grupa a
Globalna gospodarka .............................................. .......... imię i nazwisko
Poniższy test składa się z 11 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 27 punktów. 1. Pogrupuj podane niżej cechy rolnictwa, wpisując odpowiadające im litery we właściwe miejsca tabeli. (0–3 p.) A. Wysokie plony i duża wydajność chowu. B. Niskie plony i mała wydajność chowu. C. Wysoki stopień mechanizacji rolnictwa. D. Niski stopień mechanizacji rolnictwa lub jej brak. E. Ograniczone stosowanie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin. F. Wprowadzanie gatunków roślin i zwierząt zmodyfikowanych genetycznie. Rolnictwo intensywne
A, C, F
Pszenica Żyto Kukurydza
Odpowiedź: Zbożem dającym najwyższe plony jest kukurydza
3. Dokonaj analizy wykresu przedstawiającego strukturę użytkowania ziemi w Azji i wybranych krajach, a następnie podkreśl zdanie prawdziwe. (0–1 p.)
Rolnictwo ekstensywne
B, D, E
2. W poniższej tabeli przedstawiono wielkość powierzchni zasiewów oraz zbiorów trzech rodzajów zbóż w Stanach Zjednoczonych w 2010 r. Dokonaj niezbędnych obliczeń, a następnie podaj nazwę zboża, które daje najwyższe plony. (0–4 p.) Zboże
................... klasa
Powierzchnia zasiewów (tys. ha)
Zbiory (tys. t)
Plony (dt/ha)
a) W strukturze użytkowania ziemi w Mongolii dominują gruntu orne. b) Struktura użytkowania ziemi w Chinach jest zbliżona do struktury użytkowania ziemi w Japonii. c) Udział gruntów ornych w strukturze użytkowania ziemi w Indiach przekracza 50%. d) Udział lasów w strukturze użytkowania ziemi w Izraelu przekracza 15%. 4. Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok fałszywego – literę F. (0–4 p.) a) W Europie Zachodniej dominuje intensywny chów
19 278
60 102
31
bydła w systemie oborowym lub oborowo-
107
188
18
-pastwiskowym. P
32 960
316 165
96
b) Chów bydła w Afryce Wschodniej związany jest z rozległymi pastwiskami i dużymi zasobami paszy.
Obliczenia: Pszenica 60 102 0000: 19 278 000 = 31 dt/ha Żyto 188 0000: 107 000 = 18 dt/ha Kukurydza 316 165 0000: 32 960 000 = 96 dt/ha
F c) W ostatnich latach, ze względu na rosnące zapotrzebowanie na włókna naturalne, zwiększa się pogłowie owiec. F
d) W Polsce w produkcji zwierzęcej dominuje chów trzody chlewnej oraz bydła na terenie Niziny Wielkopolskiej. P
5. Zaznacz zestaw, w którym podano nazwy krajów będących największymi producentami pszenicy na świecie. (0–1 p.) a) Chiny, Indie, Indonezja, Bangladesz. b) Rosja, Kanada, Hiszpania, Niemcy. c) Chiny, Indie, Rosja, Stany Zjednoczone. d) Stany Zjednoczone, Chiny, Brazylia, Meksyk.
Huta żelaza w Dąbrowie Górniczej Elektrownia wodna w Żarnowcu Zakłady przemysłu elektronicznego w Malezji
C
2
B
1
D
3
8. Podpisz literą A diagram kołowy przedstawiający największych producentów węgla kamiennego na świecie. (0–1 p.)
6. Uzupełnij schemat odpowiednimi literami, tak aby powstał ciąg przyczynowo-skutkowy dotyczący procesu modernizacji i restrukturyzacji przemysłu. (0–3 p.) A. Rozwój przemysłu high-tech. B. Rewolucje przemysłowe. C. Spadek zatrudnienia w przemyśle. D. Spadek znaczenia tradycyjnych gałęzi przemysłu i dostosowanie produkcji przemysłowej do wymagań globalnego rynku. E. Wprowadzanie technologii mniej szkodliwych dla środowiska. F. Dominacja przemysłu ciężkiego, głównie górnictwa, hutnictwa i energetyki. G. Postęp technologiczny i przemiany w gospodarce, zmiany potrzeb konsumentów. H. Automatyzacja i komputeryzacja produkcji oraz zmiana organizacji pracy. A
B
F
G
D
E
C H
7. Uzupełnij tabelę. Wpisz we właściwe miejsca litery odpowiadające czynnikom lokalizacji zakładów przemysłowych oraz cyfry odpowiadające typom lokalizacji, wybierając spośród podanych poniżej. (0–5 p.) Czynniki lokalizacji: A. baza surowcowa, B. dostęp do wody, C. baza energetyczna, D. znaczne zasoby siły roboczej, E. zaplecze naukowo-badawcze, F. duży rynek zbytu Typ lokalizacji: 1. przymusowa, 2. związana, 3. swobodna Zakład przemysłowy
Czynnik lokalizacji
Typ lokalizacji
Kopalnia węgla kamiennego
A
1
Masarnia
F
3
A
.......................
...
9. Podkreśl zdania dotyczące transportu samochodowego.
(0–1 p.)
a) Ma duże znaczenie w przewozie towarów na znaczne odległości. b) Umożliwia dostarczanie towarów od „drzwi do drzwi”. c) Jego konkurencyjność w stosunku do innych rodzajów transportu wiąże się z pojawieniem się tanich przewoźników, takich jak Wizzair czy Ryanair. d) Wywiera nieznaczny wpływ na degradację środowiska. e) Jego rozwój rozpoczął się w XIX w. wraz z opracowaniem metody rafinacji ropy naftowej. f) Wyróżnia się wysokim poziomem bezpieczeństwa.
10. Podkreśl prawidłowe dokończenie zdania. (0–1 p.) Największym portem morskim świata pod względem wielkości przeładunku jest a) Rotterdam. b) Szanghaj. c) Singapur. d) Houston.
11. Uzupełnij tabelę, wpisując obok nazwy obiektu nazwę miasta oraz państwa, w którym ten obiekt się znajduje. Wybierz nazwy spośród podanych niżej. (0–3 p.) Miasta: Londyn, Rzym, Paryż, Stambuł Państwa: Francja, Włochy, Turcja, Wielka Brytania
Obiekt
Forum Romanum
Miasto
Rzym
Państwo
Włochy
Luwr Tower Bridge
Paryż
Francja
Londyn
Wielka Brytania
grupa b
Globalna gospodarka ..............................................
..........
imię i nazwisko
Poniższy test składa się z 11 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 27 punktów. 1. Pogrupuj podane niżej czynniki rozwoju rolnictwa, wpisując odpowiadające im litery we właściwe miejsca tabeli. (0–3 p.) A. Długość okresu wegetacyjnego. B. Gwarantowane ceny skupu. C. Duży odsetek osób zatrudnionych w rolnictwie. D. Głębokość zalegania wód gruntowych. E. Nachylenie stoków. F. Struktura agrarna gospodarstw rolnych. Czynniki przyrodnicze
A, D, E
Żyto Kukurydza
Powierzchnia zasiewów (tys. ha)
Zbiory (tys. t)
Plony (dt/ha)
8 268
2 316
28
89
216
24
1 202
11 714
97
Obliczenia: Pszenica --> 23 166 0000: 8 268 000 = 28dt/ha Żyto --> 216 0000: 89 000 = 24dt/ha Kukurydza --> 11 714 0000: 1 202 000 = 97 dt/ha Odpowiedź: Zbożem dającym najwyższe plony jest kukurydza
(0–1 p.)
B, C, F
p.)
Pszenica
3. Dokonaj analizy wykresu przedstawiającego strukturę użytkowania ziemi w Azji i wybranych krajach, a następnie podkreśl zdanie prawdziwe.
Czynniki pozaprzyrodnicze
2. W poniższej tabeli przedstawiono wielkość powierzchni zasiewów oraz zbiorów trzech rodzajów zbóż w Kanadzie w 2010 r. Dokonaj niezbędnych obliczeń, a następnie podaj nazwę zboża, które daje najwyższe plony. (0–4
Zboże
................... klasa
a) W strukturze użytkowania ziemi w Mongolii dominują użytki zielone. b) Struktura użytkowania ziemi w Indiach jest zbliżona do struktury użytkowania ziemi w Japonii. c) Udział gruntów ornych w strukturze użytkowania ziemi w Izraelu przekracza 20%. d) Udział lasów w strukturze użytkowania ziemi w Chinach przekracza 20%.
4. Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok fałszywego – literę F. (0–4 p.) a) W Brazylii występuje połowa światowego pogłowia trzody chlewnej. F b) Naturalne pastwiska na obszarach górskich sprzyjają hodowli bydła mlecznego. P c) Chów bydła w Azji Południowej uwarunkowany jest względami religijnymi i kulturowymi. P
d) Głównymi producentami wełny na świecie
Zakład przemysłowy
są Australia i Nowa Zelandia. P
Kopalnia węgla brunatnego Piekarnia Huta miedzi w Legnicy Elektrownia wodna Porąbka-Żar Zakłady montażu sprzętu komputerowego w Chinach
5. Zaznacz zestaw, w którym podano nazwy krajów będących największymi producentami ryżu na świecie. (0–1
Czynnik lokalizacji
Typ lokalizacji
1 3 2 1 3
A F C B D
8. Podpisz literą A diagram kołowy przedstawiający największych producentów ropy naftowej na świecie. (0–1
p.) a) Chiny, Indie, Indonezja, Bangladesz. b) Rosja, Kanada, Hiszpania, Niemcy. c) Chiny, Indie, Stany Zjednoczone, Rosja. d) Stany Zjednoczone, Chiny, Brazylia, Meksyk.
p.)
6. Uzupełnij schemat odpowiednimi literami, tak aby powstał ciąg przyczynowo-skutkowy przedstawiający główne etapy industrializacji (rewolucje przemysłowe). (0–3 p.) A. Opracowanie metody rafinacji ropy naftowej przez I. Łukasiewicza oraz skonstruowanie żarówki przez T. Edisona. B. Skonstruowanie tranzystorów, półprzewodników i mikroprocesorów. C. Skonstruowanie maszyny parowej przez J. Watta, wynalezienie maszyny przędzalniczej, parowozu, lokomotywy, statku parowego. D. Automatyzacja i komputeryzacja produkcji. E. Rozwój przemysłu chemicznego oraz wzrost znaczenia hutnictwa wskutek zwiększonego zapotrzebowania na stal w wyniku dalszego rozwoju transportu. F. Ograniczenie roli tradycyjnych gałęzi przemysłu na rzecz przemysłu high-tech. G. Rozwój przemysłu włókienniczego, hutnictwa, górnictwa węgla oraz transportu. H. Skonstruowanie wysokoprężnego silnika przez R. Diesla w 1893 r. C
G
A
H
E
B
D
7. Uzupełnij tabelę, wpisując we właściwe miejsca litery odpowiadające czynnikom lokalizacji zakładów przemysłowych oraz cyfry odpowiadające typom lokalizacji, wybierając spośród podanych poniżej. (0–5 p.) Czynniki lokalizacji: A. baza surowcowa, B. dostęp do wody, C. baza energetyczna, D. znaczne zasoby siły roboczej, E. zaplecze naukowo-badawcze, F. duży rynek zbytu Typ lokalizacji: 1. przymusowa, 2. związana, 3. swobodna
.........................
A
9. Podkreśl zdania dotyczące transportu kolejowego.
(0–1
p.) a) Ma duże znaczenie w przewozie towarów na krótkich i średnich odległościach. b) Jest wykorzystywany głównie do przewozu towarów masowych (np. węgla, rud metali, zbóż). c) Główne szlaki handlowe prowadzą z rejonu Zatoki Perskiej do Ameryki Północnej i Europy Zachodniej. d) Cechuje go niski poziom bezpieczeństwa. e) Daje możliwość dostarczania towarów od „drzwi do drzwi”. f) Jego sprawne funkcjonowanie jest możliwe m.in. dzięki wprowadzeniu układu elektromagnesów (np. w Japonii, we Francji, w Niemczech). F
10. Podkreśl poprawne dokończenie zdania. (0–1 p.) Największym portem lotniczym świata pod względem liczby obsługiwanych pasażerów jest a) Heathrow w Londynie. b) O’Hare w Chicago. c) Arlanda w Sztokholmie. d) Hartsfield-Jackson w Atlancie.
11. Uzupełnij tabelę, wpisując obok nazwy obiektu nazwę miasta oraz państwa, w którym ten obiekt się znajduje. Wybierz nazwy spośród
podanych niżej.
(0–3
Obiekt
p.)
Ermitaż
Miasta: Paryż, Teby Zachodnie, Londyn, Petersburg Państwa: Francja, Egipt, Rosja, Wielka Brytania
Dolina Królów Notre Dame
Miasto
Petersburg Teby Zachodnie Paryż
Państwo
Rosja Egipt Francja