατ ί , λοιπόν , μ' απελπ ί ζεις έτσι; του ε ίπε η Μίνα. - Φύγε! Φώναξε ο Σ εραΦ ίτους, δεν έχω τ ίποτα απ' όσα θ έλεις από μένα. Η αγάπη σου ε ίναι πολύ χυ δα ία για μένα. Γιατ ί δ εν αγαπά ς τον Β ίλφριντ; Ο Β ίλφριντ ε ίναι άνδρας, άνδ ρας δοκιμασμένος από τα π άθη , που θ α ξέρει να σε σΦ ίξει στα νευρώδη μπράτσα του , που θ α σε κάνει να νιώσεις το μεγάλο και δυνατό του χέρι. Έχει ωρα ί α μαύρα μαλλιά , μάτια γεμάτα ανθ ρ ώπινες σκέψεις, καρδ ιά που χύνει χε ί μαρρους λά βας στις λέ­ ξεις τις οπο ί ες προφέρει το στό μα του . Θ α σε λιώσει με χάδια. Θ α ε ίναι ο πολυαγαπημένος σου , ο σύ ζυ γό ς σου . Ο δ ικό ς σου Β ίλφριντ . Η Μ ίνα έκλαιγε με καυτά δάκρυα. - Τολμά ς να λες ότι δ εν τον αγαπά ς; ε ίπε ο Σ εραΦ ί ­ τους με φωνή που βυ θ ιζόταν στην καρδ ιά σαν στιλέτο. - Έλεος, έλεος, Σ εραφ ίτους μου ! - Να τον αγαπάς , φτωχό παιδί της γης όπου σε καθη λώνει ακαταμάχητα το πεπρωμένο σου , ε ίπε ο τρομε­ ρό ς Σ εραΦ ίτους, αρπάζοντας την Μ ίνα με μια κ ίνηση η οπο ί α την υποχρέωσε να έρ θ ει στην άκρη του soeler, 35

Digitized by 10uk1s, May 2010

απ' όπου η θ έα ήταν τόσο πλατιά που μια γεμάτη εν­ θουσιασμό νέα κοπέλα θ α μπορού σε εύ κολα να πιστέ ­ ψ ει ότι ήταν πάνω από τον κόσμο. Θ α ευχό μουν να ε ί ­ χα έναν σύντροφο για να π άω στο β ασίλειο του φωτό ς, θ έλησα να σου δ ε ίξω αυτόν τον βώλο λάσπης και σε βλέπω ακό μα προσκολλημένη σ' αυτόν. Αντί ο. Με ίνε εδώ ν ' απολαμβάνεις με τις αισθή σεις , υπάκουσε στη φύ ση σου, χλό μιασε μαζί με τους χλομού ς άνδ ρες, κοκ­ κ ίνισε μα ζί με τις γυνα ί κες, πα ίξε με τα παιδ ιά , ικέτευ­ σε μαζ ί με τους ενόχους, σή κωσε τα μάτια στον ουραν ό μέσα στους πόνους σου, τρέ με, έλπιζε , σπαρτά ρισε, θ α έχεις έναν σύντροφο , θ α μπορεί ς ακό μα να γελάς και να κλαις, να δίνεις και να πα ίρνεις. Εγώ ε ί μαι σαν ε­ ξό ριστος μακριά από τον ουρανό και σαν τ έρας μακριά από τη γη . Η καρδ ιά μου δ εν πάλλεται πια, ζω μόνον με τον εαυτό μου και για τον εαυτό μου. Αισθάνομαι με το πνεύ μα, αναπνέω με το μέτωπο , βλέπω με την σκέψη, πεθα ίνω από ανυπομονησί α και επιθυ μί ες. Κ α­ νε ί ς εδώ κ άτω δεν έχει τη δύναμη να εκπληρώσει τις ευχέ ς μου, να ηρεμή σει την ανυπομονησί α μου και ξ έ­ μαθ α να κλα ί ω. Ε ί μαι μόνος. Υποτά σσομαι και περι­ μένω . Ο Σ εραΦ ίτους κοίταξε το γεμάτο λουλούδια ανά ­ χωμα στο οπο ίο ε ίχε αποθ έσει την Μίνα, κατόπιν στράφηκε προς την πλευρά των απόκρημνων βουνών των οπο ίων οι ακρώρειες ή ταν σκεπασμένες με πυκνά σύ ννεφα στα οπο ία έριξε τις υπόλοιπες σκ έψεις του . - Δ εν ακού ς ένα θ εσπ έσιο κονσέρτο, Μ ίνα ; συν έχισε με τη φωνή του τρυγονιού , γιατί ο αετό ς ε ίχε αρκετά φωνάξει . Δ εν θ α έλεγε κανε ί ς πως ε ίναι η μουσική των αιολικών λυρών που οι ποιητέ ς σας τοποθ ετούν στα δάση και στα βουνά; Β λέπεις τις συγκεχυ μένες φιγού 36 Digitized by 10uk1s, May 2010

ρες που περνούν μέσα από τα σύννεφα , ξεχωρ ίζεις τα φτερωτά πόδ ια εκείνων που προετοιμάζουν τους δι ά­ κοσμους του ουρανού ; Αυτο ί οι ήχοι δ ροσί ζουν τη ψυ­ χή , ο ουρανό ς σύντομα θ ' αφήσει να π έσουν τα άν θη της άνοιξης, μια λά μψη εξορμά από τον πόλο. Ας Φύ ­ γουμε γρή γορα, ε ίναι ώ ρα. Μ έσα σ' ένα λεπτό , έδ εσαν τα πατ ίνια τους και κα­ τέβηκαν και οι δυο το Φαλμπέργκ μέσα από τις σύ ντο­ μες κατωΦέ ρειες που το ένωναν με τις κοιλάδες του Σ ιέγκ. Μια θ αυμάσια εξυπνάδα κυριαρχού σε στην πο­ ρε ί α τους, ή μάλλον καλύτερα στο π έταγμά τους. Όταν συναντού σαν μια ρωγμή σκεπασμένη με χιόνι, ο Σ ερα­ Φ ίτους ά ρπα ζε την Μ ίνα και ορμού σε με μια γρή γορη κ ίνηση χωρ ί ς να βαρα ίνει περισσότερο από που λί πάνω στο εύ θ ραστο στρώ μα που κ άλυπτε την άβυσσο. Συχνά , σπρώχνοντας τη συντρό φισσά του , έκανε μια ελαφριά παρέκκλιση για ν ' αποΦύ γει ένα γκρεμό , ένα δένδ ρο, ένα κομμάτι β ρ άχου που τα ξεχώριζε κ άτω από το χιό­ νι , όπως ορισμένοι ναυτικο ί συνη θισμένοι στον Ωκεανό μαντεύ ουν τους σκοπέλους από το χρώ μα , από τη δίνη του νερού , από τη θ έση της ακτή ς. Όταν έΦ θασαν στους δ ρό μους του Σιεγκντάλεν και ήταν πια δυνατό να ταξιδέψουν σχεδόν χωρί ς Φό βο σε ευ θ ε ί α γραμμή για να ξαναβγούν στον π άγο του Σ τρομφιόρντ, ο Σ ερα­ Φ ίτους σταμάτησε την Μ ίνα: - Δ εν μου λες πια τ ίποτα, εί πε. - Νό μιζα, απάντησε σε βάσμια η νεαρή κοπέλα, πως ήθ ελες να σκέφτεσαι μόνος σου . - Ας βιαστού με , Μιν έτ μου , έρχεται η νύ χτα , συνέχισε. Η Μ ίνα σκ ίρτησε ακού γοντας την καινού ρια φωνή του οδηγού της: φωνή καθ αρή σαν νεαρή ς κό ρης, που 37 Digitized by 10uk1s, May 2010

δι έλυσε τις φανταστικέ ς λάμψεις του ονεί ρου μέσα στο οπο ίο βάδ ιζ ε μέχρι τότε η Μ ίνα. Ο Σ εραΦ ίτους άρχισε να εγκαταλε ίπει την αρσενική του δύναμη και να απο­ διώχνει από το βλέμμα του την πολύ διαπεραστική εξυ­ πνάδ α του . Π ολύ σύ ντομα αυτά τα δύ ο ωρα ί α πλάσμα­ τα έπλεαν πάνω στο Φιόρ δ , έΦθασαν στον λειμώνα χιο­ νιού ανά μεσα στην ακτή του κόλπου και στην πρώτη σειρά των σπιτιών του Ζαρ β ί , κατό πιν , καθ ώ ς τα π ί εζ ε το τέλος της μέρας, ό ρμησαν ανεβα ίνοντας προς το πρεσβυτέ ριο, σαν να σκαρφάλωναν στις ρ ά μπες μιας τεράστιας σκάλας. - Ο πατ έρας μου θ α πρ έπει ν' ανησυχε ί , ε ίπε η Μ ίνα. - Όχι, απάντησε ο Σ εραφ ίτους. Εκε ίνη την στιγμή , το ζευ γά ρι ήταν μπροστά στο πρόστεγο της ταπεινή ς κατοικ ίας όπου ο κύ ριος Μπέ ­ κερ , ο ιερ έας του Ζαρβ ί , διάβα ζε περιμένοντας την κό ­ ρη του για το δ ε ίπνο . - Αγαπητέ κύ ριε Μπ έκερ, ε ίπε ο Σ εραΦί τους, σας ε­ πιστρέφω την κό ρη σας σώ α και ασφαλή . - Ευχαριστώ , δ εσπο ινίς, απάντησε ο γέ ρος ακου μ­ πώντας τα γυαλιά του πάν ω στο βιβλίο . Θα πρ έπει να ε ίστε κουρασμένες. - Κ α θόλου , ε ί πε η Μ ίνα, που εκε ίνη την στιγμή δέ­ χθηκε στο μέτωπο την ανάσα της συντρόφισσά ς της. - Μ ικρή μου , θ έλεις να έρ θ εις μεθ αύ ριο β ρ άδυ σπ ίτι μου να πιού με τσάι ; - Π ολύ ευχαρ ίστως, αγαπητή μου . - Κύ ριε Μπέκερ, θ α την φέρετε εσε ί ς. - Ναι , δεσποιν ί ς. Ο Σ εραφ ίτους έσκυψε το κεΦάλι με μια φιλάρεσκη κ ίνηση , χαιρέτισε τον γ έρο, έφυγε και σε μερικέ ς στιγ­ μέ ς έΦθ ασε στην αυ λή του Σ ουη δ ικού πύ ργου . Ένας 038 Digitized by 10uk1s, May 2010

γ δοντά ρης υπηρέτης Φάνηκε κάτω από το τερά στ ιο γε ίσωμα κρατώντας ένα φανάρ ι. Ο Σ εραΦίτους έ βγαλε τα πατ ίν ια του με τη γεμάτη χάρη επ ιδ εξ ιότητα μιας γυνα ίκας, ό ρμησε στο σαλόν ι του πύ ργου, έπεσε πάνω σ' ένα μεγάλο καναπέ σκεπασμένο με γούνες και ξά­ πλωσε. - Τι θ α πάρετε; του ε ίπε ο γ έρος ανάβοντας τα υπερ­ βολ ικ ά μακρ ιά κερ ιά που χρησιμοποιούν στη Νορβη­ γία . - Τ ίποτα , Δ α β ίδ, ε ί μα ι πολύ κουρασμένη . Ο Σ εραφ ίτους έ βγαλε το γούν ινο πανωφό ρ ι του, τυ λίχθηκε σ' αυτό κα ι αποκο ιμήθηκε . Ο γερο-υπηρ έτης έμε ινε μερ ικά λεπτά ό ρ θ ιος να παρατηρεί με αγάπη το μοναδ ικό ον που αναπαυ όταν κ άτω από τα μάτ ια του κα ι που το φύλο του δύσκολα θ α μπορο ύσε να καθορ ι­ σθ ε ί από οπο ιονδή ποτε , ακό μα και από τους ε ιδή μο­ νες . Β λέποντά ς το έτσι ξαπλωμένο, τυ λιγμένο στο συ­ νη θ ισμένο του έν δυμα, που έ μο ια ζε τόσο με γυνα ικε ία ρ ό μπα όσο κα ι με ανδ ρ ικό παλτό, ήταν αδύνατο να μην αποδώσε ι σε νεαρή κοπέλα τα λεπτά πόδ ια τα οπο ία άφηνε να κρέ μοντα ι, σαν να ήθελε να δε ίξε ι την α βρ ό­ τητα την οπο ία τους ε ίχε δώσε ι η Φύση , αλλά το μέτω­ πο, το περ ίγραμμα του κεφαλ ιού, ε ίχαν την έκ φραση της ανθ ρ ώπ ινης δύναμης η οπο ία έχει Φθάσε ι στον υ­ ψη λότερο β αθ μό της. - ΥποΦέρε ι κα ι δ εν θ έλε ι να μου το πε ι , σκέΦθηκε ο γέ ρος, πεθα ίνε ι σαν το λουλούδ ι που το κτύπησε μ ια πολύ δυνατή ακτ ίνα του ή λ ιου . Κα ι έκλαψε, ο γ έρος.

39 Digitized by 10uk1s, May 2010

2 ΣΕΡΑΦΙΤΑ

Στη δ ιάρκεια του β ραδυνού , ο Δ α β ίδ μπή κε στο λό σα νι. - Ξέρω ποιον θ α μου αναγγε ίλλετε, του ε ίπε η Σ ερα­ φ ίτα με νυσταγμένη φωνή . Ο Β ίλφ ριντ μπορεί να μπει. Π εριμένοντας αυτά τα λόγια, ένας άνδ ρας παρου­ σιά σθηκε ξαφνικ ά και ή ρ θ ε και κ άθησε δίπλα της. - Αγαπητή μου Σ εραφίτα, υποφ έρετε; Σ ας βρ ί σκω πιο χλομή απ ' ό,τι συνήθ ως. Σ τράφηκε αργά προς τη μεριά του, αφού τίναξ ε προς τα π ίσω τα μαλλ ιά της σαν μια ωρα ία γυναίκα που καταπονημένη από την ημικραν ία δ εν έχει πια τη δύναμη να παραπονεθ ε ί . - Έκανα την τρέλα, ε ίπε, να δ ιασχίσω το Φ ιόρ δ μαζ ί με την Μ ίνα, ανεβήκαμε στο Φαλμπ έργκ. - Θ έλατε, λοιπόν, να σκοτωθ ε ίτε; ε ίπε με τον τρό μο εκείνου που αγαπά . - Μην φο βόσαστε, καλέ μου Β ίλφριντ, πρό σεχα την Μ ίνα σας. Ο Β ίλφριντ κτύ πησε β ί αια το τραπ έζ ι με το χέρι του, σηκώ θη.κε, έκανε μερικά βή ματα προς την πό ρτα 40 Digitized by 10uk1s, May 2010

αφήνοντας να του ξεΦύ γει μια αναφώνηση γεμάτη πό­ νο, ύ στερα ξανά ρθ ε κοντά της και θ έλησε να εκφρ άσει ένα παράπονο. - Γ ιατί αυτή η φασαρ ί α , αν νομ ί ζετε ότι υποΦ έρω ; είπε η Σ εραφ ίτα. - Σ υ γνώ μη , έλεος! απάντησε γονατί ζοντας. Μιλή στε μου σκληρά , απαιτεί στε από εμένα ό ,τι πιο δυσβ άστα­ χτο οι σκληρέ ς φαντασιώσεις μιας γυνα ίκας σας κ ά ­ νουν να φαντάζεσθ ε, αλλά , πολυαγαπημένη μου , μην αμφιβάλλετε για την αγάπη μου . Χρησιμοποιείτε την Μ ίνα σαν τσεκού ρι για να με κτυπάτε δ ιπλά . Έλεος! - Γ ιατ ί μου λέτε τ έτοια λόγια, φ ίλε μου , αφού ξέρετε ότι ε.ίναι άχρηστα! απάντησε ρ ίχνοντας βλέμματα τα ο­ πο ί α κατέληξαν να γ ίνουν τό σο γλυκ ά που ο Β ίλφ ριντ δ εν έβλεπε πια τα μάτια της Σ εραΦ ίτας, αλλά ένα υγρό φως του οποίου τα παιχνιδίσματα έ μοιαζαν με τις τε­ λευταί ες δονή σεις ενό ς τραγου δ ιού γεμάτου Ιταλ ική απαλότητα. - Αχ! δ εν πεθ α ίνει κανε ί ς από την αγων ί α του , ε ί πε ο Β ίλφριντ. - ΥποΦέρετε; συν έχισε η Σ εραΦ ίτα με μια φωνή που οι εκφρ άσεις της δη μιουργού σαν στην καρδ ιά αυτού του άνδ ρα αποτέλεσμα παρό μοιο μ ' αυτό που προκα­ λού σαν τα βλέ μματά της. Τι μπορώ να κάνω για σας; - Να μ' αγαπάτε όπως σας αγαπώ . - Φτωχή Μ ίνα, απάντησε. - Δ εν ε ί μαι ποτέ οπλ ισμένος, Φώναξε ο Β ίλφριντ. - Έχετε ανυπόφορο χαρακτή ρα, έκανε με χαμόγελο η Σ εραΦ ίτα. Μήπως δ εν ε ίπα αυτ ές τις λέξεις σαν τις πα­ ριζιάνες που μου δ ιηγεί στε τους έ ρωτές τους; Ο Β ίλφριντ κ άθησε, σταύ ρωσε τα χέρια και κο ίτα­ ξε την Σ εραφ ίτα με σκυ θρωπό ύ φος. 41 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Σ ας συγχωρώ , ε ίπε, γιατί δ εν ξέρετε τι κ άνετε. - Α , συνέχισε η Σ εραφ ίτα, οι γυναί κες, αρχίζοντας από την Εύ α , κάνουν π άντοτε από πρό θ εση το καλό και το κακό . - Το πιστεύ ω, ε ί πε. - Ε ί μαι σίγουρη , Β ίλφριντ. Το ένστικτό μας ε ίναι α κρ ιβώ ς αυτό που μας κ άνει τόσο τέλειες. Αυτό που ε­ σε ί ς οι άλλοι το μαθ α ίνετε, εμείς το νιώ θουμε. - Γιατ ί , λοιπόν , δ εν νιώθ ετε πόσο σας αγαπώ; - Γ ιατί δεν μ' αγαπάτε. - Μ εγαλο δύναμε! - Γ ιατ ί , λοιπόν , παραπονιέ στε για τις αγων ίες σας; ρ ώτησε. - Ε ίστε τρομερή αυτό το βρ άδυ , Σ εραφ ίτα . Ε ίστε πραγματικό ς δα ί μονας. - Όχι , ε ί μαι προικισμένη με την ικανότητα να κατα­ λα β α ίνω και αυτό ε ίνα ι φρ ικτό . Ο πόνος, Β ίλφριντ, ε ί­ ναι ένα Φως που μας φωτ ίζ ει την ζωή . - Γ ιατ ί , λοιπόν , πή γατε στο Φ αλ μπ έργκ; - Θα σας το πει η Μ ίνα, εγώ ε ί μαι πολύ καταπονημένη για να μιλή σω . Δ ίνω το λόγο σ' εσά ς που ξέ ρετε τα πάντα, που έχετε μάθ ει τα πάντα και δ εν έχετε τ ίπο­ τα ξ εχάσει , σ' εσά ς που περάσατε τόσες κοινωνικ ές δο­ κιμασί ες . Διασκεδάστε με, ακού ω. - Τι να σας πω που δ εν το ξέ ρετε; Εξάλλου η απαί ­ τησή σας ε ίναι εμπαιγμό ς. Δ εν δέχεσθ ε τ ίποτα από τον κό σμο, συντρ ί β ετε τις ορολογ ίες, κατακεραυνώνετε τους νό μους, τα ήθη , τα αισθή ματα, τις επιστή μες, πε­ ριορί ζοντά ς τα στις αναλο γίες στις οπο ίες αυτά τα πράγματα συρρικνώνονται όταν τοποθ ετε ίται κανε ί ς έξω από την υ δρ ό γειο σφα ίρα. - Β λέπετε καλά , φ ίλε μου , ότι δ εν ε ί μαι γυναίκα. Έ42 Digitized by 10uk1s, May 2010

χετε ά δικο που μ' αγαπάτε. Ν α , αφήνω τις αιθ έριες πε­ ρ ιοχέ ς της υποτ ιθέ μενης δύναμή ς μου , γ ίνομαι ταπεινά μικρή , υποτάσσομαι με τον τρόπο που το κάνουν τα καημένα τα θη λυκά όλων των ειδών και αμέσως με εξυ­ ψ ώνετε! Τέλος γ ίνομαι κομμάτια, ε ί μαι συντριμμένη , σας ζητώ βοήθεια, έχω ανάγκη την αγκαλιά σας και ε­ σε ί ς με απωθ ε ίτε. Δ εν καταλαβα ίνουμε ο ένας τον άλ­ λο . - Ποτέ δεν σας έχω δ ε ι τόσο κακιά όσο σή μερα το β ρ ά δυ . - Κ ακιά! ε ίπε ρ ίχνοντά ς του ένα βλέμμα που αναμί ­ γνυ ε όλα τα συναισθή ματα σε μια ουράνια α ίσθηση . Όχι, υποΦέρω , αυτό ε ίναι όλο. Τότε , λοιπόν , Φύγετε, φ ίλε μου . Μ' αυτό τον τρόπο δ εν κ άνετε χρή ση των αν­ δ ρικών σας δικαιωμάτων; Π ρ έπει πάντοτε να σας ευ­ χαριστού με, να σας βοη θούμε να χαλαρώσετε, πρέπει να ε ί μαστε πάντοτε χαρού μενες και να έχου με μονάχα τις ιδ ιοτροπ ί ες που σας διασκεδάζουν. Τι πρέπει να κ άνω, Φ ίλε μου; Θέλετε να τραγου δή σω, να χορ έψω, όταν η κο ύραση δ εν μ' αφήνει να χρησιμοποιή σω τη φωνή και τα πόδ ια μου; Κύριοι, ακό μα κι όταν ψυχορ­ ραγού με, πρ έπει να σας χαμογελούμε! Το ονομάζετε αυτό , νομί ζω , κυρ ιαρχί α. Οι καημένες οι γυνα ί κες, τις λυπά μαι. Π ε ίτε μου , τις εγκαταλε ίπετε όταν γερνούν, δεν έχουν, λοιπόν , ούτε καρδιά , ούτε ψυχή ; Ε, ναι , ε ί ­ μαι π άνω από εκατό χρονών , Β ίλφριντ, Φύγετε, πάτε να π έσετε στα πόδ ια της Μ ίνας . - Ω , αιώνια αγάπη μου ! - Ξ έρετε τι ε ίναι η αιωνιότητα; Σ ωπ άστε, Β ίλφριντ. Με επιθυμείτε και δ εν μ' αγαπάτε . Π ε ί τε μου , δεν σας θυμ ί ζω κάποια φιλά ρεσκη γυνα ίκα; - Α, β έβ αια, δ εν αναγνωρ ί ζω πια σ' εσά ς την αγνή 43 Digitized by 10uk1s, May 2010

κ αι ουράνια ν έα κοπέλα που ε ίδ α για πρώτη φορά στην εκκλησί α του Ζαρ β ί . Μ ' αυτά τα λόγ ια , η Σ εραφ ίτα σκέπασε το μέτωπό της με τα χέρια της και όταν αποκάλυψε το πρόσωπό της , ο Β ίλφρ ιντ έ μεινε έκπληκτος με τη θ ρησκευτική και άγ ια έκ φραση που ε ίχε εξαπλωθ ε ί σ' αυτό . - Έχετε δίκιο , Φ ίλε μου . Έχω πάντα άδ ικο που πα­ τώ τα πόδ ια μου στη γη σας. - Ναι, αγαπητή Σ εραφ ίτα, να ε ίστε το άστρο μου και να μην εγκαταλε ίψετε τη θ έση απ ' όπου ρ ίχνετε πάνω μου τόσο λαμπρά Φώτα . Τελειώνοντας αυτά τα λόγια , άπλωσε το χέ ρι γ ια να πιάσει το χέρι της νεαρή ς κοπ έλας, που το αποτρά ­ βη ξε χωρ ί ς περιφρόνηση και χωρ ί ς θυμό . Ο Β ίλφρ ιντ σηκώθηκε απότομα και στάθηκε δίπλα στο παρ άθυρο, προς το οπο ίο στράφηκε γ ια να μην αφή σει την Σ ερα­ φ ίτα να δει μερικά δ άκρυα που κυλού σαν από τα μάτια του . - Γ ιατί κλα ίτε, του ε ίπε. Δ εν ε ίσαστε παιδί , Β ίλ­ φριντ. Ελάτε κοντά μου , το θ έλω. Μου κ άνετε μού τρα όταν θ α έπρεπε εγώ να νιώ θ ω πειραγμένη . Β λέπετε ότι υποφ έ ρω και με εξαναγκάζετε, δεν ξέρω από ποιες αμ­ φιβολίες, να σκ έφτομαι , να μιλώ ή να μοιρ άζομαι ιδ ιο­ τροπ ίες και ιδέες που με καταπονού ν. Αν κατανοού σα­ τε τη φύ ση μου , θ α μου πα ί ζατε μουσική , θ α ε ίχατε να­ νουρ ίσει τις θλίψεις μου , αλλά εσε ί ς μ' αγαπ άτε για τον εαυτό σας και όχι γ ια μένα την ίδ ια. Ξ αφνικ ά αυτά τα λόγια ηρ έμησαν την καταιγ ίδ α που αναστάτωνε την καρδ ιά του Β ίλφριντ· πλησίασε αργά για να παρατηρή σει καλύ τερα το γοητευτικό πλάσμα που κειτόταν μπροστά στα μάτια του , νωχελ ι­ κ ά ξαπλωμένο, με το κεΦ άλ ι ακόυμπισμένο στο χέρι 44 Digitized by 10uk1s, May 2010

κ α ι στηριγμένο στους αγκ ώνες σε μια στάση που τον γέ μιζε απογοήτευση . - Π ιστεύ ετε ότι δ εν σα ς αγαπώ κ α θ όλου , συνέχισε. Κάνετε λάθος. Ακού στε με, Β ίλφριντ. Α ρχίζ ετε να ξ έ­ ρετε πολλά , έχετε πολύ υποΦ έρει. Αφή στε με ν α σα ς ε­ ξηγή σω την σκ έψη σα ς. Θ έλετε το χέρι μου ; Αν ασηκώ ­ θηκε στον καν απ έ κ α ι οι χα ριτωμένες κινή σεις της έ ­ μοια ζαν να σκορπούν Φως. Μια ν έα κοπ έλα που αΦή ­ νει να της πιάσουν το χέρι δεν δίνει μια υπόσχεση κ α ι δ εν πρέπει να την τηρή σει ; Ξέρετε κ αλά πως δ εν μπορώ ν α ε ί μα ι δ ικιά σα ς. Δ υο α ισθή ματα κυριαρχού ν στου ς έρωτες που γοητεύ ουν τις γυνα ίκες της γης. Ή αφο­ σιώνοντα ι σε πλάσματα που υποφέ ρουν, σε πλάσματα εξαχρειωμέν α , εγκλη ματικ ά , τα οπο ί α θ έλουν ν α τα πα ρηγορή σουν, να τα εξυψώσουν, ν α τα λυτρώσουν ή δίνοντα ι σε ανώτερα , έξοχα , δυνατά πλάσματα τα ο­ πο ί α θ έλουν να τα θ αυμάζουν, να τα κ ατανοού ν κ α ι τα οπο ί α συχνά τις συνθ λίβουν. Ξ επ έσατε χα μηλά , αλλά ε­ ξαγνισθή κ ατε στη φωτιά της μετάνοια ς κ α ι σή μερα ε ί ­ στε ανώτερος. Εγώ νιώθ ω πολύ α δύν α μη γ ια ν α ε ί μα ι ίση σα ς κα ι ε ί μα ι πολύ θ ρησκευ ό μενη γ ια ν α ταπεινω­ θώ υποτασσό μενη σε άλλη δύνα μη εκτό ς από εκείνη του Υψ ίστου . Η ζωή σα ς, φ ίλε μου , μπορεί έτσι να εκ­ φρ ασθ ε ί , ε ί μαστε στο βορρά , αν ά μεσα στα σύ ννεφα ό­ που υπ ά ρχουν οι αφα ιρέσεις. - Μ ε σκοτώνετε, Σ εραΦ ίτα , όταν μου μιλάτε έτσι , α­ πάντησε. ΥποΦ έρω πάντα όταν σα ς βλέπω ν α χρησιμο­ ποιείτε την τερατώδη επιστή μη με την οπο ί α απογυ­ μνώνετε όλα τα αν θ ρ ώπινα πράγ ματα από τις ιδ ιότητες τις οπο ί ες του ς δίνουν ο χρόνος, ο χώ ρος, η μορφή , γ ια να τα εξετάσετε μα θη ματικά στην , δεν ξέ ρω ποια , κ α­ θα ρή έκ φρ ασή τους, όπως κάνει η γεωμετρ ί α γ ια τα 45 Digitized by 10uk1s, May 2010

σώ ματα των οποίων κάνει αφαίρεση της στερεότητάς τους. - Καλά, Β ίλφριντ, θα σας υπακού σω. Α ς τ' αΦήσου­ με αυτά. Πώς βρίσκετε αυτό τον τάπητα από δ έρμα αρ­ κού δας που ο καημένος μου ο Δ αβίδ έστρωσε εδώ ; - Μ α πολύ καλό. - Δ εν ξέρατε ότι είχα αυτή την Doucha greka ! Ήταν ένα είδος πανωφοριού από κασμίρ επενδυ­ μένο με δ έ ρμα μαύ ρης αλεπού ς και που το όνομά του σημαίνει « θέρμη της ψυχής». - Π ιστεύετε, συν έχισε, ότι σε όλες τις αυ λές ο ηγεμόνας διαθέτει μια παρό μοια γού να; - Ε ίναι άξια αυτής που την φορά. - Και την βρίσκετε πολύ ωραία; - Ο ι ανθ ρώπινες λέξεις δεν μπορούν να ισχύ σουν γι ' αυτήν, πρέπει κανείς να της μιλά από καρδιά σε καρ­ διά. - Β ίλφριντ, είστε καλός που καταπραύνετε τους πό ­ νους μου με γλυκά λόγια . . . που έχετε πει και σ' άλλες. - Αντίο. - Μ είνετε. Σας αγαπ ώ πολύ εσάς και την Μ ίνα, πιστέψτε το. Ό μως, σας θ εωρώ ένα και μόνον ον. Έτσι ενωμένοι, είστε για μένα αδελΦός ή αν θέλετε αδελφή . Π αντρευτείτε, να σας δω ευτυχισμένους προτού εγκα­ ταλείψω για πάντα αυτή τη σφαίρα δοκιμασιών και π όνων. Θ εέ μου , οι απλές γυναίκες πετυχαίνουν τα πάντα από τους αγαπημένους τους! Τους λένε: σώπασε ! Και αυτοί σωπαίνουν. Τους λένε : π έθανε ! Και αυτοί πεθ αίνουν. Τους λένε : να μ' αγαπάτε από μακριά ! Και αυτοί μένουν μακριά, όπως οι αυ λικοί μπροστά στο βα­ σιλιά. Τους λένε : Π αντρευτείτε ! Και αυτοί παντρεύ ον­ ται. Εγώ θέλω να είστε ευτυχισμένος και εσείς μου το 46 Digitized by 10uk1s, May 2010

αρνείστε. Είμαι, λοιπόν, ανίσχυρη ; Καλά, Βίλφριντ, α­ κού στε, ελάτε πιο κοντά μου , ναι, θα οργιζόμουν αν σας έβλεπα να παντρεύ εστε την Μίνα, αλλά όταν δεν θ α με βλέπετε πια, τότε . . . υποσχεθ είτε μου να ενω θείτε , ο ουρανός σας προορίζει τον ένα για τον άλλο. - Σ ας άκουσα με ευχαρίστηση , ΣεραΦίτα. Αν και α­ κατανόητα, τα λόγια σας έχουν χάρη . Ό μως, τι θέλετε να πείτε; - Έχετε δίκιο, ξεχνώ πως είμαι τρελή , πως είμαι αυ­ τό το φτωχό πλάσμα που η αδυναμία του σας αρ έσει. Σας βασανίζω και εσείς έχετε έρ θ ει σ ' αυτή την άγρια χώρα για να βρείτε ανάπαυση , εσείς, που σας έχουν τσακίσει οι βίαιες εφορμήσεις μιας παραγνωρισμένης μεγαλοφυίας, εσείς που σας έχουν εξασθ ενίσει οι υπο­ μονετ ικές εργασίες της επιστήμης, εσείς που σχεδόν βουτήξατε τα χέρια σας στο έγκλημα και φορέσατε τις αλυσίδες της ανθ ρ ώπινης δικαιοσύ νης. Ο Βίλφριντ είχε π έσει μισοπεθ αμένος στο χαλί. Ό­ μως η ΣεραΦίτα Φύσηξε στο μέτωπο αυτού του άνδρα που αμέσως αποκοιμήθηκε ειρηνικά στα πόδια της. - Κοιμήσου , αναπαύσου , είπε καθώς σηκωνόταν. Αφού έβαλε τα χέ ρια της πάνω από το μέτωπο του Β ίλφριντ, οι ακόλουθες φράσεις ξέφυγαν μια-μια από τα χείλη της, όλες διαφορετικέ ς στον τόνο, αλλά όλες μελωδικ ές και διαποτισμένες από μια καλωσύ νη που έ­ μοιαζε να πηγάζει από το κεφάλι της σαν ξεσπάσματα νεφελώδους νεροποντής, σαν τις λάμψεις που η βέβηλη θ εά ρίχνει με αθωότητα στον πολυαγαπημένο βοσκό στη διάρκεια του ύ πνου του . «Μπορώ να δειχθώ σε σ ένα, αγαπητέ Βίλφριντ, έ­ τσι όπως είμαι, σε σ ένα που είσαι ισχυρό ς. Ήρ θ ε η ώρα, η ώρα που τα λαμπρά μου Φώτα του 47 Digitized by 10uk1s, May 2010

μέλλοντος ρ ίχνουν τις αντανακλάσεις τους στις ψυχέ ς , η ώρα που η ψυχή αδημονεί μέσα στην ελευ θ ερ ία της . Τώρα μου επιτρ έπεται να σου πω π όσο σ' αγαπ ώ . Δ εν βλέπεις ποια ε ίναι η αγάπη μου , μια αγάπη χωρ ίς καν ένα προσωπικό συμφέρον, ένα α ίσθημα γεμάτο από σένα και μόνον, μια αγάπη που σε ακολουθε ί στο μέλ­ λον, για να σου φωτίζει το μέλλον, γιατί αυτή η αγάπη ε ίναι το πραγματικό Φως; Αντιλαμβάνεσαι τώ ρα με τι θέρμη θ α ήθ ελα να σε δω ν ' απαλλάσσεσαι από αυτή την ζωή που σε βαραίνει και να σε δω πιο κοντά από ό ,τι ε ίσαι τώρα στον κόσμο όπου αγαπού με παντοτινά; Δ εν υποφέρει κανεί ς ν ' αγαπά για μια ζωή μόνον ; Δ εν έχεις νιώσει τη γεύ ση των αιώνιων ερώτων; Καταλα­ βα ίνεις τώρα σε τι εκστάσεις ανυψώνεται ένα πλάσμα όταν ε ίναι διπλό και αγαπά διπλά εκείνον που δεν προδ ίδει ποτέ την αγάπη, εκείνον μπροστά στον οπο ίο γονατ ίζουμε λατρεύ οντάς τον. Θ α ήθ ελα να ε ίχα φτερά, Βίλφριντ, για να σε σκε­ πάσω, να έχω δύναμη να σου δώσω για να σε κάνω να μπεις εκ των προτέ ρων στον κόσμο όπου οι πιο αγνέ ς χαρέ ς της πιο αγνή ς αφοσίωσης την οπο ία νιώθουμε σ' αυτή τη γη θ α ήταν μια σκιά στο Φως που φωτίζει και ευφρα ίνει διαρκώ ς τις καρδιές. Συγχώρεσε μια αδελΦή ψυχή που σου παρουσίασε με μια λέξη τον πίνακα των σφαλμάτων σου, με τη φι­ λεύ σπλαχνη πρόθ εση να καταπραύνει τους οξείς πό ­ νους των τύ ψεών σου . ' Ακουσε τις συναυλίες της συγ­ χώρεσης! Δ ρόσισε τη ψυχή σου αναπνέοντας την αυγή που θ' ανατείλει για σένα πέρα από τα σκότη του θ α­ νάτου . Ναι , η ζωή για σένα ε ίναι στο επ έκεινα ! Τα λόγια μου ας πάρουν τις φωτεινέ ς μορΦές των ονε ίρων , ας στολισθ ούν με εικόνες, ας αστραποβολή48

Digitized by 10uk1s, May 2010

σουν κι ας κατέβουν σε σένα. Ανέβα, ανέβα στο σημείο όπου όλοι οι άνθ ρωποι ξεχωρίζουν με σαφήνεια, αν και στριμωγμένοι και μικροί σαν κόκκοι άμμου στην α­ κτή της θάλασσας. Η ανθ ρωπότητα ξετυλίγεται σαν α­ πλή κορδ έλα. Βλέπεις τις ποικίλες αποχρώσεις αυτού του άνθ ους των ουράνιων κήπων; Βλέπεις εκείνους που τους λείπει η νόηση , εκείνους που αρχίζουν να διαπο­ τίζονται από αυτήν, εκείνους που έχουν δοκιμασθ εί, ε­ κείνους που αγαπούν , εκείνους που είναι σοφοί και α­ ποβλέπουν στον κόσμο του φωτό ς; Καταλαβαίνεις μ' αυτή την ορατή σκέψη το πεπρω­ μένο της ανθ ρωπότητας, απ ό πού έρχεται και πού πάει; Μείνε σταθ ερά στο δρό μο σου ! Φθάνοντας στο τέλος του ταξιδιού σου , θ' ακούσεις να ηχούν οι σάλπιγγες της παντοδυναμίας, ν ' αντιβοούν οι κραυγές της νίκης και οι αρμονίες με τις οποίες ένας μόνον θ α έκανε τη γη να τρέ μει, αλλά που χάνονται σ' έναν κόσμο χωρ ίς ανατολή και δύση . Κατανοείς, φτωχέ αγαπημένε που έχεις βασανι­ σθεί, ότι χωρίς τη νάρκη , χωρίς τα π έπ λα του ύπνου αυτά τα θ εάματα θ α κυριαρχούσαν και θ α ξέσχιζαν τη διάνοιά σου , όπως ο άνεμος της καταιγίδας κυριαρχεί και ξεσχίζει ένα λεπτό π έπλο , και ότι θ α αΦάνιζαν για πάντα τη λογική του ανθ ρ ώπου ; Καταλαβαίνεις ότι η ψυχή μόνη της, υψωμένη στην παντοδυναμία της, μόλις που αντιστέκεται, μέσα στο όνειρο, στις επικοινωνίες του Πνεύματος που κατασπαράσσουν; Πέταξε κι άλλο στις λαμπρ έ ς και φωτεινέ ς σφαίρες, θ αύμασε, τρ έξε. Π ετώντας έτσι, αναπαύεσαι, βαδίζεις χωρίς να κουράζεσαι. Ό πως όλοι οι άνθ ρωποι, θ α ή­ θ ελες να είσαι για πάντα έτσι βυ θ ισμένος σ' αυτές τις σφαίρες των αρωμάτων, του φωτό ς όπου πας, αλαφρω49 Digitized by 10uk1s, May 2010

μένος από το κορμί σου που εξαχνώθηκε, εκεί όπου μι­ λάς με την σκέψη ! Τρ έξ ε, πέτα, απόλαυσε ένα λεπτό τις φτερού γες που θα κατακτήσεις, όταν η αγάπη θ α είναι τόσο π λήρης μέσα σου που δεν θα έχεις πια αισθήσεις, που θα είσαι μόνον νόηση και αγάπη ! Ό σο πιο ψηλά ανεβαίνεις, τόσο λ ιγότερο αντιλαμβάνεσαι τις αβύ σ­ σους ! Δ εν υπάρχουν καθόλου γκρεμοί στους ουρανούς. Κοίτα αυτόν που σου μιλά, αυτόν που στηρίζει από ψηλά τούτον τον κό σμο όπου είναι οι άβυσσοι. Κοίτα, παρατήρησε ακόμα ένα λ επτό , γιατί πια δεν θα με βλέ­ πεις παρά ατελώ ς, όπως με βλέπεις στη λάμψη του χλο­ μού ήλ ιου της γης. » Η Σεραφίτα σηκώθrικ ε όρ θ ια, στάθηκε, με το κε­ φάλι ελαφρά γερτό , τα μαλλιά ανακατωμένα, στην αι­ θέρια στάση που όλοι οι έξοχοι ζωγράΦοι έχουν δ ώσει στους Αγγελ ιοΦόρους του Υψίστου : οι πτυχές του ρού χου της είχαν εκείνη την ακαθόριστη χάρη η οποία αιχμαλωτίζει τον καλλιτέχνη , τον άνθρωπο που εκ­ φράζει τα πάντα με το αίσθημα, μπροστά στις θ εσπ έ ­ σιες γραμμές του π έπ λου της αρχαίας Πολύ μνιας. Ύ­ στερα άπλωσε το χέ ρι και ο Βίλφριντ σηκώθηκε. Ό ταν κοίταξε την Σ εραφίτα, η νέ α κοπ έλα με το λευ κό δέρμα ήταν ξαπλωμένη στο δ έρμα αρκού δας, με το κεΦάλι στηριγμένο στο χέρ ι , το πρό σωπο ήρεμο , τα μάτια να λάμπουν. Ο Βίλφριντ την κοίταξε σιωπηλά, αλλά ένας ευλαβής Φόβος εκφραζόταν στο πρόσωπό του και προ­ διδόταν από τη συνεσταλ μένη στάση του . - Ναι, αγαπητή μου , είπε τελικά, σαν ν ' απαντού σε σε κάποια ερώτηση, μας χωρίζουν ολόκληροι κόσμοι. Υποτάσσομαι και δεν μπορώ παρά να σας λατρεύω. Αλλά τι θ' απογίνω, φτωχό ς και μόνος; - Β ίλφριντ, δεν έχετε την Μίνα σας; 50 Digitized by 10uk1s, May 2010

Έσκυψε το κεφάλ ι του . - Αχ, μην είσαστε τόσο υπεροπτικός: η γυναίκα κα­ ταλαβαίνει τα πάντα χάρη στην αγάπη , όταν δεν ακού ­ ει , νιώθ ει, όταν δεν νιώθ ει, βλέπει , όταν ού τε βλέπει, ού τε νιώθ ει, ούτε ακού ει, ε , τότε, αυτό ς ο άγγελος της γης μαντεύ ει τα πάντα για σας για να σας προστατέψει και κρύβει την προστασία του κάτω από τη χάρη της αγάπης. - Σεραφίτα, είμαι άξιος για ν' ανήκω σε μια γυναί­ κα ; - Γίνατε ξαφνικά πολύ μετριοπαθή ς, μήπως είναι παγίδα; Η γυναίκα συγκινείται πάντα όταν βλέπει να δοξάζεται η αδυναμία της! Καλά, λοιπ όν , ελάτε με­ θ αύ ριο βράδυ να πιείτε τσάι μαζί μου . Θ α είναι εδ ώ ο καλό ς κύριος Μπ έκερ , θ α δείτε την Μίνα, το πιο άδολο πλάσμα που ξέρω σ ' αυτόν τον κόσμο. Αφήστε με τώ ­ ρα , φίλε μου , αυτό το βράδυ πρ έπει να προσευχη θώ πολύ για να εξιλεωθώ για τα σφάλματά μου . - Πώ ς είναι δυνατόν να αμαρτάνετε; - Φτωχέ αγαπημένε , το να κάνει κανείς κατάχρηση της δ ύναμής του δεν είναι έπαρση ; Π ιστεύ ω πως ήμουν υπερβολικά αλαζονική απόψε. Πηγαίνετε, Φύγετε. Θ α ειδωθ ού με αύ ριο. - Θα ειδωθ ού με αύ ριο , είπε αδύναμα ο Βίλφριντ ρ ί­ χνοντας ένα παρατεταμένο βλέ μμα σ' αυτό το π λάσμα του οποίου την ανεξίτη λη εικόνα ήθ ελε να πάρει μαζί του . Αν και ήθ ελε να απομακρυνθεί, έ μεινε για μερικά λεπτά ό ρ θ ιος , απορροφημένος να κοιτάζει το φως που έλαμπε μέσα από τα παράθυρα του Σουηδικού π ύ ργου . - Τι είδα, λοιπόν, αναρωτήθηκε. Όχι, δεν είναι α­ πλώ ς ένα δημιού ργημα, αλλά η δημιουργία ολόκληρη . 51 Digitized by 10uk1s, May 2010

Από αυτόν τον κόσμο, όπως τον βλέπω ανάμεσα από π έπλα και σύννεφα, έχω συγκρατήσει αντηχήσεις πα­ ρό μοιες με τις αναμνήσεις ενό ς π όνου που έχει πια δια­ λυ θ εί ή με την ζάλη την οποία προκαλούν εκείνα τα ό­ νειρα στα οποία ακού με τους στεναγμού ς των περα­ σμένων γενεών ανακατωμένους με τις αρμονικ ές φων ές των ανώτερων σφαιρών όπου τα πάντα είναι Φως και αγάπη. Είμαι ξύπνιος; Κοιμάμαι ακόμα; Έχω κρατή­ σει τα μάτια του ύ πνου , εκείνα τα μάτια που μπροστά τους φωτεινοί χώ ροι υποχωρούν στο άπειρο και τα ο­ ποία ακολου θού ν τους χώρους; Παρά το κρύ ο της νύ ­ χτας, το κεφάλι μου Φλογίζεται ακόμα. Α ς πάμε στο πρεσβυτέριο! Κοντά στον ιερέα και την κόρη του , θ α μπορού σα να ξεκαθ αρίσω τις σκέψεις μου . Ό μως, στεκόταν ακόμα στη θέση απ' όπου μπο­ ρού σε να βλέπει μέσα στο σαλόνι της Σ εραφίτας. Αυτό το μυστηριώδες πλάσμα έ μοιαζε να είναι το ακτινοβόλο κέντρο ενό ς κύκλου που σχημάτιζε γύρω της μια πιο ε­ κτεταμένη ατμόσφαιρα από εκείνη άλλων όντων: ό ­ ποιος έμπαινε σ' αυτήν, υΦίστατο τη δύναμη ενός ανε­ μοστρόβιλου από λάμψεις και σκέψεις που τον απορ­ ροφού σαν . Υποχρεωμένος να παλέψει ενάντια σ' αυτή την ανεξήγητη δύναμη , ο Βίλφριντ θ ριάμβευσε μόνον μετά από μεγάλες προσπάθ ειες. Ό μως, όταν διέσχισε τον περίβολο αυτού του σπιτιού , ξανακατέκτησε την ε­ λεύθ ερη βούλησή του , βάδισε βιαστικά προς το πρε­ σβυτέριο και σύντομα βρέθηκε κάτω από το ψηλό, ξύ ­ λινο θόλο που χρησίμευε για περιστύλιο στην κατοικία του κυρίου Μπέκερ. 'Ανοιξε την πρώτη , στολισμένη με noever πό ρτα, που πάνω της ο άνεμος είχε σπρώξει το χιόνι και κτύπησε ζωηρά τη δεύτερη πόρτα λέγοντας: - Μου επιτρέπετε να περάσω τη βραδυά μαζί σας , 52 Digitized by 10uk1s, May 2010

κύ ριε Μπ έκερ ; - Ναι, είπαν δυο φωνέ ς που ο τόνος τους συγχεόταν. Μπαίνοντας στο δωμάτιο υποδοχής, ο Βίλφριντ ε­ π έστρεφε βαθ μιαία στην πραγματική ζωή . Χαιρ έτισε πολύ στοργικά την Μίνα, έσφιξε το χέ ρι του κυρίου Μπέκερ, έφερε το βλέμμα του σ' έναν πίνακα του ο­ ποίου οι εικόνες ηρ έ μησαν τις αναστατώσεις της υ λική ς του Φύσης, στην οποία συντελούνταν ένα φαινόμενο παρόμοιο μ' εκείνο που κυριεύει τους ανθ ρ ώπους οι ο­ ποίοι είναι συνη θ ισμένοι σε παρατεταμένες σκέψεις. Αν κάποια γεμάτη δύναμη σκέψη υψ ώνει στα φτερά της Χί μαιρας έναν σοφό ή έναν ποιητή και τον απομο­ νώνει από τις εξωτερικ ές περιστάσεις που περισΦίγ­ γουν εδώ κάτω, εκτοξεύοντάς τον μέσα από περιοχέ ς χωρίς σύνορα όπου οι πιο τεράστιες συ λλογ ές γεγονό­ των γίνονται αφαιρ έσεις, όπου τα μεγαλύ τερα έργα της φύσης είναι εικόνες, αλίμονό του αν κάποιος ξαφνικό ς θό ρυβος ταράξει τις αισθήσεις του και επαναΦ έρει την ταξιδεύ τρα ψυχή του στη φυλακή της από κόκκαλα και σάρκα. Η σύγκρουση αυτών των δυο δυνάμεων, του Σώ ματος και του Πνεύ ματος, που η μια συμμετέχει στην αό ρατη δράση του κεραυνού και η άλλη μοιράζε­ ται με την ευαίσθητη φύση αυτή την ήπια αντίσταση που αψηΦά στιγμιαία την καταστροΦή, αυτή η πάλη , ή καλύτερα αυτό το τρομερό ζευγάρωμα, γεννά ανήκου­ στα δεινά. Το κορμί ξαναζήτησε τη Φλόγα που το κα­ τατρώγει και η Φλόγα ξανάρπαξε τη λεία της. Ό μως, αυτή η συγχώνευση δεν πραγματοποιείται χωρίς τους αναβρασμού ς, χωρίς τις εκρήξεις και τα μαρτύ ρια που ορατές τους μαρτυρίες μας προσφέρει η χημεία όταν διαχωρίζονται δυο εχθ ρικ έ ς αρχέ ς που είχε θ ελήσει να ενώσει. Ε δώ και μερικ έ ς μέρες, όταν ο Β ίλφριντ έ μπαι53 Digitized by 10uk1s, May 2010

νε στο σπ ίτι της Σ εραΦίτας, το κορμί του έπεφτε σ' ένα βάραθρο. Μ ' ένα μόνον βλέμμα , αυτό το μοναδικό π λάσμα τραβού σε το πνεύ μα του Βίλφ ριντ στην σφα ίρα όπου ο Δ ιαλογισμό ς τραβά τον σοφό , όπου η Προσευ­ χή μεταΦέρει τη θ ρησκευ ό μενη ψυχή , όπου το Ό ραμα Φέρνει τον καλλ ιτ έχνη , όπου ο Ύπνος μεταΦέρει μερι­ κού ς ανθ ρ ώπους, γιατ ί ο καθένας έχει το δρό μο του για να πάει στις ανώτερες αβύσσους, ο κα θένας έχει τον ο­ δηγό του για να κατευ θυνθ ε ί εκεί, όλοι υποφέρουν στην επιστροΦή. Μόνον εκε ί ξεσχίζονται τα π έπ λα και φανερώνεται γυμνή η Αποκάλυψη, διάπυρη και τρομε­ ρή αποκάλυψη ενό ς άγνωστου κόσμου , από τον οποίο το πνεύ μα φέρνει εδώ κάτω μόνον κουρέλια . Για τον Β ίλφριντ, μια ώ ρα κοντά στην Σ εραφ ίτα έ μοιαζε συχνά με το όνειρο που απορροφά τα άγρια θηρία και ό που κάθε νευρική θηλή γ ίνεται το κέντρο μιας ακτινοβόλας απόλαυσης. Έφευγε τσακισμένος σαν ν έα κοπέλα που εξαντλήθηκε ακολουθώντας την πορεία ενό ς γίγαντα. Το κρύ ο , μαστιγώνοντάς τον με δύ ναμη , άρχισε να κα­ τευνάζει τα νοσηρά τρεμουλιάσματα που του προκα­ λού σε ο συνδυασμό ς αυτών των δυο βίαια δ ιαχωρισμέ ­ νων Φύσεων. Ύστερα ξαναρχόταν πάντα στο πρεσβυ­ τέριο, καθώ ς τον προσέλκυε κοντά στην Μ ίνα το θέαμα της συνη θ ισμένης ζωή ς για το οποίο διψού σε, όπως έ­ νας τυχοδιώκτης από την Ευρώπη διψά για την πατρ ί­ δα του όταν τον κυριεύσει η νοσταλγία μέσα στο μα­ γευτικό θέαμα που τον είχε αποπλανήσει στην Ανατο­ λή . Εκείνη την στιγμή, κουρασμένος περισσότερο από ποτέ , αυτό ς ο ξένος έπεσε σε μια πολυ θρ όνα και κοίτα­ ξε για λίγο γύ ρω του , όπως όταν ξυπνά κανείς. Ο κύ ­ ριος Μπέκερ , που ε ίχε αναμφ ίβο λα εξοικειωθ ε ί , καθώς και η κόρη του , με την εμφανή παραξενιά του φιλοξε54 Digitized by 10uk1s, May 2010

νου μένου του ς, συν έχισαν και οι δυ ο τη δου λειά του ς. Το δωμάτιο υ ποδοχής είχε για διακό σμηση μια συ λλογή από έντομα και κοχύλια της Νορβηγίας. Αυ τά τα αντικείμενα, επιδέξια τοποθ ετημένα στο κίτρινο ξύ ­ λο των ελάτων που επένδυ ε του ς τοίχου ς, σχημάτιζαν μια π λού σια ταπισερί στην οποία ο καπνό ς του ταμπά­ κου είχε αποθέσει τα αιθ αλώδη χρώ ματά του . Στο βά­ θ ος, απ έναντι από την κυ ρίως π ό ρτα, ορθ ωνόταν μια τεράστια θ ερμάστρα από σφυ ρήλατο σίδερο, που επι­ μελώς στιλβωμένη από την υ πηρ έτρια γυ άλιζε σαν να ήταν καθ αρό ς χάλυ βας. Καθ ισμένος σε μια μεγάλη κεν­ τητή πολυ θ ρόνα, κοντά στη θ ερμάστρα, μπροστά σ' ένα τραπέζι και με τα πόδια σ ' ένα ανοικτό κου τί με γού ­ νινη επ ένδυ ση για να τα κρατά ζεστά, ο κύριος Μπέκερ διάβαζε ένα δίπτυ χο βιβλίο τοποθ ετημένο πάνω σε άλ­ λα βιβλία σαν σε αναλόγιο. Στ ' αριστερά του ήταν ένα σταμνάκι με μπύ ρα και ένα ποτήρι' στα δεξιά του έκαι­ γε μια καπνισμένη λάμπα που συντηρού νταν με λάδι ψαριού . Ο ιερέ ας έμοιαζε καμιά εξηνταριά ετών. Η φυ σιογνωμία του ανήκε σ' εκείνον τον τύπο που είχαν αγαπήσει οι χρωστήρες του Ρ έ μπραντ: τα μάτια του εί­ ναι μικρά και ζωηρά, περιβάλλονται από κύ κλου ς ρυ­ τίδων και από πάνω του ς είναι χοντρά γκριζωπά φρύ ­ δια' τα λευ κά μαλλιά του ξεφεύ γου ν σε δυ ο βοστρυ χω­ τού ς θυ σάνου ς κάτω από τον λευ κό βελούδινο σκούφο, το μέτωπο είναι π λατύ και φαλακρό , το πλατύ πηγούνι κάνει το κόψιμο του προσώπου σχεδόν τετράγωνο, κα­ τόπιν αυτή η βαθ ιά ηρεμία που αποκαλύ πτει στον πα­ ρατηρητή κάποια δ ύναμη , την ισχύ την οποία δίνει το χρήμα, τη δημαρχιακή εξου σία του αρχιμαγίστρου , τη γνώ ση της τέχνης ή την τετράγωνη δύναμη της ευ τυ χι­ σμένης άγνοιας. Αυ τός ο ωραίος γ έρος, του οποίου η 55 Digitized by 10uk1s, May 2010

ευσωμία φαν έρωνε ρωμαλέα υγεία, ήταν τυ λ ιγμένος στη ρό μπ α του απ ό χοντρή τσόχα στολ ισμένη απ λώς με ούγια. Κρατούσε σοβαρά στο στό μα μια μακριά π ίπ α από άργιλο και σε ίσα διαστήματα άφηνε να φεύγει ο καπνό ς του ταμπ άκου π αρακολου θώντας τους αλλόκο­ τους στροβίλους με αφηρημένο βλέμμα , καθώς ή ταν α­ ναμΦίβολα απορροφημένος σε συ λλογισμούς π ου διευ­ κολύνουν τη χώνεψη π ροσπ αθώντας ν ' αφομοιώσει τις σκέψεις του συγγραΦέα του οποίου τα έ ργα τον απ α­ σχολούσαν. Απ ό την άλλη π λευρά της θερμάστρας και κοντά στην π ό ρτα που επ ικοινωνούσε με την κουζίνα, διακρινόταν αμυδρά η Μίνα μέσα στην ομίχλη που δη­ μιουργούσε ο καπνό ς , τον οπ οίο φαιν όταν π ως είχε συ­ νη θ ίσει. Μπ ροστά της, σ ' ένα τραπ εζάκι, υ πήρχαν σύ­ νεργα δου λειάς απ αραίτητα σε μια υ πηρέτρια : μια στοίβα π ετσέτες, κάλτσες για μπ άλωμα και μια λάμπ α π αρόμοια μ ' εκείνη π ου Φώτιζε τις λευκέ ς σελίδες του βιβλίου στο οποίο ο π ατέ ρας της φαινόταν απ ορροφη­ μένος. Το δροσερό π ρ όσωπ ό της , στο οπ οίο το λεπτό του π ερίγραμμα απ οτύ π ωνε μια μεγάλη αγνότητα, ε­ ναρμονιζόταν με την αθ ωότητα η ο ποία εκφραζόταν στο λευκό της μέτωπο και στα φωτεινά της μάτια. Κα­ θόταν στητή στην καρέκλα της σκύβοντας ελαφρά π ρος το Φως για να βλέπ ει καλύτερα και αποκάλυ πτε εν α­ γνοία της την ομορΦιά του στήθους της. Ήταν κιόλας ντυμένη για τη νύχτα με μια λευκή βαμβακερή ρ ό μπ α. Ένας απλός σκούφος απ ό χασέ, χωρίς άλλο στολίδι ε­ κτός από μια σφηγκοφωλ ιά από το ίδιο ύφασμα, σκέ ­ π αζε την κόμη της. Αν και βυθισμένη σε κάπ οιο μυστι­ κό συλλογισμό , μετρούσε, χωρίς να κάνει λάθος, τις κλωστέ ς της π ετσέτας ή τις θη λ ιές της κάλτσας. Π ροσέ­ φερε έτσι την π ιο π λή ρη εικόνα, τον π ιο αλη θ ινό τύ πο 56 Digitized by 10uk1s, May 2010

της γυναίκας η οποία προορίζεται για τις επίγειες δου ­ λειέ ς, που το βλέμμα της μπορούσε να διαπεράσει τα σύ ννεφα του ιερού , αλλά που μια σκέψη συ γχρόνως τα­ πεινή και φιλεύ σπλαχνη κρατούσε στο ύψος του άνδρα. Ο Β ίλφριντ είχε ριχθ εί σε μια πολυ θ ρ όνα ανάμεσα σ' αυ τά τα δυ ο τραπέζια και παρατηρού σε μ' ένα είδος μέθης αυτόν τον γεμάτο αρμονίες πίνακα με τον οποίο τα σύννεφα του καπνού δεν ταίριαζαν καθόλου . Το μο­ ναδικό παράθυ ρο, που στη διάρκεια της καλή ς εποχής Φώτιζε αυ τό το δωμάτιο υ ποδοχής, ήταν επιμελώς κλει­ στό . Μια παλιά ταπισερί, που χρησίμευ ε για κου ρτίνα, στερεωμένη σ' ένα ραβδί, κρεμιόταν σχηματίζοντας χοντρές πτυ χές. Τίποτα το ιδιαίτερα γραφικό , τίποτα το εντυ πωσιακό, αλλά μια αυ στηρή απλότητα, μια αλη­ θ ινή αγαθότητα, η αμεριμνησία της φύσης και όλες οι συνήθειες μιας οικιακής ζωής χωρίς ταραχέ ς και έ­ γνοιες. Πολλές κατοικίες έχου ν ονειρική εμΦάνιση , σ' αυ τέ ς η λάμψη της περαστικής απόλαυ σης κρύβει τα ε­ ρείπια κάτω από το ψυ χρό χαμόγελο της πολυ τέλειας, ό μως αυτό το δωμάτιο υ ποδοχής ήταν έξοχο στην πε­ ζότητά του , αρμονικό στα χρώ ματά του και αΦύπνιζε πατριαρχικ ές σκ έψεις μιας πλήρου ς και γεμάτης κατά­ νυ ξη ζωής. Τη σιωπή τάραζαν μόνον ο ήχος από το περπάτημα της υ πηρ έτριας που προετοίμαζε το δείπνο και τα τσιτσιρίσματα του παστού ψαριού καθώς το τη­ γάνιζε σε αλατισμένο βού τυ ρο σύ μφωνα με τη μέθοδο της χώρας. - Θέλετε να καπνίσετε μια πίπα; είπε ο ιερ έας αρπά­ ζοντας την ευ κα ιρία μ ια στιγμή που νό μισε ότι ο Β ίλ ­ φριντ μπορού σε να τον ακού σει. - Ευ χαριστώ , αγαπητέ κύ ρ ιε Μπ έκερ, απάντησε. - Σήμερα δείχνετε να υ ποφέρετε περισσότερο απ ' 57 Digitized by 10uk1s, May 2010

ό ,τι συνήθως, του είπε η Μ ίνα εντυπωσιασμένη απ ό την αδυναμία που πρό διδε η φωνή του ξένου . - Π άντα είμαι έτσι όταν φεύγω από τον πύ ργο. Η Μίνα ανασκίρτησε . - Σ' αυτόν κατοικεί ένα παράξενο άτομο, κύ ριε ιε­ ρέα, συνέχισε ο Β ίλφριντ μετά από μια παύ ση . Εδώ και έξι μήνες που είμαι σ ' αυτό το χωριό , δεν έχω τολμήσει να σας κάνω ερωτήσεις γι' αυτήν και σήμερα είμαι υπο­ χρεωμένος να π ιέσω τον εαυτό μου για να σας μιλήσω γι ' αυτήν. Έχω αρχίσει να μετανιώνω πικρά που ο χει­ μώνας διέκοψε το ταξίδι μου και είμαι υποχρεωμένος να παραμείνω εδώ , ό μως τους δυο τελευταίους μήνες, κάθ ε μέρα που περνά οι αλυσίδες που με δ ένουν με το Ζαρβί με περισΦίγγουν πιο δυνατά και φοβάμαι πως θ α τελ ειώσω εδώ τις μέρες μου . Ξ έρετε π ώ ς συνάντησα την Σ εραφίτα, τι εντύπωση μου έκαναν το βλέμμα της και η φωνή της, τέλος π ώ ς έγινα δεκτό ς στο σπίτι αυτής που δεν δ έχεται καν έναν. Απ ό την πρώτη μέρα, έρχο­ μαι εδ ώ για να σας ζητήσω πληροφορίες γι' αυτό το μυ­ στηριώδες πλάσμα. Εδώ αρχίζουν για μένα τα μάγια . . . - Μάγια ! Φώναξε ο ιερ έας τινάζοντας τις στάχτες της πίπας του σ' ένα κακότεχνο πιάτο γεμάτο άμμο που του χρησίμευε για πτυελοδοχείο. Υπάρχουν μάγια; - Βέβαια, εσείς που αυτή την στιγμή διαβάζετε τόσο ευσυνείδητα το βιβλίο ΜΑΓΓΑΝΕΙΕΣ του Ζαν Βιέρ , θ α καταλάβετε την εξήγηση την οποία μπορώ να σας δώ σω για τα αισθή ματά μου , συνέχισε αμέσως ο Β ίλφριντ. Αν μελετήσουμε προσεκτικά τη φύση στις μεγάλες της επα­ ναστάσεις όπως και στα μικρά της έργα, είναι αδύνα­ τον να μην αναγνωρίσουμε τη δυνατότητα της μαγείας δίνοντας σ' αυτή τη λέξη την πραγματική της σημασία. Ο άνθ ρωπος δεν δημιουργεί δυνάμεις, χρησιμοποιεί τη 58 Digitized by 10uk1s, May 2010

μόνη δύναμη που υπάρχει και που συμπυκνώνει όλες τις άλλες, την κίνηση , αυτή την ακατανόητη ανάσα του Παντοκράτορα Κτίστη των κόσμων. Τα είδη είναι τόσο καλά διαχωρισμένα που το ανθρ ώπινο χέρι δεν μπορε ί να τα συγχωνεύσει και το μοναδικό θ αύμα για το οποίο είναι ικανό πραγματοποιήθηκε στο συνδυασμό των δυο εχθ ρικών ουσιών . Επιπλέον, η πυρίτιδα είναι αμφιθ α­ λής αδελΦή του κεραυνού ! Κι όταν πρέπει να ξεπηδή­ σει ξαφνικά μια δημιουργία; Κάθε δημιουργία απαιτεί χρόνο και ο χρόνος δεν προχωρά ούτε υποχωρεί αν τον σπρώξουμε με το δάκτυλο. Έτσι έξω από εμάς, η φύση υπακούει σε νό μους των οποίων η τάξη και η ισχύς δεν μεταστρέφονται από καν ένα ανθ ρ ώπινο χέ ρι. Ό μως, αφού έχουμε γνωρίσει έτσι την Ύλη , δεν θα ήταν λογι­ κό να μην αναγνωρίσουμε μέ σα μας την ύπαρξη μιας τερατώδους δύναμης της οποίας τα αποτελέσματα είναι τόσο δύσκολο να υπολογισθούν που οι γνωστέ ς γενιέ ς δεν τα έχουν ακό μα ταξινομήσει πλή ρως. Δ εν σας μιλώ για τη δύναμη ν ' αναγάγει κανείς τα πάντα σε αφαιρέ­ σεις, να υποχρεώνει τη φύ ση να περιορισθ εί στο Λόγο, γιγαντιαία πράξη , την οποία ο χυδαίος δεν συλλογίζε­ ται όπως δεν σκέφτεται και την κίνηση, αλλά η οποία έχει οδηγήσει τους Ινδούς θ εό σοφους να εξηγούν τη δημιουργία με το λόγο στον οποίο έχουν δ ώσει την αντίστροφη ισχύ . Το μικρότερο κομματάκι της τροφής τους, ένας κόκκος ρύζι απ ' όπου βγαίνει η δημιουργία και στον οποίο αυτή η δημιουργία ανάγεται εναλλακτι­ κά, τους προσέφερε μια τόσο καθ αρή εικόνα του δη­ μιουργικού λόγου και του αφαιρετικού λόγου , που ή­ ταν πολύ απλό να εφαρμόσουν αυτό το σύστημα στην παραγωγή των κόσμων. Η π λειοψηΦία των ανθ ρ ώπων περιορ ίζεται στον κόκκο του ρυζιού που έχει σπαρεί 59 Digitized by 10uk1s, May 2010

στο πρώτο εδάΦιο όλων των Γενέσεων. Ο άγιος Ιωάν­ νης, λέγοντας ότι ο Λόγος ην προς τον Θ εόν, απλώ ς πε­ ριέπλεξε τη δυσκολία. Ό μως η δημιουργία των σπό ­ ρων, η βλάστηση και η άνθηση των ιδεών μας είναι κά­ τι μικρό , αν συγκρίνουμε αυτή την ιδιότητα, την οποία μοιράζονται πολλοί άνθ ρωποι, με την εντελώς ατομική ικανότητα να μεταβιβάζει κανείς σ' αυτή την ιδιότητα περισσότερο ή λιγότερο δρώσες δυνάμεις, δεν ξέρω κι εγώ χάρη σε ποια συγκέντρωση, να την μεταΦέρει σε μια τρίτη , σε μια ένατη , σε μια εικοστή έβδομη δύναμη , να την κάνει να κυριαρχεί πάνω στις μάζες και να πε­ τυχαίνει μ' αυτό τον τρό πο μαγικά αποτελέσματα συμ­ πυκνώνοντας τα αποτελέσματα της Φύ σης. Ω στόσο, ο­ νομάζω μαγεία αυτήν την τεράστια δράση που συντε­ λε ί ται ανάμεσα σε δυο μεμβράνες στον ιστό του εγκε­ φάλου μας. Συναντούμε στην ανεξερεύνητη φύση του Πνευματικού Κόσμου ορισμένα όντα οπλ ισμένα με αυ­ τές τις πρωτοφανείς ικανότητες, που μπορού ν να συγ­ κριθ ού ν με την τρομερή δ ύναμη την οποία διαθέτουν τα αέρια στον φυσικό κόσμο και που συνδυάζονται με άλλα όντα, τα διαπερνούν ως δρώσα αιτία, τους κά­ νουν μάγια ενάντια στα οποία αυτοί οι φτωχοί είλωτες είναι ανυπεράσπιστοι: τα μαγεύ ουν, κυριαρχού ν πάνω τους, τα υποτάσσουν σε μια φρικτή υποτέλεια και κά­ νουν να βαραίνουν πάνω τους τα λαμπρά έργα και το φάσμα μιας ανώτερης φύσης, δρώντας άλλοτε σαν το ψάρι που λέγεται νάρκη το οποίο η λεκτρίζει τον ψαρά και τον κάνει να μουδιάσει, άλλοτε σαν μια δόση Φω­ σφόρου που διεγείρει την ζωή ή επιταχύνει την εκτό­ ξευση , άλλοτε σαν το όπιο που αποκοιμίζει τη σωματι­ κή Φύση , απελευ θ ερώνει το πνεύ μα από τα δεσμά του , το αΦήνει να πετάξει πάνω από τον κόσμο, του δείχνει 60 Digitized by 10uk1s, May 2010

τον κόσμο μέσα απο ενα οπτικό πρίσμα και αποσπά από αυτόν την τροφή που του αρέσει περισσότερο , άλ­ λοτε τ έλος σαν την καταληψία που εκμηδεν ίζει όλες τις δυνάμεις σε όφελος ενό ς μόνον οράματος. Τα θαύματα, τα μάγια , ο ι μαγγανείες , η γητειά , τέλος οι πράξεις που ατόπως ονομάζονται υπερφυσικέ ς , δεν είναι δυνατές και δεν μπορούν να εξηγηθούν παρά με τον δεσποτισμό με τον οπο ίο ένα Πνεύ μα μας αναγκάζει να υποστού με τα αποτελέσματα μιας μυστηριώδους οπτικής η οποία μεγεθύνει, σμικρύνει ή εξυψ ώνει τη δημιουργ ία, την κάνει να κινείται μέσα μας κατά τη βούλησή του , μας την παραμορΦώνει ή μας την καλλωπίζει, μας θέλγει στον ουρανό ή μας βυθίζει στην κόλαση , τα δύο άκρα με τα οπο ία εκφράζονται η ακρα ία απόλαυση και ο α­ κραίος πόνος. Αυτά τα φαινόμενα είναι μέσα μας και όχι έξω από μας. Το ον το οποίο ονομάζουμε Σεραφίτα μου φα ίνεται πως ε ίναι ένας από αυτού ς τους σπάνιους και τρομερούς δαίμονες που μπορού ν να συνθλίβουν τους ανθ ρ ώπους, να πιέζουν τη φύση και να μοιράζον­ ται την σκοτεινή δύ ναμη του Θ εού . Η αλλη λουχία από τα μάγια της άρχισε σε μένα με τη σιωπή που μου επι­ βλήθηκε. Κάθε φορά που τολμούσα να θέλω να σας ρωτήσω γι ' αυτήν, μου φαινόταν πως θ α αποκάλυπτα ένα μυστικό του οποίου θα έπρεπε να ε ίμαι ο αδιάΦθο­ ρος Φύλακας, κάθε φορά που ήθ ελα να σας ρωτήσω, μια καυτή σφραγίδα έκλεινε τα χείλη μου και ήμουν το ακού σιο ό ργανο αυτής της μυστηριώδους υπ εράσπισης. Μ ε βλέπετε εδ ώ για εκατοστή φορά, καταβεβλημένο, τσακισμένο, γιατί έγινα το παιχνίδι του κόσμου των παραισθήσεων τον οποίο κουβαλά μέσα της αυτή η γλυκειά και εύθ ραυστη για σας τους δυο ν έα κοπ έλα, που ό μως για μένα είναι η πιο σκληρή μάγισσα. Ναι, 61 Digitized by 10uk1s, May 2010

για μένα είναι σαν μάγισσα, που στο δεξί της χέρι κου­ βαλά ένα αό ρατο μηχάνημα για να κινεί την υδρόγειο και στο αριστερό της τον κεραυνό για να δ ιαλύ ει τα πάντα κατά τη βούλησή της. Τέλος, δεν μπορώ πια να κοιτάξω το μέτωπό της, έχει μια ανυπόφορη φωτεινό ­ τητα. Ε δ ώ και μερικ έ ς μέρες βαδίζω πολύ αδέξια στο χείλος των αβύ σσων της τρ έλας που δεν μπορώ πια να σιωπώ . Αρπάζω, λοιπόν , την ευκαιρία, τού τη την στιγ­ μή που έχω το κουράγιο ν ' αντισταθώ σ' αυτό το τέρας το οποίο με σέρνει πίσω του , χωρίς να με ρωτά αν μπο­ ρώ ν ' ακολουθήσω το πέταγμά του . Ποια είναι; Την έ­ χετε δει ν έα ; Γεννήθηκε ποτέ ; Έχει γονείς; Γεννήθηκε από την ένωση του πάγου και του ήλιου ; Π αγώνει και καίει, αποκαλύ πτεται και αποσύ ρεται σαν ζη λότυπη α­ λήθεια, με ελκύει και μ' απωθεί, μου δίνει μια την ζωή και μια το θάνατο, την αγαπώ και τη μισώ . Δ εν μπορώ πια να ζω έτσι, θέλω να είμαι ολοκληρωτικά είτε στον ουρανό , είτε στην κόλαση. Κρατώντας με το ένα χέρι την πίπα του που την εί­ χε ξαναγεμίσει, με το άλλο το καπάκι της χωρίς ό μως να το κλείνει, ο κύριος Μπέκερ άκουγε τον Β ίλφριντ με μυστηριώδες ύφος, κοιτώντας στιγμέ ς-στιγμές την κό ρη του που έμοιαζε να καταλαβαίνει αυτή τη γλώσ­ σα, σε αρμονία με το ον που την εν έπνεε. Ο Β ίλφριντ ήταν ωραίος σαν τον 'Αμλετ που αντιστέκεται στην σκιά του πατέ ρα του και με την οποία συνδιαλέγεται βλέποντάς την να ορθώνεται μόνον γι' αυτόν ανάμεσα στους ζωντανού ς. - Αυτό μοιάζει πολύ με τα λόγια ενό ς ερωτευμένου άνδρα, είπε με αΦέλεια ο καλός ιερέας . - Ε ρωτευμένος ! συνέχισε ο Βίλφριντ, ναι, σύ μφωνα με τη χυδαία άποψη . Ω στόσο, αγαπητέ μου κύ ριε 62 Digitized by 10uk1s, May 2010

Μπέκερ , καμιά λέξη δεν μπορεί να εκφράσει την φρε­ νίτιδα με την οποία ορμώ προς αυτό το άγριο π λάσμα. - Την αγαπάτε, λοιπόν ; είπε η Μ ίνα μ' ένα τόνο μομ­ Φής · - Δ εσποινίς, νιώθω τόσο παράξενο τρεμούλιασμα ό ­ ταν την βλέπω και τόσο βαθ ιά θλ ίψη όταν δεν την βλέ­ πω πια, που σ' οποιονδήποτε άνδρα αυτές οι συγκινή­ σεις θ' ανάγγελλαν τον έ ρωτα, ό μως αυτό το αίσθημα κάνει δυο π λάσματα να πλησιάζουν περιπαθώς το ένα το άλλο, ενώ πάντοτε ανάμεσα σε μένα και σ' αυτήν α­ νοίγεται δεν ξέρω κι εγώ ποια άβυσσος, της οποίας το ψύ χος με δ ιαπερνά όταν είναι παρούσα και του οποίου η συναίσθηση εξατμίζεται όταν είμαι μακριά της. Την εγκαταλείπω κάθ ε φορά πιο απεγνωσμένος, επιστρέφω πάντα με μεγαλύτερο ζήλο, όπως οι σοφοί που ψά­ χνουν ένα μυστικό και που η φύση τους απωθ εί, όπως ο ζωγράφος που θέλει να βάλει την ζωή στο καναβάτσο του και συντρίβεται από όλα τα μέσα τα οποία προσ­ φέρει η τ έχνη σ' αυτή τη μάταιη προσπάθ εια. - Κύ ριε, όλα αυτά μου φαίνονται πολύ δικαιολογη­ μένα, απάντησε αφελώς η ν έα κοπέλα. - Πώ ς μπορείτε να ξέρετε, Μ ίνα; ρώτησε ο γ έρος. - Α , πατέρα μου , αν είχατε ,έρ θ ει μαζί μας σήμερα το πρωί στις κορυΦές του Φαλμπ έργκ και αν είχατε δει αυτό το πλάσμα να προσεύχεται, δεν θ α μου κάνατε αυτή την ερώτηση ! Θα λέγατε, όπως ο κύριος Β ίλφριντ, όταν το είδε για πρώτη φορά στο ναό μας: Είναι ο Νους της Π ροσευχής. Μ ια στιγμή σιωπής ακολούθησε τις τελευταίες λέ­ ξεις. - Α, βέβαια, συνέχισε ο Βίλφριντ, δεν έχει τίποτα το κοινό με τα πλάσματα που κινούνται στις τρύπες αυτής 63 Digitized by 10uk1s, May 2010

της υδρογείου . - Π άνω στο Φαλμπέργκ! Φώναξε ο γέρος ιερέας. Τι κάνατε για να Φθάσετε εκεί; - Δ εν ξέρω τίποτα, απάντησε η Μίνα. Η πορεία μου είνα ι για μένα τώ ρα σαν ένα όνειρο που μόνον την α­ νάμνησή του έχω κρατήσει. Ίσως δεν θ α το πίστευα καν αν δεν υπήρχε αυτή η υλική μαρτυρία. Έβγαλε το λουλούδι από τον μπού στο της και το έδειξε. Και οι τρεις έ μειναν με τα μάτια προσηλωμένα στο ακόμα φρ έσκο, ωραίο σαξ ίφραγο, που καθώ ς το Φώτιζαν οι λάμπες ακτινοβολούσε μέσα στο σύννεφο του καπνού σαν άλλο Φως. - Να τι είναι υπερφυσικό, είπε ο γ έρος κοιτώντας το λουλούδι που είχε ανθ ίσει μέσα στο χειμώνα. - Μια άβυσσος, Φώναξε ο Β ίλφριντ διεγερμένος από το άρωμά του . - Αυτό το λου λούδι μου φέρνει ίλιγγο, συνέχισε η Μίνα. Νομίζω ακόμα πως ακού ω τα λόγ ια αυτού του π λάσματος που είναι η μουσική της σκέψης, όπως βλέ­ πω ακόμα το φως του βλέμματός του που είναι η αγά­ πη . - Κάντε μου τη χάρη, αγαπητέ μου κύριε Μπέκερ, πείτε μου την ζωή της ΣεραΦίτας, αινιγματικού αν­ θ ρ ώπινου άνθ ους που την ε ικόνα του μας προσφ έρει αυτό το μυστηρ ιώδες ματσάκι. - Αγαπητέ μου φιλοξενού μενε, είπε ο ηλικιωμένος φυσώντας μια τούφα καπνού , για να σας εξηγήσω τη γ έννηση αυτού του πλάσματος, είναι αναγκαίο να δια­ λύ σω τα σύννεφα του πιο σκοτεινού απ ' όλα τα χρι­ στιανικά δόγματα, ό μως δεν είναι εύκολο να είναι κα­ νείς σαφής μιλώντας για την πιο ακατανόητη αποκάλυ­ ψη , τελευταία λάμψη της πίστης, που έχει ρίξει τις α64 Digitized by 10uk1s, May 2010

κτίνες της πάνω στο δικό μας σωρό λάσπης. Γνωρίζετε τον Σβέντενμποργκ ; - Τον έχω απλώς ακουστά, αλλά γι' αυτόν, για τα βι­ βλία του , για τη θ ρησκεία του , δεν ξέρω τίποτα. - Καλά , λοιπόν, θ α σας δ ιηγη θώ τα πάντα για τον Σβέντενμποργκ.

65 Digitized by 10uk1s, May 2010

3 ΣΕΡΑ ΦΙΤΑ-ΣΕΡΑ ΦΙΤΟΥΣ

Μετά από μια παύ ση στη διάρκεια της οποίας ο ιε­ ρ έας έ μοιαζε να συγκεντρώνει τις αναμνήσεις του , συ­ ν έχισε μ' αυτά τα λόγια: Ο Εμμανουήλ ντε Σβέντενμποργκ γεννήθηκε στην Ουψάλα, στη Σουηδία, τον Ι ανουάριο του 1688, κατά μερικού ς συγγραφείς, το 1689, σύ μφωνα με την επιτά­ φια π λάκα του . Ο πατέρας του ήταν επίσκοπος στην Σ κάρα. Ο Σβέντενμποργκ έζησε ογδόντα π έντε χρόνια, ο θάνατό ς του συνέβη στο Λονδίνο , στις 29 Μαρτίου 1772 . Χ ρησιμοποιώ αυτή την έκφραση για ν ' αποδώσω μια απλή αλλαγή κατάστασης. Σύ μφωνα με τους μαθη­ τές του , ο Σβέντενμποργκ έζησε στο Ζαρβί και στο Π α­ ρ ίσι μετά από αυτή την ημερομηνία. Επιτρέψτε μου , α­ γαπητέ μου κύ ριε Βίλφριντ, είπε ο κύ ριος Μπ έκερ κά­ νοντας μια χειρονομία για να προλάβει κάθε διακοπή, αφηγού μαι γεγονότα χωρίς να τα επιβεβαιώνω, χωρίς να τα αρνού μαι. Ακού στε και κατόπιν σκεφτείτε για όλα αυτά ό ,τι θέλετε. Θα σας εμπόδιζα, αν έκρινα, α­ σκού σα κριτική , συζητού σα τα δόγματα, για να δη λώ66 Digitized by 10uk1s, May 2010

σω την πνευματική μου ουδετερότητα ανάμεσα στη λο­ γική και ΕΚΕΙΝΟΝ. Η ζωή του Ε μμανουήλ Σβέντενμποργκ χωρίσθηκε σε δυο μέ ρη , συνέχισε ο ιερ έας. Απ ό το 1688 μέχρι το 1745 , ο βαρώνος Ε μμανουήλ ντε Σβέντενμποργκ εμφα­ νίσθηκε στον κόσμο ως ένας άνθ ρωπος με πολύ πλατιά γνώση , ευυπόληπτος, αγαπητό ς για τις αρετές του , πάντοτε άμεμπτος, συνεχώς χρήσιμος . Αν και κατείχε υψη λά δημόσια αξιώματα στη Σουηδία, δημοσίευσε από το 1709 μέχρι το 1740 έ ργα ορυκτολογίας, φυσικής, μαθηματικών και αστρονομίας, πολυάριθ μα και ογκώ ­ δη βιβλία που φώτισαν τον λόγιο κόσμο. Εφεύρε τη μέθοδο κατασκευή ς δεξαμενών για την υποδοχή των π λοίων. Έγραψε για τα πιο σημαντικά ζητήματα, από το ύψος της π λημμυρίδας μέχρι τη θέση της γης. Ανα­ κάλυψε τόσο τα μέσα για να κατασκευάζονται καλύτε­ ροι υδροφράκτες για τα κανάλια, όσο και τις πιο απλές μεθόδους για την εξόρυξη των μετάλλων. Τέλος, με ό ­ ποια επιστήμη ασχολήθηκε την έκανε να προοδεύσει. Μελέτησε στη διάρκεια της νιότης του εβραϊκά, ελληνι­ κά, λατινικά και τις ανατολ ικές γλώσσες,η γνώση των οποίων του έγινε τόσο οικεία που πολλοί διάσημοι κα­ θηγητέ ς τον συμβου λεύ ονταν συχνά και μπό ρεσε ν' α­ ναγνωρίσε ι στην Ταρταρία τα υπολείμματα του πιο αρ­ χαίου βιβλίου του Λόγου του Θεού , που ονομάζεται οι ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ και ΟΙ ΡΗΣΕΙΣ , για το ο­ ποίο μιλά ο Μωυσής στους ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ΚΑ 14,15, 2730) , ο Ι ησούς του Ναυή , ο Ι ερεμίας και ο Σ αμουήλ . ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ είναι το ιστορικό μ έρος και ΟΙ ΡΗΣΕΙΣ το προφητικό μέρος του βιβλίου που προηγεί­ ται της ΓΕΝΕΣΗΣ. Ο Σβέντενμποργκ βεβαίωσε ακόμα ότι το ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ, το οποίο μνημονεύει ο Ι η fJ7 Digitized by 10uk1s, May 2010

σού ς του Ναυή , υπήρχε στην Ανατολική Ταρταρία στη λατρεία των Σχέσεων. Ένας Γάλλος δικαίωσε προσ­ φάτως τις προβλέψεις του Σβέντενμποργκ, αναγγέλλον­ τας ότι βρήκε στη Βαγδάτη πολλά μέρη της Β ίβλου ά­ γνωστα στην Ευρώπη . Στο Π αρ ίσι, κατά τη διάρκεια της σχεδόν πανευρωπαϊκής συζήτησης την οποία προ­ κάλεσε ο ζωικός μαγνητισμό ς και στην οποία πήραν ε­ νεργό μέ ρος όλοι σχεδόν οι λόγιοι, το 1785 , ο κύριος μαρκήσιος ντε Τομέ πήρε εκδίκηση για τη μνήμη του Σβέντενμποργκ καταρρίπτοντας τους ισχυρισμού ς που ξέφυγαν από τους επιτρόπους τους οποίους είχε ορίσει ο βασιλιάς για να εξετάσουν τον μαγνητισμό . Αυτοί οι κύριοι ισχυρίζονταν ότι δεν υπήρχε μιά θ εωρία για τον μαγνητισμό , ενώ ο Σβέντενμποργκ είχε ασχολη θ εί από το 1720 . Ο κύ ριος ντε Τομέ εκμεταλλεύ τηκε αυτή την ευκαιρία για να δείξει τις αιτίες της λήθης στην οποία οι πιο διάσημοι άνδρες αφήνουν τον Σουηδό λόγιο για να μπορούν ν ' αναδιφού ν τους θησαυρού ς του και να τους χρησιμοποιούν για τις εργασίες τους. «Μερικοί από τους πιο επιφανείς, είπε ο κύριος ντε Τομέ υπαι­ νισσό μενος τη ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ του Μπιφόν, έχουν την αδυναμία να στολ ίζονται με τα φτερά του παγω­ νιού χωρίς να του αποδίδουν τιμές. » Τέλος, απέδειξε με ακαταμάχητες παραθέσεις, τις οποίες άντλησε από τα εγκυκλοπαιδικά έ ργα του Σβέντενμποργκ, ότι αυτός ο μεγάλος προΦήτης είχε προηγη θ εί κατά πολλού ς αιώνες της αργής πορείας των ανθ ρ ώπινων επιστημών: πράγματι, αρκεί να διαβάσει κανείς τα έργα του φιλο­ σοΦίας και ορυκτολογίας για να πεισθεί. Σ' ένα από­ σπασμα, γίνεται ο προάγγελος της σύ γχρονης χημείας, αναγγ έλλοντας ότι οι παραγωγ ές της οργανωμένης Φύ­ σης μπορού ν όλες να αποσυντεθ ού ν και καταλήγουν σε 68 Digitized by 10uk1s, May 2010

δυο καθ αρ ές αρχέ ς , ότι το νερό , ο αέρας , η φωτιά δεν ε ίναι στοιχεία , σ' ένα άλλο απόσπασμα , πηγαίνει με λί­ γα λόγ ια στα βάθη των μυστηρ ίων του μαγνητ ισμού , έ ­ τσι αφα ιρε ί από τον Μεσμέρ τη δόξα του πρώτου που μελέτησε το ζήτημα. Τέλος , να , ε ίπε ο κύ ρ ιος Μπ έκερ δε ίχνοντας ένα μακρύ ρ άφ ι στερεωμένο ανά μεσα στη θ ερμάστρα κα ι το παράθυρο στο οπο ίο υπήρχαν β ιβλία όλων των μεγεθών , δέκα επτά δ ιαφορετικά έ ργα, από τα οπο ία ένα μόνον , το ΕΡΓΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡΥ­ ΚΤΟΛΟΓΙΑΣ , που εκδόθηκε το 1734 , αποτελε ίτα ι από τρει ς τό μους σε δίφυλλο σχήμα. Αυτά τα έργα, που μαρτυρούν τ ις θ ετικές γνώσεις του Σ βέντενμποργκ , μου τα έδωσε ο κύ ριος Σ εραΦίτους , ο ξάδ ελφό ς του , πατέ­ ρας της Σ εραφίτας. Το 1740 , ο Σ βέντενμποργκ έπεσε σε απόλυτη σιωπή από την οπο ία βγήκε μόνον για να εγ­ καταλείψει τις εΦήμερες ασχολίες του κα ι να σκεΦ θ ε ί αποκλειστ ικά τον πνευματικό κόσμο. Πήρε τ ις πρώτες δ ιαταγ ές από τον Ουρανό το 1745 . Να πώς αφηγήθηκε ο ίδ ιος τον τρόπο που τον κάλεσε ο Θ εό ς: Ένα βράδυ , στο Λονδίνο , αφού ε ίχε δε ιπνήσει με μεγάλη ό ρεξη , μι α πυκνή ομίχλη εξαπλώθηκε στο δωμάτ ιό του . Όταν τα σκότη δ ιαλύθηκαν , ένα πλάσμα που ε ίχε ανθ ρ ώπ ινη μορφή σηκώθηκε από τη γωνιά του δ ωματίου του και του ε ίπε με τρομερή φωνή : Μην τρως τόσο ! Ο Σ βέντεν­ μποργκ δ εν έφαγε τ ίποτα. Την επό μενη νύχτα ήρθ ε ο ίδ ιος άνδρας , ακτινοβολώντας φως , και του ε ίπε : Μ' έ­

στειλε ο Θεός, ο οπο ίος σ' επέλεξε για να εξηγήσει στους ανθρώπους το νόημα του λόγου του και των δη­ μιουργιών του. Θα σου υπαγορέψω τι πρέπει να γρ ά ­ ψεις. Το ό ραμα κράτησε λίγα λεπτά. Ο ΑΓΓΕΛΟΣ , έλε­

γε , ήταν ντυμένος με πορφύρα. Σ τη δ ιάρκεια εκε ίνης της νύ χτας , τα μάτια του εσωτερικού ανθρώπου του ά69 Digitized by 10uk1s, May 2010

νοιξαν και έγιναν ικανά να δουν στον Ουρανό , στον κόσμο των Πνευμάτων κα ι στην Κόλαση , σε τρε ις δ ια­ φορετικέ ς σφα ίρες στ ις οπο ίες συνάντησε πρόσωπα τα οπο ία ήξερε , τα οπο ία ε ίχαν εκλε ίψε ι στην ανθ ρώπινη μορφή τους, άλλα από πολύ καιρό , άλλα πριν λίγο . Απ ό εκε ίνη την στιγμή , ο Σ βέντενμποργκ β ίωνε συνε­ χώ ς την ζωή των Πνευμάτων και έμεινε σ' αυτόν τον κόσμο ως απεσταλ μένο ς του Θ εού . Αν κα ι η αποστολή του αμφισβητήθηκε από τους απ ίστους, η συμπεριφορά του υπήρξε εμφανώ ς εκείνη ενό ς ανώτερου όντος της ανθ ρωπότητας. Καταρχήν, αν κα ι η περ ιουσία του πε­ ρ ιορ ιζόταν στα απολύτως αναγκαία, έδωσε τεράστια ποσά σε πολλές εμπορικέ ς πόλεις, σε μεγάλους ξεπε­ σμένους ή στα πρόθ υρα χρεωκοπ ίας ο ίκους, προφανώ ς αναζωογονώντας τους. Κανείς απ ' όλους όσους προσέ­ φυγαν στη γενναιοδ ωρί α του δεν έφυγε χωρίς να ικα­ νοπο ιη θ ε ί αμέσως. Ένας άπιστος ' Αγγλος άρχισε να τον ακολουθ ε ί , τον συνάντησε στο Π αρ ίσ ι κα ι αφηγή­ θηκε ότ ι στο σπ ίτ ι του ο ι πό ρτες ήταν συνεχώ ς ανοι­ κτές. Μ ια μέρα, ο υπηρέτης του παραπον έθηκε γ ι' αυτή την αμέλε ια, που θ α μπορού σε να τον εκθέσει σε υπο­ ψ ίες γ ια κλοπ ές χρημάτων του αφέντη του. - Να ε ίνα ι ήσυχος, ε ίπε ο Σ βέντενμποργκ χαμογε­ λώντας, του συγχωρώ τη δυσπ ιστ ία του , δ εν βλέπει τον Φύλακα που επιτηρεί το σπ ίτ ι . Π ρ άγματ ι, σ' όποια χώ­ ρα κ ι αν ζούσε, δ εν έκλ ε ινε ποτέ τις π όρτες του και τ ί­ ποτα δεν χάθηκε από το σπ ίτι του . Στο Γκ έτεμποργκ , πόλη που απ έχει εξήντα μ ίλ ια από την Στοκχόλμη , α­ νήγγειλε, τρεις μέρες πριν την άφ ιξη του ταχυ δ ρό μου , την ακρ ιβή ώ ρα της πυρκαγιάς που κατέστρεφε την Στοκχόλμη παρατηρώντας ότι το σπ ίτι του δ εν ε ίχε καε ί , πράγμα που ήταν αλήθε ια. Η βασίλ ισσα της 70 Digitized by 10uk1s, May 2010

Σ ουη δίας ε ίπε στο Βερολίνο στον βασιλ ιά τον αδελΦ ό της ότι μια από τ ις γυνα ίκες της συνοδ ε ίας της, που ε ί ­ χε κλητευ θ ε ί να π ληρώσε ι ένα ποσό το οπο ίο ήξερε ότι το ε ίχε δώσει ο άνδ ρας της προτού πεθάνει, αλλά που δεν έβρισκε την απόδ ε ιξη εξόΦλησής του , πήγε στο σπ ίτι του Σ βέντενμποργκ κα ι τον παρακάλεσε να ρω­ τήσει τον σύζυγ ό της πού μπορού σε να ε ίνα ι η απόδ ει­ ξη π ληρωμής. Την επαύριο, ο Σ βέντενμποργκ της υπ έ­ δειξε το μέ ρος όπου ήταν η απόδ ειξη , αλλά καθώ ς σύ μ­ φωνα με την επ ιθυμία αυτής της κυρ ίας ε ίχε παρακα­ λέσει τον μακαρ ίτη να εμφαν ισθ ε ί στη γυνα ίκα του , αυ­ τή ε ίδ ε στο όνειρό της τον σύζυγό της ντυμένο με τη ρό μπα την οπο ία φορού σε προτού πεθάνει κα ι της έδει­ ξε την απόδ ειξη στο μέρος το οπο ίο ε ίχε υποδείξει ο Σ βέντενμποργκ κα ι όπου ήταν πράγματ ι κρυμμένη . Μ ια μέ ρα, μπαρκ άροντας στο Λονδίνο, στο καράβι του π λοιάρχου Ντ ίξον, άκουσε μια γυνα ίκα που ρωτού σε αν ε ίχαν κάνει πολλές προμήθε ιες : -Δ εν χρε ιάζονται τόσες πολλές, απάντησε. Σ ε οκτώ μέρες , στις δύο η ώ ρα, θ α ε ίμαστε στο λι μάνι της Στοκχόλμης. Π ρ άγμα που έγινε. Η κατάσταση οραματισμού στην οπο ία ο Σ βέντενμποργκ έμπα ινε κατά τη βούλησή του σχετ ικά με τα επ ίγεια πρ άγματα, και η οποία εξέπληξε όλους εκείνους που την προσέγγ ισαν μέσα από τα θ αυμα­ τουργά της αποτελέσματα, δεν ήταν παρ ά μια περιορι­ σμένη εφαρμογή της ικανότητάς του να βλέπει τους ου­ ρανού ς. Απ ό αυτά τα ορά ματα εκε ίνο όπου αφηγείτα ι τα ταξίδ ια του στ ις αστρ ικέ ς χώρες ε ίναι από τα πιο παράξενα και οι περιγραΦ έ ς του δ εν μπορε ί παρ ά να εκπλήσσουν με την αΦέλε ια των λεπτομερειών. Ένας άν θ ρωπος, του οπο ίου η τεράστια επιστημονική συνει­ σφορά ε ίναι αδ ιαμφισβήτητη , που ένωνε την αντίληψη . 71 Digitized by 10uk1s, May 2010

τη θέληση , τη φαντασία, θ α ε ίχε σίγουρα εφεύ ρει ακό ­ μα καλύτερα, αν ε ίχε εφεύ ρει. Εξάλλου , η φανταστική λογοτεχν ία των ανατολ ικών δ εν προσφέρει τ ίποτα που να μπορε ί να δώσει μια ι δέα αυτού του μεθ υστικού και γεμάτου πο ίηση έργου , αν επιτρέπεται να συγκρ ίνουμε ένα έργο π ίστης με τα έργα της Αραβικής φαντασίας. Η αρπαγή του Σ βέντενμποργκ από τον άγγελο που του χρησ ίμευσε ως οδηγό ς στο πρώτο του ταξίδι, έχει μια λαμπρότητα που ξεπερνά κατά την από σταση που ο Θ εό ς έβαλε ανάμεσα στη γη και στον ήλιο τη λαμπρό­ τητα των επών του Κλόπστοκ, του Μίλτον , του Τάσο και του Δάντη . Αυτό το μέ ρος, που χρησιμεύ ει ως αρχή στο έργο του ΑΣΤΡΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ , δ εν δημοσιεύθηκε πο­ τέ, ανήκει στις προφορικέ ς παραδόσεις τις οπο ίες άφη­ σε ο Σ βέντενμποργκ στους τρεις μαθητές του που είχε περισσότερο στην καρδ ι ά του. Ο κύ ριος Σ ιλβερ ίχμ το έχει γραπτό . Ο κύ ριος Σ εραΦ ίτους θέλησε κάποτε να μου μιλήσει γι ' αυτό , αλλά η ανάμνηση του λόγου του ξαδέλφου του ήταν τόσο Φλογερή που σταμάτησε με τις πρώτες λέξεις και έπεσε σε μια ονειροπόληση από την οπο ία τ ίποτα δεν μπορού σε να τον βγάλει. Ο λόγος με τον οπο ίο ο ' Αγγελος απ έδ ειξε στον Σ βέντενμποργκ ότι τα σώματα δεν ε ίναι φτιαγμένα για να ε ίναι περιπλα­ νώ μενα και εγκαταλειμμένα, συνθλίβ ει, μου ε ίπε ο βα­ ρόνος, όλες τις ανθ ρ ώπι�ες επιστήμες κάτω από τη με­ γαλοπρέπεια μιας θ ε ίας λογικής. Σύ μφωνα με τον προ­ Φήτη , οι κάτοικοι του Δία δεν επιδίδονται καθόλου στις επιστήμες τις οπο ίες αποκαλού ν σκιέ ς, οι κάτοικοι του Ερμή απεχθάνονται να εκφράζουν τις ι δέες με το λόγο που τους φαίνεται πολύ υ λικό ς, έχουν μια οΦθαλ­ μική γλώσσα, οι κάτοικοι του Κρόνου δοκιμάζονται συνεχώ ς από κακά πνεύ ματα, οι κάτοικοι της Σ ελήνης 72 Digitized by 10uk1s, May 2010

ε ίναι μικρο ί σαν παιδ ι ά έξι ετών, η φωνή τους ξεκινά από το υπογάστριο και έρπουν, οι κάτοικοι της ΑΦρο­ δίτης ε ίναι γιγάντιοι, αλλά η λίθ ιοι και ζουν από λη­ στεί ες, ωστόσο ένα μέρος αυτού του π λανήτη έχει κα­ το ίκους μεγάλης γλυκύ τητας που ζουν μέσα στην αγά­ πη του καλού . Τέλος, περιγράφει τα ήθη των λαών που ε ίναι προσκολλημένοι σ' αυτού ς τους πλανήτες και εκ­ φράζει το γενικό νόημα της ύ παρξής τους σε σχ έση με το σύ μπαν με πολύ ακριβε ίς ό ρους. Δίνει εξηγήσεις οι οπο ίες συμφωνούν τό σο πολύ με τα αποτελέσματα των εμφανών επαναστάσεών τους στο γενικό σύ στημα του κόσμου , που ίσως μια μ έρα οι επιστήμονες να έρ θουν να δροσισθούν σ ' αυτέ ς τις φωτεινέ ς πηγέ ς. Να, ε ίπε ο κύ ριος Μπέκερ αφού πή ρε ένα βιβλίο , ανο ίγοντάς το στη σελίδ α που σημειωνόταν με τον σελ ιδοδε ίκτη , με ποια λόγια τέλειωσε ο Σ βέντενμποργκ αυτό το έργο : «Αν κανείς αμφιβάλλει ότι μεταΦέρ θηκα σε μεγάλο α­ ριθ μό Αστρικών Χωρών, ας θυμη θ ε ί τις παρατηρήσεις μου για τις αποστάσεις στην άλλη ζωή' αυτέ ς υπάρχουν μόνον σε σχέση με την εξωτερική κατάσταση του αν­ θ ρώπου , ό μως έχοντας δ ιαταχθεί εσωτερικά όπως τα Αγγελ ικά Πνεύ ματα αυτών των χωρών μπό ρεσα να τις γνωρ ίσω. » Οι περιστάσεις στις οπο ίες οφε ίλουμε τη δ ιαμονή σ' αυτό το καντόνι του βαρόνου Σ εραφίτους, αγαπημένου ξαδέλφου του Σ βέντενμποργκ, δ εν μ' έ ­ χουν αφήσει ξένο προς καν ένα γεγονό ς αυτής της εξαι­ ρετικής ζωής. Τελευτα ία κατηγορήθηκε για αγυρτε ία σε ορισμένα δημόσια έγγραφα της Ευρώπης, που ανα­ φέρουν το ακόλου θο γεγονό ς στηριζό μενα σ ' ένα γρά μ­ μα του ιππότη Μπ έ ιλον. Ο Σ βέντενμποργκ, έλεγαν, ο οπο ίος ε ίχε ενημερω θ ε ί από τους γερουσιαστέ ς για τη μυστική αλληλογραΦία της αρτιθ ανού ς βασίλισσας της 73 Digitized by 10uk1s, May 2010

Σουη δίας με τον ηγεμόνα της Πρωσίας, τον αδ ελΦό της, αποκάλυψε τα μυστικά της σ' αυτή τη βασίλισσα και την άφησε να π ι στέψει ότι ήταν ενή μερος χάρη σε υ περφυσικά μέσα. Ένας αξιόπιστος άνθ ρωπος, ο κύ ­ ριος Σαρλ-Λεονάρ ντε Σταλχά μερ , λοχαγό ς στη βασιλι­ κή φρουρά και ιππότης του Ξίφους, απάντησε μ' ένα γρά μμα σ ' αυτή τη συκοφαντία . Ο ιερέας έψαξε στο συρτάρ ι του τραπεζιού του α­ νάμεσα σε κάποια χαρτιά , κατέληξε να βρει μια εφημε­ ρ ίδα και την έδωσε στον Βίλφριντ που δ ιάβασε μεγαλο­ Φώνως το ακόλουθο γρά μμα: Στοκχόλμη , 13 Μα ίου 1788 Διάβασα με έκπληξη το γράμμα που αναΦ έρεται στις συνομιλίες τις οπο ίες ε ίχε ο διάσημος Σβέντεν­ μποργκ με τη βασίλισσα Λουίζα-Ου λρ ίκε. Οι περιστά­ σεις τις οπο ίες περιγράΦει ε ίναι εντελώς λανθ ασμένες και ελπ ίζω ότι ο συγγραΦέας θ α με συγχωρήσει αν, με μια πιστή αφήγηση , του δείξω πό σο απατάται · την α­ Φήγηση μπορούν να επιβεβαιώσουν πολλά δ ιακεκριμέ­ να πρό σωπα που ήταν παρόντα και ε ίναι ακό μα εν ζωή . Το 1758, λίγο μετά το θάνατο του ηγεμόνα της Π ρωσί ας, ο Σβέντενμποργκ ήρθε στην αυλή · ε ίχε τη συ­ νήθεια να ε ίναι εκε ί τακτικά . Μόλις τον αντιλήΦθηκε η βασίλισσα, του ε ίπε : «Κύ ριε π άρεδρε, μήπως τυχόν έ ­ χετε δει τον αδελΦό μου ;» Ο Σβέντενμποργκ απ άντησε πως όχι και η βασίλισσα του αποκρ ίθηκε: «Αν τον συ­ ναντήσετε, χαιρετήστε τον εκ μέρους μου . » Λέγοντάς το αυτό , δ εν ε ίχε άλλη πρόθ εση παρά να αστειευ θ ε ί και δ εν σκεφτόταν καθόλου να του ζητήσει την παραμικρή π ληροφορ ία που αφορού σε τον αδελΦό της. Μετά από 74 Digitized by 10uk1s, May 2010

οκτώ ημέρες, και όχι μετά από ε ίκοσι τέσσερις ή σε ι­ δ ιαίτερη ακρόαση , ο Σ βέντενμποργκ ήρθ ε εκ νέου στην αυλή , αλλά τόσο νωρ ίς που η βασίλ ισσα δεν ε ίχε βγει ακό μα από το δ ιαμέρισμά της, το οποίο αποκαλείται η Λευκή Αίθουσα, όπου φλυαρούσε με τις κυρίες των τι­ μών και άλλες γυνα ίκες της αυλής. Ο Σ βέντενμποργκ δ εν περιμένει να βγει η βασίλισσα, μπαίνει κατευ θ ε ίαν στο δ ιαμέρισμά της και της μιλά χαμη λόφωνα στο αυτ ί. Η βασίλισσα ταράχθηκε από την έκπληξη , ένιωσε ά­ σχημα και χρειάσθηκε αρκετό ς χρόνος για να συνέλθει. Όταν συνήλθε, ε ίπε στα άτομα που την περιέβαλαν: «Μόνον ο Θεό ς κα ι ο αδ ελΦός μου μπορούν να ξέρουν αυτό που μου ε ίπε πριν λίγο !» Ομολόγησε ότι της ε ίχε μιλήσει για την τελευταία της αλληλογραΦία με τον η­ γεμόνα, της οπο ίας το αντικε ίμενο το γνώριζαν μόνον αυτο ί οι δυο. Δ εν μπορώ να εξηγήσω π ώς ο Σ βέντεν­ μποργκ γνώριζε αυτό το μυστικό , αλλά αυτό που μπο­ ρ ώ να β εβαιώσω ορκιζό μενος στην τιμή μου ε ίναι ότι ούτε ο κό μης Η . . . , όπως λέει ο συγγραΦέας του γράμ­ ματος, ού τε κανένα άλλο άτομο ε ίχαν υπεξαιρέσει ή δ ιαβάσει τα γράμματα της βασίλ ισσας. Η τοτινή γερου­ σ ία της επ έτρεπε να γράφει στον αδελΦό της με τη με­ γαλύτερη ασφάλεια και θ εωρού σε αυτή την αλλη λογρα­ Φία πολύ αδιάφο ρη για το κράτος. Είναι προφανές ότι ο συγγραφέας του εν λόγω γράμματος δ εν γνωρίζει κα­ θόλου τον χαρακτήρα του κό μη Η . . . Αυτό ς ο αξιοσέβα­ στος άρχοντας, που προσέφερε τις πιο σημαντικές υπη­ ρεσίες στην πατρ ίδ α του , συνδύ αζε τα ταλέντα του πνεύ ματος με τις αρετές της καρδ ιάς και η προχωρημέ­ νη η λ ικία του δ εν ε ίχε καθόλου αποδυναμώσει αυτά τα πολύτιμα χαρ ίσματά του . Κατά τη δ ιάρκεια των δ ιοι­ κητικών του υπηρεσιών, συνδύαζε π άντοτε την πιο φω75 Digitized by 10uk1s, May 2010

τισμένη πολιτική με την πιο σχολαστική ακεραιότητα και ήταν δη λωμένος εχθ ρό ς των μυστικών μηχανορρα­ φιών και των κρυΦών δολοπλοκιών , τις οπο ίες θ εω ­ ρούσε μέ σα ανάξια για να Φθάσει στον σκοπό του . Ο συγγραΦέας δεν γνωρίζει καλύτερα ούτε τον π άρεδρο Σ βέντενμποργκ. Η μοναδική αδυναμ ία αυτού του πραγματικά τ ί μιου άνδρα ήταν ότι π ίστευε στις εμφα­ ν ίσεις των πνευμάτων, αλλά τον γνώ ριζα επί μεγάλο χρονικό δ ιάστημα και μπορώ να βεβαιώσω ότι ήταν τόσο πεισμένος πως μιλού σε και συνδ ιαλεγόταν με πνεύ ματα , όσο εγώ είμαι πεισμένος αυτή την στιγμή ότι γράφω αυτό το γράμμα. Ω ς πολίτης και ως Φίλος ήταν ο πιο ακέραιος άνθ ρωπος, ένιωθ ε φρίκη για την αγυρ­ τεία και δ ιήγε την πιο παραδειγματική ζωή . Κατά συ­ ν έπεια , η εξήγηση την οπο ία θέλησε να δώσει γι ' αυτό το γεγονό ς ο ιππότης Μπ έ ιλον στερείται θ εμελίωσης και η επ ίσκεψη την οπο ία έκαναν στον Σ βέντενμποργκ τη νύ χτα ο κό μης Η και ο κό μης Τ . . ε ίναι εξ ολο­ κλήρου επινοημένη . Κατά τ ' άλλα , ο συγγραφέας του γράμματος μπορε ί να ε ίναι σίγουρος ότι κάθ ε άλλο πα­ ρ ά ε ί μαι οπαδός του Σ βέντενμποργκ· η αγάπη για την αλήθεια και μόνον με δεσμεύ ει να αποδώσω πιστά ένα γεγονό ς το οποίο έχουν τό σο συχνά αφηγηθ ε ί με εντε­ λώ ς λανθ ασμένες λεπτομέρειες, και επι βεβαιώνω αυτά που έγραψα καταθέτοντας την υπογραφή του ονό ματό ς μου . . . .

.

- Οι μαρτυρ ίες τις οποίες έδωσε ο Σ βέντενμποργκ για την αποστολή του στις βασιλ ικές οικογένειες της Σουη δίας και της Πρωσί ας στήριξαν αναμΦίβολα την π ίστη με την οποία ζουν πολλο ί άνθ ρωποι σ ' αυτές τις δυο αυ λές, συνέχισε ο κύ ριος Μπέκερ ξαναβάζοντας 76 Digitized by 10uk1s, May 2010

την εφημερίδα στο συρτάρι του. Ωστόσο, εξακολούθη­ σε, δεν θα σας πω όλα τα γεγονότα της υλικής και ορα­ τής ζωής του: τα ήθη του εμπόδιζαν να είναι αυτά γνω­ στά επακριβώς. Ζούσε κρυμμένος, χωρίς να θέλει να πλουτίσει ή να γίνει διάσημος. Ακόμα τον διέκρινε ένα είδος αποστροφής για τον προσηλυτισμό οπαδών, α­ νοιγόταν σε λίγους ανθρώπους και κοινοποιούσε αυτά τα εξωτερικά χαρίσματα μόνον σ' εκείνους στους οποί­ ους έλαμπε η πίστη, η σοφία και η αγάπη. Ήξερε ν' αναγνωρίζει μ' ένα μόνον βλέμμα την ψυχική κατάστα­ ση εκείνων που τον πλησίαζαν και μετέβαλλε σε Ορα­ ματιστές εκείνους τους οποίους ήθελε ν' αγγίξει με τον εσωτερικό του λόγο. Από το 1755, οι μαθητές του δεν τον είδαν ποτέ να κάνει οτιδήποτε που να είχε ανθρώ­ πινο κίνητρο. Ένα μόνον άτομο, ένας Σουηδός ιερέας, ονόματι Μαθέσιους, τον κατηγόρησε για τρέλα. Κατά φοβερή σύμπτωση, αυτός ο Μαθέσιους, εχθρός του Σβέντενμποργκ και των γραφτών του, τρελάθηκε λίγο μετά και ζούσε ακόμα μέχρι πριν μερικά χρόνια στην Στοκχόλμη με μια σύνταξη την οποία του είχε παραχω­ ρήσει ο βασιλιάς της Σουηδίας. Εξάλλου, ο κύριος ντε Σαντέλ, σύμβουλος στην Εταιρία των Ορυχείων, συνέ­ ταξε με λεπτομερειακή φροντίδα αναφορικά με τα γε­ γονότα της ζωής του το εγκώμιο του Σβέντενμποργκ και το ανέγνωσε στη μεγάλη αίθουσα της Βασιλικής Α­ καδημίας Επιστημών στην Στοκχόλμη το 1786. Τέλος, μια δήλωση την οποία έλαβε ο λόρδος-δήμαρχος του Λονδίνου πιστοποιεί τις παραμικρές λεπτομέρειες για την τελευταία ασθένεια και για το θάνατο του Σβέντεν­ μποργκ, του οποίου βοηθός ήταν τότε ο κύριος Φερέ­ λιους, εξαιρετικά διακεκριμένος Σουηδός εκκλησιαστι­ κός. Τα παριστάμενα πρόσωπα βεβαιώνουν ότι ο Σβέν77

Digitized by 10uk1s, May 2010

τενμποργκ, κάθ ε άλλο παρά δ ιέψευσε τα γραφτά του και επιβεβα ίωνε δ ιαρκώ ς την αλήθεια. « Σ ε εκατό χρό­ νια, ε ίπε στον κύ ριο Φερέλιους, το δόγμα μου θ α δ ιέπει την Εκκλησία.» Π ρο έβλεψε επακριβώς την ημέρα και την ώρα του θ ανάτου του . Την ίδ ια μέρα, την Κυριακή 29 Μαρτ ίου 1772 , ρώτησε την ώρα. -Πέντε η ώρα, του απάντησαν. -Να το τέλος, ε ίπε, ο Θ εό ς να σας ευλο­ γεί ! Κατόπιν, μετά από δέκα λεπτά , εξέπνευσε με τον πιο ή συχο τρόπο βγάζοντας έναν ελαφρό στεναγμό . Η απλότητα, η μετριοφροσύ νη , η μοναξιά ήταν, λοιπόν , τα χαρακτηριστικά της ζωής του. Όταν τελε ίωνε μια πραγματε ία του, μπαρκάριζε για να την τυπώσει στο Λονδίνο ή στην Ολλανδία και δεν μιλούσε ποτέ γι ' αυ­ τήν. Έτσι δημοσί ευσε δ ιαδοχικά ε ίκοσι επτά δ ιαφορε­ τικέ ς πραγματείες, που όλες τις έγραψε, έλεγε, καθ' υ­ παγόρευση των Αγγέλων. Είτε αυτό ε ίναι αλήθ εια ε ίτε όχι, λίγοι άν θ ρωποι ε ίναι αρκετά δυνατο ί για να αντέ ­ ξουν τις φλόγες του λόγου . Εδώ ε ίναι όλες, ε ίπε ο κύ ­ ριος Μπ έκερ δε ίχνοντας ένα δ εύ τερο ράΦι στο οπο ίο υ­ πήρχαν καμιά εξηνταριά τό μοι. Οι επτά πραγματε ίες στις οπο ίες το πνεύμα του Θεού ρ ίχνει τα πιο ζωηρά Φώτα του ε ίναι: ΟΙ ΤΕ ΡΨΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΙΚΗΣ ΑΓΑ­ ΠΗΣ, Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΚΟΛΑΣΗ , Η ΦΑΝΕΡΩ θΕΙΣΑ ΑΠΟΚΑΛ γψΗ , Η ΕΚθΕΣΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΝΟΗΜΑ­ ΤΟΣ, Η ΘΕΙΑ ΑΓΑΠΗ , Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙ­ ΣΜΟΣ, Η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑΣ , Η ΑΠΕΙΡΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑ , Η ΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΑΡΟΥ­ ΣΙΑ ΟΣΩΝ ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ, Η ΑΠΕ­ ΡΑΝΤΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. Η εξήγησή του για την Απο­ κάλυψη αρχίζει μ' αυτά τα λόγ ια, ε ίπε ο κύ ριος Μπέ­ κερ παίρνοντας και ανο ίγοντας τον πρώτο τό μο που βρισκόταν κοντά του : «Εδώ δ εν έβαλα τ ίποτα δ ικό 78 Digitized by 10uk1s, May 2010

μου , μ ίλησα σύ μφωνα με τον Κύ ρ ιο που ε ίχε πει με τον ίδ ιο άγγελο στον Ιωάννη : ΜΗ ΣΦ ΡΑΓΙΣΗΣ ΤΟΥΣ ΛΟ­ ΓΟΥΣ ΤΗΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙ ΑΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛ ΙΟΥ ΤΟΥΤΟΥ (Απο­ κάλυψη , ΚΒ , 10) . » - Αγαπητέ μου κύ ρ ιε, ε ίπε ο θ εολόγος κο ιτάζοντας τον Βίλφρ ιντ, συχνά όλα μου τα μέλη τρ έ μουν τ ις χε ι­ μων ιάτ ικες νύ χτες, δ ιαβάζοντας τρομερ ά έ ργα όπου αυτό ς ο άν θ ρωπος κηρύ σσει με τέλε ια αθωότητα τα με­ γαλύτερα θ αύ ματα. «Είδα, λέε ι , τους Ουρανού ς κα ι τους Αγγέλους. Ο πνευματ ικό ς άν θ ρωπος βλέπει τον πνευματ ικό άν θρωπο καλύτερα απ ' ό , τ ι ο επίγε ιος άν­ θ ρωπος τον επ ίγε ιο άν θ ρωπο. Π ερ ιγράφοντας τα θ αύ ­ ματα των ουραν ών κα ι κάτω από τους ουρανού ς , υπα­ κού ω στην εντολή που μου έδωσε ο Θ εός. Μπορε ίτε να μην με πιστέψετε , δεν μπορώ να θέσω τους άλλους στην κατάσταση που με έθ εσε ο Θεό ς, δ εν εξαρτάται από ε­ μένα να τους κάνω να συνομιλήσουν με τους Αγγέλους , ού τε να πραγματοπο ιήσω το θ αύ μα της σαφού ς δ ιαθε­ σ ι μότητας της νόησή ς τους ο ι ίδ ιο ι ε ίναι τα μοναδ ικά εργαλεία της αγγελ ικής τους έξαρσης. Πέρασαν κ ιόλας ε ίκοσ ι οκτώ χρόν ια που ε ί μαι στον πνευματ ικό κόσμο μαζί με τους Αγγέλους και στη γη μαζί με τους ανθ ρ ώ­ πους , γ ιατ ί ο Κύ ρ ιος θέλησε να μου ανοίξε ι τα μάτ ια του Πνεύ ματος , όπως τα άνοιξε στον Παύλο , στον Δα­ ν ιήλ κα ι στον Ελισα ιέ.» Εντούτοις , ορ ισμένα άτομα βλέπουν ορά ματα του πνευματ ικού κόσμου χάρη στον πλήρη δ ιαχωρισμό ανάμεσα στην εξωτερ ική τους μορ­ Φή και τον εσωτερικό τους άνθρωπο τον οπο ίο πραγ­ ματοπο ιε ί η υπνοβασ ία. Σ' αυτή την κατάσταση , λέει ο Σ βέντενμποργκ στην πραγματε ία του ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΟΦΙΑ (αρ. 257) , ο άνθρωπος μπορεί να ανυψωθεί μέχρι το ουράνιο φως, γιατί εφόσον οι σωματικές αισθήσεις έ-

79 Digitized by 10uk1s, May 2010

χουν καταργηθεί, η επιρροή του ουρανού δρα χωρίς εμ­ πόδια στον εσωτερικό άνθρωπο. Πολλο ί άνθ ρωποι,

παρόλο που δ εν αμφιβάλουν καθόλου ότι ο Σβέντεν­ μποργκ ε ίχε δ ει ουρ άνιες αποκαλύ ψεις, δ εν πιστεύ ουν ότι όλα τα γραφτά του σφραγίζoντα � από τη θ ε ία έ μ­ πνευση . Άλλοι απαιτούν απόλυτη προσκόλληση στον Σβέντενμποργκ, αν και παραδέχονται τις σκοτειν ές του π λευρέ ς, αλλά πιστεύ ουν ότι η ατέλεια της επίγειας γλώσσας εμπόδισε τον προφήτη να εκφράσει τα πνευ ­ ματικά του οράματα, των οπο ίων οι σκοτεινές π λευρ έ ς εξαφανίζονται στα μάτια εκείνων τους οπο ίους έχει α­ ναγεννήσει η π ίστη , γιατ ί σύμφωνα με τη θ αυμάσια έκ­ φραση του σπου δαιότερου μαθητή του , η σάρκα είναι εξωτερική γέννηση . Για τους ποιητέ ς και τους συγγρα­ φείς, οι υπερφυσικέ ς πλευρέ ς του έργου του ε ίναι τε­ ρ άστιες, για τους Οραματιστές όλα ε ίναι καθ αρή πραγ­ ματικότητα. Οι περιγραφές του υπήρξαν για ορισμέ­ νους χριστιανού ς αντικε ίμενα σκανδάλου . Ορισμένοι κριτικο ί γελοιοπο ίησαν την ουρ άνια ουσία των ιερών του , των χρυσών ανακτόρων του , των υπ έροχων επαύ­ λεών του όπου τέρπονται οι άγγελοι, άλλοι κορό ιδεψαν τα άλση του από μυστηριώδη δένδρα, τους κήπους του όπου τα άνθη μιλού ν, όπου ο αέρας ε ίναι λευκό ς, όπου οι μυστικιστικ ές π έτρες, ο σαρδώνυξ λίθος, το ρουμπί­ νι, ο χρυσόλιθ ος, το χρυσοπράσιο, το κυανικό άλας, ο χαλκη δόνιος, ο βήρυ λλος, το αμμωνιακό άλας και ο μαύ ρος χαλαζίας ε ίναι προικισμένες με κ ίνηση , εκφρά­ ζουν ουράνιες αλήθ ειες και μπορού με να τους υποβά­ λουμε ερωτήσεις, γ ιατί απαντούν με παραλλαγέ ς του φωτό ς (ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ, 219) . Πολλά καλά πνεύ­ ματα δεν παραδέχονται τους κόσμους του , όπου τα χρώ ματα κάνουν ν ' ακού γονται θ εσπ έσια κονσέρτα, ό80 Digitized by 10uk1s, May 2010

που τα λόγια φεγγοβολού ν, όπου ο Λόγος γρ άφεται με κερ άτια ( ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ, 278) . Στον ίδ ιο τον Βορρ ά , μερικο ί συγγραφεί ς γ έλασαν με τις π ό ρτες από μαργαριτάρια, με τα δ ιαμάντια που σκεπάζουν τους το ίχους και στολίζουν τα σπ ίτια της Ι ερουσαλήμ του , όπου τα πιο ευτελή οικιακά σκεύ η ε ίναι φτιαγμένα από τα πιο σπάνια υ λ ικά της υ δρογε ίου . « Όμως, λένε οι μαθητέ ς του , επειδή όλα αυτά τα αντικε ί μενα ε ίναι σπάνια σ' αυτό τον κό σμο, τού το ε ίναι λόγος να μην α­ Φθονούν στον άλλο κό σμο; Σ τη γη , έχουν γήινη υπό ­ σταση , ενώ στους ουρανού ς έχουν ουράνια και σχετική με την κατάσταση του αγγέλου όψη . » Εξάλλου , ο Σβέν­ τενμποργκ επαν έλαβε γι ' αυτό το θέμα τού τα τα σπου­ δα ία λόγια του ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ: Ει τα επίγεια είπον υ­ μίν και ου πιστεύετε, πώς εάν είπω υμίν τα επουράνια πιστεύσετε ; (Κατά Ιωάννη Γ, 12) Κύ ριε, έχω διαβάσει

όλο το έργο του Σβέντενμποργκ, συνέχισε ο κύ ριος Μπέκερ κάνοντας μια εμφατική χειρονομία. Το λέω με έπαρση , γιατ ί δ ιατήρησα τη λογική μου . Διαβάζοντάς τον κανεί ς, ή πρέπει να χάσει το νου του ή να γ ίνει ο­ ραματιστής. Αν και αντιστάθηκα και στις δυο τρέλες, δοκ ί μασα συχνά άγνωστες εκστάσεις, βαθ ιέ ς συγκινή­ σεις, εσωτερικέ ς χαρ έ ς που μόνον η π ληρότητα της α­ λήθ ειας, το πρόδη λον του ουράνιου φωτό ς δίνουν. Όλα εδώ κάτω φα ίνονται μικρά όταν η ψυχή δ ιατρέχει τις δ ιαβρωτικ ές σελίδ ες αυτών των Π ραγματειών. Εί­ ναι αδύνατον να μην εντυπωσιασθ ε ί ς, αν αναλογισθ ε ίς ότι σε δ ιάστημα τριάντα χρόνων αυτό ς ο άν θ ρωπος δη­ μοσίευσε για τις αλήθ ειες του πνευματικού κό σμου ε ί­ κοσι π έντε τό μους σε τετράφυ λλο σχήμα, γραμμένους στα λατινικά , από τους οπο ίους ο μικρότερος έχει πεν­ τακόσιες σελίδ ες και οι οπο ίοι ε ίναι όλοι τυπωμένοι με 81 Digitized by 10uk1s, May 2010

μικρούς χαρακτήρες. Λέγεται ότι έχει αφήσε ι άλλους ε ίκοσ ι τό μους στο Λ ονδίνο , στον ανηψ ιό του τον κ. Σ ιλβερ ίχμ, παλ ιό ιερέα του βασιλιά της Σουηδίας. Βέ­ βαια , ο άνθ ρωπος που από τα ε ίκοσ ι μέχρ ι τα εξήντα του εξαντλήθηκε σχεδόν από τη δημοσίευση ενό ς ε ί­ δους εγκυκλοπαιδε ίας, θ α πρ έπε ι να δέχθηκε υπερφυ­ σ ική βοήθε ια για να συντάξε ι εξα ίσ ιες πραγματε ίες στην ηλ ικία που ο ι δυνάμεις του ανθ ρώπου αρχίζουν να σβήνουν. Σ' αυτά τα γραφτά του , υπάρχουν χιλιά­ δες αριθ μημένες προτάσεις, που καμιά δ εν ανα ιρε ί την άλλη . Π αντού , η ακρ ίβε ια, η μέθοδος, η παρουσία του πνεύ ματος λά μπουν και απορρ έουν από την ίδ ια πηγή , την ύ παρξη των Αγγέλων. Την ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ του , όπου συνοψ ίζεται όλο του το δόγμα, ρωμαλέο έρ­ γο φωτός, το συν έλαβε κα ι το συνέταξε όταν ήταν ο­ γ δόντα τριών ετών . Τέλος, η πανταχού παρουσ ία του , η πανσοφ ία του , δ εν δ ιαψεύδονται από κανέναν από τους επ ικρ ιτέ ς του , ούτε απ ό τους εχθ ρού ς του . Εντού ­ το ι ς, όταν λού σθηκα σ' αυτόν το χείμαρρο των ουρά­ ν ιων λά μψεων , ο Θ εό ς δ εν μου άνο ιξε τα εσωτερικά μάτια και έκρινα αυτά τα γραφτά με τη λογ ική ενό ς αν­ θ ρώπου που δ εν έχει αναγεννη θεί . Συχνά , λο ιπόν, θ εώρησα ότ ι ο εμπνευσμένος Σβέντενμποργκ θ α πρ έπει μερ ικ ές φορ ές να μην άκουσε καλά τους Αγγέλους. Γέ­ λασα με πολλά οράματα τα οπο ία θα έπρεπε, αν ακο­ λου θού σα τους Οραματ ιστέ ς, να τα π ιστέψω με θ αυμα­ σμό . Δ εν αντ ιλήΦθηκα ού τε την σπειροε ιδή γραφή των αγγέλων, ού τε τ ις ζώνες τους των οποίων ο χρυσός ε ί ­ ναι μάλλον λίγος. Για παράδε ιγμα , αυτή η φράση : Υ­ πάρχουν μοναχικοί άγγελοι, καταρχήν με συγκίνησε ε­ ξα ιρετ ικά , ό μως αναλογ ιζόμενος δεν 'μπό ρεσα να συν­ τα ιρ ιάξω αυτή τη μοναξ ιά με τους γάμους τους. Δ εν 82 Digitized by 10uk1s, May 2010

κατάλαβα γιατ ί η Π αρθένος Μαρ ία δ ιατηρε ί στον ου­ ρανό τα ρού χα της από άσπρο σατέν . Τόλμησα να ανα­ ρωτη θώ γιατί οι γιγάντιοι δαί μονες Ενακί μ και Εφ ιλίμ έρχονταν π άντοτε να παλέψουν με τα χερουβε ίμ στα πεδία της αποκάλυψης της Αρμαγεδών . Αγνοώ πώ ς οι Σατανάδ ες μπορούν ακόμα να συνομιλούν με τους Αγ­ γ έλους. Ο βαρόνος Σ εραφίτους μου αντ έτεινε ότι αυτές οι λεπτομέρειες αφορού σαν τους Α'('{έλους που μένουν στη γη με ανθ ρ ώπινη μορφή . Συχνά τα οράματα του Σ ουη δού προΦήτη σπιλώνονται από γκροτέσκες Φι­ γού ρες. Ένας από τους ΑΞΙΟΜΝΗΜ ΟΝΕΥΤΟΥΣ , όνομα που τους έδωσε, αρχίζε ι μ' αυτά τα λόγια: « Είδα συγ­ κεντρωμένα πνεύματα, ε ίχαν καπ έλα στα κεΦάλια τους.» Σ' έναν άλλο Αξιομνημόνευτο, παί ρνει απ ό τον ουρανό ένα χαρτάκι π άνω στο οπο ίο βλέπει, όπως λέει, τα γράμματα τα οπο ία χρησιμοποιού σαν οι πρωτόγονοι λαο ί και που αποτελού νταν απ ό καμπύλες γραμμές με μικρού ς δακτύλ ιους από π άνω τους. Γ ια να μπορώ να επιβεβαιώσω την επικοινων ία του με τους ουρανού ς, θ α ήθελα να ε ίχε καταθέσει αυτό το χαρτ ί στη Βασιλ ική Ακαδημία Επιστημών της Σ ουηδίας. Τελ ικά, ίσως να έχω άδ ικο, ίσως οι υ λ ικο ί παραλογισμο ί που ε ίναι σπαρμένοι στα έ ργα του έχουν πνευματικ ές σημασ ίες. Αλλιώ ς, π ώ ς να παραδεχθ ε ί κανεί ς την αυξανό μενη ε­ πιρροή της θ ρησκε ίας του ; Η εκκλησία του αριθ μεί σή­ μερα π άνω απ ό επτακόσιες χιλιάδ ες πιστού ς, τόσο στις Ηνωμένες Πολ ιτε ίες της Α μερική ς όπου δ ιάφορες αι­ ρ έσεις στρατολογούν μαζικά , όσο και στην Αγγλία, ό­ που μόνον στην πόλη του Μάντσεστερ υπάρχουν επτά χιλ ιάδ ες οπαδο ί του Σβέντενμποργκ. 'Αν θ ρωποι δ ιακε­ κριμένοι τόσο για τις γνώσεις τους όσο και για την κοι­ νωνική τους θέση , ε ίτε στη Γερμανία, ε ίτε στην Π ρω83

Digitized by 10uk1s, May 2010

σία, είτε στο Βορρά, έχουν δημόσια υιοθετήσει τα πι­ στεύω του Σβέντενμποργκ, τα οποία εξάλλου είναι πιο παρηγορητικά από εκείνα άλλων χριστιανικών ενώ­ σεων. Τώρα, θα ήθελα να μπορούσα να σας εξηγήσω λακωνικά τα κύρια σημεία του δόγματος που ο Σβέν­ τενμποργκ καθόρισε για την Εκκλησία του, όμως αυτή η σύνοψη, εκ μνήμης, θα ήταν αναγκαστικά πλημμελής. Δεν μπορώ, λοιπόν, να επιτρέψω στον εαυτό μου να σας μιλήσει παρά μόνον για τα Μυστήρια που αφορούν τη γέννηση της Σεραφίτας. Σ' αυτό το σημείο ο κύριος Μπέκερ έκανε μια παύ­ ση στη διάρκεια της οποίας φαινόταν να συγκεντρώνει τις σκέψεις του και συνέχίσε έτσι: - Ο Σβέντενμποργκ, αφού θεμελίωσε μαθηματικά ότι ο άνθρωπος ζει αιώνια σε κατώτερες ή ανώτερες σφαί­ ρες, αποκαλεί Αγγελικά Πνεύματα τα όντα που σ' αυ­ τόν τον κόσμο έχουν προετοιμασθεί για τον ουρανό, ό­ που γίνονται Άγγελοι. Κατ' αυτόν, ο Θεός δεν δη­ μιούργησε ειδικά Αγγέλους, δεν υπάρχει κανένας άγγε­ λος που να μην υπήρξε άνθρωπος στη γη. Έτσι η γη είναι το φυτώριο του ουρανού. Οι Άγγελοι, λοιπόν, δεν είναι άγγελοι για τον εαυτό τους (ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΟΦΙΑ, 57), μετασχηματίζονται μέσω μιας εσωτερικής σύζευξης με τον Θεό, την οποία ο Θεός ποτέ δεν αρνείται, γιατί η ουσία του Θεού δεν είναι ποτέ αρνητική, αλλά ακα­ τάπαυστα ενεργός. Τα Αγγελικά Πνεύματα περνούν από τρεις Φύσεις αγάπης, γιατί ο άνθρωπος μπορεί να αναγεννηθεί μόνον διαδοχικά (ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ). Κάταρχήν, από την ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ: η ανώτερη έκφραση αυτής της αγάπης είναι η ανθρώπινη μεγαλο­ φυία, της οποίας τα έργα λατρεύονται. Κατόπιν, από την ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, που παράγει τους προΦή84

Digitized by 10uk1s, May 2010

τες , τους μεγάλους ανθ ρ ώπους που η Γη θ εωρεί ως ο­ δηγού ς και τους αναγορεύ ει θείους. Τέλος , από τήν ΑΓΑ ΠΗ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ, που κάνει τα Αγγελ ικά Πνεύ ­ ματα. Για να το πού με έτσι , αυτά τα Πνεύματα ε ίναι το άν θος της ανθρωπότητας , η οπο ία συνοψ ίζεται σ' αυτά και εργάζεται για να συνοψισθ ε ί σ' αυτά . Π ρ έ ­ πει να έχουν ή την Αγ άπη του ουρανού ή τη Σοφία του ουρανού , αλλά ε ίναι π άντοτε μέσα στην Αγάπη προτού υπ άρ ξουν μέσα στη ΣοΦ ία . Έτσι η πρώτη μεταμόρφω­ ση του ανθ ρ ώπου ε ίναι η ΑΓΑΠΗ. Για να Φθάσει ο άν­ θ ρωπος σ' αυτή την πρώτη βαθ μίδ α , οι προηγού μενες υπάρξεις του πρέπει να περάσουν από την Ελπ ίδ α και τη Φ ιλευσπλαχν ία , που τον γεννούν για την Πίστη και την Π ροσευχή . Οι ιδέες που αποκτώνται από την άσκη­ ση αυτών των αρετών μεταβιβάζονται σε κάθε καινού­ ριο ανθ ρ ώπινο περ ίβλημα κάτω από το οπο ίο κρύβον­ ται οι μεταμορφώσεις του ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΟΝΤΟΣ , γιατί τ ίποτα δ εν δ ιαχωρ ίζεται , τα π άντα ε ίναι αναγκα ία: η Ελπ ίδα δ εν υπ άρχει χωρ ίς την Φ ιλευσπλαχνία , η Πίστη δ εν υπάρχει χωρ ίς την Προσευχή , οι τέσσερις πλευρ έ ς αυτού του τετραγώνου ε ίναι αλλη λέγγυες. « Αν λε ίψει η μια αρετή , λέει , το Αγγελ ικό Πνεύ μα ε ίναι σαν ραγι­ σμένο μαργαριτάρι.» Η καθ εμιά , λοιπόν , από αυτές τις υπάρξεις είναι ένας κύ κλος στον οποί ο περιελίσσονται τα ουράνια πλού τη της προηγού μενης κατάστασης. Η μεγάλη τελειότητα των Αγγελικ ών Πνευμάτων προέ ρ­ χεται από αυτή τη μυστηριώδη πρόοδο μέσα από την οπο ία τίποτα από τις δ ιαδοχικά αποκτημένες ιδ ιότητες δ εν χάνεται για να καταλήξουν στην έν δοξη ενσάρκωσή τους , γιατ ί σε κάθ ε μεταμό ρφωση απεκ δύονται ανε­ παίσθητα τη σάρκα και τα σΦάλματά της. Όταν ο άν­ θ ρωπος ζει μέσα στην Αγ άπη , έχει εγκαταλε ίψει όλα 85 Digitized by 10uk1s, May 2010

του τα κακά π άθη . Η Ελπ ίδα, η Φ ιλευσπλαχν ία, η Πί­ στη , η Π ροσευχή έχουν λιχιιίσει, ό πως λέει ο Ησα ία ς, το εσωτερικό του που δ εν πρ έπει πια να ε ίναι μολυ­ σμένο από καν ένα επ ίγειο πάθος. Από εδώ ο σπου­ δ αίο ς λόγος του αγίου Λουκά: Ποιήσατε εαυτοίς βα­ λάντια μη παλαιούμενα, θησαυρόν ανέκλειπτον εν τοις ουρανοίς. Και εκείνος του Ιησού Χ ριστού : « Άφετε τον κόσμον τούτον εις τους ανθρώπους, όστις τους ανήκει ' καθάρατε εαυτούς και έλθετε εις τον οίκον του Πατρός μου». Η δ εύ τερη μεταμόρφωση ε ίναι η Σοφία. Η ΣοΦία

ε ίναι η κατανόηση των ουράνιων πραγμάτων στα οπο ία το Πνεύμα Φθάνει με την Αγάπη . Το Πνεύ μα της Αγά­ πης κατέκτησε τη δύναμη , αποτέλεσμα όλων των ηττη­ μένων επ ίγειων παθών , αγαπά τυφλά τον Θ εό , αλλά το Πνεύ μα τη ς ΣοΦίας έχει τη νόηση και ξέρει γιατ ί αγα­ π ά . Τα φτερά του ενός ε ίναι ανοικτά και τον μεταΦέ­ ρουν προς τον Θ εό , τα φτερ ά του άλλου ε ίναι δ ιπλω­ μένα από τον τρό μο που του προκαλεί η Γνώση : γνω­ ρ ίζει τον Θ εό. Το έv :J. Πνεύ μα επιθυμε ί αδ ιαλε ίπτω ς να δ ει τον Θ εό και εφορμά προς αυτόν, το άλλο τον αγγί­ ζει και τρ έμει. Η ένωση ανάμεσα σ ' ένα Πνεύ μα Αγά­ πης και σ' ένα Πνεύμα ΣοΦίας θέτει το π λάσμα στη θ ε ία κατάσταση στη δ ιάρκεια τη ς οποίας η ψ υχή του ε ίναι ΓΥΝΑΙΚΑ και το κορμί του ε ίναι ΑΝ Δ ΡΑΣ , τελευ­ ταία ανθ ρώπινη έκφραση όπου το πνεύ μα κυριαρχεί π άνω στη Μορφή , όπου η Μορφή παλεύ ει ακό μα ενάν­ τια στο θ ε ίο Πνεύ μα, γιατί η μορφή , η σάρκα, αγνοε ί , εξεγείρεται και θέλει να παραμείνει χυ δ αία. Αυτή η υ­ π έρτατη δοκιμασ ία γεννά ανείπωτες οδύνες που μόνον οι ουρανο ί τις βλέπουν και που ο Χ ριστός τις γνώρισε στο ό ρο ς των Ελαιών. Μετά το θάνατο , ο πρώτος ου­ ρανός ανο ίγεται σ' αυτή την εξαγνισμένη δ ιπλή αν86 Digitized by 10uk1s, May 2010

θ ρώπινη φύ ση . Επίσης, οι άν θρωποι πεθαίνουν μέσα στην απελπισία, ενώ το Πνεύ μα πεθαίνει μέσα στην α­ γαλλίαση . Έτσι το ΦΥΣΙΚΟ, κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα μη αναγεννημένα όντα, το ΠΝΕΥΜΑΤΙ­ ΚΟ , κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα Αγγελικά Πνεύ ματα και το ΘΕΙΟ , κατάσταση στην οποία παρα­ μένει ο Άγγελος προτού συντρίψει το περίβλημά του , είναι οι τρεις βαθ μίδ ες της ύ παρξης μέσα από τις ο­ ποίες ο άν θ ρωπος Φθάνει στον ουρανό . Μια σκέψη του Σβέντενμποργκ θ α σας εξηγήσει θ αυμάσια τη δ ιαφορά που υπάρχει ανά μεσα στο ΦΥΣΙΚΟ και το ΠΝΕΥΜΑΤΙ­ ΚΟ: -Για τους ανθρώπους, λέει, το Φυσικό περνά στο Πνευματικό, θεωρούν τον κόσμο υπό αυτές τις ορατές μορΦές τους και τον αντιλαμβάνονται σε μια πραγματι­ κότητα που αντιστοιχε ί στη λογική τους. Όμως για το Αγγελικό Πνεύμα, το Πνευματικό περνά στο Φυσικό, θεωρε ί τον κόσμο στο εσώτατο πνεύμα του και όχι στη μορφή του . Έτσι, οι ανθ ρώπινες επιστήμες μας δ εν εί­

ναι παρά ανάλυση των μορφών. Ο κατά τον κό σμο επι­ στήμονας είναι καθαρ ά εξωτερικός όπως η γνώση του , το εσωτερικό του τού χρησιμεύει μόνον για να συντηρεί την ικανότητά του να κατανοεί την αλήθ εια. Το Αγγε­ λικό Πνεύ μα π ά ει π έρα από αυτό , η γνώση του είναι η σκέψη της οποίας η ανθ ρώπινη επιστήμη είναι μόνον ο λόγος , αντλεί την γνώση των πραγμάτων από τον Λόγο, μαθαίνοντας τις ΣΧΕΣΕΙΣ με τις οποίες οι κόσμοι συ­ ναρμόζονται με τους ουρανού ς. Ο ΛΟΓΟΣ του Θ εού γράφτηκε εξ ολοκλήρου με καθαρ ές Σ χέ σεις, καλύ πτει ένα εσωτερικό ή πνευματικό νόημα, που στην επιστήμη των Σχέσεων δ εν μπορεί να γίνει κατανοητό . Υπάρ­ χουν, λέει ο Σβέντενμποργκ (ΟΥΡΑΝΙΟ Δ ΟΓΜΑ , 26) , α­ ναρίθμητα ΜΥΣΤΗΡΙΑ στο εσωτερικό νόημα των Σ χέ87 Digitized by 10uk1s, May 2010

σεων. Επ ίσης, οι άνθ ρωποι που κορόϊδ εψαν τα βιβλ ία ό που οι προΦήτες συγκέντρωσαν τον Λόγο ήταν στην κατάσταση της άγνοιας στην οπο ία β ρ ίσκονται εδώ κάτω οι άν θ ρωποι οι οπο ίοι δεν ξέρουν τ ίποτα από μια επιστήμη και κοροϊδ εύ ουν τις αλήθ ειες αυτής της επι­ στήμης. Αυτό ς που γνωρίζει τις Σ χέσεις του λόγου με τους ουρανούς, τις Σ χέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στα ορατά και ζυγίσιμα πράγματα του γήινου κόσμου και τα αό ρατα και μη ζυγίσιμα του πνευματικού κόσμου , έχει τους ουρανούς στη νόησή του. Όλα τα αντικε ίμε­ να των διαΦόρων δη μιουργιών, εΦόσον απορρ έουν από τον Θ εό , περι έχουν ένα κρυΦό νόημα , όπως λένε τα ση­ μαντικά λόγια του Ησαία: Η δε γη ως ιμάτιον παλαιω­ θήσεται (Ησα ίας, ΝΑ , 6) . Αυτός ο μυστηριώδης δ εσμό ς ανάμεσα στα μικρότερα μόρια της ύλης και τους ουρα­ νού ς αποτελε ί αυτό που ο Σβέντενμποργκ αποκαλ ε ί ΟΥΡΑΝΙΟ Μ γΣΤΗΡΙΟ . Επ ίσης η πραγματεία του για τα Ουράνια Μυστήρια, όπου εξηγούνται οι σχέσεις ή τα σημαινό μενα του Πνευματικού στο Φ υσικό , που δί­ νουν, σύ μφωνα με την έκφραση του Ι ακώβου Μπαί με, την υπογραφή κάθε πρ άγματος, δ εν ε ίναι μικρότερη από δέκα έξ ι τό μους και δέκα τρεις χιλ ιάδες προτάσεις. «Αυτή η θ αυμαστή γνώση των Σ χέσεων , που η καλω­ σύ νη του Θ εού επέτρεψε στον Σβέντενμποργκ να την έχει» , λέει ένας από τους μαθητ ές του , «είναι το μυστι­ κό του ενδ ιαΦέροντος που εμπνέουν αυτά τα έργα» . Σύ μφωνα μ' αυτόν τον σχολιαστή , «εκε ί τα πάντα προέρχονται από τον ουρανό , τα π άντα επαν έρχονται στον ουρανό . Τα γραφτά του προφήτη ε ίναι έξοχα και σαΦή : μιλά στους ουρανού ς και ακού γεται στη γη , για μια από τις φράσεις του θ α μπορού σαμε να γράψουμε έναν τόμο. » Και ο μαθητής παραθέτει την εξή ς φρ άση 88 Digitized by 10uk1s, May 2010

την οπο ία επιλέγει από χιλ ιάδ ες: Το βασίλ ειο του ου ­ ρανού, λέει ο Σβέντενμποργκ (ΟΥΡΑΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ) ,

είναι το βασίλ ειο των κινήτρων. Η ΠΡΑΞΗ παράγεται στον ουρανό, από εκε ί στον κόσμο και κατά βαθμίδες στα άπειρα μικρά πράγματα της γης. Εφόσον τα επί­ γεια αποτελέσματα συνδέονται με τις ουράνιες αιτίες τους, αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα πάντα να ε ίναι ΣΧΕ­ ΤΙΖΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΝΟΝΤΑ. Ο άνθρωπος είναι το μέσον της ένωσης ανάμεσα στο Φυσικό και το Πνευμα­ τικό . Τα Αγγελ ικά Πνεύ ματα , λοιπόν, γνωρίζουν ου­

σιαστικά τις Σ χέσεις που συνδέουν με τον Ουρανό κάθ ε πράγμα της γης και γνωρίζουν το εσώτατο νόημα των προφητικών λόγων που αναγγέλλουν τις επαναστάσεις. Έτσι, γι ' αυτά τα Πνεύ ματα , όλα εδώ κάτω έχουν το σημαινό μενό τους. Το μικρότερο λου λούδ ι ε ίναι μια σκέψη , μια ζωή που αντιστοιχεί σε μερικού ς εμβρυ ώ ­ δεις τύ πους του Μεγαλο δύναμου , του οπο ίου έχουν μια συνεχή ενόραση . Γι' αυτά , η ΜΟΙΧΕΙΑ και οι ασωτε ίες για τις οπο ίες μιλού ν οι Γραφές και οι προΦήτες , που έχουν συχνά παρερμηνευ θ ε ί από υποτιθέμενους συγ­ γραφε ίς , σημαίνουν την κατάσταση των ψυχών που σ ' αυτόν τον κόσμο εξακολου θούν να προσβάλονται από επ ίγεια π άθη και έτσι συνεχίζουν το δ ιαζύγιό τους με τον ουρανό . Τα σύ ννεφα σημαίνουν τα π έπλα με τα ο­ πο ία περιβάλλεται ο Θ εό ς. Οι δάδες, οι άρτοι της προ­ θέσεως, τα άλογα και οι καβαλάρηδες, οι πόρνες, οι πολύτιμοι λίθ οι, τα π άντα στη ΓΡΑΦΗ έχουν γι' αυτά τα πνεύ ματα ένα εξαιρετικό νόημα και αποκαλύ πτουν το μέλλον των επ ίγειων πραγμάτων στις σχέσεις τους με τον ουρανό . Όλα τα Αγγελ ικά Πνεύ ματα μπορούν να δ ιεισδύ σουν στην αλήθ εια των ΡΗΣΕΩΝ του Αγ ίου Ι ω άννη , τις οπο ί ες στη συνέχεια η ανθ ρ ώπινη επιστήμη 89 Digitized by 10uk1s, May 2010

απέδειξε και επιβεβα ίωσε υ λ ικά , όπως την εξής, για την οπο ία ο Σβέντενμποργκ λέει ότι «γέννησε πολλές ανθ ρ ώπινες επιστήμες»: Και είδον ουρανόν καινόν και γην καινήν · ο γαρ πρώτος ουρανός και η πρώτη γη α­ πήλθον (Αποκάλυψη , ΚΒ , 1 ) . Γνωρ ίζουν τα δείπνα ό­ που άγγελος εστώς εν τω ηλίω καλεί τα όρνεα ίνα Φά­ γητε σάρκας βασιλέων . . . και σάρκας ελευθέρων τε και δούλων (Αποκάλυψη, ΙΘ , 1 1-18) . Βλέπουν γυνή περι­ βεβλημένη τον ήλιο (Αποκάλυψη). Το άλογο της Απο­

κάλυ ψης ε ίναι, λέει ο Σβέντενμποργκ, η ορατή εικόνα της ανθ ρ ώπινης ν όησης την οπο ία έχει καβαλικέψ ει ο θάνατος, γιατί αυτή π άντοτε Φέρει μέσα της την αρχή της καταστροΦής της. Τέλος, αναγνωρ ίζουν τους λαού ς που ε ίναι κρυμμένοι κάτω από μορΦ ές που φα ίνονται φανταστικές στους αμαθ ε ί ς. Όταν ένας άνθ ρωπος ε ί­ ναι δ ιατεθ ειμένος να δ εχθ ε ί την προφητική εμφύσηση των Σχέσεων, αυτή αφυπν ίζει μέσα του το πνεύ μα του λόγου · τότε καταλαβαίνει ότι οι δημιουργ ίες δεν ε ίναι παρά μεταμορφώσεις. Η προφητική εμφύσηση ζωογο­ νεί τη δ ιάνοιά του και την κάνει να νιώθ ει έντονη δίψα για τις αλήθ ειες, η οπο ία μπορεί να κορεσθ ε ί μόνον στον ουρανό . Αντιλαμβάνεται, ανάλογα με τη μεγαλύ ­ τερη ή μικρότερη τελειότητα του εσωτερικού του , την ισχύ των Αγγελικών Πνευμάτων και προχωρά , οδηγη­ μένος από την Επιθυμία, τη λιγότερο ατελή κατάσταση του μη αναγεννημένου ανθ ρ ώπου , προς την Ελπ ίδα η οπο ία του ανο ίγει τον κόσμο των Πνευμάτων, κατόπιν Φθάνει στην Π ροσευχή η οπο ία του δίνει το κλειδί των Ουρανών . Ποιο πλάσμα δ εν θ α επιθυμού σε να γ ίνει ά­ ξιο να μπει στη σφαίρα των δ ιανοιών που ζουν μυστικά με την Αγ άπη ή με τη Σοφ ία; Εδώ κάτω, στη δ ιάρκεια της ζωή ς τους, αυτά τα Πνεύ ματα παραμένουν αγνά , 90 Digitized by 10uk1s, May 2010

δ εν βλέπουν , δ εν σκέφτονται και δ εν μιλούν καθόλου όπως οι άλλοι άν θ ρωποι. Υπάρχουν δυο αντιλήψει ς μια εσωτερική , μια εξωτερική ' ο Άν θ ρωπος είναι ως προς τα π άντα εξωτερικός, το Αγγελ ικό Πνεύ μα ε ίναι ως προς τα π άντα εσωτερικό . Το Πνεύ μα πηγα ίνει στο βάθος των Αριθ μών, κατέχει το σύνολο, γνωρ ίζει τα σημαινό μενά τους. Δ ιαθέτει κ ίνηση και ενώνεται με τα π άντα μέσω της πανταχού παρουσ ίας : Ένας άγγελος, σύμφωνα με τον Σουηδό προφήτη, είναι παρών σ' έναν άλλο όταν τον επιθυμεί (ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΟΦΙΑ) , επειδή διαθέτει το χάρισμα ν ' αποχωρίζεται το σώ μα του και βλέπει τους ουρανού ς όπως τους ε ίδαν οι προΦήτες και όπως ο ίδ ιος ο Σβέντενμποργκ τους έβλεπε: «Σ' αυτή την κατάσταση , λέει (ΑΛΗΘΙΝΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ , 136) , το πνεύμα του ανθ ρώπου μεταΦέρεται από τον ένα τόπο στον άλλο, ενώ το κορμί μένει εκε ί που ε ίναι, κατάστα­ ση στην οποία παρ έμεινα επ ί ε ίκοσι έξι χρόνια . » Π ρ έ ­ πει κατ' αυτόν τον τρόπο να κατανοού με όλες τις βιβλι­ κέ ς ρήσεις όπου λέγεται: Το πνεύμα με έφερε. Η Αγγε­ λική Σοφ ία είναι σε σχέση με την Ανθ ρώπινη Σοφ ία ό,τι ε ίναι οι αναρ ίθ μητες δυνάμεις της φύσης σε σχέση με τη δρ άση της που ε ίναι μία. Τα π άντα ξαναζούν, πε­ θ αίνουν, υπάρχουν στο Πνεύ μα, γιατί αυτό ε ίναι προς τον Θ εόν. Αυτό εκφράζουν τα λόγια του αγίου Π αύ ­ λου : «Διότι εν αυτώ ζώ μεν και κινού μεθα και υπ άρχο­ μεν». Η γη δ εν του προβάλλει κανένα εμπόδιο, όπως ο Λόγος δεν έχει γι ' αυτόν κανένα σκοτεινό σημείο. Η προσεχής θ ε ία ιδ ιότητά του του επιτρέπει να βλέπει την σκέψη του Θ εού την οπο ία καλύπτει ο Λόγος, ό μοια ό ­ πως ζώντας εσωτερικά , το Πνεύ μα επικοινωνεί με το εσώτατο κρυμμένο νόη μα που υπάρχει κάτω από όλα τα πράγματα αυτού του κόσμου . Η Επιστήμη ε ίναι η 91 Digitized by 10uk1s, May 2010

γλώ σσα του Φθ αρτού κό σμου , η Αγάπη ε ίναι η γλώσσα του Πνευματικού κό σμου . Επ ίσης ο άν θ ρωπος περισ­ σότερο περιγράφει παρά εξηγεί , ενώ το Αγγελ ικό Πνεύμα βλέπει και κατανοε ί . Η Επιστήμη θλίβει τον ' γγελο . Η Επιστή­ άνθρωπο , η Αγάπη ανυψ ώνει τον Α μη ψ άχνει ακό μα , η Αγ άπη έχει βρει. Ο άν θ ρωπος κρ ί­ νει τη φύ ση στις σχέσεις του μαζί της , το Αγγελ ικό Πνεύ μα την κρ ίνει στις σχέσεις του με τον ουρανό . Τέ­ λος, τα π άντα μιλού ν στα πνεύ ματα. Τα Πνεύματα ε ί­ ναι μέ σα στο μυστικό της αρμον ίας μεταξύ των δη­ μιουργιών. Σ υννενοού νται με το πνεύ μα των ήχων , με το πνεύ μα των χρωμάτων , με το πνεύ μα �ων φυτών , μπορούν να ρωτήσουν το μέταλλο και το μέταλλο α­ παντά στις σκέψεις τους. Τι ε ίναι γι ' αυτά οι επιστήμες και οι θησαυρο ί της γης , όταν τους αγκαλιάζουν κάθ ε στιγμή με το βλέμμα τους , και οι κό σμοι με τους οπο ί­ ους τό σο πολύ ασχολού νται οι άν θ ρωποι δεν ε ίναι για τα Πνεύ ματα παρά το τελ ευτα ίο σκαλί απ ' όπου θ α ε­ φορμήσουν στον Θ εό ; Η Αγάπη του ουρανού ή η Σοφία του ουρανού αναγγέλλονται σ' αυτά με ένα κύ κλο φω­ τό ς που τα περιβάλλει και τον οπο ίο βλέπουν οι Εκλε­ κτο ί . Η αθωότητά τους , που η αθ ωότητα των παιδ ιών ε ίναι η εξωτερική της μορφή , κατέχει την γνώση των πραγμάτων την οποία δεν δ ιαθέτουν καθόλου τα παι­ δ ιά : ε ίναι αθώοι και γνώστες. --«Και , λέει ο Σβέντεν­ μποργκ , η αθ ωότητα των ουρανών κάνει τ έτοια εντύ­ πωση στην ψυχή ώστε αυτο ί τους οπο ίους επηρεάζει δ ιατηρούν από αυτήν μια αγαλλί αση η οπο ία δ ιαρκεί όλη τους την ζωή , όπως εγώ ο ίδ ιος την ένιωσα. Ίσως αρκεί , λέει ακό μα, ν ' αποκτήσει κανεί ς μια ελάχιστη αντ ίληψή της για ν ' αλλάξει ο ίδ ιος για π άντα , για να θέλει να π άει στους ουρανούς και έτσι να μπει στην 92 Digitized by 10uk1s, May 2010

σφαίρα της Ελπ ίδας. » Το δόγμα του για τους γάμους μπορε ί να αναχθ ε ί σ' αυτά τα λίγα λόγια: «ο Κύ ριος πήρε την ομορφιά , τη χάρη της ζωής του άνδρα και τη μετέφερε στη γυναίκα. Όταν ο άν δρας δ εν ε ίναι ενω­ μένος μ' αυτή την ομορφιά , μ' αυτή τη χάρη της ζωής του , ε ίναι σοβαρό ς, θλιμμένος και άγριος, όταν ενώνε­ ται μαζί της, ε ίναι χαρού μενος, ε ίναι πλήρης.» Ο ι Άγ­ γελοι ε ίναι π άντοτε στο τελειότερο σημείο της ομορ­ φιάς. Ο ι γ άμοι τους γιορτάζονται με θ εσπέσιες τελετέ ς. Σ' αυτή την ένωση , που δ εν παράγει παιδ ιά , ο άνδ ρας έχει δώ σει τη ΝΟΗΣΗ, η γυναίκα έχει δώσει τη ΘΕΛΗ­ ΣΗ, γ ίνονται ένα ον, σάρκα ΜΙΑ εδώ κάτω , στη συν έ­ χεια πηγα ίνουν στους ουρανού ς αφού ενδυ θούν την ου­ ρ άνια μορφή. Εδώ κάτω, στη φυσική κατάσταση , η α­ μοιβα ία κλίση των δύ ο φύλων προς τις η δονέ ς ε ίναι ένα ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ που θέλγει, κουράζει και επιφέρει κό ­ ρον, αλλά υπό την ουρ άνια του μορΦή , το ζευγάρι, που έχει γ ίνει ένα και το αυτό Πνεύμα, βρίσκει μέσα του μια αδ ιάλειπτη αιτ ία η δονών. Ο Σβέντενμποργκ ε ίδ ε αυτόν τον γ άμο των Πνευμάτων, που κατά τον άγιο Λουκά «ούτε γαμούσιν ούτε γαμίζονται» (Κ , 35) και εμπν έονται μόνον από πνευματικές απολαύσεις. Ένας Άγγελος πρασφέρ θηκε να τον κάνει μάρτυρα ενός γά­ μου και τον μετέφερε στα φτερ ά του (τα φτερά ε ίναι ένα σύ μβολο και όχι μια γήινη πραγματικότητα) . Του Φόρεσε το γιορτινό του ένδυμα και όταν ο Σβέντεν­ μποργκ ε ίδ ε πως ήταν ντυμένος με φως, ρ ώτησε γιατί . -Σ' αυτή την περ ίσταση , απάντησε ο Άγγελος, τα ρού χα μας Φλογίζονται, λάμπουν και γ ίνονται γαμήλια (01 ΤΕΡΨΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΖΥnΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, 19 , 20, 21). Τότε ε ίδ ε δυο αγγέλους που ήρθ αν ο ένας από το Νότο, ο άλλος από την Ανατολή. Ο Άγγελος του Νότου ήταν 93 Digitized by 10uk1s, May 2010

σε μια άμαξα ζεμένη σε δυο λευκά άλογα των οπο ίων τα ην ία ε ίχαν το χρώ μα και τη λάμψη της αυγής, αλλά όταν ή ρ θ αν κοντά του , στον ουρανό , δ εν έβλεπε πια ούτε άμαξες, ούτε άλογα. Ο Άγγελος τη ς Ανατολής ντυμένο ς με πορΦύ ρα και ο Άγγελο ς του Νότου ντυ­ μένο ς με υ άκινθο έτρεξαν σαν δυο πνοές και ενώθηκαν: ο ένας ήταν ένας Άγγελος Αγάπη ς, ο άλλο ς ήταν ένας Άγγελος Σοφ ίας. Ο ο δηγός του Σβέντενμποργκ του ε ίπε ότι αυτο ί οι δυο ' Αγγελοι συνδέονταν στη γη με πνευματική φιλία και ήταν π άντα ενωμένοι αν και του ς χώ ριζε η απόσταση . Η συνα ίνεση , που ε ίναι η ουσία των καλών γ άμων στη γη , ε ίναι η συνη θ ισμένη κατά­ σταση των Αγγέλων στον ουρανό. Η αγάπη ε ίναι το φως του κό σμου τους. Η αιώνια αγαλλίαση των αγγέ­ λων προέ ρχεται από την ικανότητα την οπο ία τους με­ ταδίδ ει ο Θ εός να αποδίδουν στον ίδ ιο τη χαρά την ο­ πο ία νιώθουν. Αυτή η αμοιβαιότητα του απείρου απο­ τελε ί την ζωή τους. Στον ουρανό γ ίνονται άπειροι συμ­ μετέχοντας στην ουσ ία του Θ εού που γεννιέται από τον ίδ ιο. Η απεραντοσύ νη των ουρανών όπου ζουν οι Άγ­ γελοι ε ίναι τέτοια, που αν ο άνθ ρωπο ς ήταν προικι­ σμένος με ό ραση δ ιαρκώς τό σο ταχεία ό σο το φω ς το οπο ίο έρχεται από τον ήλιο στη γη , και αν κοιτού σε στη δ ιάρκεια τη ς αιωνιότητας, τα μάτια του δ εν θ α έβρι­ σκαν ορ ίζοντα για ν ' αναπαυ θούν . Μόνον το φως εξη­ γε ί τη μακαριότητα του ουρανού . Είναι, λέει (ΑΓΓΕΛΙ­ ΚΗ ΣΟΦΙΑ, 7 , 25 , 26, 27) , ατμός τη ς αρετής του Θεού , κα­ θ αρή από ρροια τη ς λαμπρότητάς του , που πλάι τη ς η πιο φωτεινή δ ική μας μέ ρα ε ίναι σκοτάδ ι. Το φως ε ίναι ικανό για τα π άντα, ανανεώνει τα π άντα και δ εν απορ­ ροφάται, περιβάλλει τον Άγγελο και τον κάνει ν ' αγ­ γ ίζει τον Θεό με άπειρες απολαύ σεις τις οπο ίες νιώθ ει 94 Digitized by 10uk1s, May 2010

να πολλαπλασιάζονται επ ' άπειρον από μόνες τους. Αυτό το Φως σκοτώνει τον άν θ ρωπο που δ εν ε ίναι προετοιμασμένος να το δ εχθ ε ί . Κανείς εδώ κάτω, ού τε ακό μα στον ουρανό δ εν μπορε ί να δ ει τον Θεό και να ζήσει. Να για τι λέγεται ( Έξοδος, ΙΘ, 12, 1 3 , 21 , 22 , 23) : Και αφοριε ίς τον λ αόν κύκλω λέγων ' προσέχετε εαυτο ίς του αναβήναι εις το όρος και θίγειν τι αυτού ' πας ο αψάμενος του όρους θανάτω τελευτήσει. Και α­ κόμα ( Έξοδος, ΛΔ, 29-35) : Ως δε κατέβαινε Μωυσής εκ του όρους, και αι δύο πλάκες επί των χειρών Μωυ­ σή ' καταβα ίνοντος δε αυτού εκ του όρους, Μωυσής ουκ ήδει ότι δεδόξασται η όψις του χρώματος του προ­ σώπου αυτού εν τω λαλε ίν αυτόν αυτώ ( . . . ) και περιέ­ θηκε Μωυσής κάλυμμα επί το πρόσωπον εαυτού, έως αν εισέλθη συλλαλείν αυτώ . Επ ίσης, η μεταμό ρφωση

του Ιησού Χ ριστού εκδη λώνεται με το φως το οπο ίο ρ ίχνει ένας ΑγγελιοΦόρος του ουρανού και με τις άφα­ τες απολαύ σεις τις οπο ίες νιώθουν οι Άγγελοι που εμ­ ποτ ίζονται συνεχώ ς σ' αυτό . Και έλαμψε το πρόσωπον

αυτού ως ο ήλιος, τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευκά ως το Φως. . . ιδού νεφέλη φωτεινή επεσκ ίασεν τους μαθη­ τές του , λέει ο άγιος Ματθ αίος (ΙΖ, 1-5). Τέλος, όταν

ένα άστρο δ εν περικλε ί ει πια παρά μόνον όντα που αρ­ νού νται τον Κύ ριο, όταν ο λόγος του παραγνωρ ίζεται, όταν τα Αγγελ ικά Πνεύ ματα έχουν συγκεντρωθ ε ί από όλες τις κατευ θύνσεις, ο Θ εό ς στέλνει έναν Άγγελο Ε ­ ξολο θ ρευτή για ν ' αλλάξει τη μάζα του ανυ π ότακτου κό σμου, ο οπο ίος μέσα στην απεραντοσύνη του σύ μ­ παντος ε ίναι γι ' αυτόν ό ,τι ε ίναι για τη φύση μια στείρα Φύτρα. Πλησιάζοντας τον Πλανήτη , ο ' Αγγελος Εξολο­ θ ρευτής, τον οπο ίο μεταφέρει ένας κομήτης, κάνει τον π λανήτη να στραφε ί γύ ρω από τον άξονά του : τότε ο ι 95 Digitized by 10uk1s, May 2010

ήπειροι γ ίνονται ο πυ θ μένας των θ αλασσών , τα πιο ψη ­ λά βουνά γ ίνονται νησι ά και οι χώ ρες που άλλοτε σκε­ πάζονταν από θ αλάσσια νερ ά αναγεννιούνται στολ ι­ σμένες με τη δ ροσιά τους υπακού οντας στους νό μους της Γένεσης. Τότε ο λόγος του Θ εού ξαναποκτά τη δύ ­ ναμή του π άνω σε μια καινού ρια γη , η οπο ία δ ιατηρε ί σε όλα της τα μέ ρη τα αποτελέσματα του γήινου νερού και της ουράνιας φωτιάς. Τότε, το φως το οπο ίο φέρνει ο Άγγελος από τον Ύψιστο κάνει τον ήλιο να χλομιά­ σει . Και όπως λέει ο Ησαί ας (ΙΒ , 19-20) : Εισενέγκαν­ τες εις τα σπήλαια και εις τας σχισμάς των πετρών και εις τας τρώγλας της γης από προσώπου του φόβου Κυ­ ρίου και από της δόξης της ισχύος αυτού, όταν αναστή θραύσαι την γην. Και λέγουσι τοις όρεσι και ταις πέ­ τραις πέσατε εφ' ημάς και κρύψατε ημάς από προσώ ­ που του καθημένου επί του θρόνου και από της οργής του αρνίου (Αποκάλυψη, ΣΤ, 15-16) . Το Α ρν ίον ε ίναι

η μεγάλη φυσιογνωμ ία των Αγγέλων που ε ίναι παρα­ γνωρισμένοι και καταδ ιώκονται εδώ κάτω. Επ ίσης ο Χριστό ς ε ίπε : Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυ­

τών εστιν η βασιλεία των ουρανών. Μακάριοι οι πεν­ θούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται. Μακάριοι οι κα­ θαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται . Όλος ο

Σβέντενμποργκ περιέχεται σ' αυτά τα λόγια : Ν α υπο­ φέρεις, να πιστεύ εις, ν ' αγαπάς. Για ν ' αγαπ ά κανε ίς δ εν θ α πρέπει να έχει υποφέρει και δεν θ α πρ έπει να πιστεύει; Η Αγάπη γεννά τη Δύναμη και η Δύναμη δί­ νει τη Σοφ ία, από αυτήν προκύ πτει η Νόηση , γιατ ί η Δύναμη και η ΣοΦ ία περιέχουν τη Βούληση . Το να ε ί­ ναι κανε ίς νοήμων, δ εν σημα ίνει να Ξ έρει, να Θέλει και να Μπορεί, τρεις ιδ ιότητες του Αγγελ ικού Πνεύ ματος; --« Αν το σύ μπαν έχει κάποιο νόημα, να το πιο άξιο 96 Digitized by 10uk1s, May 2010

δημιού ργημα του Θ εού ! » μου έλεγε ο κύ ριος Σαιν Μαρ­ τέν , τον οποίο είδα στη δ ιάρκεια του ταξιδιού του στη Σουηδία. -Όμως, κύ ριε, συνέχισε ο κύριος Μπ έκερ μετά από μια παύση , τι σημαίνουν αυτέ ς οι περικοπέ ς παρμένες από ένα έργο τ έτοιας έκτασης που μόνον μια ιδέα του μπορούμε να δώσουμε αν το συγκρίνουμε μ' ένα ποταμό φωτός, με μια καταιγίδα φλογών ; Όταν κάποιος βυθίζεται σ' αυτό , ένα τρομερό ρεύ μα τον πα­ ρασέρνει. Το ποίημα του Δάντε Αλ ιγκέρι μόλις που έ­ χει το αποτέλεσμα ενό ς σημείου αυτού του έργου για εκείνον που θέλει να βυ θ ισθ ε ί στα αναρίθμητα εδάφια με τη βοήθεια των οποίων ο Σβέντενμποργκ έκανε α­ πτού ς τους ουράνιους κόσμους, όπως ο Μπετόβεν οι­ κοδόμησε έν α παλάτι αρμονίας με χιλ ιάδ ες νότες, όπως οι αρχιτέκτονες κατασκεύ ασαν τους καθεδρικούς ναού ς τους με χιλιάδες π έτρες. Κυ λιέστε σε γκρεμού ς χωρίς τέλος, όπου το πνεύ μα σας δ εν σας στηρίζει πάν­ τα. Βέβαια , ε ίναι αναγκαίο να διαθέτει κανείς πνευμα­ τική δύναμη για να επαν έλθ ει σώος και αβλαβής στις κοινωνικέ ς μας ιδέες ! -ο Σβέντενμποργκ, συνέχισε ο ιερ έας, έλκυε ιδ ιαίτερα τον βαρόνο ντε ΣεραΦίτζ, του οποίου το όνομα, σύ μφωνα με την παλ ιά σουη δ ική συ­ νήθεια, είχε αποκτήσει από αμνημονεύ των χρόνων τη λατινική κατάληξη ους. Ο βαρόνος υπήρξε ο πιο έν θ ερ­ μος μαθητής του Σουη δού π ροφήτη , ο οποίος του είχε ανοίξει τα μάτια του Ε σωτερικού Αν θ ρ ώπου και τον ε ίχε προδιαθέσει για μια ζωή σύμφωνη με τις δ ιαταγέ ς του Υψίστου. Αναζήτησε μεταξύ των γυναικών ένα Αnελικό Πνεύ μα, ο Σβέντενμποργκ του το είχε βρει σ' ένα όραμα. Η γυνα ίκα του ήταν η κό ρη ενό ς τσαγκάρη από το Λ ονδίνο, στον οποίο, έλεγε ο Σβέντενμποργκ , έλαμπε η ζωή του ουρανού και ο οποίος είχε εκπληρώ 97 Digitized by 10uk1s, May 2010

σει τις προηγού μενες δοκιμασίες. Μετά τη μεταμόρφω­ ση του ΠροΦήτη , ο βαρόνος ήρθε στο Ζαρβί για να τελέσει τους ουράνιους γ άμους του με τις πρακτικές της προσευχής. Ό σο για μένα, κύ ριε, που δ εν είμαι καθό­ λου Οραματιστής, αντιλήΦθηκα μονάχα τα επίγεια έρ­ γα αυτού του ζευγαριού : η ζωή τους ήταν ζωή αγίων των οποίων οι αρετέ ς ε ίναι η δόξα της ρωμαϊκής Ε κ­ κλησίας. Και οι δυο γλύκαναν την αθλ ιότητα των κα­ τοίκων και έδωσαν σε όλους μια περιουσία την οποία πρ έπει να συντηρού ν με την εργασία τους, αλλά που αρκεί για τις ανάγκες τους. Ο ι άνθ ρωποι που έζησαν κοντά τους ποτέ δεν τους ε ίδαν να κάνουν κάποια κ ί­ νηση θυμού ή ανυπομονησίας , ήταν συνεχώ ς αγαθοερ­ γοί και γλυκείς, γεμάτοι προσήνεια, χάρη και πραγμα­ τική καλωσύνη , ο γά μος τους ήταν η αρμονία δυο ψυ­ χών δ ιαρκώ ς ενωμένων. Δ υο υπερβόρειες νήσσες που πετού ν μαζί , ο ήχος του αντ ίλαλου , η σκέψη του λόγου, ε ίναι ίσως ατελε ί ς εικόνες αυτής της ένωσης. Εδώ όλοι τους αγαπού σαν με μια στοργή που θ α μπορού σε να εκ­ φρασθεί μονάχα αν τη συγκρ ίνουμε με την αγάπη του φυτού για τον ήλιο. Η γυναίκα ήταν απλή στους τρό ­ πους της, ωραία στη μορφή της, ωραία στο πρόσωπό της και είχε μια ευγένεια παρό μοια μ ' εκε ίνη των πιο σεβάσμιων προσώπων. Το 1783 , σε η λ ικία είκοσι έξι ε­ τών , αυτή η γυναίκα συν έλαβε ένα παιδί , η κύ ησή της υπήρξε μια σοβαρή χαρά. Έτσι οι δυο σύζυγοι αποχαι­ ρετού σαν τον κόσμο, γιατί μου είπαν ότι αναμΦίβολα θ α μεταμορφώνονταν όταν το παιδί εγκατέλειπε το ντύ μα της σάρκας που είχε ανάγκη από τις φροντ ίδες τους την στιγμή που θ α του μεταδ ιδόταν η δύναμη να ζει από μόνο του . Το παιδί γεννήθηκε και ήταν η Σερα­ φίτα που μας απασχολεί τούτη την στιγμή· από τη σύλ98

Digitized by 10uk1s, May 2010

ληψή της, ο πατέρας της και η μητέρα της έζησαν ακό­ μα πιο μοναχικά από ό,τι στο παρελθόν, ανυψωνόμενοι στον ουρανό με την προσευχή. Η ελπίδα τους ήταν να δουν τον Σβέντενμποργκ και η πίστη εκπλήρωσε την ελπίδα τους. Την ημέρα της γέννησης της ΣεραΦίτας, ο Σβέντενμποργκ εμφανίσθηκε στο Ζαρβί και γέμισε με φως το δωμάτιο όπου γεννιόταν το παιδί. Λέγεται ότι τα λόγια του ήταν: -Το έργο εκπληρώθηκε, οι ουρανοί αγάλλονται! Οι άνθρωποι του σπιτιού άκουσαν τους παράξενους ήχους μιας μελωδίας, που έμοιαζε, έλεγαν, σαν να την έφερνε το Φύσημα των ανέμων από τα τέσ­ σερα σημεία του ορίζοντα. Το πνεύμα του Σβέντεν­ μποργκ μετέφερε τον πατέρα έξω από το σπίτι και τον οδήγησε στο Φιόρδ, όπου τον εγκατέλειψε. Μερικοί άνθρωποι του Ζαρβί, που πλησίασαν τότε τον κύριο ΣεραΦίτους, τον άκουσαν να απαγγέλει αυτά τα γλυκά λόγια της ΓραΦής: « Πόσον ωραίοι επί των ορέων φαί­ νονται οι πόδες των αγγέλων ους απέστειλε υμίν ο Κύ­ ριος». Έβγαινα από το πρεσβυτέριο για να πάω στον

πύργο, να βαφτίσω το παιδί, να του δώσω το όνομά του και να εκπληρώσω τα καθήκοντα τα οποία μου επι­ βάλλουν οι νόμοι, όταν συνάντησα τον βαρόνο: -«Το έργο σας είναι περιττό, μου είπε, το παιδί μας πρέπει να μείνει χωρίς όνομα πάνω σ' αυτή τη γη. Δεν θα βα­ φτίσετε με το νερό της επίγειας Εκκλησίας αυτό το παι­ δί που μόλις βαφτίσθηκε στη φωτιά του Ουρανού. Αυ­ τό το παιδί θα παραμείνει άνθος, δεν θα το δείτε να γερνάει, θα το δείτε να περνάει, έχετε τον υπάρχοντα, αυτός έχει την ζωή. Εσείς έχετε τις εξωτερικές αισθή­ σεις, αυτό δεν έχει, τα πάντα σ' αυτό είναι εσωτερικά.» Αυτά τα λόγια τα πρόφερε με υπερφυσική φωνή, η ο­ ποία με εντυπωσίασε ακόμα πιο ζωηρά απ' ό,τι η λάμ99

Digitized by 10uk1s, May 2010

ψη η οπο ία ήταν αποτ υ πωμένη στο πρόσωπό του που νοτιζόταν από Φώς. Η όψη του υ λοποιούσε τις φαντα­ στικές εικόνες των εμπνευσμένων τις οπο ίε ς συλλαμβά­ νουμε διαβάζοντας τις προφητε ίες της Β ίβλου . Ό μως , τέτοια αποτελέσματα δ εν ε ίναι σπ άνια στα βουνά μας , όπου το ν ίτρο των μόνιμων χιονιών παρ άγει στον οργα­ νισμό μας εκπληκτικά φαινό μενα. Τον ρ ώτησα την αι­ τ ία της συγκ ίνησής του . -Ήρθ ε ο Σβέντενμποργκ , μό ­ λι ς τον άφησα, ανέπνευσα τον αέρα του ουρανού, μου ε ίπε. -Με ποια μορΦή σας παρουσιάσθηκε; συνέχισα. -Με τη θνητή μορΦή του , ντυμένος ό πως την τελευ­ τα ία φορά που τον ε ίδ α στο Λονδίνο, στο σπ ίτι του Ρί­ τσαρντ Σίαρσμιθ , στη συνοικία Κολντ-Μπαθ -Φιλντ , τον Ι ούλ ιο του 1 77 1 . Φορούσε τα ρού χα του από ρατ ίνα που άλλαζε αποχρώσεις, με χαλύβδινα κουμπιά , κουμ­ πωμένο γιλέκο, λευκή γραβάτα και την ίδ ια επιβλητική περούκα , με πουδ ραρισμένες μπού κλες στο π λά ι και τη ς οπο ίας τα ανασηκωμένα μπροστά μαλλιά αποκάλυ­ πταν αυτό το πλατύ και φωτεινό μέτωπο που εναρμονι­ ζόταν με τη ψηλή , τετράγωνη κορμοστασιά του , όπου τα π άντα ε ίναι δύναμη και ηρεμί α. Αναγνώ ρισα αυτή τη μύτη με τα μεγάλα, γεμάτα φωτιά ρουθούνια , ξανά­ δα αυτό το στόμα που π άντα χαμογελο ύ σε, αγγελικό στό μα απ ' όπου βγήκαν αυτές οι λέξεις οι οπο ίε ς με γ έ­ μισαν ευτυχία: -«Εις το επανιδ ε ίν σύ ντομα !» Κ ι ένι­ ωσα το απαύ γασμα της ουρ άνιας αγάπη ς. Η πεπο ίθηση που έλαμπε στο πρόσωπο του βαρόνου μου απαγόρευε κάθ ε συζήτηση , τον άκουγα σιωπη λός , η φωνή του ε ίχε μεταδοτική θέρμη που μου ζέστανε τα σπλάχνα, ο φα­ νατισμός του τάραζε την καρδ ιά μου , όπως η οργή του άλλου κάνει τα νεύ ρα μας να δονούνται. Τον ακολού ­ θησα σιωπηλά και πήγα στο σπ ίτι του , όπου ε ίδα το 100 Digitized by 10uk1s, May 2010

παιδί χωρ ίς όνομα, ξαπλωμένο π άνω στη μητέρα του που το τύλιγε μυστηριωδώς. Η Σ εραΦίτα μ ' άκουσε που ερχό μουν και σήκωσε το κεΦάλι προς τη μεριά μου : τα μάτια της δεν ήταν μάτια συνη θ ισμένου παιδ ιού . Για να εκφράσω την εντύπωση που μου προκάλεσαν, θ α έ ­ πρεπε να πω ότι κιόλας έβλεπαν και σκέφτονταν. Τα παιδ ικά χρόνια αυτού του πλάσματος που ο Θ εό ς το προό ριζε για την αιώνια δόξα και μακαριότητα συνο­ δεύτηκαν από εξαιρετικές κλιματολογικέ ς συνθή κες. Επ ί εννιά χρόνια, οι χειμώνες μας ήταν πιο γλυκε ίς και τα καλοκα ίρια μας πιο μακρόχρονα από ό ,τι συνήθ ως. Αυτό το φαινό μενο προκάλεσε πολλές συζητήσεις μετα­ ξύ των επιστημόνων, ό μως εν ώ οι ακαδημαϊκοί θ εώρη­ σαν επαρκε ίς τις εξηγήσεις τους, αυτές έκαναν τον βα­ ρόνο να χαμογελάσει όταν του τις κοινοποίησα. Ποτέ δεν ε ίδαν την Σ εραφίτα γυμνή , όπως γίνεται μερικές φορ έ ς με τα παιδ ιά , ποτέ δ εν την άγγιξε ούτε άν δρας, ούτε γυνα ίκα, μεγάλωσε αν έγγιχτη στο στήθος της μη­ τέρας της και δεν έκλαψε ποτέ. Ο γερο- Δαβίδ θ α σας επιβεβαιώσει αυτά τα γεγονότα, αν τον ρωτήσετε για την κυρία του , την οποία εξάλλου λατρεύ ει όπως λά­ τρευε την κιβωτό της Δ ιαθήκης ο βασιλ ιάς του οπο ίου έχει το όνομα. Από ενν ιά ετών, το παιδί άρχισε να μπαίνει σε κατάσταση προσευχής : η προσευχή ε ίναι η ζωή της. Την έχετε δει στο ναό μας τα Χριστούγεννα, τη μοναδική ημέρα που έρχεται· ένας σημαντικό ς χώ­ ρος την χωρίζει από τους άλλους χριστιανού ς. Αν αυ­ τό ς ο χώρος αν άμεσα σ' αυτήν και τους ανθ ρώπους δ εν υπάρχει, υποΦέρει. Επ ίσης τον περισσότερο καιρό μέ­ νει στον πύ ργο. Εξάλλου , τα γεγονότα της ζωής της εί­ ναι άγνωστα, δεν αποκαλύπτεται, οι ικανότητές της, οι αισθήσεις της, τα π άντα είναι εσωτερικά . Π αραμένει 101 Digitized by 10uk1s, May 2010

τον περισσότερο καιρό στην κατάσταση του μυστικιστι­ κού διαλογισμού , η οπο ία ήταν συνη θ ισμένη , λένε οι παπικο ί συγγραφε ίς , στους πρώτους μοναχικούς χρι­ στιανού ς οι οπο ίοι δ ιατηρού σαν την παρ άδοση του λό­ γου του Χ ριστού . Η ν όησή της , η ψυχή της , το κορμί της , τα π άντα σ' αυτή ε ίναι παρθένα όπως το χιόνι στα βουνά μας. Στα δέκα της χρόνια ήταν ό πως την βλέπετε τώρα. Όταν ήταν εννιά χρονών, ο πατέρας της και η μητέρα της εξέπνευσαν μαζί, χωρ ίς πόνο , χωρίς ορατή ασθένεια , αφού ε ίχαν πει την ώρα που θ α έπαυαν να υπ άρχουν. Ό ρ θ ια στα πόδ ια του κρεβατιού τους, τους κοιτού σε με ήρεμο βλέμμα , χωρ ίς να φανερώνει ούτε θλίψη , ού τε π όνο , ούτε χαρά, ούτε περιέργεια ' ο πατέ­ ρας της και η μητέρα της τής χαμογελούσαν. Όταν πή­ γαμε να π άρουμε τα δυο σώ ματα, ε ίπε: -Πηγα ίνετε ! -Σεραφίτα, της ε ίπα , γιατ ί έτσι την ονομάσαμε , δεν συγκινηθήκατε από το θάνατο του πατέρα σας και της μητέρας σας; Σ ας αγαπού σαν τόσο πολύ ! -Π εθ αμένοι; ε ίπε. Όχι , ε ίναι μέσα μου για π άντα. Αυτό δεν ε ίναι τίποτα, πρό σθ εσε δ ε ίχνοντας χωρ ίς καμιά συγκ ίνηση τα κορμιά που πα ίρναμε. Την έβλεπα για τρ ίτη φορά από τη γέννησή της. Στο ναό, ε ίναι δύσκολο να την δ ιακρ ίνεις , ε ίναι όρ θ ια κοντά στην κολώνα που στηρ ί­ ζει τον ά μβωνα μέσα σ' ένα σκοτάδι που δ εν επιτρέπει να ξεχωρίσεις τα χαρακτηριστικά της. Μετά από αυτό το γεγονός, απ ό τους υπηρέτες του σπιτιού έμεινε μό ­ νον ο γερο-Δαβίδ, ο οπο ίος παρά τα ογδόντα δύο του χρόνια αρκε ί για να υπηρετε ί την κυρ ία του . Μερικο ί άν θρωποι του Ζαρβί έχουν δ ιηγη θ ε ί εκπληκτικά πράγ­ ματα γι ' αυτό το κορίτσι. Καθώ ς οι ιστορίες τους έχουν παγιω θ ε ί σε μια χώ ρα που αγαπά ουσιαστικά τα μυ­ στήρια , βάλθηκα να μελετώ την πραγματε ία για τις 1 02

Digitized by 10uk1s, May 2010

\Ιαγγανείες του Ζαν Β ιέρ και τα σχετικά με τη δαιμο­ νολογ ία έργα, όπου ε ίναι καταχωρημένα τα υποτιθέμε­ να υπερφυσικά αποτελέσματα π άνω στον άνθρωπο, για να αναζητήσω σ' αυτά τα έργα γεγονότα ανάλογα μ' αυτά που της αποδίδουν. - Δεν πιστεύ ετε , λοιπόν, σ' αυτήν; ε ίπε ο Β ίλφριντ. - Τουναντ ίον μάλ ιστα, ε ίπε με αγαθότητα ο ιερέας, βλέπω σ' αυτήν ένα εξαιρετικά φιλάρεσκο κορ ίτσι, πα­ ραχαϊδ εμένο από τους γονε ίς του , που του στροβ ίλ ισαν το κεφάλι με τις θρησκευτικ ές ιδέες τις οπο ίες μόλις σας διατύπωσα. Η Μίνα άφησε να της ξεΦύγει μια κ ίνηση του κε­ φαλ ιού που εξέφραζε γλυκά άρνηση. - Καημένο κορ ίτσι , ε ίπε ο ιερέας ξαναπαίρνοντας το λόγο , οι γονεί ς του τού κληρο δότησαν την ολέθ ρια έ­ ξαρση που αποπλανε ί τους μυστικιστές και τους κάνει περισσότερο ή λιγότερο τρελού ς. Υποβάλλεται σε νη­ στείες που καταλυπούν τον φτωχό Δαβίδ . Αυτό ς ο κα­ λό ς γ έ ρος μοιάζει με καχεκτικό φυτό που κινε ίται με το παραμικρό Φύσημα του ανέ μου , που βγάζει λουλού ­ δ ια με την παραμικρή ακτ ίνα του ήλιου . Η κυρ ία του , που η ακατανόητη γλώσσα της έχει γ ίνει και δ ική του , ε ίναι ο άνεμός του και ο ήλιος του · έχει γι ' αυτόν δ ια­ μαντ ένια πόδια και το μέτωπο στολ ισμένο με άστρα, ό ­ ταν βαδίζει την περιβάλλει μια φωτεινή και λευκή α­ τμό σφαιρα, μουσικ έ ς συνοδ εύ ουν τη φωνή της, έχει το χάρισμα να γ ίνεται αό ρατη . Ζητάτε να την δε ίτε; Ο Δαβίδ θα σας απαντήσει ότι αυτή ταξιδεύ ει στις Α­ στρικές Χώρες. Είναι δύ σκο λο να π ιστ έψει κανε ίς σε τέτοια παραμύθ ια. Το ξέρετε, όλα τα θ αύ ματα μοιά­ ζουν περισσότερο ή λ ιγότερο με την ιστορ ία του Χ ρυ­ σού Δοντιού . Έχουμε ένα χρυσό δόντι στο Ζαρβί, αυ103

Digitized by 10uk1s, May 2010

τό ε ίναι όλο. Έτσι, ο Ντούνκερ ο ψαράς ισχυρ ίζεται πως το έχει δει, άλλοτε να βυθίζεται στο Φ ιόρ δ απ ' ό ­ που ξαναβγα ίνει με τη μορφή υπερβόρειας νήσσας, άλ­ λοτε να βαδίζει π άνω στα κύ ματα στη δ ιάρκεια της κα­ ταιγ ίδας. Ο Φέργκους, που οδηγε ί τα κοπάδ ια στά soe­ ler , λέει ότι έχει δ ει, όταν βρέχει, τον ουρανό να ε ίναι π άντοτε καθ αρό ς π άνω από τον σουη δ ικό πύ ργο και π άντοτε γαλάζιος π άνω από το κεφάλι της ΣεραΦ ίτας όταν αυτή βγα ίνει έξω. Π ολλές γυνα ίκες ακούν τους ή ­ χους ενό ς τερ άστιου εκκλησιαστικού οργάνου όταν η Σ εραφ ίτα έρχεται στο ναό και ρωτούν με σοβαρότητα τις γυνα ίκες που ε ίναι κοντά τους αν τους ακού ν κι αυ­ τές. Ό μως, η κό ρη μου , που εδώ και δυο χρόνια η Σ ε­ ραφ ίτα ε ίναι φίλη της, δεν έχει ακούσει καμιά μουσική και δ εν έχει καθόλου νιώσει τα αρώ ματα του ουρανού που ευωδιάζουν στον αέρα όταν κάνει περ ίπατο η Σε­ ραφ ίτα. Η Μίνα έχει συχνά επιστρέψ ει σπ ίτι εκφρά­ ζοντάς μου έναν αφελή θ αυμασμό νεαρής κοπέλας για τις ομορφιές της άνοιξής μας. Επιστρέφει μεθυσμένη από τα αρώ ματα που αναδύουν τα πρώτα βλαστάρια των κωνοφόρων δένδρων, των πεύ κων και των λουλου­ διών τα οπο ία ε ίχε π άει ν ' αναπνεύ σει μαζί της. Ό μως , μετά από έναν τό σο μακρύ χειμώνα, τ ίποτα δ εν ε ίναι πιο φυσικό από αυτή την υπερβολική απόλαυση . Η συντροφιά αυτού του δ αί μονα δεν έχει τ ίποτα το εξαι­ ρετικό, παιδί μου ; - Τα μυστικά αυτού του πλάσματος δ εν ε ίναι και δ ι­ κά μου , απάντησε η Μίνα. Κοντά του ξέρω τα π άντα , μακριά του δεν ξέρω πια τίποτα, κοντά του δεν ε ίμαι πια ο εαυτό ς μου , μακριά του ξεχνώ τα π άντα από αυ­ τή τη θ εσπέσια ζωή . Το να το βλέπω ε ίναι ένα όνειρο που δ ιατηρώ την ανάμνησή του μόνον σύ μφωνα με τη 104

Digitized by 10uk1s, May 2010

θ έληση αυτού του π λάσματος. Μπό ρεσα ν ' ακού σω κοντά του, χωρ ίς να τις θυμάμαι μακριά του, τις μουσι­ κέ ς για τις οποίες μιλούν η γυναίκα του Μπάνκερ και η γυνα ίκα του Έρικσον. Μπόρεσα να νιώ σω κοντά του ουράνια αρώ ματα, να αντικρύ σω θαύ ματα και να μην θυμάμαι πια τ ίποτα εδώ . - Αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη έκπληξη από τότε που την ξέρω ε ίναι να σας βλέπω να υποΦέρετε κοντά της, συνέχισε ο ιερέας απευθυνό μενος στον Βίλ­ φριντ. - Κοντά της ! ε ίπε ο ξένος. Δ εν μ' έχει ποτέ αφήσει ούτε να την φιλήσω , ούτε καν να της αγγίξω το χέ ρι. Όταν με κοίταξε για πρώτη φορά , το βλέμμα της με Φόβισε. Μου είπε: -Καλώς ήρθατε εδώ, γιατί έπρεπε να έρθετε. Μου φάνηκε ότι με γνώριζε. ' Αρχισα να τρέ μω. Ο τρόμος μ ' έκανε να πιστέψω σ ' αυτήν. - Και μένα η αγάπη , ε ίπε η Μίνα χωρ ίς να κοκκιν ί­ σει. - Μήπως με κοροϊδ εύετε; ε ίπε ο κύ ριος Μπ έκερ γε­ λώντας με αγαθωσύ νη . Εσύ , η κό ρη μου , παριστάνον­ τας ένα Πνεύμα Αγάπης και εσε ίς, κύ ριε, παριστάνον­ τας ένα Πνεύμα ΣοΦίας; Ήπιε ένα ποτήρι μπύ ρα και δ εν αντιλήΦθηκε το παράξενο βλέμμα που έ ριξε ο Βίλφριντ στην Μίνα. - Α ς αφήσουμε κατά μέρος τ' αστε ία , εξακολούθησε ο ιερωμένος, εξεπλάγην πολύ μαθαίνοντας ότι σήμερα , για πρώτη φορά , αυτές οι δυο τρελές πήγαν στην κορυ­ φή του Φαλ μπ έργκ. Αυτό , ό μως, δεν ε ίναι κάποια υ­ περβολή ν έων κοριτσιών που ανέβηκαν σε κάποιο λό ­ φο; Είναι αδύνατο να Φθάσει κανε ίς στην κορυφή του Φαλμπέργκ. - Π ατέρα μου , ε ίπε η Μίνα με συγκινημένη φωνή , ή105 Digitized by 10uk1s, May 2010

μουν , λοιπόν, κάτω από την εξουσία του δ αίμονα, α­ φ ού αναρριχήθηκα στο Φαλμπέργκ μαζί του . - Να που τα πράγματα γ ίνονται σοβαρά , ε ίπε ο κύ ­ ριος Μπέκερ. Η Μ ίνα δ εν έχει πει ποτέ ψ έ ματα . - Κύ ριε Μπ έκερ, πήρε ξανά το λόγο ο Βίλφριντ , σας βεβαιώνω ότι η Σεραφ ίτα ασκε ί π άνω μου τόσο εξαιρε­ τικ ές εξουσίες που δεν ξέρω καμιά έκφραση η οπο ία θ α μπορού σε να τις αποδώσει. Μου αποκάλυψε πράγματα που μόνον εγώ γνωρ ίζω. - Υπνοβασία ! ε ίπε ο ηλικιωμένος. Εξάλλου , πολλά αποτελέσματά της αναΦέρονται από τον Ζαν Βιέρ ως εντελώς εξηγήσιμα φαινό μενα, τα οπο ία παρατηρήθη­ καν άλλοτε στην Αίγυπτο. - Εμπιστευτείτε μου τα θ εοσοφικά έργα του Σβέντεν­ μποργκ, ε ίπε ο Β ίλφριντ, θέλω να βυ θ ισθώ σ' αυτά τα βάραθ ρα φωτός, μου δημιουργή σατε τη δίψα γι' αυτό . Ο κύ ριος Μπέκερ έτεινε έναν τό μο στον Βίλφριντ, που βάλθηκε αμέσως να τον δ ιαβάζει. Ήταν περ ίπου εννιά η ώρα το βράδυ . Η υπηρέτρια ήρθε να σερβίρει το δ ε ίπνο. Η Μίνα έκανε τσάι. Όταν τέλειωσε το δε ί­ πνο, όλοι τους απασχολού νταν σιωπη λά με κάτι , ο ιε­ ρ έ ας να δ ιαβάζει την Π ραγματεία των Μαγγανειών, ο Βίλφριντ να προσπαθ ε ί να συ λλάβει το πνεύ μα του Σβέντενμποργκ, η νεαρή κοπ έλα να ράβει βυ θ ισμένη στις αναμνήσεις της. Ήταν ένα νορβηγικό νυχτέρι, ένα ειρηνικό βραδυνό μελέτης γεμάτο σκέψεις, άνθη κάτω από το χιόνι. Καταβροχθίζοντας τις σελίδ ες του προ­ Φήτη , ο Βίλφριντ υπήρχε μόνον με τις εσωτερικέ ς του αισθήσεις. Μερικές φορ ές , ο ιερ έας τον έδ ειχνε με ύφος μ ισοσοβαρό , μισοπεριγελαστικό στην Μίνα, που χαμο­ γελούσε μ' ένα ε ίδος θλίψης. Για την Μίνα, το κεφάλ ι του Σ εραφίτους της χαμογελούσε καθώ ς πλανιόταν 106 Digitized by 10uk1s, May 2010

πάνω στο σύννεφο του καπνού που περιέβαλε και τους τρεις. Κτύπησαν μεσάνυχτα. Η εξωτερική πό ρτα άνοιξε β ίαια. Βαριά και βιαστικά βήματα, τα βήματα ενό ς τρομοκρατημένου γ έρου , ακού σθηκαν στον στενό προ­ θάλαμο ανάμεσα στις δυο πό ρτες. Κατόπιν, εντελώ ς ξαφνικά , εμφαν ίσθηκε ο Δαβίδ στο δ ωμάτιο υποδοχής. - Βία ! Βία ! Φώναξε . Ελάτε ! Ελάτε όλοι ! Οι Σ ατανά­ δ ες έλυσαν τα δ εσμά τους ! Έχουν μίτρες από φωτιά. Είναι ο ' Αδωνις , οι Vertumnes, οι Σειρήνες! Τον βά­ ζουν σε πειρασμού ς όπως ο Ιησούς δοκιμάσθηκε από τους πειρασμού ς στο ό ρος. Ελάτε να τους διώξετε. - Αναγνωρ ίζετε τη γλώσσα του Σβέντενμποργκ ; Νά­ την καθ αρή , ε ίπε γελώντας ο ιερ έας. Ό μως, ο Βίλφ ριντ και η Μίνα κοιτού σαν με τρό μο τον γέρο- Δαβίδ , που με τα λευκά μαλλιά του ανακατω­ μένα, βλέμμα τρελού , τα πόδ ια να τρ έ μουν και σκεπα­ σμένα με χιόνι γιατ ί ε ίχε έρ θ ει χωρ ίς πατ ίνια, εξακο­ λου θούσε να τραντάζεται σαν να τον συντάρασσε κά­ ποιος βίαιος άνεμος. - Τι συνέβη ; του ε ίπε η Μίνα. - Ε , λοιπόν, οι Σ ατανάδ ες ελπίζουν και θέλουν να τον ξανακατακτήσουν. Αυτά τα λόγια έκαναν τον Βίλφριντ να σπαρταρή­ σει. - Εδώ και π έντε ώ ρες περ ίπου ε ίναι ό ρ θ ια με τα μά­ τια υψωμένα στον ουρανό , τα χέρια ανοικτά , υποΦ έ ­ ρει , επικαλε ίται τον Θ εό . Δ εν μπό ρεσα να δ ιασχίσω τα όρια, η κόλαση έχει βάλει Vertumnes να φρουρούν . Όρ θ ωσαν τε ίχη φωτ ιάς ανάμεσα σ ' αυτή και το γέρο­ Δαβίδ της. Αν μ' έχει ανάγκη , τι να κάνω ; Βοη θή στ ε με, ελάτε να προσευχη θ ε ίτε ! Ήταν φρικτό να βλέπεις την απελπισία αυτού του 107 Digitized by 10uk1s, May 2010

καημένου γέ ρου. - Η λά μψη του Θ εού την προστατεύ ει, αλλά αν υπο­ χωρήσει στη βία; συν έχισε με ειλ ικρινή π ίστη που έθ ελ­ γε. - Σ ιωπή ! Δαβίδ , μην παραλογίζεσθε ! Αυτό ε ίναι κά­ τι που πρέπει να επιβεβαιώσουμε. Θ α σας συνοδ εύ σου­ με, ε ίπε ο ιερέας, και θα δείτε πως στο σπ ίτι σας δ εν υπάρχουν ού τε Σατανάδ ες, ού τε Σ ειρήνες. - Ο πατέρας σας ε ίναι τυφλός , ε ίπε πολύ χαμηλόφω­ να ο Δαβίδ στην Μίνα. Ο Βίλφριντ, στον οπο ίο η ανάγνωση μιας πρ ώτης πραγματείας του Σβέντενμποργκ, την οπο ία ε ίχε βια­ στικά δ ιατρέξ ει, ε ίχε β ίαια αποτελέσματα, ήταν κιόλας στο διάδρομο και φορούσε τα πατίνια του . Η Μίνα ε­ τοιμάσθηκε αμέσως. Και οι δυο άφησαν π ίσω τους τους δυο η λικ ιωμένους και ό ρμησαν προς το Σουη δικό πύ ρ­ γο. - Ακού τε αυτό τον τρ ιγμό ; ε ίπε ο Β ίλφρ ιντ. - Ο π άγος του Φιό ρ δ μετακινε ίται, απάντησε η Μίνα, άλλωστε σύντομα έρχεται η άνοιξη . Ο Βίλφριντ έ μεινε σιωπηλός. Όταν και οι δυο βρέθηκαν στην αυ λή , δεν ένιω θ αν ούτε τη δ ιάθ εση , ού­ τε τη δύναμη να μπουν στο σπ ίτι. - Τι σκέφτεσθε γι ' αυτήν; ε ίπε ο Βίλφριντ. - Τ ι λάμψεις ! Φώναξε η Μ ίνα που στάθηκε μπροστά στο παράθυρο του σαλονιού . Νάτος ! Θ εέ μου , τι ω­ ρα ίος που ε ίναι! Ω , ΣεραΦ ίτους μου , π άρε με. Η αναφώνηση του νεαρού κοριτσιού ήταν εντελώ ς εσωτερική . Έβλεπε τον Σ εραφ ίτους ό ρ θ ιο, ελαφρ ά πε­ ριβεβλημένο από ένα ομιχλώδ ες οπάλινο χρώ μα που διέφ ευγε σε μικρή από σταση από αυτό το σχεδόν Φω­ σφορίζον σώ μα. 108 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Τι ωρα ία που ε ίναι! Φώναξε νοητικά επ ίσης ο Βίλ­ φριντ. Εκείνη την στιγμή , έΦθ ασε ο κύ ριος Μπέκερ , ακο­ λουθούμενος από τον Δαβίδ: ε ίδ ε την κόρη του και τον ξένο μπροστά στο παράθυρο , ήρθ ε κοντά τους, κο ίταξε στο σαλόνι και ε ίπε: -Ε , λοιπόν , Δαβίδ , κάνει τις προσευχέ ς της. - Όμως, κύριε , προσπαθήστε να μπε ίτε. - Γιατί να ενοχλού με αυτο ύ ς που προσεύχονται; απ άντησε ο ιερέας. Ε κε ίνη την στιγμή , μια ακτ ίνα της σελήνης, που βρισκόταν πάνω στο Φαλμπέργκ, έλαμψε στο παράθυ­ ρο. Όλοι στράφηκαν συγκινημένοι από αυτό το φυσι­ κό φαινό μενο που τους έκανε ν ' αγαλλ ιάσουν, ό μως ό ­ ταν ξαναστράφηκαν για να δουν την Σεραφίτα, αυτή ε ίχε εξαφανισθ ε ί . - Αυτό ε ίναι παρ άξενο ! ε ίπε έκπληκτος ο Βίλφριντ. - Ω στό σο, ακού ω θ εσπέσιους ήχους ! ε ίπε η Μίνα. - Και τι, λοιπόν, ε ίπε ο ιερ έας, π άει αναμφ ίβολα να πλαγιάσει. Ο Δαβίδ ε ίχε μπει. Επ έστρεψαν σιωπηλοί , ο καθέ­ νας τους καταλάβαινε με δ ιαφορετικό τρόπο τα αποτε­ λέσματα αυτού του ορά ματος: ο κύριος Μπέκερ αμΦέ­ βαλε , η Μίνα λάτρευε, ο Βίλφριντ επιθυμού σε. Ο Βίλφριντ ήταν ένας άνδ ρας τριάντα έξι χρονών. Αν και μεγαλόσωμος, η αρμον ία δεν έλειπε από τις α­ ναλογ ί ες του. Το ύ ψος του ήταν μέτριο όπως όλων σχε­ δόν των ανδρ ών που έχουν μορφωθ ε ί περισσότερο από τους άλλους, το στήθος του και οι ώ μοι του ήταν π λα­ τε ίς και ο λαιμό ς του ήταν κοντός όπως των ανδ ρών που η καρδ ιά πρ έπει να ε ίναι κοντά στο κεΦάλι, τα μαλλ ιά του ήταν μαύρα, πυκνά και λεπτά , τα μάτια 109 Digitized by 10uk1s, May 2010

του , που ε ίχαν ένα κιτρινοκαφέ χρώ μα , διέθ εταν μια η ­ λιακή λάμψη που φαν έρωνε την απληστία με την οπο ία απ έβλεπε η φύ ση του στο φως. Από τα αρσενικά και αναστατωμένα χαρακτηριστ ικά του απουσ ίαζε η εσω­ τερική ηρεμία την οπο ί α μεταδίδει μια ζωή χωρ ίς θύ ελ­ λες , αυτά φαν έρωναν ανεξάντλητες πηγ ές παράφορων αισθήσεων και τ ις ορ έξε ις του ενστίκτου, ό μοια όπως οι κινήσεις του υποδε ίκνυαν την τ ελειότη τα του φυσι­ κού του μηχανισμού , την ευλυγ ισία των αισθήσεων και την πιστότητα του παιχνιδ ιού τους. Αυ τό ς ο άνθ ρωπος μπορού σε να παλεύ ει με τ' άγρια ζώα , ν ' ακού ει όπως αυτά το βήμα των εχθ ρ ών μακριά στα δάση , να 0σφρα ίνεται τις ευωδιέ ς στον αέρα και να βλέπει στον ορ ίζοντα το σημάδ ι ενό ς φ ίλου . Ο ύ πνος του ήταν ελα­ φρύ ς ό πως όλων των πλασμάτων που δ εν θέλουν να αιφνιδιασθ ού ν. Το κορμί του εναρμον ιζόταν αμέσως με το κλίμα των χωρών όπου τον οδηγού σε η θυελλώδης ζωή του . Η τέχνη και η επιστή μη θ α ε ίχαν θ αυμάσει σ' αυ τόν τον οργανισμό ένα ε ίδος ανθ ρ ώπ ινου προτύ που · τα π άντα σ' αυτόν ισορροπού σαν: η δρ άση και η καρ­ δ ιά , η νόηση και η θέληση . Απ ό πρώτη άποψη , φαινό ­ ταν ότ ι θ α έπρεπε να ταξ ινομη θ ε ί ανάμεσα στα καθ αρά ενστικτώδικα όντα που παραδίδονται τυΦλά στις υ λι­ κές ανάγκες, αλλά από την αυγή της ζωής του , ό ρμησε στον κοινωνικό κόσμο με τον οπο ίο τα αισθή ματά του τον ε ίχαν ω θή σει να εμπλακε ί. Η μελέτη ε ίχε αυξήσει τη νοητ ική του ικανότητα , ο δ ιαλογισμό ς ε ίχε οξύνει την σκέψη του, οι επιστή μες ε ίχαν δ ιευρύνει τη διάνοιά του . Είχε μελετήσει τους ανθ ρώπινους νό μους , το παι­ χν ίδι των συμφερόντων που αποκαλύπτουν τα πάθη και φαινόταν ότι ε ίχε από πολύ νωρ ίς εξοικειω θ ε ί με τ ις ασχολίες στ ις οπο ίες στηρ ίζονται οι κοινων ίες. Είχε 1 10 Digitized by 10uk1s, May 2010

χλομιάσει π άνω από τα βιβλία που ε ίναι νεκρέ ς αν­ θ ρ ώπινες πράξεις, στη συν έχεια ε ίχε αγρυπνήσει στις ευρωπαϊκέ ς πρωτεύουσες εν μέσω γιορτών, ε ίχε ξυ­ πνήσει σε περισσότερα από ένα κρεβάτια, ε ίχε ίσως κοιμη θ ε ί στο πεδίο της μάχης στη δ ιάρκεια της νύ χτας που προηγείται της μάχης και εκείνης που ακολου θ ε ί τη ν ίκη , ίσως η θυελλώδης νιότη του τον ε ίχε ρ ίξει στη γέφυρα του καταστρώ ματος ενό ς πειρατικού πλοίου να περιφ έρεται στις πιο δ ιαφορετικ ές χώ ρες της υ δρογε ί­ ου . Έτσι γνώρ ισε τις ζωντανές ανθ ρ ώπινες πράξεις. Ήξερε, λοιπόν, το παρόν και το παρελθόν, τη δ ιπλή ιστορ ία, την αλλοτινή και τη σημερινή . Πολλο ί άνθ ρω­ ποι υπήρξαν εξίσου ισχυρο ί με τον Βίλφριντ στο Χέρι, στην Καρδ ιά και στο Μυαλό· όπως κι αυτό ς, έκαναν κατάχρηση αυτής της τριπλή ς δύναμης. Ό μως, αν αυ­ τό ς ο άν θ ρωπος εξαρτιόταν ακό μα λόγω του περιβλή­ ματό ς του από το βορβορώδ ες μέρος της ανθ ρωπότη­ τας, ανήκε εξίσου στη σφα ίρα όπου η δύναμη ε ίναι νοήμων. Π αρ ά τα πέπλα που περιέβαλλαν τη ψυχή του , συναντού σε κανείς σ ' αυτόν εκε ίνα τα ανε ίπωτα συμ­ πτώ ματα που ε ίναι ορατά στο βλέμμα των αγνών όν­ των, των παιδ ιών των οπο ίων η αθ ωότητα δ εν έχει δ ε­ χθ ε ί την πνοή κανενό ς κακόβου λου π άθους, του η λ ι­ κιωμένου που έχει ξανακερδίσει την αθ ωότητά του. Αυτά τα σημάδ ια κατάγγελναν έναν Κά ιν στον οπο ίο απέ μενε μια ελπ ίδα και ο οπο ίος έμοιαζε ν ' αναζητά κάποια συγχώρεση στην άκρη της γης. Η Μίνα υποψια­ ζόταν τον δεσμώτη της δόξας σ' αυτόν τον άνδρα και η ΣεραΦ ίτα τον ήξερε. Και οι δυο τον θ αύ μαζαν και τον ο ίκτιραν. Από πού προερχόταν αυτή η προα ίσθη­ ση ; Τίποτα το πιο απλό και συγχρόνως το πιο εξαιρετι­ κό. Από την στιγμή που ο άνθ ρωπος θέλει να δ ιεισδύ 111 Digitized by 10uk1s, May 2010

σει στα μυστικά της Φύσης, όπου τ ίποτα δ εν ε ίναι μυ­ στικό, όπου μόνον βλέπει κανεί ς, αυτό ς αντιλαμβάνε­ ται ότι το απλό παράγει το θ αυμαστό . - Σ εραφ ίτους, ε ίπε ένα βράδυ η Μίνα, μερικές μέρες μετά την άφιξη του Βίλφριντ στο Ζαρβί , διαβάζε ις στη ψυχή αυτού του ξένου , ενώ εγώ έχω μόνον ασαφεί ς εν­ τυπώσεις. Με παγώνει και με θ ερμαίνει, αλλά φα ίνεται νά ξέρεις την αιτία αυτού του ψύ χους ή αυτή ς της ζέ­ στης. Μπορείς να μου την πεις, αφού ξέρεις τα π άντα γι ' αυτόν. - Ναι, έχω δ ει τις αιτ ίες, ε ίπε ο Σεραφίτους χαμηλώ­ νοντας τα μεγάλα βλέφαρά του. - Χάρη σε ποια δύναμη ; ε ίπε η περ ίεργη Μίνα. - Έχω το χάρισμα της Ε ιδ ικότητας, της απάντησε. Η Ε ιδ ικότητα αποτελε ί ένα ε ίδος εσωτερική ς ό ρασης που δ ιεισδύ ει στα π άντα και θ α καταλάβεις τη δύναμή της μόνον με μια σύ γκριση. Στις μεγάλες πόλεις της Ευρώ­ πης, όπου παράγονται έργα με τα οπο ία το ανθ ρ ώπινο χέρι επιδ ιώκει ν ' αναπαραστήσει τα αποτελέσματα της η θ ική ς φύσης καθώ ς και της φυσική ς φύσης, υπάρχουν έξοχοι άν θρωποι που εκφράζουν τις ιδέες με το μάρμα­ ρο. Ο γλύπτης δρα π άνω στο μάρμαρο , το π λάθ ει, βά­ ζει σ' αυτό έναν κό σμο σκέψεων. Υπ άρχουν μάρμαρα που το χέρι του ανθ ρώπου προ ίκισε με την ικανότητα ν ' αναπαριστάνουν μια έξοχη πλευρά ή μια κακή πλευ­ ρ ά της ανθρωπότητας. Η π λειοψηΦ ία των ανθ ρώπων βλέπει σ' αυτά μια ανθ ρώπινη φιγού ρα και τ ίποτα πα­ ραπάνω, μερικο ί άλλοι που τοπο θ ετού νται λίγο πιο ψηλά στην κλί μακα των όντων αντιλαμβάνονται σ' αυ­ τά μέρος των σκέψεων τις οπο ίες έχει μεταπλάσσει ο γλύπτης, θ αυμάζουν σ' αυτά τη μορφή , ό μως οι μυημέ­ νοι στα μυστικά της τ έχνης κατανοού ν όλα ό σα θέλει 1 12 Digitized by 10uk1s, May 2010

να εκφράσει ο γλύπτης : βλέποντας το μάρμαρό του , α­ ναγνωρίζουν σ' αυτό ολόκληρο τον κό σμο των σκ έψεών του. Αυτο ί ε ίναι οι ηγεμόνες της τέχνης, φέρουν οι ί­ δ ιοι έναν καθ ρέφτη όπου αντανακλάται η Φύ ση με τα παραμικρότερα συμβάντα της. Ε , λοιπόν , ε ίναι σαν να έχω μέσα μου έναν καθ ρέφτη όπου αντανακλάται η η­ θ ική Φύση με τις αιτ ίες και τα αποτελέσματά της. Μαν­ τεύ ω το μέλλον και το παρόν δ ιεισδύοντας μ' αυτόν τον τρόπο στη συνε ίδηση . Με ποιο τρόπο, θ α με ρωτήσεις π άλ ι. Κάνε το μάρμαρο να ε ίναι το κορμί ενό ς ανθ ρ ώ­ που , κάνε τον αγαλ ματοποιό να ε ίναι το αίσθημα , το π άθο'"; , η αμαρτ ία ή το έγκλημα, η αρετή , το σΦάλμα ή η μετάνοια, τότε θ α καταλάβεις π ώ ς δ ιάβασα στη ψυχή του ξένου, χωρ ίς εντού τοις να σου εξηγήσω την Ε ιδ ι­ κότητα , γιατ ί για να αντιληΦθε ίς το χάρισμα , πρ έπει να το δ ιαθέτεις. Αν και ο Βίλφριντ ανήκε στις δυο πρώτες, τό σο δ ιαφορετικ ές μερ ίδ ες της ανθ ρωπότητας, στους αν­ θ ρ ώπους της δύναμης και στους ανθ ρ ώπους της σκέ­ ψης, οι υπερβολές του , η ταραχώδης ζωή του και τα σΦάλ ματά του τον ε ίχαν συχνά ο δηγήσει προς την Πί­ στη , γιατ ί η αμφιβολία έχει δυο όψεις : την όψη του φω­ τός και την όψη του σκότους. Ο Βίλφριντ ε ίχε τόσο πο­ λύ πιέσει τον κόσμο στις δυο μορφ έ ς του , την Ύλη και το Πνεύ μα, ώστε δεν μπορού σε να μην προσβλη θ ε ί από τη δίψα για το άγνωστο, από την επιθυμία για το επέ ­ κεινα , από την οπο ία κυριεύ ονται σχεδόν όλοι οι άν­ θ ρωποι που γνωρίζουν, μπορούν και θέλουν. Ό μως, ού τε η γνώση του , ούτε οι πράξεις του , ού τε η επιθυμ ία του ε ίχαν κατεύθυνση . Είχε εγκαταλε ίψει την κοινωνι­ κή ζωή από αναγκαιότητα , όπως ο μεγάλος ένοχος α­ ναζητά το μοναστικό βίο. Οι τύ ψεις , αυτή η αρετή των 113

Digitized by 10uk1s, May 2010

αδυνά μων , δεν τον ε ίχαν κυριεύ σει. Ο ι Τύψεις ε ίναι μια αδυναμία , θ α ξαναδ ιαπράξει κανε ί ς το σφάλ μα του . Η Μετάνοια μόνον ε ίναι δύναμη , δίνει τέλος σε όλα. Ό μως , ο Βίλφ ριντ , δ ιατρ έχοντας τον κόσμο τον οπο ίο ε ίχε κάνει μοναστήρι του , δ εν ε ίχε βρει που θ ενά βάλσαμο για τις πληγέ ς του , δ εν ε ίχε δει πουθενά φύ ση στην οπο ία θ α μπορού σε να προσκολλη θ ε ί . Σ' αυτόν , η απελπισία ε ίχε αποξηρ άνει τις πηγέ ς της ελπ ίδας. Ή­ ταν από εκείνα τα πνεύ ματα που , αφού κυριευ θού ν από π άθη και αποδ ειχθ ού ν πιο ισχυρά από αυτά , δ εν έχουν πια τ ίποτα να συνθλίψουν στις αρπάγες τους , που , αφού δ εν τους δόθηκε η ευκαιρ ία να τεθούν επι­ κεφαλής κάποιων ίσων τους για να συν θλίψουν κάτω από τον εποχλέα των υποζυγ ίων τους ολόκληρους π λη­ θυσμού ς , εξαγό ρασαν με τί μημα ένα φρικτό μαρτύ ριο την ικανότητα να καταστραφούν μέσα σε μια π ίστη : ε ί­ δος εξαίσιων β ρ άχων που περιμένουν ένα κτύπο του ραβδιού , ο οπο ίος δ εν έ ρχεται και που θ α μπορού σε να κάνει ν' αναβλύσουν μακρινέ ς πηγέ ς. Ένα σχέδ ιο της ανήσυχης και γεμάτης αναζητήσεις ζωής του τον ε ίχε ρίξει στους δρό μους της Νορβηγ ίας και ο χειμώνας τον βρήκε ξαφνικά στο Ζαρβί. Τη μέρα που για πρώτη φο­ ρ ά ε ίδ ε την Σ εραΦ ίτα , αυτή η συνάντηση τον έκανε να ξεχάσει το παρελθόν της ζωής του . Η νεαρή κοπ έλα του προκάλεσε εκε ίνα τα ακραία συναισθήματα που δεν π ίστευε πια ότι μπορούσαν να αναζωογονη θούν μέ σα του. Οι στάχτες άφησαν να ξεΦύγει μια τελευτα ία φλόγα και δ ιαλύθηκαν στο πρώτο φύσημα αυτής της φωνής. Ποιος ένιωσε ποτέ να ξαναγ ίνεται νέος και α­ γνό ς , αφού π άγωσε στα γερατιά και βρωμίσθηκε στην ασέλγεια; Ξ αφνικά ο Βίλφ ριντ αγάπησε όπως δ εν ε ίχε ποτέ αγαπήσει , αγάπησε μυστικά , με π ίστη , με τρό μο , 1 14

Digitized by 10uk1s, May 2010

με ενδό μυχες τρέλες. Η ζωή του συνταρασσόταν στην ίδια της την πηγή με την ιδέα και μόνον πως θ α έβλεπε την Σεραφ ίτα. Ακούγοντάς την, πήγαινε σε άγνωστους κόσμους έμενε βου βό ς μπροστά της , τον γοήτευε. Εκε ί, κάτω από τα χιόνια , ανάμεσα στους π άγους, ε ίχε μεγα­ λώσει στο βλαστάρι του αυτό το ουράνιο λουλούδ ι στο οπο ίο απέβλεπαν οι μέχρι τώ ρα δ ιαψευσμένες ευχές του και του οπο ίου η θέα ξυπνούσε τις δροσερές ιδέες, τις ελπ ίδες, τα αισθήματα που συγκεντρώνονται γύ ρω μας για να μας ανυψ ώσουν σε ανώτερες περιοχές , όπως οι 'Αγγελοι ανυψ ώνουν στους ουρανού ς τους Εκλ ε­ κτούς στους συμβολικού ς π ίνακες τους οπο ίους υπαγο­ ρεύ ει στους ζφγράφους κάποιο οικε ίο πνεύμα. Ένα ουράνιο άρωμα απ άλυνε τον γραν ίτη αυτού του βρά­ χου , ένα Φως προικισμένο με λόγο του έριχνε π άνω του τις θε ίες μελωδί ες που συνοδεύ ουν στο δ ρ ό μο του τον ταξιδιώτη για τον ουρανό . Αφού εξάντλησε την κού πα της επ ίγειας αγάπης την οπο ία ε ίχαν συνθλίψει τα δόν­ τια του , έβλεπε το σκεύ ος εκλογή ς ό που έλαμπαν τα διαφανή κύ ματα και το οπο ίο φέρνει δίψα για αμάραν­ τες τέρψεις σ' όποιον μπορεί να πλησιάσει τα Φλογι­ σμένα από π ίστη χε ίλη του χωρ ίς να σπάσει το κρύ ­ σταλλο. Είχε συναντήσει αυτόν τον αιθέριο το ίχο που έπρεπε να δ ιασχίσει, τον οποίο αναζητού σε πάνω στη γη . Πήγαινε ορμητικά στο σπ ίτι της Σεραφίτας σχεδ ιά­ ζοντας να της εκφράσει τη δύναμη ενό ς π άθ ους υπό την κυριαρχία του οπο ίου αναπη δού σε , όπως το άλογο του μύθ ου αναπηδού σε κάτω από εκε ίνον τον μπρού ­ τζινο καβαλάρη τον οπο ίο τ ίποτα δ εν κινε ί, που παρα­ μένει ευ θυτενή ς και που οι προσπ άθ ειες του αγριεμέ­ νου ζώου τον κάνουν όλο και πιο βαρύ και πιο πιεστι­ κό . ΈΦθ ανε εκε ί για ν' αφηγηθε ί την ζωή του , για να 1 15

Digitized by 10uk1s, May 2010

ζωγραΦίσει το μεγαλείο της ψυχής του αποκαλύπτον­ τας το μεγαλείο των σφαλμάτων του, για να δείξει τα ερείπια των ερήμων του, όταν όμως διέσχιζε τον περί­ βολο και βρισκόταν στην τεράστια ζώνη την οποία αγ­ κάλιαζαν αυτά τα μάτια, που το σπινθηροβόλο γαλάζιο χρώμα τους δεν συναντούσε όρια προς τα εμπρός και δεν προσέφερε κανένα όριο προς τα πίσω, γινόταν ήρε­ μος και υποταγμένος όπως το λιοντάρι, που καθώς ορ­ μά στη λεία του σε μια κοιλάδα της Αφρικής δέχεται από την πνοή των ανέμων ένα μήνυμα αγάπης και στα­ ματά. Ανοιγόταν μια άβυσσος στην οποία έπεφταν τα λόγια του παραληρήματός του και από την οποία υψω­ νόταν μια φωνή που τον άλλαζε: ήταν παιδί, παιδί δέ­ κα έξι χρονών, συνεσταλμένο και φοβισμένο μπροστά στη νεαρή κοπέλα με το αυστηρό μέτωπο, μπροστά σ' αυτή τη λευκή μορφή που η αμετάβλητη ηρεμία της έ­ μοιαζε με την σκληρή αταραξία της ανθρώπινης δι­ καιοσύνης. Και η μάχη δεν σταμάτησε παρά εκείνο το βραδυνό, όπου μ' ένα βλέμμα η Σεραφίτα τον είχε τελι­ κά νικήσει, όπως ένα γεράκι που, αφού διαγράψει τις ζαλιστικές σπείρες του γύρω από το θύμα, το κάνει να πέσει ναρκωμένο πριν το κουβαλήσει στη φωλιά του. Γίνονται μέσα μας μακρόχρονοι αγώνες των οποίων η έκβαση καταλήγει να είναι μια από τις πράξεις μας και που είναι σαν την άλλη όψη της ανθρωπότητας. Αυτή η άλλη όψη είναι του Θεού, το μέρος είναι των ανθρώ­ πων. Περισσότερο από μια φορά η Σεραφίτα ευχαρι ­ στήθηκε αποδεικνύοντας στον Βίλφριντ ότι γνώριζε αυτή την τόσο διαφορετική άλλη όψη, που συνθέτει μια δεύτερη ζωή για την πλειοψηΦία των ανθρώπων. Συ­ χνά του είχε πει με τη φωνή τρυγόνας: -«Προς τι αυ­ τός ο θυμός;», όταν ο Βίλφριντ αποΦάσιζε να την αρ116

Digitized by 10uk1s, May 2010

π άξει για τον εαυτό του . Μόνον ο Βίλφ ριντ ήταν αρκε­ τά ισχυρό ς για την κραυγή της εξέγερσης την οπο ία ε ί­ χε βγάλει στο σπ ίτι του κυρ ίου Μπέκερ και που η αφή­ γηση του γ έρου ε ίχε ηρεμήσει. Αυτό ς ο τό σο περιπαι­ κτικός , τόσο υβριστικό ς άνδ ρας έβλεπε επιτέλους να α­ χνοφέγγει η λάμψη μιας αστρική ς π ίστης μέσα στη νύ ­ χτα του , αναρωτιόταν μήπως η Σεραφίτα ήταν μια ε­ ξόριστη από τις ανώτερες σφα ίρες στο δ ρ ό μο για την πατρ ίδα. Δ εν απένειμε τις τιμές των θ εοποιήσεων , των οπο ίων κάνουν κατάχρηση οι εραστές όλων των χω­ ρών , σ ' αυτό το κρ ίνο της Νορβηγίας , π ίστευε σ' αυτό . Γιατί έ μενε στα βάθη αυτού του Φιόρδ ; Τι έκανε εδώ ; Οι αναπάντητες ερωτήσεις αΦθονούσαν στο πνεύ μα του. Κυρ ίως , τι θ α συνέβαινε ανάμεσά τους; Π οια τύ χη τον ε ίχε ο δηγήσει εδώ ; Γι ' αυτόν , η Σ εραΦ ίτα ήταν ε­ κε ίνο το ακ ίνητο , αλλά ελαφρό σαν σκιά μάρμαρο , που η Μίνα ε ίχε δ ει να στέκεται στην άκρη του γκρεμού : η Σεραφ ίτα παρέ μενε έτσι μπροστά σε όλους τους γκρε­ μούς χωρ ίς να μπορεί να την αγγ ίξει τ ίποτα , χωρ ίς να καμπυλώνει το τόξο των φρυδιών της , χωρ ί ς να τρε­ μουλιάζει το φως της κό ρης των ματιών της. Ήταν , λοιπόν , μια αγάπη χωρ ίς ελπ ίδα , όχι ό μως χωρ ίς πε­ ρι έργεια. Από την στιγμή που ο Βίλφ ριντ υποψιάσθηκε την αιθέρια Φύση στη μάγισσα η οπο ία του ε ίχε πει το μυστικό της ζωής του με αρμονικά όνειρα , θέλησε να την υποτάξει , να την κρατή σει , να την αρπάξει στον ουρανό όπου ίσως την περ ί μεναν. Θ α αναπαριστού σε την Ανθ ρωπότητα , τη Γη , που ξαναρπάζουν τη λε ία τους. Η ο ίηση , μοναδ ικό α ίσθημα με το οπο ίο ο άν θ ρω­ πος μπορεί να νιώθ ει έξαρση για πολύ καιρό , τον έκανε ευτυχή γι ' αυτό τον θ ρ ίαμβο για την υπόλοιπη ζωή του . Σ ' αυτή την ιδέα , το α ίμα κόχλαζε στις Φλέβες του , η 1 17 Digitized by 10uk1s, May 2010

καρδ ιά του φούσκωνε. Αν δ εν πετύχαινε, θ α την συνέ­ τριβε. Είναι τόσο φυσικό να καταστρέφουμε αυτό που δεν μπορού με να κατ έχουμε, να αρνού μαστε αυτό που δ εν κατανοού με, να προσβάλουμε αυτό που επι θυμού ­ με ! Την επαύριο, ο Βίλφ ριντ, απορροφημένος στις σκ έψεις τις οπο ίες ε ίχε γεννήσει το εξαιρετικό θέαμα του οπο ίου ε ίχε υπάρξει μάρτυρας την προηγουμένη , θέλησε να ρωτήσει τον Δαβίδ και ήρθ ε να τον δ ει χρη­ σιμοποιώντας ως πρόσχημα ότι ήθ ελε να μάθ ει νέα για την ΣεραΦ ίτα. Αν και ο κύ ριος Μπέκερ π ίστευε ότ ι ο καημένος άνδρας ε ίχε ξαναμωραθεί, ο ξένος εμπι­ στευόταν την οξυ δέρκειά του για ν ' ανακαλύψει τα κομμάτια τη ς αλήθ ειας που ο υπηρέτης θ' άφηνε να κυ­ λή σουν μέσα στο χε ί μαρρο των παρεκβάσεων του λόγου του . Ο Δαβίδ είχε την ακ ίνητη και απροσδ ιόριστη φυ­ σιογνωμία του ογδοντάχρονου: κάτω από τα λευκά μαλλιά του φαινόταν ένα μέτωπο όπου οι ρυτ ίδ ες σχη­ μάτι ζαν τα κατεστραμμένα θ εμέλ ια, το πρό σωπό του ήταν σκαμμένο σαν κο ίτη αποξηραμένου χειμάρρου . Η ζωή του έ μοιαζε να ε ίχε εξ ολοκλή ρου καταφύγει στα ά ό ί μ τια όπου έλαμπε μια ακτ να, μως αυτή η λά μψη ή ­ ταν σαν να σκεπαζόταν από σύννεφα και επ έτρεπε τό ­ σο το τρεμόπαιγμα της τρέλας όσο και την η λίθ ια στα­ θ ερότητα της μέθης. Οι βαρι ές και αργές κινήσεις του αποκάλυπταν τους π άγους της ηλ ικ ίας και τους μετα­ βίβαζε σ' όποιον αφηνόταν να τον κοιτάξει για πολλή ώ ρα, γιατ ί ο γέρος δ ιέθετε τη δύναμη της αποχαύνω­ σης. Το περιορισμένο πνεύμα του αφυπνιζόταν μονάχα με τον ήχο της φωνής της κυράς του , όταν την έβλεπε και όταν την θυμόταν. Αυτή ήταν η ψυχή αυτού του εν1 18 Digitized by 10uk1s, May 2010

τελώς υλικού συντρίμματος. Αν βλέπατε μόνον του τον Δαβίδ, θα λέγατε πως είναι ένα πτώμα. Εμφανιζόταν, μιλούσε η Σεραφίτα, γινόταν λόγος γι' αυτήν; Ο θάνα­ τος έβγαινε από τον τάΦο του , ξανάβρισκε την κίνηση και την ομιλία του . Ποτέ τα αποξηραμένα οστά που η θεία πνοή τους ξαναδίνει ζωή στην κοιλάδα του Josap­ hat, ποτέ αυτή η εικόνα αποκάλυψης δεν παραστάθηκε καλύτερα απ ' ό,τι από αυτόν τον Λάζαρο που ακατά­ παυ στα τον ανακαλού σε από τον τάφο στην ζωή η φω­ νή της ν έας κοπ έλας. Η συνεχώ ς συ μβολική , συχνά α­ κατανόητη γλώσσα του , εμπόδιζε τους κατοίκου ς να του μιλούν, αλλά σέβονταν σ' αυτόν το πνεύ μα το ο­ ποίο έχει τόσο πολύ απομακρυνθεί από το δ ρό μο του χυδ αίου , που θ αυ μάζει ενστικτωδώς ο λαός. Ο Βίλ­ φριντ τον βρήκε στην πρώτη αίθ ουσα, φαινομενικά α­ ποκοιμισμένο κοντά στη θερμάστρα. Όπως ο σκύλος που αναγνωρίζει τους Φίλους του σπιτιού , ο γέρος σή­ κωσε τα μάτια, είδε τον ξένο και δεν κουνή θηκε. - Λοιπόν, πού είναι; ρ ώτησε ο Βίλφριντ τον γ έρο κα­ θώ ς καθόταν πλά ι του . Ο Δαβίδ κίνησε τα δάκτυλά του στον αέρα σαν να σχεδίαζε το π έταγμα ενός πουλιού . - Δ εν υποΦέρει πια; ρ ώτησε ο Βίλφριντ. - Τα π λάσματα που προορ ίζονται για τον ου ρανό είναι τα μόνα που ξέρουν να υποφέρουν , χωρίς η οδύ­ νη τους να ελαττώνει την αγάπη τους, αυτό είναι το ση­ μάδ ι της πραγματική ς π ίστης, απάντησε σοβαρά ο γ έ­ ρος όπως ένα μου σικό ό ργανο την ώ ρα που το δοκιμά­ ζουν αΦήνει τυχαία μια νότα. - Ποιος σας είπε αυτά τα λόγια ; - Το Πνεύ μα. - Τι της συνέβη , λοιπόν , χθες βράδυ ; Προσπεράσατε 1 19 Digitized by 10uk1s, May 2010

τελικά τις Vertumnes που φρουρούσαν, γλιστρήσατε α­ νάμεσα από τους μαμωνάδες; - Ναι, απάντησε ο Δαβίδ σαν να ξυπνούσε από όνει­ ρο. Ο θολός ατμός του ματιού του διαλύθηκε από μια λάμψη που ερχόταν από την ψυχή και που έκανε βαθ­ μιαία το μάτι του ακτινοβόλο σαν του αετού, έξυπνο σαν του ποιητή. - Τι είδατε; τον ρώτησε ο Βίλφριντ έκπληκτος από αυτή την αλλαγή. - Είδα τα Είδη και τις Μορφές, άκουσα το Πνεύμα των πραγμάτων, είδα την εξέγερση των Κακών, άκου­ σα τον λόγο των Αγαθών! Ήρθαν επτά δαίμονες, κα­ τέβηκαν επτά αρχάγγελοι. Οι αρχάγγελοι ήταν μακριά, παρατηρούσαν καλυμμένοι. Οι δαίμονες ήταν κοντά, έλαμπαν και κινούνταν. Ο μαμωνά ς ήρθε πάνω στο αρ­ γυρόστικτο κοχύλι του έχοντας τη μορφή γυμνής ω­ ραίας γυναίκας το χιόνι του κορμιού της θάμπωνε, πο­ τέ ανθρώπινα σχήματα δεν ήταν τόσο τέλεια και έλεγε: -«Είμαι η Απόλαυση και θα με έχεις!» Ο ΕωσΦόρος, ο πρίγκιπας των φιδιών, ήρθε με την ηγεμονική του ε­ ξάρτηση, ο 'Ανθρωπος ήταν σ' αυτόν ωραίος σαν άγγε­ λος και είπε: -«Η Ανθρωπότητα θα σε υπηρετήσει!» Η βασίλισσα των φιλάργυρων, αυτή που δεν επιστρέ­ Φει τίποτα απ' όσα δέχεται, η Θάλασσα, ήρθε περιβλη­ μένη την πράσινη μπέρτα της, την άνοιξε αποκαλύ­ πτοντας τα στήθη της, έδειξε τα κοσμήματά της από πολύτιμους λίθους, ξέρασε τους θησαυρούς της και τους προσέφερε, σήκωσε κύματα από ζαφείρια και σμαράγδια, όσα παρήγαγε συγκινήθηκαν, ξεπήδησαν από τα καταφύγια τους, μίλησαν. Το πιο ωραίο μαργα­ ριτάρι ξεδίπλωσε τα πεταλουδένια φτερά του, ακτινο120

Digitized by 10uk1s, May 2010

βόλησε, έκανε ν' ακουσθούν οι θαλασσινές μουσικές του και είπε: -«Είμαστε και οι δυο κόρες της οδύνης, είμαστε αδελφές, με περιμένεις; Θα φύγουμε μαζί, το μόνο που έχω πια να κάνω είναι να γίνω γυναίκα.» Το Όρνεον, που έχει φτερά αετού και πόδια λιονταριού, κεφάλι γυναίκας και καπούλια αλόγου, το Θηρίον, ητ­ τήθηκε, της έγλυψε τα πόδια υποσχόμενο επτακόσια χρόνια ευημερίας στην πολυαγαπημένη του κόρη. Το πιο φοβερό, το Παιδίον, έΦθασε μέχρι τα γόνατά της κλαίγοντας και λέγοντάς της: -«Θα μ' εγκαταλείψεις; Είμαι αδύναμο και υποφέρω, μείνε, μητέρα μου!» Έ­ παιζε με τους άλλους, σκόρπιζε τη ραθυμία στον αέρα και ο ουρανός θα ανταποκρινόταν στο παράπονό του. Η Παρθένος με το αγνό τραγούδι έκανε ν' ακουσθούν τα κονσέρτα της που χαλαρώνουν την ψυχή. Οι βασι­ λιάδες της Ανατολής ήρθαν με τους σκλάβους τους, τα στρατεύματά τους και τις γυναίκες τους. Οι Τραυματι­ σμένοι ζήτησαν τη βοήθειά της, οι Δυστυχείς έτειναν το χέρι: -«Μην μας εγκαταλείπετε! Μην μας εγκατα­ λείπετε!» Κι εγώ ο ίδιος Φώναξα: -«Μην μας εγκατα­ λείπετε! Θα σας λατρεύουμε, μείνετε!» Τα άνθη βγήκαν από τους σπόρους τους περιβάλλοντάς την με τα αρώ­ ματά τους που έλεγαν: -«Μείνετε!» Ο γίγαντας Ενα­ κίμ βγήκε από τον Δία, φέρνοντας το Χρυσό και τους Φίλους του, Φέρνοντας τα Πνεύματα των Αστρικών Χωρών που είχαν ενωθεί μαζί του, όλοι έλεγαν: --«Θα είμαστε δικοί σου για επτακόσια χρόνια.» Τέλος, ο Θάνατος κατέβηκε από το χλομό του άλογο και είπε: -«Θα σε υπακούω!» Όλοι γονάτισαν μπροστά στα πόδια της, και αν τους είχατε δει, γέμιζαν τη μεγάλη κοιλάδα και όλοι της Φώναζαν: -«Σε θρέψαμε, είσαι παιδί μας, μην μας εγκαταλείπεις.» Η Ζωή βγήκε από 121

Digitized by 10uk1s, May 2010

τα Κόκκινα Νερά της και είπε: -«Δεν θα σ' εγκατα­ λείψω!» Ύστερα καθώς η ΣεραΦίτα παρέμενε σιωπηλή, φεγγοβόλησε σαν τον ήλιο φωνάζοντας: -«Είμαι το φως!» -Το Φως είναι εκεί! Φώναξε η ΣεραΦίτα δεί­ χνοντας τα σύννεφα όπου σείονταν οι αρχάγγελοι. Ό­ μως, ήταν κουρασμένη, η Επιθυμία της είχε σπάσει τα νεύρα, δεν μπορούσε παρά μόνον να φωνάξει: -«Ω, Θεέ μου!» Πόσα Αγγελικά Πνεύματα, ενώ σκαρΦάλω­ ναν στο βουνό και κόντευαν να Φθάσουν στην κορυφή του, δεν συνάντησαν κάτω από τα πόδια τους χοντρή άμμο που τα έκανε να κυλισθούν και να ξαναβυθι­ σθούν στην άβυσσο! Όλα αυτά τα εκπεσόντα Πνεύμα­ τα θαύμαζαν την εμμονή της ήταν εκεί σχηματίζοντας μια ακίνητη Χορωδία και όλα της έλεγαν κλαίγοντας: «Κουράγιο!» Τελικά νίκησε την Επιθυμία που είχε ορ­ μήξει εναντίον της υπό όλες τις ΜορΦές και σε όλα τα Είδη. Έμεινε να προσεύχεται και όταν σήκωσε τα μά­ τια, είδε το πόδι των Αγγέλων που ξαναπετούσαν στους ουρανούς. - Είδε το πόδι των Αγγέλων; επανέλαβε ο Βίλφριντ. - Ναι, είπε ο γέρος. - Σας διηγήθηκε κάποιο όνειρο; ρώτησε ο Βίλφριντ. - Ένα όνειρο τόσο σοβαρό όσο εκείνο της ζωής σας, απάντησε ο Δαβίδ, ήμουν εκεί. Η ηρεμία του γέρου υπηρέτη εντυπωσίασε τον Βίλ­ φριντ, που έφυγε αναρωτούμενος αν αυτά τα οράματα ήταν λιγότερο ασυνήθιστα από εκείνα των οποίων οι α­ φηγήσεις βρίσκονται στον Σβέντενμποργκ και τα οποία είχε διαβάσει την προηγούμενη μέρα. - Αν τα Πνεύματα υπάρχουν, θα πρέπει να δρουν, σκεφτόταν μπαίνοντας στο πρεσβυτέριο όπου βρήκε μόνο του τον κύριο Μπέκερ. 122

Digitized by 10uk1s, May 2010

- Αγαπητέ ιερ έα, είπε ο Βίλφριντ, η ΣεραΦίτα ανή­ κει σε μας μόνον με τη μορφή της και η μορΦή της είναι ανεξιχνίαστη . Μην μ' αντιμετωπίζετε σαν τρελό ή σαν ερωτευ μένο: μια πεποίθηση δεν συζητιέται καθόλου . Μετατρέψτε την πίστη μου σε επιστημονικές υ πο θέσεις και ας προσπαθήσουμε να φωτισθού με. Αύ ριο θ α π ά με και οι δυο σπ ίτι της. - Και τι μ ' αυτό ; είπε ο κύριος Μπέκερ. - Αν το βλέμμα της αγνοεί το χώρο , συν έχισε ο Βίλφριντ, αν η σκ έψη της είναι νοητική ό ραση που της επι­ τρέπει ν ' αγκαλ ιάζει τα πράγματα στην ουσία του ς και να τα επανασυνδέει με τη γενική εξέλιξη των κόσμων, αν με μια λέξη ξέρει και βλέπει τα π άντα, ας βάλουμε την Πυθία να καθή σει στον τρ ίπο δά της, ας εξαναγκά­ σου με με απειλέ ς αυτόν τον αδυ σώπητο αετό να ξεδι­ πλώσει τις φτερού γες του ! Θα με βοηθήσετε; Αναπνέω μια φωτιά που με καταβροχθίζει, θέλω να την σβήσω ή να την αφήσω να με αποτεφρώσει. Τελικά ανακάλυ ­ ψα μια λεία, την θέλω. - Θ α ήταν, είπε ο ιερωμένος, μια αρκετά δύ σκολη κατάκτηση , γιατί η καημένη η κοπέλα είναι . . . - Είναι; συν έχισε ο Βίλφριντ. - Τρελή, είπε ο ιερέας. - Δ εν σας αμφισβητώ την τρ έλα της, μην μου αμΦισβητείτε την ανωτερότητά της. Αγαπητ έ κύ ριε Μπ έκερ, μ' έχει συχνά σαστίσει με την πολυμάθειά της. Έχει τα­ ξιδέψε ι; - Από το σπ ίτι της στο Φ ιόρ δ . - Δ εν έχει φύγει από εδώ! φώναξε ο Βίλφριντ. Έχει, λοιπόν , διαβάσει πολύ ; - Ούτε ένα φύλλο, ούτε ένα γιώτα ! Μόνον εγώ έχω βιβλία στο Ζαρβί. Τα έ ργα του Σβέντενμποργκ, τα μό123 Digitized by 10uk1s, May 2010

να έργα που υπάρχουν στο χωριουδάκι, νάτα. Π οτέ δεν πήρε ού τε ένα. - Π ροσπαθήσατε ποτέ να κου βεντιάσετε μαζί της; - Γ ια ποιο πρ άγμα; - Κανεί ς δεν έχει ζήσει κάτω από την στέγη της; - Δ εν έχει άλλους Φίλους εκτός από εσάς και την Μίνα, ούτε άλλον υπηρέτη εκτό ς από τον Δαβίδ . - Δ εν άκου σε ποτέ να μιλού ν για επιστήμες ή για τέ ­ χνες; - Π οιον; είπε ο ιερέας. - Αν πραγματεύ εται σωστά αυτά τα πράγματα, όπως το έχει κάνει συνομιλώντας μαζί μου , τι θ α πιστεύατε; - Ότι αυτή η κοπέλα κατέκτησε στη δ ιάρκεια μερι­ κών χρόνων σιωπής τις ικανότητες τις οποίες απολάμ­ βαναν ο Απολλώνιος ο Τυ ανεύς και πολλο ί υ ποτιθέμε­ νοι μάγοι του ς οποίου ς έκαψε η Ιερή Εξέταση μη θέ­ λοντας να παραδεχθεί τη δεύτερη ό ραση . - Αν μιλά αραβικά, τι θ α σκεφτόσασταν ; - Η ιστορία των ιατρικών επιστημών αναΦέρει πολλά παραδείγματα κοριτσιών που μιλού σαν γλώσσες ά­ γνωστες σ' αυτά . - Τι να κάνω; είπε ο Βίλφριντ. Γνωρίζει από το πα­ ρελθόν της ζωής μου πράγματα που το μυ στικό του ς α­ νήκε μόνον σε μένα. - Θ α δούμε αν θ α μου πει τις σκέψεις τις οποίες δεν έχω εμπιστευθεί σε κανέναν, είπε ο κύριος Μπ έκερ. Μπήκε η Μίνα. - Λοιπόν, κόρη μου , τι γ ίνεται ο δα ίμονάς σου ! - γποΦέρει, πατέρα μου , απάντησε χαιρετώντας τον Β ίλφρ ιντ. Τα ανθ ρ ώπινα π άθη , περιβλημένα τα ψεύτι­ κα πλούτη του ς, τον περικύκλωσαν τη νύ χτα και έκα­ ναν μπροστά στα μάτια του ανείπωτες πομπέ ς. Ό μως 124 Digitized by 10uk1s, May 2010

αντιμετωπίζετε αυτά τα πράγματα σαν να πρόκειται για παραμύθια. - Π αραμύθ ια τόσο ωραία για όποιον τα διαβάζει στο μυ αλό του όσο οι Χίλιες και μια Νύχτες για τον χυδαίο, είπε ο ιερέας χαμογελώντας. - Ο Σ ατανάς, συν έχισε, δεν μετέφερε τον Σωτήρα στο πτερύ γιο του ναού , δείχνοντάς του τα έθνη στα πόδ ια του ; - Ο ι Ευ αγγελιστές, απάντησε ο ιερ έας, δ εν έχουν δ ιορ θώσει και τόσο καλά τα αντίγραφα των οποίων υ ­ π άρχουν πολλές παραλλαγές. - Π ιστεύετε στην αλήθεια αυτών των οραμάτων; είπε ο Β ίλφριντ στην Μίνα . - Π οιος μπορεί ν ' αμφιβάλει, όταν τα δ ιηγείται αυ ­ τό ς; - Αυτός, ρώτησε ο Βίλφριντ, ποιος; - Αυτό ς που είναι εκεί, απάντησε η Μίνα δείχνοντας τον πύργο. - Μ ιλάτε για την Σεραφίτα ! είπε έκπληκτος ο ξένος. Η νεαρή κοπ έλα έσκυψε το κεφάλι ρίχνοντάς του ένα βλέμμα γεμάτο γλυ κιά πονηριά . - Και σε σας αρέσει, συν έχισε ο Β ίλφριντ , να μπερ­ δεύετε τις ιδέες μου . Π οια είναι, τι σκέφτεστε γι' αυ ­ τήν ; - Αυτό που αισθάνομαι είναι ανεξήγητο, συν έχισε η Μίνα κοκκινίζοντας. - Είσαστε τρελοί! Φώναξε ο ιερ έας. - Θ α τα πούμε αύριο, είπε ο Βίλφριντ.

125 Digitized by 10uk1s, May 2010

4 ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ

Υπάρχουν θ εά ματα στα οποία συνεργάζονται όλες οι υ λ ικές μεγαλοπρέπειες τις οποίες δ ιαθέτει ο άν θ ρω­ πος. Έθνη δούλων και δυτών πήγαν να ψ άξουν στην ά μμο των θ αλασσών, στα σπλάχνα των βράχων, αυτά τα μαργαριτάρια και αυτά τα δ ιαμάντια που καλλωπί­ ζουν τους θεατές. Αυτοί οι θησαυροί, που μεταβιβά ­ σθηκαν από κληρονομιά σε κληρονομιά , άστραψαν σ' όλα τα εστεμμένα μέτωπα και αν έπαιρναν το λόγο θ α έλεγαν την πιο αλη θινή ανθ ρ ώπινη ιστορία. Δ εν γνω­ ρ ίζουν τους π όνους και τις χαρ ές των μεγάλων , όπως και των μικρών; Τους μετέφεραν παντού : τους Φόρεσαν με αλαζονεία στις γιορτές, τους πή γαν με απελπισία στον τοκογλύφο, τους άρπαξαν μέσα στο αίμα και το π λιάτσικο, τους μετέφεραν στα αριστουργήματα της τέχνη ς για να δ ιατηρη θούν. Μ' εξαίρεση το μαργαρι­ τάρι της Κλεοπάτρας, κανένα τους δ εν χάθηκε. Οι Με­ γ άλοι, οι Ευτυχείς είναι εδώ συγκεντρωμένοι και βλέ­ πουν να στέφεται ένας βασιλ ιάς του οποίου ο ιματι­ σμό ς είναι προϊόν του μόχθου των ανθ ρ ώπων, αλλά 126 Digitized by 10uk1s, May 2010

που στη δόξα του είναι ντυμένος με μια πορΦύρα λ ιγό ­ τερο τέλεια από εκείνη ενό ς απλού λου λουδ ιού των α­ γρών . Αυτέ ς τις λαμπρ ές γιορτέ ς του φωτό ς, που περι­ βάλλονται από μουσική ό που προσπαθ ε ί να ηχήσει ο λόγος του Ανθ ρ ώπου , όλους αυτού ς τους θ ριάμβους του χεριού του, μια σκέψη , ένα αίσθημα τους συνθλί­ βει. Το Πνεύ μα μπορεί να συγκεντρώσει γύ ρω από τον άν θρωπο και μέσα στον άν θ ρωπο τα πιο ζωηρ ά φώτα, να τον κάνει ν ' ακού σει τις πιο μελωδ ικές αρμονίες, να καθήσει π άνω στα σύννεφα ακτινοβόλων αστερισμών τους οποίους ρωτά . Η Καρδ ιά μπορεί ακό μα περισσό­ τερα ! Ο άνθ ρωπος μπορεί να β ρεθ ε ί αντιμέτωπος μ' ένα μόνον πλάσμα, να β ρει ότι μια μόνον λέξη , ένα μό ­ νον βλέμμα περιέχουν ένα φορτίο πολύ βαρύ για να το κουβαλήσει, με μια τόσο φωτεινή λάμψη , μ' έναν τό σο δ ιαπεραστικό ήχο, που υποκύ πτει και γονατίζει. Οι πραγματικέ ς λαμπρότητες δ εν βρίσκονται στα πράγμα­ τα, βρίσκονται σε μας τους ίδιους. Για τον επιστήμονα, ένα μυστικό της επιστήμης δεν είναι ένας ολόκληρος κόσμος θ αυμάτων ; Οι σάλπιγγες της Δύ ναμης, τα μπρι­ γιάντια του Πλού του , η μουσική της Χ αράς, μια τερ ά­ στια συρροή ανθ ρ ώπων συνοδ εύ ουν τη γιορτή του ; Όχι, αυτό ς πηγαίνει σε κάποιο σκοτεινό κρησφύγετο, όπου συχνά ένας χλομό ς και βασανισμένος άν θ ρωπος του λέει μια μόνον λέξη στο αυτί. Αυτή η λέξη , σαν δάδ α που πετιέται σ' ένα υπόγειο, του φωτίζει τις Επι­ στήμες. Όλες οι ανθ ρ ώπινες ιδέες, ντυμένες τις πιο ελ­ κυστικέ ς μορφές τις οποίες έχει εφεύ ρει το Μυστήριο , περικύ κλωναν έναν τυΦλό καθ ισμένο στη λάσπη στην άκρη ενό ς δ ρό μου . Οι τρεις κό σμοι, ο Φυσικός, ο Πνευματικό ς και ο Θ είος, μ' όλες τους τις σφαίρες, α­ ποκαλύπτονταν σ' έναν φτωχό Φλωρεντ ίνο εξό ριστο : 127 Digitized by 10uk1s, May 2010

βάδιζε συνοδευ ό μενος από τους Μακάριους και τους Π ενθούντες, από εκείνους που προσεύχονταν και από εκείνους που Φώναζαν, από αγγέλους και κολασμέ­ νους. Όταν ο απεσταλμένος του Θ εού , που ήξερε τα π άντα και μπορού σε τα π άντα, εμφανίσθηκε σε τρεις από τους μαθητές του , ήταν ένα β ρ άδυ , στο κοινό τρα­ π έζι του πιο φτωχικού πανδοχείου . Εκείνη την στιγμή έλαμψε το φως, συνέτριψε τις Υλικέ ς Μορφές, φώτισε τις Πνευματικέ ς Ιδ ιότητες, τον είδαν μέσα στη δόξα του και η γη μόλις κρατιόταν κάτω από τα π όδ ια τους σαν ένα σανδάλ ι που έχει λυ θ εί . Ο κύριος Μπέκερ, ο Βίλφριντ και η Μίνα ένιωθ αν να ταράσσονται από Φόβο πηγαίνοντας στο σπίτι του εξαιρετικού όντος που είχαν την πρόθ εση να του υπο­ βάλουν ερωτήσεις. Για τον καθένα τους ο μεγεθυμένος Σουηδ ικό ς πύργος αποτελού σε ένα γιγάντιο θέαμα, πα­ ρό μοιο μ' εκείνα τα θ ε άματα όπου οι μάζες και τα χρώ ματα είναι τό σο σοφά , τόσο αρμονικά δ ιαταγμένα από τους ποιητέ ς και όπου τα πρόσωπα, φανταστικά δρ ώντα πρόσωπα για τους ανθ ρ ώπους, είναι πραγματι­ κά για όσους αρχίζουν να δ ιεισδύ ουν στον Πνευματικό Κόσμο. Στα σκαλιά αυτού του κολοσσαίου , ο κύ ριος Μπέκερ τοποθ ετού σε τις γκρίζες λεγεώνες τη ς αμφιβο­ λίας , τις σκοτεινές του ιδέες, τις πλημμελείς δ ιατυπώ ­ σεις της λογομαχίας, εκεί συγκαλού σε τους δ ιαφορετι­ κού ς φιλοσοφικούς και θ ρησκευτικού ς κόσμους που μάχονταν μεταξύ τους και που όλοι εμφανίζονταν με τη μορφή ενό ς σκελετώδους συστήματος όπως ο χρόνος τον οποίο δ ιαμορΦώνει ο άνθ ρωπος, γέ ρος που με το ένα χέ ρι σηκώνει το δρεπ άνι και στο άλλο κρατά ένα ασθ ενικό σύ μπαν, το ανθ ρ ώπινο σύμπαν. Ο Βίλφριντ προσκαλού σε εκεί τις πρώτες του αυταπάτες και τις 128 Digitized by 10uk1s, May 2010

τελευτα ίες του ελπίδες, εκεί τοπο θ ετού σε την έδρα του ανθρώπινου πεπρωμένου και των μαχών του, της θ ρη­ σκείας και της νικηΦόρας της κυριαρχίας. Η Μίνα έ­ βλεπε εκεί συγχυσμένα τον ουρανό μέσα από ένα ά­ νοιγμα, η αγάπη της αποκάλυπτε ένα κεντητό παραπ έ­ τασμα με μυστηριώδ εις εικόνες και οι αρμονικοί ήχοι που έΦθαναν στ' αυτιά της δ ιπλασίαζαν την περιέργειά της. Τού το το βραδυνό ήταν, λοιπόν, γι ' αυτού ς ό,τι το δ ε ίπνο για τους τρεις προσκυνητέ ς στους Ε μμαούς , ό,τι ένα ό ραμα για τον Δ άντη , μια έμπνευση για τον Ό μη­ ρο, ήταν γι ' αυτού ς οι τρεις μορΦές του κόσμου που α­ ποκαλύΦθηκαν, τα πέπλα που σχίσθηκαν, οι αβεβαιό ­ τητες που δ ιαλύθηκαν, τα σκότη που φωτίσθηκαν. Ή­ ταν η ανθ ρωπότητα σε όλους τους τρόπους ύπαρξής της και περιμένοντας το Φως δεν μπορού σε να αναπα­ ρασταθεί καλύτερα απ ' ό ,τι την αναπαριστού σε αυτή η νεαρή κοπ έλα, αυτό ς ο άν δ ρας και αυτοί οι δυο γέροι, από τους οποίους ο ένας ήταν αρκετά μορφωμένος ώ ­ στε να αμφιβάλει και ο άλλος αρκετά αμαθή ς ώστε να πιστεύ ει. Ποτέ εικόνα δεν υπήρξε τόσο απλή φαινομε­ νικά, τόσο πλατι ά στην πραγματικότητα. Όταν μπήκαν , οδηγημένοι από τον γ έρο Δ αβίδ , βρήκαν την Σ εραφίτα ό ρ θ ια μπροστά στο τραπέζι, π ά­ νω στο οποίο ήταν σερβιρισμένα διάφορα εδέσματα που συνοδ εύ ουν το τσάι , ελαφρό γεύ μα που αναπλη­ ρ ώνει στο βορρά τις χαρ ές του κρασιού , οι οποίΈς επι­ φυλάσσονται για τις μεσημβριν ές χώρες. Βέβαια, τίπο­ τα σ' αυτήν -ή σ' αυτόν- δ εν φανέρωνε ότι αυτό το ον είχε την παράξενη δύναμη να εμφανίζεται με δυο δ ια­ φορετικέ ς μορφές, τίποτα, λοιπόν, δ εν πρόδιδ ε τις δυ­ νάμεις που δ ιέθ ετε. Απασχολημένη με την πεζή φρον­ τίδα της καλοπέ ρασης των τριών φιλοξενούμενών της, 1 29

Digitized by 10uk1s, May 2010

η Σεραφίτ α παράγγελνε στον Δαβ ίδ να β άλει ξύλα στη θερμάστρα. - Καλημέρα, γείτον ές μου , είπε. -Αγαπητ έ μου κύ­ ριε Μπέκερ, κάνατ ε καλά που ή ρ θ ατε, με β λέπετε ζων­ τανή ίσως για τελευταία φορά . Αυ τό ς ο χειμώνας με σκότωσε. -Καθήστ ε, λοιπόν, κύριε, είπε στον Βίλ­ φριντ . -Κι εσύ , Μίνα, κάθησε εδώ, είπε δείχνοντάς της μια πολυ θ ρ όνα κοντά της. Έφερες την ταπισερί που κεντάς, βρήκες άκρη ; Το σχέδιο είναι πολύ ό μορ­ φο. Για ποιόν είναι, για τον πατέρα σου ή για τον κύ ­ ριο ; είπε στρεφόμενη προς τον Β ίλφριντ . Δ εν θα του δώσουμε πριν Φύγει κανένα αναμνηστ ικό από τα κορ ί­ τσια της Νορβηγίας; - ΥποΦέρατε, λοιπόν, και χθες; είπε ο Βίλφριντ . - Δ εν είναι τ ίποτα, είπε. Αυ τό ς ο π όνος μ ' ευχαριστ εί : είναι αναγκαίος για να φύγω από την ζωή. - Ο θάνατος, λοιπόν, δεν σας τρομάζει καθόλου ; εί­ πε χαμογελώντας ο κύ ριος Μπέκερ, ο οποίος δεν πί­ στευε ότ ι ήταν άρρωστη . - Όχι, αγαπητέ ιερ έα. Υπ άρχουν δυο τρόποι να πε­ θ αίνει κανείς: για κάποιους ο θάνατος ε ίναι μια νίκη , για άλλους είναι μια ήττα. - Π ιστεύεις ότ ι έχεις νικήσει ; είπε η Μίνα. - Δ εν ξέρω, απάντησε, ίσως δεν έχω παρά να κάνω ακό μα ένα βή μα. Η γαλακτόχρωμη λά μψη του μετώπου της αλλοιώ­ θηκε, τα μάτια της σκεπάσθηκαν κάτω από τα βλέφαρά της που ύ στ ερα τα άνοιξε αργά . Αυτή η απλή κίνηση συγκίνησε και ακινητοποίησε τους τρεις περίεργους. Ο κύ ριος Μπέκερ στάθηκε ο πιο τολμηρό ς. - Αγαπητό κορίτσι, είπε, είστ ε η ίδ ια η αθ ωότητα, αλλά έχετε επίσης μια θεία ομορφιά . Αυ τό το βράδυ , 1 30 Digitized by 10uk1s, May 2010

θα επ ιθυμούσα από σας κάτ ι άλλο π έρα από τ ι ς λιχου­ διές του τσαγιού σας. Αν πρέπει να πιστέψουμε ορ ι­ σμένα πρόσωπα, ξέρετε μοναδικά πράγματα, ό μως αν είναι έτσι, δεν θ α ήταν φιλευσπλαχνία από τη μερ ιά σας να διαλύ σετε μερ ικ έ ς από τι ς αμφιβολίες μας; - Α, συνέχισε η Σεραφίτα χαμογελώντας, βαδίζω στα σύννεφα, τα πηγαίνω καλύτερα με τους γκρεμού ς του Φιόρδ , η θάλασσα είνα ι ένα υποζύγιο το οπο ίο χαλινα­ γώγησα, ξέρω πού μεγαλώνε ι το λουλούδι το οποίο τραγου δά , πού ακτινοβολεί το Φως το οποίο μιλά, πού λάμπουν κα ι ζουν τα χρώ ματα τα οποία ευωδιάζουν, έχω το δ ακτυ λίδι του Σ ολομώντος, είμαι μάγ ισσα, πετώ τις διαταγές μου στον αέρα που τ ις εκτελ εί σαν υποταγ­ μένος σκλάβος, βλέπω τους θησαυρού ς στη γη , είμαι η παρθένα που μπροστά της πετούν τα μαργαρ ιτάρ ια κα ι . . . - Κα ι πηγαίνουμε στο Φαλμπέργκ χωρίς κίνδυνο; εί­ πε η Μίνα που την διέκοψε. - Και συ ! είπε το ον ρίχνοντας στη νεαρή κοπ έλα ένα φωτε ινό βλέμμα που την γέμισε ταραχή . -Αν-δεν είχα την ικανότητα να διαβάζω μέσα από τα μέτωπά σας την επ ιθυμία που σας ο δηγεί, θα ήμουν αυτό που πι­ στεύ ετε πως είμα ι ; είπε τυ λίγοντάς τους κα ι τους τρεις με το εκπορθητ ικό της βλέμμα, προς μεγάλη ικανοποίη­ ση του Δ αβίδ, ο οποίος έτριψε τα χέρ ια του φεύγοντας. - Α , συνέχισε μετά από μια παύση , ή ρ θ ατε όλοι υπο­ κινού μενο ι από παιδική περιέργεια. Αναρωτηθήκατε, καημένε μου κύ ρ ι ε Μπ έκερ, αν είνα ι δυνατόν ένα κο­ ρίτσι δέκα επτά ετών να ξέρει τα χιλιάδ ες μυστ ικά τα οποία αναζητούν ο ι επ ιστήμονες σκύβοντας στη γη , αντί να υψώσουν τα μάτια προς τον ουρανό ! Αν σας έλεγα πώς κα ι από πού το Φυτό επικοινωνεί με το 131

Digitized by 10uk1s, May 2010

Ζώο, θ' αρχίζατε να αμφιβάλετε για τις αμφιβολίες σας. Σ υνωμοτή σατε να με ρωτήσετε, ομολογείστε το. - Ναι, αγαπητή Σ εραΦίτα, απάντησε ο Βίλφριντ, αλ­ λά αυτή η επιθυμία δεν είναι φυσιολογι κή για τους αν­ θ ρ ώπο υς; - Θέλετε, λοιπόν, να στεναχωρή σετε αυτό το παιδί ; είπε βάζοντας με μια χαϊδ ευτική χειρονομία το χέρι της στα μαλλιά της Μίνας. Η νεαρή κοπ έλα σήκωσε τα μάτια και ήταν σαν να ήθ ελε να γίνει ένα μαζί του . - Ο λόγος ε ίναι αγαθό όλων, συνέχισε αυστηρ ά το μυστηριώδες ον. Δυστυχία σ ' εκείνον που θ α έ μενε σιωπη λό ς στην έρημο πιστεύοντας ότι δεν τον ακού ει κανείς : τα π άντα μιλού ν και τα π άντα ακούουν εδώ κάτω. Ο λόγος κινεί τους κόσμους. Εύχομαι, κύ ριε Μπέκερ, να μην πω τ ίποτα μάταια. Γνωρ ίζω τις δυσκο­ λίες που σας απασχολούν περισσότερο: δ εν θ α ήταν θ αύ μα αν αγκάλ ιαζα πρώτα απ ' όλα το παρελθόν της συνείδησής σας; Ε, λοιπόν, το θ αύ μα θ α εκπληρωθ εί. Ακού στε με. Ποτέ δεν ομολογήσατε στον εαυτό σας τις αμφιβολίες σας σε όλη τους την έκταση · μόνον εγώ, α­ κλόνητη στην πίστη μου , μπορώ να σας τις πω και να σας κάνω να νιώσετε φρίκη για τον εαυτό σας. Είσαστε από την πιο σκοτεινή πλευρά της Αμφιβολίας, δεν πι­ στεύ ετε στον Θεό και όλα τα πράγματα εδώ κάτω γί ­ νονται δ ευτερεύ οντα για όποιον επιτίθεται στην αρχή των πραγμάτων. Ας εγκαταλείψουμε τις χωρίς αποτέ­ λεσμα συζητήσεις τις οποίες άνοιξαν οι ψεύ τικες φιλο­ σοΦίες. Οι πνευματιστικές γενι ές δεν έκαναν λ ιγότερες μάταιες προσπάθ ειες για ν ' αρνη θού ν την Ύλη απ ' ό ,τι οι υ λ ιστικ ές γενι ές για ν ' αρνη θούν το Πνεύμα. Π ρο ς τι αυτές οι συζητήσεις; Ο ίδ ιος ο άν θ ρωπος δεν προσ1 32

Digitized by 10uk1s, May 2010

φέρει και στο ένα και στο άλλο σύ στη μα ανα μφισβήτη­ τες αποδείξεις, δεν συναντού με σ' αυτόν υ λ ικά πρ άγ­ ματ α και πνευ ματικά πράγ ματα; Μόνον ένας τρελό ς μπορεί να αρνη θ ε ί ότ ι βλέπει ένα κο μμάτ ι ύλης στο αν ­ θ ρώπινο κορ μί . Οι φυσικέ ς σας επιστή μες αναλύοντάς το στα συστατ ικά του βρ ίσκουν μικρ ές δ ιαφορ έ ς ανά­ μεσα στ ις αρχές του και τ ις αρχέ ς άλλων ζώων. Ούτ ε καν ένας θ εωρεί ότ ι η ιδέα την οποία παράγει στον άν­ θ ρωπο η σύ γκριση πολλών αντικει μένων ανήκει στο πε­ δίο της Ύλης. Εδώ, δ εν πα ίρνω θέση , πρόκειται για τις α μφιβολίες σας και όχι για τ ις βεβαιότη τές μου . Σ' ε­ σάς, όπως .και στην π λειοψηΦία των στοχαστών, οι σχέσεις, τ ις οπο ί ες έχετε την ικανότητα ν ' ανακαλύπτε­ τε ανά μεσα στα πρ άγ ματα για την πραγ ματ ικότητα των οπο ίων σας βεβαιώνουν οι αισθήσεις σας, δ εν σας φαί­ νονται καθόλου υλικέ ς. Το Φυσικό σύ μπαν των πραγ­ μάτων και των όντων τελειώνει, λοιπόν, στον άνθ ρωπο με το Υπερφυσικό σύ μπαν των ο μοιοτή των ή των δ ια­ φορών τ ις οπο ίες αντ ιλα μβάνεται μεταξύ των αναρ ίθ­ μητων πραγμάτων της Φύσης, τόσο ποικ ίλων σχέσεων που μοιάζουν άπειρες, γιατ ί αν μέχρι σή μερα κανείς δ εν μπ ό ρεσε ν ' απαριθ μήσει τ ις γήινες δη μ ιουργ ίες και μόνον , ποιος άν θ ρωπος θ α μπορού σε ν ' απαρι θ μήσει τις σχέσεις; Το μέρος που γνωρίζετ ε δ εν είναι σε σχέση με το σύ νολο ό, τ ι ένας αρι θ μό ς σε σχέση με το άπειρο ; Εδώ πέφτετε κιόλας στην αντ ίληψη του απείρου , που βέβαια σας κάνει ν ' αντ ιλαμβάνεσθ ε έναν καθ αρά πνευ ματ ικό κόσμο. Έτσι ο άνθρωπος συνιστά επαρκή απόδειξη των δυο τρόπων ύπαρξης, της Ύλης και του Πνεύ ματος. Σ' αυτόν καταλήγει ένα ορατό πεπερασμέ ­ νο σύ μπαν, απ ' αυτόν αρχίζει ένα αόρατο και άπειρο σύ μπαν , δυο κόσ μοι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους: 133 Digitized by 10uk1s, May 2010

τα βότσαλα του Φιόρδ έχουν γνώση των συνδυασμών του ς, έχουν συν ε ίδηση των χρωμάτων που παρουσιά­ ζουν στα μάτια του ανθ ρώπου , ακούν τη μουσική των κυμάτων που τα χαϊδεύουν; Α ς δ ιασχίσουμε, χωρ ίς ν α την βολιδοσκοπήσου με, την άβυσσο που μας προσφέρει η ένωση ενό ς Υλ ικού σύ μπαντος και ενό ς Πν ευ ματικού σύμπαντος, μια ορατή , σταθ μητή , χειροπιαστή δη­ μιουργία που τελειώνει σε μια αψηλάφητη , αό ρατη , α­ στάθ μητη δημιου ργ ία, και οι δυ ο εντελώ ς ανόμοιες, δ ιαχωρισμέν ες από το μη-ον , ενωμέν ες με αδιαμφισβή­ τητες δημιου ργ ίες, συγκεντρωμένες σ' ένα ον που ανή­ κει και στη μια και στην άλλη ! Ας αν αμίξου με σ' έναν μόνον κόσμο αυτού ς του ς δυο κόσμου ς, που ε ίναι α­ συμφιλίωτοι για τις φιλοσοΦίες σας και που στην πραγ­ ματικότητα ε ίναι συμφιλιωμένοι. Η σχέση η οπο ία ε­ νών ει μεταξύ του ς δυο πράγματα, όσο αφηρημένη κι αν την θ εωρεί ο άνθ ρωπος, έχει ένα αποτύ πωμα. Π ού , π άνω σε τι; Δ εν ε ί μαστε σε θέση ν' αναζητήσουμε μέχρι ποιο σημείο εξάχνωσης μπορε ί ν α Φθάσει η Ύλη . Αν αυτό ήταν το ζήτημα, δ εν βλέπω γιατί εκε ίνος ο οποίος έραψ ε με φυσικ ές σχέσεις τα άστρα σε αμέτρητες απο­ στάσεις για να κάνει ένα πέπλο , δεν θ α μπορούσε ν α κάνει σκεφτόμεν ες ουσίες ή γιατί θ α του αρνούσασταν την ικανότητα να δώσει κορμί στην σκέψη ! Επομένως το αό ρατο η θικό σύμπαν σας και το ορατό φυσικό σύμ­ παν σας αποτελούν μια και την αυτή ύλη . Α ς μην δ ια­ χωρ ίζουμε καθόλου τις ιδ ιότητες και τα σώ ματα ή τα αντικεί μεν α και τ ις σχέσεις. Όλα όσα υπάρχουν, αυτά που μας πιέζουν και βαρα ίνουν πάνω μας, κάτω μας, μπροστά μας, μέσα μας, αυτά που αντιλαμβάνονται τα μάτια μας και το πνεύ μα μας, όλα αυτ ά τα ονομασθέν­ τα και ανώνυ μα πράγματα συνθέτουν, ώστε να προ ] 34 Digitized by 10uk1s, May 2010

σαρμόσουν το πρόβλημα της Δημιου ργίας στο μέτρο της Λογικής σας , ένα σύνολο πεπερασ μένης ύλης αν ήταν άπειρη , ο Θ εό ς δεν θα ήταν πια ο αΦέντης. Εδώ , κατά εσάς, αγαπητέ ιερέα, με όποιον τρόπο κι αν θ ε­ λήσουμε ν ' αναμίξουμε έναν άπειρο Θ εό με αυτό το σύνολο πεπερασμένης ύλης, ο Θ εό ς δεν θα μπορούσε να υπ άρχει με τις ιδ ιότητες με τις οποίες τον επενδύ ει ο άν θρωπος ζητώντας τον στα γεγονότα, είναι μη-ων, ζητώντας τον στη λογική , θα είναι και π άλ ι μη-ων, πνευ ματικ ά και υλικά, ο Θ εό ς γίνεται αδύνατος. Α ς α­ κούσου με το Λόγο της ανθ ρώπινης λογικής που έχει ω­ θηθεί στις τελ ευταίες του συν έπειες. «Θέτοντας τον Θεό αντιμέτωπο με αυτό το Μ εγάλο Παν , μεταξύ τους υ π άρχουν δυο δυνατέ ς καταστάσεις. Η Ύλη και ο Θεός είναι σύγχρονοι ή ο Θεό ς μόνος προϋ πή ρχε της Ύλης. Αν υ ποθέσου με ότι η λογική , που φωτίζει τις ανθ ρώπινες φυλές από τότε που ζουν , ε ίναι συγκεντρωμένη σ' ένα μόνον κεΦάλι , αυτ ό τ ο γι­ γάντιο κεφάλι δ εν θ α μπορούσε να εφεύ ρει έναν τρ ίτο τρόπο του είναι, παρά μόνον καταργώντας την Ύλη και τον Θ εό. Α ς στοιβάζουν οι ανθ ρώπινες φιλοσοΦίες βουνά από λέξεις και ιδέες, ας συσσωρεύ ουν οι θ ρη­ σκείες εικόνες και πίστεις, αποκαλύψ εις και μυστήρια, πρέπει να ερχό μαστε σ' αυτό το τρομερό δίλημμα και να επιλέγου με ανάμεσα σ' αυτές τις δυο προτάσεις που το αποτελού ν. Όμως, δεν είσαστε υποχρεωμένοι να ε­ πιλέξετε : και η μια και η άλλη πρόταση ο δηγούν την ανθ ρώπινη λογική στην Αμφιβολία. Αν το ζήτημα τεθ εί μ' αυτόν τον τρόπο, τι σημασία έχουν το Πνεύ μα και η Ύλη , τι σημασία έχει η πορεία των κόσμων προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση , από την στιγμή που είμαστε πεισμένοι για τον παραλογι σμό του όντος που του ς 0135 Digitized by 10uk1s, May 2010

δηγεΙ ; Π ρο ς τι, λοιπόν , ν' αναζητήσου με αν ο άνθ ρω­ πος προχωρά προς τον ου ρανό ή αν επιστρέφει από αυ ­ τόν, αν η δημιου ργ ία υψώνεται προς το Πν εύμα ή κα­ τεβα ίνει προς την Ύλη , από την στιγμή που οι κόσμοι οι οπο ίοι ρωτιούνται δ εν δίνουν καμιά απάντη ση ; Τι σημαίνουν οι θ εογονίες και οι στρατιέ ς του ς, τι σημαί­ νουν οι θεολογ ίες και τα δόγματά τους, από την στιγμή που , όποια κι αν ε ίναι η επιλογή του ανθρώπου ανά με­ σα στις δυο όψ εις του προβλήματος, ο Θ εό ς του δ εν υ ­ π άρχει πια; Ας αν αλογισθού με την πρώτη πρόταση , ας υ ποθέσου με τον Θ εό σύγχρονο της ύλης. Είν αι Θ εός ε­ Φόσον υΦίσταται την δ ρ άση και τη συνύπαρξη μιας ου ­ σίας ξένης προς τη δ ική του ; Σ' αυτό το σύστημα, ο Θ εό ς δ εν γ ίν εται ένας δ ευτερεύον εν εργό ς παρ άγων υ ­ ποχρεωμένος να οργανώσει την ύλη ; Π οιος τον εξανάγ ­ κασε; Ανάμεσα στη χυδ αία συντροφιά του και αυτόν, ποιος ε ίναι ο δ ιαιτητής; Ποιος, λοιπόν , π λή ρωσε το μι­ σθό των Έξι Ημερών οι οπο ίες αποδίδοντα ι σ' αυτόν το Μ εγάλο Καλλιτέχνη ; Αν υπή ρχε ταυ τοχρόνως κά­ ποια καθορ ίζουσα δύναμη που δεν ήταν ούτε Θεό ς, ούτε Ύλη , βλέποντας τον Θ εό υποχρεωμένο να κατα­ σκευάζει τη μηχανή των κόσμων, θα ή ταν τόσο γελοίο ν α τον αποκαλού με Θ εό όσο να ονομάζου με πολίτη της Ρώμης τον δούλο που τον έχουν στείλει να γυρνά ένα ακόνι. Εξάλλου , παρουσιάζεται μια δυσκολία η οπο ία ε ίναι άλυτη τόσο γι ' αυτή την υ π έρτατη λογική όσο και για τον Θ εό . Το ν α μεταθέτεις το πρόβλημα πιο ψηλά, δ εν ε ίναι σαν να δ ρας όπως οι Ινδο ί , οι οπο ίοι τοποθε ­ τούν τον κόσμο π άνω σε μια χελώνα, τη χελώνα π άνω σ' έναν ελέφαντα και δ εν μπορούν ν α πουν π άνω σε τι στηρ ίζονται τα π όδ ια του ελέφαντά τους; Αυτή η υπ έ ρ­ τ ατη θέλη ση , η οπο ία ξεπήδη σε από τη μάχη της Ύλης 136 Digitized by 10uk1s, May 2010

και του Θ εού , αυτό ς ο Θεό ς, περισσότερο από Θεό ς, μπορε ί να παραμείνει στη δ ι άρκεια μιας αιωνιότητας χωρ ί ς ν α θ ελήσει αυτό που θέλησε, παραδεχό μενος ότι η Αιωνιότητα μπορεί να δ ιαιρεθ ε ί σε δυο χρόνους; Δ εν έχει σημασία πού είναι ο Θ εός, αν δεν έχει γνωρίσει τη μεταγενέστερη σκέψη του , η ενορατική του νόηση δ εν Φθε ίρεται καθόλου ; Π οια, λοιπόν, θ α ε ίχε δίκιο ανάμε­ σα σ' αυτές τ ις δυο αιωνιότητες; Η αδημιού ργητη Αιω­ νιότητα ή η δημιουργημένη Αιων ι ότητα; Αν αυτό ς θέ­ λησε από π άντα τον κόσμο έτσι όπως ε ίναι, αυτή η νέα αν αγκαιότητα, σε αρμονία εξάλλου με την ιδέα μιας κυρ ίαρχης νόησης, συνεπάγεται τη συν-αιωνιότητα της ύ λης. Είτε η ύλη ε ίναι συν-αιών ια χάρη στη θ εί α θέλη­ ση η οπο ία αν αγκαστικά ε ίναι πάντα ό μοια με τον εαυ­ τό της, ε ίτε η Ύλη ε ίναι συν-αιώνια χάρη στην ίδ ια, η ι σχύ ς του Θ εού η οπο ία πρ έπει ν α ε ίναι απόλυτη , Φθείρεται μαζί με τον Ελεύθ ερο Δ ιαιτητή της. Θ α έβ ρι­ σκε πάντοτε στον εαυτό του μια καθοριστική λογική που θ α τον κυριαρχούσε. Είναι Θ εό ς, αν δ εν μπορε ί πια ν α δ ιαχωρισθε ί από τη δημιουργ ία του σε μια μετα­ γενέστερη καθώ ς και σε μια προγενέστερη αιωνιότητα; Αυτή η όψη του προβλήματος ε ίναι επομένως άλυτη στην αιτ ία της; Α ς την εξετάσουμε στα αποτελέσματά της. Αν ο Θεό ς που εξαναγκάσθηκε να δημιουργήσει τον κόσμο όλης της αιωνιότητας μοιάζει αν εξήγητος, ε ίναι ακόμα πιο αν εξήγητος στη δ ιηνεκή συνοχή του με το έ ργο του . Ο Θ εό ς που ε ίναι υποχρεωμένος να ζει αιωνίως ενωμένος με τη δημιουργ ία του , υποβιβάζεται εξίσου όπως στην πρώτη του κατάσταση όπου δημιουρ­ γεί τη μηχανή του κόσμου ως εργ άτης. Αντιλαμβάνεσθε έναν Θ εό που δ εν μπορεί πια να ε ίναι αν εξάρτητος από το έ ργο του ; Μ πορεί να το καταστρέψει χωρ ί ς να α1 37 Digitized by 10uk1s, May 2010

πορρ ίψ ει τον εαυτό του ; Εξετάστε, δ ιαλέξτε ! Είτε το καταστρ έψ ει μια μέρα, ε ίτε δεν το καταστρ έψ ει ποτέ , και ο ένας και ο άλλος ό ρος είναι μοιραίοι για τις ιδ ιό ­ τητες χωρ ί ς τις οπο ίες δ εν θ α μπορούσε να υπ άρ ξει. Ο κόσμος ε ίναι μια δοκιμή , μια Φθαρτή μορφή της οπο ίας η καταστροφή θ α συντελεσθ ε ί ; Ο Θ εό ς δ εν θα ήταν α­ συνεπής και ανίσχυ ρος; Ασυν επή ς : δεν θ α έπρεπε ν α δ ε ι το αποτέλεσμα πρ ιν την εμπειρία και γιατ ί καθυ­ στερεί να συντρίψει αυτό που θα συντρ ίψ ει; Ανίσχυ ­ ρος: θ α έπρεπε να δημιουργήσει έναν ατελή κόσμο ; Αν η ατελή ς δημιου ργ ία δ ιαψ εύδ ει τις ιδ ιότητες τις οπο ίες αποδίδει ο άνθ ρωπος στον Θ εό, ας επανέλθουμε στο ε­ ρ ώτημα, ας υποθέσουμε ότι η δημιου ργ ία ε ίναι τέλεια. Η ιδέα ε ίναι σε αρμονία με την ιδέα ενός κυρίαρχα νοήμονα Θ εού , ο οπο ίος δ εν πρ έπει να έχει κάνει λά­ θ ος σε τ ίποτα. Τότε, ό μως, γιατί η υποβάθ μιση , γιατ ί η αν αγέννηση ; Αφού ο τέλειος κόσμος ε ίναι αν αγκαστι­ κά μη καταστρέψ ιμος, οι μορφ ές του δ εν πρ έπει να Φθείρονται καθόλου . Ο κόσμο ς δεν προχωρά, ού τε υ ­ ποχωρεί ποτέ , περιστρέφεται σε μια αιών ια περιφέρεια κύκλου από την οπο ία δεν θα βγει ποτέ ; Ο Θ εό ς, λοι­ π όν , ε ίναι εξαρτημένος από το έργο του , το έργο του ε ίναι συν-αιών ιο μ' αυτόν , πράγμα που μας παραπ έ μ­ πει στη μια από τις προτάσεις που κτυπούν περισσότε­ ρο τον Θ εό . Ατελή ς, ο κόσμος επιδέχεται μια πορε ία, μια πρόοδ ο, τέλειος ό μως ε ίναι στάσιμος. Αν ε ίν αι α­ δύνατο να παραδ εχθούμε έναν προοδ ευτικό Θ εό ο ο­ πο ίος δ εν γνωρ ίζει για όλη την αιων ιότητα το αποτ έλε­ σμα της δημιου ργ ίας του , ο στάσιμος Θ εό ς υ πάρχει ; Αυτό δ εν ε ίναι ο θ ρ ίαμβος της Ύλης; Δ εν ε ίναι η μεγα­ λύτερη απ ' όλ ες τις αρνήσεις; Στη ν πρώτη υπ όθεση , ο Θ εό ς απόλλυται από αδυναμία, στη δ εύ τερη, απόλλυ 1 38 Digitized by 10uk1s, May 2010

ται από την ισχύ της αδ ρ άν ειάς του . Έτσι, στη σύλλη­ ψη καθώς και στην εκτέλεση των κόσμων , για κάθ ε πνεύμα καλής θέλη σης, αν θεωρήσουμε την Ύλη σύγ­ χρονη του Θ εού , ε ίναι σαν να θέλουμε ν ' αρνη θ ούμε τον Θ εό. Υποχρεωμένοι, για ν α κυβερνήσουν τα έθνη , να δ ιαλέξουν μια από τις δυο όψεις αυτού του προ­ βλήματος, ολόκληρες γεν ι ές μεγάλων στοχαστών επ έλε­ ξαν αυτήν την ό ψη. Απ ό εδώ το δόγμα των δ υο αρχών του Μ αν ιχαϊσμού , που από την Ασία π έρασε στην Ευ­ ρώπη με τη μορφή του Σατανά που αντιμάχεται τον αιών ιο Π ατέρα. Ό μως αυτή η θ ρη σκευτική δ ιατύ πωση και οι αν αρ ίθ μητες θ εοποιήσεις που απορρέουν από αυτήν δεν ε ίναι εγκλήματα καθοσ ιώσεως ; Πώς αλλιώ ς ν' αποκαλέσουμε την π ίστη η οπο ία δίνει στον Θεό για αντ ίπαλο μια προσωποπο ίη ση του κακού που παλ εύ ει αιωνίως υπό τις προσπ άθ ειες της παντοδύναμης δ ια­ νο ίας του χωρ ί ς ν α ε ίναι δυνατό ς ο θ ρ ίαμβος; Η στατι­ κή σας λέει ότι δυο Δ υνάμεις τοπο θ ετημέν ες κατ' αυτόν τον τρόπο εκμη δ ενίζονται αμοιβ α ία. Σ τρέφεστε στη δ εύ τερη όψη του προβλήματος; Ο Θ εό ς προϋπήρχε μόνος του . Α ς μην αναπαράγουμε τα προηγού μενα επιχειρή­ ματα που επανέρχονται με όλη τους τη δύναμη σχετικά με τη δ ια ίρεση της Α ιων ιότητας σε δύο χρόνους, τον α­ δημιούργητο χρόνο, το δημιουργημένο χρόνο . Α ς αφή­ σουμε, επ ίσης, κατά μ έρος τα ερωτήματα τα οπο ία θέ­ τει η κίνη ση ή η ακινη σία των κόσμων , ας περιορι­ σθού με στις δυσκολίες που ε ίν αι εγγεν ε ί ς σ' αυτό το δεύ τερο θέμα. Αν ο Θεό ς προϋπήρχε μόνος, ο Κόσμος απορρέει από αυτόν , η Ύλη , λοιπόν, αντλήθηκε από την ου σία του. Επομένως δ εν υπάρχει πια Ύλη ! Όλες οι μορφές ε ίναι π έπ λα π ίσω από τα οπο ία κρύβεται το 1 39 Digitized by 10uk1s, May 2010

Θ ε ίο Πν εύ μα. Τότε, ό μως, ο Κόσμος ε ίναι Α ι ών ιος, άρα ο κόσμος ε ίναι Θ εό ς ! Αυτή η πρόταση δ εν ε ίναι περισσότερο μοιρα ία από την προηγού μενη για τις ι­ δ ιότητες τις οπο ίες αποδίδ ει η ανθ ρ ώπινη λογική στον Θ εό ; Απορρέουσα από τον Θ εό , π άντοτε εν ωμένη μαζί του , η σημερινή κατάσταση της Ύλης ε ίναι εξηγήσιμη ; Πώς ν α πιστέψου με ότι ο Π αντοδύναμος, κυρίαρχα κα­ λό ς στην ουσία του και στις ι δ ιότητές του , γέννησε πράγματα που ε ίν αι ανόμοια προς αυτόν , ότι δ εν ε ίναι σε όλα και παντού ό μοιος προς τον εαυτό του ; Υπήρ­ χαν , λοιπόν, σ' αυτόν κακά μέρη από τα οπο ία απαλ­ λάχθηκε μια μέρα; Εικασία μάλλον τρομερή παρά προσβλητική ή γελο ία, εφόσον επαναφέρει σ' αυτόν αυτές τις δυο αρχές τις οπο ίες η προηγού μενη θέση α­ ποδεικνύει ότι ε ίναι απαράδ εκτες. Ο Θ εό ς πρ έπει να ε ίναι ΕΝΑΣ, δεν μπορεί ν α δ ιαχωρισθ ε ί χωρ ίς ν' απαρ­ νη θ ε ί την πιο σημαντική από τις συνθήκες του . Είναι, λοιπόν , αδύνατο ν α παραδ εχθού με ένα κομμάτι του Θ εού που δεν ε ίναι Θ εό ς; Αυτή η υ πόθεση θ εωρήθηκε τόσο εγκληματική από την Ρωμαϊκή Εκκλησία που α­ ναγόρευσε σε άρ θ ρο π ίστης την πανταχού παρουσία του Θ εού ακόμα και στο παραμικρό κομματάκι της Ευ ­ χαριστ ίας. Πώ ς τότε ν α υποθέσουμε μια παντοδύναμη νόηση που δ εν θ ριαμβεύ ει; Πώς να την ενώσου με, χω­ ρ ίς άμεσο θ ρ ίαμβο, με τη Φύση ; Και αυτή η Φύση ανα­ ζητά , συνδυάζει, ξαναφτιάχνει, πεθα ίν ει και ξαναγεν ­ ν ι έται, κινε ίται ακόμα περισσότερο όταν δημιουργε ί παρά όταν τα π άντα ε ίναι σε κατάσταση συγχώνευσης, υ ποΦ έ ρει, οδύ ρεται , αγνοε ί , εκφυλ ίζει, κάν ει κακό, α­ πατάται, καταστρέφεται, εξαφανίζεται, ξαναρχίζει; Πώ ς ν α δ ικαιολογήσου με την σχεδόν γεν ική παραγνώ ­ ριση της θ ε ίας αρχής; Γιατ ί υπ άρχει ο θάν ατος; Γιατ ί 1 40

Digitized by 10uk1s, May 2010

το πν εύ μα του κακού , αυτού του βασιλι ά της γης, γεν­ νήθηκε από έναν Θ εό κυρ ίαρχα καλό στην ουσία του και στις ιδ ιότητέ ς του , ο οπο ίος δ εν θ α έπρεπε να πα­ ράγει τίποτα που να μην ε ίναι σύμφωνο με τον ίδ ιο; Αν, ό μως, από αυτή την αδυσώπητη συνέπεια, που μας ο δηγε ί πρώτα απ ' όλα στο παράλογο, περάσουμε στις λεπτομέρειες, τι τ έλος μπορού με να ορ ίσουμε στον κό­ σμο ; Αν τα π άντα ε ίναι Θεό ς, τα πάντα ε ίναι αμοι­ βα ίως αποτέλεσμα και αιτ ία ή μάλλον δ εν υπ άρχει ού τε αποτέλεσμα ούτε αιτ ία: τα πάντα ε ίν αι ΕΝΑ όπως ο Θ εός και δ εν αντιλαμβάνεσθ ε ού τε σημείο αναχώρη­ σης, ούτε σημείο άφιξης. Το πραγματικό τέλος θα ήταν μια περιστροΦή της ύλης που θα εξαχν ωνόταν; Π ρος όποια κατεύθυνση κι αν γ ίνεται, δεν θ α ήταν ένα παι­ δ ικό παιχνίδ ι ο μηχανισμό ς αυτή ς της ύλη ς που προ έρ­ χεται από τον Θ εό, που επιστρέφει στον Θ εό; Γιατί θ α γινόταν χυδ αίος; Υπ ό ποια μορφή ο Θεό ς ε ίναι περισ­ σότερο Θ εό ς; Π οιος έχει δίκιο, η Ύλη ή το Πνεύ μα , όταν κανένας από του ς δυο τρόπου ς δ εν μπορε ί να έχει άδ ικο; Π οιος μπορε ί ν' αναγνωρίσει τον Θεό σ' αυτό το αιών ιο Τέχνασμα με το οπο ίο ο ίδ ιος μοιράζεται σε δύο Φ ύσεις, από τις οπο ίες η μία δ εν ξέρει τ ίποτα και η άλλη ξέρει τα π άντα; Αντιλαμβάν εστε τον Θεό ν α δ ιασκεδάζει με τον εαυτό του υπ ό ανθρώπινη μορφή, να γελά με τις ίδ ιες του τις προσπ άθ ειες, ν α πεθα ίνει την Π αρασκευή για να ξαναγεννηθε ί την Κυριακή και να συνεχίζει αυτό το αστε ίο στους αιώνες των αιώνων γνωρ ίζοντας καθ' όλη την αιων ιότητα το τέλος; Να μην λέει τ ίποτα στον εαυτό του ως Δημιού ργημα για όσα κάνει ως Δημιουργός; Ο Θεό ς της προηγούμενης υπό­ θ εσης, αυτό ς ο τόσο μη - ων λόγω της ισχύος της αδρα­ νε ίας του Θ εό ς, φαίνεται πιο πιθ ανό ς, αν θα έπρεπε ν α 141 Digitized by 10uk1s, May 2010

δ ιαλέξουμε το αδύνατο, από αυτόν τον τόσο η λίθ ια γε­ λαστό Θεό, που αυτοπυροβολείται όταν δυο μερίδες της ανθρωπότητας συγκρούονται με τα όπλα στο χέρι . Όσο κωμική κι αν είναι αυτή η υπ έρτατη έκφραση της δεύτερης όψης του προβλήματος, υ ιοθετήθηκε από το μισό ανθ ρώπινο γένος στα έθνη που δημιού ργησαν γε­ λαστέ ς μυθολογίες. Αυτ ά τα ερωτόληπτα έθνη ήταν συ­ νεπή: γι ' αυτά , τα π άντα ήταν Θεός, ακόμα και ο Φό­ βος και οι ανανδ ρίες του , ακόμα και το Έγκλημα και οι βακχικέ ς γιορτέ ς του . Αν αποδεχθούμε τον πανθεϊ­ σμό, τη θρησκεία μερικών μεγάλων ανθ ρώπινων πνευ­ μάτων, ποιος ξέρει aπ ό ποια πλευρ ά βρίσκεται τότε η λογική; Βρίσκεται aπ ό την π λευ ρά του ελεύθερου στην έρημο, ντυ μένου με τη γύ μν ια του, μεγαλοπρεπού ς και π άντοτε δίκαιου στις πράξεις του όποιες κι αν είναι ά­ γριου , που ακούει τον ήλ ιο, που συνομιλεί με τη θά­ λασσα ; Β ρίσκεται από την πλευ ρ ά του πολιτισμένου ανθ ρώπου που οφείλει τις μεγαλύτερες aπολαύσε ις του μόνον στα ψ έ ματα, που συστρέφει και πιέζε ι τη φύση για ν α βάλε ι ένα τουΦέκι στον ώ μο, που χρησιμοποίησε το μυ αλό του για να επιταχύνει την ώρα του θ ανάτου του και για να δη μιουργήσει ασθένειες σε όλες του τις ευχαριστήσεις; Όταν το δίκρανο της πανούκλας ή το υνί του πολέμου, όταν το δαιμόνιο των ερήμων π έρα­ σαν από μια γων ιά της υδρογείου εξαλείφοντας τα π άντα, ποιος έχε ι δίκιο, ο άγριος της Νουβίας ή ο πα­ τρίκιος της Θήβας ; Ο ι αμφιβολίες σας κατεβαίνουν απ ό ψηλά προς τα κάτω, αγκαλιάζουν τα π άντα , τον σκοπό όπως και τα μέσα. Αν ο φυσικό ς κόσμος μοιάζε ι ανεξήγητος, ο η θ ικός κόσμος παρ έχει ακόμα περισσό­ τερες αποδείξεις ενάντια στον Θεό . Πού είναι τότε η πρόοδος; Αν τα πάντα τελειοποιούνται, γιατί πεθαί142 Digitized by 10uk1s, May 2010

νουμε παιδ ιά ; Γιατί του λάχιστον τα έθνη δ εν δ ιαιωνί­ ζονται; Ο κόσμος που προήλθ ε από τον Θεό, που πε­ ριέχεται στον Θ εό , ε ίναι στάσιμος; Ζού με μια φορά ; Ζού με π άντα; Αν ζούμε μια φορά , πιεσμένο ι από την πορε ία του Π αντοδύναμου , του οπο ίου η γνώση δ εν μας έχει δοθ ε ί , ας δρ άσουμε όπως μας αρέσει ! Αν ε ί μα­ στε αιών ιοι, ας ε ίναι έτσι ! Το δημιού ργημα μπορε ί να ε ίναι ένοχο που υπάρχει την στιγμή των μεταβάσεων ; Αν αμαρτάν ει την ώ ρα ενό ς μεγάλου μετασχηματισμού , θ α τιμωρη θ ε ί αφού γ ίν ει το θύ μα; Τι γ ίνεται η θ ε ία κα­ λωσύνη που δ εν μας βάζει άμεσα στις μακάριες περιο­ χέ ς , αν υπάρχει; Τι γ ίν εται η παντογνωσία του Θεού , αν αγνοεί το αποτέλεσμα των δοκιμασιών στις οπο ίες μας υποβάλλει ; Τι ε ίναι αυτή η εν αλλακτική λύση την οπο ία παρουσιάζουν όλες οι θρησκε ίες στον άνθ ρωπο: να π άει ν α β ράζει σ' ένα αιών ιο καζάν ι ή να βαδίζει με λευκό ένδυμα, ένα κλαδί φοιν ικιάς στο χέρι, το κε­ φάλ ι περιβλημένο μ ' ένα φωτοστέφανο; Μπορε ί αυτή η ειδωλολατρική εφεύρεση να ε ίναι η τελευταία λέξη ενό ς Θ εού ; Εξάλλου ποιο ευγεν ικό πν εύ μα δεν θ εωρε ί ανά­ ξια του ανθ ρ ώπου και του Θεού την αρετή από υπολο­ γισ μό , που υπόσχετα ι μια αιων ιότητα απολαύσεων την οπο ία προσφέρουν όλες οι θρησκείες σε όποιον εκπλη­ ρώσει στη δ ιάρκεια μερικών ωρών ύπαρξης ορισμένους παράξενους και συχνά ενάντ ια στη φύση ό ρους; Δ εν ε ίναι γελο ίο να δίνονται στον άνθρωπο παράφορες αι­ σθήσεις και να του απαγορεύ εται η ικανοπο ίησή τους; Εξάλλου , προς τι αυτέ ς οι ανίσχυρες αντιρρήσεις όταν το Καλό και το Κακό εκμη δ ενίζονται εξίσου ; Το Κακό υπ άρχει; Αν η ουσία σε όλες τις μορΦές της ε ίναι Θεό ς, το Κακό ε ίναι Θ εό ς. Εφόσον η ικανότητα να σκέφτεται καθώς και η ικανότητα να αισθάν εται έχουν δο θ ε ί στον 143 Digitized by 10uk1s, May 2010

άνθ ρωπο για ν α τις χρησιμοποιε ί , τ ίποτα δ εν ε ίναι πιο συγχωρήσιμο από το ν' αναζητά καν εί ς νόημα στις αν ­ θ ρώπιν ες οδύν ες και ν α ρωτά για το μέλλον· αν αυτο ί οι ορ θο ί και αυ στηρο ί συλλογισμο ί οδηγούν σ' αυτό το συμπέρασμα, τι σύγχυση ! Αυτό ς ο κόσμος, λοιπόν , δ εν έχει καμιά σταθερότητα, τ ίποτα δεν προχωρά και τίπο­ τα δ εν σταματά, τα π άντα αλλάζου ν και τ ίποτα δ εν κα­ ταστρέφεται, τα π άντα επανέρχονται αφού επαν ορ θ ω­ θούν, γιατ ί αν το πν εύ μα σας δ εν σας δ ε ίχν ει αυστηρά ένα τέλος, ε ίν αι εξίσου αδύνατο να αποδ ειχθ ε ί ο εκμη­ δ εν ισμό ς του παραμικρού κομματιού της Ύλης: αυτό μπορε ί να μετασχηματισθε ί , αλλά όχι να εκμη δ εν ισθεί. Αν η τυφλή δύναμη δίν ει τη νίκη της υπόθ εσης στον ά­ θ εο, η δ ιανοητική και εξηγήσιμη δύναμη , αφού εκπο­ ρεύ εται από τον Θ εό , πρ έπει να συναντά εμπόδ ια, ο θ ρ ίαμβό ς της δεν θ α πρ έπει να ε ίναι άμεσος; Πο ύ είναι ο Θεό ς; Αν οι ζωνταν ο ί δ εν τον αντιλαμβάνονται, οι νεκρο ί θ α τον βρουν ; Καταρρεύστε ειδωλολατρε ίες και θ ρησκείες ! Πέσετε, πολύ αδύναμοι κοινων ικο ί ακρογω­ νιαίοι λίθοι, που δεν καθυστερήσατε ού τε την πτώση , ούτε το θάνατο, ούτε τη λήθη όλων των περασμένων ε­ θνών, όσο ισχυρά κι αν ήταν στην ίδρυσή τους! Πέσετε, η θ ικές και δ ικαιοσύν ες ! Τα εγκλή ματά μας ε ίναι εντε­ λώ ς σχετικά , ε ίναι θ ε ία αποτελέσματα των οπο ίων οι αιτί ες δ εν μας ε ίναι γν ωστ ές ! Τα π άντα ε ίναι Θ εό ς. Ή ε ίμαστε Θ εο ί ή ο Θεό ς δ εν υπ άρχει ! Π αιδί ενό ς αιώνα του οπο ίου κάθ ε έτος έβαλε στο μέτωπό σου τον π άγο των απιστιών σου , γ έρε, ν α η σύνοψη των γνώσεών σου και των μακροσκελών συλλογισμών σου . Κοντά στον κύ ριο Μ π έκερ , ακουμπήσατε το κεφάλι στο προσκέφα­ λο της Α μφιβολίας β ρ ίσκοντάς την την πιο βολ ική λύ­ ση , δ ρ ώντας όπως η πλειοψηΦ ία του ανθ ρ ώπινου γέ1 44

Digitized by 10uk1s, May 2010

νους, που λέει: -Ας μην σκεφτό μαστε πια αυτό το πρόβλημα , αφού ο Θ εό ς δ εν μας έκανε τη χάρη ν α μας παραχωρήσει μια αλγεβρική απόδειξη για ν α το λύσου­ με, ενώ μας έδωσε τόσα για να π άμε σίγουρα από τη γη στα άστρα. Αυτέ ς δ εν ε ίναι οι ενδό μυχες σκέψεις σας ; Μου δ ιέφυγαν ; Αντ ίθ ετα, δεν τις αποκάλυψα με ακρίβεια; Είτε ισχύει το δόγμα των δυο αρχών, ο αντα­ γων ισμός όπου ο Θ εό ς απόλλυται εξαιτ ίας αυτού που ως πανίσχυρος δ ιασκεδάζει να το καταπολεμά, ε ίτε ι­ σχύ ει ο παράλογος πανθεϊσμός όπου τα π άντα ε ίναι Θ εός, ο Θεό ς δεν υπ άρχει πια. Αυτές οι δυο πηγέ ς απ ' όπου πηγάζουν οι θ ρησκε ίες, γ ια το θ ρ ίαμβο των ο­ πο ίων χρησιμοποιε ίται η Γη , ε ίναι εξίσου ολέθριες. Να που ρ ίχθηκε ανάμεσά μας ο αμΦίστομος π έλεκυς με τον οπο ίο κόβετε το κεφάλι αυτού του λευκόμαλλου γέρου τον οπο ίο εσε ίς έχετε ενθ ρονίσει π άνω σε χρωματιστά σύνν εφα. Τώρα σε μέν α ο πέλεκυς ! » Ο κύριος Μπέκερ και ο Βίλφριντ κο ίταξαν τη ν εα­ ρή κοπ έλα μ' ένα είδος φρ ίκης. - Η π ίστη , συνέχισε η Σεραφ ίτα με τη φωνή Γυναί­ κας, γιατ ί ο Άνδ ρας μόλις ε ίχε μιλήσει , η πίστη ε ίναι χάρισμα ! Πίστη ε ίναι να αισθάνεσαι. Για να πιστεύ εις στον Θ εό, πρ έπει ν α αισθάνεσαι τον Θ εό. Αυτή η α ί­ σθηση ε ίναι μια ιδ ιότητα την οποία αποκτά σιγά-σιγά το ον, όπως αποκτιούνται οι εκπληκτικέ ς δυνάμεις τις οπο ίες θαυμάζετε στους μεγάλους άνδ ρες, στους πολε­ μιστές, στους καλλιτέχνες και στους επιστήμονες, σ' ε­ κείνους που γνωρίζουν, σ' εκείνους που παράγουν, σε εκείνους που δ ρουν . Η σκέψη , δέσμη των σχέσεων τις οπο ίες αντιλαμβάνεσθ ε ανά μεσα στα πράγματα , ε ίναι μια διανοητική γλώσσα που μαθ αίνεται, έτσι δ εν ε ίναι; Η Πίστη , δέσμη των ουρ άν ιων αλη θ ειών , ε ίναι επ ίσης 145 Digitized by 10uk1s, May 2010

μια γλώσσα, αλλά τό σο ανώτερη από την σκέψη όσο η σκ έψη ε ίναι ανώτερη από το ένστικτο. Αυτή η γλώσσα μαθ α ίνεται. Ο Π ιστός απαντά με μια μόνον φωνή , με μια μόνον χειρονομία, η Πίστη του βάζει στα χέ ρια ένα φλογοβόλο σπαθί με το οπο ίο κόβει, φωτ ίζει τα π άντα. Ο Οραματιστής δεν ξανακατεβαίνει από τον ουρανό, τον παρατηρε ί προσεκτικά και σιωπ ά . Υπ άρχει ένα π λάσμα που πιστεύ ει και βλέπει, που ξέρει και μπορεί, που αγαπά , προσεύχεται και περιμένει. Υποταγμένο στη θ ε ία βούληση , αποβλέποντας στο βασ ίλειο του φω­ τό ς, δεν έχει ούτε την περιφρόνη ση του Π ιστού , ούτε τη σιωπή του Οραματιστή , ακούlΊ και απαντά . Γι ' αυ­ τό , η αμφιβολία των σκοτεινών αιώνων δεν ε ίναι δολο­ φονικό όπλο, αλλά κατευ θυντήριο νήμα. Αποδέχεται την π άλη υπό όλες τις μορφές, υποτάσσει τη γλώσσα του σε όλες τις γλώσσες, δ εν οργ ίζεται, παραπονι έται, δ εν καταδ ικάζει ούτε σκοτώνει κανέναν, σώζει και πα­ ρηγορε ί, δεν έχει την στυφότητα του επιτιθέμενου , αλ­ λά τη γλυκύτητα και τη λεπτότητα του Φωτός που δ ιεισδύ ει, ζεσταίνει, φωτ ίζει τα π άντα. Στα μάτια του , η Α μφιβολία δ εν ε ίναι ού τε ασέβεια, ού τε βλασφημία, ού τε έγκλημα, αλλά μια μετάβαση από όπου ο άνθ ρω­ πος ε ίτε επιστρέφει στα Σ κότη , ε ίτε προχωρε ί προς το Φως. Έτσι, λοιπόν, αγαπητέ ιερέα, ας συ λλογισθ ούμε. Δ εν πιστεύ ετε στον Θ εό . Γιατ ί ; Κατ ' εσάς, ο Θεός ε ίναι ακατανόητος, ανεξήγητος. Σύ μφωνοι. Δ εν θ α σας πω ότι το να κατανοήσει κανε ίς τον Θ εό ολόκληρο , θ α σή ­ μαινε ότι ε ίναι ο ίδ ιος Θ εό ς, δ εν θα σας πω ότι αρνε ί­ σθ ε αυτό που σας φα ίνεται ανεξήγητο, για να έχω το δ ικα ίωμα να ισχυρισθώ αυτό που φα ίνεται πιστευτό . Υπ άρχει για σας ένα προφανές γεγονό ς που βρ ίσκεται μέσα σας. Σ' εσάς η ύλη καταλήγει στη νόηση και πι146 Digitized by 10uk1s, May 2010

στεύ ετε ότι η ανθρώπινη νόηση θα κατέληγε στα σκότη , στην αμφιβολία, στο μη -ον ; Αν ο Θ εό ς σας φαίνεται α­ κατανόητος, ανεξήγητος, ομολογείστε του λάχιστον ότι βλέπετε σε κάθε καθαρά φυσικό πράγμα ένα συνεπή και έξοχο δημιουργό . Γιατί η λογική του θα σταματού­ σε στον άνθρωπο, στην πιο ολοκληρωμένη δημιουργ ία του ; Αν αυτό το ερώτημα δ εν ε ίναι πειστικό, απαιτε ί του λάχιστον μερικούς συ λλογισμού ς. Αν αρνε ίσθε τον Θ εό , για να στηρίξετε τις αμφιβολίες σας αναγνωρ ίζετε ευτυχώς αμφ ίστομα γεγονότα που σκοτώνουν τους συ λ­ λογισμούς σας ακριβώς όπως οι συ λλογισμο ί σας σκο­ τώνουν τον Θ εό . Π αραδ εχθήκαμε επ ίσης ότι η Ύλη και το Πνεύ μα ήταν δυο δημιουργ ίες που δ εν κατανοού σαν καθόλου η μια την άλλη , ότι ο πνευματικός κόσμος α­ ποτελούνταν απ ό άπειρες σχέσεις στις οπο ίες κατέληγε ο πεπερασμένος υ λικό ς κόσμος, ότι αν κανεί ς π άνω στη γη δ εν μπόρεσε να ταυτισθε ί χάρη στην ισχύ του πνεύ ­ ματό ς του με το σύνολο των γήινων δημιουργιών , π όσο μάλλον κανε ίς δεν θα μπορούσε ν ' ανυψωθε ί στη γνώση των σχέσεων που το πνεύ μα αντιλαμβάνεται μεταξύ αυ­ τών των δημιουργιών. Έτσι, θα μπορού σαμε να τελει­ �σoυμε αμέσως, αρνού μενοι σε σας την ικανότητα να κατανοήσετε τον Θ εό , ό πως αρνείσθε στα βότσαλα του Φ ιόρδ την ικανότητα να μετρού ν και να βλέπουν τον εαυτό τους. Ξέρετε αν δ εν αρνού νται τον άνθρωπο, αν και ο άνθρωπος τα πα ίρνει για να κτ ίσει το σπ ίτι του ; Υπάρχει κάτι που σας συνθλίβει, το άπειρο' αν το νιώ­ θετε μέσα σας, π ώ ς δεν παραδέχεσθε τις συνέπειες; Το πεπερασμένο μπορεί να έχει πλήρη γνώ ση του απείρου ; Αν δ εν μπορείτε ν' αγκαλιάσετε τις σχέσεις που κατ' ο­ μολογ ία σας ε ίναι άπειρες, π ώς θ ' αγκαλ ιάζατε το απο­ μακρυσμένο τέλος στο οπο ίο ανάγονται ; ΕΦόσον η τά1 47

Digitized by 10uk1s, May 2010

ξη , της οποίας η αποκάλυψη είναι μια από τις ανάγκες σας, ε ίναι άπειρη , η περιορισμένη λογική σας θα την κατανοήσει ; Και μην ρωτάτε γιατί ο άνθ ρωπος δεν κα­ τανοεί καθόλου αυτό που μπορεί ν ' αντιληΦθεί, επειδή αντιλαμβάνεται επ ίσης αυτό που δ εν κατανοεί. Αν σας δείξω ότι το πνεύμα σας αγνοεί όλα όσα είναι στις δυ­ νατότητές του , θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι του είναι αδύνατον ν ' αντιληΦθε ί ό ,τι τις ξεπερνά; Τότε δεν θα είχα δίκιο αν σας έλεγα : « Ένας από τους ό ρους υπό τους οποίους ο Θ εό ς απόλλυται στο δ ικαστήριο της λο­ γικής σας πρ έπει να ισχύ ει, ο άλλος ε ίναι λαν θ ασμένος εΦόσον η δημιουργία υπ άρχει, νιώθ ετε την αν άγκη ενό ς σκοπού , αυτό ς ο σκοπός - δ εν πρ έπει να είναι ωραίος; Ό μως, αν στον άνθ ρωπο η ύλη απολήγει στη νόηση , γιατί δ εν σας αρκεί να γνωρίζετε ότι ο σκοπό ς της αν­ θ ρώπινης νόησης ε ίναι το φως των ανωτέρων σφαιρών στις οποίες επιφυ λάσσεται η ενόραση αυτού του Θ εού που σας φαίνεται ότι ε ίναι άλυτο πρόβλημα; Τα ε ίδη που ε ίναι κάτω από σας δ εν έχουν την γνώση των κό­ σμων και εσείς την έχετε, γιατί να μην υπάρχουν π άνω από σας ε ίδη πιο νοήμονα από το δ ικό σας; Π ροτού χρησιμοποιήσει τη δύναμή του για να μετρή σει τον Θ εό, ο άν θ ρωπος δ εν θ α έπρεπε να ε ίναι πιο μορφω ­ μένος για τον εαυτό του απ ' ό ,τι είναι; Προτού απειλή ­ σει τα άστρα που τον φωτίζουν , προτού επιτεθ εί στις ανώτερες β εβαιότητες, δ εν θ α έπρεπε να θ εμελιώ σει τις βεβαιότητες που τον αφορούν;» Ό μως στις αρνήσεις της Α μφιβολίας, πρ έπει ν ' απαντήσω με αρνήσεις. Τώ ­ ρα, λοιπόν, σας ρωτώ αν εδώ κάτω υπάρχει κάποιο πράγμα αρκετά προφανές καθ αυτό στο οποίο θ α μπο­ ρούσα να προσθέσω πίστη . Σ' ένα λ επτό θα σας απο­ δείξω ότι πιστεύ ετε ακλόνητα σε πράγματα που δρουν 148 Digitized by 10uk1s, May 2010

και δ εν ε ίναι όντα, που γεννούν την σκ έψη και δεν ε ί­ ναι πνεύ ματα, σε ζωνταν ές αφαιρ έσεις τις οπ ο ίες η νόηση δ εν συ λλαμβάνει υπό καμιά μο ρφή , που δ εν ε ί­ ναι που θ ενά , αλλά που τα βρ ίσκετε παντού , που δ εν μπ ορ ούν να κατονο μασθού ν και π ου τα έχετε ονο μάσει, π ου παρό μο ια με τον Θ εό απ ό σάρκα την οπ ο ία φαν­ τάζεσθ ε, χάνονται υπ ό το ανεξήγητο , το ακατανόητο και το παράλογο . Κ αι θα σας ρωτήσω πώς, ενώ υιο θ ε­ τείτε αυτά τα πράγματα, δ ιατηρείτε τις επιφυλάξεις σας για τον Θεό . Π ιστεύ ετε στον Αριθ μό , βάση στην ο ­ πο ία στηρίζετε το ο ικο δό μημα των επιστημών τις ο ­ πο ίες απο καλε ίτε Θ ετικ ές. Χωρ ίς τον Αριθ μό δ εν υ­ π άρχουν πια μαθηματικ ά . Ε , λο ιπόν, πο ιο μυστηριώδ ες ον, στο οπο ίο θα παραχωρούνταν η ικανότητα να ζει π άντα, θ α μπορ ού σε να προφέρει και σε π ο ια γλώσσα αρκετά γρήγο ρη τον Αριθ μό που θ α περιείχε όλους τους άπειρους αρι θ μού ς των οπο ίων την ύ παρξη σας την απο δεικνύ ει η σκέψη σας; Ρωτήστε την καλύτερη από τις αν θρ ώπινες μεγαλο φυ ίες, θα ήταν χίλια χρόνια καθ ισμένη στην άκρη ενό ς τραπεζιού , με το κεφάλι α­ νά μεσα στα χέρια, τι θ α σας απαντού σε; Δ εν ξέρετε ού τε π ού αρχίζει ο Α ριθ μό ς, ού τε π ού σταματά , ού τε πότε θα τελειώσει. Άλλοτε τον ονο μάζετε Χρόνο , άλ­ λοτε Χώ ρο , τα π άντα υπ άρχουν χάρη σ' αυτόν, χωρ ίς αυτόν τα π άντα θα ήταν μια και μόνη ουσία, γιατί μό ­ νον αυτό ς δ ιαφο ρο πο ιε ί και χαρακτηρ ίζει. Ο Αριθ μό ς ε ίναι για το πνεύ μα σας ό,τι ε ίναι για την ύλη ένας α­ κατανόητο ς ενεργό ς παρ άγοντας. Θα τον κάνετε Θ εό; Είναι ον ; Είναι μια πνοή που εκπ ορεύ εται από τον Θ εό για να οργανώσει το υ λικό σύ μπαν, όπ ου τ ίπ οτα δ εν α­ ποκτά τη μορ Φή του παρά μόνον με τη Δ ιαιρετότητα η οπο ία ε ίναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα του Α 149

Digitized by 10uk1s, May 2010

ριθ μού ; Τα πιο μικρά όπως και τα πιο τεράστια δη­ μιουργήματα δεν δ ιακρ ίνονται μεταξύ τους χάρη στις ποσότητές τους, τις δ ιαστάσεις τους, τις δυνά μεις τους , ιδιότητες τις οπο ί ες γεννά ο Αριθ μός; Το άπειρο των Αριθμών ε ίναι γεγονός το οπο ίο αποδ εικνύ εται από το Πνεύμα σας , για το οπο ίο καμιά απόδ ειξη δ εν μπορε ί να δοθεί υ λικά . Ο Μαθηματικός θα σας πει ότι το ά­ πειρο των αριθμών υπάρχει και δεν αποδεικνύ εται. Ο Θεός, αγαπητέ ιερέ α , ε ίναι ένας αρι θ μός προικισμένος με κ ίνηση , που τον αισθ ανό μαστε και δ εν αποδ εικνύ ε­ ται, θ α σας πει ο Π ιστός. Όπως η Μονάδα, αρχίζει α­ ριθ μού ς με τους οπο ίους δεν έχει τ ίποτα το κοινό . Η ύ παρξη του Αριθμού εξαρτάται από τη Μονάδ α, η ο ­ ποία χωρ ίς να ε ίναι αριθ μός γεννά όλους τους αριθ ­ μούς. Ο Θ εός, αγαπητέ ιερ έα, ε ίναι μια λαμπρή Μονά­ δ α που δ εν έχει τ ίποτα το κοιν ό με τα δημιουργήματά της και που εντού τοις τα γεννά! Συμφωνείτε , λοιπόν , μαζί μου ότι αγνοε ίτε πού αρχίζει, πού τελειώνει ο Α­ ριθ μός, όπως αγνοε ίτε πού αρχίζει, πού τελειώνει η δη­ μιουργημένη Αιωνιότητα; Γιατί , αν πιστεύ ετε στον Α­ ρι θ μό, αρνείσθε τον Θεό ; Η Δημιουργ ία δεν τοποθ ε­ τείται ανάμεσα στο ' Απειρο των ανοργάνωτων ουσιών και το 'Απειρο των θ είων σφαιρών , όπως η Μονάδα β ρ ίσκεται ανάμεσα στο ' Απειρο των κλασμάτων τα ο­ πο ία ονομάζετε εδώ και λίγο καιρό Δ εκαδικού ς αριθ­ μούς και το άπειρο των αριθ μών τους οπο ίους ονομά­ ζετε Ακέραιους; Μόνον εσε ίς πάνω στη γη κατανοείτε τον Αριθ μό , αυτή την πρώτη βαθμ ίδα του περιστύλιου που ο δηγε ί στον Θ εό και η λογική σας κιόλπς παρα­ πα ίει. Ε, τι; Δ εν μπορε ίτε ούτε να μετρήσετε την πρώτη αφα ίρεση την οπο ία σας παρ έδωσε ο Θ εός, ού τε να την συλλάβετε, και θέλετε να υποβάλετε στο μέτρο σας τους 150 Digitized by 10uk1s, May 2010

σκοπού ς του Θεού ; Τι θ α γ ίνει, λοιπόν , αν βυθιζόσα­ σταν στις αβύσσους της Κίνησης, αυτής της δύναμης που οργανώνει τον αριθ μό ; Έτσι όταν θ α σας πω ότι το σύμπαν δ εν ε ίναι παρ ά Αριθ μό ς και Κίνηση , θ α δ ε ίτε ότι μιλούμε κιόλας μια δ ιαφορετική γλώσσα. Κα­ ταλαβαίνω και τον ένα και την άλλη και εσεί ς δεν κα­ ταλαβα ίνετε τίποτα από αυτά! Τι θα γινόταν αν πρόσ­ θετα ότι η Κίνηση και ο Αριθ μό ς έχουν γεννη θε ί από τον Λόγο; Αυτή τη λέξη , την υπ έρτατη λογική των ο ­ ραματιστών και των Π ροφητών, που άλλοτε άκουσαν αυτή την πνοή του Θ εού που στο άκουσμά της έπεσε κάτω ο άγιος Π αύλος, την κοροϊδεύ ετε, εσείς οι άν­ θρωποι των οπο ίων ωστόσο όλα τα ορατά έργα , οι κοι­ νων ίες, οι κινήσεις, οι πράξεις, τα π άθη προκύ πτουν από τον αδύναμο λόγο σας και που χωρ ίς την ομιλία θα μοιάζατε μ' εκείνο το ε ίδος το οπο ίο ε ίναι κοντινό στον ν έγρο, στον άν θ ρωπο των δασών. Π ιστεύετε, λοι­ πόν, ακλόνητα στον Αριθ μό και στην Κίνηση , δύναμη και αποτέλεσμα ανεξήγητες, ακατανόητες για την ύ ­ παρξη , στις οποίες θ α μπορούσα να εφαρμόσω το δί­ λημμα το οπο ίο πριν λίγο σας επέτρεπε να μην πιστεύ ε­ τε στον Θεό . Εσε ίς, που ε ίσαστε τό σο δυνατός στους συλλογισμού ς, μην με απ αλλάξετε από το να σας απο­ δείξω ότι το ' Απειρο πρέπει να ε ίναι παντού ό μοιο με τον εαυτό του και ότι ε ίναι αναγκαστικά ένα . Μόνον ο Θ εό ς ε ίναι άπειρος, γιατί βέβαια δεν μπορεί να υπ άρ­ χουν δυο άπειρα. Αν , για να χρησιμοποιήσω ανθ ρ ώπι­ νες λέξεις, κάποιο πράγμα που αποδ εικνύεται εδώ κά­ τω σας φαίνεται άπειρο, να ε ίσαστε σ ίγουρος ότι βλέ­ πετε μια από τις όψεις του Θ εού . Ας συνεχ ίσουμε. Οι­ κειοποιηθήκατε μια θέση στο άπειρο του Α ριθ μού , την προσαρμό σατε στο μέγεθός σας δημιουργώντας, αν τέ151 Digitized by 10uk1s, May 2010

λος πάντων μπορε ίτε να δημιουργήσετε κάτι, την Α ριθ­ μητική , βάση στην οπο ία στηρ ίζονται τα π άντα, ακό μα κα ι οι κοινων ίες σας. Ό μοια όπως ο Α ρ ιθμό ς, το μόνο πρ άγμα στο οπο ίο πιστεύ ουν οι λεγόμενοι άθ εο ί σας , οργανώνει τις φυσικές δημιουργ ίες, η αριθ μητική , έργο του Α ριθ μού , οργανώνει τον η θικό κό σμο. Αυτή η α­ ρ ίθ μηση θ α έπρεπε να ε ίναι απόλυτη , όπως καθετ ί που ε ίναι αλη θινό καθ αυτό , ωστόσο ε ίναι εντελώς σχετική , δεν υπάρχει απόλυτα, δ εν μπορείτε να δώσετε καμιά α­ πόδ ειξη της πραγματικότητάς της. Καταρχήν, αν αυτή η Α ρ ίθ μηση ε ίναι ικανή να αριθμεί τις οργανωμένες ουσ ίες, ε ίναι αν ίσχυρη σχετικά με τις οργανώνουσες δυνάμεις, αφού οι πρ ώτες ε ίναι πεπερασμένες και οι άλλες άπειρες. Ο άν θρωπος ο οπο ίος αντιλαμβάνεται το 'Απειρο με τη νόησή του δ εν μπορε ί να το χειρισθ ε ί στο σύνολό του ' αν μπορού σε να το κάνει, θ α ήταν Θ εό ς . Η Αρ ίθμησή σας, που εφαρμόζεται στα πεπερα­ σμένα πρ άγματα και όχι στο Άπειρο, ε ίναι, λοιπόν, α­ λη θ ινή σε σχέση με τις λεπτομέ ρειες τις οποίες αντιλαμ­ βάνεσθε, αλλά ψευδής σε σχέση με το σύνολο το οπο ίο δεν αντιλαμβάνεσθ ε κα θόλου. Αν η φύ ση ε ίναι ό μοια προς τον εαυτό της στις οργανώνουσες δυνάμεις της ή στις αρχές της που ε ίναι άπειρες, δ εν ε ίναι ποτέ ό μοια στα πεπερασμένα αποτελέσματά της. Έτσι δ εν συναν­ τάτε πουθενά στη φύση δυο ταυτόσημα αντικε ίμενα: στη Φυσική Τάξη , δύο και δύο δ εν μπορούν ποτέ να κάνουν τέ σσερα, γιατ ί θα έπρεπε να συγκεντρώσει κα­ νε ί ς ακριβώς ό μοιες μονάδες και ξέρετε ότι ε ίναι αδύ ­ νατο να βρείτε δ υο ό μοια φύλλα στο ίδιο δένδρο ή δυο ό μοια δένδρα του ίδ ιου ε ίδους. Αυτό το αξίωμα της α­ ρ ίθ μησής σας, λανθασμένο στην ορατή φύση , ε ίναι εξί­ σου λανθ ασμένο στο αόρατο σύ μπαν των αφαιρ έσεών 1 52

Digitized by 10uk1s, May 2010

σας, όπου η ίδ ια ποικιλία υ π άρχει στις ιδέες σας, που ε ίναι τα πράγματα του ορατού κόσμου , τα οποία ό μως επεκτείνονται από τις σχέσεις του ς, έτσι οι δ ιαφορ ές του ς ε ίναι ακό μα πιο ευ κρινείς παρ ά οπου δήποτε αλ­ λού . Π ράγματι , αφού σ' αυ τό το σύ μπαν τα π άντα σχε­ τ ίζονται με την ιδ ιοσυ γκρασία, με τη δύναμη , με τα ήθη , με τις συνήθειες των ατό μων που δεν μοιάζου ν ποτ έ μεταξύ του ς, τα παραμικρότερα αντικε ίμενα αντι­ προσωπεύουν προσωπικά αισθήματα. Βεβα ίως, αν ο άν θρωπος μπόρεσε να δημιου ργήσει μονάδ ες, δ εν το έ ­ κανε δίνοντας ίσο β άρος και βαθμό καθ αρότητας σε κομματάκια χρυ σού ; Ε , λοιπόν , μπορείτε να προ σθέσε­ τε το δου κάτο του φτωχού στο δου κάτο του πλούσιου και να πείτε στο δημόσιο θη σαυ ροφυ λάκιο ότι ε ίναι δυ ο ίσες ποσότητες, αλλά στα μάτια του στοχαστή , το ένα ε ίναι σίγου ρα η θ ικά π ιο σημαντ ικό από το άλλο , τ ο ένα αντιπροσωπεύ ει ένα μήνα ευ τυχ ίας, το άλλο αντιπροσωπεύ ει το πιο εφήμερο καπρ ίτσιο. Δύ ο και δύ ο , λοιπόν, κάνουν τ έσσερα μόνον με μια λανθ ασμένη και τερατώδη αφα ίρεση . Ούτε το κλάσμα υ π άρχει στη Φύση , όπου αυ τό που ονομάζετε μέρος ε ίναι ένα πεπε­ ρασμένο πράγμα καθαυ τό . Ό μως δ εν συ μβα ίνει συ χνά , και έχετε γ ι' αυτό αποδ ε ίξε ις, το ένα εκατοστό μιας ου ­ σίας να ε ίναι πιο ισχυ ρ ό από αυ τό που θα αποκαλού­ σατε όλον; Αν το κλάσμα δεν υ π άρχει στη Φ υ σ ική Τά­ ξη , ακό μα λιγότερο υ πάρχει στην Ηθ ική Τάξη , όπου οι ιδέες και τα αισθήματα μπορε ί να ε ίναι πο ικίλα όπως τα ε ίδη της Τάξης των Φυτών , αλλά ε ίναι π άντοτε ακ έ­ ραια. Η θ εωρ ία των κλασμάτων ε ίναι, λο ιπ όν, ακό μα μια περίφημη αυταρέσκεια του πνεύ ματό ς σας. Επομέ­ νως ο Αρ ιθμός, τα Απε ίρως μικρά μέρη του και ο ι ά­ πειρες Ολότητέ ς του ε ίναι μια δύναμη της οπο ίας μό 153 Digitized by 10uk1s, May 2010

νον ένα μικρό μέρος σας είναι γνωστό και της οποίας η έκταση σας δ ιαφεύγει. Οικοδομήσατε μια αχυροκα­ λύβα στο Άπειρο των αριθ μών, τη δ ιακοσμήσατε με σοΦά τοποθ ετημένα και ζωγραφισμένα ιερογλυφικά και φωνάξατε: -Τα π άντα είναι εδώ! Απ ό τον καθαρό Αριθ μό , ας περάσουμε στο σωματοποιημένο Α ριθ μό . Η γεωμετρία σας καθορίζει ότι η ευ θ εία γραμμή είναι η πιο σύντομη οδό ς μεταξύ δύ ο σημείων, αλλά η αστρο­ νομία σας σας αποδεικνύ ει ότι ο Θ εό ς ενήργησε μόνον με καμπύλες. Να, λοιπόν, στην ίδ ια επιστήμη δύ ο εξί­ σου αποδ εδειγμένες αλήθ ειες: τη μία την αποδ εικνύ ει η μαρτυρία των αισθήσεων τις οποίες μεγεθύνει το τη­ λεσκόπιό σας, την άλλη η μαρτυρία του πνεύματός σας, αλλά η μια αντιτίθεται στην άλλη . Ο άν θ ρωπος ο ο­ ποίος υπόκειται σε λάθη βεβαιώνει τη μια και ο δη­ μιουργό ς των κόσμων, τον οποία δεν συ λλάβατε που θ ε­ ν ά να κάνει λάθη , τη δ ιαψ εύδει. Π οιος θ' αποφαν θεί, λοιπόν, ανά μεσα στην ευ θύγραμμη γεωμετρ ία και την καμπυ λόγραμμη γεωμετρία, ανάμεσα στή θ εωρία της ευ θ είας γραμμής και τη θ εωρία της καμπύλης γραμμής; Αν, στο έργο του , ο μυστηριώδης καλλιτέχνης, που ξέ­ ρει να φτάνει θαυματουργά γρήγορα στους σκοπού ς του, χρησιμοποιεί την ευ θ εία γραμμή μόνον για να την κόψ ει σε ορθή γωνία ώστε να πετύ χει μια καμπύλη , ο ίδιος ο άνθ ρωπος δ εν μπορεί ποτέ να τα καταφέρει : η σφαίρα του κανονιού , την οποία ο άν θ ρωπος θέλει να κατευ θύνει σε ευ θ εία γραμμή, προωθ είται σε καμπύλη γραμμή και όταν θέλετε με σιγουριά να πετύ χετε ένα σημείο στο χώρο, δ ιατάσσετε τη βόμβα σας ν ' ακολου­ θήσει την αδυσώπητη παραβολή της. Κανείς από τους επιστήμον ές σας δ εν έκανε αυτή την απλή επαγωνή ότι η Καμπύλη είναι ο νό μος των υ λικών κό σμων, ότι η Ευ154 Digitized by 10uk1s, May 2010

θεία είνα ι ο νό μος των πνευ ματικών κόσμων: η μια ε ί­ ναι η θ εωρία των πεπερασμένων δημιου ργιών, η άλλη ε ίναι η θ εωρία του απε ίρου . Ο άν θ ρωπος, ο οπο ίος ε ί­ ναι ο μόνος εδώ κάτω που γνωρ ίζει το άπειρο, ε ίναι ο μόνος που μπορεί να γνωρ ίσει την ευθ ε ία γραμμή , μό ­ νον αυτό ς έχει το αίσθημα της καθέτου όταν τοποθ ετη­ θ ε ί σ' ένα ε ιδ ικό ό ργανο. Η προσκόλληση των δημιου ρ ­ γιών στη καμπύλη δ εν θα ήταν για ορισμένου ς ανθ ρ ώ ­ που ς η έν δειξη της μη καθ αρότητας της φύσης του ς, που ε ίνα ι ακό μα ενωμένη με υλικές ου σ ίες οι οποίες μας γεννού ν, και η αγάπη των μεγάλων πνευ μάτων για την ευθεία γραμμή δ εν καταμαρτυ ρεί σ' αυτά μια προα ίσθηση του ου ρανού ; Ανά μεσα σ ' αυτές τις δυο γραμμέ ς υπ άρχει μια άβυ σσος, όπως ανάμεσα στο πε­ περασμένο και το άπειρο, ανάμεσα στην ύλη κα ι το πνεύμα, ανά μεσα στον άνθ ρωπο και την ιδέα, ανάμεσα στην κ ίνηση και το κινού μενο αντικείμενο, ανάμεσα στο δημιούργημα και τον Θ εό . Ζητείστε από τη θ εία α­ γάπη τα φτερά της και θ α δ ιασχίσετε αυτή" την άβυ σσο ! Στο επέκεινα αρχίζει η Αποκάλυψη του Λόγου. Πουθε­ νά τα πράγματα τα οποία αποκαλ ε ίτε υλ ικά δεν ε ίναι χωρ ίς βάθος, ο ι γραμμές ε ίναι καταλήξε ι ς στερεοτήτων οι οποίες περιέχουν μια δύναμη δ ράσης την οποία κα­ ταργείτε στα θ εωρήματά σας, πράγμα που τα καθ ιστά λανθ ασμένα σε σχέση με τα σώ ματα ωρού μενα ως όλον. Από εδώ προκύ πτει αυτή η σταθερή καταστροφή όλων των ανθρ ώπ ινων μνημείων τα οποία οπλίζετε, κατά την αρέσκειά σας, με δ ρ ώσες ιδ ιότητες. Η Φύση έχει μόνον σώ ματα, η επιστήμη σας συνδυάζει μόνον επιφαινό με­ να. Επ ίσης η φύση σε κάθ ε βήμα δ ιαψεύδει όλου ς σας τους νό μους: βρίσκετε έστω έναν νό μο που να μην δ ια­ ψεύδ εται από κάπο ιο γεγονός; Οι νό μοι της Στατικής 155 Digitized by 10uk1s, May 2010

σας δέχονται κολάφους από χιλιάδ ες συμβάντα της φυ­ σικής , αφού ένα υγρό ανατρέπει τα πιο βαριά βουνά κα ι έτσι σας αποδ ε ικνύ ε ι ότ ι ο ι βαρ ιέ ς ουσίες μπορούν ν ' ανυψωθού ν από αβαρε ίς ουσίες. Ο ι νό μο ι της Ακου­ στ ικής κα ι της Οπτ ικής σας εκμη δ ενίζοντα ι από τους ήχους που ακού τε μέσα σας στη δ ιάρκε ια του ύ πνου και από το φως ενό ς η λεκτρ ικού ήλιου του οπο ίου ο ι ακτ ίνες συχνά σας συνθλίβουν. Δ εν ξέρετε π ια πώ ς το φως γ ίνεται νόηση μ έσα σας, ό πως δ εν γνωρίζετε την απλή κα ι φυσική δ ιαδ ικασία η οπο ία το μεταβάλλε ι σε ρουμπ ίν ι , σε ζαφε ίρ ι , σε οπάλιο , σε σμαράγδ ι στο λαι­ μό ενό ς πτηνού των Ινδ ιών, ενώ παραμένε ι γκρ ίζο και καΦέ στο λα ιμό του ίδ ιου που λιού όταν αυτό ζε ι κάτω από το συννεφ ιασμένο ουρανό της Ευρώπης, ούτε π ώ ς το φως παραμένει λευκό εδώ στην πολ ική φύση. Δ εν μπορείτε ν ' αποφασίσετε αν το χρώ μα ε ίναι μ ια ιδ ιότη­ τα με την οπο ία ε ίνα ι προ ικ ισμένα τα σώ ματα ή αν αυ­ τό ε ίναι αποτέλεσμα το οπο ίο παράγει η δ ιάχυση του. φωτό ς. Π αραδέχεσθε την π ικρή γεύ ση της θάλασσας χωρ ί ς να έχετε ελέχξε ι αν η θάλασσα ε ίναι αλατισμένη σ ' όλο της το βάθος. Έχετε αναγνωρ ίσε ι την ύ παρξη πολλών ουσιών που δ ιασχίζουν αυτό το οπο ίο π ιστεύ ε­ τε ότ ι ε ίναι το κενό , ουσί ες που δ εν μπορού ν να γ ίνουν αντ ιληπτές υπό καμιά από τ ις μορΦές τις οπο ίες πα ίρ­ νε ι η ύλη και που ωστόσο ε ίνα ι σε αρμον ία μαζί της παρόλα τα εμπόδ ια. Εφόσον έτσ ι έχουν τα πράγματα, πιστεύ ετε στα αποτελέσματα τα οπο ία πετυχαίνε ι η Χη­ μεία, αν κα ι αυτή δ εν γνωρίζει καν ένα μέσο γ ια να ε­ κτι μήσε ι τ ις αλλαγές τ ις οπο ίες πραγματοπο ιε ί η πλημ­ μυρίδα και η άμπωτη αυτών των ουσιών που πηγαί ­ νουν και έρχοντα ι μέσα από τα κρύ σταλλά σας και τ ις μηχανέ ς σας π άνω στις αδ ιό ρατες Φλέβες της θερμότη156 Digitized by 10uk1s, May 2010

τας ή του φωτό ς, καθώς τις μεταφέρουν, τις εξάγουν οι δυν άμεις έλξης του μετάλλου ή του υαλοπο ιημένου πυρίτη . Επ ιτυγχάνετε μόνον νεκρέ ς ουσί ες, από τις ο­ ποίες έχετε αποβάλει την άγνωστη δύναμη η οποία αντιτίθετα ι στο να αποσυντεθούν τα π άντα εδώ κάτω και της οποίας η έλξη , η δόνηση , η συνοχή και η πολι­ κότητα δ εν είναι παρά φ αινό μενα. Η ζωή είναι η σκέ ­ ψη των σωμάτων, αυτά δ εν είναι παρά ένα μέσο για να την σταθ εροποιούν, να την συγκρατού ν στο δ ρό μο της. Αν τα σώ ματα ήταν ζωντανά όντα καθαυτά, θα ήταν αιτία και δ εν θ α π έθ αιναν. Όταν ένας άν θ ρωπος δια­ πιστώνει τα αποτελέσματα της γενικής κίνησης την ο­ ποία μοιράζονται όλα τα δημιουργήματα ανάλογα με την ικανότητά τους απορρόφησης, τον ανακηρύ σσετε κατεξοχήν σοφό, θαρρείς και η μεγαλοφυία συν ίσταται στο να εξηγε ί κανείς αυτό που υπάρχει. Η μεγαλοφυία πρέπει να ρίχνει το βλέ μμα π έρα από τα αποτελέσματα ! Όλο ι ο ι επιστήμονέ ς σας θα γελού σαν αν τους λέγατε : «Υπάρχουν σχέσε ις τό σο σίγουρες μεταξύ δύο όντων από τα οποία το ένα είναι εδώ και το άλλο στην Ιάβα, που θ α μπορού σαν την ίδ ια στιγμή να νιώσουν το ίδ ιο αίσθημα, να έχουν συνείδηση αυτού του πράγματος, να ρωτούν το ένα το άλλο, ν ' απαντούν χωρίς λάθος ! » Εν­ τούτοις υπάρχουν μεταλλικέ ς ουσίες που εκδηλώνουν συμπάθ ειες εξίσου μακριν ές μ' εκείνες για τ ι ς οποίες μιλώ. Πιστεύετε στην ισχύ του ηλεκτρισμού που περ ιέ­ χεται στον μαγνήτη και αρνείσθε τη δύναμη του η λε­ κτρισμού που απελευ θ ερώνει η ψυχή . Κατά εσάς, η σε­ λήνη, tης οποίας την επίδραση στην πλημμυρίδα και στην ά μπωτη θεωρείτε αποδ εδειγμένη , δεν έχει καμιά επίδραση στους αν έ μους, στη βλάστηση ή στους αν­ θ ρώπους, μετακινε ί τη θάλασσα και διαβρώνει το γυα157 Digitized by 10uk1s, May 2010

λ ί, αλλά πρέπει να σέβεται τους ασθ ενεί ς, έχει σίγουρες σχέσεις με τη μισή ανθ ρωπότητα, αλλά δ εν μπορεί να κάνει τίποτα σε σχέση με την άλλη μισή . Να οι πιο πλού σιες βεβαιότητέ ς σας. Α ς π άμε πιο μακριά! Π ι­ στεύ ετε στη Φυσική ; Ό μως η φυσική σας αρχίζει, όπως η θ ρησκεία, με μια ομολογ ία π ίστης. Δ εν αναγνωρ ίζει μια εξωτερική δύναμη , ξέχωρη από τα σώ ματα, στα ο­ πο ία μεταβιβάζει την κίνηση ; Βλέπετε τα αποτελέσμα­ τά της, αλλά τι είναι, πού ε ίναι, ποια είναι η ουσία της, η ζωή της, έχει ό ρια; Και αρνείσθ ε τον Θ εό ! . . . Έτσι, η πλεοψηΦία των επιστημον ικών αξιωμάτων σας, που ε ίναι σωστά σε σχέση με τον άν θ ρωπο, είναι λανθ ασμένα σε σχέση με το σύνολο. Η επιστήμη είναι μ ία και εσε ίς την έχετε διαμελίσει. Για να γνωρίζετε το πραγματικό νόημα των νό μων των φαινομένων, δεν θ α έπρεπε να γνωρίζετε τις αμοιβαίες σχέσεις που υπάρ­ χουν ανάμεσα στα φαινό μενα και το νό μο του συνόλου ; Σ ε όλα τα πράγματα υπάρχει μια εξωτερική όψη που διεγε ίρει τις αισθήσεις σας. Κάτω από αυτή την εξωτε­ ρική όψη κινε ίται μια ψυχή: υπάρχει το σώ μα και η ι­ δ ιότητα. Πού διδάσκετε τη μελέτη των σχέσεων που συνδέουν τα πράγματα μεταξύ τους; Π ου θ ενά . Δ εν έχε­ τε, λοιπόν, τίποτα το απόλυτο. Τα πιο σίγουρα θέματά σας στηρ ίζονται στην ανάλυση των υ λικών ΜορΦών των οπο ίων το Πνεύ μα το αγνοείτε αδιαλε ίπτως. Υ ­ πάρχει μια υψηλή επιστήμη την οπο ία ορισμένοι άν­ θ ρωποι δ ιαισθάνονται πολύ αργά , χωρ ίς να τολμούν να την ομολογήσουν. Αυτο ί οι άν θ ρωποι έχουν κατανοή­ σει την αναγκαιότητα να εξετάζουν τα σώ ματα όχι μό ­ νον ως προς τις μαθη ματικές τους ιδιότητες, αλλά επί­ σης στο σύνολό τους, στις σκοτεινέ ς τους σχέσεις. Ο πιο σπου δαίος από σας μάντευσε, στο τέλος της ζωής 158 Digitized by 10uk1s, May 2010

του , ότι τα π άντα ήταν αμοιβαίως αιτ ία κα ι αποτ έλε­ σμα, ότι οι ορατο ί κόσμοι συντονίζονταν μεταξύ τους και υπόκε ιντο σε αόρατους κόσμους. Στ έναξε προσπα­ θώντας να καθορ ίσε ι απόλυτους κανόνες ! Υπολογίζον­ τας τους κόσμους του , σαν τις ρ ώγες του σταφυλιού που έχουν σπαρε ί στον αιθέρα, εξήγησε τη συνοχή τους με τους νό μους της π λανητ ικής και μοριακής έλξη ς . Χα ιρετήσατε αυτόν τον άνθ ρωπο . . . ε, λοιπόν, σας λέω ότ ι π έθ ανε μέσα στην απελπ ισία. Αν θ εωρούσε ίσες την κεντρόφυγο κα ι την κεντρομόλα δύναμη τ ις οπο ίες ε ίχε εφεύ ρει για να ελέγξε ι το σύμπαν, το σύμπαν σταμα­ τούσε και παραδ εχόταν την κ ίνηση προς μ ια εντούτοις ακαθόριστη κατεύθυνση , αλλά αν θ εωρούσε αυτές τις δυνά με ις άνισες, αμέσως ακολου θούσε η σύγχυση των κόσμων. Επομένως ο ι νό μοι του δεν ήταν καθόλου α­ π όλυτοι, υπήρχε ένα πρόβλημα ανώτερο από την αρχή στην οπο ία στηρ ίζεται η ψ ευ δή ς δόξα του . Ο δεσμό ς των άστρων μεταξύ τους και η κεντρομόλα δ ρ άση της εσωτερικής τους κ ίνησης δ εν τον εμπόδισαν, λοιπ όν, ν ' αναζητήσει την κληματαρ ιά απ ' όπου κρεμιόταν το σταφύλι του ; Ο δυστυχής! Όσο περισσότερο μεγάλωνε το χώ ρο, τόσο πιο βαρύ γινόταν το φορτ ίο του . Σας ε ί­ πε με πο ιο τρόπο υπήρχε ισορροπ ία ανάμεσα στα μέρη του , αλλά πού πήγαινε το όλον; Μελετούσε την έκταση , άπειρη στα μάτια του ανθ ρ ώπου , την οπο ία γεμίζουν αυτέ ς ο ι ομάδ ες κόσμων των οπο ίων ένα ελάχιστο μέ­ ρος αποκαλύπτει το τη λεσκόπιό μας, αλλά που την α­ περαντοσύνη της αποκαλύπτε ι η ταχύτητα του φωτό ς. Αυτή η έξοχη μελέτη του επ έτρεψ ε ν ' αντ ιληΦθ ε ί τους άπε ιρους κόσμους που , φυτευμένο ι σ' αυτό το χώρο ό ­ πως τα λου λούδια σ' ένα λειμώνα, γεννιούντα ι όπως τα πα ιδιά , μεγαλώνουν όπως ο ι άν θ ρωποι, πεθ α ίνουν ό159 Digitized by 10uk1s, May 2010

πως οι γ έρο ι, ζουν αφομοιώνοντας από την ατμόσφαι­ ρα τ ις ουσίες που ε ίναι κατάλλη λες γ ια να τους τροφο­ δοτήσουν, οι οπο ίοι έχουν ένα κ έντρο και μια αρχή ζωής, οι οπο ίοι προφυ λάσσονται ο καθένας από τους άλλους χάρη σ' ένα εμβαδόν, ο ι οπο ίο ι παρό μο ια με τα φυτά απορροφού ν και απορροφού νται, οι οπο ίοι συν­ θέτουν ένα σύνολο προικ ισμένο με ζωή , που έχει προο­ ρισμό . Σ' αυτή τη θέα, αυτό ς ο άνθ ρωπος άρχισε να τρέ μει ! Ήξερε ότι η ζωή παράγεται από την ένωση του πράγματος με την αρχή του , ότι ο θάνατος ή η αδρ ά­ νεια, ότι τέλος η βαρύ τητα παρ άγεται από μια ρήξη α­ ν άμεσα σ' ένα αντικε ί μενο και την κ ίνησή του : τότε προαισθάνθηκε τον τριγμό αυτών των κόσμων, που θ α καταστραφούν αν ο Θ εό ς αποσύ ρε ι από αυτούς το Λό ­ γο του . Βάλθηκε ν ' αναζητά στην Αποκάλυψη τα ίχνη αυτού του λόγου ! Π ιστέψατε ότ ι τρελάθηκε, μάθ ετε λοιπόν: επεδίωκε να συγχωρεθ ε ί η μεγαλοφυ ία του. Βίλφ ρ ιντ, ή ρ θατε παρακαλώντας με να λύ σω εξισώ ­ σεις, να ανυψωθώ π άνω σ ' ένα σύννεφο βροχής, να βυ­ θισθώ στο Φιόρ δ κα ι να εμφανισθώ ξανά σαν κύ κνος. Αν η επιστήμη ή τα θ αύ ματα ήταν ο σκοπό ς της ανθ ρω­ πότητας, ο Μωυσής θ α σας ε ίχε κληροδοτήσει τον υπο­ λογισμό των ολοκληρωμάτων, ο Ιησού ς Χ ρ ιστό ς θ α σας ε ίχε φωτ ίσει τα σκοτεινά σημε ία των επιστημών σας, οι από στολο ί του θ α σας ε ίχαν πει από πού βγαίνουν αυ­ τές οι τεράστιες γραμμές αερ ίων ή μετάλλων σε τήξη , οι οπο ίες συνδέονται με πυρήνες που περιστρέφονται γ ια να στερεοπο ιη θούν αναζητώντας μια θέση στον αι ­ θέρα και που μερικέ ς φορέ ς μπαίνουν βιαίως σ' ένα σύ στημα όταν συνδυάζονται μ' ένα άστρο, προσκρού ­ ουν π άνω του και το συντρ ίβουν με τη σύ γκρουσή τους ή το καταστρέφουν με τη δ ι άχυση των θ ανατηΦόρων 1 60 Digitized by 10uk1s, May 2010

αερ ίων τους. Αντ ί να σας κάνει ν α ζήσετε προς τον Θ εόν , ο άγιος Π αύλος σας εξήγησε π ώ ς η τροφή είναι ο μυστικό ς δεσμό ς όλων των δημιουργημάτων και ο εμ­ φανής δ εσμό ς όλων των έμψυχων ειδών . Σήμερα το με­ γαλύτερο θ αύ μα θα ήταν ν α βρεθ ε ί το τετράγωνο που ισούται με τον κύ κλο , πρόβλημα που θ εωρείτε αδύνατη τη λύση του και που αναμφίβολα έχει λυ θ ε ί στην πο­ ρεία των κόσμων με τη δ ιατομή κάποιας μαθηματικής γραμμή ς , της οπο ίας οι περιελίξεις θα ε ίναι ο ρ ατές για τα πν εύ ματα τα οπο ία έχουν Φθάσει στις ανώτερες σφαίρες. Π ιστέψτε με , τα θ αύματα ε ίναι μέσα μας και όχι έξω από μας. Έτσι πραγματοποιούνται φυσικά γε­ γονότα που οι λαο ί θεώρησαν υπερφυσικά. Ο Θ εό ς δ εν θ α ήταν άδ ικος αν αποκάλυπτε την ισχύ του σε μερικές γεν ιές και αρνούνταν τις μαρτυρ ίες της σε άλλες; Η μπρούντζινη ράβδος ανήκει σε όλους. Ούτε ο Μωυσής , ούτε ο Ιακώβ , ούτε ο Ζωροάστρης, ούτε ο Π αύλος , ού ­ τε ο Πυ θαγόρας , ού τε ο Σβέντενμποργκ , ούτε οι πιο σκοτεινο ί Αγγελ ιοΦόροι , ού τε οι πιο λαμπρο ί ΠροΦή­ τες του Θ εού υπήρξαν ανώτεροι από αυτό που μπορε ί­ τε να ε ίσαστε. Απ λώ ς υπάρχουν για τα έθνη ώρες που στη δ ιάρκειά τους αυτά έχουν π ίστη . Αν η υ λ ική επι­ στήμη έπρεπε ν α ε ίναι ο σκοπό ς των ανθρώπινων προσπαθ ειών , ομολογεί στε το , οι κοινωνίες , αυτές οι μεγάλες εστίες όπου συγκεντρώνονται οι άνθρωποι , θ α ήταν π άντα κατά θε ία πρόνοια δ ιασκορπισμένες; Αν ο πολιτισμό ς ήταν ο σκοπό ς του Είδους , η νόη ση θ' αφα­ ν ιζόταν , θα παρέμεν ε καθαρά ατομική ; Το μεγαλε ίο ό ­ λων των εθνών που υπήρξαν μεγάλα βασιζόταν σε ε­ ξαιρέσεις: όταν η εξαίρεση έπαυε , η ισχύ ς πέθ αιν ε. Ο ι Οραματιστές , οι ΠροΦήτε;, οι Αγγελ ιοΦόροι δ εν θα ε ίχαν βοηθήσει την Επιστήμη αντ ί ν α στηρίζονται στην 161

Digitized by 10uk1s, May 2010

Πίστη , δεν θα ε ίχαν δ ιεγείρει τα μυαλά σας αντί ν ' αγ­ γίζουν τις καρδ ι ές σας; Όλοι ήρθαν για να ωθήσουν τα έθνη προς τον Θ εό , όλοι κήρυξαν τον ιερό δ ρό μο λέγοντάς σας απλά λόγια που οδηγούν στο βασίλειο των ουρανών , όλοι πυρπολημένοι από αγάπη και π ί­ στη , όλοι εμπνευσμένοι από αυτόν τον λόγο που πλα­ ν άται π άνω από τους π λη θυσμούς, τους περισφίγγει, τους εμψυχώνει και τους ανυψώνει , δεν τον χρησιμο­ πο ίησαν για καν ένα ανθ ρ ώπινο συμΦέρον. Ο ι μεγάλες δ ιάνοιές σας, ποιητές, βασιλε ί ς, επιστήμονες καταπον­ τ ίσθηκαν στις π όλεις τους και η Έρημος τους σκέπασε με τους μανδύ ες της από άμμο, ενώ τα ονό ματα αυτών των καλών ιερέων , που δοξάζονται ακό μα , επιπλέουν στις καταστροΦές. Δ εν μπορού με να συννενοηθού με σε κανένα σημείο . ' Αβυσσοι μας χωρίζουν : εσείς είσαστε από την π λευρά του σκότους και εγώ ζω στο αληθινό φως. Αυτόν τον λόγο θέλατε; Τον λέω με χαρά, μπορε ί να σας αλλάξει. Μάθ ετε, λοιπόν, υπ άρχουν οι επιστή­ μες της ύλης και οι επιστήμες του πνεύ ματος. Εκε ί ό­ που εσείς βλέπετε σώματα , εγώ βλέπω δυνάμεις που τε ίνουν οι μεν προς τις δε με μια γεννητική κ ίνηση . Γ ια μένα ο χαρακτήρας των σωμάτων είναι ο δ είκτης των αρχών και το σήμα των ιδ ιοτήτων τους. Αυτέ ς οι αρχές γεννούν σχέσεις που σας δ ιαφεύ γουν και που συνδέον­ ται με κέντρα. Τα δ ιάφορα ε ίδη στα οποία έχει κατανε­ μη θεί η ζωή ε ίναι αστείρευτες πηγέ ς που σχετίζονται μεταξύ τους. Στο κάθ ε ε ίδος αντιστοιχε ί η ειδ ική παρα­ γωγή του . Ο άνθ ρωπος ε ίναι αποτέλεσμα και αιτία , τροφοδοτείται, αλλά τροφοδοτεί με τη σειρά του. Απο­ καλώντας τον Θ εό δημιουργό , τον μειώνετε. Δ εν δη­ μιού ργησε , όπως πιστεύ ετε , ούτε τα φυτά, ούτε τα ζώα, ούτε τ' άστρα. Θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει πολλά 162 Digitized by 10uk1s, May 2010

μέσα; Δ εν έδρασε με την ενότητα της σύ νθ εσης; Επί­ σης, έδωσε αρχέ ς που θ α έπρεπε ν' αναπτυχθούν, σύ μ­ φωνα με το γενικό του νό μο, ανάλογα με τα περιβάλ­ λοντα στα οποία θ α βρίσκονταν. Ε πομένως, δημιού ρ­ γησε μια μόνον ουσία και την κίνηση, ένα μόνο φυτό , ένα μόνο ζώο, αλλά συνεχείς σχέσεις. Π ράγματ ι , όλα τα συγγενή πράγματα συνδέονται μεταξύ τους με συνα­ φείς σχέσε ις και μια ακόρεστη ορμή έλκει την ζωή των κόσμων προς κέντρα, όπως η πείνα σας σπρώχνει ό ­ λους να τραφε ίτε. Γ ια να σας δώσω ένα παράδ ε ιγμα των συγγενών πραγμάτων που συνδέοντα ι με ομο ιότη­ τες , δ ευτερεύ ων νό μος στον οποίο στηρίζοντα ι ο ι δη­ μιουργίες της σκέψης σας. Η μουσική , ουράνια τέχνη , είναι η εφαρμογή αυτής της αρχής: δεν πρόκε ιται για ένα σύ νολο ήχων τους οποίους εναρμονίζει ο αριθ μό ς; Ο ήχος δεν ε ίναι μια τροποποίηση του αέρα, που συμ­ πιέζεται, δ ιαστέλλετα ι , αντανακλάται; Γνωρίζετε τη σύν θ εση του αέρα: άζωτο, οξυγόνο και δ ιοξείδ ιο του άνθ ρακα. Εφόσον δ εν πετυχαίνετε ήχο στο κενό , είναι σαφέ ς ότι η μουσική και η ανθ ρ ώπ ινη φωνή είναι το αποτέλεσμα οργανωμένων χημικών ουσιών που ενώ ­ νονται με όμο ιες ουσ ίες τις οποίες έχει προετο ιμάσει μέ σα σας η σκέψη σας και συντονίζει το φως, η μεγάλη τροφό ς της υδρογείου μας. Μπορ έσατε να παρατηρήσε­ τε τους σωρού ς του ν ίτρου τους οποίους εναποθέτουν τα χιόνια, μπορέσατε να δ είτε τ ις εκκενώσεις του κε­ ραυνού κα ι τα φυτά που ε ισπνέουν απ ό τον αέρα τα μέταλλα τα οποία περιέχουν, χωρ ίς να συμπεράνετε ότι ο ήλιος συγχωνεύ ει και κατανέ μει την έξοχη ουσία που τρέφει τα πάντα ε δώ κάτω; Όπως ε ίπε ο Σβέντενμπορ ­ γκ, η γη ε ίναι ένας άνθ ρωπος ! Οι σημερινέ ς σας επι­ στήμες, αυτό που σας κάνει μεγάλους στα ίδ ια σας τα 163 Digitized by 10uk1s, May 2010

μάτια, ε ίναι αθλιότητες δίπλα στις λά μψεις που π λη μ­ μυρ ίζουν τους Οραματιστές. Πάψτε, π άψτε να με ρω­ τάτε, οι γλώσσες μας ε ίναι δ ιαφορετικές. Για ένα λεπτό χρη σιμοπο ίη σα τη γλώσσα σας για να ρ ίξω φως π ίστη ς στη ψυχή , για να σας δώσω ένα κομμάτι από τον μαν­ δύ α μου και να σας σύ ρω στις ωρα ίες περιοχέ ς τη ς Π ροσευχής. Ο Θ εό ς πρ έπει να κατέβει σε σας, δ εν ε ί­ στε εσε ίς που θα πρέπει ν ' ανυψωθε ίτε σ ' αυτόν ! Αν η ανθ ρώπινη λογική εξάντλησε ευθύς την κλί μακα των δυνά μεών τη ς επεκτε ίνοντας τον Θ εό για ν ' αποδ ε ίξει ότι υπάρχει χωρ ίς να το καταφ έρει, δ εν ε ίναι προφαν έ ς ότι πρ έπει ν ' αναζητήσει άλλο δρό μο για να τον γνωρ ί­ σει; Αυτό ς ο δ ρό μος υπάρχει μέσα μας. Ο Οραματιστή ς και ο Π ιστός βρ ίσκουν μέσα τους πιο δ ιεισδυτικά μά­ τια από τα μάτια που χρη σιμοποιούμε για τα πράγματα τη ς γη ς και αντιλαμβάνονται μιαν Αυγή . Ακούτε αυτή την αλήθεια; Οι πιο ακριβε ίς επιστήμες σας, οι πιο τολ­ μη ρο ί συ λλογισμο ί σας, τα πιο ωρα ία σας Φώτα ε ίναι σύ ννεφα. Πάνω απ ' αυτά ε ίναι το Ιερό απ ' όπου ξεπη ­ δά το πραγματικό Φως. Κάθη σε και έμεινε σιωπηλή , χωρ ί ς το ή ρεμο πρό­ σωπ ό τη ς να προδίδει την ελαφρότερη από τις τρεμού ­ λες που καταλαμβάνουν τους ρήτορες ακόμα και μετά τους λιγότερο οργίλους αυτοσχεδ ιασμού ς τους. Ο Βίλφριντ ε ίπε στον κύ ριο Μπέκερ, σκύβοντας προς το αυτί του : - Π οιος τη ς τα ε ίπε; - Δ εν ξέρω, απ άντη σε. - Ήταν π ιο γλυκός στο Φαλμπ έργκ, σκεφτόταν η Μίν α. Η Σεραφίτα έτριψε τα μάτια με τα χέρια τη ς και ε ίπε χαμογελώντας: 164 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Είσαστε πολύ σκεφτικοί, αυτό το βράδυ , κύριοι. Μας αντιμετωπίζετε, την Μίνα κι εμένα, όπως άνδρες με τους οποίους μιλά κανείς για πολιτική ή για εμπό ­ ριο, ενώ είμαστε ν έες κοπ έλες στις οποίες θ α έπρεπε να διηγείσθε ιστορίες πίνοντας τσά ι , όπως γίνεται στα ξε­ νύχτια μας στη Νορβηγία. Ας δού με, κύριε Μπ έκερ, θα μου δ ιηγη θ είτε καμιά Σάγκα που δ εν ξέρω; Την Σάγκα του ΦριθιόΦ, αυτό το χρονικό στο οποίο πιστεύετε και που μου το υποσχεθή κατε. Θα μας πείτε εκείνη την ι­ στορία όπου ο γιό ς ενό ς αγρότη έχει ένα καράβι που μιλά και έχει ψυχή ; Ονειρεύομαι την φρεγάδα Ελίντα ! Τα νεαρ ά κορίτσια δ εν θ α έπρεπε να ταξιδ εύ ουν μ' αυ­ τήν τη νεράιδα με πανιά ; - Αφού επανερχό μαστε στο Ζαρβί, είπε ο Β ίλφριντ, του οποίου τα μάτια ήταν προσηλωμένα στην Σ εραΦίτα όπως τα μάτια ενό ς κλέφτη κρυμμένου στην σκιά είναι προση λωμένα στο μέρος όπου βρίσκεται ο θησαυρό ς, πείτε μου , γιατί δεν παντρεύεστε; - Γεννι έστε όλοι χήροι ή χήρες, απάντησε, ό μως ο γάμος μου είχε προετοιμασθεί από τότε που γεννήθηκα και είμαι αρραβωνιασμένη . . . - Μ ε ποιον; είπαν όλοι ταυτοχρqνως. - Αφήστε μου το μυστικό μου , είπε. Σας υπόσχομαι , αν ο πατέρας μας το θέλει, να σας προσκαλέσω σ' αυτή τη μυστηριώδη γαμήλια τελετή . - Να είναι σύντομα ! - Π εριμένω. Μ ια μακρόσυρτη σιωπή ακολούθησε αυτά τα λό­ για. - Η άνοιξη ήρθ ε, είπε η Σεραφίτα, ο π άταγος των νε­ ρών και των π άγων που σπάζουν αρχίζει, δεν χαιρετί­ σατε μόλ ις την πρώτη άνοιξη ενός καινούριου αιώνα; 165 Digitized by 10uk1s, May 2010

Σηκώθηκε ακολου θού μενη από τον Βίλφριντ και πήγαν μαζί σ ' ένα παράθυρο που ε ίχε ανοίξει ο Δαβίδ . Μετά τη μακρά σιωπή του χειμώνα, τα βαθιά νερ ά α­ ναταράσσονταν κάτω από τους π άγους και αντηχούσαν στο Φ ιόρ δ σαν μουσική , γιατ ί υπάρχουν ήχοι που ο χώρος τους κάνε ι καθάριους και Φθάνουν στο αυτ ί σαν κύ ματα γεμάτα συγχρόνως φως και δροσιά . - Πάψτε, Βίλφριντ, π άψτε να γεννάτε κακές σκέψεις που θ α σας ε ίναι επώδυνο ν ' αντέξετε τον θ ρ ίαμβό τους. Π οιος δεν θ α δ ιάβαζε τις επιθυμί ες σας στ ις σπ ί­ θ ες των βλεμμάτων σας; Είσαστε καλός , κάνετε ένα βήμα στο καλό; Δ εν πηγα ίνεις π έ ρα από τη δυνατότητα των ανθ ρ ώπων ν ' αγαπού ν, όταν θυσιάζεσαι πλήρως στην ευτυχία αυτής που αγαπάς; Υπακούστε με, θ α σας οδηγήσω σ ' ένα δρό μο όπου θ ' αποκτήσετε όλα τα με­ γαλε ία τα οπο ία ονειρεύ εσθ ε και όπου η αγάπη θ α ε ί­ ναι πραγματικά άπειρη. ' Αφησε τον Βίλφριντ σκεφτικό . - Αυτό το γλυκό π λάσμα ε ίναι στ' αλήθεια η προΦή­ τισσα που μόλις πριν λίγο έριξε αστραπές με τα μάτια, που η ομιλία της κατακεραύνωσε τους κόσμους, που το χέρι της έστρεψε το δ ρεπ άνι της αμφιβολίας ενάντια στις επιστήμες μας; Μήπως αποκοιμηθήκαμε για λίγα λεπτά ; σκ έΦθηκε. - Μίνα , ε ίπε η Σ εραφίτα επιστρέφοντας κοντά στην κό ρη του ιερέα , οι αετο ί πετούν εκε ί που ε ίναι τα πτώ­ ματα , τα περιστέ ρια εκε ί που ε ίναι οι ζώσες πηγές , μέ­ σα σε πράσινα κα ι ειρηνικά σύδ ενδρα. Ο αετό ς ανε­ βαίνε ι στους ουρανούς , το περιστέρ ι κατεβα ίνει από τον ουρανό . Πάψε να ριψοκινδυνεύ εις σε μια περιοχή όπου δ εν θα βρεις ού τε πηγέ ς , ούτε σύδ ενδρα. Αν πρ ιν λίγο δεν μπόρεσες ν ' αντικρύ σεις την ά βυσσο χωρ ίς να 166 Digitized by 10uk1s, May 2010

συντρι βε ίς, Φύλαξε τις δυνάμεις σου γι ' αυτόν που θα σ' αγαπήσει. Πήγαινε, καημένο κορ ίτσι , το ξέρεις, έχω αρραβων ιαστικιά . Η Μίνα σηκώθηκε και πήγε μαζί με την ΣεραΦ ίτα στο παράθυρο όπου ήταν ο Βίλφριντ. Και οι τρεις ά­ κουσαν τον Σ ιέγκ να σκιρτά κάτω από την προσπάθεια των νερών που ήταν ψηλότερα, που ξερ ίζωναν κιόλας δέν δρα τα οπο ία ε ίχαν παγιδευτεί στους πάγους . Το Φ ιό ρ δ ε ίχε ξαναβρεί τη φωνή του. Οι χί μαιρες ε ίχαν δ ιαλυθεί. Όλοι θαύ μασαν τη φύ ση η οπο ία απελευθε­ ρωνόταν από τα δεσμά της και έ μοιαζε ν ' απαντά με μια έξοχη συμφων ία στο Πνεύ μα που η φωνή του την ε ίχε μόλ ις ξυπνήσει. Όταν οι τρεις φιλοξενούμενοι αυτού του μυστη­ ρ ιώδους όντος έφυγαν, ήταν γεμάτοι από αυτό το ασα­ Φές συναίσθημα, που δ εν ε ίναι ούτε λήθαργος, ούτε νάρκη , ού τε θ άμβωμα, αλλά λίγο απ ' όλα, που δ εν ε ί­ να ι ού τε το λυκόφως, ούτε το λυκαυγέ ς, αλλά που δη­ μιουργε ί δίψα για το φως. Όλοι σκέφτονταν. - Αρχίζω να πιστεύ ω ότ ι ε ίναι Πνεύ μα κρυμμένο κάτω από ανθρώπ ινη μορφή , ε ίπε ο κύρ ιος Μπέκερ. Ο Βίλφριντ, που συνήλθε, ήρεμος και πεισμένος, δ εν ήξερε π ώς ν ' αντιπαλέψει δυνάμεις τό σο θε ία μεγα­ λοπρεπείς. Η Μίνα σκεφτόταν : - Γιατ ί δ εν θ έλει να τον αγαπώ ;

167 Digitized by 10uk1s, May 2010

5 ΟΙ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

Υπάρχει στον άν θ ρωπο ένα φαινό μενο που απελ­ πίζει τα βαθυστόχαστα πνεύματα τα οποία θέλουν να βρουν ένα νόημα στην πορεία των κοινωνιών και να δώσουν νό μους προόδου στην κίνηση της νόησης. Ό σο σοβαρό κι αν είναι ένα γεγονό ς και αν μπορούσαν να υπάρξουν υπερφυσικά γεγονότα, όσο μεγαλειώδες κι αν ήταν κάποιο θ αύ μα που θ α πραγματοποιούνταν δη­ μοσίως , η αστραπή αυτού του γεγονότος , ο κεραυνό ς αυτού του θ αύ ματος θ α καταποντιζόταν στον η θ ικό ω­ κεανό του οποίου η επιΦάνεια , η οποία έχει ελάχιστα δ ιαταραχθεί από κάποιο σύντομο παΦλασμό , ξαναπο­ κτά αμέσως τις συνη θ ισμένες της δ ιακυμάνσεις. Για ν' ακουσθ ε ί καλύτερα, η Φωνή περνά από το στό μα του Ζώου ; Το Χέρι γράφει χαρακτήρες στις ζωο­ φό ρους της αίθουσας ό που ευωχού ται η Αυλή ; Το Μά­ τι φωτίζει τον ύ πνο του βασιλ ιά; Ο ΠροΦήτης μόλις ε­ ξήγησε το όνειρο; Ο μνημονευ θείς Ν εκρό ς εγε ίρεται σε φωτεινές περιοχέ ς όπου ξαναζού ν οι ιδ ιότητες; Το Πνεύ μα συντρίβει την Ύλη στα π όδ ια της μυστικής κλίμακας των Επτά Πνευματικών Κόσμων που έχουν 168 Digitized by 10uk1s, May 2010

σταματήσει οι μεν π άνω στους δε στο χώρο και αποκα­ λύπτονται μέσα από φωτεινά κύ ματα τα οπο ία πέφτουν σχηματίζοντας καταρράκτες στα σκαλιά του ουράνιου Νάρ θη κα; Όσο βαθ ιά κι αν ε ίναι η εσωτερική Αποκά­ λυψη , όσο ορατή κι αν ε ίναι η εξωτερική Αποκάλυψη , την επαύριο ο Βαλαά μ αμφιβάλλει για την γαϊδούρα του και για τον ίδ ιο, ο Φ αραώ και ο Βαλτάσαρ βάζουν δυο Οραματιστέ ς , τον Μωυσή και τον Δανιήλ να σχο­ λιάζουν τον Λόγο. Το Πνεύμα έρχεται, μεταφέρει τον άν θρωπο π άνω από τη γη , ανυψώνει γι ' αυτόν τις θά­ λασσες , τον κάνει να βλέπει τον βυθό, του δείχνει τα είδη που έχουν εξαφανισθε ί, του εμψυχώνει τα αποξη­ ραμένα κόκκαλα που γεμ ίζουν με την σκόνη τους τη με­ γάλη κοιλάδα : ο Απ όστολος γράφει την Αποκάλυψη ! Είκοσ ι αιώνες μετά, η ανθ ρ ώπινη επιστήμη επιδοκιμά­ ζει τον απόστολο και μεταφράζει τις εικόνες του σε α­ ξιώματα . Τι ση μασία έχει ! Η μάζα συνεχίζε ι να ζει ό ­ πως ζούσε χθες, όπως ζούσε στην πρώτη Ολυμπιάδα, όπως ζούσε την επαύριο της δημιουργίας ή την παρα­ μονή της μεγάλη ς καταστροφής. Η Α μφιβολία καλύπτει τα π άντα με τα κύματά τη ς. Τα ίδ ια κύ ματα κτυπού ν με την ίδ ια κ ίνηση τον ανθρ ώπινο γρανίτη που χρησι­ μεύει ως ό ριο στον ωκεανό τη ς νόηση ς. Ο άν θρωπος, αφού αναρωτηθεί αν είδε αυτό που είδε, αν άκου σε κα­ λά τα λόγια που ειπώθη καν, αν το γεγονό ς ήταν γεγο­ νό ς , αν η ιδέα ήταν ιδέα, ξαναπαίρνει το δρόμο του , σκέφτεται τις υποθέσεις του , υπακούει δεν ξέρω ποιον υπηρ έτη που ακολου θ εί το Θάνατο , υπακούει στη λή­ θη , η οποία με το μαύρο μανδύ α τη ς σκεπάζει μια πα­ λιά Αν θ ρωπότητα, την οπο ία η καινούρια ανθ ρωπότη­ τα δεν τη θυμάται καθόλου. Ο Άνθ ρωπος δεν σταματά να προχωρά, να βαδίζει, ν ' αναπτύσσεται σαν φυτό 1 69 Digitized by 10uk1s, May 2010

μέχρι τη μέρα που ο Πέλεκυς τον κτυπά . Αν αυτή η ι­ σχύ ς του κύματος, αν αυτή η υψηλή πίεση των πικρών νερών εμποδίζει κάθ ε πρόοδο , αναμφίβολα αποτρέπει επίσης και τον θάνατο. Απ ό τα ανώτερα όντα τα Πνεύματα που έχουν προετοιμασθ εί γ ια την πίστη αντι­ λαμβάνονται μόνον την μυστική κλίμακα του Ιακώβ. Αφού άκουσε την απ άντηση όπου η Σεραφίτα, την οποία είχαν ρωτήσει τόσο σοβαρά , είχε ξετυ λίξει τη θεία Έκταση , όπως ένα εκκλησιαστικό όργανο γεμίζει μια εκκλησία με τον μυκη θ μό του κα ι αποκαλύ πτει το μουσικό σύ μπαν λούζοντας με τους β αρείς ήχους του τους π ιο απρόσιτου ς θόλους, παίζοντας όπως το Φως με τα πιο ελαφρά άν θη των κιονόκρανων, ο Βίλφρ ιντ επέστρεψε σπ ίτι του πολύ τρομαγμένος γιατί είχε δει τον κόσμο να σωρ ιάζεται σε ερείπ ια και π άνω σ ' αυτά τα ερείπια άγνωστες λά μψεις, που εκχέονταν κατά κύ­ ματα από τα χέρια αυτής της ν έας κοπ έλας. Την επο­ μένη σκεφτόταν ακό μα αυτά τα πράγματα, αλλά ο τρό­ μος ε ίχε ηρεμήσε ι · δεν ένιωθ ε ούτ ε κατεστραμμένος, ού τε αλλαγμένος, τα π άθη του , ο ι ιδέες του , αφυπνί­ ζονταν δροσερές κα ι σθ εναρ έ ς. Πήγε να γευματίσει στο σπίτι του κυρίου Μπ έκερ και τον βρήκε βυ θ ισμένο όλο σοβαρότητα στην ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΓΓΑΝΕΙΩΝ , την οποία ξεΦύλλ ιζε από το πρωί για να καθησυχάσε ι τον φ ιλοξενούμενό του . Με την παιδ ιάστικη καλή πί­ στη του μορφωμένου , ο ι ερέας είχε δ ιπλώσει τις σελίδ ες όπου ο Ζαν Β ιέρ ανέφερε αυ θ εντ ικέ ς αποδείξεις που αποδ είκνυαν τη δυνατότητα των γεγονότων τα οποία είχαν συμβε ί την προηγουμένη , γιατί γ ια τους θ εολό ­ γους μια ιδέα είναι γεγονό ς, όπως τα μεγαλύτερα γεγο­ νότα είνα ι απλώς μια ιδέα γι ' αυτούς. Σ το π έ μπτο Φλυ­ τζάν ι τσά ι που ήπ ιαν αυτοί οι δυο φιλόσοφο ι , το μυ170 Digitized by 10uk1s, May 2010

στηριώδ ες βραδυνό έγινε κάτι το φυσικό . Οι ουράνιες αλήθειες έγιναν περισσότερο ή λιγότερο δυνατο ί και ε­ πιδ εκτικο ί εξέτασης συλλογισμο ί . Η ΣεραΦίτα τους φάνηκε μια μάλλον εύγλωττη κοπέλα· έπρεπε να λά­ βουν υπόψη τους ότι δ ιέθ ετε μαγευτική φωνή , θ ελκτική ομορφιά , σαγηνευτικ ές χειρονομίες, όλα αυτά τα ρητο­ ρικά μέσα με τη χρήση των οποίων ένας η θοποιό ς βάζει σε μια φράση ένα κό σμο αισθημάτων και σκ έψεων, ενώ στην πραγματικότητα η φράση ε ίναι συχνά κοινότοπη. - Μπα, ε ίπε ο καλό ς ιερέας κάνοντας μια μικρή φι­ λοσοφική γκριμάτσα ενώ άλειφε ένα στρώμα αλατισμέ­ νου βουτύρου στη φέτα του , η τελευταία λέξη αυτών των ωραίων αινιγμάτων βρίσκεται έξι π όδ ια κάτω από τη γη . - Εντούτοις, ε ίπε ο Βίλφριντ βάζοντας ζάχαρη στο τσά ι του , δ εν αντιλαμβάνομαι π ώ ς μια νέα κοπ έλα δέ­ κα έξ ι ετών μπορεί να ξέρει τό σα πράγματα, γιατ ί ο λόγος της συνέθλιψε τα π άντα σαν σε μάγγανο. - Μα δ ιαβάστε, λοιπόν, ε ίπε ο ιερέας, την ιστορία της νεαρής Ιταλίδας που από η λ ικ ία δώδεκα ετών μι­ λούσε σαράντα δύ ο γλώσσες, αρχα ίες όπως και σύγ­ χρονες, και την ιστορία εκε ίνου του μοναχού που από την οσμή μάντευε την σκέψη ! Υπάρχουν στον Ζαν Βιέρ και σε καμιά δωδεκαριά πραγματε ίες, που θα σας δώ­ σω να δ ιαβάσετε, χιλιάδ ες αποδ ε ίξεις. - Σύμφωνοι, αγαπητ έ ιερέα, αλλά για μένα η Σ ερα­ φίτα ε ίναι μια θ ε ία γυνα ίκα που θέλω να την κατέχω. - Τα π άντα σ' αυτήν ε ίναι νόηση , απ άντησε δ ιστα­ κτικά ο κύριος Μπέκερ. Πέρασαν μερικέ ς μέρες στη δ ιάρκεια των οπο ίων το χιόνι στις κοιλάδες έλ ιωσε ανεπα ίσθητα, το πράσινο των δασών φύτρωσε όπως η καινούρια χλόη , η Νορβη171

Digitized by 10uk1s, May 2010

γική Φύση καλλωπ ίσθηκε για τη γαμήλια τελετή τ η :: μιας μέρας. Τ ις στιγμές αυτές που ο μαλακό ς καιρό ; [ ­ πέτρεπε να βγαίνουν οι άν θ ρωποι από τα σπ ίτια του ς , η Σεραφίτα παρέ μενε στη μοναξιά της. Έτσι το π άθος του Βίλφριντ μεγάλωσε από την έξαψη την οπο ία προ ­ καλε ί η γειτν ίαση με μια αγαπημένη γυνα ίκα που ω­ στό σο δ εν την έβλεπε. Όταν αυτό το εκπληκτικό πλά­ σμα δέχθηκε την Μίνα, η Μίνα αναγνώ ρισε σ' αυτήν τα σημάδ ια Φθοράς από μια εσωτερική φωτιά: η φωνή της ε ίχε γ ίνει βαθιά, το χρώ μα του προσώπου ε ίχε αρχίσει να ξανο ίγει και αν μέχρι τότε οι ποιητές ε ίχαν συγκρ ί­ νει τη λευκότητα μ ' εκείνη των δ ιαμαντιών, η δ ική της ε ίχε τη λάμψη των τοπαζιών . - Την ε ίδ ατε; ε ίπε ο Βίλφριντ που περιφερόταν γύ ρω από το Σουη δ ικό πύ ργο περιμένοντας την επιστροΦή της Μίνας. - Θα τον χάσουμε, απάντησε η ν έα κοπέλα που τα μάτια της γέ μισαν δάκρυα. - Δ εσποινίς, Φώναξε ο ξένος συγκρατώντας την έν­ ταση της φωνής την οπο ία δ ιεγε ίρει ο θυμό ς, μην πα ί­ ζετε μαζί μου . Δ εν μπορε ίτε ν ' αγαπ άτε την Σεραφίτα παρά όπως μια ν έα κοπέλα αγαπά μια άλλη κοπ έλα και όχι με την αγάπη που μου εμπνέε ι . Αγνοε ίτε τον κ ίν δυ­ νο που θ α δ ιατρέχατε αν προκαλού σατε δ ικαιολογημέ­ να την ζήλεια μου . Γιατ ί δ εν μπορώ να π άω κοντά της; Εσείς ε ίστε που μου δη μιουργε ίτε εμπόδ ια; - Αγνοώ , απάντησε η Μίνα φαινομενικά ήρεμη , αλ­ λά βορά ενό ς βαθιού τρό μου , με ποιο δ ικα ίωμα βολιδο­ σκοπείτε έτσι την καρδ ιά μου . Ναι, τον αγαπώ, ε ίπε ξαναβρ ίσκοντας την τόλμη των πεποιθΊΊ σεων για να ε­ ξομολογη θεί τη θ ρησκε ία της καρδ ιάς της. Ό μως, η ζήλεια μου , τόσο φυσική όταν αγαπά κανε ίς, δ εν φο1 72 Digitized by 10uk1s, May 2010

βάται εδώ κανέναν. Δ υστυχώς ! ζηλεύω ένα κρυφό αί ­ σθη μα που τον απορροΦά . Ανάμεσα σ' αυτόν και σε μένα υπάρχουν αποστάσεις που δ εν θ α μπορού σα να διασχίσω. Θ α ήθ ελα να ξέρω αν τ' αστέρια ή εγώ τον αγαπού με περισσότερο, ποιος από μας θ α θυσιαζόταν πιο πρόθυμα για την ευτυχία του ; Γιατί να μην είμαι ελεύθ ερη να δ ιακηρύξω το π άθος μου ; Μπροστά στο θάνατο, μπορού με να ομολογού με τις προτιμήσεις μας και, κύριε, ο Σ εραφίτους θ α πεθάνει. - Μίνα, κάνετε λάθος, η σειρήνα που τόσο συχνά έχω λού σει με τις επιθυμίες μου και που αΦήνεται να την θ αυμάζουν ξαπλωμένη φιλάρεσκα στο καναπ έ της, χαριτωμένη , αδύναμη και παραπονιάρα, δεν είναι ένας ν έος άνδ ρας. - Κύ ριε, απ άντησε η Μίνα ταραγμένη , εκείνος που το δυνατό του χέρι με οδήγησε στο Φαλ μπέργκ, σ' αυτό το soeler που το προστατεύ ει ο Σ κούφος από Πάγο, ε­ κεί, ε ίπε δείχνοντας την κορυφή , δ εν ε ίναι ού τε μια α­ δύναμη νέ α κοπέλα. Αχ, αν τον είχατε ακού σει να λέει προφητείες! Η ποίησή του ήταν η μουσική της σκέψης. Μια ν έα κοπ έλα δ εν θ α είχε ξεδ ιπλώσει τους βαρείς ή­ χους της φωνής που μου συγκίνησαν τη ψυχή . - Όμως, ποια β εβαιότητα έχετε; ε ίπε ο Βίλφριντ. - Καμιά άλλη εκτός από εκείνη της καρδ ιάς, απάντησε συγχυσμένη η Μίνα σπεύδοντας να δ ιακό ψει τον ξέ­ νο. - Καλά, λοιπόν, εγώ, Φώναξε ο Βίλφριντ ρ ίχνοντας στην Μίνα το τρομακτικό βλέ μμα της επιθυμίας και της η δυπ άθ ειας που σκοτώνουν, εγώ που ξέρω π όσο ισχυ­ ρή ε ίναι η κυριαρχία της π άνω μου , θα σας αποδείξω το λάθος σας. Εκε ίνη την στιγμή που οι λέξεις πιέζονταν στη 173

Digitized by 10uk1s, May 2010

γλώσσα του Βίλφριντ, τόσο ζωηρά όσο οι ιδέες ξεχε ί­ λιζαν στο κεΦάλι του , είδε την ΣεραΦ ίτα να βγα ίνει από τον Σουηδ ικό πύργο ακολου θ ού μενη από τον Δ α­ βίδ . Αυτή η εμφάνιση ηρέμησε την ταραχή του . - Κο ιτάξτε, ε ίπε, μόνον μια γυνα ίκα μπορε ί να έχει αυτή τη χάρη και αυτή την απαλότητα. - Υποφέρει και κάνει περ ίπατο για τελευταία φορά , ε ίπε η Μίνα. Ο Δαβίδ έφυγε μ ' ένα ν εύμα της κυρ άς του , που μπροστά της ή ρ θ αν ο Βίλφ ριντ και η Μίνα. - Ας π άμε μέχρι τους καταρράκτες του Σ ιέγκ, τους ε ίπε αυτό το π λάσμα εκδηλώνοντας μια από αυτές τις επιθυμίες του αρρώστου στις οποίες σπεύδουμε να υ ­ πακού σουμε. Μια ελαφριά, λευκή καταχνιά σκέπαζε τις κοιλά­ δες και τα βουνά του Φιόρδ, που οι ακτινοβόλες σαν άστρα κορυφές του την δ ιαπερνού σαν κάνοντάς την να μοιάζει με γαλαξία σε κ ίνηση . Ο ήλ ιος φαινόταν μέσα από αυτόν τον γήινο καπνό σαν μια σφα ίρα πυρακτω­ μένου σιδήρου . Π αρά τα τελευτα ία παιχν ίδ ια του χει­ μώνα , μερικές ριπές χλ ιαρού αέρα φορτωμένες τις ευω­ δ ιές της σημύδας, που ήταν κιόλας στολ ισμένη με το ξανθό της χνού δ ι και γεμάτες από τα αρώ ματα τα ο­ πο ία ανέδ ι δαν τα κωνοφό ρα δένδ ρα, που οι μεταξωτο ί τους θύ σανοι είχαν ανανεωθεί , αυτές οι αύ ρες τις ο­ πο ίες θ έρμαιναν το θυμίαμα και οι στεναγμο ί της γης, μαρτυρού σαν την ωραία άνοιξη του βορρ ά , σύ ντομη χαρ ά της πιο μελαγχολικής φύ σης. Ο άνεμος άρχιζε να σηκώνει αυτό το πέπλο από σύ ννεφα που απέκρυπτε εν μέρει τη θέα του κόλπου . Τα που λ ιά τραγουδούσαν. Ο Φλοιός των δέν δρων, όπου ο ήλιος δεν ε ίχε στεγνώσει το δ ρ ό μο της π άχνης η οπο ία ε ίχε σταλάξει σε ρυάκια 174 Digitized by 10uk1s, May 2010

που κελαρύζουν, έτερπε την όραση με φανταστικά σχήματα. Και οι τρεις βάδ ιζαν σιωπηλο ί κατά μήκος του γυαλού . Μόνον ο Βίλφριντ και η Μίνα παρατη­ ρού σαν αυτό το θέαμα , μαγευτικό για ό σους ε ίχαν υπο­ στεί τη μονοτον ία αυτού του τοπ ίου το χειμώνα. Ο σύν­ τροφό ς τους βάδιζε σκεφτικό ς σαν να προσπαθού σε να δ ιακρ ίνει μια φωνή από αυτή τη συναυ λία. ΈΦθασαν στην άκρη των βράχων ανά μεσα από τους οπο ίους ξε­ χυνόταν ο Σιέγκ , στην άκρη του περιστοιχισμένου από γέρικα έλατα μακριού δ ρό μου που η πορε ία του χει­ μάρρου ε ίχε χαράξει κυματιστά μέσα στο δάσος, μονο­ π άτι που το σκέπαζαν μικρές αψ ίδ ες με δυνατά ρα­ βδώματα όπως των καθεδρικών ναών. Απ ό εδώ απο­ καλυπτόταν ολόκληρο το Φ ιό ρδ και η θάλασσα σπιν θη­ ροβολού σε στον ορίζοντα σαν ατσάλινη λεπ ίδα. Εκείνη την στιγμή , η καταχνιά που δ ιαλύθηκε άφησε να φανε ί ο γαλανό ς ουρανό ς. Π αντού στις κοιλάδες, γύ ρω από τα δένδ ρα, κυμάτιζαν στον αέρα σπιν θηροβόλα ψήγμα­ τα, σκόνη από δ ιαμάντια που τα σάρωσε μια δροσερή αύρα, εξαίσιες σφενδόν ες δακτυ λ ιδ ιού από σταγόνες που κρεμιούνταν στην άκρη των κλαδ ιών σαν πυραμί­ δ ες. Ο χε ί μαρρος κυλού σε ψηλότερ ά τους. Απ ό το σεν­ τόνι του ξέφευγε ένας ατμό ς τον οπο ίο έβαφε μ' όλες τις αποχρώσεις του φωτό ς ο ήλιος, του οποίου οι ακτί ­ νες αποσυνθέτονταν σχεδ ιάζοντας ταιν ίες με επτά χρώ ματα, κάνοντας να ξεπη δούν φωτιές από χιλ ιάδες πρ ίσματα των οπο ίων οι αντανακλάσει ς συγκρού ονταν μεταξύ τους. Αυτό το άγριο κρηπ ίδωμα ήταν σκεπα­ σμένο μ' ένα χαλί από πολλά ε ίδη λε ιχήνων , ωρα ίο ύ ­ Φασμα που το έκανε στιλπνό η υγρασία και που έμοια­ ζε με μεγαλοπρεπές μεταξωτό σκέπασμα. Ανθ ισμένα κιόλας ρύ κια στεφάνωναν τους βράχους με τις επιδέξια 175 Digitized by 10uk1s, May 2010

πλ εγμένες γ ιρλάντες τους. Όλα τα κινητά φυ λλώ ματα που τα έλκυε η δ ροσιά των νερών άφηναν να κρέ μεται πάνω από τα νερά η κόμη τους. Τα κωνοφό ρα δένδ ρα έσειαν τις δαντέλες τους χαϊδ εύ οντας τα πεύ κα, που ή ­ ταν ακ ίνητα σαν συνοφρυωμένοι γ έροι. Αυτό το ντύ μα από άΦθονα φυ λλώ ματα ερχόταν σ' αντ ίθ εση τόσο με την αυστηρότητα των γέρικων κιονοστοιχιών τις οπο ί ες σχημάτιζαν τα κλιμακωτά πάνω στα βουν ά δάση όσο και με το μεγάλο σεντόνι του Φιό ρδ , που ήταν απλω­ μένο στα πόδ ια των τριών θεατών και όπου ο χε ίμαρ­ ρος έπνιγε την παραφορά του . Τέλος, η θάλασσα πλαι­ σίωνε αυτή τη σελίδα την οπο ία ε ίχε γρ άψει ο μεγαλύ ­ τερος από όλους τους ποιητ'ές , το τυχα ίο , στο οποίο 0φείλεται το ανακάτωμα της δημιουργ ίας που μοιάζει να έχει εγκαταλειΦ θ ε ί στον εαυτό της. Το Ζαρβ ί ήταν ένα σημείο χαμένο σ ' αυτό το τοπ ίο , σ ' αυτή την απε­ ραντοσύ νη , εξα ίσια όπως καθ ετ ί που έχοντας απλώς μια εφήμερη ζωή προσφέ ρει μια σύντομη εικόνα της τελειότητας, γιατ ί σύμφωνα μ' ένα νόμο, που ε ίναι μοι­ ρα ίος μόνον στα μάτια μας , οι φαινομενικά ολοκληρω­ μένες δημιουργ ίες, αυτή η αγάπη των καρδιών μας και των βλεμμάτων μας, έχουν μόνον μια άνοιξη εδώ κάτω. Στην κορυφή αυτού του βρ άχου , αυτά τα τρ ία όντα μπορού σαν σ ίγουρα να πιστέψουν ότι ήταν τα μόνα στον κόσμο. - Τι τέρψη ! Φώναξε ο Βίλφριντ. - Η φύ ση έχει τους ύ μνους της , ε ίπε η ΣεραΦίτα. Αυ τή η μουσική δ εν ε ίναι θ εσπ έσια; Ομολογήστε το, Βίλ­ φριντ ! Καμιά από τις γυναίκες που γνωρ ίσατε δ εν μπό ρεσε να δημιουργήσει ένα τόσο μεγαλοπρεπές κα­ ταφύ γιο ! Εδώ νιώθω ένα αίσθημα που σπάνια το εμ­ πνέ ει το θέαμα των πόλεων και που θ α με οδηγούσε να 1 76

Digitized by 10uk1s, May 2010

με ίνω ξαπλωμένη ανά μεσα σ ' αυτά τα χόρτα που ή ρ θ αν τόσο γρήγορα. Εδώ , με τα μάτια στον ουρανό, την καρ­ δ ιά ανοικτή , χαμένη μέσα στην απεραντοσύνη , θα αΦη­ νό μουν ν ' ακού σω τον στεναγμό του άν θους που έχον­ τας μόλις απελευ θ ερω θ ε ί από την πρωτόγονη φύση του θ α ήθ ελε να τρέξει και τις κραυγέ ς της υπερβό ρειας νήσσας που ανυπομονεί γιατί δ εν έχει ακό μα παρά μόνον φτερούγες, σκεφτό μενη τις επιθυμίες του αν­ θ ρώπου που έχει τα π άντα και που ωστό σο κι αυτό ς επιθυμε ί! Ό μως , αυτά , Βίλφριντ , ε ίναι γυναικε ία πο ίηση ! Εσείς αντιλαμβάνεσθε μια ηδυπαθή σκ έψη σ' αυτή την καταχνιασμένη υγρή έκταση, σ' αυτά τα κεν­ τημένα π έπλα όπου η Φύ ση πα ίζει σαν φιλάρεσκη αρ­ ραβωνιαστικιά και σ' αυτή την ατμόσφαιρα όπου αρω­ ματίζει για τους υμενα ίους της την πρασινωπή της κό ­ μη . Θ α θέλατε να δε ίτε τη μορφή μιας ναϊάδας σ' αυτό το ημιδ ιαφαν ές ύφασμα από ατμού ς ; Και κατά τη γνώ­ μη σας , θ α έπρεπε ν ' ακού ω την αρσενική φωνή του Χειμάρρου . - Η αγάπη δ εν ε ίναι εδώ , όπως μια !fέλ ισσα στον κάλυκα ενό ς άν θους ; απάντησε ο Βίλφ ριντ, ο οπο ίος διακρίνοντας για πρώτη φορά σ' αυτήν τα ίχνη ενό ς γήινου αισθήματος π ίστεψε πως η στιγμή ήταν ευνοϊκή για να εκφρ άσει την Φλογερή του: τρυφερότητα. - Επιμένετε, λοιπόν ; απάντησε γελώντας η Σεραφ ίτα που η Μίνα την ε ίχε αφήσει μόνη της. Το παιδί σκαρφάλωνε σ ' ένα β ρ άχο όπου ε ίχε δ ει γαλάζια σαξίφραγα. - Επιμένω , επανέλαβε ο Βίλφ ριντ. Ακού στε με , ε ίπε ρ ίχνοντάς της ένα δ εσποτικό βλέμμ� που έπεσε π άνω σε μια πανοπλία από δ ιαμάντι, αγνοε ίτε ποιος ε ί μαι , τι μπορώ και τι θέλω . Μην απορρ ίπτετε την τελευτα ία 177 Digitized by 10uk1s, May 2010

μου προσευχή ! Γίνετε δ ική μου για την ευτυχία του κό ­ σμου που Φέρνετε στην καρδιά σας ! Γίνετε δική μου για να έχω καθαρή συνε ίδη ση , για ν ' αντηχήσει μια ουρά­ νια φωνή στ' αυτ ιά μου εμπνέοντάς μου το καλό στο μεγάλο εγχε ίρημα που έχω αναλάβει σπρωγμένος από το μ ίσος μου για τα έθνη , αλλά που θ α το εκπλή ρωνα για την ευημερ ία τους, αν με συνοδε ύ ατε ! Ποια ωρα ία αποστολή θα δίνατε στην αγάπη , ποιον ωραίο ρόλο μπορε ί να ονειρευτε ί μια γυνα ίκα; Έχω έρθ ει σ' αυτά τα μέρη μελετώντας ένα μεγάλο σχέδιο. - Και θ α θυσιάζατε τα μεγαλε ία για μια πολύ απλή νέα κοπέλα την οπο ία θ α αγαπού σατε και που θ α σας οδηγήσει σ ' έναν ή συχο δ ρό μο. - Τι ση μασία έχει; Εγώ θέλω μόνον εσάς, απάντη σε συνεχίζοντας την ο μιλία του . Μάθ ετ ε το μυστ ικό μου . Δ ιέσχισα όλο το Βορρά , αυτό το μεγάλο εργαστήρι ό ­ που σφυρηλατούντ αι οι νέες φυλές που εξαπλώνονται π άνω στη γη σαν ανθ ρ ώπινα σεντόνια επιφορτ ισμένα να δροσίσουν τους γερασμένους πολ ιτισμού ς. Θα ήθε­ λα ν ' αρχίσω το έργο μου σ' ένα από αυτά τα σημεία, να κατακτήσω χάρη στη δύναμη και την εξυπνάδα την κυριαρχία π άνω σ ' ένα μη ανεπτυγμένο λαό , να τον δ ιαπαιδαγωγήσω στ ις μάχες, να επιχειρήσω τον πόλε­ μο, να τον επεκτε ίνω σαν πυρκαγιά, να καταβροχθίσω την Ευρώπη υποσχό μενος ελευ θ ερ ία στους μεν, π λιά ­ τσικο στους δ ε, δόξα στον ένα, απόλαυση στον άλλο, ό μως, παραμένοντας εγώ ο ίδ ιος η μορφή του Π επρω­ μένου , αδυσώπητος και σκλη ρ ός, βαδίζοντας σαν την καταιγ ίδα που αφομοιώνει από την ατ μόσφαιρα όλα τα μό ρια από τα οπο ία αποτελε ίται ο κεραυνός, καταβρο­ χθί ζοντας ανθ ρ ώπους σαν αδηΦάγος τύ ραννος. Έτσι θ α έχω κατακτήσει την Ευρώπη , αυτή βρ ίσκεται σε μια 1 78 Digitized by 10uk1s, May 2010

εποχή όπου π εριμέν ε ι αυτό τον νέο Μεσσία που πρ έπει να ερημώσε ι τον κόσμο για να ξαναφτιάξε ι τις κοινω­ ν ίες. Η Ευρώπη θ α πιστεύε ι πια μόνον σ ' εκείνον που θα την συντρ ίψ ε ι κάτω από τα πόδ ια του . Μια μέ ρα, οι ποιητές, οι ιστορικο ί θ α δ ικαιολογήσουν την ζωή μου , θα με μεγαλύνουν, θ α δ ανε ισθ ού ν τις ιδέες μου , απ ό μένα για τον οποίο αυτό το τερ άστιο αστείο , που γράφτηκ ε με αί μα, δεν είναι παρά εκδίκηση. Ό μως, α­ γαπητή ΣεραΦίτα, οι παρατηρήσε ις μου μ ' έκαναν να σιχαθώ τον Β ορρά , η βία εδώ είναι πολύ τυΦλή και νιώθω δίψα για τις Ιν δίες ! Η μονομαχία μου με μια ε ­ γωιστική , δειλή και κερ δοσκοπική κυβέρνηση με γοη­ τεύε ι ακό μα π ε ρισσότε ρο. Έπ ε ιτα είναι πιο εύ κολο να συγκινή σε ις τη φαντασία λαών που μένουν στους πρό ­ ποδε ς του Καυκάσου παρ ά να π είσε ις το πν εύ μα των παγωμένων χωρών όπου είμαστε . Λοιπ όν , νιώθ ω την ε­ πιθυμία να διασχ ίσω τις Ρωσικ ές στέπ ες, να Φθάσω στα σύ νορα της Ασίας, να την καλύψω μέχρι τον Γάγγη με τον θριαμβεύ οντα ανθ ρ ώπινο κατακλυσμό μου και εκεί θ' ανατρ έψω την Αγγλική ισχύ . Επτά άν θ ρωποι έχουν κιόλας πραγματοποιήσε ι αυτό το σχέδ ιο σε δ ιαφορ ετι­ κέ ς εποχέ ς. Θα αναν έωνα την Τέχνη , όπως έκαναν οι Σ αρακηνο ί τους οποίους εξαπέλυσε ο Μωάμεθ στην Ευρώπη ! Δεν θ α ήμουν ένας άσημος βασιλιάς σαν ε­ κείνους που κυβερνούν σήμερα τις παλιές επαρχ ίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορ ίας, οι οπο ίοι είναι σε δ ιαμάχη με τους υπηκόους τους για κάποιο τελων ε ιακό δ ικα ί(�'­ μα. Ό χι, τίποτα δεν θα σταματήσε ι ού τε τον κεραυνι' των βλεμμάτων μου , ούτε τη θύελλα των λόγων μου ! Τα πόδια μου, όπως τα π όδ ια του Τσέγκις Χαν, θ α καλύ ­ ψουν το ένα τρ ίτο της υ δρογ είου, το χέρι μου θα κυ­ ριεύ σει την Ασία, όπως την έχε ι κιόλας αρπάξε ι το χέ ρι 1 79 Digitized by 10uk1s, May 2010

του Οράνγκ Ζεμπ. Γίνετε συντρόφισσα μου, καθήστε , ωρα ία και λευκή μορΦή, π άνω σε θρόνο. Δ εν αμΦέβα­ λα ποτέ για την επιτυχ ία, αλλά αν ε ίστε στην καρδ ι ά μου, ε ίμαι σίγουρος γι' αυτήν ! - Έχω κιόλας βασιλέψει, ε ίπε η Σεραφ ίτα. Αυτή η λέξη ήταν σαν κτύ πημα τσεκουριού από ε­ πιδέξιο ξυλοκόπο στα πόδ ια ενός νεαρού δένδ ρου που πέφτει αμέσως. Μόνον οι άν δρες μπορού ν να ξέρουν τη λύ σσα την οπο ία προκαλε ί μια γυνα ίκα στη ψυχή ενό ς άνδρα, που θέλει να δε ίξει σ' αυτή την αγαπημένη γυ­ να ίκα τη δύναμή του ή την εξουσία του , την εξυπνάδ α του ή την ανωτερότητά του , όταν η φιλάρεσκη σκύβει το κεφάλι και λέει : «Αυτό δ εν ε ίναι τ ίποτα! » , όταν αυ­ τή κάνοντας την αδ ιάφορη χαμογελά και λέει : «Αυτό το ξέρω! » , όταν γι ' αυτήν η δύναμη ε ίναι μικροπρέ­ πεια. - Πώς, φώναξε ο Βίλφριντ απελπισμένος, τα πλού τη των τεχνών, τα π λούτη των κόσμων, τα μεγαλε ία μιας αυλής . . . Τον σταμάτησε μ' ένα ζάρωμα και μόνον των χει­ λ ιών της και ε ίπε: - Όντα πιο ισχυρά από εσάς μου έχουν προσφέρει περισσότερα. - Ε , λοιπ όν, δ εν έχεις ψυχή , αν δ εν σε γοητεύ ει η προοπτική να παρηγορήσεις έναν μεγάλο άν δρα που θ α θ υσιάσει για σένα τα π άντα προκειμένου να ζήσει μαζί σου σ' ένα σπιτάκι στις όχθ ες μιας λί μνης ! - Ό μως μ. ( (Ό'απούν με μια αγάπη χωρ ίς όρια. - Ποιος ; ψ, ;ιναξε ο Βίλφριντ προχωρώντας με μια φρενιτιώδη κ ίνηση προς την ΣεραΦίτα για να την ρ ίξει στους αφρισμένους καταρράκτες του Σ ιέγκ. Τον κο ίταξε, το χέ ρι του χαλάρωσε · του έδ ειξε την 1 80 Digitized by 10uk1s, May 2010

Μίνα που έτρεχε εδώ κι εκεί λευκή και ρόδ ινη , ό μορφη σαν τα λου λούδ ια που κρατού σε στο χέ ρι. - Παιδί! είπε η Σ εραφίτα πηγαίνοντας να τη συναν­ τήσει. Ο Βίλφριντ έ μεινε στην κορΦή του βράχου , ακίνη­ τος σαν άγαλ μα, χαμένος στις σκέψεις του , θέλοντας ν ' αφεθ εί να τον παρασύ ρει το ρεύμα του Σιέγκ σαν ένα από τα πεσμένα δένδρα τα οποία περνού σαν κάτω από τα μάτια του και χάνονταν στον κόλπο. - Τα μάζεψα για σένα, είπε η Μίνα που πρόσφερε το μπουκέτο της στο λατρευτό ον. Ένα απ ' αυτά , τού το δω , είπε δ είχνοντάς του ένα λουλούδ ι, είναι παρό μοιο μ' εκε ίνο που βρήκαμε στο Φαλ μπ έργκ. Ο ΣεραΦίτους κοίταξε δ ιαδοχικά το λουλούδ ι και την Μίνα. - Γιατί μου κάνεις αυτή την ερώτηση , αμφιβάλλεις για μένα; - Όχι, είπε η ν έα κοπέλα, η εμπιστοσύνη μου για σένα είναι άπειρη . Αν είσαι για μένα πιο ωραίος από αυτή την ωραία φύ ση , μου φαίνεσαι επίσης πιο έξυ­ πνος απ ' ό ,τι ολόκληρη η ανθρωπότητα. Όταν σε είδα, νό μισα ότι είχα προσευχη θ εί στον Θ εό . Θ α ήθελα . . . - Τι ; είπε ο Σεραφίτους ρίχνοντάς της ένα βλέμμα με το οποίο αποκάλυπτε στη νεαρή κοπέλα την τεράστια έκταση που τους χώ ριζε. - Θα ήθελα να υποφέρω αντί για σένα . . . - Να το πιο επικίνδυνο πλάσμα, σκέΦθηκε ο Σ εραΦίτους. Είναι, λοιπόν, εγκληματική σκ έψη που θέλω να σου την παρουσιάσω, ω Θ εέ μου ! -Δεν θυ μάσαι πια τι σου είπα εκεί ψη λά; συν έχισε απευ θυνό μενος στη ν έα κοπέλα και δείχνοντάς της την κορυΦή του Σκούφου από Πάγο. 18] Digitized by 10uk1s, May 2010

- Να που ξανάγινε τρομερό ς, σκέΦθ ηκε η Μίνα τρέ­ μοντας από φόβο. Η φωνή του Σ ιέγκ συνόδεψε τις σκέψεις αυτών των τριών όντων, που έ μειναν για μερικέ ς στιγμές σ ' έναν προεξέχοντα εξώστη από βράχους, ενωμένα αλλά να τα χωρίζουν άβυσσοι στον Πνευματικό Κόσμο. - Ε , λοιπόν , Σεραφίτους, δίδαξέ με, ε ίπε η Μίνα με ασημωμένη σαν μαργαριτάρι φωνή και γλυκιά όσο γλυ­ κιά ε ίναι η κίνηση μιας ευα ίσθητης γυνα ίκας. Θ α με μάθ εις τι πρ έπει να κάνω για να μην σ ' αγαπώ κα θό­ λου ; Ποιος δ εν θ α σε θ αύμαζε; Η αγάπη ε ίναι ένας θ αυμασμό ς που δεν καταπονε ίται ποτέ . - Καημένο παιδί! ε ίπε ο ΣεραΦίτους χλομιάζοντας, μόνον ένα ον μπορού με ν ' αγαπού με μ' αυτόν τον τρό ­ πο. - Ποιο; ρ ώτησε η Μίνα. - Θ α το μάθ εις, απάντησε με την αδύναμη φωνή ενό ς άνδ ρα που ξαπλώνει για να πεθάνει. - Βοήθεια, πεθα ίνει ! Φώναξε η Μίνα. Ο Βίλφριντ έτρεξε προς το μέρος τους και βλέπον­ τας αυτό το ον να στηρίζεται με χάρη π άνω σ' ένα κομ­ μάτι από γνεύ σιο, στο οπο ίο ο χρόνος ε ίχε ρ ίξε ι το βε­ λούδινο επανωφόρι του , τις στιλπν ές του λ ειχήνες, τα πυρόχροα βρύ α του που ο ήλιος τα έκανε να γυαλί­ ζουν, ε ίπε: - Είναι πολύ ωρα ία. - Αυτό είναι το τελευτα ίο βλέμμα που θ α μπορ έσω να ρίξω πάνω σ ' αυτή τη Φύση που δημιουργεί, ε ίπε συγκεντρ ώνοντας τις δυνάμεις της για να σηκωθ εί. Π ροχώ ρησε στην άκρη του βρ άχου απ ' όπου μπο­ ρού σε ν ' αγκαλ ιάσει με το βλέμμα τα ανθ ισμένα, χλοε ­ ρ ά , γεμάτα ζωή θ εάματα αυτού του μεγάλου και λαμ182 Digitized by 10uk1s, May 2010

πρού τοπ ίου , που μέχρι πριν λίγο ήταν σαβανωμένο σ' έναν μανδύα χιονιού . - Αντ ίο, ε ίπε, θ ερμή εστία της αγάπης όπου τα π άν­ τα βαδίζουν με τόλ μη από το κέντρο προς τα άκρα, που μοιάζουν με κό μη γυνα ίκας, για να πλέξουν τον άγνω­ στο π λόκαμο με τον οπο ίο δένεσαι με τη θ ε ία σκέψη μέσα στον αδ ιό ρατο αιθέρα ! «Βλέπετε εκε ίνον που σκυμμένος σ ' έναν αγρό πο­ τισμένο με τον ιδ ρώτα του ορθ ών εται κ άποια στιγμή για ν α ρωτήσει τον ουρανό, εκε ίνη που συγκεντρώνει τα παιδ ιά για να τα ται σει με το γ άλα της, εκείνον που δέν ει τα σχοιν ιά των παν ιών στην ακμή της μπό ρας, ε­ κε ίνη που μέν ει καθ ισμένη στο κο ίλωμα ενός βράχου περιμένοντας τον πατέρα, βλέπετε όλους εκε ίνους που τε ίνουν το χέ ρι μετά από μια ζωή η οπο ία αν αλώθηκε σε μάταια έ ργα ; Σε όλους ειρήνη και θάρρος, σε ολους αντ ίο ! Ακούτε την κραυγή του στρατιώτη που πεθα ίν ει ά­ γνωστος, το παράπονο του εξαπατημένου άνδ ρα που κλα ίει στην έρημο; Σε όλους ειρήνη και θάρρος, σε ό ­ λους αντ ίο. Αντ ίο σε σας που πεθ α ίν ετε για τους βασι­ λιάδες της γης. Αντ ίο, ό μως, και συ λαέ χωρ ίς πατρ ίδα, αντ ίο χώρες χωρί ς λαού ς, που εύ χεσθε να ε ίχατε ο ένας την άλλη . Αντίο κυρίως Εσύ που δεν ξέρεις πού ν' ανα­ παύ σεις το κεΦάλι, ύψιστε εξόριστε. Αντίο, αγαπημέ­ νες αθώες που σέρνεσθ ε από τα μαλλ ιά επειδή αγαπή­ σατε πολύ ! Θε έ, μητέ ρες καθ ισμένες δίπλα στους γιού ς σας που πεθ α ίνουν ! Αντ ίο , ιερ ές, ευ λογημέν ες γυνα ί­ κες ! Αντ ίο Πτωχοί , αντ ίο Ταπεινο ί, Αδύναμοι και Υ ­ ποΦέροντες, εσεί ς που τό σο συχνά παντρεύτηκα τους πόνους σας. Αντ ίο όλοι εσε ίς που ρ έπετε προς την σφαίρα του Ενστ ίκτου υποΦέροντας για τον π λησίον . 183 Digitized by 10uk1s, May 2010

Αντ ίο θαλασσοπόροι που αναζητάτε την Ανατολή μέσα από τα πυκνά σκότη των π λατιών σαν τις αρχέ ς ρεμβασμών σας. Αντίο, μάρτυρες της σκέψης που σας οδηγε ί στο αλη θ ινό φως ! Αντ ίο φιλομαθ ε ίς σφα ίρες ό ­ που ακού ω το π αρ άπονο της προσβε βλημένης μεγαλο­ φυ ίας, τον στεναγμό του επιστήμονα που φωτ ίσθηκε πολύ αργά . Να το αγγελικό κονσέρτο, η αύ ρ α των αρωμάτων, το θ υμίαμα της καρδιάς που αν αδίδουν εκε ίνοι που προχωρούν προσευχό μενοι, παρηγορώντας, σκορπ ί ­ ζοντας το θε ίο φως και το ουράνιο βάλσαμο στις θλιμ­ μένες ψυχέ ς. Θάρρος, χορωδία της καρ δ ιάς ! Εσείς στους οπο ίους οι λαο ί φωνάζουν «Παρηγορείστε μας, προστατέψτε μας» , θάρρος και αντ ίο ! - Αντίο γραν ίτη, θα γ ίνεις άν θος, αντ ίο άνθος, θα γ ίνεις περιστέρι, αντίο περιστέρι, θα γ ίνεις γυναίκα, αντίο γυναίκα, θα γ ίνει ς ο δύνη , αντίο άνδ ρ α , θα γ ίνεις π ίστη, αντίο εσεί ς που ε ίστε ολόκληροι αγάπη και προ­ σευχή !» Καταβεβλημένο από την κού ρ αση , αυτό το εκπλη­ κτικό ον στηρίχθηκε για πρώτη φορά στον Βίλφριντ και στην Μίν α για ν α επιστρέψει στο κατάλυμά του . Ο Βίλφριντ και η Μίνα ένιωσαν τότε να τους προσβάλει μια άγνωστη μεταδοτική ασθένε ια. Μόλις ε ίχαν κάνει μερικά βήματα και εμφανίσθηκε ο Δαβίδ κλαίγοντας: - Θα πεθάνει, γιατ ί την Φέρ ατε μέχρι εδώ; Φώναξε απ ό μακριά. Ο γ έρος, ο οπο ίος ξαναβρήκε τις δυνάμεις της νιότης του και π έταξε μέχρι την πόρτα του Σ ουη δ ι­ κού πύ ργου , μετέφερε την ΣεραΦίτα σαν αητό ς που κουβαλά μιαν άσπρη προβατίνα στη φωλιά του.

184 Digitized by 10uk1s, May 2010

6 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

Την επαύριο της ημέρας που η Σεραφ ίτα προαι­ σθάνθηκε το τέλος της και aπoχαιρέτισε τη Γη ό πως έ­ νας φυ λακισμένος κοιτάζει το μπουντρού μι του προτού το εγκαταλε ίψει για π άντα, ένιωσε π όνους που την υ­ ποχρέωσαν να μένει εντελώ ς ακ ίνητη όπως εκε ίνοι που υποφέρουν από ακραία άλγη . Ο Βίλφριντ και η Μίνα ήρθαν να την δουν και την βρήκαν ξαπλωμένη στο σκε­ πασμένο με γούνες ντι βάνι της. Καλυμμένη ακό μα από τη σάρκα, η ψυχή της ακτινοβολούσε μέσα από το πέ­ πλο της κάνοντάς το κάθε μέρα πιο λευκό . Οι πρόο δοι του Πνεύματος που υπέσκαπτε το τελευτα ίο φράγμα που το χώριζε από το άπειρο αποκαλούνταν ασθένεια, η ώ ρα της Ζωής ε ίχε ονομασθε ί θάνατος. Ο Δ αβ ίδ έ­ κλαιγε βλέποντας την κυρά του να υποφέρει χωρ ίς να θέλει ν ' ακού σει τις παρηγοριές του , ο γέρος ήταν πα­ ράλογος σαν παιδί . Ο κύ ριος Μπέκερ ήθελε η ΣεραΦ ί­ τα να φροντ ίσει τον εαυτό της, αλλά τα π άντα ήταν μάταια. Μια μέρα ζήτησε να δε ι τα δυο όντα για τα οπο ία ε ίχε νιώσει στοργή , λέγοντάς του ς ότι αυτή η μέρα ήταν 185 Digitized by 10uk1s, May 2010

η τελευταία από τις κακές της μέρες. Ο Βίλφριντ και η Μίνα καταλήΦθηκαν από τρόμο , ήξεραν ότι επρόκειτο να την χάσουν. Η ΣεραΦίτα τους χαμογέλασε με τον τρόπο που χαμογελούν ό σοι πηγαίνουν σ' έναν καλύτε­ ρο κό σμο, έσκυψε το κεφάλι σαν βαρυφορτωμένο τριαντάφυλλο το οποίο δ είχνει για τελ ευταία φορά τον κάλυκά του και ελ ευ θ ερώνει στον αέρα τα τελευταία του αρώ ματα, τους κοίταξε με μια μελαγχολία που την ενέπνεαν αυτοί, δεν σκεφτόταν πια τον εαυτό τη ς και αυτοί το ένιωθαν χωρίς να μπορού ν να εκφράσουν τον π όνο τους με τον οποίο αναμιγνυόταν η ευγνωμοσύνη. Ο Β ίλφριντ έμεινε ό ρ θ ιος, σιωπηλός, ακίνητος, χαμέ­ νος στους δ ιαλογισμού ς τους οποίους προκαλούν τα πράγματα των οποίων η ευρύ τητα μας κάνει να κατα­ νοού με εδώ κάτω μια υπέρτατη απεραντοσύ νη . Ενθ αρ­ ρυμένη από την αδυναμία αυτού του τόσο ισχυρού όν­ τος ή ίσως από τον φόβο πως θα τον έχανε για πάντα, η Μίνα έσκυψε προς το μέρος του για να του πει: - ΣεραΦίτους, άφησέ με να σε ακολουθήσω. - Μπορώ να σου το απαγορέψω ; - Ό μως , γιατί δεν μ' αγαπάς αρκετά για ν α μείνεις; - Δ εν θα μπορέσω ν' αγαπήσω τίποτα εδώ . - Τι αγαπάς, λοιπόν; - Τον Ουρανό . - Ε ίσαι άξιος για τον ουρανό αφού περι :ρρονείς έτσι τα δη μιουργήματα του Θ εού ; - Μίνα, μπορούμε ν' αγαπού με ταυτοχρόνως δυο όν­ τα; Ένα πολυαγαπημένο πλάσμα θ α ήταν πολυαγαπη­ μένο αν δ εν γέμιζε την καρδ ιά; Δ εν πρέπει να είναι το πρώτο, το τελευταίο, το μόνο; Εκείνη που είναι όλη α­ γάπη δ εν θα εγκαταλείψει τον κόσμο για τον πολυαγα­ πη μένο τη ς; Ολόκλη ρη η οικογένειά της γίνεται μια α1 86 Digitized by 10uk1s, May 2010

νάμνηση , έχε ι πια μόνον ένα γονιό , Εκ είνον ! Η ψυ χή της δεν ανήκε ι πια στην ίδ ια, αλλά σ' Εκείνον ! Αν δ ια­ τηρ εί μέσα της κάτι που δεν ανήκ ε ι σ' αυ τόν , δεν αγα­ πά , όχι δεν αγαπά! Το ν ' αγαπάς αδύναμα , είναι αγά­ πη ; Ο λόγος του πολυ αγαπημένου την γε μ ίζε ι ολόκληρη χαρά και κυ λά στις φλέβες της σαν πορφύ ρα πιο κόκκι­ νη από το α ίμα, το βλέμμα του είναι φως που την δ ια­ π ερνά, αυτή γ ίν εται ένα μαζί του , όπου είναι Αυτό ς τα πάντα είναι ωραία. Είναι θέρμη στη ψυ χή , φωτ ίζει τα πάντα, κοντά Του είναι ποτέ νύ χτα, κάνε ι ποτέ κρύ ο; Δεν είναι ποτέ απών , είναι πάντοτε μέσα μας, σκεφτό ­ μαστ ε μέσω Αυτού , σκεφτόμαστε Αυ τόν , σκεφτό μαστε γι ' Αυ τόν. Να, Μίνα , πώς τον αγαπώ. - Π οιον; είπ ε η Μίνα που την κυ ρ ίευ σε σφοδρή ζή­ λεια. - Τον Θεό! απάντησε ο Σεραφίτου ς του οπο ίου η φωνή έλαμψ ε στις ψυ χές σαν φωτιά ελευ θερ ίας που α­ νάβ ε ι από βουνό σε βουνό . Τον Θεό που δεν μας προ­ δίδε ι ποτέ ! Τον Θεό που δεν μας εγκαταλείπ ε ι και εκ­ πληρεί αδ ιαλείπτως τις επιθυ μίες μας , που μόνον αυ τό ς μπορ εί να πληρ εί συν εχώς το δημιούργημά του με άπ ε ι­ ρη και καθ αρή χαρά ! Τον Θεό που δεν καταπονείται ποτ έ και που έχε ι μόνον χαμόγ ελα ! Τον Θεό που , πάν­ τα νέος , ρ ίχνε ι στη ψυ χή του ς θησαυ ρού ς του , που εξα­ γν ίζε ι και δεν έχε ι τ ίποτα το πικρό, που είναι ολόκλη­ ρος αρμον ία και φλόγα! Τον Θεό που μπαίν ε ι μέσα μας για ν' ανθίσε ι, ε ισακούε ι όλες τις ευ χέ ς μας , δεν ενδ ια­ Φέρεται πια για μας όταν ε μεί ς εί μαστε σ' αυτόν , αλλά δίν εται ολόκληρος , μας αφαν ίζει, μας δ ι ευ ρύν ε ι , μας πολλαπλασιάζε ι μ έσα του , τέλος τον ΘΕΟ! Μίνα , σ' αγαπώ, γιατ ί μπορεί να ανήκ ε ις σ' αυ τόν ! Σ' αγαπώ, γιατ ί αν ανήκ ε ις σ' αυ τόν , θ α είσαι δ ική μου . 187 Digitized by 10uk1s, May 2010

- Καλά, λοιπόν , θ α με ο δηγήσεις; ε ίπε γονατ ίζοντας. Πιάσε με από το χέρι, δ εν θέλω πια να σ ' εγκαταλε ίψω. - Θ α μας οδηγήσεις, ΣεραΦίτα; φώναξε ο Βίλφριντ που ήρθε κοντά στην Μίνα με μια ορμητική κ ίνηση. Ναι, μ' έκανες τελ ικά να νιώσω δίψα για το Φ ως και δίψα για το Λόγο, έχω αλλάξει χάρη στην αγάπη που μου έβαλες στην καρδιά , θ α διατηρήσω τη ψυχή σου μέσα στη δ ική μου , ρίξε εκε ί τη θέλησή σου , θα κάνω ό ,τι μου πεις να κάνω. Αν δ εν μπορώ να σ ' αποκτήσω, θέλω να κρατήσω από σένα όλα τα αισθήματα που θα μου μεταδώσεις ! Αν δ εν μπορώ να ενωθώ μαζί σου πα­ ρά μόνον με τη δύναμή μου , θ α προσκολλη θώ σε σένα όπως η φωτιά προσκολλαται σ' αυτόν που καταβρο­ χθίζει. Μίλα ! - Άγγελε, Φώναξε αυτό το ακατανόητο π λάσμα αγ­ καλιάζοντας και τους δυο μ ' ένα βλέμμα που ήταν σαν γαλάζιος μανδύ ας. 'Αγγελε, ο ουρανός θ α ε ίναι η κλη­ ρονομιά σου . Μ εγάλη σιωπή έπεσε ανάμεσα τους μετά από αυτή την αναφώνηση που αντήχησε στις ψυχέ ς του Βίλφρ ιντ και της Μίνας σαν η πρώτη αρμον ία κάποιας ουράνιας μουσικής. - Αν θέλετε να συνη θίσουν τα π όδ ια σας να βαδί­ ζουν στο δρόμο που ο δηγε ί στον Ουρανό, να ξέρετε καλά ότι η αρχή ε ίναι τραχειά , ε ίπε αυτή η ψυχή που προξενού σε πόνο. Ο Θ εό ς θέλει να τον αναζητούμε για τον ίδ ιο. Μ' αυτή την έννοια, ε ίναι ζηλιάρης, σας θέλει ολόκληρους, αλλά όταν δίνεσθ ε σ' αυτόν, δ εν σας εγκα­ ταλε ίπει ποτέ . Θ α σας αφήσω τα κλειδ ιά του βασιλε ίου όπου λά μπει το φως του, όπου θ α ε ίστε παντού στους κόλπους του Πατέρα, στην καρδιά του Νυμφ ίου . Κα­ μιά φρουρά δεν υπερ ασπίζεται τις προσπελάσεις, μπο1 88

Digitized by 10uk1s, May 2010

ρε ίτε να μπε ίτε απ ' όλες τις μεριές, το ανάκτορό του , οι θησαυρο ί του , το σκή πτρο του , τ ίποτα δ εν φυ λάσσε­ ται, ε ίπε σε όλους : Πάρτε τα ! Όμως, πρέπει να θέλει κανε ίς να π άει εκε ί . Ό πως για να κάνει κανε ίς ένα τα­ ξίδι, ε ίναι αναγκαίο να εγκαταλε ίψει την κατοικ ία του , ν ' απαρνηθε ί τα σχέδ ιά του , ν ' αποχαιρετ ίσει του ς Φί­ λους του , τον πατέρα του , τη μητέρα του , την αδ ελΦή , ακό μα και τον μικρότερο αδελΦό που κλα ίει και να του ς πει το αιώνιο αντ ίο, γιατ ί δ εν θ α επιστρέψετε, ό ­ πως οι μάρτυρες που βαδίζουν προς την πυρά δ εν επι­ στρέφουν στο κατάλυμά του ς. Τέλος, πρέπει να απεκ­ δυ θ ε ίτε αισθή ματα και πράγματα στα οπο ία ε ίναι προσκολλημένοι οι άνθρωποι, αλλιώ ς δ εν θα αφοσιω­ θ ε ίτε ολοκληρωτικά στο εγχε ίρημά σας. Κάντε για τον Θ εό ό,τι θα κάνατε για τα φιλόδοξα σχέδ ιά σας, ό ,τι κάνετε όταν αφιερώνεσθ ε σε μια τ έχνη , ό ,τι κάνατε ό­ ταν αγαπού σατε κάποιο π λάσμα περισσότερο από αυ­ τόν ή όταν κυνηγού σατε ένα μυστικό της ανθρώπινης επιστή μης. Ο Θεό ς δ εν ε ίναι η ίδ ια η επιστήμη , η ίδ ια η αγάπη , η πηγή κάθ ε πο ίησης; Ο θησαυ ρός του δ εν μπορε ί να δ ιεγε ίρει την απληστ ία; Ο θησαυρός του ε ί­ ναι ανεξάντλητος, η πο ίησή του ε ίναι άπειρη , η αγάπη του ε ίναι αναλλο ίωτη , η επιστή μη του ε ίναι αλάν θαστη και χωρίς μυστήρια! Μην προσκολλάσθ ε, λοιπόν, σε τ ίποτα, θα σας δώσει τα π άντα. Ναι, θ α ξαναβρε ίτε στην καρδιά του αγαθά που δεν μπορούν να συγκρι­ θ ούν μ' εκε ίνα που θ α έχετε χάσει στη γη . Αυτό που σας λέω ε ίναι σ ίγου ρο: θ α έχετε την ισχύ του , θα την χρησιμοποιείτε όπως χρησιμοποιείτε ό ,τι ανή κει στον εραστή της ή στην ερωμένη σας. Δυστυχώς, οι περισ­ σότεροι άνθρωποι αμφιβάλλουν, του ς λε ίπει η π ίστη . η θέληση , η καρτερικότητα. Αν κάποιοι πάρουν τον

Digitized by 10uk1s, May 2010

δ ρό μο, αμέσως κοιτού ν π ίσω τους και επιστρέφουν. Λίγα λάσματα ξέρουν να επιλέγουν ανά μεσα στα δύ ο άκρα: να μείνουν ή να φύγουν, τον βό ρβορο ή τον ου­ ρανό. Ο καθένας διστάζει. Η αδυναμία ο δηγε ί στην παρεκτροπή , το π άθος παρασέρνει στον κακό δ ρό μο, η αμαρτ ία, που ε ίναι μια συνήθεια , βυ θίζει στον βό ρβο­ ρο και ο άν θ ρωπος δ εν κάνει καμιά πρό οδο προς τις καλύτερες καταστάσεις. Όλα τα όντα περνού ν μια πρώτη ζωή στην σφαίρα των Ενστίκτων όπου μοχθούν για ν ' αναγνωρ ίσουν π ό σο άχρηστοι ε ίναι οι επ ίγειοι θησαυρο ί αφού κατέ βαλαν πολλού ς κόπους για να τους συγκεντρώσουν. Πόσες φορ έ ς ζούμε σ' αυτόν τον πρώ ­ το κό σμο προτού βγού με απ' αυτόν προετοιμασμένοι για να ξαναρχίσουμε άλλες δοκιμασίες στη σφα ίρα των Αφαιρέσεων, όπου η σκέψη ασκε ίται σε ψευδε ίς επι­ στήμες, όπου το πνεύ μα τελ ικά καταπονείται από τον ανθ ρ ώπινο λόγο, γιατ ί όταν η Ύλη εξαντλε ίται, έρχε­ ται το Πνεύ μα. Πόσες μορφές έχει χρησιμοποιήσει το ον που προορίζεται για τον ουρανό , προτού καταλήξει να κατανοε ί το τ ί μημα της σιωπής και της μοναξιάς των οπο ίων οι έναστρες στέπες ε ίναι ο πρόναος των Πνευματικών Κόσμων ! Αφού γνώ ρισαν το κενό και το μη - ον, τα μάτια στρέφονται προς τον καλό δ ρό μο. Τότε ο άν θ ρωπος πρ έπει να χρησιμοποιήσει άλλες υπ άρξεις για να Φθάσει στο μονοπ άτι όπου λάμπει το Φως. Ο θάνατος ε ίναι ο σταθ μό ς απ ' όπου ξεκινά αυτό το τα­ ξίδι. Τότε οι εμπειρ ί ες αποκτιού νται προς αντ ίστροφη κατεύθυνση : χρειάζεται συχνά ολόκληρη ζωή για ν ' α­ ποκτήσει ο άν θρωπος τις αρετέ ς που ε ίναι το αντ ίθ ετο των σφαλμάτων μέσα στα οπο ία έζησε προηγουμένως. Έτσι έρχεται καταρχήν η ζωή όπου υποφέρουμε και της οπο ίας τα βασανιστήρια φέρνουν δίψα για αγάπη . 1 90 Digitized by 10uk1s, May 2010

Στη συνέχεια η ζωή όπου αγαπού με και όπου η αφο­ σίωση στο δημιού ργημα μας μαθ αίνει την αφοσίωση στο δημιουργό, όπου οι αρετέ ς της αγάπης, τα χίλια μαρτύ ριά της, η αγγελ ική της ελπίδα, οι χαρές τη ς που τις ακολου θ ούν π όνοι, η υπομονή της, η παραίτηση για τον άλλο, δ ιεγε ίρουν την όρεξη για θ εία πράγματα. Μετά έρχεται η ζωή όπου αναζητούμε μέσα στη σιωπή τα ίχνη του Λόγου , όπου γινό μαστε ταπεινοί και Φι ­ λεύ σπλαχνοι. Ύστερα η ζωή όπου επιθυμούμε. Τέλος, η ζωή όπου προσευχό μαστε. Εδώ είναι το αιώνιο κατα­ μεσήμερο, εδώ είναι τα άνθη , εδώ ε ίναι ο θ ερισμός! Οι ιδ ιότητες τις οποίες αποκτούμε και οι οποί ες αναπτύ σ­ σονται αργά μέσα μας είναι οι αόρατοι δ εσμοί που ε­ νώνουν αξεδ ιάλυτα την καθ εμιά από τις υπ άρξεις μας με τις άλλες και που μόνον η ψυχή τις θ υμάται , γιατί η ύλη δεν μπορε ί να θυμάται καν ένα από τα πνευματι­ κά πράγματα. Μόνον η σκ έψη έχει την παράδοση του προγενέστερου . Αυτό το δ ιαρκές κληροδότημα του πα­ ρελθόντος στο παρόν και του παρόντος στο μέλλον εί­ ναι το μυστικό των ανθ ρ ώπινων μεγαλοφυιών: άλλες έχουν το χάρισμα των Μορφών, άλλες το χάρισμα των Αριθ μών, άλλες π άλι το χάρισμα των αρμονιών. Αυτοί είναι πρόοδοι στο δ ρό μο του φωτός. Ναι, όποιος δ ια­ θέτει ένα απ ' αυτά τα χαρίσματα ακουμπά σ' ένα ση­ μείο το άπειρο . Τον λόγο , του οποίου σας αποκαλύπτω εδώ μερικές λέξεις, η γη τον έχει κατανείμει, τον έκανε σκόνη και τον έσπειρε στα έ ργα της, στα δόγματά της, στα ποιήματά της. Αν κάποιος αψηλάφητος σπόρος φεγγοβολά σ ' ένα έ ργο, λέτε: «Αυτό είναι μεγάλο, είναι αλη θ ινό, είναι εξαίσιο !» Αυτό το μικρό πρ άγμα δονεί­ ται μέσα σας και κρού ει την προαίσθηση του ουρανού . Γ ια τους μεν η αρρώστεια που μας χωρίζει από τον κό191

Digitized by 10uk1s, May 2010

σμο, για τους άλλους η μοναξ ιά που μας φέρνει κοντά στον Θεό , για τον άλλο π άλ ι η πο ίηση , τ έλος καθ ετ ί που σας αναδ ιπλώνει στους εαυτού ς σας, σας κτυπά και σας συντρίβει, σας ανυψ ώνει και σας ταπεινώνει ε ίναι μια προαίσθηση του Θ ε ίου Κόσμου . Όταν ένα ον έχει χαράξει σωστά το πρώτο αυλάκι, αυτό του αρκε ί για να εξασφαλίσει και τ ' άλλα: μια μόνον σκ έψη σε βάθος, μια φωνή που ακούτε, μια ζωηρή οδύνη, μια μόνον ηχώ που συναντά μέσα σας το λόγο αλλάζουν για π άντα την ψυχή σας. Τα πάντα καταλήγουν στον Θεό. Υπάρχουν, λοιπόν, πολλές ευκαιρ ίες για να τον βρει κανε ίς τραβώντας ίσια μπροστά του . « Όταν Φθά­ σει η μακάρια ημέ ρα που θ α πατήσετε στο δρό μο και θ' αρχίσει το προσκύνημά σας, η γη δεν ξέρει τ ίποτα, δεν σας καταλαβα ίνει πια, δεν συνεννοε ίσθε πια, ε ίναι εσε ίς. Οι άνθρ ωποι που Φθάνουν στην γνώση αυτών των πραγμάτων και λένε μερικέ ς λέξεις του αληθινού Λόγου , αυτο ί δεν β ρ ίσκουν τ ίποτα για ν ' αναπαύ σουν το κεφάλι τους, αυτο ί καταδ ιώκονται σαν άγρια θηρ ία και εξοντώνονται συχνά στο ικρ ίωμα προς μεγάλη χα­ ρ ά των συγκεντρωμένων λαών, ενώ οι Άγγελοι τους α­ νο ίγουν τις π όρτες του ουρανού. Ο προορισμό ς σας, λοιπόν, θα ε ίναι ένα μυστικό ανάμεσα σ' εσάς και τον Θεό, όπως η αγάπη ε ίναι ένα μυστικό ανάμεσα σε δυο καρδιές. Θ α ε ίσαστε ο θ αμμένος στη γη θησαυρό ς π ά­ νω από τον οπο ίο περνούν οι άπληστοι για χρυσάΦι άν θ ρωποι, χωρ ίς αυτο ί να ξέρουν ότι ε ίσαστε εκεΙ Τό­ τε η ύ παρξή σας γ ίνεται ακατάπαυστα ενεργό ς, η κάθε σας πράξη έχει ένα νόημα που αναφέρεται στον Θεό, όπως στην αγάπη οι πράξεις σας και οι σκέψεις σας ε ί­ ναι γεμάτες από το αγαπημένο πλάσμα, ό μως η αγάπη και οι χαρές της, η αγάπη και οι απολαύ σεις που πε1 92 Digitized by 10uk1s, May 2010

ριορίζονται από τις αισθήσεις ε ίναι μια ατελής εικόνα της άπειρης αγάπης που σας ενώνει με τον ουράνιο μνηστήρα. Αγων ίες, δυσαρ έσκειες ακολου θούν κάθε ε­ π ίγεια χαρά. Η αγάπη για να μην προκαλε ί κόρο, πρέ­ πει ο θάνατος να της δίνει τέλος όταν η φλόγα της ε ίναι πιο δυνατή , τότε δεν θ α γνωρ ίζετε τις στάχτες. Ό μως, εκε ί ο Θ εό ς μεταμορΦώνει τις δυστυχίες μας σε τέρ­ ψεις, τότε η χαρά πολλαπλασιάζεται από μόνη της, αυ­ ξάνει και δ εν έχει ό ρια. Έτσι στην Επ ίγεια ζωή , η ε­ φήμερη αγάπη τελειώνει με συνεχείς στενοχώριες, ενώ στην Πνευματική ζωή , οι στενοχώριες μιας μέρας τελε­ ιώνουν με άπειρες χαρές. Η ψυχή σας είναι ακατάπαυ­ στα χαρού μενη . Νιώθ ετε τον Θ εό κοντά σας, μέσα σας, δίνει σε όλα τα πράγματα θ ε ία χάρη , ακτινοβολε ί στην ψυχή σας, σας σφραγίζει με τη γλυκύ τητά του , σας κά­ νει αδ ιάφορους για τη γη και σας κάνει να ενδιαΦέρε­ σθε για τον ίδ ιο αφήνοντάς σας ν ' ασκε ίτε την εξουσία του . Κάνετε στο όνομά του τα έργα που εμπνέ ει, στε­ γνώνετε τα δάκρυ ά σας, δ ρ άτε γι ' αυτόν , δ εν έχετε πια τ ίποτα δικό σας, αγαπάτε όπως αυτό ς τα πλάσματα με άσβεστη αγάπη , θ α θέλατε όλα vq. βαδίζουν προς αυ­ τόν, όπως μια πραγματική ερωμένη θ α ήθελε να δει ό ­ λους τους λαού ς του κό σμου να υπακού ουν στον πο­ λυαγαπημένο της. Η τελευτα ία ζωή, εκείνη στην οπο ία συνοψίζονται οι άλλες, όπου τείνουν όλες οι δυνάμεις και της οπο ίας τα χαρ ίσματα ανο ίγουν τη Θε ία Πύλη στο τέλειο ον, ε ίναι η ζωή της Π ροσευχής. Ποιος θ α σας κάνει να κατανοήσετε το μεγαλείο , τις λαμπρότη ­ τες, τις δυνά μεις της Π ροσευχής; Η φωνή μου ας ηχή­ σει στις καρδ ιέ ς σας και ας τις αλλάξει. Γίνετε αμέσως αυτό που θ α ήσασταν μετά από τις δοκιμασί ες ! Π ρονο­ μιού χα π λάσματα, οι προφήτες, οι Οραματιστές, οι 193 Digitized by 10uk1s, May 2010

ΑγγελιοΦόροι, οι Μάρτυρες, όλοι όσοι υπ έφεραν για τον Λόγο ή που τον έχουν κη ρύξει μπορούν να το κά­ νουν. Αυτές οι ψυχές δ ιασχ ίζουν μ' ένα άλμα τις αν­ θ ρ ώπινες σφα ίρες και υψ ώνονται απευ θ ε ίας στην Π ρο­ σευχή . Το ίδ ιο ισχύει για όσους καταβρόχθ ισε η φωτιά της Πίστης. Γίνετε ένα από αυτά τα τολ μη ρ ά ζευγάρια. Ο Θ εός υπομένει την τολμηρότητα , του αρ έσει να τον κυριεύουν με τη βία, ποτέ δεν απορρίπτει εκείνον που μπορεί να π άει μέχρι αυτόν. Να το ξέρετε ! Η επιθυμία, αυτό ς ο χεί μαρρος τη ς θέλη σής σας, ε ίναι τόσο ισχυρή στον άν θ ρωπο που μια δυνατή βολή μπορε ί να πετύ χει τα π άντα, που μια μόνον κραυγή αρκε ί συχνά κάτω από την π ί εση της Πίστης. Να ε ίστε ένα από αυτά τα γεμάτα δύναμη , θέλη ση και αγάπη π λάσματα ! Να νι­ κήσετε τη γη . Να σας κυριιεύ σουν η δίψα και η πε ίνα για τον Θ εό ! Τρ έξτε σ ' αυτόν, όπως το δ ιψασμένο ελά­ ΦΙ τρέχει στην πηγή . Η Επιθυμία θ α σας οπλίσει με τα φτερά της, τα δάκρυα, αυτά τα άν θη της Μετάνοιας, θ α ε ίναι ουράνιο βάπτισμα απ ' όπου θα βγει η εξαγνι­ σμένη Φύση σας. Ορμήστε μέσα από αυτά τα κύματα στην Προσευχή . Η σιωπή και ο δ ιαλογισμό ς ε ίναι απο­ τελεσματικά μέσα για να π άει κανε ίς σ ' αυτόν τον δρ ό ­ μο. Ο Θ εός αποκαλύπτεται π άντοτε στον μοναχικό και αφοσιωμένο στη μελέτη των θ ε ίων και στην προσευχή άν θ ρωπο. Έτσι θ α πραγματοποιηθε ί ο αναγκα ίος δ ια­ χωρισμό ς ανάμεσα στην Ύλη που εδώ και τόσο καιρό σας περιβάλλει με τα σκότη της και στο Πνεύ μα που γεννιέται μέσα σας και σας φωτ ίζει , γιατ ί αυτό θα λάμ­ ψει τότε μέσα στη ψυχή σας. Τότε η συντριμμένη καρ­ δ ιά σας δέχεται το φως, το φως την κατακλύζει. Τότε δ εν νιώθ ετε πια μέσα σας πεποιθήσεις, αλλά πασιφα­ νε ίς β εβαιότητες. Ο Π οιητής εκφράζει, ο ΣοΦό ς δ ιαλο194 Digitized by 10uk1s, May 2010

γίζεται, ο Δίκαιος δ ρα, αλλά εκείνος που τοποθ ετε ίται στα ό ρια των Θ ε ίων Κόσμων προσεύ χεται και η προ­ σευχή του ε ίναι ταυτοχρόνως λόγος, σκέψη , δ ρ άση ! Ναι, η προσευχή του περικλε ίει τα π άντα, περιέχει τα π άντα, σας ολοκληρώνει τη Φύ ση ανακαλύ πτοντας μέ­ σα σας το πνεύ μα και την πορε ία. Λευκή και φεγγοβό­ λα κό ρη όλων των αν θ ρώπινων αρετών, κιβωτό ς ανά­ μεσα στη γη και τον ουρανό , γλυκιά συντρόφισσα που μοιάζει με λ ιοντάρι και με περιστέ ρι, η προσευχή θ α σας δώσει τα κλειδ ι ά των ουρανών. Τολμηρή και αγνή σαν την αθ ωότητα, δυνατή σαν καθ ετ ί που ε ίναι ένα και απλό , αυτή η αό ρατη Ωραία Βασίλισσα στηρίζεται στον υ λ ικό κό σμο, τον έχει κυριεύ σει, γιατ ί παρό μοια με τον ήλ ιο τον πιέζε ι μ' έναν κύ κλο φωτός. Το σύμπαν ανήκει σ' όποιον θέλει, σ' όποιον ξέρει, σ' όποιον μπο­ ρεί να προσευχη θ ε ί , αλλά πρ έπει να θέλεις, να ξέρεις και να μπορε ίς, με λίγα λόγια να δ ιαθέτεις τη δύναμη , τη σοΦία και την π ίστη . Επ ίσης η προσευχή που προ­ κύ πτει από τόσες δοκιμασίες ε ίναι η τελ ε ίωση όλων των αλη θ ειών, όλων των δυνάμεων, όλων των αισθημάτων. Καρπό ς της επ ίπονης, προοδ ευτικής, συνεχού ς ανά­ πτυξης όλων των φυσικών ιδ ιοτήτων την οπο ία εμψυ­ χώνει η θ ε ία ανάσα του Λόγου , έχει μαγευτικές δρα­ στηριότητες, ε ίναι η τελευτα ία λατρε ία : δ εν ε ίναι ού τε η υ λ ική λατρε ία που έχει εικόνες, ούτε η πνευματική λατρε ία που έχει δ ιατυπώσεις, ε ίναι η λατρεία του θ ε ί­ ου κό σμου . Δ εν λέμε πια προσευχές, η προσευχή ανά­ βει μέσα μας, ε ίναι μια δύναμη που δ ρα από μόνη της, έχει κατακτήσει αυτό το χαρακτήρα της δ ραστηριότη­ τας που τη μεταΦέρει υπεράνω των μορΦών, συνδέει, λοιπόν, τη ψυχή με το Θ εό , με τον οπο ίο ενώνεσθ ε ό ­ πως η ρίζα των δέν δρων ενώνεται με τη γη , οι φλέβες 1 95 Digitized by 10uk1s, May 2010

σας συνδέονται με τις αρχές των πραγμάτων και ζε ίτε την ίδια την ζωή των κό σμων. Η Π ροσευχή δίνει την εξωτερική πεπο ίθηση κάνοντάς σας να διεισδύσετε στον Υλικό Κόσμο χάρη στη συνοχή όλων σας των ικα­ νοτήτων με τις στοιχε ιώδ εις ουσίες δίνει την εσωτερική πεπο ίθηση αναπτύ σσοντας την ουσία σας και αναμι­ γνύ οντάς την μ' εκείνη των Πνευματ ικών Κόσμων . Για να Φθάσετε να προσεύ χεσθ ε μ' αυτόν τον τρόπο, πρέπει να πετύ χετε ν ' απεκδυ θ ε ίτε εντελώ ς τη σάρκα, ν ' απο­ κτήσετε μέσα στη φωτιά του χωνευτηρ ίου την καθ αρό ­ τητα του διαμαντιού , γιατ ί αυτή η πλή ρης επικοινων ία επιτυγχάνεται μόνον με την απόλυτη ανάπαυση , με το καταλάγιασμα όλων των καταιγ ίδων. Ναι, η προσευχή , πραγματική προσδοκ ία της ψυχής που έχει πλήρως διαχωρισθ ε ί από το κορμί , αποσπ ά όλες τις δυνά μεις και τις εφαρμόζει στη συνεχή και επ ί μονη ένωση του Ορατού και του Αοράτου . Η πνευματοποιημένη Φύση σας, αποκτώντας την ικανότητα να προσεύ χεται ακού ­ ραστα, με αγάπη , με δύναμη , με βεβαιότητα, με νόηση, επενδύ εται αμέσως με ισχύ . Σαν ορμητικό ς άνεμος ή σαν κεραυνό ς, διατρέχει τα π άντα και συμμετέχει στην εξουσ ία του Θεού . Έχετε την ευκινησ ία του πνεύμα­ τος, μέσα σε μια στιγμή ε ίσαστε παρόντες σ' όλες τις περιοχές, μεταφέρεσθε ό πως ο ίδιος ο Λόγος από τη μια άκρη του κόσμου στην άλλη . Υπάρχει μια αρμονία κι εσε ίς συμμετέχετε σ' αυτήν, υπ άρχε ι ένα φως κι εσε ίς το βλέπετε, υπάρχει μια μελωδία κα ι η αρμον ία της ε ί­ ναι δική σας. Σ' αυτή την κατάσταση , θ α ν ιώσετε τη νόηση ν ' αναπτύ σσεται, να μεγεθύνεται και η ό ρασή της Φθάνει σε τεράστιες αποστάσεις : στην πραγματικό­ τητα, δ εν υπάρχει ούτε χρόνος, ούτε χώ ρος για το πνεύ μα. Ο χώρος και η διάρκε ια ε ίναι αναλογίες τις 0196 Digitized by 10uk1s, May 2010

πο ίες δημιού ργησε η ύλη , το πνεύ μα και η ύλη δ εν έ ­ χουν τ ίποτα το κοινό . Αν και όλα αυτά πραγματοποι­ ούνται μέσα στην ηρεμία και τη σιωπή , χωρ ίς ταραχή , χωρ ίς εξωτερική κ ίνηση, ωστόσο τα πάντα στην Π ρο­ σευχή ε ίναι δ ράση , αλλά ζώσα δ ράση, που ε ίναι απο­ γυμνωμένη από κάθ ε υπόσταση και περιορ ίζεται να ε ί­ ναι, ό πως η κ ίνηση των Κόσμων, μια αό ρατη και καθ α­ ρή δύναμη . Κατεβαίνει παντού όπως το φως και δίνει την ζωή στις ψυχές που β ρ ίσκονται κάτω από τις ακτ ί­ νες της, όπως η Φύση ε ίναι κάτω από τον ήλιο. Ανα­ στα ίνει παντού την αρετή , εξαγνίζει και καθ αγιάζει ό­ λες τις πράξεις , πληρεί τη μοναξιά , δίνει μια πρόγευ ση των αιώνιων τέρψεων. Από την στιγμή που έχετε δοκι­ μάσει τις τέρψεις της θ ε ίας μέθης την οπο ία γεννού ν οι εσωτερικο ί σας μόχθοι, τα πάντα έχουν ειπω θε ί , από την στιγμή που κρατάτε το σε ίστρο με το οπο ίο υμνού­ με τον Θ εό , δ εν θ α το εγκαταλε ίψετε ποτέ . Από εδώ προέρχεται η μοναξιά όπου ζουν τα Αγγελικά πνεύ μα­ τα και η περιφρόνησή του ς για τις ανθ ρώπινες χαρ ές. Σ ας το λέω , έχουν αφαιρεθ ε ί από τον αριθ μό εκείνων που πρ έπει να πεθάνουν · αν ακούν τις γλώσσες, δ εν καταλαβαίνουν πια τις ιδέες, εκπλήσσονται με την κ ί­ νησή του ς, μ ' αυτό που αποκαλού με πολιτική , υλικούς νόμου ς και κοινων ίες , γι ' αυτά δ εν υπάρχουν πια μυ ­ στήρια, υ πάρχουν μόνον αλήθειες. Εκείνοι που έχουν Φθάσει στο σημε ίο όπου τα μάτια του ς ανακαλύπτουν την Ι ερή Πύλη και που χωρ ίς να ρ ίξουν ούτε ένα βλέμ­ μα προς τα π ίσω, χωρ ίς να εκφράσουν καμιά μετάνοια , παρατηρού ν του ς κό σμους καταλαβα ίνοντας τα πεπρω­ μένα του ς, αυτο ί σιωπού ν , αναμένουν και υποφέρουν του ς τελευτα ίους αγώνες τους. Ο πιο δύ σκολος αγώνας ε ίναι ο τελευτα ίος , η ύ ψιστη αρετή ε ίναι η Υποταγή 197 Digitized by 10uk1s, May 2010

στο θέλημα του Θ εού : να ε ίναι κανε ίς εξόριστος και να μην παραπον ιέται, ν α μην ενδ ιαφέρεται για τα πράγ­ ματα εδώ κάτω και να χαμογελά , να ε ίναι με τον Θ εό , να παραμέν ει ανάμεσα στους ανθ ρ ώπους ! Ακούτε καλά τη φωνή που σας λέει δυ ν ατά: -Βαδίστε, βαδίστε ! Συ­ χνά στα ουράν ια οράματα, οι 'Αγγελοι κατεβαίνουν και σας περιβάλλουν με τους ύμνους τους ! Π ρέπει χω­ ρ ίς θ ρήνους και μεμψιμοιρίες, να τους δ ε ίτε να ξαναπε­ τούν στην κυψέλη . Αν καν ε ί ς παραπονιέται, εκπ ίπτει. Η υποταγή στο θέλημα του Θ εού ε ίναι ο καρπό ς που ωριμάζει στην πό ρτα του ουρανού . Πόσο δυνατό και ωρα ίο ε ίναι το ήρεμο χαμόγελο και το καθ αρό μέτωπο του πλάσματος που υποτάσσεται στο θέλημα του Θ εού ! Ακτινοβόλα ε ίναι η λά μψη που του στολίζει το μέτωπο! Ό ποιος ζει κοντά του γ ίν εται καλύτερος ! Το βλέμμα του δ ιαπερνά, απαλύνει. Αυτό το π λάσμα ε ίναι πιο εύ ­ γλωττο με τη σιωπή του απ ' ό ,τι ο προΦήτης με το λόγο του , θριαμβεύ ει με την παρουσία του και μόνον. Τε ίνει το ους όπως ο πιστός σκύλος που περιμένει το αφεντι­ κό του . Π ιο δυνατή από την αγάπη , πιο ζωντανή από την ελπίδα, πιο μεγάλη από την π ίστη ε ίναι η αξιολά­ τρευτη κό ρη , η οποία ξαπλωμένη στη γη κρατά για ένα λεπτό την κατακτημένη φοιν ικιά αΦήνοντας το σημάδ ι των λ ευκών και αγνών ποδ ιών της και όταν αυτή δεν υπ άρχει πια, οι άνθρωποι τρέχουν αγελη δόν και λένε : - «Κοιτάξτε»! Ο Θ εό ς την δ ιατηρεί ως μια φυσιογν ω­ μία που στα π όδ ιά της έρπουν οι ΜορΦές και τα Είδη της ζωικότητας για ν' αν αγνωρ ίσουν τον δ ρό μο τους. Που κα ι που σείει το Φως που αναδίδουν τα μαλλιά της και βλέπουμε, μιλά και ακού με, και όλοι σκέφτονται : - Θ αύ μα ! Συχνά θριαμβεύ ει στο όνομα του θ εού , οι φοβισμένοι άνθ ρωποι την απαρνούνται και την θ ανα1 98 Digitized by 10uk1s, May 2010

τώνουν' αποθέτει τη ρομφα ία της κα ι χαμογελά π άνω στην πυρά αφού έσωσε τους λαού ς. Πόσοι συγχωρεμέ ­ νο ι Άγγελοι έχουν περάσει από το μαρτύ ρ ιο στον ου­ ρανό ! Το Σιν ά , ο Γολγοθάς, δεν ε ίναι εδώ ή εκεί, ο Άγγελος σταυρώνετα ι σ' όλα τα μέρη , σ' όλες τ ις σφαίρες. Οι στεναγμο ί Φθάνουν στον Θ εό από όλα τα μέρη . Η γη όπου βρισκόμαστε ε ίναι ένα απ ό τα στάχυα του θ ερ ισμού , η αν θ ρωπότητα ε ίνα ι ένα από τα ε ίδη στον τεράστιο αγρό όπου καλλι εργού νται τα άν θη του ουρανού . Τέλος, παντού ο Θ εό ς ε ίνα ι ό μο ιος με τον εαυτό του και παντού , αν προσευχό μαστε, ε ίνα ι εύκολο να Φθάσουμε σ' αυτόν . » Με τού τα τα λόγια, που έπεσαν σαν να έβγαιναν ό απ τα χείλη μιας άλλη ς Άγαρ στην έρημο, αλλά που Φθάνοντας στη ψυχή την έκαναν να σείεται όπως τα βέλη τα οπο ία εξαπ έλυσε ο πύρινος Λόγος του Ησαία, αυτό το πλάσμα σιώπησε ξαφν ικά για να συγκεντρώσει τις τελευταίες του δυνά μεις. Ούτε ο Β ίλφριντ , ούτε η Μ ίνα τόλμησαν να μιλήσουν. Ξαφνικά , ΑΥΤΟΣ ορ θώ ­ θηκε γ ια να πεθάνε ι. - Ψυχή όλων των πραγμάτων, ω Θ εέ μου , εσύ που σ' αγαπ ώ γ ια σένα τον ίδιο ! Εσύ , Κριτή και Πατέρα , δο­ κ ίμασε τη θέρμη μου που μπορε ί να μετρηθεί μόνον με την άπειρη καλωσύνη σου ! Δώσε μου την ουσία σου και τις ιδιότητές σου γ ια να γ ίνω καλύτερος γ ια σένα ! Πάρε με για να μην ε ίμαι πια ο εαυτό ς μου . Αν δεν εί­ μαι αρκετά αγνός, ξαναβύθισέ με στο καμ ίν ι! Αν ε ίμαι λάθος καμωμένος, κάνε από μένα κάπο ιο Υν ί που θ ρ έ­ φει ή τη νικηφόρα Σπ άθα ! Παραχώρησέ μου κάποιο ένδοξο μαρτύ ριο όπου θ α μπορώ να κηρύξω το λόγο σου . Απ όβλητος, θ α ευλογήσω τη δικαιοσύνη σου . Αν η υπερβάλλουσα αγάπη πετυχα ίνει σε μια στιγμή αυτό 199 Digitized by 10uk1s, May 2010

π ου δ εν επιτυγχάνεται με σκλη ρ ού ς, επ ίπονους μό ­ χθους, ανύψωσέ με στο άρμα σου από φωτιά! Είτε μου παραχωρείς τον θ ρ ίαμβο , ε ίτε νέ ες οδύνες, ας ε ίσαι ευ­ λογη μένο ς ! Ό μως, το να υποΦέρει κανε ίς για σένα, δεν ε ίναι κι αυτό θ ρ ίαμβο ς; Πάρε με, άρπαξέ με, άδραξέ με, μετάφερ έ με ! Αν θέλεις, από ρριψ έ με. Είσαι ο λα­ τρευτό ς π ου δ εν κάνει κακό . -Αχ, Φώναξε μετά από μια παύση, τα δεσμά σπάζουν . «Αγνά πνεύ ματα, ιερό πο ίμνιο , βγείτε απ ό τις α­ βύσσους, πετάξτε στην επιΦάνεια φεγγο βόλων κυμά­ των ! Η ώρα σήμανε, ελάτε, συγκεντρωθ ε ίτε ! Α ς ψάλ­ λουμε στις πύλες του Ι ερού , ο ι ύ μνο ι μας θ α δ ιαλύ σουν τα τελευταί α σύννεφα . Α ς ενώ σουμε τις φωνέ ς μας για να χαιρετ ίσουμε την αυγή τη ς Α ιώνιας Ημέρας. Να η αυγή του Αληθ ινού φωτό ς ! Γιατ ί δεν μπο ρ ώ να φέρω τους φ ίλους μου ; Αντ ίο , καημένη γη , αντίο !»

200 Digitized by 10uk1s, May 2010

7 Η ΚΟΙΜΗΣΗ

Αυτοί οι τελευταίοι ύμνοι δεν εκφράσθηκαν ούτε με το λόγο, ού τε με το βλέμμα, ούτε με τη χειρον ομία, ού τε με κανένα απ ό τα σημεία που χρησιμεύ ουν στους ανθρ ώπους για να μεταβιβάζουν τις σκέψεις τους, αλ­ λά ό πως η ψυχή μιλά στον εαυτό της, γιατ ί την στιγμή π ου η Σεραφίτα αποκαλυ πτόταν στην π ραγματική της φύση , οι ιδέες της δ εν ήταν π ια δούλες των ανθρ ώπ ι­ νων λέξεων. Η βιαιότητα της τελευταίας π ροσευχής εί­ χε σπ άσει τα δεσμά . Σαν λευκή π εριστέρα, η ψυχή της π αρέμεινε για ένα λ επτό π άνω στο κορμί της του οπ οί­ ου οι εξαντλημένες ουσίες θα εκμηδ ενίζονταν . Η ανύψωση της ψυχής π ρος τον ουρανό ήταν τό σο μεταδοτική που ο Βίλφριντ και η Μίνα δεν αντιλήΦθη­ καν τον Θάνατο βλέποντας τους ακτινοβόλους σπ ινθή­ ρες της Ζωής. Είχαν π έσει στα γόνατα όταν ΑΥΤΟΣ ορθώθηκε π ρος την ανατολή του και μοιράσθηκαν την έκστασή του. Ο Φόβος του Κυρίου , που δημιουργεί τον άνθρωπ ο για δεύ τερη φορά και τον πλένει απ ό την ιλύ του , είχε 20 1 Digitized by 10uk1s, May 2010

καταβροχθ ίσει τις καρδι ές τους. Τα μάτια τους καλύΦθηκαν για τα πρ άγματα της Γης και άνοιξαν για τις λάμψεις του Ουρανού . Αν και είχαν κυριευθεί από τον τρό μο του Θ εού , όπως μερικοί από εκείνους τους Οραματιστές τους ο­ ποίους οι άν θ ρωποι αποκάλεσαν Προφήτες, έ μειναν α­ κίνητοι, όπως εκείνοι, μέσα στην ακτίνα όπου έλαμπε η δόξα του ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ . Το πέπλο της σάρκας που τους έκρυβε μέχρι τότε Π το νεύμα εξατμιζόταν ανεπαίσθητα και τους άφηνε να δουν τη θεία υπό σταση . Π αρέ μειναν στο λυκόφως της Αυγής που Γεννιό ­ ταν, του οποίου οι αδύναμες λάμψεις τους προετοίμα­ ζαν για να δουν το Αληθινό Φως, για ν ' ακούσουν τον Ζώντα Λόγο, χωρίς να πεθάνουν. Σ' αυτή την κατάσταση , και οι δυο άρχισαν ν' αντι­ λαμβάνονται τις αμέτρητες δ ιαφορ ές που χωρίζουν τα πράγματα της Γης από τα πράγματα του Ουρανού . Η ΖΩΗ που στο χείλος της συγκρατιούνταν πια­ σμένοι σφιχτά ο ένας από τον άλλο , τρ έ μοντας και Φέγ­ γοντας, όπως δυο παιδ ιά στέκονται κάτω από ένα σκ έ­ παστρο μπροστά σε μια πυρκαγιά , αυτή η ζωή δεν προ­ σέφερε κανένα ερέθ ισμα για τις αισθήσεις. Οι ιδέες που τους χρησίμευαν για να σκέφτονται το ά τους ήταν για τα πράγματα τα οποία δ ιαισθά­ ραμ ό νονταν ό ,τι μπορεί να είναι για τη ψυχή οι εξωτερικές αισθήσεις του ανθρώπου , το υ λικό περιτύλιγμα μιας θείας ουσίας. Το ΠΝΕΥΜΑ ήταν π άνω από αυτού ς, ευωδίαζε χω­ ρίς οσμή , ήταν μελωδ ικό χωρίς τη συνδρομή των ήχων, εκεί όπου βρίσκονταν δεν συναντού σαν ούτε επιΦά­ νειες, ού τε γωνίες, ούτε αέ ρα. 202

Digitized by 10uk1s, May 2010

Δ εν τολμού σαν π ια ού τε να τον ρωτήσουν , ούτε να τον ατεν ίσουν κα ι ήταν στην σκ ιά του όπως ε ί μαστε κάτω από τις πυρωμένες ακτίνες του ήλιου στους τρο­ π ικούς, χωρίς να διακ ινδυνεύ ουμε να υ ψώσουμε τα μάτια από φόβο μήπως χάσουμε την όρασή μας. Ήξεραν πως ήταν κοντά του , χωρίς να μπορούν να εξηγή σουν με πο ια μέσα ήταν καθισμένοι σαν σε όνειρο στα σύνορα του Ορατού και του Αοράτου ή π ώς δεν έβλεπαν πια το Ορατό κα ι π ώς αντιλαμβάνονταν το Αόρατο. Σ κέφτονταν: -« Αν μας αγγίξει, θ α πεθάνουμε ! » Ό μως, τ ο ΠΝΕγΜΑ ήταν στο άπειρο και αγνού σαν ότι ούτε χρόνος, ούτε χώρος υπάρχουν πια στο άπειρο, ότι άβυσσοι τους χώριζαν από αυτό , αν και φαινομενικά ήταν κοντά του . Οι ψυχές τους δ εν ήταν σε θέση να δ εχθ ούν πλήρως τη γνώση των ιδιοτήτων αυτής της Ζωής, δ εν ε ίχαν πα­ ρά συγχυσμένες αντιλήψεις που ταίριαζαν με την αδυ­ ναμία τους. Αλλιώς, όταν αντήχησε ο ΖΩΝ ΛΟΓΟΣ του οπο ίου ο ι απόμακροι ήχοι έΦθ ασαν στα αυτ ιά τους και του ο­ πο ίου το νόημα μπήκε στη ψυχή τους όπως η ζωή ενώ ­ νεται με τα σώ ματα, ένας μόνον τόνος αυτού του Λό­ γου θ α τους ε ίχε απορροφήσει όπως ένας στρόβιλος φωτιάς αρπάζει ένα ελαφρό άχυρο. Είδαν, λο ιπόν, μόνον αυτό που η φύ ση τους, την οπο ία στήριζε η δύναμη του Πνεύματος , τους επ έτρεψ ε να δουν, άκουσαν μόνον αυτό που μπορού σαν ν ' α­ κού σουν. Παρόλα αυτά , ρίγησαν όταν ξέσπασε η Φ ΩΝΗ της ψυχής που υποΦέρει, ο ύμνος του ΠΝΕγΜΑΤΟΣ που περίμενε την ζωή και την ικέτευε με μια κραυγή . 203 Digitized by 10uk1s, May 2010

Αυτή η κραυγή του ς π άγωσε μέχρι το μεδούλι. Το ΠΝΕΥΜΑ κτυπ ού σε την ΙΕΡΗ ΠΥΛΗ. -Τι θέ­ λεις; απάντησε μια χο ρωδία της οπ ο ίας το ερώτημα αν­ τήχησε στου ς κόσμου ς. -Να πάω στον Θ εό . -Νίκη­ σες; -Νίκησα τη σάρκα με την εγκράτεια, ν ίκησα τον ψευδή λόγο με τη σιωπή, νίκησα την ψευδή επιστήμη με την ταπεινοφροσύνη, νίκησα την έπαρση με τη Φι­ λευ σπλαχνία, νίκησα τη γη με την αγάπη , π λήρωσα το φόρ ο υπ οτελείας μου με την οδύνη , εξαγνίσθηκα πυ ρ­ πολού μενο ς από την πίστη, ευχήθηκα την ζωή με την προσευ χή : περιμένω λατρεύ οντας και ε ίμαι υ ποταγμέ­ νο ς στο θέλημα του Θ εού . Δ εν ακού σθηκε καμιά απάντηση. - Ευλογητό ς ο Θ εό ς, απάντησε το ΠΝΕΥΜΑ πι­ στεύ οντας ότι θ' απορριπτόταν. Τα δάκρυά του κύλησαν και έπεσαν σαν δρο σιά π άνω στου ς δυο γονατισμένου ς μάρτυ ρες π ου έφριξαν μπροστά στη δ ικαιοσύ νη του Θεού . Ξαφνικά ήχησαν ο ι σάλπιγγες της Νίκης την οπο ία π έτυχε Ο ΑΓΓΕΛΟΣ σ' αυτή την τελευ ταία δοκιμασία , ο ι αντηχήσεις του ς έΦθασαν στου ς χώρ ους όπως ένας ήχο ς στην ηχώ , του ς γ έ μισαν και έκαναν να τρ έ μει το σύ μπαν που ο ΒίλΦριντ και η Μίνα το ένιωσαν μικρό κάτω από τα πόδ ια του ς. Ανασκίρτησαν, συνταραγμέ ­ νο ι από μια αγωνία την οπ ο ία προ καλού σε ο φόβο ς του μυ στηρίου π ου επρόκειτο να εκπληρωθεί . Π ρ άγματι, έγινε μια μεγάλη κίνηση σαν ο ι αιώνιες λεγεώνες ν ' άρχισαν να βαδίζουν και να δ ιατάσσονται σε σπείρα. Ο ι κόσμο ι στρο β ιλίζονταν, παρό μο ια με σύννεφα π ου τα μεταφέρει ένας σφο δρ ό ς άνεμο ς. Αυτό κράτησε για λίγο . Ξαφνικά τα π έπλα σχίσθηκαν, είδαν ψη λά κάτι σαν 204 Digitized by 10uk1s, May 2010

άστρο ασύγκριτα πιο λαμπερό από το πιο φωτεινό υ λ ι­ κό αστέ ρι, που ξεκόλλη σε, που έπεσε όπως ο κεραυνός , σπινθηροβολώντας π άντα όπως η αστραπή και του ο­ πο ίου το π έρασμα έκανε να χλομ ιάσει αυτό που μέχρι τότε θεωρούσαν για ΦΩΣ. Ήταν ο ΑγγελιοΦό ρος που ε ίχε επιφορτισθε ί ν ' α­ ναγγε ίλει το καλό ν έο και του οπο ίου η περικεφαλα ία ε ίχε για λοΦ ίο μια φλόγα ζωής. 'Αφηνε π ίσω του αυλάκια τα οποία γ έμ ιζε αμέσως η δίνη ξεχωριστών λά μψεων που τις δ ιέσχιζε. Κρατού σε ένα κλαδί φοινικιάς και μ ια σπάθα, άγ­ γιξε το ΠΝΕΥΜΑ με το κλαδί φοινικιάς. ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ μεταμορΦώθηκε, οι λευκές του φτερούγες ξεδιπλώθη­ καν χωρ ίς θόρυβο. Η μετάδοση του ΦΩΤΟΣ που άλλαξε το ΠΝΕΥΜΑ σε ΣΕΡΑΦΕΙΜ , το περίβλη μα τη ς έν δοξη ς μορφής του, ουράνια πανοπλία , έριξαν τέτοιες ακτινοβολίες που οι δυο Ο ραματιστές κεραυνοβολήθηκαν. Όπως οι τρεις από στολοι που μπροστά τους ε μφα­ ν ίσθηκε ο Ιησού ς, ο Βίλφριντ και η Μίνα συναισθάν θη ­ καν το βάρος των σωμάτων τους που αντιτ ίθ ετο σε μ ια πλήρη και ασυννέφιαστη ενό ραση του ΛΟΓΟΥ και της ΑΛΗΘΙΝΗΣ ΖΩΗΣ . Κατάλαβαν τη γύ μνια των ψυχών τους και χάρη στη σύγκριση που έκαναν με το φωτοστέφανο του Σ ε­ ραφε ί μ , μέσα στο οπο ίο ήταν σαν επονε ίδ ιστη κηλίδα , μπ ό ρεσαν να μετρήσουν τη λίγη λάμψη . Τους κυρ ίευσε διακαή ς επιθυ μία να ξαναβυθι­ σθούν στον βόρβορο του σύ μπαντος για να υποστούν τις δοκιμασίες ώστε να μπορέσουν μια μέ ρα να εκστο­ μίσουν νικηΦόρα στην Ι ΕΡΗ ΠΥΛΗ τα λόγια που ε ίπε το ακτινοβόλο Σεραφείμ . 205 Digitized by 10uk1s, May 2010

Αυτό ς ο 'Αγγελος γονάτισε μπροστά στο ΙΕΡΟ που μπορού σε επιτέλους ν ' αντικρύ σει από κοντά και είπε δ είχνοντάς τους : -Επιτρ έψτε τους να δουν πιο μπρο­ στά , θ ' αγαπήσουν τον Κύ ριο και θ α κηρύξουν το λόγο του. Μ' αυτή την προσευχή, έπεσε ένα π έπ λο. Είτε η ά­ γνωστη δύναμη που βάραινε π άνω στους δυο Οραματι­ στές είχε εκμη δ ενίσει στιγμιαία τις σωματικ ές τους μορ­ φές, είτε αυτή έκανε το πνεύ μα τους να ξεπηδήσει έξω από το σώ μα, ένιωσαν μέσα τους ένα δ ιαχωρισμό του καθ αρού και του ακαθάρτου. Τα δάκρυα του Σ εραφε ί μ υψ ώνονταν γύ ρω τους με τη μορφή ενό ς ατμού που τους έκρυψε τους κατώτε­ ρους κό σμους, τους περιέβαλε, τους μετέφερε, τους με­ ταβίβασε τη λήθη των επίγειων σημασιών και τους πα­ ραχώρησε τη δύναμη να κατανοού ν το νόημα των θ είων πραγμάτων. Φάνηκε το Αληθινό Φως, φώτισε τις δημιουργ ίες που τους φάνηκαν άνυ δ ρες όταν είδαν την πηγή από την οποία αντλού ν την κ ίνηση οι Γήινοι, οι Πνευματι­ κοί και οι Θ είοι κό σμοι. Ο κάθ ε κόσμος ε ίχε ένα κ έντρο στο οποίο έτειναν όλα τα σημεία της σφαίρας του . Αυτοί οι κό σμοι ήταν με τη σειρά τους σημεία που έτειναν ΟΤΟ κ έντρο του εί­ δους τους. Κάθ ε ε ίδος είχε το κέντρο του προς μεγάλες ουράνιες περιοχές που επικοινωνού σαν με τον αέναο και περιΦλεγή κινητήρα όλων όσων υπάρχουν. Έτσι, από τον πιο μεγάλο μέχρι τον πιο μικρό κό ­ σμο και από τον πιο μικρό κόσμο μέχρι το πιο μικρό κομμάτι των όντων που τον αποτελού σαν, τα π άντα ή­ ταν ατομικά και ωστόσο ήταν ένα. Π οιο ήταν το σχέδ ιο αυτού του όντος, του σταθε206 Digitized by 10uk1s, May 2010

ρού στην ουσία του και στις ιδ ιότητές του , που τις με­ ταβ ίβαζε χωρ ίς ν α τις χάν ει, που τις εκδήλων ε έξω από Αυτόν χωρ ίς να τις δ ιαχωρ ίζει από Αυτόν , που απέδι­ δ ε έξω από Αυτόν όλες αυτές τις σταθ ερές στην ουσία τους και μεταβαλλό μενες στη μορφή τους δημιουργ ίες; Οι δυο συνδαιτυμώνες που ε ίχαν κλη θ ε ί σ' αυτή τη γιορτή μπορού σαν να δουν μόνον την τάξη και τη δ ιά­ ταξη των όντων , να θαυμάσουν τον άμεσο σκοπό . Μό­ νον οι 'Αγγελοι πήγαιν αν επέκειν α, γνώριζαν τα μέσα και κατανοούσαν τον σκοπό. Ό μως, αυτό που οι δυο εκλεκτο ί μπόρεσαν ν' αντι­ κρύ σουν , από το οπο ίο αποκόμισαν μια μαρτυρ ία που Φώτισε τις ψυχές τους για π άντα, ήταν η απόδειξη της δρ άσης των Κόσμων και των Όντων , η συνε ίδηση της προσπάθειας με την οπο ία τε ίνουν στο αποτέλεσμα. , Ακουσαν τα δ ιάφορα μέρη του Απείρου ν α σχηματ ί­ ζουν μια ζωντανή μελωδία και σε κάθ ε χρόνο που η αρμονία γινόταν αισθητή σαν τεράστια ανάσα, οι Κό­ σμοι που έλκονταν από αυτή την ταυτόχρονη κίνηση έ­ κλιν αν προς το τεράστιο Ον , το οπο ίο από το αδ ιαπέ­ ραστο κέντρο του έκανε να βγαίνουν τα π άντα και να επιστρέφουν τα πάντα σ' αυτό . Αυτή η αδ ιάκοπη εναλλαγή φωνής και σιωπής έ­ μοιαζε να ε ίναι το μέτρο του ιερού ύμνου που αντη­ χού σε και προεκτεινόταν στους αιώνες των αιώνων . Τότε ο Βίλφριντ και η Μίνα κατάλαβαν μερικούς από τους μυστηριώδεις λόγους Εκείνου που στη γη ε ίχε εμφαν ισθε ί στον καθένα τους με τη μορΦή που τον κα­ θιστού σε κατανοητό , στη μια ΣεραΦίτους, στον άλλο Σεραφίτα, όταν ε ίδαν ότι όλα αυτά ήταν ομογενή. Το φως γεννού σε τη μελωδία, η μελωδία γεννού σε το Φως, τα χρώματα ή ταν φως και μελωδία, η κίνηση 207

Digitized by 10uk1s, May 2010

ήταν ένας Α ριθμό ς προικισμένος με Λόγο, τέλος όλα ήταν ταυτοχρόνως ηχητικά , διαφανή, κινητά , κατά τέ­ τοιο τρόπο ώστε το καθετ ί εισχωρού σε στο άλλο, η έ­ κταση ήταν χωρ ίς εμπόδ ια και μπορού σαν να την δ ια­ τρέξουν οι Άγγελοι στο βάθος του απε ίρου . Αναγνώρισαν τον παιδαριώδη χαρακτήρα των αν­ θρ ώπινων επιστημών για τις οπο ίες τους ε ίχαν μιλήσει. Ήταν γι' αυτού ς μια θέα χωρ ίς ορίζοντα, μια ά­ βυσσος στην οποία μια αδηΦάγος επιθυμία τους έ­ σπρωχνε να βυ θ ισθούν, ό μως, προσκολλημένοι στα ά­ θλια σώ ματά τους, ε ίχαν την επιθυμία χωρ ίς να έχουν τη δύναμη . Το Σεραφείμ ξεδίπλωσε ελαφρά τα φτερά του για ν ' αρχίσει το π έταγμά του και δεν ξαναστράφηκε προς αυτούς : δ εν ε ίχε πια τ ίποτα το κοινό με τη Γη. Εφόρμησε: η τεράστια έκταση των φτερών του που σπινθηροβολού σαν κάλυψε τους δυο Οραματιστέ ς σαν ευεργετική σκιά που τους επ έτρεψε να υψώσουν τα μάτια και να το δουν να μεταΦέρεται στη δόξα του , συ­ νοδευ ό μενο από τον χαρού μενο αρχάγγελο . Ανέβηκε σαν ακτινοβόλος ήλιος που βγαίνει μέσα από τα κύ ματα, αλλά πιο μεγαλοπρεπ έ ς από το άστρο και έχοντας ωραιότερου ς προορισμού ς, δεν ήταν πια α­ λυσοδ εμένο όπως οι κατώτερες δημιουργ ίες σε μια κυ­ κλ ική ζωή . Ακολούθησε τη γραμμή του απε ίρου και έ ­ τεινε χωρ ίς παρ έκκλ ιση προς το ενιαίο κ έντρο για να βυ θ ισθ ε ί εκε ί στην αιώνια ζωή , για να δ εχθ ε ί στις ιδ ιό ­ τητες και στην ουσία του τη δύναμη ν ' απολαμβάνει χάρη στην αγάπη και το χάρισμα να κατανοε ί χάρη στη σοΦία. Το θέαμα που ξετυλίχθηκε ξαφνικά στα μάτια των δύο Οραματιστών τους συν έτριψε με την απεραντοσύνη 208 Digitized by 10uk1s, May 2010

του , γιατί ένιωθαν σαν σημεία των οποίων η μικρότητα μπορού σε να συγκριθ ε ί μόνον με το μικρότερο κλάσμα που το άπειρο της δ ιαιρετότητας επιτρέπει στον άν­ θρωπο να το αντιληΦθεί, σε σχέση με το άπειρο των Α­ ριθ μών που μόνον ο Θ εό ς μπορεί να ατενίσει όπως ατε­ νίζει τον ίδ ιο του τον εαυτό . Τ ι ταπε ίνωση και τι μεγαλείο σε αυτά τα δυο ση­ μεία, τη Δύναμη και την Αγάπη , που η πρώτη επιθυμία του Σ εραφείμ τοποθ ετού σε σαν δυο κρ ίκους για να ε­ νώσει την απεραντοσύνη από κατώτερα σύ μπαντα με την απεραντοσύ νη από ανώτερα σύμπαντα. Κατάλαβαν τους αόρατου ς δεσμού ς με τους οποί­ ους οι υλικοί κόσμοι προσκολλούνταν στους πνευματι­ κού ς κόσμους. Ενθυμού μενοι τις έξοχες προσπάθ ειες των ωραιότερων ανθρ ώπινων μεγαλοφυιών, βρήκαν την αρχή των μελωδ ιών ακού γοντας τους ύ μνους του ουρανού οι οποίοι έδ ιναν τις αισθήσεις των χρωμάτων, των αρωμάτων, της σκ έψης και υπενθύ μιζαν τις ανα­ ρίθ μητες λεπτομέ ρειες όλων των δημιουργιών, όπως ένα τραγούδι της γης αναζωπυρώνει και τις πιο ασή­ μαντες ερωτικές αναμνήσεις. Φθάνοντας με μια ανείπωτη έξαρση των ικανοτή­ των τους σ' ένα σημείο χωρίς όνομα στη γλώσσα, μπό ­ ρεσαν να ρίξουν για ένα λεπτό τα βλέμματά τους στο Θ ε ίο Κόσμο. Εκε ί ήταν γιορτή . Μυριάδ ες άγγελοι πετούσαν στην ίδ ια πορεία, χω­ ρίς να συγχέονται, όλοι ό μοιοι, όλοι δ ιαφορετικοί, α­ πλοί σαν το ρόδο των αγρών, τεράστιοι όπως οι κό ­ σμοι. Ο Βίλφριντ και η Μίνα δεν τους είδαν ούτε να Φ θάνουν, ούτε να φεύγουν, έσπειραν ξαφνικά το άπει­ ρο με την παρουσία τους, όπως τα άστρα λάμπουν στον 209 Digitized by 10uk1s, May 2010

αδ ιό ρατο αιθέρα. Ο σπινθηρισμό ς από τα συγκεντρωμένα δ ιαδήματά τους άναψ ε στους χώρους, όπως οι φωτιέ ς του ουρανού την στιγμή που η μέρα κάνει την εμΦάνισή της στα βου­ νά μας. Από τα μαλλ ιά τους ξεκινού σαν κύματα Φωτός και οι κινήσεις τους διέγειραν κυματοειδ είς δονήσεις πα­ ρό μοιες με κύ ματα φωσφορίζουσας θάλασσας. Ο ι δυο Ο ραματιστές αντιλήΦθηκαν το Σ εραφείμ κατασκότεινο εν μέσω λεγεώνων αθανάτων που οι φτε­ ρούγες τους ήταν σαν τους τεράστιους θυσάνους των δ ασών τους οποίους σε ίει η αύ ρα. Α μέσως , σαν να είχαν ριχθεί όλα μαζί τα βέλη μιας φαρ έτρας, τα Πνεύ ματα έδ ιωξαν μ ' ένα φύσημα τα κα­ τάλοιπα της παλ ιάς του μορφής. Ό σο το Σ εραφείμ α­ νέβαινε, γινόταν αγνότερο · σύντομα , φαινόταν στα μάτια τους απλώ ς σαν ένα αχνό σχέδ ιο αυτού που εί­ χαν δ ει όταν είχε μεταμορφω θ ε ί: γραμμέ ς Φωτιάς χωρίς σκιά. Ανέβαινε, σε κάθ ε κύ κλο δεχόταν ένα καινού ργιο χάρισμα, κατόπιν το σημάδ ι της επιλογής του μεταφε­ ρόταν στην ανώτερη σφαίρα όπου ανέβαινε όλο και πιο εξαγνισμένο. Καμιά φωνή δ εν σωπού σε , ο ύ μνος εξαπλωνόταν με όλους του τους τρόπους. «Χαίρε σ ' αυτόν που ανεβαίνει ζωντανός! Έλα, άνθ ος των Κόσμων ! Δ ιαμάντι που βγήκε από την πυρά των πόνων, ακη λίδωτο μαργαριτάρι, επιθυμία χωρίς σάρκα, νέα δεσμά της γης και του ουρανού , γενηθήτω φως ! ΝικηΦόρο Πνεύμα, Βασίλισσα του κόσμου , π έτα στο στ έ μμα σου ! Εσύ που ν ίκησες κατά κράτος τη γη , πάρε το δ ιάδημά σου ! Ν α είσαι μαζί μας ! » 210 Digitized by 10uk1s, May 2010

Οι αρετές του Αγγέλου ξαναεμφανίσθηκαν μέσα στην ομορφιά τους. Η πρώτη του επι θυμία για τον ουρανό ξαναεμφα­ νίσθηκε χαριτωμένη σαν χλοερή παιδική η λικία. Σ αν αστερισμοί , οι πράξει ς του την χρωμάτισαν με τη λά μψη τους. Οι πράξεις του πίστης έλαμψαν σαν τον Υάκινθο του ουρανού , χρώμα της αστρικής φωτιάς . Η Φιλευσπλαχνία έριξε π άνω του τα μαργαριτάρια της από την Ανατολή , ωραία συ λλογή δακρύων ! Η θ εία αγάπη τον περιέβαλε με τα ρόδα της και η λαβής ευ υποταγή στο θ έλημα του Θ εού του αφαίρεσε με τη λευκότητά τη ς κάθ ε γήινο ίχνος. Σύντομα , στα μάτια του Βίλφριντ και της Μίνας δεν ήταν πια παρά ένα Φλόγινο σημείο, που αναζωογο ­ νού νταν δ ιαρκώς και του οποίου η κίνηση χανόταν μέ­ σα στη μελωδ ική επευφημία που γιόρταζε τον ερχομό του στον ουρανό. Οι ουράνιοι τόνοι έκαναν του ς δυο εξόριστους να κλάψουν. Ξαφνικά μια σιωπή θανάτου , που απ λώθηκε σαν σκοτεινό πέπλο από την πρώτη μέχρι την τελευταία σφαίρα, βύθ ισε τον Β ίλφριντ και την Μίνα σε μια άφα­ τη αναμονή . Εκείνη την στιγμή , το Σεραφείμ χανόταν μέσα στο Ιερό όπου δέχθηκε το χάρ ισμα της αιώνιας ζωής. Έγινε μια κίνηση βαθιάς λατρείας που γέμισε τους δυο Οραματιστές έκσταση ανάμικτη με φρίκη . Ένιωσαν ότι στι ς Θ είες Σφαίρες, στις Πνευματικές Σφαίρες και στου ς Κόσμους του Σκότους τα πάντα υ­ ποκλ ίνονταν. Ο ι Άγγελοι γονάτιζαν για να γιορτάσουν τη δόξα 2] 1

Digitized by 10uk1s, May 2010

τ ου , τα Πνεύ ματα γονάτιζαν για να εκφράσουν την α­ νυπομονησία τους, γονάτιζαν κα ι στ ις αβύσσους φρ ίτ­ τ οντας από μεγάλο και ξαφνικό Φόβο. Μια μεγάλη κραυγή χαράς ξεπήδησε όπως ξεπη δά μια πηγή που ε ίχε σταματή σει και ξαναρχίζει ν ' ανα­ βλύζει τους χιλ ιάδ ες ακμαίους π ίδακ ές της όπου παίζει ο ήλιος σπ έρνοντας με δ ια μάντ ια κα ι μαργαριτάρια τ ις φωτε ινέ ς σταγόνες, την στ ιγμή που το Σεραφεί μ ξανεμ­ φανίσθηκε περιΦλεγές κα ι Φώναξε: -ΑΙΩΝΙΟ ! ΑΙΩ­ ΝΙΟ ! ΑΙΩΝΙΟ ! Τα σύ μπαντα τ ο άκουσαν κα ι το αν αγνώρισαν, ει­ σέδυσε σ' αυ τά όπως ο Θ εό ς κα ι πήρε στην κατοχή του τ ο άπειρο. Ο ι Επτά θ ε ίοι κόσμοι συγκινήθηκαν απ ό τη φωνή του και του απ άντησαν. Εκε ίνη την στ ιγμή , έγινε μια μεγάλη κ ίνηση σαν ο­ λόκληρα εξαγνισμένα άστ ρ α ν ' ανυψώνονταν σε εκθαμ­ βωτ ικές λάμψεις που έγιναν α ιώνιες. Μήπως το Σεραφεί μ ε ίχε δ εχθε ί ως πρώτη αποστο­ λή να καλέσει στον Θεό τ ις δημιουργί ες στ ις οποίες ε ίχε δ ιεισδύσει ο λόγος ; Ό μως, το θ ε ίο ΑΛΛΗΛΟΥΙΑ αντήχησε στ' αυ τ ιά τ ου Βίλφριντ κα ι της Μίν ας, όπως οι τ ελευταίες δονή­ σεις μιας μουσικής που έχει τ ελειώσει. Κιόλας οι ουρ άνιες λάμψεις έσβηναν όπως τα χρώ­ ματα τ ου ήλιου που δύ ει μέσα στα πορφυρ ά και χρυσά σπάργανά τ ου . Το Ακάθαρτο και ο Θάν ατος ξανάρπαζαν το θήρα­ μά τους. Επιστ ρέφοντα ς στα δεσμά της σάρκας , απ ό τα ο­ πο ία τ ο πνεύμα τους ε ίχε στ ιγμιαία απελευ θ ερωθ ε ί χά­ ρη σ' έναν εξαίσιο ύ πνο, οι δυο θνητ ο ί ένιω θαν όπως 212 Digitized by 10uk1s, May 2010

το πρωινό μιας γεμάτη ς λαμπ ρά όνειρα νύ χτας που η ανά μνη σή τους περι ίπταται στη ψυχή , αλλά των ο­ ποίων το σώμα δ εν έχει συνείδη ση και η ανθρώπινη γλώσσα δ εν μπορε ί να τα εκφράσει. Η βαθιά νύ χτα , που στα εξωτερικά της όρια περι­ φέρονταν ο Βίλφριντ και η Μίνα , ήταν η σφα ίρα όπου κινε ίται ο ήλιος των ορατών κόσμων. - Ας κατεβού με εκεί κάτω, ε ίπε ο Βίλφριντ στην Μί­ να. - Α ς κάνουμε όπως ε ίπε , απ άντη σε. Αφού ε ίδαμε τους κόσμους να βαδίζουν προς τον Θ εό, ξέρουμε το καλό μονοπ άτι. Τα δ ιαδήματά μας από άστρα ε ίναι ε­ κε ί ψηλά . Κύλισαν στις αβύσσους , επ έστρεψαν στην σκόνη των κατώτερων κόσμων, ε ίδ αν ξαφνικά τη Γη σαν έναν υπόγειο τόπο του οπο ίου τη θέα τους την Φ ώτιζε το φως που έφερναν στη ψυχή τους και ψυς περιέβαλλε σαν ένα σύννεφο στο οπο ίο επαναλαμβάνονταν ασα­ φώς οι μελωδί ες του ουρανού καθώ ς δ ιαλύ ονταν . Αυτό το θέαμα ήταν εκε ίνο που δ ιέγειρ ε άλλοτε την εσωτερι­ κή όραση των Προφητών. Ι ερε ίς διαΦόρων θρησκειών, που όλες ισχυρίζονται ότι ε ίναι αληθ ινές, Βασιλείς ό ­ λοι καθ ιερωμένοι χάρη στη Δύναμη και τον Τρό μο , Πολεμιστέ ς και Μεγάλοι που μοιράζονται μεταξύ τους τους λαού ς, Σοφο ί και Πλού σιοι . π άνω από ένα θορυ­ βώδες και π άσχον π λήθος το οπο ίο συν έτριβαν θορυ­ βωδώς κάτω από τα πόδια τους , όλοι συνοδ εύ ονταν από τους υπηρέτες τους και τις γυναίκες τους , όλοι ή ­ ταν ντυμένοι με χρυσαΦένια , αση μένια , θ αλασσιά εν­ δύ ματα , ήταν σκεπασμένοι με μαργαριτάρια , με πολύ ­ τιμους λίθ ους που αποσπάσθηκαν από τα έγκατα τη ς Γη ς, υπεξαιρέθηκαν από τα βάθη των Θ αλασσών και 213 Digitized by 10uk1s, May 2010

για τους οποίου ς η Αν θ ρωπότητα είχε μοχθήσει για πο ­ λύ κα ιρ ό ιδ ρωκοπ ώντας και βλασφημώντας. Ό μως αυ ­ τά τα πλούτη και αυτά τα μεγαλεία που φτιάχθηκαν με αίμα ήταν σαν παλιά κου ρ έλια στα μάτια των δυο προ­ γεγραμμένων. -Τι κάνετε έτσι παραταγμένοι και ακί­ νητοι; τους Φώναξε ο Βίλφριντ. Δεν απάντησαν. -Τι κάνετε έτσι παραταγμένοι και ακίνητοι; Δ εν απάντη­ σαν. Ο Βίλφριντ απόθεσε πάνω του ς τα χέρ ια του Φω­ νάζοντάς τους : -Τι κάνετε έτσι παραταγμένοι και α­ κίνητοι ! Με μια ταυτόχρονη κ ίνη ση όλοι άνοιξαν τα ρού χα του ς και άφησαν να φανούν τα αποξηραμένα σώ ματά τους, διαβρωμένα από τα σκουλήκια, σάπια, κονιοποιημένα, καταφαγωμένα από φρικτέ ς αρρώ ­ στι ες. - Οδηγείτε τα έθνη στο θάνατο, τους είπε ο Βίλ­ φριντ. Νοθεύσατε τη γη , παραποιήσατε το λόγο, εκ­ πορνεύσατε τη δ ικαιοσύνη . Αφού Φάγατε τη χλόη των λειμώνων, τώρα σκοτώνετε τις προβατίνες; Πιστεύετε πως δικαιώνεσθ ε δείχνοντας τις π ληγέ ς σας ; Θέλω να νουθ ετήσω εκείνου ς από του ς αδ ελφού ς μου που μπο­ ρούν ακό μα ν ' ακούσουν τη Φ ωνή , ώστε να μπορέσουν να πιουν από τις πηγ έ ς που έχετε κρύψει. - Α ς φυλάξουμε τις δυνάμεις μας για να προσευχη­ θού με, του ε ίπε η Μίνα. Η αποστολή σου δ εν είναι ού τε εκείνη των Π ροφητών , ού τε εκείνη του Επανορ θωτή, ού τε εκείνη του ΑγγελισΦόρου . Ε ίμαστε ακό μα μόλις στα σύνορα της πρώτης σφαίρας, ας προσπαθήσουμε να δ ιασχίσουμε του ς χώ ρου ς στα φτερά της προσευχής. - Θα είσα ι όλη μου η αγάπη ! - Θα είσαι όλη μου η δύναμη ! - Ε ίδαμε τα Ύψιστα Μυστήρια, είμαστε ο ένας γ ια τον άλλο το μοναδ ικό ον εδώ κάτω μαζί με το οποίο 214 Digitized by 10uk1s, May 2010

μπορού με να κατανοού με τη χαρά κα ι τη θλ ίψη , ας προσευχη θ ού με, λοιπ όν, γνωρίζουμε το δρό μο, ας βα­ δίσουμε . - Δώσε μου τ ο χέ ρ ι, είπε η Νέα Κοπ έλα, αν προχω­ ρούμε πάντοτε μαζί, ο δρ ό μος θ α είνα ι λιγότερο τραχύ ς και λιγότερο μακρύ ς γ ια μένα. - Μ' εσένα μόνον, απάντησε ο Άνδ ρας, θ α μπορ έσω να διασχίσω τη μεγάλη μοναξιά χωρίς να επ ιτρέψ
215 Digitized by 10uk1s, May 2010