BAB 4 KOMPONEN UTAMA SISTEM KERAJAAN MALAYSIA
Pengenalan
Setelah kedatangan British pada abad ke-19, berlaku perubahan ketara dalam sistem politik dan pentadbiran negara. Sistem beraja mengikut peraturan perlembagaan iaitu Perlembagaan Malaysia. Malaysia. Terdapat dua institusi utama iaitu ia itu Yang Di Pertuan Agong dan Majlis Raja-Raja. YDPA sebagai ketua Negara dipilih secara bergilir daripada sembilan raja negeri-negeri yang ada. Gelaran rasmi dari segi kedudukan YDPA sebagai Ketua Utama Negara YDPA ketua raja-raja seluruh Negara. Dari segi jentera pentadbiran sebenar, ia diketuai oleh Perdana Menteri. YDPA mengetuai tiga badan :
a) Badan Perundangan b) Badan Pemerintahan c) Badan Kehakiman
Sistem
Pentadbiran Kerajaan Malaysia Yang Di Pertuan Agong Majlis Raja-raja
Perundangan
Eksekutif
Parlimen
Kabinet
Kehakiman
Mahkamah
Yang DiPertuan
Yang Dipertuan
YDPA
Agong
Agong bertindak sebagai Ketua Negara dan ketua bagi tiga badan eksekutif, perundangan perundan gan dan kehakiman. kehakiman. dilantik lima tahun sekali daripada kalangan 9 Raja-raja Melayu yg dipilih oleh Raja-raja Melayu.
PEMILIHAN YDPA
Jawatan YDPA
diisi secara pilihan seperti yang ditetapkan dalam Perlembagaan Malaysia.
Kaedah Pemilihan :
Hanya raja-raja sahaja yang boleh dipilih.
Raja-raja sahaja yang boleh mengundi.
Pemilihan dibuat berdasarkan kepada giliran.
Seseorang Sultan / Raja boleh melantik m elantik seorang lain dari negeri baginda sebagai proksi untuk wakili baginda.
Peraturan Perlembagaan boleh mempercepatkan juga perubahan giliran. a) Seseorang Raja / Sultan mangkat semasa dalam jawatan sebagai YDPA. b) Seseorang Raja / Sultan yang yang giliran negerinya negerinya tiba dn baginda didapati layak, menolak jawatan YDPA. c) Seseorang Raja / Sultan yang giliran negerinya tiba, didapati tidak layak oleh Majlis Raja-Raja. Memerlukan Memerluk an undi sulit sekurangkurangnya 5 undi Majlis Raja-raja.
Tugas YDPA
Tugas mengikut nasihat kabinet atau Perdana Menteri
Tugas mengikut budi bicara
Memperkenankan rang undang2 dari Parlimen
Berkuasa memanggil, menangguh dan membubarkan parlimen Melantik Ketua Hakim negara, Hakim Besar serta Hakim Mahkamah persekutuan dan Tinggi atas nasiahat PM selepas berunding dgn MRR mengampun ± segala kesalahan kesalahan di mahkamah tentera, tentera, di Kuasa mengampun mana-mana wilayah Persekutuan dan kesalahan dari Mahkamah Syariah di Melaka, P Pinang, Sarawak, Sabah dan W Persekutuan. Tugas-tugas Lain Panglima Angkatan Tertinggi Tentera Malaysia dan Ketua Agama Islam di Melaka, P Pinang, Sabah, Sarawak dan WP. W P. Pelihara kedudukan istimewa org Melayu dan Bumiputera Sabah/Sarawak. Berkuasa melantik atau lucutkan jawatan Kabinet Menteri dan timbalan (atas nasihat PM) Perlantikan jawatan jawatan ± Ahli Suruhanjaya Suruhanjaya perkhidmatan perkhidmatan Perlantikan Awam+P/raya, Ketua Audit Negara, Peguam Negara, Ahli Dewan Negara)
Kuasa Budi Bicara YDPA Mengikut perkara 40 (2) Perlembagaan memperuntukan bahawa YDPA bertindak ikut budi bicara : a) Melantik seorang PM b) bu bar Parlimen Tidak mempersetujui permintaan PM untuk bubar c) Meminta diadakan suatu mesyuarat Majlis Raja2. Majlis Raja-raja Sejarah dan Perkembangan Majlis Raja-Raja Bermula dengan Persidangan Durbar Raja-Raja dari empat buah Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dengan pegawai-pegawai kanan Inggeris pada tahun 1897. Pertemuan untuk bincangkan masalahmasalah negeri-negeri mereka dengan pegawai-pegawai kanan Inggeris. Bentuk MRR yang ada sekarang sek arang bermula secara formal pada tahun 1946, di bwh gagasan MU, dan pertama kalinya disertai oleh semua sembilan orang raja-raja Melayu.
1948 ± perlembagaan perlembagaan PTM menyentuh menyentuh tentang tentang raja-raja raja-raja Melayu. Suruhanjaya Suruhanjaya Reid tidak membuat apa-ap apa-apa a syor atau memberikan sebarang peranan penting kepada MRR.
Persidangan Majlis Raja-Raja setahun, dan Bersidang sebanyak tiga atau empat kali setahun, berlangsung selama 3 hari. Raja-Raja dan Gabenor diiringi oleh Menteri Besar atau Ketua Menteri masing-masing. Pada hari ketiga, YDPA berangkat, diiringi oleh Perdana Menteri. mengi kut senioritinya. Dipengerusikan oleh Raja yang terkanan mengikut Setiausaha ialah Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. Majlis juga boleh mengadakan persidangan khas bila-bila diperlukan. bukan raja ± fungsi hanya hanya terhad terhad kepada fungsi fungsi majlis Ahli bukan membincangkan hal-hal berhubung dengan persoalan-persoalan negara.
Tugas-tugas
lain MRR seperti yang ternyata dalam Perkara 32 Perlembagaan adalah :
memilih atau memecat YDPA dan Timbalan YDPA mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa perbuatan, amalan atau upacara agama Islam, dan mempersetujui atau tidak mempersetujui perlantikan seseorang bagi jawatan-jawatan tertentu yang dinyatakan dalam perlembagaan
Kuasa Budi Bicara Majlis a)
b) c)
Pelembagaan Persekutuan memberi kuasa budi bicara kepada MRR berhubung dengan perkara-perkara tertentu. Maksud kuasa budi bicara ialah kuasa mengikut pertimbangan sendiri tanpa mendapatkan nasihat Perdana Menteri atau mana-mana badan lain. memilih atau memecat YDPA dan Timbalan YDPA memberi nasihat mengenai apa-apa perlantikan;
d)
mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa undang-undang yang mengubah sempadan-sempadan sesuatu negeri atau yang menyentuh keistimewaan, kedudukan, kemuliaan atau kebesaran Raja-Raja; atau
e)
mempersetujui atau tidak mempersetujui supaya apa-apa perbuatan, amalan atau upacara agama Islam meliputi seluruh Semenanjung Malaysia.
MRR bersidang 3 atau 4 kali setahun. setahun. Setiausaha MRR ± Penyimpan Mohor Besar Raja-raja.
Tugas Setiausaha a) urus pentadbiran MRR dgn memanggil msyrt dan edar kertas kerja b) catat minit mesyuarat c) mengesahkan dan umum keputusan mesyuarat d) umum tarikh mula puasa, hari raya Fitri dan raya raya Haji.
Badan Eksekutif Peringkat Persekutuan
Di
Malaysia, kuasa eksekutif eksekuti f dijalankan oleh pentadbiran peringkat
Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri dan Kerajaan Tempatan.
Tugas utama kabinet ilah menggubal dan menjalankan dasar tertinggi negara. Ia diketuai oleh Perdana Menteri dan diik uti oleh menteri-menteri lain.
PM dilantik oleh nasihat PM.
YDPA
dan menteri2 dilantik oleh YDPA atas
Peringkat Negeri
Kuasa Eksekutif - Raja/Sultan/ Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri.
Semua perlembagaan negeri mengandungi syarat seksyen 1(2) bertindak mengikut kuasa budi bicara berikut : a) Melantik Menteri Besar b) Tidak setuju permintaan bubarkan DUN
Badan Eksekutif Eksekutif ± Peringkat Peringkat Persekutua Persekutuan n
Y ANG DI
PERTUAN AGONG
PERD ANA MENTERI
MENTERI
KEMENTERIAN
J ABATAN
Kuasa Eksekutif Peringkat Negeri Raja/Sultan/ Yang Dipertua Negeri
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Dewan Undangan Negeri
Badan Perundangan -
Struktur
Parlimen
YDPA
DEWAN NEGARA
DEWAN RAKYAT
YANG DI PERTUA
YANG DIPERTUA
SENATOR
AHLI DEWAN RAKYAT
Fungsi dan Kuasa Parlimen
Parlimen berkuasa untuk membuat undang-undang yang ditentukan oleh Perlembagaan Persekutuan Malaysia melalui Perkara 66-68, bahagian 4, Bab 5. Antara fungsi parlimen : a) kuasa perundangan iaitu kuasa membuat, meminda/memansuhkan undang-undang b) menge mengena naka kan n cukai cukai-c -cuka ukaii baru baru,, tamb tambah ahan an atau atau mansu mansuhka hkan n mana2 cukai c)
melul melulusk uskan an belan belanja jawa wan n neg negar ara a bag bagii satu satu-s -sat atu u tah tahun un ter terte tent ntu. u.
Badan Perundangan Dewan Negara Dewan Negara ditubuhkan untuk membahaskan rang undangundang dengan lebih teliti berbanding Dewan Rakyat. Ahli Dewan Negara ialah berjumlah 70 orang. mem egang jawatan Tempoh perkhidmatan 3 tahun dan tidak boleh memegang tidak lebih dua penggal. Dikenali sebagai senator. Keahlian
Cara Lantikan
2 orang wakil dari 13 negeri
Dipilih dari DUN
26
2 orang dari Wilayah Persekutuan (KL)
Dilantik oleh YDPA
2
1 orang wakil dari W. Labuan
Dilantik oleh YDPA
1
1 orang wakil dari Putrajaya
Dilantik oleh YDPA
1
Orang
Dilantik oleh YDPA
40
Jumlah
70
yang beri sumbangan pada negara
Bilangan Ahli
Dewan Rakyat Dewan Rakyat bertindak sebagai penggubal undangundang. undang. Fungsi Dewan Rakyat : a) Meluluskan undang-unadang undang-unada ng b) Menentukan belanjawan negara c) Mengawasi perjalanan kerajaan 219 ahli Dewan Rakyat Berumur 21 tahun ke atas
Ahli Dewan Rakyat akan hilang kelayakan dengan syarat berikut : a)
seorang yang tidak sempurna akal
b)
muflis yg belum dibebaskan
c)
pegang jawatan jawatan bergaji bergaji dan berfaedahberfaedah- sepenuh sepenuh masa (perkhidmatan awam)
d)
tidak hadir 6 bulan berturut2 tanpa keizinan
e)
gagal hantar penyata perbelanjaan pilihanraya
f) disabitkan dgn kesalahan jenayah mana2 mahkamah dan hukuman tidak kurang dari 1 tahun/ denda tidak kurang RM2000/tidak dapat pengampunan. g)
perolehi kewarganegaraan asing secara sukarela.
Empat Rang Undang-undang Parlimen enis Jenis
Rang Rang Unda Undang ng-u -und ndan ang g
Pemb Pemben enta tan ngan gan
Rang Undang-undang Awam
Dibentang
oleh menteri yg mewakili kerajaan dan melibatkan kepentingan awam
Rang Undang-undang Persendirian
Melibatkan pertubuhan, persatuan, perbadanan atau orang tertentu
Rang undang-undang Ahli Persendirian
Dibentang
Rang Undang-undang Hibrid
Dibentangkan
oleh ahli2 Parlimen drpd parti pembangkang oleh ahli2
Parlimen (pemerintah/pembangkang) kepentingan tertentu.
Proses Penggubalan Undang-Undang Bacaan pertama
Bacaan pertama bermaksud bacaan atas tajuk rang undangundang. Apabila rang undang-undang dibaca buat pertama kalinya, k alinya, rang undang-undang ini dicetak sekiranya belum dicetak dan menanti untuk dibaca buat kali ke dua.
Bacaan kedua
Bacaan kedua juga bermaksud bacaan atas tajuk rang undnagundang selepas usul mencadangkan bacaan kedua dipersetujui oleh Majlis Parlimen.
Bacaan kedua adalah penting oleh sebab ia memberi mem beri publisiti tentang apa yang dikemukakan dan memberi peluang bagi perbahasan mengenai rang undang-undang itu dari segi prinsip dan kebaikan dan keburukan rang undang-undang itu.
Perbincangan dalam Jawatankuasa Apabila rang undang-undang dibaca buat kali keduanya, rang undang-undang itu dibahaskan dengan lebih terperinci lagi dalam jawatankuasa. Jawatankuasa membahaskan rang undang-undang itu terbahagi kepada tiga jenis : a) Jawatankuasa merangkumi semua ahli Majlis Parlimen b) Jawatankuasa Perbekalan c) Jawatankuasa Pilihan Bacaan yang ketiga. Bacaan ketiga ialah bacaan tajuk rang undang-undang dan adalah bacaan yang terakhir. Bacaan dibuat apabila usul yang mencadangkan bacaan ini dipersetujui oleh Majlis Parlimen dan usul dibuat setelah jawatankuasa yang berkenaan membahaskan rang undang-undang itu. Dengan bacaan ketiga, rang undang-undang itu dianggap diluluskan oleh Majlis Parlimen.
Apabila rang undang-undang sudah diluluskan, ia dihantar kepada Majlis yang satu lagi. Apabila diluluskan oleh Majlis yang satu lagi, rang undang-undang dipersembahkan kepada YDPA. Perkara 66(3): Sekiranya rang undang-undang itu telah dipinda oleh Majlis yang satu lagi, pindaan ini hendaklah dipersetujui oleh M ajlis Parlimen yang mengemukakan rang undang-undang itu sebelum rang undang-undang itu dipersembahkan kepada YDPA. Perkara 66(4): YDPA hendaklah dalam masa tiga puluh hari selepas rang undang-undang itu dipersembahkan kepada baginda, memberi persetujuan kepada rang undang-undang itu dan persertujuan itu dimeterikan dengan dicapkan rang undang-undang itu dengan Mohor besar. Perkara 66(4A) : sekiranya YDPA tidak memberi persetujuan kepada rang undang-undang itu dalam masa tiga puluh hari, rang undangundang itu hendaklah menjadi undang-undang apabila tamat tempoh tiga puluh hari itu seolah-olah baginda telah memberi persetujuan Perkara 66(5) : rang undang-undang itu kemudiaanya disiarkan sebagai undang-undang yang dibuat dalam Warta Kerajaan dan undang-undang itu berkuatkuasa pada tarikh siaran Tetapi Parlimen mempunyai kuasa menangguhkan kuatkuasa undang-undang itu kepada masa yang akan datang atau memberi kuatkuasa kepada undang-undang itu sebelum disiarkan.
Prosedur Penggubalan Rang Undang-undang di Parlimen Menteri membaca buat kali pertama tajuk rang undang2 yg akan dibentangkan. Menteri juga akan memberitahu secara lisan bila bacaan kali kedua akan dilakukan
Bacaan Pertama
Bacaan Kedua
Rang undang2 akan dibahaskan dengan membincangkan prinsip2 am serta pengaruh dan implikasinya kpd rakyat dan negara Menteri akan menjawab segala pertanyaan yang dikemukakan dlm sidang Dewan
Rang undang2 diundi utk dapatakn kelulusan sama ada melalui majoriti mudah atau 2/3.
Peringkat Jawatan Rang undang2 itu dibentang di peringkat jawatankuasa utk dibahaskan dgn lebih teliti dari kuasa
segi fasal, jadual dan pendahuluan rang undang2 dan pindaan
Bacaan Ketiga
Menteri usulkan kpd DR supaya diluluskan.
Undian akan dibuat utk kali kedua sblm diluluskan oleh Dewan Rakyat.
Bidang tugas jawatan penting di Dewan Rakyat Yang Dipertua DR - dikena dikenali li speak speaker er - tugas mempenge mempengerusikan rusikan sidang sidang dewan rakyat rakyat Setiausaha DR - ketua Pentadb Pentadbir ir Jabatan Jabatan Parlimen Parlimen - peranan peranan menguruskan menguruskan sidang sidang parlimen parlimen Tim Yg Dipertua DR - dikenali dikenali tim speaker speaker yg yg terdiri dari 2 org - bantu bantu tugas tugas speaker speaker Ketua Pembangkang - dilantik dilantik oleh oleh ahli parti parti pembangk pembangkang ang DR dan dan dibayar dibayar elaun elaun - perana peranan n sbg sbg ketau ketau pemb pembang angkan kang g Ketua Whip - gelaran gelaran utk ahli parti parti politik politik utk menentu menentukan kan kehadiran kehadiran ahli ahli bagi sokong sesuatu usul Ketua Majlis - PM berperanan berperanan dlm dlm menentu menentukan kan tarikh tarikh utk mengadak mengadakan an mesyuarat mesyuarat
Badan Kehakiman Sejarah Perundangan Di Malaysia
Sebelum kedatangan penjajah Barat, T Melayu mempunyai undang2 sendiri iaitu Undang-undang Adat Melayu (adat Perpatih dan Adat Temenggung) dan di Sabah dan Sarawak (Adat Bumiputera)
Msyrkt Melayu terbahagi kpd dua iaiatu masyarakat matrilineal dan patrilineal. Hukum Knaun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka digunakan semasa pemerintahan Kerajaan Melayu Melaka.
Kedatangan British, undang2 mengalami perubahan iaitu Commom Law dan kaedah2 Ekuiti.
Undang-undang Malaysia diperolehi dari lima sumber : a) Undang2 Bertulis(perlembagaan dan perundangan persekutuan dan negeri) b) Kepu Keputu tusa san2 n2 mahk mahkam amah ah
d) Unda Undang ng2 2 Isla Islam m
c) Undang2 Inggeris
e) Undang2 Adat
Fungsi Badan Kehakiman
Mentafsir undang-undang
Mengadili pendakwaan jenayah
Mengadili tindakan sivil
Mendengar rayuan drpd mahkamah bawahan
Pengurusan harta pusaka
Mengeluarkan waran tangkap
Menguruskan dan mengadili hal-hal berkaitan hal-ehwal keluarga Islam khususnya Mahkamah Syariah
Kebebasan Badan Kehakiman
Kedudukannya tidak memihak dan bebas drpd kawalan dua badan (perundangan dan eksekutif).
Kebebasan badan kehakiman melalui perkara berikut : a) seseorang hakim(mahkamah agung, Tinggi) setelah dilantik tidak boleh dilucutkan jawatannya oleh YDPA sbl mencapai umur bersara (65 tahun) kecuali bbrp sebab.
Saraan seorang hakim diperuntukan oleh akta parlimen dan dibayar pada kumpulan wang yang disatukan
Saraan hakim dan syarat2 jawatan yg lain tidak boleh diubah
Kelakuan hakim tidak boleh dibincangkan dlm mana2 majlis parlimen.
Sistem dan Corak Kehakiman Kehakim an di Malaysia Mahkamah
Mahkamah Persekutuan
Mahkamah Negeri
Mahkamah di Malaysia dibahagikan kpd dua : 1.
Mahkamah Persekutuan
Mahkamah atasan Mahkamah Rendah Mahkamah Khas
2.
Mahkamah Negeri
Mahkamah Syariah Mahkamah Adat
Mahkamah Persekutuan a) Mahkamah Atasan
b)
Mahkamah Agung Mahkamah Rayuan Mahkamah Tinggi Malaya dan Borneo Sesyen Mahkamah Rendah Juvana Majistret kelas I dan II Tuntutan Kecil Penghulu c) Mahkamah Khas Tentera Perusahaan Buruh Khas Raja-raja Negeri
Mahkamah Negeri
Mahkamah syariah - Syaria Syariah h Ray Rayuan uan - Tinggi Tinggi Syaria Syariah h
Mahkamah Adat (Sabah dan Sarawak) - Adat Daerah - Ketua Adat - Penghulu
