BÀI TẬP CÁC MÔ HÌNH DƯỢC ĐỘNG HỌC CƠ BẢN Một số công t!c Liều tải
Liều tả tải để để đạ đạt nồ nồng độ độ LD = Css.Vd Css mong muốn LD = $Css.Vd%&$'.(% $đ)*ng uốn uống% Liều tải để n-ng nồng độ LD = $C2 3 C0%.Vd t!uốc trong mu t/ C0 ,1n C2 Liều duy tr4 5D = Css.C, 5D = $Vm67.Css%&$8 m9Css%
A>u tố muối EF t!u Tốc độ truyền t!uốc $G% DiHn DiHn t?c! t?c! d)ới d)ới đ)*n đ)*ngg cong T!*i gi6n để đạt nồng độ đJn! Mồng độ đJn!
O!-n $D%
( = 56cid !oBc <6s&5muối ϑ truyền t!uốc = Css.C,
D):c động !;c <c 0 $tuy>n t?n!% D):c động !;c <c @ $!"ng tuy>n t?n!% Truyền IV với tốc độ !"ng đ#i
GC = t#ng diHn t?c! cc !4n! t!6ng GC = D.'.(&C, Tm67 = Cm67 =
ln (
k a
8 6K !ng số !EF t!u 8 K !ng số t!ải tr/
)
k e k a−k e
D . F . S −k .T .e Vd el
max
(in! (in! !ả !ả dNng dNng đ)*n đ)*ngg ' = GCor6,&GCIV uống <ố T!ể t?c! F!-n <ố Vd = D&Co $ti1m
Vd = D.'.(&Co $đ)*ng uống% C, = Vd. ,, C, = D&GC $đ)*ng ti1m% C, = $D.'.(%&G $D.'.(%&GC C $đ)*ng uống% C, = Vd.@RSU&t0&2 C, = $Cu.Vu%&C F T!ải tr/ Mồng độ t!uốc trong C F = C Fo. 3,.t $% !uy>t t)Wng LnC = LnC Fo X ,,.t C Fo t?n! t/ đồ t!Y ng số t!ải tr/ , = $,nC03,nC2%&$t23t0% T!*i gi6n <n t!ải t0&2 = @RSU& ,, !oBc t?n! t/ đồ t!Y C 0 8!oảng cc! đ)6 ,iều ln Ct [= . t 1 / 2 C!uyển !Q6 $5%
Truyền IV với tốc độ !"ng đ#i +)*ng uống n!iều ,iều Ti1m
+ộ t!6n! t!ải
0,693
Mồng độ đJn! \ trạng t!i c-n <ng
Mồng độ đy \ trạng t!i c-n <ng
CssRm67 =
C 0 1 −e
k el . τ
−k el . τ
CssRmin = CssRm67 . e Mồng độ trung <4n! \ trạng t!i c-n CssR6vg = D&C,.[ !oBc ('D&C,. ] <ng
5" !4n! 0 ngZnR t!ải tr/ <c 0R truyền IV với tốc độ !"ng đ#i
Vd = D.'.(&Co $đ)*ng uống% C, = Vd. ,, C, = D&GC $đ)*ng ti1m% C, = $D.'.(%&G $D.'.(%&GC C $đ)*ng uống% C, = Vd.@RSU&t0&2 C, = $Cu.Vu%&C F T!ải tr/ Mồng độ t!uốc trong C F = C Fo. 3,.t $% !uy>t t)Wng LnC = LnC Fo X ,,.t C Fo t?n! t/ đồ t!Y ng số t!ải tr/ , = $,nC03,nC2%&$t23t0% T!*i gi6n <n t!ải t0&2 = @RSU& ,, !oBc t?n! t/ đồ t!Y C 0 8!oảng cc! đ)6 ,iều ln Ct [= . t 1 / 2 C!uyển !Q6 $5%
+ộ t!6n! t!ải
5" !4n! 0 ngZnR t!ải tr/ <c 0R truyền IV với tốc độ !"ng đ#i
0,693
Mồng độ đJn! \ trạng t!i c-n <ng
Mồng độ đy \ trạng t!i c-n <ng
CssRm67 =
C 0 1 −e
k el . τ
−k el . τ
CssRmin = CssRm67 . e Mồng độ trung <4n! \ trạng t!i c-n CssR6vg = D&C,.[ !oBc ('D&C,. ] <ng Mồng độ \ trạng t!i c-n <ng Css = @&C, = @&$ .V%
Truyền IV với tốc độ !"ng đ#i 8oK tốc độ truyền t!uốc $mg&! !6y mcg&F!^t%
B"# $ 5ột t!uốc cQ !H số muối (= @R_` va '= @R đ):c !EF t!u n!6n!.8!oảng nồng độ điều trY t/ 230@ mcg&m,. T!uốc tu-n t!o m" !4n! d):c động 0 ngZn va cQ !H số t!6n! t!ải ,a UR2,&!. T!ể t?c! F!-n <ố ,a b_,. T?n! ,iều g-y tc dNng c6 t!uốc nay $,iều !\i F!t%. i>t t6 cQ vi1n nen 2`@mg. B"# g#%#& T6 cQ K T!ể t?c! F!-n <ố Vd = b_, +" f t!6n! t!ải !1 f t!ốngK C, = UR2 ,&! ng số tốc đ" f t!ải tr/ 8 = C,&Vd = UR2&b_ = @.@S $!% 8!oT = $,nCm67 X ,nCmin%&8 = ,n$0@&2%&@.@S = 2b $!% T6 cQK nồng đ" f #n đYn! $Cssm67 = $D.(.'%& Vd. $0 X 3.t%
B"# $ 5ột t!uốc cQ !H số muối (= @R_` va '= @R đ):c !EF t!u n!6n!.8!oảng nồng độ điều trY t/ 230@ mcg&m,. T!uốc tu-n t!o m" !4n! d):c động 0 ngZn va cQ !H số t!6n! t!ải ,a UR2,&!. T!ể t?c! F!-n <ố ,a b_,. T?n! ,iều g-y tc dNng c6 t!uốc nay $,iều !\i F!t%. i>t t6 cQ vi1n nen 2`@mg. B"# g#%#& T6 cQ K T!ể t?c! F!-n <ố Vd = b_, +" f t!6n! t!ải !1 f t!ốngK C, = UR2 ,&! ng số tốc đ" f t!ải tr/ 8 = C,&Vd = UR2&b_ = @.@S $!% 8!oT = $,nCm67 X ,nCmin%&8 = ,n$0@&2%&@.@S = 2b $!% T6 cQK nồng đ" f #n đYn! $Cssm67 = $D.(.'%& Vd. $0 X 3.t% D = Cssm67. Vd. $0 X 3.t%&(.' =
[email protected]_.$03 3@.@S.2b%&@._`.@. = `@@mg V- fy ,iều dhng đối với t!uốc nay ,aK `@@&2`@ = 2 $vi1n nen mi ngay%. M!Qm K 0
Lj i>u y6 M"ng T!Y 4n! Mguykn Gn +ạt
B"# ' 5ột
T!ể t?c! F!-n <ố c6 cW t!ểK
Vd = @.`$L&g% 7 @$g% = U`$L%
Liều tải để n-ng nồng độ ,1n 0`g&mL !i cW t!ể đ cQ sn nồng độ `gK LD = Css.Vd = $0`3`$g&mL%%7U`$L% = U`@mg +ộ t!6n! t!ải c6 t!uốcK C, = 7 Vd = ,n2&t0&2 7 Vd =
ln 2 8 (h )
7 U`$L% = U $L&!%
Liều duy tr4 K 5D = C ss 7 C, = 0` $g&mL% 7 U $L&!% =b` $mg&!% = 0@_@ $mg&ngay% M!Qm 2K
L)u 5 Duy1n L1 M 8!ải a O!ạm T!Y a
B"# ( 5ột t!uốc dạng vi1n nen cQ )* +,-' với sin! !ả dNng .* +,/ tu-n t!o m" !4n! D):c động !;c một ngZn cQ !H số t!6n! t!ải toan F!Pn C0 * ',1 02 va t!ể t?c! F!-n <ố 34* 1+0. ng số tốc độ !EF t!u đ)*ng uống 5 6* +,72. T?n! Tm67R Cm67R GC trong tr)*ng !:F vi1n nen 2`@mg đ):c uống T89 t:t& (=@RS2'=@R C,= 2R`,&!
Vd= `@,
8
[email protected]&!
D=2`@mg
T4m Tm67R Cm67R GC B"# g#%#& ; <=> ?K Chú thích các đại lượng: 86K ng số !EF t!u 8K ng số t!ải tr/ C FoK Mồng độ t!uốc <6n đPu trong mu tại t!*i điểm to C FK Mồng độ t!uốc trong mu \ t!*i điểm t VdK T!ể t?c! F!-n <ố C,K H số t!6n! t!ải GCK DiHn t?c! d)ới đ)*ng cong
T6 cQK 8 ,a ng số tốc độ t!ải tr/ va đ):c t?n! t!o c"ng t!cK Cls
8 =
Vd
=
2,5 l / h 50 l
Thời gian để nồng độ thuốc đạt cực đại T max K
= @R@`&!
ka ) ke k a− k e ln
Tm67 =
(
=
0,4 ) 0,05 0,4− 0,05 ln (
= `Rb $!%
Do tồn tại c"ng t!cK C F= C Fo . 3.t n1n t6 cQ c"ng t!c t?n! Nồng độ cực đại C max là: o F
Cm67 = C .
3.Tm67
=
D Vd
. 3.Tm67 $ +)*ng tqn! mạc!%
3Tr)*ng !:F
D . F . S Vd
. 3.Tm67 =
250 mg . 0,7.0,62 50 l
. 3@R@`. `Rb = 0RS mg&,
Diện tích dưới đường cng: D
D
C,=
AUC
=w GC= Cl $ +)*ng tqn! mạc!%
3Với đ)*ng uống cQ sin! !ả dNng 'R !H số muối (K GC= M!Qm UK
D . F . S Cl
+ao T!Y ng L-m T!Y u Mguykn T!Y iền
=
250 mg . 0,7.0,62 2,5 l / h
=bURb $mg.,&!%
B"# 7 5ột
τ
=_!.
#i$i:3T!ể t?c! F!-n <ố tr1n _@g t!ể tr;ng t t)Wng s6u !i ti1m ,iều
C@ =
= 0@ mg&L
3Mồng độ đJn! \ trạng t!i #n đYn! K Css | m67
=
C @
0
−
e
−
,n 2
kel }τ
R với !ng số tốc độ t!ải tr/ 8,=
T!6y cc gi trY cN t!ể vao c"ng t!c tr1nR t6 đ):c K 0@ 0
−
e
−
,n 2 _
=
2@
x _
Css|m67= mg&L 3Mồng độ đy \ trạng t!i #n đYn!K Css | m67 .e
Css|min=
−
kel }τ
=
[email protected]
−
,n 2 _
x _ =
0@ mg&L
t 0&2
B"# 1
6.+Yn! ng!q6 d):c động !;cK <.4n! 0 t t)Wng t!o t!*i gi6n c6 U đối t):ng GR va C s6u !i sz dNng chng 0 ,iều t!uốc ~. i. T/ cc t c-u trả ,*i ng•n c!o pu tr4n! LG5D $ F!Qng t!?c!R !EF t!uR c!uyển !Q6R F!-n F!ốiR t!ải tr/%. ii. i6 G va chng sz dNng t!uốc ~R tr)*ng !:F nao t!4 t!uốc ~ đao t!ải n!6n! !Wn.
Trả ,*iK 6. D):c động !;cK ,a pu tr4n! cW t!ể tc dNng ,1n t!uốc pu6 <ốn gi6i đoạnK !EF t!u $G
đ-y n!En mạn! đ>n ( t!6y đ#i c6 nồng độ t!uốc va cc c!Et c!uyển !Q6 trong cW t!ể t!o t!*i gi6n. <.i. G va ti>F n!n t!uốc pu6 đ)*ng ti1m tqn! mạc! n!6n! $!"ng pu6 pu tr4n! F!Qng t!?c! va !EF t!u% n1n t!uốc đ):c vao t!ng trong muR đạt nồng đ; đJn! ng6y tc t!4 rồi s6u đQ F n!n chng ,iều ,):ng t!uốc n!)ng t!uốc F!ải đ):c F!Qng t!?c! r6 !‚i dạng s6u đQ mới đ):c !EF t!u vao mu.$trải pu6 pu tr4n! F!Qng t!?c! va !EF t!u% n1n nồng đồ t!uốc sƒ tZng dPn đ>n nồng độ đJn! s6u đQ mới t t)Wng c6 G giảm n!6n! !Wn so với n1n t!uốc G t!ải tr/ n!6n! !Wn so với . B"# ảng 0 c!o t!Ey nồng độ !uy>t t!6n! c6 một t!uốc đ t \ n t!*i điểm cuối chng $tcuối% va GC t/ t@ đ>n t… d% T?n! nồng độ t!uốc ~ trong !uy>t t!6n! tại t!*i điểm t=` $gi*%. T!*i i6n t $gi*% @ 0 0R` 2 b S _ 0@ 02
Mồng +ộ C $ng&m,% 2@ 0SRU 0bR_2 0URb0 _R SR@2 bR@b 2R0 0R_0
#i$i: 6% T6 cQ T!*i i6n t $gi*% @
Mồng +ộ C $ng&m,% 2@
,nC 2R`
0 0R` 2 b S _ 0@
0SRU 0bR_2 0URb0 _R SR@2 bR@b 2R0
2R` 2RS` 2R`S 2R0S 0R` 0RUS @RS
02
0R_0
@R`UU
†u tr4n! t!ải tr/ ,a pu tr4n! d):c động !;c <c 0 $ đồ t!4 c6 ,nC t!o t!*i gi6n ,a một đ)*ng t!ng%.
LnC theo T (giờ) 4 3 lnC 2 1 0 0
2
4
6
8
10
12
14
Nồng Độ Thuốc C (mg/l) theo Thời Gian T (giờ) 25 20 15
Nồng Độ C (mg/ml)
10 5 0 0
2
4
6
<% T6 cQ c"ng t!cK
8 10 12 14
,nC0 3 ,nC2 2R` 3 2RS` = t2 3 t0 0 3 0.` (uy r6 F!)Wng tr4n!K ,nC = 2R` 3 @R2}t =
= 3@R2
c% T!o puy t•c t?n! diHn t?c! !4n! t!6ngR t6 cQ <ảng t?n! GC s6uK T!*i i6n T $gi*% @ 0 0R` 2 b S _ 0@ 02
Mồng +ộ C $ng&m,% 2@ 0SRU 0bR_2 0URb0 _R SR@2 bR@b 2R0 0R_0
GC một F!Pn 0_R0 R_ R@S 22RU 0`R@0 0@R@S SRb bR`2
GC $t@ 3w cuối% = ‡ GC = 0R ng}!&m, GC $tcuối 3w …% = Ct=02 & = R@` ng}!&m, GC $t@ 3w …% = 0R 9 R@` = 0@@R_2 ng}!&m, d% t = `! K ,nC = 2R` 3 @R2}t Vy Ct =` = RU`2 ng&m, B"# / 5ột
5D= Css}C,= 0@$mg&,%}0`$,&!%= 0`@$ mg&!%
T!*i gi6n <n t!ảiK t0&2=
0,693∗vd
Cl
0,693∗300 ( l )
=
15 (
l ) h
= 0UR$ !%
T!*i gi6n để nồng độ t!uốc \ trạng t!i #n đYn!K U3`t0&2= b23 @$!% €
0,693∗vd
Cl
0,693∗100 ( l )
=
30 (
l ) h
= 2RU$!%
T!*i gi6n để nồng độ t!uốc \ trạng t!i #n đYn!K U3` t0&2= 3 02$! %
B"# @ Mg6mycin ,a 0 !ng sin! với t!ể t?c! F!-n <ố ,a @RU`,&g va t!*i gi6n <n t!ải ,a 2 gi* \ tK D= Css . V . $0338.‹ =$0@mg&, .0`R_,%$03 $3@RUb._% % =0b_ mg Liều !uy>n co dhng ,aK mi ,Pn 0`@ mg cc! n!6u _ ! Liều tEn c"ng để đạt nồng độ Css mong muốn K LD = Cssm67 . V =$0@mg&,%.$0`._,% = 0`_ mg $ !oảng 0S@mg% B"# A V ,a một n !an! !Wn 2@ F!^t% va tốc độ truyền ,i1n tNc để đạt đ):c một nồng độ #n đYn! Css=02mg&L. C!o rng V=b@LR t0&2=`!. ai giảiK 6% Liều tEn c"ngK LD=C F.Vd =Css.Vd =02$mg&L%.b@$L%=b_@$mg%
Ž 8!oảng `@@mg truyền tqn! mạc! trong 2@ F!^t <% Tốc độ truyền t!uốc = Css.C, C,= .Vd =
0,693 t 1 / 2
. Vd =
0,693 5 (h)
. b@$L% = `R`S$L&!%
Ž Tốc độ truyền t!uốc=Css.C, =02$mg&L%.`R`S$L&!% = S$mg&!% $ !oảng @mg&g% B"# $+ ˆR n6mR _ tu#iR nBng 0@@gR
<% T6 cQ K Mồng độ #n đYn! mới Cssn=w Liều tEn c"ng mới D n Mồng độ #n đYn! c Csso,d =w Liều tEn c"ng c Do,d =w Liều tEn c"ng mới c!o
†ˆ ,a một
F . Css =
Với Css = _ mg&LR τ = 02!R ' = 0R n1n t6 cPn t4m C,. Cl
V4 k e = V d
n1n đPu ti1n cPn t4m K t 1/2 =
ln 2
k e
= ¿ k e=
ln 2
t 1/2
=
0.693
2& k e =
Cl =¿ Cl s V d
=k e . V d= 0.139 h -1.40 L= 5.56 L /h
U& D =
Css.Cl.τ F
(uy r6K D=
8 mg / L x 5.56 L / h x 12 h 1.0
= 534 mg≈ 500 mg
Vy ,iều n1n dhng ,a `@@mg t!oF!y,,in. B"# $'
5
= 0.139 h -1
5ột t. +ộ t!6n! t!ải ,a 0,&F!^t. Tr)ớc !i dhng ’urosmidR Vd ,a 0U@,R s6u !i dhng ’urosmidR Vd giảm c“n _,. y c!o t t!*i gi6n <n t!ải t0&2 va t!*i gi6n t!uốc đạt Css t!6y đ#i n!) t!> nao trong t!*i gi6n tr)ớc va s6u !i
T/ tr)ớc va s6u !i dung t!uốc t!4 t!ể t?c! F!-n <ố giảm
Vd = Vd tr 3 Vd s6u = bU,
5a độ t!6n! t!ải ,a 0,&F!^t (uy r6 t!*i gi6n t!uốc đạt Css ,a
t=
Vd & C, = bU F!^t .
B"# $( 5ột t nồng độ t!uốc giảm t/ `R`mcg&m, tới @R`mcg&m, T6 cQ LnC0=Ln Co3 t0 LnC2=Ln Co3t2 LnC03LnC2=3 $t09t2% 8= $LnC23LnC0%& $t09t2% (uy r6 T @.` = ,n2& 8 = b.S` $!% C-u
B"# $7 5ột t t!6n! c6 t t!6n! ,a b@3_@–mo,&,. Liều đ):c tZng ,1n U@@mg&ngay. 5ột tuPn s6uR t t)Wng ,a 02`–mo,&,. Liều đ):c giảm 7uống 2`@mg&ngay. TriHu c!ng ti>n triển t/ t/ va nồng độ F!nytoin trong !uy>t t)Wng giảm 7uống S@–mo,&, $trong !oảng điều trY%. iải t!?c! mối ,i1n !H gi6 ,iều dhngR nồng độ t!uốc trong !uy>t t)Wng va triHu c!ng ,-m sang tr1n n t?n!. 8!oảng điều trY c6 nồng độ F!nytoin trong !uy>t t)Wng !6y !uy>t t!6n! ,a b@3_@umo,&L. O!nytoin g•n c! y>u với 6,t t)Wng. Tx ,H g•n giảm \ tr— n!‚.T!*i gi6n để
đao t!ải `@˜ ,iều t!uốc tZng !i tZng ,iều$ t!*i gi6n <n t!ải !"ng F!ải !"ng đ#i với một t!uốc ma F!N t!uộc vao ,iều dhng <6n đPu c6 t!uốc%.Va tZng ,iều t!uốc !"ng tZng tx ,H với ,):ng t!uốc trong cW t!ể một !i pu tr4n! đao t!ải đ):c <ảo !“6 .$v4 vy tr1n ,-m sang F!nytoin dhng nồng độ !uy>t t)Wng để điều c!Jn! t!uốc.% 8!i ,iều dhng 2@@mg !ang ngayRs6u một tuPn nồng độ F!nytoin trong !uy>t t)Wng c6 t t)Wng c6 n ,oạng c!oạng va c!ng git cPu m•t.$8!"ng cQ t!uốc đBc !iHu c!o viHc sz dNng pu ,iều F!nytoin ma F!ải giảm ,iều t/ t/R!"ng đ):c ng/ng t!uốc đột ngột% 8!i giảm ,iều 7uống 2`@mg t!4 nồng độ trong !uy>t t)Wng đ nm trong !oảng điều trY n1n cQ tc dNng va cc triHu c!ng do ngộ độc t!uốc giảm mEt t/ t/.
