So many have talked talked about this article because they read Neil Garcia's refutation refutation of it. Here is the original article, published in Filmag in 1! in my column entitled "ritika#
$akla ba si %i&al Ni (sagani )ru&
"apag naitatanong ko sa kap*a ko iskolar kung may posibilidad na bakla ba si +ose %i&al ay agad sa aking isinasagot na may asa*a da* siyat siyat anak. -lam kasi ng madla na naging kabiyak niya si +osephine $racken at nagkaroon sila ng anak, iyun nga lamang ay nakunan itong si +osephine.
Hind Hindii ko nama naman n ma masa sabi bi sa mga mga kaibi aibiga gan n ko na *a *ala lang ng kina kinala lama man n ang pagkakaroo pagkakaroon n ng asa*a sa pagiging bakla. ay mga kaibigan kaibigan kasi akong iskolar iskolar na may asa*a nga at kung minsay may anak pa na alam ko namang may mga boyfriend kung *ala sila sa bahay. bahay. arami rin naman tayong kilalang malalaking tao sa lipunan na may asa*a ngat may anak na kilalang kilalang bakla.
/ero ero nang nang ma mabas basa a ko na sinab sinabii ra* ng histor historya yador dor na si -mbet -mbeth h 0campo 0campo kamakailan na maaaring hindi anak ni %i&al ang batang nakunan kay +osephine ay bumalik ang aking unang hinala hinala tungkol tungkol kay %i&al. -ng sabi ra* ni 0campo, 0campo, ayon ayon sa kolum kolum ni $arbar $arbara a Go Gon&a n&ale& le&,, ay inako inako lamang lamang ni %i&al %i&al ang anak ni +osephine, dahil buntis na ito nang magpunta ito sa apitan. -ng sabi ni 0campo ay ni minsan pala ay hindi nabanggit ni %i&al sa kanyang mga sulat na buntis itong asa*a niya, isang bagay na sigurado nga namang mababanggit nito dahil malaking bagay iyon para sa isang lalaking may asa*a at mahilig sa bata.
-ng hinala pa nga ni 0campo ay hindi ra* sumiping kailanman si %i&al kay +osephine. Hindi naman nabanggit ni Gon&ale& kung bakit naisip ito ni 0campo, dahil iba naman ang pagbubuntis sa pakikipagtalik 2karani*ang napakaraming beses na pagtatalik ang kinakailangan bago mabuntis ang isang babae, di tulad sa pelikula na isang gahasa lamang ay buntis na kaagad ang isang dalaga3. /ero may hinala ako sa bagay na ito.
Sa palagay ko ay ay *ala talagang hilig sa babae itong si %i&al. Sa madaling salitay bakla siya. "aya nga lamang lamang ay hindi pa uso sa Filipinas Filipinas noon ang magladlad, magladlad, at malaking kahihiyan para sa isang mayaman at kilalang taong katulad niya ang lant lantar aran ang g ma maki kipa pagt gta alik lik sa kap*a ap*a lala lalaki ki.. ahi a hill sa kanya anyang ng natu natura rall na pagkakonserbatibo, hindi nailabas ni %i&al ang tunay niyang pagkatao.
/ero lumabas ito sa pagiging ilap niya sa mga babae. "unin na lamang nating halimba*a ang relasyon dapat nila ni Nelly $oustead. Gusto ng mga magulang ni $oustead si %i&al. /inababayaan ang dala*ang mag4usap nang mag4isa sa ku*arto ni %i&al 2dahil nangungupaahan siya noon sa bahay nina $oustead3. (n4 love na in4love naman itong si Nelly $oustead kay %i&al. Sa katunayan ay para pa ngang ang babae ang pumipilit kay %i&al na magpakasal na sila, pero hindi pumayag si %i&al. $akit da* ahil /rotestante ang pamilya ng babae at "atoliko ra* siya.
-nong laking kahibangan iyan5 -lam natin na "atoliko nga sa binyag si %i&al, pero matagal na niyang itinak*il ang Simbahang "atoliko. Napakarami ng mga sulat niya na nagpapatunay na hindi siya makapani*ala sa mga itinuturo ng mga "atoliko. Naririyan pa ang mga nobela niya, na talaga namang laban sa Simbahan 2hindi lamang sa mga masasamang prayle, kundi sa Simbahan mismo, kung inyong susuriing mabuti3. Hindi sapat na dahilan ang relihyon para i*asan ni %i&al si Nelly $oustead.
-no ang talagang dahilan /ara malaman ito ay hu*ag na tayong umasa pa na makakukuha pa tayo ng mga dokumento na laging kinakailangan ng mga historyador. alabo na sigurong makakuha tayo ng ebidensyang kikilanlin ng mga iskolar. -ng ga*in na lamang natin ay gamitin ang ating imahinasyon. Suriin natin ang buhay ni %i&al sa pamamagitan ng literatura, sa halip ng historya.
Naririto ang isang lalaking Filipino. ay pera, makisig, matalino, marunong magsalita, kung saan saan na nakalakbay, kilala sa kanyang sariling bayan at may reputasyon na rin 2kahit gaanong liit3 sa ibang bansa. Sa madaling salitay madali talagang ma4in4love ang isang babae sa ating bida. Naririto naman ang isang babaeng (ngles 2o kahit na Hapones, dahil hu*ag dapat nating kalimutan si 0 Sei San3. Hindi "atoliko na ha*ak sa leeg ng mga makalumang tuntunin ng Simbahang "atoliko. Sa ibang salitay isang babaeng *alang tutol sa pakikipagtalik sa lalaki kahit na hindi niya ito asa*a.
Nasa 6uropa tayo, sa isang bansang kilala sa pagiging malaya sa larangan ng se7. 2-lalahanin na ang 6stados 8nidos ay nagkaroon ng tinata*ag na 9se7ual revolution: noong simula ng ating dantaon dahil ang mga -merikanong sundalo ay napunta sa 6uropa noong 8nang igmaang /andaigdig at nakita kung gaano kalaya ang mga babaeng 6uropeo sa se7.3 ;andaan na ang relihyon ng (ngglatera ay ipinanganak dahil sa kalibugan ng isang lalaki 44 si Henry <. Hindi
pinag4uusapan sa (ngglatera noong panahon ni %i&al ang se7 bago kasal. /angkarani*an lamang iyon.
Narito tayo sa isang ku*arto. "u*arto ito ng ating bidang lalaki na galing sa Filipinas. /asok ang babaeng 6uropeo. asaya sila, dahil magkaibigan sila. arami silang pinag4uusapan. (sa sa mga pinag4uusapan nila ay ang kasal. aaari ba namang pag4usapan iyon kung hindi nila nararamdaman sa isat isa ang hangaring pangkata*an 2oo, libog3 /ero hindi itinuloy ito ni %i&al. /aano natin alam ito ahil nga hindi niya naikuku*ento sa kanyang mga sulat at sinulat5 "ung iyong pinakamaliit na gastos niya sa kung anu4anong bagay ay isinusulat niya, kung iyong pamamasyal niya sa kung saan4saan ay ibinabalita niya sa kanyang mga kasulatan, kung ang halos lahat ng mga naranasan niya ay naisama niya sa kanyang mga nobela at sanaysay at tula 44 ay iyon pang pakikipagtalik sa isang babae Ni minsan sa kanyang mga sinulat ay *alang se75
Hindi masasabi na ba*al naman noong mga ara* na iyon ang pagsusulat tungkol sa se7. ;andaan natin na ika41 dantaon ito sa (nglaterra, kung saan nagkalat ang tinata*ag na pornograpiya 2na ngayon ay literatura na53. ;andaan din na palabasa itong si %i&al, at hindi maaaring hindi niya nabasa noon ang uso sa mga nobela 44 hindi maraming se7, pero mayroon se7, kahit kaunti.
/ero *alang se7 sa mga nobela niya. Sa halip ay may pag4ibig na nakalimutan naman niyang iku*ento nang madalas. Sa Fili nga ay halos idugtong na lamang niya na mahal pala ni Simoun itong si aria )lara. -t sa Noli ay usapan lamang sila, at ni hindi man lamang nagkaha*akan ng kamay 2kung kayat iyan na nga ang naging maling lara*an ng dalagang Filipina3.
$akit *alang se7 sa mga sinulat ni %i&al "asi nga ay *ala siyang karanasan dito. -t bakit naman *ala siyang karanasan dito gayong mahilig ang mga kasama niyang mga propagandista sa pambabae sa adrid at $arcelona /u*es, medyo kahinahinala, di ba
Hindi maaaring itutol na kasiy rebolusyonaryo siya at *ala siyang oras para sa babae. %ebolusyonaryo rin naman ang mga kasama niyang mga estudyante sa 6spa=a at hindi napigil ng mga ito ang kanilang gigil, dahil nga mag*a*aldas ng pera ang mga ito sa mga putahan sa bayang iyon. -t kung rebolusyonaryo na rin lamang ang pinag4uusapan ay naririyan si ao ;se ;ung. >ala nang hihigit pang rebolusyonaryo diyan, dahil nilikha niya ang rebolusyon sa ;sina. /ero ano pala ang ginaga*a ni ao kung hindi siya nakikibaka Nakikibaka siya sa
maraming mga babae5 ay harem pala itong si ao, ayon sa mga lumalabas ng mga talambuhay ngayon. aniakis pala siya5 /u*es, kung isang rebolusyonaryong tulad ni ao ay maaaring maging manyakis, pu*ede rin si %i&al.
/ero hindi nakipagtalik si %i&al sa kahit na sino sa ilan ring mga babaeng humabol sa kanya sa ibat ibang bansa. (sa lamang ang kongklusyon ko diyan. Hindi kasi siya mahilig sa babae.
Nangangahulugan bang bakla siya "ung idadagdag natin dito ang patuloy na ugnayan niya kay $lumentritt, sa mga kap*a niya propagandista, at sa mga iba pang bayani natin na pulos lalaki ay medyo magiging kapanipani*ala ang ating ku*ento. -t isama na natin ang pagiging mahusay niyang manunulat, may malasakit, magaling tumingin sa mga kulay sa kapaligiran, at lalo na ang kanyang mahirap intindihing pagkamuhi sa ideya ng armadong rebolusyon 2sa nobelay bida si 6lias pero sa totoong buhay ay aya* niya sa ginaga*a ni -ndres $onifacio3 44 at *ala tayong maaaring ibang kongklusyon kungdi na bakla si %i&al, kahit na hindi siya nagladlad.