1 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Codex alimentarius θαη Εέα. Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό επιζηρέθει ζηε διαηροθή μας
Ση είλαη ε Εέα; Σν αξραηόηεξν ίζσο δεκεηξηαθό θαη βαζηθό ζπζηαηηθό ηεο δηαηξνθήο ησλ αξραίσλ. Αλαθέξεηαη θαη σο Εεηά, βξίδα, όιπξα, Emmer θαη νξηζκέλεο θνξέο ζπγρέεηαη κε ην αζπξνζίηη (γεξκαλ. Dinkel), ή ηε ίθαιε, ή αθόκα θαη κε ην θαιακπόθη, κηα θαη ε ιέμε Zea (Zea mais) είλαη ε επηζηεκνληθή νλνκαζία ηνπ αξαβνζίηνπ.
2 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Ζ ζξεπηηθή ηνπ αμία είλαη αδηακθηζβήηεηε, άιισζηε δελ είλαη ηπραίν πνπ ε εηπκνινγία ηεο ιέμεο “δείδσξνο” (απηόο πνπ δσξίδεη δσή) πξνέξρεηαη απν απηό ην δεκεηξηαθό. Απηό άιισζηε είλαη θαη ην θύξην δεηνύκελν ηεο “βειηίσζεο” ησλ ζηηεξώλ. Εεη (δεηαί (πιεζπληηθόο ηνπ δεηά)) + δώξνο (δώξνλ) [Λεμηθό ηεο Νέαο Διιεληθήο Γιώζζαο/ Γεώξγηνο Γ. Μπακπηληώηεο, Αζήλα, Κέληξν Λεμηθνινγίαο, 1998]. (Εεηά + δσξένκαη) δσξνύκελνο (δίδσλ, παξάγσλ) δεηάο [Λεμηθόλ Αξραίαο Διιεληθήο Γιώζζεο/ Ησάλλνπ Γξ. ηακαηάθνπ, Αζήλα, Βηβιηνπξνκεζεπηηθή, 1994]. Μεηά απν καθξόρξνλε ιεζκνληά, νη λεόηεξνη επηζηήκνλεο ην “αλαθάιπςαλ” μαλά θαη θπξίσο κεηά ηηο έξεπλεο ηνπ Άγγινπ Allen. Ζ δέα είλαη δεκεηξηαθό πνπ πεξηέρεη 40% καγλήζην επηπιένλ ησλ άιισλ δεκεηξηαθώλ. Σν ζπζηαηηθό απηό βνεζά ζηελ αληηκεηώπηζε ησλ θξακπώλ πνπ εκθαλίδνληαη ζπλήζσο κεηά απν πνιύσξε πνδειαζία. Δίλαη ζεκαληηθή νρη κόλν γηα ηηο ίλεο θαη ηα κέηαιια πνπ πεξηέρεη αιιά θπξίσο γηα ην καγλήζην πνπ ελεξγνπνηεί ηηο ελδπκαηηθέο δηαδηθαζίεο ηνπ κεηαβνιηζκνύ. Απνθαιείηαη καγλήηεο ηεο Εσήο. Σν πνζνζηό ηνπ ακηλνμένο ιπζίλε (Lycin) πνπ πεξηέρεη είλαη ην ζπζηαηηθό ησλ πξσηετλώλ πνπ απμάλεη ηελ πεπηηθόηεηα ηνπο, εληζρύεη ην αλνζνπνηεηηθό ζύζηεκα θαη είλαη ην βαζηθό ζηνηρείν ζηελ βηνρεκηθή ιεηηνπξγία ηνπ εγθεθάινπ. Βνεζάεη ζηελ απνξξόθεζε ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ (Ca, Mg θ.α.). Καηαζηέιιεη ηηο θιεγκνλέο πνπ ρξνλίδνπλ ζηνλ νξγαληζκό θαη θαηαζηξέθνπλ ηα πγηή θύηηαξα. Καηαζηέιιεη ηα έλδπκα ηνπ θαξθηληθνύ θπηηάξνπ (εκπνδίδεη ηελ αλάπηπμε θαη κεηάζηαζε ηνπ θαξθίλνπ). Ο Γαιελόο (γηαηξόο θαηά ηνλ 2ν αη. π.Υ.) αλαθέξεη ηελ όιπξα σο ην ηξίην ζε ζξεπηηθή αμία δεκεηξηαθό κεηά ην θξηζάξη θαη ην ζηηάξη, ελώ όπσο καο πιεξνθνξεί ν Γηνζθνπξίδεο (1νο αη. κ.Υ.) ζηελ επνρή ηνπ ήηαλ δηαδεδνκέλε κηα παλάξραηα ζπλήζεηα ησλ Διιήλσλ θαη ησλ Ρσκαίσλ: ε κίμε ρνλδξναιεζκέλσλ θόθθσλ δέαο θαη ζηηαξηνύ, πνπ ιεγόηαλ “θξίκλνλ”, θαη ην νπνίν ήηαλ έλα παρύξξεπζην ζξεπηηθό ξόθεκα πνπ νλνκαδόηαλ “πνιηόο” (ρπιόο). Ζ Εέα εμαθαλίζηεθε “κπζηεξησδώο” απν ηε δηαηξνθή καο. Σν 1928 ε θαιιηέξγεηά ηεο άξρηζε λα απαγνξεύεηαη ζηαδηαθά θαη κέρξη ην 1932 θαηαξγήζεθε ηειείσο ζηελ Διιάδα. Ζ ιέμε Εεηά, Εέα θηι εμαθαλίζηεθε αθόκα θαη απν ηα ιεμηθά. Ζ Εέα ππνβηβάζηεθε ζε δσνηξνθή. Οη ιόγνη δελ είλαη ζαθείο. Σν γηαηί παξακέλεη αδηεπθξίληζην. Σν ζηηάξη είλαη πην αληαπνδνηηθή θαιιηέξγεηα, αιιά ιηγόηεξν σθέιηκν γηα ηνλ νξγαληζκό. Ήηαλ ε εηζαγσγή ησλ αιεύξσλ ζίηνπ; Ήηαλ ην νηθνλνκηθό ζπκθέξνλ ή θάηη πην πνιύπινθν; ηα ιεμηθά (ειιεληθά) αθόκα θαη ζήκεξα ππάξρεη σο δσνηξνθή.
3 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Αιιά αο ην πάξνπκε απν ηελ αξρή. Ζ ΕΔΑ ( Triticum dicoccum ) είλαη έλα απν ηα αξραηόηεξα δεκεηξηαθά πνπ είλαη γλσζηά ζηνλ άλζξσπν. Γείγκαηα ηνπ βξέζεθαλ ζε αλαζθαθέο πξντζηνξηθώλ νηθηζκώλ ζε όιν ηνλ Διιεληθό ρώξν κε παιαηόηεξν απηό ηεο Μηθξάο Αζίαο πνπ ρξνλνινγείηαη 12000 έηε π.Υ. Ήηαλ έλα απν ηα πξώηα δεκεηξηαθά πνπ “εμεκέξσζε” ν άλζξσπνο θαη βαζηθό θαιιηεξγήζηκν είδνο ηεο πξώηκεο γεσξγίαο ηεο Δύθνξεο Ζκηζειήλνπ (Fertile Crescent), δειαδή ηεο Παιαηζηίλεο, ηεο πξίαο, ηνπ Δπθξάηε θαη ηνπ Σίγξε σο ηνλ Πεξζηθό θόιπν. Γείγκαηα ηεο εθκεηάιιεπζήο ηνπ πνπ ρξνλνινγνύληαη 10.000 ρξόληα πξηλ, έρνπλ βξεζεί θαη ζηελ Βόξεηα Αθξηθή. Ο κεξνο αλαθέξεηαη ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο δέαο ζηελ Λαθσληθή πεδηάδα “ππξνί ηε δεηαί η’ ήδ’ εύξπθαλέο θξί ιεπθόλ”. Γέζπνδε κέρξη ηηο αξρέο ησλ ηζηνξηθώλ ρξόλσλ κεηαμύ ησλ δεκεηξηαθώλ. Με ην πέξαζκα ηνπ ρξόλνπ επηιέρζεθαλ πην απνδνηηθέο θαη πην εύθνιεο θαιιηέξγεηεο δεκεηξηαθώλ, όπσο ην ζηηάξη θαη ην ξύδη. Έηζη ε θαιιηέξγεηα ηεο Εέαο είρε ζρεδόλ εμαθαληζζεί... Γηα ρηιηάδεο ρξόληα παξέκελε ην θπξηόηεξν δεκεηξηαθό ηεο Μέζεο Αλαηνιήο θαη ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Μεηέπεηηα αληηθαηαζηάζεθε απν ην Triticum turgidum (Durum) ην νπνίν πηζαλά λα δεκηνπξγήζεθε απν ην Triticum dicoccum κε κεηάιιαμε. Οη αγξόηεο πξνηίκεζαλ ην λέν απηό δεκεηξηαθό ιόγσ ηνπ όηη ν ζπόξνο απνρσξηδόηαλ απν ην θινηό κε κεγαιύηεξε επθνιία. Σν δεκεηξηαθό Triticum dicoccum ή αιιηώο Emmer ή aja όπσο νλνκάδεηαη ζηελ Αθξηθή, έθηαζε ζηελ Αηζηνπία πξηλ απν 5.000 ή θαη πεξηζζόηεξα ρξόληα θαη έρεη επηδήζεη κέρξη ηηο κέξεο καο. Έρεη επηδήζεη επίζεο ζε κηθξήο θιίκαθαο παξαγσγή θαη ζηελ (πάιαη πνηέ) Γηνπγθνζιαβία, Ηλδία, Σνπξθία, Γεξκαλία (Βαπαξία), Γαιιία θαη αιινύ. Αλαθνξά ζηελ Παιαηά Γηαζήθε: “31 Δθηππήζεζαλ δέ ην ιηλάξηνλ θαη ε θξίζε δηόηη ε θξίζε ήην ζηαρπσκέλε, θαη ην ιηλάξηνλ θαιακσκέλνλ 32 ν ζίηνο όκσο θαη ε δέα δελ εθηππήζεζαλ, δηόηη ήζαλ όςηκα”. [Έμνδνο 9: 31, 32]. Απν βξίδα (όιπξα ζην αξραίν θείκελν) παξαζθεπαδόηαλ ςσκί, ζε κέξεο πείλαο, θαζώο ήηαλ είδνο ζηηεξνύ δεύηεξεο ζεηξάο. Απηό ζπλέβε θαηά ηελ έβδνκε πιεγή ηεο Αηγύπηνπ. [Ζζαΐαο 28:25] Υξεζίκεπε θαη σο ηξνθή ησλ αιόγσλ, όηαλ αθόκα δελ είρε σξηκάζεη. Μπνξεί ηελ δέα λα ηελ ρξεζηκνπνηνύζαλ σο ηξνθή γηα ηα άινγα, αιιά γηα ηνπο Ρσκαίνπο ήηαλ ηξνθή εθζηξαηείαο. Καηά ηελ Οκεξηθή επνρή πηζαλνινγείηαη όηη ε Εέα ρξεζηκνπνηείην σο δσνηξνθή. Ο Ζξόδνηνο (5νο αη. π.Υ.) αλαθέξεη όηη νη Αηγύπηηνη παξαζθεύαδαλ ςσκί απνθιεηζηηθά απν δέα θαη πεξηθξνλνύζαλ ην ζηηάξη θαη ην θξηζάξη. Ο Θεόθξαζηνο (4νο αη. π.Υ.) δηαθξίλεη ζαθώο ηε δέα απν ηελ όιπξα, ραξαθηεξίδνληαο ηελ πξώηε σο ην πιένλ απνδνηηθόηεξν κεηαμύ πνιιώλ άιισλ δεκεηξηαθώλ. ύκθσλα, κε ηνλ Πιίλην ηνλ Πξεζβύηεξν θαη ηνλ Γηνλύζην ηνλ
4 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Αιηθαξλαζζέα, ε δεηά (όιπξα) είρε θαιιηεξγεζεί απνθιεηζηηθά σο ην κνλαδηθό δεκεηξηαθό απν ηνπο πξώηνπο Ρσκαίνπο ζηελ αξρή ηεο ηζηνξίαο ηνπο θαη απηό απνδεηθλύεηαη θαη απν ηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπο ζε όιεο ηηο ζξεζθεπηηθέο ηειεηέο ηνπο. Σέινο νθείισ κηα γελλαία αλαθνξά ζε ελα ζεκαληηθό γηα ην ζέκα καο βηβιίν κε ηίηιν, «Ο ΗΣΟΡΗΚΟ ΔΜΠΑΗΓΜΟ» . 443-451 ηνπ Γ. Γ. ΑΫΦΑΝΣΖ αλ θαη πξνζσπηθά δηαθσλώ κε έλα θνκκάηη ηνπ ηξόπνπ πξνζέγγηζεο ηνπ ζέκαηνο απν ηνλ ζπγγξαθέα. Οκάδα επηζηεκόλσλ έθζαζε εηο ηελ Θεζζαινλίθελ, όπνπ εύξηζθεο ηόηε αλζξώπνπο απν όιεο ηηο θπιέο. Ζξεύλεζε πξνζεθηηθά θαη εδεκνζίεπζε ην 1922 ην πξώην ζύγγξακκα δηά ηηο νκάδεο αίκαηνο θαη ηηο ηδηαηηεξόηεηεο εθάζηεο. Οη Έιιελεο είλαη θαηά πιεηνςεθία "0" νκάδνο θαη νη ππόινηπνη "Α" νκάδνο, νη Υάδαξνη είλαη "Β" νκάδνο θ.ιπ. Αξράο ηνπ 1923 ζηέιλνπλ εηο ηελ Θεζζαινλίθε έλα δεπγάξη ηαηξώλ δηά λα εμεηάζεη ηελ δηαηξνθήλ ησλ Διιήλσλ, επεξεαζκέλε απν ηνλ Ηππνθξάηε, ν νπνίνο έιεγε εηο ηνπο αζζελείο "θάξκαθν ζνπ είλαη ε ηξνθή ζνπ". Άξα απηνί εζθέθζεζαλ, έρεη θαζηεξώζεη εηο ηνλ Έιιελα πγηεηλή δηαηξνθή, πνηα είλαη όκσο ε βαζηθή ηξνθή; Οη εξεπλεηαί θαηέιεμαλ, ζύληνκα, όηη βαζηθή ηξνθή ησλ Διιήλσλ είλαη ην ςσκί. Σν ςσκί όκσο ησλ Διιήλσλ ήηαλ απν Εεηά θαη νρη απν ζηηάξη. Δηο ηα ρεκηθά εξγαζηήξηα ζπλέθξηλαλ γξήγνξα αιεύξη απν Εεηά θαη ηηάξη θαη κέρξη ην 1926 δηαπηζηώλνπλ όηη: Δηο ηνλ εγθέθαιν ηνπ αλζξώπνπ ππάξρεη έλαο αδέλαο κεγέζνπο δηδξάρκνπ ηνλ νπνίνλ νλόκαζαλ "Ακπγδαιή" ή "Ακύγδαια". Απηόο ν αδήλ δεκηνπξγεί ηελ κλήκελ θαη ηελ θαληαζίαλ εηο ηνπο αλζξώπνπο κε 300 δηαθνξεηηθέο πξσηεΐλεο (Ακηλνμέα). Απηέο νη πξσηεΐλεο δηά λα ζπλδεζνύλ κεηαμύ ησλ θαη λα δεκηνπξγήζνπλ ηα ζπκπιέγκαηα ηεο κλήκεο θαη λα δηαηεξεζνύλ απηά εηο ηνλ ρξόλνλ, ρξεηάδνληαη κίαλ δύλακηλ, κίαλ θόιια, δηά λα θνιιήζνπλ. Απηήλ ηελ θόιια ηελ πξνζθέξνπλ νη ηξνθέο καο θαη ηελ νλνκάδνπκε πξσηεΐλε ζηεξίμεσο, πνύ ζεκαίλεη ζπγθόιιεζηο θαη ζηαζεξνπνίεζηο ηεο κλήκεο. Σν ςσκί πνύ ηξώκε απν ην ηηάξη έρεη ηειείσο δηαθνξεηηθέο πξσηεΐλεο ζηεξίμεσο απν ην ςσκί απν ηε Εεηά. Δδώ αθξηβώο έγθεηηαη θαη ε δηαθνξά ηνπο. Δηο ην ηηάξη ππάξρεη άθζνλε ε γινπηέλε. Ζ γινπηέλε είλαη κηα ηζρπξή θόιια θαη ρξεζηκνπνηείηαη σο θπζηθή θόιια ππό ησλ αλζξώπσλ ζηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ. Ζ γινπηέλε όκσο σο πξσηείλε ζηεξίμεσο ησλ πξσηετλώλ ηνπ εγθεθάινπ δηά ηελ δεκηνπξγίαλ ηεο κλήκεο είλαη θαιή κελ, δηόηη δεκηνπξγεί ηζρπξάλ κλήκελ, αιιά πεξηνξηζκέλε, δηόηη ζπγθνιιά πεξηζζόηεξεο πξσηεΐλεο ησλ απαηηνπκέλσλ θαη πεξηνξίδεη ην απόζεκα απηώλ. Απνηέιεζκα είλαη λα πεξηνξίδεη ηελ κλήκελ εηο πνιύ ιίγεο εηθόλεο. Έηζη θαηαζηξέθεη ηελ θαληαζίαλ θαη ην δεκηνπξγηθό πλεύκα. Δίλαη δε εγθιεκαηηθή, δηόηη έκκεζα θαηαζηξέθεη ηελ πγείαλ, ην πλεύκα, ηελ πξόνδνλ θαη ηνλ πνιηηηζκόλ ηνπ αλζξώπνπ. Ζ γινπηέλε ηνπ ζηηαξηνύ θαηαζηξέθεη ηελ πγείαλ, ην πλεύκα, ηελ κεγαινθπίαλ, ηνλ πνιηηηζκόλ ηεο αλζξσπόηεηνο, δηόηη σο ηζρπξή θόιια επηθνιιάηαη εηο ηα ηνηρώκαηα όισλ ησλ αγγείσλ πνύ δηέξρεηαη, πεπηηθνύο ζσιήλεο, έληεξα, θιέβεο, αξηεξίεο θ.ιπ. Έλεθα ηνύηνπ παξαθσιύεη ηελ ζσζηήλ πέςηλ, ηηο θελώζεηο θαη ηελ θπθινθνξίαλ ηνπ αίκαηνο, κε ηηο αληίζηνηρεο επηβαξύλζεηο εηο ηελ πγείαλ. Δηο ηνλ εγθέθαινλ σο πξσηεΐλε ζηεξίμεσο θνιιά ηζρπξά ηηο πξσηεΐλεο ηεο κλήκεο κε απνηέιεζκα, όηη παξαζηάζεηο θαη ηδέεο εβίσζελ ην παηδί εηο ηελ ειηθίαλ 3-7 εηώλ, νζν ιαλζαζκέλεο θαη αλ είλαη, νζν πην δπλαηέο θαη μεθάζαξεο απνδείμεηο πεξί πιάλεο ηνπ θαη αλ ηνπ παξνπζηάζεηο αξγόηεξα, δελ πξόθεηηαη σο ελήιηθαο λα απνξξίςε ηηο απνζεθεπκέλεο κλήκεο θαη δνμαζίεο ηνπ, πεξί ζενύ, πνιηηηθήο, θ.ιπ. Γη’ απηό αθξηβώο νη ζξεζθείεο, νη Γηθηάηνξεο, νη έμνπζηαζηαί καο κε δηάθνξα ηερλάζκαηα θαη
5 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
σξαία ιόγηα πξνζπαζνύλ λα πνδεγεηήζνπλ ηα παηδηά απν κηθξή ειηθία θαη εζνθίζηεθαλ ηα θαηερεηηθά θαη ηηο πνιηηηθέο λενιαίεο. Οη Γηθηάηνξεο θαη νη ηξαπεδίηεο εηζήγαγνλ ηελ πνιηηηθήλ εηο ηα ζρνιεία κε πξόθαζηλ, δήζελ, ηελ πξνπαξαζθεπήλ ελήκεξσλ πνιηηώλ, ελώ ζηελ νπζία εθπαηδεύνπλ ηπθινύο δνύινπο ηνπ ηξαπεδηθνύ ζπζηήκαηνο. πνηνο απν εζάο πηζηεύεη εηο ηελ αλεμάξηεηνλ ζθέςηλ ησλ αλζξώπσλ, αο αγσληζζή δηα ηελ θαηάξγεζηλ ηνπ ζπλδηθαιηζκνύ εηο νια ηα ζρνιεία, πιελ ησλ παλεπηζηεκίσλ. Δπνκέλσο ε γινπηέλε ηνπ ζηηαξηνύ είλαη θαη ε ηξνρνπέδε ηεο εμειίμεσο θαη ηνπ πνιηηηζκνύ. Σαπηνρξόλσο, ηξνρνπεδεί θαη ηελ ειεπζέξαλ ζθέςηλ θαη πλεπκαηηθήλ άλνδνλ ηνπ άλζξσπνπ θαη ηνλ θαζηζηά δνύινλ ηνπ ηεξαηείνπ, ηνπ θαηεζηεκέλνπ, δηόηη αγσλίδεηαη θαη ζπζηάδεηαη δηα αμίαο πνπ ηνπ ελέπλεπζαλ ηα νξγαλσκέλα ζπκθέξνληα θαη όρη ε θύζηο. Δίλαη όινη νη αγώλεο ηνπ ελαληίνλ ησλ θπζηθώλ λόκσλ. Αληίζεηα ε πξσηεΐλε ζηεξίμεσο ηεο Εεηάο (πιεζπληηθόο Εεηαΐ) δηαζπάηαη απν ηα έλδπκα θαη αθνκνηώλεηαη ζαλ θαιή ηξνθή απν ηνλ νξγαληζκό. Απηό ην ραξαθηεξηζηηθό ηεο ηελ θάλεη πνιύηηκε εηο ηνλ αλζξώπηλν νξγαληζκό. Γηόηη ελώ ρξεζηκεύεη σο πξσηεΐλε "ζηεξίμεσο" εηο ηηο πξσηείλεο κλήκεο ηνπ εγθεθάινπ, δελ κπινθάξεη απηόλ, δελ δεκηνπξγεί ζηαζεξέο θαη αλαινίσηεο ελώζεηο ζαλ βαξύδηα ζηνλ έγθέθαινλ, σο ε γινπηέλε ηνπ ζηηαξηνύ, θαη αθήλεη ηνλ εγθέθαιν λα ιεηηνπξγή ειεύζεξα λα ζπιιακβάλε, λα ζθέπηεηαη λέεο ηδέεο, δνμαζίεο, λα δεκηνπξγεί όλεηξα, θαληαζία, επηζηήκε, θ.ιπ. Οη αξραίνη Έιιελεο ην εγλώξηδαλ πνιύ θαιά απηό, δη' απηό εθηξέθνλην κόλν κε Εεηά, εγλώξηδαλ όηη ε Εεηά ηξέθεη ην πλεύκα. Απηό καο ην ιέεη ν Αηζρύινο εηο ηνλ ύκλνλ ηνπ πξνο ηελ Γήκεηξα: "Γήκεηεξ ε ζξέςαζα ηελ εκήλ θξέλα είλαη κε άμηνλ ησλ ζσλ κπζηεξίσλ". Δπίζεο δελ θξάζζεη ηα αγγεία πνπ δηέξρεηαη, θιέβεο, αξηεξίεο, θ.ιπ. Γελ παξνπζηάδεη ηηο πνιιέο αζζέλεηεο πνύ παξνπζηάδεη ε γινπηέλε. Δπί πιένλ ε Εεηά πεξηέρεη άθζνλεο βηηακίλεο θαη πνιιά ηρλνζηνηρεία πνύ ρξεηάδεηαη ν νξγαληζκόο καο, ζπλ ην ακηλνμύ "Λπζίλε" ην πνιπηηκόηαην ζπζηαηηθόλ δηα ηνλ νξγαληζκό καο, πνύ ζήκεξα νη άλζξσπνη ην αγνξάδνπκε παλάθξηβα σο ζπκπιήξσκα ηεο δηαηξνθήο καο, ελσ ζα ην είρακε απν ην ςσκί ηεο Εεηάο δσξεάλ. Δθηνο ησλ αλσηέξσ ηα αξηνπαξαζθεπάζκαηα απν αιεύξη Εεηάο είλαη εύγεπζηα θαη αζπγθξίησο λνζηηκόηεξα απν ηα αληίζηνηρα κε αιεύξη ζηηαξηνύ. Δάλ θάηε ςσκί ή καθαξόληα απν Εεηά ζα εξσηήζεηε, ηνλ θξέκαζαλ νη Έιιελεο απηόλ πνπ ηνπο εζηέξεζε απηήλ ηελ αζύγθξηηε απόιαπζηλ; Θα πάξεηε ηελ απάληεζηλ όηη, ηνπ ζηήλνπλ ζπλερώο αλδξηάληεο ζε πιαηείεο, ζηελ Βνπιή θαη δίδνπλ ην όλνκα ηνπ ζηηο ιεσθόξνπο γηα λα κελ ην μεράζνπλ πνηέ. Καη ηόηε ζα δηεξσηεζήηε, ηη θηαίεη; Να θηαίεη άξαγε ε κεγάιε παλνπξγία θαη εκπεηξία ησλ θνζκνθξαηόξσλ κόλνλ, ή κήπσο ε δνπιηθόηεο ησλ κσξνθηιόδνμσλ θαη ινηπώλ νξγαλσκέλσλ ζηηο κπζηηθέο εηαηξείεο ησλ; Οη αξραίνη δελ έηξσγαλ ςσκί απν ζηηάξη. Σν ζηηάξη ην είραλ σο ηξνθή ησλ δώσλ θαη ην oλόκαδαλ ππξξό. Έηξσγαλ κόλνλ ςσκί απν Εεηά ή Κξηζάξη θαη ελ αλάγθε κόλνλ απν θξηζάξη αλάκεηθην κε ηηάξη. Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο έηξεθε ηελ ζηξαηηάλ ηνπ κόλν κε Εεηά, δηα λα είλαη νη άλδξεο ηνπ πγηείο θαη πλεπκαηηθά αλεπηπγκέλνη. Αλ νη αξραίνη Έιιελεο έηξσγαλ ςσκί απν ζηηάξη δελ ζα είραλ ηόζν ύςειήλ πλεπκαηηθήλ αλάπηπμηλ. Μόιηο νη θνζκνθξάηνξεο εδηάβαζαλ απηήλ ηελ έθζεζηλ ηεο επηηξνπήο, δίδνπλ εληνιή ην 1928 λα αλαηξεζή ακέζσο ε θαιιηέξγεηα Εεηάο ζηελ Διιάδα (θαη κόλνλ ζηελ Διιάδα). Γηα λα κεηώζνπλ κε ην ζηηάξη ηελ πλεπκαηηθήλ αλάπηπμηλ ησλ Διιήλσλ, κεηώλνληαο ηελ αληίιεςίλ ηνπο θαη νξγαλώλνληαο ηαπεηλήλ εθπαίδεπζηλ ησλ παηδηώλ ηνπο θαη δηδάζθνληαο ηηο πνιηηηθέο ηνπο εηο ηα ζρνιεία θαη πνιηηηθνπνηνύληεο ηα εηο ηα θόκκαηα πνπ απηνί ειέγρνπλ απόιπηα, γηα λα πνδεγεηήζνπλ πιήξσο εηο πξώηνλ ρξόλνλ ηνπο Έιιελαο. Δλώ ηώξα αλακεηγλύνληαο ηνπο κε αιινδαπνύο, ζέινπλ λα ηνπο εμαθαλίζνπλ
6 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
ηειείσο. Ναη άιια πσο ζα ην επηηύρνπλ απηό; Ακέζσο δίδνπλ εληνιήλ εηο ην ηέθλνλ ησλ ηνλ Βεληδέιν λα επηζηξέςε ζηελ Διιάδα θαη λα εμαθαλίζε ηελ Εεηά. Οπόηε βιέπνπκε ηνλ Βεληδέιν λα επηζηξέθε ζηελ Διιάδα κεηά απν 8 ρξόληα απηνεμνξίαο, λα αλαζθνπκπώλεηαη θαη λα νξκά ζαλ ιέσλ θαηά ηεο Εεηάο. Μέζα ζε 60 ρξόληα κόλνλ, ειινίσζαλ ηελ πλεπκαηηθήλ ππεξνρήλ ηνπ ζθέπηεζζαη ησλ Διιήλσλ, ηνπο έθαλαλ αδηάθνξνπο, άβνπινπο, κε κεηξίαλ αληίιεςηλ, θηιάζζελνπο θαη ηώξα κε ηνπο αιινδαπνύο επηδηώθνπλ ηνλ πιήξε αθαληζκό ηεο θπιήο ησλ, ελώ ζπγρξόλσο μνδεύνπλ δηζεθαηνκκύξηα δνιιάξηα νη θηιεύζπιαρλνη δηα λα κελ εμαθαληζζνύλ νη νρηέο, νη θόκπξεο, ηα πάληα θαη άιια δώα θαη εξπεηά. Πξνο ην ηέινο ηνπ 1928 ν "Δζλάξρεο" καο Βεληδέινο, πξνθαλώο κεηά απν θάπνηα εληνιή, κε ηεο Ακύλεο ηα Παηδηά, ηπθιά εηο ηνλ λνπλ θαη ηελ θξίζηλ, θαη δηςαζκέλα ην πσο λα επραξηζηήζνπλ θαιιίηεξα ηνλ αξρεγόλ ησλ εθήξπμαλ ηνλ πόιεκνλ θαηά ηεο Εεηάο θαη εθνξκήζαληεο αθαηακάρεηνη, ελίθεζαλ λίθελ ιακπξάλ θαη εηο βξαρύηαηνλ ρξόλνλ 4 εηώλ δελ ππήξρε εηο ηελ Διιάδα νύηε ελα ζππξί Εεηάο γηα ζπόξν. Δίπαλ εηο ηνλ ιαό όηη ε Εεηά είλαη δσνηξνθή (δη' απηό ηα ιεμηθά ηελ γξάθνπλ έθηνηε δσνηξνθή) θαη όηη είλαη βιαβεξή ζηελ πγεία. Απηό ην πξόβαιαλ έληνλα ηα ΜΜΔ θαη ζε 4 ρξόληα εμεθαλίζζε ε Εεηά. ινη νη Έιιελεο εγθαηέιεηςαλ ηελ Εεηά. Μόλνλ ελαο απν όινπο θξάηεζε ζπόξν Εεηάο. ήκεξα (2010) θαιιηεξγεί Εεηά κόλνλ ν Γ.Α. είο ελα ρσξηό θαη παξαζθεπάδεη καθαξόληα απν αιεύξη Εεηάο, ηα νπνία είλαη λνζηηκόηεξα απν ηα καθαξόληα ηνπ ζίηνπ. Σελ επίζεζίλ ηνπ θαηά ηεο Εεηάο ν "εζλάξρεο" καο ηελ ήξρηζε κε ηελ αζξόα εηζαγσγήλ αιεύξσλ ζίηνπ ππό ησλ θίισλ ηνπ. Οη θίινη ηνπ έγηλαλ πάκπινπηνη θαη εμέζπαζε ηόηε ην κέγα δηά ηελ επνρήλ θαη γλσζηό σο "θάλδαιν ησλ αιεύξσλ". Μέζα εηο 4 ρξόληα νη Έιιελεο είραλ μεράζεη ηελ Εεηά ηειείσο θαη νη θίινη ηνπ Βεληδέινπ έγηλαλ δηζεθαηνκκπξηνύρνη απν ηελ εηζαγσγή ησλ αιεύξσλ ηνπ ζίηνπ. Αλ ζήκεξα ζειήζεηε λα επαλαιάβεηε απηό γηα ην ζηηάξη ή θξηζάξη ή θάηη άιιν, δελ ζα ην πεηύρεηε νύηε ζε 50 ρξόληα. Σόζν πνιύ είρε ηπθιώζεη θαη πεηζαξρήζεη ν Βεληδέινο ηνπο νπαδνύο ηνπ. Απηό βέβαηα είλαη ερζξηθή ςπρνινγία. Θέινπλ ηνπο νπαδνύο ηνπο ηειείσο ηπθινύο ζηελ ζθέςηλ θαη δνύινπο. Καη δελ εξθέζζε κόλνλ εηο ηελ εμαθάληζηλ ηνπ ζπόξνπ ν "εζλάξρεο" καο, επέηπρε λα ζβήζε ηελ Εεηά απν ηελ κλήκελ θαη ηελ γιώζζαλ ησλ Διιήλσλ. Απηό ζα πε ηέιεηνλ έγθιεκα. Απνδείμεηο: Δζείο εγλσξίδαηε ηελ ιέμηλ Εεηά πξηλ ιίγα ρξόληα, όηαλ ήξρηζε λα πξνβάιεηαη απν εκάο ζηά θαλάιηα; Δπξήθαηε ηελ ιέμηλ ζε ιεμηθό πνύ ζπληάρζεθε κεηά ην 1930; Γελ ζα ηελ εύξεηε, κελ ςάρλεηε. Άιια θαη αλ θάπνπ ηελ εύξεηε, ζα ηελ εμεγεί σο δσνηξνθή... Μόλνλ εηο ηπρόλ αλαηππσζέληα παιαηά ιεμηθά ζα ηελ εύξεηε, ή εηο ην ησλ Άγγισλ "LINDELL & SCΟΣΣ", ην νπνίνλ δελ ηελ εμεγεί ζσζηά. Δηο ην "ΖΛΗΟ" πνύ είλαη πην ελήκεξν θαη ζνβαξό ιεμηθό γξάθεη: Εεηά ή Εεα... ηελ Εεαλ ηελ κάτδα πνύ είλαη ν γλσζηόο αξαβόζηηνο θαη θνηλώο αξαπνζίηη". Αξαβόζηηνο όκσο είλαη θνηλώο ην Καιακπόθη. Ζ Εεηά όκσο σο θπηό είλαη θάηη ζάλ ζηηάξη θαη θξηζάξη, δελ έρεη θακκία ζρέζηλ ζηελ όςηλ κε ην θαιακπόθη, άιια θαη ην ζππξί ηνπ είλαη σο ηνπ ζηηαξηνύ πηό πεπιαηπζκέλν θαη ρνλδξό. Ζ Εεηά κε ηνλ ίηνλ είλαη όπσο ε Νεξαηδηά κε ηελ πνξηνθαιηά. Αλ απν απόζηαζηλ 50-100κ. θνηηάδεηο ηελ Νεξαηδηά είλαη όκνηα κε ηελ πνξηνθαιηά. Καη ην λεξάηδη κε ην πνξηνθάιη, ελώ εμσηεξηθώο είλαη όκνηα, εηο ηελ πξαγκαηηθόηεηα έρνπλ κεγάιεο δηαθνξέο εηο ηα ζπζηαηηθά ησλ. Απηό αθξηβώο ζπκβαίλεη θαη κε ηνπο ζπόξνπο ηεο Εεηαο θαη ηνπ ηηαξηνύ. Γελ ζα έθαλε ν Η. Παζζάο απηό ην ιάζνο, εάλ δελ εμεθάληδε θαη ηελ βηβιηνγξαθία πεξί Εεηάο ν "εζλάξρεο" καο, όπσο ν ανύι Παύινο ηελ βηβιηνγξαθία ησλ αξραίσλ Διιήλσλ. Δθεί όκσο πνπ έκεηλα εκβξόληεηνο είλαη όηαλ δηάβαζα ηελ "Οδύζζεηα" ξαςσδία δ (4)-603-604, ην αξραίν: "Ω ελ κελ ισηόο πνιύο, ελ δε θύπεηξνλ ππξνί ηε δεηαί ηε ίδ' επξπθπέο θξίιεπθνλ". Ο Κ.
7 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Γνύθαο εξκελεύεη: "όπνπ ππάξρεη ηξηθύιιη πνιύ, θαη θύπεξη, θαη ζηηάξηα θαη δσνηξνθέο θη εύξύθπην θξηζάξη ιεπθό". Πσ! Πσ!... Ο θ. Γνύθαο ν εθιεθηόηεξνο εξκελεπηήο έθαλε ιάζνο; Δλώ νη "Διιελεο ρξεζηκνπνηνύζαλ ππξνύο (ζηηάξηα) γηά δσνηξνθέο θαη ηελ δεηά γηά ςσκί, εξκήλεπζε ηελ δεηά σο δσνηξνθέο, δηόηη ν Βεληδέινο είρε εμαθαλίζεη απν ηελ βηβιηνγξαθίαλ θαη απν ηελ κλήκελ ησλ Διιήλσλ ηελ δεηά ή δέα. Σν δεκεηξηαθό Εεηά ε θύζηο ην εδώξηζε εηο ηνπο ιανύο ηνπ Αηγαίνπ. Αξγόηεξα νη Έιιελεο κεηαλάζηεο ην κεηέθεξαλ θαη εηο άιιεο ρώξεο. Σν ζηηάξη ήην θπζηθό δεκεηξηαθό ησλ βνξείσλ πεξηνρώλ. Οη Έιιελεο ην έθεξαλ εηο ηελ Διιάδα θαη ην εθαιιηέξγεζαλ σο δσνηξνθή, αξθεηά ρξόληα πξό ηνπ Σξσηθνύ Πνιέκνπ, όηαλ ήξρηζαλ ην εκπόξην κε ηηο βνξείσο ηνπ Δπμείλνπ Πόληνπ ρώξεο. Οη Βόξεηνη ιανη αληί ρξεκάησλ, πνπ δελ είραλ, επιήξσλαλ ηα είδε πνπ εγόξαδαλ απν ηνπο Έιιελαο έκπνξνπο κε ζηηάξη θαη έηζη ήιζε εηο ηελ Διιάδα ην ζηηάξη. Δηο ην δηαδίθηπν, εάλ γξάςεηε ηελ ιέμηλ "Εεηά", ζά εθπιαγείηε. Θά δηαβάζεηε πάξα πνιιά, εηο ηελ παξάγξαθν "ΣΖΝ ΤΜΠΑΝΣΗΚΖ ΚΑΗ ΔΛΛΖΝΗΚΟΣΑΣΖ ΠΡΟΔΛΔΤΖ ΣΟΤ ΑΛΦΑΒΖΣΟΤ" (ύκλνη Οξθέσο, Οκεξηθά έπε, Μύζνη), δηαβάδνπκε: «Ζ πόιε ησλ Αζελώλ νλνκαδόηαλ θαη Εείδσξνο, δηόηη επί ηνπ εδάθνπο ηεο εθαιιηεξγείην εθηόο από ηελ ειαία θαη ην δεκεηξηαθό δεηά. Σν δεηά κε ην δήηα δειώλεη δσή, κε ην έςηινλ γηώηα ηελ καθξά πνξεία θαη κε ην άιθα πνπ είλαη ην πξώην ζηνηρείν ην άξηζηνλ, ηελ παξνπζία ηνπ Αηζέξα (ην ζηνηρείν πνύ βξίζθεηαη παληνύ θαη δνκεί ηα πάληα είλαη ν Αηζέξαο), άξα δεηά ζεκαίλεη καθξνδσία». Σελ Εεηά θνξηνεθθόξησλαλ απν ελα ιηκάλη ηνπ Πεηξαηώο πνπ εμ απηήο έιαβε ην όλνκα Εέα, θαη κέρξη ζήκεξα ην ιηκάλη νλνκάδεηαη Εέα. Καη ηώξα πσο επεβιήζε ε δεηά λα εξκελεύεηαη εηο νξηζκέλα ιεμηθά σο δσνηξνθή. Δηο ην δηαδίθηπν ρεηξηδόκελνη ηελ ιέμηλ "Εεηά" εηο ηελ ΗΛΗΑΓΑ - ξαςσδία Δ, ζηίρνη 121-240 δηαβάδνπκε: «...παξά δε ζθίλ εθάζησ δίδπγεο ίππνη εζηάζη θξί ιεπθόλ εξεπηόκελνη θαη όιπξαο» (195). Πηό θάησ ν κεηαθξαζηήο, ειαθξά ηε ζπλεηδήζεη, ή θαινπιεξσκέλνο κεηαθξάδεη: «...εηο θάζε ακάμη είλαη ζηκά δεπγαξσηά πνπιάξηα, ζηέθνπλ θαη ηξώγνπλ ηελ δεηά θαη ην ιεπθό θξηζάξη». Δδώ δνινθνλείηαη ε Εεηά, δηόηη ν κεηαθξαζηήο, κεηαθξάδεη ηελ δσνηξνθή "όιπξαο" εηο "δεηά". Οη κεηαγελέζηεξνη αληηγξάθνπλ απν απηό δεηά = όιπξαο = δσνηξνθή, ελώ ν κεξνο εγλώξηδε θαη ηα δύν, δεηά θαη όιπξαο, θαη έγξαθε πάληα ην νξζόλ, απηό πνπ ήζειε θαη έπξεπε λα δηδάμε. Δδώ γξάθεη ζαθώο: «θξη ιεπθόλ εξεπηόκελνη θαη όιπξαο». Ορη δεηά, όπσο ειαθξά ηελ ζπλείδεζηλ θαη βαξπηάηελ άγλνηα γξάθνπλ νη κεηαθξαζηαί. Απν ηηο έξεπλεο πνπ έθαλα, θαηέιεμα όηη όιπξα νλόκαδαλ ηνλ ζεκεξηλόλ ξνβνλ θνηλώο ξόβελ ή ην ξόβη. Πξόθεηηαη δηά ηελ πηό δπλαηή θαη αγαπεηή εηο ηα δώα ηξνθή. Οκνηάδεη κε ην βίθν (αγξηαξαθά). Δίλαη ε πηό ζξεπηηθή ηξνθή ησλ δώσλ, άιια είλαη βιαβεξή δηά ηνλ άλζξσπνλ. Ζ όιπξα εθαιιηεξγείην απν αξραηνηάησλ ρξόλσλ εηο ηελ Διιάδα σο δσνηξνθή. Ήην κεζνγεηαθό θπηό (Λεμηθό "ΖΛΗΟ", ιήκκα ξνβνο). Δίλαη ινγηθόλ λα θαηάιεμε κε ηνλ ρξόλν ε όιπξα εηο όξνβν. Δηο ην ιεμηθό "LINDELL & SCΟΣΣ" ζα ηελ βξήηε σο ίθαιηλ ε Αγξηνζίθαιηλ, απηήλ ηελ ζύγρπζηλ εθαιιηέξγεζαλ νη θηιέιιελεο... δηά λα μεράζνπκε ηελ Εεηά. Ζ Εεηά θαιιηεξγείηαη ζήκεξα εηο πνιιέο ρώξεο ηεο Δπξώπεο θαη εηο ηνλ Καλαδά εηο κεγάιελ έθηαζηλ, θέξεη δε όλνκα αλάινγν ηεο γιώζζεο έθαζηεο ρώξαο. Οη Ηηαινί ηελ νλνκάδνπλ Faro, νη Γεξκαλνί Dingel, θ.η.ι. Οη Έιιελεο εηζάγνπκε ζήκεξα αιεύξη Εεηά απν ηελ Γεξκαλία κε ην όλνκα Νηίλγθει, σο κε πεξηέρνλ γινπηέλε, αληί 6,45 Δπξώ, ήηνη ην αγνξάδνπκε δέθα θνξέο αθξηβώηεξα απν ην ζηηαξέλην. ηηο κέξεο καο, θαιιηεξγείηαη ζε θάπνηεο ρώξεο θαη είλαη ηδηαίηεξα δεκνθηιήο ζηελ Ηηαιία (farro) θαη ζηε Γεξκαλία (emmer). Σα δπκαξηθά απν Εέα κπνξεί λα ηα αλαδεηήζεη θαλείο ζηα θαηαζηήκαηα βηνινγηθώλ πξντόλησλ.
8 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
ΔΜΠΟΡΟΗ ΕΔΑ ΑΠΟ ΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟ: -ΥΡΖΣΟ ΚΟΜΗΓΖ 6996034750 ΠΟΡΟΗ ΟΓΔΗΑ 2012 -ΥΡΖΣΟ ΜΠΔΖ 6981245857 ΑΛΔΤΡΗ ΚΑΗ ΠΟΡΟΗ -ΑΛΛΛΖΛΔΓΓΤΟΝ 2105141443 ΑΓ. ΟΦΗΑ 50 ΚΟΛΩΝΟ (ΠΗΩ ΣΑΘΜΟΤ ΛΑΡΗΖ) -ΚΑΚΟΑΗΟ ΑΝΑΣΑΗΟ 2422023363 ΑΛΔΤΡΗ ΚΑΗ ΠΟΡΟΗ -ΠΑΣΡΗΩΣΗΚΟ ΜΔΣΩΠΟ ΝΗΚΖ 33 ΤΝΣΑΓΜΑ ΑΘΖΝΑ 2103311642 (ΦΑΞ. 2103311652) Αλεύρι δέας (ολικής) αρταία ποικιλία
Πλεροθορίες Προϊόνηος
9 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Ζ Εέα είλαη έλα από ηα αξραηόηεξα δεκεηξηαθά πνπ είλαη γλσζηά ζηνλ άλζξσπν. Γείγκαηά ηνπ έρνπλ βξεζεί ζε αλαζθαθέο πξντζηνξηθώλ νηθηζκώλ ζε όιν ηνλ ειιαδηθό ρώξν, κε παιαηόηεξν απηό ηεο Μηθξάο Αζίαο πνπ ρξνλνινγείηαη ζηα 12.000 ρξόληα π.Υ. Αλαθέξεηαη θαη σο Εεηά. Υαξαθηεξίδεηαη από "al dente" πθή θαη θαξπνεηδή γεύζε, είλαη ρνξηαζηηθή θαη επθνινρώλεπηε. Οη έξεπλεο έδεημαλ όηη ε Εέα πεξηέρεη 40% πεξηζζόηεξν καγλήζην από ηα άιια δεκεηξηαθά. Σν καγλήζην επηπιένλ ελεξγνπνηεί ηηο ελδπκαηηθέο δηαδηθαζίεο ηνπ κεηαβνιηζκνύ. Πεξηέρεη δε πςειά πνζνζηά ηνπ ακηλνμένο ιπζίλε πνπ θαζηζηά ηα δπκαξηθά πνπ παξάγνληαη από ηε Εέα, ηδηαίηεξα εύπεπηα. Μνλν νιηθήο άιεζεο πινπζην ζε θπηηθέο ίλεο, βηηακίλεο (θπξίσο ηνπ ζπκπιέγκαηνο Β) θαη κεηαιιηθά ζηνηρεία. Πξόζθαηε έξεπλα έδεημε όηη ηα πξντόληα νιηθήο άιεζεο έρνπλ επίζεο θαη πξνβηνηηθέο ηδηόηεηεο. Ζ θαηαλάισζε ηξνθίκσλ πινύζησλ ζε πξνβηνηηθά έρεη ζπζρεηηζζεί κε κεησκέλν θίλδπλν εκθάληζεο θαξθίλνπ ηνπ εληέξνπ θαη άιισλ λόζσλ ηνπ γαζηξεληεξηθνύ, αιιά θαη κε κείσζε ησλ επηπέδσλ ρνιεζηεξόιεο. Σα δεκεηξηαθά Εέαο ζπκβάιινπλ ζηε δηαηήξεζε ελόο θπζηνινγηθνύ ζσκαηηθνύ βάξνπο. Δίλαη πινύζηα ζε πδαηάλζξαθεο ρακεινύ γιπθαηκηθνύ δείθηε. Απηό ζεκαίλεη όηη απνξξνθώληαη αξγά θαη απειεπζεξώλνπλ κηθξή πνζόηεηα γιπθόδεο ζην αίκα. Δηζη, καδί κε ηηο θπηηθέο ίλεο, απμάλνπλ ην αίζζεκα ηνπ θνξεζκνύ θαη δηαηεξνύλ ην αίζζεκα ηεο πιεξόηεηαο γηα κεγαιύηεξν ρξνληθό δηάζηεκα. Ρπζκίδνπλ θαιύηεξα ηε γιπθόδε ζην αίκα, κε απνηέιεζκα λα απνηεινύλ όπιν ζηελ πξόιεςε αιιά θαη αληηκεηώπηζε ηνπ αθραξώδε Γηαβήηε. 1 θηιό Σιμή: €4.90 Βάρος Προϊόνηος: 1.000 Kg Γσξεάλ παξάδνζε εληόο Αηηηθήο Σει. Δπηθνηλσλίαο 210-9216782 (http://www.ebio.gr)
10 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
ΛΗΓΑ ΛΟΓΗΑ ΓΗΑ ΣΟ codex alimentarius Δάλ ππάξρεη έλα εξγαιείν κε ην νπνίν κπνξείο λα ειέγμεηο απόιπηα ηνλ άλζξσπν, απηό είλαη ε ίδηα ηνπ ε ηξνθή, ην αγαζό κε ην νπνίν εμαζθαιίδεη ηελ επηβίσζε ηνπ. Πίζσ απ’ ηνλ πεξίθεκν δηαηξνθηθό θώδηθα θξύβεηαη κηα εθηαιηηθή πξαγκαηηθόηεηα. Ο θώδηθαο ηζρύεη επίζεκα από ην 1963 κε ηε ζύκπξαμε ηνπ νξγαληζκνύ Σξνθίκσλ θαη Γεσξγίαο (FAQ) θαη ηνπ Παγθόζκηνπ Οξγαληζκνύ Δκπνξίνπ (ΠΟΔ), όπνπ θαη δεκηνπξγήζεθε ε επηηξνπή πνπ ιεηηνπξγεί πίζσ απ’ ηνλ θώδηθα, επηηξνπή ε νπνία ππάγεηαη ζηνλ Ο.Ζ.Δ. … ΗΣΟΡΗΑ ΣΟΤ ΚΩΓΗΚΑ Ζ ηζηνξία ηνπ θώδηθα alimentarius αξρίδεη ην 1893 ζηελ Απζηξννπγγαξία. Αηηία ήηαλ ηα πξνβιεκαηα πνπ είραλ πξνθύςεη θαηά ηελ εθδίθαζε ππνζέζεσλ γηα ζέκαηα δηαηξνθήο θαη ηξνθίκσλ ηα νπνία έθαλαλ επηηαθηηθή ηελ αλάγθε λα ππάξμεη έλαο θνηλόο θαλνληζκόο. Ο θαλνληζκόο απηόο, εθαξκόζηεθε επηηπρώο έσο ην 1918, όηαλ δηαιύζεθε ε Απζηξννπγγαξία. Ο θώδηθαο όκσο δελ μεράζηεθε. Υξόληα αξγόηεξα έθαλε θαη πάιη ηελ εκθάληζή ηνπ ζε έλα εληειώο δηαθνξεηηθό πλεύκα ηνπ ειέγρνπ ηνπ πιεζπζκνύ κέζα από ηε δηαηξνθή. Ηζύλσλ λνπο ηεο λέαο ηδέαο ήηαλ ν Fritz derMeer. Πξόεδξνο ηεο εηαηξίαο I.G.FARBEN (δείηε ζρεηηθά κε ηελ εηαηξία θαη εδώ Φζόξην: δειεηήξην ζηελ νδνληόπαζηα & ην λεξό -κέξνο 2ν.). Ζ εηαηξία I.G.FARBEN θαηαζθεύαδε όπια, ππξνκαρηθά γηα ην λαδηζηηθό ζηξαηό θαζώο θαη εηδηθό ην αέξην καδηθήο εμόλησζεο ησλ θξαηνύκελσλ. Ο Fritz derMeer θαηαδηθάζηεθε ζηε δίθε ηεο Νπξεκβέξγεο γηα πνιιαπιά εγθιήκαηα θαηά ηεο αλζξσπόηεηαο αιιά ιίγα ρξόληα κεηά απνθπιαθίζηεθε. Λίγνπο κήλεο κεηά πξόηεηλε ηελ επαλαθνξά ηνπ θώδηθα Alimentarius σο κέζν ειέγρνπ ηνπ πιεζπζκνύ κέζσ ηεο ηξνθήο. Ο ΟΖΔ κε απόθαζε ηνπ, ην 1962 ελεξγνπνηεί μαλά ηνλ θώδηθα κε ην επηρείξεκα ηεο πξνζηαζίαο ησλ θαηαλαισηώλ. Ζ “θνληθή” εηαηξία ηνπ δελ εμαθαλίζηεθε, αιιά δηαζπάζηεθε ζε ηξεηο λέεο κεγάιεο εηαηξείεο θαξκάθσλ: ηηο πνιύ γλσζηέο Bayer, Hoechst θαη Basf! Ο ΝΔΟ ΣΡΟΠΟΠΟΗΖΜΔΝΟ ΚΩΓΗΚΑ (USA: Νόκνο S-510) Σν ζέκα δε ζα ήηαλ θνβεξό αλ ν θώδηθαο όλησο αθνινπζνύζε ηελ αξρηθή ηνπ ινγηθή. Ο θώδηθαο αλαγξάθεη πιένλ κόλν ηα δηαηξνθηθά είδε πνπ επηηξέπνληαη θαη νξίδεη απηνκάησο παξάλνκε θάζε παξέθθιηζε απ’ ηα επηηξεπόκελα. Έσο θαη ζήκεξα ε πηνζέηεζε όισλ ησλ δηαηάμεσλ ηνπ θώδηθα δελ ήηαλ ππνρξεσηηθή γηα όια ηα θξάηε. Ωζηόζν, κεηά θαη ηελ ηειεπηαία ζπλεδξίαζε ηεο επηηξνπήο ην 2008 ζηελ Διβεηία, όπνπ νη ΖΠΑ ηέζεθαλ επηθεθαιήο ηεο επηηξνπήο, νη παξάγξαθνη γηα ηα πνιπβηηακηλνύρα ηξόθηκα ελεξγνπνηήζεθαλ θαη ε εθαξκνγή ηνπ θώδηθα γίλεηαη πιένλ ππνρξεσηηθή γηα όιεο ηηο ρώξεο ηνπ ΠΟΔ (Παγθόζκηνο Οξγαληζκόο Δκπνξίνπ). Κάζε ρώξα πνπ ζα ππνδερηεί ηνλ θώδηθα ζα είλαη ππνρξεσκέλε λα κελ εκπνδίδεη κε θαλέλα ηξόπν ηελ ειεύζεξε εηζαγσγή γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλσλ πξντόλησλ, δώσλ θαη επηθίλδπλσλ ρεκηθώλ. Οπνηαδήπνηε αληίζηαζε ζηνλ θώδηθα ζα ζεσξείηαη ζπγθαιπκκέλε παξεκπόδηζε ηνπ εκπνξίνπ θαη ζα έρεη σο ζπλέπεηα νηθνλνκηθέο
11 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
θπξώζεηο γηα ηε ρώξα πνπ ζα αληηδξάζεη. Δπίζεο ε ρώξα εθείλε δε ζα κπνξεί λα εηζάγεη ή λα εμάγεη θαλέλα πξντόλ δηαηξνθήο. ηελ Διιάδα εηζάγνπκε ην 60% ηεο δηαηξνθήο καο. Μηα αληίζηαζε ινηπόλ ζηνλ θώδηθα ζα ζήκαηλε νηθνλνκηθή θαηαζηξνθή. Λύζε ππάξρεη αλ αμηνπνηήζνπκε ηηο θαιιηεξγήζηκεο εθηάζεηο αιιά πιένλ δελ ππάξρνπλ θίλεηξα εμαζθάιηζεο θαη δηαβίσζεο ηνπ αγξόηε θη έηζη ε γε εζειεκέλα εξεκώλεη γηα λα δνζεί κηα λύρηα ζε επηηήδεηνπο. Ζ Διιάδα εθηόο ηνπ όηη ζπκκεηέρεη ζηνλ ΠΟΔ , ηπγράλεη λα είλαη κέινο ηεο επξσπατθήο έλσζεο, πνπ ζεκαίλεη όηη επίζεκνο δηαπξαγκαηεπηήο ζε όιεο ηηο ζπκθσλίεο είλαη ε επξσπατθή επηηξνπή. Οη ππεύζπλνη ζηελ Διιάδα ηεξνύλ ζηγή ηρζύνο. Γλσξίδνπλ αιιά επηθαινύληαη ηε ζέζε ηνπο θαη δε ζέινπλ λα κηιήζνπλ (πξόεδξνο ΔΦΔΣ θ.α.) ΣΗ ΑΛΛΑΕΔΗ ΣΖ ΓΗΑΣΡΟΦΖ ΜΑ Με ηελ εθαξκνγή ηνπ θώδηθα, βηηακίλεο A, B, C, D, ηρλνζηνηρεία όπσο ν ςεπδάξγπξνο θαη ην καγλήζην ζα είλαη παξάλνκα, όηαλ νη πνζόηεηέο ζα είλαη ζεξαπεπηηθέο. Ο λένο θώδηθαο ζα απαγνξεύεη ηε ρξήζε ζξεπηηθώλ νπζηώλ όπσο βηηακίλεο ή κέηαιια νη νπνίεο ιακβάλνληαη γηα πξόιεςε ή ηελ αληηκεηώπηζε θάπνηαο πάζεζεο. Απηέο νη νπζίεο ζα ραξαθηεξίδνληαη σο ηνμηθέο θαη δειεηήξηα. Απηό ζεκαίλεη όηη ζα απαγνξεύεηαη αθόκε θαη ε ζπληαγή γηαηξνύ, πνπ δίλεη ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή θάξκαθα κε βηηακίλεο, αθόκα θη αλ θάπνηνο ηα έρεη πξαγκαηηθά αλάγθε. πγθεθξηκέλα ε δνζνινγία ζα πεξηνξίδεηαη κνλό ζην 15% ηεο ζπληζηώκελεο πνζόηεηαο. Ζ ζεξαπεία ζα ππάξρεη κε άιια θάξκαθα ησλ εηαηξηώλ ηα νπνία ζα θνζηίδνπλ πνιύ πεξηζζόηεξν. Σν ίδην απαγνξεπκέλεο ζα είλαη θαη νη δηαηξνθηθέο ζπκβνπιέο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ ελίζρπζε ηεο δηαηξνθήο, κέζσ ηεο ιήςεο ζξεπηηθώλ νπζηώλ. Σα ηξόθηκα ζα ππνβάιινληαη ππνρξεσηηθά ζε ειέγρνπο γηα ηηο πνζόηεηεο πνπ εκπεξηέρνπλ θαη ζα ηξνπνπνηνύληαη κε αθηηλνβνιία, έηζη ώζηε λα απνβάιινπλ νπνηαδήπνηε πιενλάδνπζα “ηνμηθή” νπζία. ε ιίζηα ησλ ζξεπηηθώλ νπζηώλ πνπ ζα επηηξέπνληαη ζα είλαη αξθεηά πεξηνξηζκέλε. Δθηόο ηνπ όηη ν θώδηθαο ζα ζέζεη εθηόο ιίζηαο, ζεκαληηθά ζπζηαηηθά γηα ηελ αλζξώπηλε δηαηξνθή, ηελ ίδηα ζηηγκή πξνζηίζεληαη ζ’ απηέο θάπνηεο επηβιαβείο νπζίεο, όπσο γηα παξάδεηγκα ην θζόξην, ην νπνίν παξάγεηαη από βηνκεραληθά απόβιεηα. Ήδε ην 66% ηνπ λεξνύ ησλ ΖΠΑ θζνξηώλεηαη. [Σν θζόξην πξσηνρξεζηκνπνηήζεθε ζην Γθνπιάγθ επεηδή αλαθαιύθζεθε όηη νη θξαηνύκελνη πνπ έπηλαλ λεξό κε θζόξην ήηαλ ζπγθαηαβαηηθνί θ κπνξνύζεο έηζη εύθνια λα ηνπο ειέγμεηο θαη λα ηνπο ρεηξαγσγήζεηο. Πιένλ ην ζπλαληάκε ζρεδόλ ζε όιεο ηηο νδνληόθξεκεο θ αξθεηά θξάηε πιένλ θζνξηώλνπλ ην λεξό]. Πέξα από ηε ιίζηα ησλ παξάλνκσλ “ηνμηθώλ” ζπζηαηηθώλ ησλ ηξνθώλ, ε επηηξνπή Alimentarius αλνίγεη ην δξόκν ζηα γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλα ηξόθηκα, αιιά θαη δώα πνπ ζα παξάγνπλ ηελ ηξνθή καο.
12 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Ο λένο θώδηθαο πξνβιέπεη όηη νη αγειάδεο πνπ ζα παξάγνπλ ηα γαιαθηνθνκηθά πξντόληα, ζα ιακβάλνπλ ππνρξεσηηθά ηελ απμεηηθή νξκόλε rBGH ηεο δηαβόεηεο πνιπεζληθήο Monsato. Ήδε ην αγειαδηλό γάια απνηειεί ην λνύκεξν 1 θίλδπλν αζζελεηώλ ηνπ πιαλήηε. Κάζε δών πνπ ζα ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δηαηξνθή καο ζα πθίζηαηαη αγσγή κε ππνθιηληθά αληηβηνηηθά θαη απμεηηθέο νξκόλεο επίζεο ππνρξεσηηθά. Ο θώδηθαο απαηηεί θάζε είδνπο ηξνθήο λα πθίζηαηαη επεμεξγαζία κε αθηηλνβνιία εθηόο θ αλ θαηαλαιώλεηαη σκό θαη ζε ηνπηθό επίπεδν. Ο θώδηθαο ζπκπεξηιακβάλεη θπζηθά θαη ηα βηνινγηθά πξντόληα πνπ πιένλ βηνινγηθά ζα ζεσξνύληαη όηαλ θαη ζε απηά έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί θηεληαηξηθά θάξκαθα, απμεηηθέο νξκόλεο θηι. θαηά ζπλεπεία κάιινλ νπνίνο ζέιεη ζα ην βαθηίδεη βηνινγηθό. Αθόκε θαη εμαηξεηηθά επηθίλδπλα εληνκνθηόλα όπσο ην DDT, γηα ην νπνίν ζην παξειζόλ είρε δεκηνπξγεζεί ζάινο όηαλ απνδείρηεθε ε θαξθηλνγόλα επίδξαζή ηνπ, ζα εηζαρζνύλ θαη πάιη ζην εκπόξην. Σν DDT, ε δηειδξίλε ε αιδξίλε, ην εμαρισξνβελδόιην θαη ην camphechlor θξίζεθαλ από 176 ρώξεο επηθίλδπλα θαη απαγνξεπηήθαλ ην 1991 ζηε ζύλνδν ηεο ηνθρόικεο. Καη όκσο, επηζηξέθνπλ θαλνληθά θαη κε ην λόκν 7 απ’ ηα 9 απαγνξεπκέλα επηθίλδπλα εληνκνθηόλα!!! Πνιιέο ιεηηνπξγίεο θαη ζπζηήκαηα ελδύκσλ ηνπ αλζξώπνπ κνηάδνπλ κε απηά ησλ εληόκσλ, νπόηε ν λνώλ λνεηό…δηαθνξέο παζήζεηο πνπ νθείινληαη ζηελ ππνδηαηξνθε θαη ζηνπο πξναλαθεξζέληεο παξάγνληεο, είλαη νη πιένλ επηθεξδείο όπσο ν θαξθίλνο, ν δαραξώδεο δηαβήηεο, θαξδηαγγεηαθέο παζήζεηο θ.α. Άιιε κηα νπζία πνπ ζα επηηξέπεηαη κε ην λέν θώδηθα, είλαη ε αθιαηνμίλε, θαζώο επίζεο θαη ε ζπζζώξεπζή ηεο ζε πςειά πνζνζηά ζην γάια. Ζ ζπγθεθξηκέλε νπζία είλαη ε δεύηεξε πην θαξθηλνγόλα θαη ζπλαληάηαη ζε κνπριηαζκέλεο δσηθέο ηξνθέο. Δίλαη εύθνιν λα αληηιεθζεί θάπνηνο ηα ηεξάζηηα νηθνλνκηθά ζπκθέξνληα πνπ θξύβνληαη πίζσ απ’ ηνλ θώδηθα. ζπκίδνπκε, όηη ν εκπλεπζηήο ηνπ θώδηθα ήηαλ ν ηδξπηήο ηξηώλ παλίζρπξσλ ζήκεξα θαξκαθνβηνκεραληώλ. Δ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΟΓΖΓΗΑ ΣΖ ΔΤΡΩΠΑΪΚΖ ΔΝΩΖ ΓΗΑ ΣΑ ΦΤΣΗΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ ΣΗ 1-4-2011 Ο θώδηθαο δηαηξνθήο εδώ θαη πεξηζζόηεξν από 10 ρξνληά επηηαρύλεηαη θαη επεθηείλεηαη. 185 ρώξεο έρνπλ ελζσκαηώζεη ηνλ θώδηθα δηαηξνθήο ζηα λνκηθά ηνπο ζπζηήκαηα. ηελ πιήξε εθαξκνγή ηνπ αλ θαηαθέξνπλ λα πεξηνξίζνπλ ηηο αληηδξάζεηο καο, ζα είλαη θαηαζηξεπηηθέο γηα ηελ αλζξσπόηεηα θαη γεληθά γηα ηε δσή καο. Πξνο ην παξόλ γίλνληαη “εκβνιηαζκνί” κε νδεγίεο πξνο ηα θξάηε, κε ζέζπηζε λόκσλ πνπ θαιιηεξγνύλ ην έδαθνο γηα ηελ πιήξε εθαξκνγή ηνπ. Ίζσο απ’ ην 2017 λα δνύκε πξάκαηα θαη ζάκαηα. Από 1 Απξηιίνπ 2011 κπαίλεη ζε εθαξκνγή κηα νδεγία ηεο επξσπατθήο έλσζεο ε νπνία ζα εθαξκνζηεί θαη απ’ ηελ Αγγιία, ε νπνία πεξηιακβάλεη ηα θαξκαθεπηηθά παξαδνζηαθά πξντόληα θπηηθήο πξνέιεπζεο. ηελ Διιάδα ςεθίζηεθε από “επηηξνπή”, θαηά ηνλ πξνζθηιή ηξόπν, πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξείηαη ε αλσλπκία. Απ’ ηηο 1 Απξηιίνπ 2006 θαη γηα ηα επόκελα 5 ρξνληά δόζεθε
13 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
πεξηζώξην λα θαηνρπξσζνύλ θπηηθά πξντόληα. Καηνρπξώζεθαλ ινηπόλ κόιηο 183. Μνλό απηά ηα πξντόληα απνηεινύλ εκπνξεύζηκν είδνο θαη θαηά “λαπνιεόληεην” λνκό ην εκπόξην άιισλ θπηηθώλ πξντόλησλ πνπ δελ πεξηιακβάλεη ε ιίζηα είλαη παξάλνκν, επνκέλσο δε ζα ππάξρεη ζηα ξάθηα ησλ θαηαζηεκάησλ. Αλ ππάξμεη θαηαλάισζε θάπνηνπ θπηηθνύ πξντόληνο ζην ζπίηη, πνπ δελ πεξηιακβάλεηαη ζηε ιίζηα θαη σο εθ ηνύηνπ δελ έρεη πεξάζεη από έιεγρν θαξκαθνβηνκεραλίαο, ν θαηαλαισηήο κπνξεί λα έρεη πξόβιεκα κε ην λόκν. Ναη, κπνξεί λα κελπζεί π.ρ. κηα κεηέξα γηα ην ηζάη πνπ έθηηαμε ζην παηδί θαη απηό έπαζε ελδερνκέλσο κηα άζρεηε αξξώζηηα θηι. (…) Σν θπηηθά πξντόληα έρνπλ ειάρηζην θόζηνο παξαγσγήο θαζώο είλαη πξντόληα ηεο θύζεο. εθόζνλ όκσο εκπνξεπηνύλ σο εθρύιηζκα, επεμεξγαζία, ζπζθεπαζία θηι από ηηο θαξκαθεπηηθέο εηαηξίεο, αλεβαίλεη 1000 θνξέο πάλσ ε αμία ηνπο. 1 ζηξέκκα ειιεληθήο αγξίαο θύζεσο ε θαξκαθεπηηθή εηαηξία ππνινγίδεηαη όηη κπνξεί λα έρεη θέξδνο ην ρξόλν από 10000-20000 . Πξόζθαηα ε θπβέξλεζε ζέιεζε λα ςεθίζεη λνκό γηα ηηο πεξηνρέο λαηνύξα νη νπνίεο ήδε θαηαιακβάλνπλ ην 23% ηεο Διιάδνο όηαλ ζηα ππόινηπα θξάηε ηνπ θόζκνπ δελ ππεξβαίλεη ην 4%. Απηέο νη πεξηνρέο είλαη έηνηκεο λα παξαδνζνύλ πξνο εθκεηάιιεπζε από θαξκαθεπηηθέο θαη ινηπέο εηαηξίεο θαη γηα ηνλ ίδην ιόγν πξέπεη λα ζθεθηνύκε αλ είλαη ηπραία ε απειεπζέξσζε ηνπ επαγγέικαηνο ησλ θαξκαθνπνηώλ θαζώο εκπεξηέρεη νξνύο πνπ ηείλνπλ ζηα παξαπάλσ. Αμίδεη αθόκα λα ζεκεησζνύλ νη ελέξγεηεο ηνπ πξσζππνπξγνύ καο Γ.Α.Π. πνπ δε ράλεη επθαηξία λα δίλεη πξώηνο ην θαιό παξάδεηγκα θαη λα απνδεηθλύεη γηα πνηνπο δνπιεύεη. Πξηλ ιίγνπο κήλεο ππέγξαςε ηελ εηζαγσγή κεηαιιαγκέλν ζπόξν παηάηαο, εηδηθώο γηα ηε ρσξά καο θαη όρη γηα ηα θξάηε ηεο επξσπατθήο έλσζεο. Έξεπλεο γλσζηώλ έδεημαλ πσο ν κεηαιιαγκέλνο απηόο ζπόξνο παηάηαο πξνθαιεί γελλεηηθέο κεηαιιάμεηο. Κιείλνληαο ζα ήζεια λα πσ πσο ε λέα ηάμε πξαγκάησλ ηα ηειεπηαία ιίγα ρξνληά πξνρσξάεη κε βήκαηα γνξγά. Κάησ απʼ ην δόγκα ηνπ ζνθ πνπ ππνβάιινπλ ηνλ άλζξσπν καο πεξηκέλνπλ αιιαγέο πνπ δε κπνξεί ν κέζνο λνπο λα ζπλεηδεηνπνηήζεη. Δλδερνκέλσο ν κέζνο λνπο λα είλαη απνραπλσκέλνο απʼ ηνλ έιεγρν θαη ηελ πξνπαγάλδα πνπ ηνπ αζθείηαη κε πνηθίινπο ηξόπνπο . Έηζη αδπλαηνύλ λα αληηιεθζνύλ ην βαζκό έιιεηςεο ζπλεηδεηόηεηαο. ηνλ «θώδηθα δηαηξνθήο» ηαηξηάδεη πεξηζζόηεξν ε νλνκαζία «θώδηθαο δηαζηξνθήο». ε θάπνηνπο ζα θαλνύλ αθξαία όια απηά πνπ δηάβαζαλ. Μήπσο όκσο δε γλσξίδνπκε ηελ ηζηνξία ηνπ παξαλντθνύ ζπιινγηθνύ λνπ? Αο είκαζηε ινηπόλ ζε εγξήγνξζε θαη αο κνηξαζηνύκε ηηο γλώζεηο καο ππεξαζπηδόκελνη ηα θπζηθά δηθαηώκαηα καο. ΓΗΑΝΝΖ ΣΑΤΡΑΚΑΚΖ Newdimensioncosmos Αλαξσηηέζηε αθόκε γηαηί ζηα supermarket AB-Βαζηιόπνπινο ε εηηθέηα ηεο παηάηαο γξάθεη: «ΑΠΑΓΟΡΔΤΔΣΑΗ Ζ ΦΤΣΔΤΖ»;...
14 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Μηα θσηνγξαθία 1000 ιέμεηο... ην Codex Alimentarius έθαλε ηελ εκθάληζε ηνπ θαη ζηελ Διιάδα... εηνηκαζηείηε γηα αθξαίεο θαηαζηάζεηο ζην πξνζερέο κέιινλ!!!Απαγνξεύεηαη ε θύηεπζε ,εμαηηίαο ηνπ όηη ε "ξάηζα" ηεο παηάηαο αλήθεη καδί κε ηα δηθαηώκαηά ηεο ζε θάπνηα εηαηξεία ή νπνία απαγνξεύεη ηελ αλαπαξαγσγή ηεο, θάηη ζαλ ΑCTA δηαηξνθηθή, ην ιεγόκελν "Codex Alimentarius",βάζεη ηνπ νπνίνπ ζα απαγνξεύεηαη κειινληηθά ε αλαπαξαγσγή "ηέηνηνπ ηύπνπ" κε θαηνρπξσκέλε παηέληα αγξνηηθώλ πξντόλησλ.
Πξνζέμηε απηό είλαη ην ζρέδην , ν έιεγρνο ησλ ηξνθίκσλ, ήδε κόλν πβξίδηα θπθινθνξνύλ πνπ αλήθνπλ ζε εηαηξείεο θη επεηδή ρσξίο ιεθηά δεηο αιιά ρσξίο θαγεηό όρη, θπιάμηε παιηνύο ζπόξνπο πνπ μαλαθύνληαη θαη δελ αλήθνπλ ζε εηαηξείεο,γηαηί ηα πβξίδηα είλαη κνλνεηή θαη κνιύλνπλ ην έδαθνο. Δίλαη ζεκαληηθό λα εληζρπζνύλ όζνη θξαηάλε παιηνύο ζπόξνπο θαη λα πξνζπαζήζνπκε θη νη ίδηνη λα ηνπο αλαπαξάγνπκε. Ο έιεγρνο ηνπ θαγεηνύ ζα βνεζήζεη ηελ λέα ηάμε λα εδξαησζεί.! Πνηέ κελ αθήζεηο ακαζείο αλζξώπνπο λα θξίλνπλ. Φσθπιίδεο (Γλώκαη, 86)
15 - Εέα- Σο αρταίο δεμεηριακό
Ένας και μοναδικός ηρόπος για να ζηαμαηήζει ασηή ε πρακηική: Μποϋκοηάδ ζηα ζούπερ μάρκεη, ηα μπακάλικα και ηοσς παραγωγούς ποσ εμπορεύονηαι ηέηοια είδε! Γιαβάδεηε ηα καρηελάκια! Αθήζηε ασηά ηα προϊόνηα ζηα ράθια ηοσς να ηα θάνε μόνοι ηοσς!!!! Ζ οικονομική δεμιά είναι ε μόνε γλώζζα ποσ καηαλαβαίνοσν!!!!Δνεμερώζηε όζοσς περιζζόηεροσς μπορείηε, με όποιον ηρόπο μπορείηε!!! Δίναι ίζως ε πιο ζεμανηική πλεροθορία ποσ έτει κσκλοθορήζει ηα ηελεσηαία τρόνια!!! Αναγνώζηες (http://www.blog.gr/article.php?id=74163&category_id=40)