ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΠΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΑΤΟΗ, ΣΤΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΚΑΙ ΤΗ ΛΟΥΤΣΑ ΛΟΥΤΣΑ... ... Οι αλβανικοί μεσαιωνικοί εποικισμοί στον ελλαικ! "#$ο Αλβανικ% &κι !"ι ελλ'νικ%& ' κατα(ω(% των Α$βανιτ#ν
Κύρια προσπάθεια προσπάθεια τής επιχείρησης επιχείρησης δημιουργίας δημιουργίας ελληνικής εθνικής ταυτότητας από επίσημους και μη φορείς τής Ρωμιοσύνης από τον 19ο αιώνα και εντεύθεν αποτλεσε η προσπάθεια !απόδει"ης# τής φυλετικής καθαρότητας$ δηλαδή τής συνχειας των σημερινών κατοίκ κατοίκων ων τού ελλαδι ελλαδικού κού χώρου στο χρόνο χρόνο και στο χώρο% &ργασίε &ργασίες ς ' μελτε μελτες ς από κύκλο λογίων τής εποχής$ που δημοσιεύτηκαν κατά κόρον σε διάφορα περιοδικά ()αρνασσός$ &λληνο &λληνομνή μνήμων μων$$ κ%ά%*$ κ%ά%*$ ε"ακολ ε"ακολουθο ουθούν ύν δε αυτούσ αυτούσιες ιες ή παρόμοι παρόμοιες ες να δημοσι δημοσιεύον εύονται ται σε εθνικιστικά εθνικιστικά περιοδικά και ιστοσελίδες ιστοσελίδες ακόμα και σήμερα$ αφιερώθηκαν αφιερώθηκαν σε μια αγωνιώδη προσπάθεια προσπάθεια να αποδοθεί αποδοθεί η προλευση προλευση αρ+ανίτικων αρ+ανίτικων$$ σλά+ικων$ σλά+ικων$ τούρκικων κ%λπ% λ"εων$ λ"εων$ ονομάτων και τοπωνυμίων σε δήθεν παραφθο ρς τής αρχαίας ελληνικής γλώσσας% ,τη νεοελληνική παιδεία στοχοποιήθηκε ο !ανθλληνας# -αλμεράγιερ$ παρ. όλο$ που δεν είναι ο μόνος/ μόνος/ το σύνολο των περιηγητών περιηγητών (αρχαιολατρών$ (αρχαιολατρών$ ιστορικών$ ιστορικών$ απεσταλμνων απεσταλμνων "νων κυ+ερν κυ+ερνήσε ήσεων ων κ%λπ%* κ%λπ%* των μεσαιω μεσαιωνικ νικών ών χρόνων χρόνων περιγρ περιγράφο άφουν υν την μεγάλη μεγάλη κταση κταση των εποικισμών εποικισμών στην περιοχή% περιοχή% 0πάντηση 0πάντηση σε όλους αυτούς επιχείρησε επιχείρησε να δώσει ο ιστορικός ιστορικός τής Ρωμιοσύνης$ % )απαρρηγόπουλος (+λ% 2% )απαρρηγόπουλος3 4 5εγκφαλος6 τής απάτης τού 5ελληνοχρισ 5ελληνοχριστιανισ τιανισμού6$ μού6$ http://www.freeinquiry.gr/pro.php?id=596 * γράφ γράφον οντας τας περί περί τής τής δήθεν δήθεν συνχε συνχειας ιας και τής φυλετι φυλετικής κής ενότητα ενότητας ς των κατοίκ κατοίκων ων τού ελλαδι ελλαδικού κού χώρου χώρου στη διαδρομή τής 7στορίας% 8 αμφισ+ήτηση τού κυρίαρχου αυτού ιστοριογραφικού μοντλου στην επιεικστερη εκδοχή της επιχειρήθηκε να παρουσιασθεί ως προερχόμενη από ήσσονος α"ίας ιστορικούς και στην αυστηρότερη ως εθνική προδοσία% αμμία φυλή όμως$ ούτε καννας λαός στις μρες μας είναι φυλετικά καθαρός% ,τον ελλαδι ελλαδικό κό χώρο χώρο ειδικό ειδικότερ τερα α κι ε" αιτίας αιτίας των +υαντι +υαντινών νών διωγμώ διωγμών$ ν$ των επιδημ επιδημιών ιών$$ των ανεπάλ ανεπάλληλ ληλων ων κατακτ κατακτήσε ήσεων ων και τής πειρατε πειρατείας ίας$$ ο αριθμό αριθμός ς των ελληνό ελληνόφων φωνων ων Ρωμιών Ρωμιών ελαττώ ελαττώθηκ θηκεε σημαντ σημαντικά ικά%% :τσι$ :τσι$ ο αριθμό αριθμός ς των κατοίκω κατοίκων ν ενισχύ ενισχύθηκε θηκε επανει επανειλημ λημμν μνα α στο πρασμα τής 7στορίας από "νους λαούς$ στους οποίους τις περισσότερες φορς δόθηκαν από τις εκάστοτε αρχς επί πλον κίνητρα$ προκειμνου να εγκατασταθούν στην περιοχή και να καλύ;ουν τα πληθυσμιακά κενά% $ε-να# την παρουσίαση μιας σειράς μελετών μας <α "εκινήσουμε στην !)λε*+ε$' !)λε*+ε$' $ε-να# σχετικών σχετικών με τους εποικισμούς εποικισμούς (αλ+ανικών$ (αλ+ανικών$ σλά+ικων$ τούρκικων κ%ά* στην περιοχή$ που εκτείνεται το σημερινό ελληνικό κράτος% 8 αρχή γίνεται με την παρουσίαση των αλ+ανικών εποικισμών%
ενικ/ ιστο$ικ/ στοι"εία (ια το-0 Αλβανο*0 αρχαίους :λληνε :λληνες ς συγγρα συγγραφεί φείς ς γίνετα γίνεταιι πολύς πολύς λόγος λόγος για 7λλυρι 7λλυριούς ούς$$ Από τους αρχαίους
που κατοικούσαν από την περιοχή τής =ορείου 8πείρου μεχρι τη σημερινή ροατία και ,ερ+ία% 4ι 7λλυρι 7λλυριοί οί αποτ αποτελ ελούν ούντα ταν ν από από διάφορ διάφορα α φύλα φύλα$$ τους τους >αυλ >αυλάν άντι τιου ους$ ς$ τους τους ?ερρί ?ερρίπο ποες ες$$ τούς τούς ?αλματούς$ τους 0ρδιαίους ή 4υαρδαίους κ%ά%$ καθώς και το πιο νότιο φύλο$ τους 0λ+ανούς% 0πό την αρχαιότητα ως τα πρώτα χρόνια τού περασμνου αιώνα @ι 0λ+ανοί ήταν &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
σκλα+ωμνοι σε άλλες αυτοκρατορίες και δεν είχαν καταφρει να σχηματίσουν ενιαίο και ανε"άρτητο +ασιλειο% >ον Nο αιώνα π%O%$ ο +ασιλιάς =άρδυλλις μετάτρε;ε την 7λλυρία σε α"ιόλο α"ιόλογη γη τοπική τοπική δύναμη δύναμη%% 4ι πιο σημαντ σημαντικ ικς ς πόλεις πόλεις των 7λλυριώ 7λλυριών ν ήταν ήταν η ,κόδρα ,κόδρα (στη (στη σημερι σημερινή νή 0λ+ανί 0λ+ανία* α* και η Ρίων Ρίων (στο σημεριν σημερινό ό Pαυρο+ο Pαυρο+ούνιο ύνιο*% *% ατά ατά την αρχαιό αρχαιότητ τητα α οι :λληνες είχαν καταλά+ει τα παράλια τής Cότιας 7λλυρίας% 4ι αποικίες$ που ίδρυσαν κυρίως οι 0θηναίοι$ οι ορίνθιοι και οι ερκυραίοι στα παράλια τής 7λλυρίας αναπτύχθηκαν πολύ% Pερι Pερικ κς ς μάλι μάλιστ στα α πόλει πόλεις$ ς$ όπως όπως η &πίδ &πίδαμ αμνο νος ς (σήμ (σήμερ ερα α λγε λγετα ταιι QKFFR QKFFRS S T ?υρρ ?υρράχ άχιο* ιο*$$ η 0πολλωνία (UHGF*$ ο Vρικός (WFHXKY*$ η 0υλώνα (Z[@F\* κι η &φύρα ήταν ακουστς$ γιατί γιναν κντρα ανταλλακτικού εμπορίου και αμοι+αίας πολιτιστικής επίδρασης% ,τα χρόνια τής μακεδονοκρατί μακεδονοκρατίας ας οι 7λλυριοί 7λλυριοί υποτάχτηκαν υποτάχτηκαν στους Pακεδόνες Pακεδόνες και αργότερα αργότερα στους Ρωμαίους$ Ρωμαίους$ οπότε σιγά'σιγά εκλατινίστηκαν% ,τη διαδρομή των αιώνων οι 7λλυριοί είχαν στενς σχσεις (επικοινωνίες$ επιγαμίες* με τους 8πειρώτες 8πειρώτες καί πολλς πολλς φορς φορς ακολούθη ακολούθησαν σαν την ίδια τύχη% τύχη% >ο αρχαίο αρχαίο όνομα όνομα των κατοίκων τής 0λ+ανίας αν και διατηρήθηκε ως τα +υαντινά χρόνια$ στα νεώτερα "εχάστηκε% 0πό τίς πηγς που φτασαν ως εμάς "ρουμε$ πως ο :λληνας γεωγράφος )τολεμαίος τού ]ου μ%O% μ%O% αιών αιώνα α μνημ μνημον ονεύε εύειι μια μια αλ+α αλ+ανι νική κή φυλή$ φυλή$ καθώς καθώς και και μια μια αλ+α αλ+ανι νική κή πόλη$ πόλη$ την 0λ+ανόπολη (το σημερινό αλ+ανικό χωριό λίγο "ω από τα >ίρανα$ ^ρ+ανα*% Pε τον ερχομό των σλα+ σλα+ικώ ικών ν φύλω φύλων ν τον τον _ο αιώνα αιώνα στα στα =αλκ =αλκάν άνια ια$$ πολλ πολλά ά ιλλυ ιλλυρι ρικά κά φύλα φύλα τού τού +ορά +ορά ε"αφανίστηκαν ε"αφανίστηκαν$$ ενώ άλλα καταπιστηκαν καταπιστηκαν και συγχωνεύτηκα συγχωνεύτηκαν% ν% :τσι$ :τσι$ σταδιακά$ σταδιακά$ το όνομα 7λλυριοί αντικαταστάθηκε με το όνομα 0λ+ανοί από τα λίγα φύλα$ που επι+ίωσαν% 4ι :λληνες τους κατοίκ κατοίκους ους τής 0λ+ανί 0λ+ανίας ας τους τους λεγαν λεγαν όχι μόνον μόνον 0λ+ανο 0λ+ανούς$ ύς$ αλλά αλλά και 0ρ+ανο 0ρ+ανούς ύς και 0ρ+ανίτες$ οι δυτικοί `Fa\IGISGS ή `[a\IGISGS$ ενώ οι >ούρκοι >ού ρκοι 0ρναούτ% 0ργότερα πρό+αλε να άλλο όνομα$ το ,κιπετάρ$ που που ακόμα οι γλωσσολόγοι δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν για την ετυμολ ετυμολογί ογία α του% του% &πειδή &πειδή η 0λ+ανί 0λ+ανία α κατακτ κατακτήθηκ ήθηκεε από "νους "νους λαούς$ λαούς$ η σημερι σημερινή νή αλ+ανι αλ+ανική κή γλώσσα γλώσσα χει χει πολλς πολλς λ"εις λ"εις ρωμαbκ ρωμαbκς ς ' λατιν λατινικς ικς$$ +ενετσ +ενετσάνι άνικες κες$$ ελληνι ελληνικς κς και τουρκικς% 8 0λ+ανία στη +υαντινή περίοδο απο τη μια μεριά με το να είναι τόπος +ουνήσιος και άγον άγονος ος και και από από την την άλλη άλλη με το να είνα είναιι μακρ μακριά ιά από από τα τότε τότε εμπο εμπορι ρικά κά κντ κντρα ρα και και σταυροδρόμια σταυροδρόμια μεινε καθυστερημνη% καθυστερημνη% 8 +υαντινή +υαντινή κυ+ρνηση κυ+ρνηση δεν ενδιαφρθηκε ενδιαφρθηκε για την 0λ+ανία$ όπως γιά άλλες επαρχίες κι τσι οι 0λ+ανοί μειναν πολύ πίσω% 0ποτελούσαν "εχωριστς κοινωνικς ομάδες$ που λγονταν φάρες% 0ρκετοί 0λ+ανοί πάντως υπηρτησαν στο +υαντινό +υαντινό στρατό και πολλοί ήταν στρατιωτικοί στρατιωτικοί και πολιτικοί α"ιωματούχοι% α"ιωματούχοι% Pάλιστα μερικοί απ. αυτούς πήραν μεγάλα α"ιώματα% =υαντινολόγοι δχονται$ πως ο αυτοκράτορας τού =υαντίου 0ναστάσιος 0. ήταν 0λ+ανός$ καθώς και η οικογνεια τού 7ουστινιανού% (=λ% 4ύτε νας :λληνας +υαντινός αυτοκράτοραςc http://freeinquiry.gr/pro.php?id=509* dπως και στις άλλες περιοχς τής =αλκανικής$ τσι και στην 0λ+ανία σημειώθηκαν μεγάλε μεγάλες ς εθνογρ εθνογραφι αφικς κς μετα+ο μετα+ολς λς από την εισ+ολ εισ+ολή ή διαφόρω διαφόρων ν φυλών$ φυλών$ όπως κυρίως κυρίως των ,λά+ων% ,λά+ων% 4 αρχαίος αρχαίος πληθυσμός της ανακατώθηκε ανακατώθηκε με τους λαούς που εισ+αλαν εισ+αλαν από τον Nο αιώνα κι ύστερα από το +ορά στο δαφός της% >ον _ο αιώνα εγκαταστάθηκα εγκαταστάθηκαν ν στην 0λ+ανία ,ρ+οι ,ρ+οι καί =ούλγα =ούλγαροι ροι$$ που με τις επιγαμίε επιγαμίες ς τους με τους ντόπιους ντόπιους άσκησαν άσκησαν μεγάλη μεγάλη επίδραση% 0πό την εποχή αυτή και μετά η πολιτιστική αλληλεπίδραση 0λ+ανών και ,λά+ων είναι φανερή κι εκδηλώνεται εκδηλώνεται στα διαμορφωθντα διαμορφωθντα ήθη καί θιμα% 8 0λ+ανία 0λ+ανία για μια ορισμνη ορισμνη εποχή εποχή πρασε πρασε και στην κατοχή κατοχή των =ουλγά =ουλγάρων ρων$$ τον 11ο όμως αιώνα$ αιώνα$ ο αυτοκρ αυτοκράτο άτορας ρας =ασίλειος διω"ε τους =ούλγαρους από την 0λ+ανία% ,τα χρόνια τής παρακμής τού =υαντίου$ η 0λ+ανία "φυγε από τον λεγχο τής +υαντινής κυ+ρνησης$ οπότε τον 1]ο αιώνα σχηματίστηκαν δύο ανε"άρτητα αλ+ανικά πριγκηπάτα με επικεφαλής τούς αδελφούς )ρογγόνη και eκίνη$ ο οποίος λεγόταν από τους +υαντινούς 7ωάννης 7ωάννης Pπούας Pπούας ή ,πάτας ,πάτας%% 0ργότε 0ργότερα$ ρα$ όταν όταν σχηματ σχηματίστ ίστηκε ηκε η λατινι λατινική κή αυτοκρ αυτοκρατο ατορία ρία$$ η 0λ+ανία μαί με την fπειρο και τη δυτική κεντρική &λλάδα ανήκαν στο δεσποτάτο τής 8πείρου$ ενώ ορισμνες μόνον παράλιες πόλεις της ήταν κτήσεις τής =ενετίας% ,τα κατοπινά χρόνια$ όταν η +αλκανική αναστατώθηκε από "νες επιδρομς και πολμους$ η 0λ+ανία είδε να πηγαινο πηγαινορχ ρχοντ ονται αι στόλοι στόλοι και στρατο στρατοίί των εμπολ εμπολμων μων%% Vς εκείνη εκείνη την εποχή δεν είχαν σημειωθεί ομαδικς μετακινήσεις 0λ+ανών προς τις νοτιότερες περιοχς% 0πό τα μσα όμως τού 1Nου αιώνα πολλοί 0λ+ανοί μετακινούνται προς τη <εσσαλία και στο τλος τού ίδιου αιών αιώνα α και και τον τον 1gο$ 1gο$ ακόμ ακόμα α νοτι νοτιότ ότερ ερα$ α$ στην στην κεντ κεντρι ρική κή &λλά &λλάδα δα$$ )ελοπ )ελοπόνν όννησ ησο$ ο$ νησι νησιά ά 0ργοσαρωνικού και 0ιγαίου% 4 ,πυρίδων Aάμπρου$ σε μιά σχετικά σύντομη μελτη του$ &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
θεωρεί θεωρεί τούς 0ρ+ανί 0ρ+ανίτες τες τής <εσσαλ <εσσαλίας ίας λιγότερ λιγότερους ους από 1h%hhh 1h%hhh$$ αλλά αλλά χαρακτ χαρακτηρί ηρίει ει μιά πολπλ!"#$τέ%& #$ μεταγενστερη εποίκισή τους ! έτι πολπλ!"#$τέ%& #$ (!8 ονοματολογία τής 0ττικής και η εις την χώραν εποίκισις των 0λ+ανών#$ -ιλολογικός ,ύλλογος )αρνασσός$ &πετηρίας$ τόμ% 0.$ σελ% 1ii$ 1j9_%* 4ι 0λ+ανο 0λ+ανοίί συνίστ συνίσταντ ανται αι από δύο διακεκ διακεκριμ ριμνο νους υς κλάδους κλάδους%% >ους eκγκη eκγκηδες δες και τους >όσκηδες >όσκηδες%% 4ι eκγκη eκγκηδες δες είναι είναι ;ηλοί ;ηλοί με σκοτει σκοτεινό νό χρώμα χρώμα τριχών$ τριχών$ ενώ οι >όσκηδ >όσκηδες ες είναι είναι κοντύτεροι$ λιγότερο +ραχυκφαλοι και με ανοικτό χρώμα τριχών% 4ι αλ+ανικς αποικίες στην &λλάδα &λλάδα συνίστ συνίσταντ ανται αι αποκλε αποκλειστ ιστικά ικά από >όσκηδε >όσκηδες% ς% 4 κλάδος κλάδος αυτός αυτός διαιρε διαιρείτα ίταιι σε πολλς πολλς φατρίες3 >ους κυρίως >όσκηδες$ τους >σάμηδες και τους Aιάπηδες%
k
k
k
Παλαιότερα αλαιότερα υποστηρίχτηκε$ υποστηρίχτηκε$ πως οι 0λ+ανοί 0λ+ανοί
ήρθαν στην &λλάδα κι εγκαταστάθηκαν εγκαταστάθηκαν μάλιστα πολλοί στη Pάνη$ από τον jο και 9ο αιώνα% (=λ% μελτη ,%e% )αναγιωτόπουλου$ στο περ% !&+δομάς#$ τ%N$ 1jjN$ σ% 11l και ανελλ7δη$ στο ίδιο περιοδικό$ τ%N$ 1jj_$ φύλ% l_$ σελ% 1'l$ φύλ% lj$ σελ% l ' N και φύλ% l9$ σελ% 1*% )ρίν όμως από αυτούς$ ο ,άθας διατύπωσε τη γνώμη$ γνώμη$ πως οι 0λ+ανο 0λ+ανοίί είχαν είχαν ρθει ρθει στην )ελοπό )ελοπόννη ννησο σο από τον _ο αιώνα αιώνα και πως οι αναφερ αναφερόμε όμενοι νοι από τους τους +υαντ +υαντινο ινούς$ ύς$ ,λά+οι ,λά+οι και ^+αροι ^+αροι$$ ήταν ήταν 0λ+ανο 0λ+ανοί% ί% (!Pνημ (!Pνημεία εία τής ελληνικής ιστ@ρίας#$ πρόλογοι τόμ% 7 και 7Z*% 8 fπειρος$ η <εσσαλία$ η Ρούμελη$ η 0ττική$ η Pεγαρίδα$ το μεγαλύτερο μρος τής =οιωτίας$ η )ελοπόννησος (όλη η 0ργολίδα και η ορινθία μχρι την ανατολική 0χαmα και τη +όρεια +όρεια 0ρκαδί 0ρκαδία$ α$ οι πλαγι πλαγις ς τού >αnγετ >αnγετου ου '=αρδο '=αρδούνι ύνια'$ α'$ ά+ο ά+ο Pαλιά Pαλιά '=άτικ '=άτικα'$ α'$ +όρεια +όρεια αρύταινα$ αρύταινα$ )ύλος$ ορώνη*$ ορώνη*$ η νότια &ύ+οια &ύ+οια και πολλά νησιά (^νδρος$ (^νδρος$ όλη η oδρα$ όλες οι ,πτσες$ όλη η ,αλαμίνα$ μρος τής 0ίγινας$ καθώς και πολλά νησιά τού 0ιγαίου$ π%χ% α$ ύθνος$ ύθνος$ ,κόπελ ,κόπελος$ ος$ pος$ pος$ ,άμος$ ,άμος$ άσος άσος κ%ά%* κ%ά%* γμισα γμισαν ν από 0λ+ανο 0λ+ανούς$ ύς$ πολλοί πολλοί από τους οποίους οποίους ακόμα ακόμα και σήμερα σήμερα μιλούν μιλούν την αλ+ανι αλ+ανική κή (αρ+αν (αρ+ανίτι ίτικα* κα*%% (=λ% (=λ% ,πυρ% ,πυρ% Aάμπρο Aάμπρου3 υ3 !8 ονοματολογία τής 0ττικής και η εις την χώραν εποίκησις των 0λ+ανών# στην !&πετηρίδα ,υλλόγου )αρνασσού#$ τ% 1$ 1j9i$ P% Aαμπρινίδου3 !4ι 0λ+ανοί κατά την κυρίως &λλάδα και την )ελοπόννησον#$ 0θήνα$ 19h_$ 7ωάννη Oρ% )ούλου3 !8 εποίκησις των 0λ+ανών εις ορινθίαν#$ ορινθίαν#$ 0θήνα$ 19gh$ )% -ουρίκη3 !Pελτες !Pελτες και άρθρα#$ στη !Aαογραφία# !Aαογραφία#$$ τ% 9$ 19]i$ σελ% gh_'gil$ στο περιοδ% !0θηνά#$ τ% Nh$ 19]j$ σελ% ]i'g9 και τ% Nl$ 19l1$ σελ% l και πρα$ στο !8μερολόγιο Pεγάλης &λλάδος#$ 19]]$ σελ% NhN'N]h*$ ?% )ασχάλη3 !4ι 0λ+ανοί εις τας υκλάδας#$ στο !8μερολόγιο Pεγάλης &λλάδος#$ 19lN$ σελ% ]i]']j]%* )λήθος 0λ+ανών κατκλυσαν και τα 7όνια% ,ύμφωνα με τον 4υίλλιαμ Pίλλερ$ ως το 1N_h$ είχαν λθει 1g%hhh στη Aευκάδα από την fπειρο και 1h%hhh στη qάκυνθο% (!7στορία τής -ραγκοκρατίας εν &λλάδι#$ τόμ% rrr$ σελ% N_%* >ο 1g]j ο 0λ+ανικός πληθυσμός τής qακύνθου είχε αυ"ηθεί στα 1_%]gg άτομα% 4 μεσαιωνοδίφης % ,άθας$ ανακάλυ;ε στα αρχεία τής =ενετικής ?ημοκρατίας γγραφα και διατάγματα$ που μας μιλούν γι. αυτς τις αλ+ανικς μεταναστεύσεις% ,ύμφωνα με αυτά$ στις στις lh%N%1 lh%N%1gN1 gN1$$ αποφασ αποφασίστ ίστηκε ηκε από την =ενετι =ενετική κή eερουσ eερουσία ία η εγκατά εγκατάστα σταση ση τεσσάρ τεσσάρων ων σωμάτ σωμάτων ων 0ρ+α 0ρ+ανι νιτών τών με αρχη αρχηγο γούς ύς τους τους )αύλο )αύλο Pπούα$ Pπούα$ Ρεπο Ρεπούσ ύση η Pπου Pπουίκα ίκα$$ eιώρ eιώργο γο eκερμπση και 0λ"η eκαμπριρα στις =ενετικς κτήσεις τής ρήτης$ qακύνθου$ εφαλλονιάς και ρκυρας% Pχρι σήμερα συναντάμε στα μρη αυτά 0ρ+ανίτικα ονόματα% ,την ρήτη3 ούντουρος$ =ρετ =ρεττός τός κ%λπ κ%λπ%% %% ,τη ,τη qάκυ qάκυνθ νθο3 ο3 ,ιγο ,ιγούρο ύρος ς (,γο (,γούρ ύρος ος ή ,γου ,γουρός ρός*$ *$ Pάτε Pάτεσης σης$$ ?ούσ ?ούσμα μανη νης$ ς$ Pάρμ Pάρμορ ορης ης$$ όκλ όκλας ας κ%λπ κ%λπ%% %% ,την ,την εφα εφαλλ λλον ονιά ιά υπάρχ υπάρχουν ουν ολόκ ολόκλη ληρα ρα 0ρ+α 0ρ+ανι νιτοχ τοχώρ ώρια ια33 ομποθεκράτα (ομποθκρα*$ Pουακάτα (Pουάκι*$ καθώς και ονόματα$ όπως Pενάγιας$ Aουκίσιας% ,την εφαλλονιά πρωτοκατ+ηκαν οι 0ρ+ανίτες με άδεια τής =ενετσάνικης ?ιοίκησης τον Pάιο Pάιο τού τού 1gh] 1gh] με αρχηγ αρχηγούς ούς τον eιάν eιάννη νη ,πάτα ,πάτα$$ ,γούρ ,γούρο ο αγκ αγκάδ άδη η Pπού Pπούα$ α$ <όδωρ <όδωρο ο Pαρκείνη$ Cικόλα Pενάγια κ%λπ%% (% ,άθα3 !&λληνικά ανκδοτα#$ τόμ% 0.*% 4 <όδωρος Pπούας eρί+ας εποίκισε στα 1gh] επίσης$ την σχεδόν ρημη κι ακατοίκητη 7θάκη% &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
' (&τ)λ!*! +&τ #,-&ι &"%οι$τι( (&ι $!&,-#ι το οι(ι$τέ1 2τ&- τ! 3%,$(ο# $# ο-2&τ& 4%ι-1 ολ2(λ!%! ,& 7)%& 8%-&-ιτ-. πι(%) πι (%)τ!$ τ!$## $τ $τ!!- #7 #7&λλ &λλο-ι ο-ι) ) # το- τ;π τ;πο ο +)τ&1 &π2 το π%το 8%3&-,τ# #πο,(ο1 πο #<(&τ&$τ)"!(&- #(#, (&τ) τι &%4έ το; 6ο &ι-&. >το 4)%τ 4)%τ! ! #ι(ο#ι(ο-,#τ& ,#τ&ιι έ-& έ%ο τ #7&λο-ι)@ 2λ& τ& τοπ-;ι& #,-&ι $# +)τ&1 +)τ &1 #( #(τ2 τ2 ι) ι) A&A&-&<ι &<ι) ) (& (&ιι ι) ι) 8<, 8<,& & 7!,&.
B&%&"-1 &ι Aλ&τ&ι&,1 Aλ&τ&ι&,1 τ& C#;(τ%& C#;(τ%&11 ! >&λ&,1 >&λ&,1 ! B&-τι-#,&1 B&-τι-#,&1 ! ,%& (&ι ! Dλπ,& Dλπ,& Ο B&%&"-1
!
(&τοι(ο;-τ&ι -- &π2 8λ3&-- (&ι 24ι π2 λλ--. 8(2! (&ι #ι τ& οEο; τ- 8"!--1 (&,τοι Eι&τ#λο;$! E! τ2$- 4%2-- π%τ#ο;$! το; λλ!-ι(ο; 3&$ιλ#,ο1 ! 8λ3&-ι( <λ$$& &(ο;#τ&ι &(2! #τ&*; τ- π&ιE,- τ- π&ι2-τ- #ι το E%2ο π&%) το- -&2#% (eεωργ (eεωργίου ίου -ίνλεs -ίνλεs33 !7στορί !7στορία α τής ελληνι ελληνικής κής το; F!$έ F!$έ (&ι τ!- π;λ!π;λ!- το; 8E%ι&-ο 8E%ι&-ο; ; #% επαναστάσεως#$ μετάφραση3 0λ% )απαδιαμάντη$ τ% 0.$ κεφ% =.$ σελ% _N$ κδ% !pδρυμα τής =ουλής των &λλήνων#$ 0θήνα$ ]hhj*% )αρακάτω θα ε"ετάσουμε τους αλ+ανικούς αυτούς εποικισμούς αναλυτικότερα%
ενικ% πα$ακμ% & ε$%μωσ' το* ελλαικο* "#$ο-
Στην 0θήνα$ οι ανασκαφς τής 0γοράς απδει"αν$ ότι υπήρ"αν εκτεταμνες καταστροφς γύρω στο gjh κι ύστερα ύστερα μια περίοδος περίοδος πρόχειρ πρόχειρων ων καταλυ καταλυμάτ μάτων$ ων$ πού διάρκε διάρκεσε σε μχρι μχρι το δεύτερο μισό τού _ου αιώνα$ ,τή συνχεια η περιοχή τής 0γοράς εγκαταλείφθηκε τελείως και ο οικισμός περιορίστηκε στην 0κρόπολη και σε να μικρό οχυρωμνο περί+ολο προς τη +όρεια πλευρά της% ,την όρινθο$ πολλοί από τους κατοίκους της κατφυγαν στην 0ίγινα περί το gjh$ ενώ η +υαντινή +υαντινή παρουσία διατηρήθηκε στο απρόσιτο απρόσιτο φρούριο τής 0κροκορίνθο 0κροκορίνθου% υ% ,τήν υπόλοιπη )ελοπόννησο όλες οι πόλεις ε"αφανίστηκαν% 4 tLFH\u@ vG wHxHu@[[H$ γνωστός ως υριακός ο 0γκωνίτης$ αλα+ρός αρχαιολάτρης περιηγητής τού ιε. αιώνα περιγράφει ως ε"ής τη ,πάρτη3 !,E&# τ& #%#,πι& #<)λ! πολιτ#,&1 π#%ι7&- &<)λ&τ&1 &%&%έ-ιο &%&%έ-ιο (,ο-# (&ι #πι$τ;λι&
$(ο%πι$έ-& #E (ι #(#, $το &<%ο;. 8π2 τ& έ<ι$τ& (ι #πι7&-έ$τ&τ& (τ,%ι& &π2#ι-&- το #% <-&$τ%ιο &π2 λ#,ο )%&%ο (&ι πολλ) &%)%ι-& 3)"%& &<&λ)τ- #% eια την κεντρική &λλάδα οι μαρτυρίες που χουμε είναι σποραδικς% ,τις =οιωτικς <ή+ες δεν υπάρχουν ενδεί"εις για ύπαρ"η αστικής ωής ανάμεσα στον iο και το δεύτερο μισό τού 9ου αιώνα% 4ι -θιώτιδες <ή+ες στη θεσσαλική ακτή καταστράφηκαν στο τλος τού iου ή τον _ο αιώνα% 4ύτε μία παλαιοχριστιανική εκκλησία δεν μεινε όρθια σε όλη την &λλάδα με ε"αί ε"αίρε ρεση ση τη <εσσ <εσσαλ αλον ονίκη ίκη και και την την )άρο )άρο%% ?εν ?εν υπάρχ υπάρχει ει καν καννα να δείγ δείγμα μα οικο οικοδο δομι μική κής ς δραστηριότητας ανάμεσα στο ihh περίπου και στα πρώτα χρόνια τού 9ου αιώνα% 8 <εσσαλονίκη$ δρα τού παρχου τού 7λλυρικού$ παρμεινε σε +υαντινά χρια σε όλη τη διάρκ διάρκει εια α των των σκοτ σκοτει εινώ νών ν αιών αιώνων ων%% >α τείχ τείχη η της$ της$ πού πού πιθα πιθανό νόν ν χτίσ χτίστηκ τηκαν αν περί περί το Ngh$ Ngh$ περικλειαν μια σημαντική κταση3 περίπου 1%_gh μτρα από τα ανατολικά προς τα δυτικά και ]%1hh μτρα από +ορρά προς νότο% )ντε φορς πολιορκήθηκε πολιορκήθηκε από τους ,λά+ους ,λά+ους και τους 0+άρους κι επανειλημμνα προσ+λήθηκε από το λοιμό και την πείνα% )ολλς ιστορικς πηγς αναφρουν πολλαπλά κρούσματα πανώλης σε πολλά μρη τού ελλαδικού χώρου% &ιδικά τ@ _Ni η πανούκλα$ που μεταδόθηκε στην &λλάδα και την 7ταλία ε"ολόθ ε"ολόθρευσ ρευσεε τον ελληνι ελληνικό κό πληθυσ πληθυσμό% μό% 4 αυτοκρ αυτοκράτο άτορας ρας τού =υαντ =υαντίου$ ίου$ ωνστα ωνσταντί ντίνος νος &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
)ορφυρογννητος μνημονεύοντας το γεγονός τού λοιμού και κάνοντας λόγο για την τότε κάθοδο των ,λά+ων γράφει$ πως !#$λ&3"! π)$& ! 4%& # (!)ερί θεμάτων#$ 77$ l*% (eια τους σλά+ικους εποικισμούς στον ελλαδικό χώρο θα παρουσιασθεί ειδική σχετική μελτη )λε*+ε *+ε$' $' $ε $ε-να -να# προσ προσεχ εχώς ώς στην στην !)λε #%* ,τη ! λ#ιG&-E%,& # αναφρεται κι ο % )απαρρηγόπουλος στην !7στορία τού ελληνικού θνους# (τόμ% ?.$ σελ% l91*% >ο 1lNj η πανούκλ πανούκλα$ α$ που μεινε μεινε γνωστή γνωστή στη μεσαιω μεσαιωνικ νική ή ιστορί ιστορία α σαν μαύρος μαύρος θάνατος θάνατος$$ θρισε θρισε τη Pεσόγ Pεσόγει ειο ο και και ολόκ ολόκλη ληρη ρη την ηπει ηπειρω ρωτι τική κή &υρώπ &υρώπη$ η$ από από τη Pόσχ Pόσχα α ως τη -λάν -λάνδρα δρα%% 4ι πληθυσμοί των ελληνικών ακτών και των νήσων αποδεκατίστηκαν και πάλι% 0πό τον 9ο ως τον 11ο αιώνα υπήρ"ε θαλασσοκρατία των 0ρά+ων$ οπότε η πειρατεία στις ελληνικς θάλασσες είχε λά+ει τρομακτικς διαστάσεις% 8 ρήτη χει μετα+ληθεί από το j]l σε ορμητή ορμητήριο ριο των 0ρά+ων 0ρά+ων πειρατών$ πειρατών$ που ερήμωσα ερήμωσαν ν τα νησιά νησιά τού 0ιγαίου 0ιγαίου και τις ηπειρ ηπειρωτ ωτικ ικς ς ακτς ακτς%% )ολι )ολιορκ ορκήθη ήθηκε κε η )άτρα )άτρα%% 8 Cικό Cικόπολ πολη η δχθ δχθηκ ηκεε επίθ επίθεσ εση% η% 8 0ίγιν 0ίγινα α καταστ καταστράφ ράφηκε ηκε%% 8 )ελοπόν )ελοπόννησ νησος ος λεηλατ λεηλατήθηκ ήθηκε$ ε$ ε"αφαν ε"αφανίστ ίστηκε ηκε η ?ημητρ ?ημητριάς ιάς%% >ο 9hN οι ,αρακηνοί πειρατς κυρίευσαν τη <εσσαλονίκη κι αιχμαλώτισαν ]]%hhh ανθώπου ς% 4 Aων Oοιροσφάκτης$ πρεσ+ευτής τού =υαντίου στους ^ρα+ες τής Pάλτας$ τής >αρσού και τής =αγδάτ =αγδάτης$ ης$ υπερηφαν υπερηφανευό ευόταν ταν$$ ότι κατόρθω κατόρθωσε σε να ε"αγορ ε"αγοράσε άσειι (πτυχ (πτυχεε !&λλ)<ιο- #* #* εκατόν είκοσι χιλιάδες αιχμαλώτους$ αιχμαλώτους$ που είχαν συλληφθεί συλληφθεί κατά τις επιδρομς επιδρομς των πειρατών στα εδάφη τής αυτοκρατορίας% >η θαλασσοκρατία των 0ρά+ων ακολούθησαν οι νορμαδικς επιδρομς και οι σταυροφορίες% 8 πειρατική δράση "ανάρχισε ακολουθώντας την πορεία των δραματικών γεγονότων$ που συντάρα"αν την ανατολική λεκάνη τής Pεσογείου% :τσι και κατά τον 1]ο αιώνα ήταν α++αιη η κ+αση τού τα"ιδιού στο 0ιγαίο% >ότε$ η 0ττική +ρισκόταν στο λεος των πειρατών$ πειρατών$ >ούρκων$ Aατίνων Aατίνων και &λλήνων% 4ι αυτοκρατορικ αυτοκρατορικς ς φυλακίδες φυλακίδες δεν περιπολούσαν πιά στο ,αρωνικό και τον &υ+οbκό και οι παράκτιες φρουρς ήταν τόσο αραις$ που αδυνατούσαν να αντιμετωπίσουν τις επιδρομς% 4ρμητήρια των κουρσάρων ήταν η 0ίγινα$ η ,αλαμίνα και η Pάκρη (πρόκειται για την απναντι τού Aαυρίου$ Pακρόνησο$ όπου υπήρχε μονή τού 0γίου eεωργίου*% 8 0ίγινα είχε ερημ ερημωθ ωθεί εί%% 4ι περι περισσ σσότ ότερο εροιι κάτο κάτοικ ικοι οι είχα είχαν ν εγκα εγκατα ταλε λεί; ί;ει ει το νησί νησί κι όσοι όσοι απμ απμει εινα ναν ν συνεργ συνεργάο άοντ νταν αν με τους τους πειρ πειρατ ατς ς%% 0σύδο 0σύδοτο τοιι απο+ απο+ι+ ι+ά άον ονταν ταν στις στις ακτ ακτς ς τής τής 0ττι 0ττική κής$ ς$ απογύμνωναν και αιχμαλώτιαν τους κατοίκους και ακρωτηρίααν ή ρινοκοπούσαν όσους δεν μπορούσαν να προσφρουν λύτρα% λάδευαν τα χρια των ανθρώπων !σαν "ερόκλαδα#% αι γμισε ο τόπος από !χειροτμήτους# και !ρινοτμήτους#% ι είχαν τόσο αποθρασυνθεί$ που εισχωρούσαν εισχωρούσαν και στα μεσόγεια% 4ι πειρατικς πειρατικς επιδρομς είχαν "εκληρίσει "εκληρίσει τους πληθυσμούς πληθυσμούς των νησιών και των παραλιακών περιοχών τής ηπειρωτικής &λλάδας% Pετα"ύ Pετα"ύ 1Njh και 1gNi η πόλη πόλη των 0θηνών 0θηνών είχε είχε "εκληρ "εκληρισθ ισθεί εί από επιδημίες επιδημίες$$ όπως προκύ προκύπτε πτειι από από το ανών ανώνυμο υμο χρον χρονικ ικό ό τής τής 4"φό 4"φόρδ ρδης ης (yuz (yuzGS GSHS HS u{F@ u{F@IH IHu\ u\ \Iv \Iv u{F@ u{F@IH IHu@ u@I I `z{GI\FKY$ |@Iv@I$ 19h]%* 4ι ιστορικοί συμφωνούν3 8 0θήνα είχε απολησμονηθεί απ ολησμονηθεί ε" αιτίας τού ιστορικού κενού τόσων αιώνων% fταν να ασήμαντο κάστρο τής φραγκοκρατίας% Vς το τελευταίο τταρτο τού 1_ου αιώνα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη για τους "νους% dλοι πίστευαν$ πως αποτελούσε να σωρό ερειπίων$ άν δεν είχε ολότελα ε"αφανισθεί% :γραφε το 1i_g ο }KH[[Gz3 !,4& Eι&3)$#ι (ι #,4& 4,λι# 7ο%έ &(ο;$#ι1 π ! 8"-& τ&- έ-& έ%!ο τ2πο # (}KH[[G (}KH[[Gz$ z$ σελ% σελ% ]11*% ]11*% 0λλά 0λλά και και πριν πριν ghh ακρι+ώ ακρι+ώς ς χρόνια χρόνια +ρισκότα +ρισκόταν ν στην στην ίδια τραγική τραγική παρακμή% dταν ο Pιχαήλ 0κομινάτος ανήλθε στο μητροπολιτικό θρόνο των 0θηνών και μπήκ μπήκεε (το (το 11_g 11_g** εν πομπ πομπή ή στην στην πολι πολιτε τεία ία είδε είδε στο στο !κλει !κλεινό νόν ν άστυ# άστυ# χαλά χαλάσμ σματ ατα α και και καλυ+όσπιτα καλυ+όσπιτα εδώ κι εκεί σε πανάθλια πανάθλια στενορύμια% στενορύμια% 8 0θήνα$ 0θήνα$ γράφει$ γράφει$ ήταν !$%2 #%#ιπ,οι(οέ-- π2 &-"%π- π#-οέ-- #% #% 4 4λλανδός περιηγητής U\~@[HKS περιγραφε την πόλη των 0θηνών ως ! ι) πολ,4-! #% (•@v@G (•@v@G€@F €@FHXH HXH aLx\IzH aLx\IzHIH IH [Ha% [Ha% rrr \Kuz@F \Kuz@FG G •KM@IG •KM@IG U\~@[H U\~@[H@ @ ' |@~\IH |@~\IHHH 7τ47τ4- &-"%π- &-"%π- #% (yuKvGa\z ‚GF~\zHKS ‚\SSGIKS$ 1gil*% :να τουρκοχώρι είδε στην 0θήνα και ο eάλλος τα"ιδιώτης ƒK[HGI „@FvHGF3 ! 8πH &τ τ!-
π&-έ-Eο*! πολιτ#,& E#- έ4#ι &πο#,-#ι π&%) έ-& "λι3#%2 το%(ο4%ι1 πο λέ<#τ&ι >#τ,-& (&ι #% (8 0θήνα ονομαόταν ,ατίνες ή ,ετίνες ή ,τίνες% 8 0κρόπολη$ 3%,$(#τ&ι $τ& 4έ%ι& 4έ%ι& #-2 &<) #% άστρο% άστρο% W )ειραιάς )ειραιάς λεγόταν )όρτο'?ράκο )όρτο'?ράκο ή )όρτο'Aεόνε )όρτο'Aεόνε από το μαρμάρινο μαρμάρινο λεοντάρι$ που άρπα"αν αργότερα οι =ενετοί%*
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
4 eενο+ eενο+ος ος καπετάν καπετάνιος ιος UF\IuGSu UF\IuGSu@ @ ' …\FH\ …\FH\ |G~\Iz@ |G~\Iz@ σημείω σημείωνε νε στο χρονικό χρονικό του3 του3 !' $!#%ι- 8"-& E#- #,-&ι π&%) έ-& έ%!ο1 )<ο-ο τ2πο1 (&τ&$π&%έ-ο # πέτ%# #% (wFHY\ €\FzG vG[[@ S€Guu{H@ vG[ …\FG …GvHzGFF\IG@ v\[ u\€Hz\I UF\IuGSu@ ' …\FH\ |G~\Iz@ (rI }GI@~\$ 1iiN%* !' )λλοτ# έ-Eο*! 8"-& #,-&ι τ2$ο #%!έ-!1 πο 7&,-#τ&ι &π,$τ#το1 2τι π%*# ()ποτ# έ-Eο*!. <1 τολ)4ι$το-1 E#- #,E& πο"#-) 7ο3#%2τ#%ο τ2πο. %!ι)1 *#%&Iλ&1 &<(&"ιέ (&ι 3)λτοι. # &ντυπώσεις τού eάλλου πρεσ+ευτή$ Q. `F\Y@I$ όπως τις κατγρα;ε ο γραμματ γραμματικό ικός ς του$ ο ευγενή ευγενής ς ƒG\I ƒG\I t{GSIG t{GSIG\K \K το 1gNi% 1gNi% (ƒG\I (ƒG\I t{GSIG t{GSIG\K3 \K3 |G ~@L\MG ~@L\MG vG Y@ISHGKF v. `F\Y@I \Ya\SS\vGKF €@KF [G †@L GI |G~\Iz$ GSuFH€z €\F KI I@a[G {@YYG ƒG\I t{GSIG\K €Ka[HG Gz \II@zG €\F …% t{% ‚u{GEGF (w\FHS$ 1jj_*%
Οι Αλβανοί στ' 1εσσαλία
Από τις πηγς που χουμε +γαίνει το συμπρασμα$ πως ο αλ+ανικός εποικισμός γινε ειρη ειρηνι νικά κά%% 4ι άποι άποικο κοιι 0λ+α 0λ+ανο νοίί δεν δεν ήρθα ήρθαν ν ως κατα κατακτ κτητ ητς ς$$ αλλά αλλά αναγ αναγκά κάστ στηκ ηκαν αν να μεταναστεύσ μεταναστεύσουν ουν άλλοι μεν στην fπειρο από το ,ρ+ο +ασιλιά ,τφανο ,τφανο Cτουσάν$ Cτουσάν$ που τους είχε στρατιώτες του και τους δωσε κτήματα και άλλοι προσκαλστηκαν από τους δούκες και κυ+ερνήτες τής <εσσαλίας$ ,τερεάς και )ελοποννήσου$ καθώς και από τους =ενετσάνους$ για να καλύ;ουν τα κενά στις αγροτικς περιοχς% 0ποικίοντας τη <εσσαλία ‡ο όρος <εσσαλία (T=λαχιά* την εποχή εκείνη περιλάμ+ανε όλη τη Pση &λλάδα με την 0ιτωλία και την 0καρνανίαˆ$ την 0ττική$ την )ελοπόννησο με μεγάλες ομάδες (πατρις* 0λ+ανών$ ήθελαν να καλύ;ουν τις γεωργικς ανάγκες των μερών αυτών$ γιατί δεν υπήρχαν εργατικά χρια για την καλλιργεια τής γης% &κτός από αυτούς τους λόγους όμως$ οι 0λ+ανοί από τα μσα τού 1Nου αιώνα κι πειτα αντίκριαν μεγάλες +ιωτικς δυσχρειες% 4ι στρατοί$ που πρασαν από τον τόπο τους$ το σταμάτ σταμάτημα ημα των ανταλλ ανταλλαγώ αγών ν στη +ορειο +ορειοδυτ δυτική ική &λλάδα &λλάδα$$ η εγκατάλ εγκατάλει; ει;ή ή τους από τους τους κυ+ερν κυ+ερνήτες ήτες τού ?εσποτ ?εσποτάτο άτου υ τής 8πείρο 8πείρου υ και τού =υαντ =υαντίου$ ίου$ δημιού δημιούργησ ργησαν αν σε πολλς πολλς περιοχς περιοχς τής 0λ+ανίας 0λ+ανίας αφάνταστες αφάνταστες +ιωτικς δυσχρειες% δυσχρειες% 0ναγκάστηκα 0ναγκάστηκαν ν λοιπον ν. αφήσουν τα χωριά τους πολλς φάρες και να κατ+ουν στη <εσσαλία και fπειρο$ για να +ρουν τα μσα τής συντήρησής τους% 4 αντ αντακ ακου ουην ηνός ός$$ γράφ γράφον οντα τας ς για για τις τις κινή κινήσε σεις ις τού τού ε"όρ ε"όρισ ιστο του υ ,υργ ,υργιά ιάνν ννη$ η$ δίνει δίνει α"ιοπρόσεκτες α"ιοπρόσεκτες πληροφορίες πληροφορίες για τους 0λ+ανούς 0λ+ανούς τής <εσσαλίας3 <εσσαλίας3 !πι3) (ο ,υργιάννης*
-# -# #πH #πH ;3οι ;3οι&&- πλ#ο; πλ#ο;$! $!11 #(#, #(#, &π#(ο &π#(ο,$ ,$"! "! π%τοπ%το-@@ έπ# έπ#ιτ& ιτ& #(#,"# #(#,"#-- Eι& Cο(% Cο(%-- (&ι 8(&%-)-- #ι 8λ3&-ο;1 οι π#%, τ!- F#ττ&λ,&F#ττ&λ,&- οι(ο;$ι- &τ2-οοι -ο)E#1 Eι#$"! (&τ) 7ιλ,&- π&λ&ι&-1 !- π%ο &το; !- π#ποι!έ-ο1 2τ# τ #$π#%,& #$τ%&τ<#ι# (rr$ Ngh*% 4 ίδιος πιο κάτω κάνοντας λόγο για τις προσπάθειες τού 0νδρόνικου e. (1lll* να φρει την τά"η στην κυρίως &λλάδα$ γράφει3 ! Jι&τ%ι32-τ& E# #- F#ττ&λ,& 3&$ιλέ&1 οι τ& ο%#ι-) τ
F#$$&λ,& F#$$&λ,& -#2#-ο -#2#-οιι 8λ3&-ο, 8λ3&-ο, &3&$,λ# &3&$,λ#τοι τοι B&λ&()$ B&λ&()$ιοι1 ιοι1 Bπο;ιοι Bπο;ιοι (&ι B#$&%,τ& B#$&%,τ&ιι &π2 τ7λ)%4- π%ο$&<ο%#2#-οι1 π%ο$&<ο%#2#-οι1 π#%, Eι$4ιλ,ο (&, ;%ιο 2-τ#1 π%ο$#(;-!$&- #λ"2-τ# (&ι πέ$4ο-το Eολ#;$#ι-. E#Eο,(#$&- <&% !1 4#ι-& #π#λ"2-το1 Eι&7"&%$ι- π2 τK&,- LM&-τι--N & τ# π2λι- οι(ο;-τ# οE#,&-1 &λλ) 2%#$ι- #-Eι&τ%,3ο-τ# #-Eι&τ%,3ο-τ# (&ι 4%,οι E$π%ο$,τοι1 - &-&4%ο;-τ# &-&4%ο;-τ# το; 4#ι-& Eι& το (%;ο (%;ο (&ι τ!- 4ι2-&1 )πι$τ2- τι-& #τοι 2%#$ι- #(#,-οι -ι7οέ-!-1 ##πι4#,%!τοι έ$#$"&ι #E2(ο- # (77$ N_N*% ^λλη μαρτυρία για την κάθοδο των 0λ+ανών στη <εσσαλία και δυτική ,τερεά είναι τού Oαλκοκονδύλη$ πού φαίνεται χει υπ. ό;η του παλαιότερες πηγς3 ! 8λ3&-ο, E# %!έ-οι
&π2 πιE)-ο LJ%%&4,οN (&ι το π%ο # 3&E,ο-τ# F#ττ&λ,&- τ# π!<)<ο-το $7,$ι (&ι τ B#$ο<#,ο B&(#Eο-,& B&(#Eο-,& τ& πλέ. 8%<%οπολ,4-!8%<%οπολ,4-!- τ# (&ι &$το%,&-. 87ι(2#-οι 87ι(2#-οι E# #π, F#ττ&λ,&- τ!- τ# 4%&4%&- $7,$ι- πο4#,%ιο- ποι!$)#-οι1 ποι!$)#-οι1 (&ι τ& π2λ#ι #πιEι#λ2#-οι1 #πιEι#λ2#-οι1 (&τ) $7& #-έο-το τ!τ!- 4%&-1 -ο)E# τ# τ# 2-τ# (&ι οE&, έτι 3έ3&ιο3έ3&ιο- $7- &τ&τ- τ!- ο,(!$ιποιο; ποιο;#-ο #-οι.ι. π# π#,, E# (&ι #ι #ι 8(&%-& 8(&%-&-,& -,&-- &7ι(2 &7ι(2##-οι οι <-! <-! το; !<#2!<#2-ο ο 8(&%-& 8(&%-&-,& -,& &7ι#έ-! &το, τ 4%&1 #-έο-τ2 τ# τ-E# τ!- 4%&- # (7$ 19i*% dσο για την 0χαmα$ εκεί γράφει$ πως κατοικούσαν 0λ+ανοί$ στους οποίους είχε επιτρ;ει ο &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
αυτοκράτορας αυτοκράτορας να ε"ουσιάουν ε"ουσιάουν τους τόπους$ τόπους$ που τους κατείχαν$ κατείχαν$ ως πατρική πατρική κληρονομιά% κληρονομιά% (!O(ο- )-E%# 8λ3&-ο,1 π2 3&$ιλέ $<4%!"έ-τ# έ%4#ι- τ π&τ%& &τ- 4%& #$ }% •GFzxa •GFzxaGFM GFM33 !7στορ !7στορία ία τής &λλάδος &λλάδος από τής λή"εως τού αρχαίο αρχαίου υ +ίου +ίου ως σήμερον σήμερον#$ #$ μετάφραση3 )% αρολίδου$ τόμ% 0.$ σελ% ggg%* 0πό τις παραπάνω πηγς ε"άγεται$ πως οι πρώτοι 0λ+ανοί που ήρθαν στη <εσσαλία ήταν ήταν νομάδες νομάδες ' κτηνοτ κτηνοτρόφ ρόφοι% οι% ,την ,την αρχή αρχή εγκατα εγκαταστά στάθηκ θηκαν αν στα +ουνά +ουνά και αποτελ αποτελούσα ούσαν ν χωριστς κοινότητες (φάρες ' πατρις*% Pε τον καιρό πολλοί απ. αυτούς κατ+ηκαν στον κάμπο και γιναν γεωργοί ή "ενοδούλευαν στα φουδα των +υαντινών και άλλων αρχόντων τής <εσσαλίας% 8 παλαιό παλαιότερ τερη η μαρτυρ μαρτυρία ία για κάθοδο κάθοδο 0λ+ανώ 0λ+ανών ν στη <εσσαλ <εσσαλία ία είναι είναι μια επιστο επιστολή λή τού Pαρίνου ,ανούδου$ που γράφτηκε το 1l]g και στην οποία γίνεται λόγος για τους 0λ+ανούς$ που εκτόπισαν τους =λάχους =λάχους από τη <εσσαλία% <εσσαλία% ^λλη μαρτυρία είναι είναι γγραφο γγραφο τού δυνάστη δυνάστη τού -αναρίου (<εσσαλίας* με χρονολογία 1lN]% 0πό τα όσα γράφει ο ατακουηνός$ +γαίνει$ πως οι πρώτοι 0λ+ανοί$ που εγκαταστάθηκαν στα θεσσαλικά +ουνά$ ήρθαν γύρω στο 1l1g% (=λ% 7ωάν% Oρ% )ούλου3 !8 εποίκησις των 0λ+ανών εις ορινθίαν#$ σελ% 1N*% Pσα σε lh χρόνια χρόνια οι 0λ+ανοί$ 0λ+ανοί$ που κατ+ηκαν κατ+ηκαν κι εγκαταστάθηκαν εγκαταστάθηκαν στη <εσσαλία$ <εσσαλία$ όχι μόνο μόνο πλήθαιν πλήθαιναν αν πολύ$ πολύ$ αλλά αλλά και με την εργατι εργατικότ κότητά ητά$$ τους$ τους$ γιναν γιναν περιή περιήτητ τητοι% οι% fταν fταν λιτοδίαιτοι και χωρίς α"ιώσεις μισθών% eι. αυτό πρόσφεραν σχεδόν δωρεάν την εργασία τους στα αφεντικά ' τσιφλικάδες% ,τη <εσσαλία$ στα χρόνια αυτά οι =λάχοι αποτελούσαν την πλειο;ηφία τού πληθυσμού% dμως$ όταν οι 0λ+ανοί πλήθαιναν$ άρχισαν να εκτοπίουν από το θεσσαλικό κάμπο τους =λάχους% 0κόμα πρπει να χουμε υπ. ό;η$ πως οι =ενετσάνοι$ που κατείχαν τότε τον )τελεό (-τελιό* στη νοτιοανατολική μεριά τής <εσσαλίας$ μειναν ευχαριστημνοι από την αλ+ανι αλ+ανική κή μετανά μετανάστε στευση υση$$ γιατί γιατί οι ^λ+ανο ^λ+ανοίί χρησίμ χρησίμευα ευαν ν και σαν φύλακε φύλακες ς τής ανατολ ανατολική ικής ς <εσσαλ <εσσαλίας ίας από τις επιδρομ επιδρομς ς των αταλα αταλανών νών$$ που ήταν ήταν εγκατε εγκατεστη στημν μνοι οι στα ,άλωνα ,άλωνα (^μφισσα*% ‡!Aλ!- E# τ- ποι(,λ- το;τ- -!$τ%- τ (λ!%ο-ο,& τ- 8<<έλ- Lτ
'π#,%οN #-&7&-,$"!$&- τ2τ# το π%το- #- τ! π#Eι&E! τ F#$$&λ,& (&ι #<)λ& πλ"! 8λ3&-- #τ&-&$τ-1 &ποτ#λ#$)-τ&ποτ#λ#$)-τ- -έο- (&ι &(&,ο- $τοι4#,ο- το; πλ!"$ο; &τ. Dι 8λ3&-ο, #Eο- )π&$&- τ!- ;π&ι"%ο- 4%&- (&ι #π#ιE έ7#%ο- #"H #&τ- τ& <-&,(&1 ο &%ι"2 &τ- !*"! τ&4έ (&ι %4ι$&- &-τι(&"ι$τ)-ο-τ# το Mλ)4ο1 ο,τι-# έ4%ι #(#,-ο το; 4%2-ο &π#τέλο- το έ<ι$το- πλ"ο τ- #<(&το,(- τ F#$$&λ,&1 τι #* &τ- #,4# ο-ο&$"#, B#<&λο3λ&4,&. Dι E# M#-#το, (τού )τελεού*$ #7%2-ο-1 2τι ! &λ3&-ι( &;τ! #τ&-)$τ#$ι π&%#,4# το έ<& (έ%Eο1 2τι EιH &τ &π!$4ολο;-το οι &τ&λ)-ιοι ο;τ1 % # Pίλλ Pίλλερ ερ ' Aά Aάμπ μπρο ρου3 υ3 !8 $τ# $τ# -& !(& !(&,% ,%ο ο-- -& #πιτ #πιτ," ,"##-τ& τ&ιι (&τ) (&τ) ττ- <#ιτ <#ιτ22-- τ- τ- %# -ραγκοκρατία εν &λλάδι#$ τ% 0.$ lgN%ˆ >όσο από τους =λάχους$ όσο κι από τους 0ρ+ανίτες 0ρ+ανίτες διακρίνονται διακρίνονται οι αραγκούνηδ αραγκούνηδες ες τής <εσσαλίας$ των οποίων η γλώσσα περιχει Aατινικά$ Ρουμάνικα και 0ρ+ανίτικα στοιχεία% 0πό παλαιότερα υπήρχε ντονο 0λ+ανικό στοιχείο στη ?ακία (στη σημερινή Ρουμανία περίπου*$ οι οποίοι παλινόστησαν κι ύστερα προωθήθηκαν προς τη <εσσαλία% 0υτή η φυλή$ που αποτελεί επιμι"ία 0λ+ανών και Ρουμάνων$ είναι πιθανώς οι αραγκούνηδες% 4ι 0λ+ανορουμάνοι είναι επίσης γνωστοί και ως 0ρ+ανιτό+λαχοι% 4ι =ενετο =ενετοίί φεραν φεραν πολλούς πολλούς 0λ+αν 0λ+ανούς ούς στην στην &ύ+οια &ύ+οια$$ που ορισμ ορισμνα να σημεία σημεία της είχαν είχαν ερημώσει από την πανώλη% )αραχώρησαν σ. αυτούς χρσες εκτάσεις να καλλιεργούν με τον όρο να διατηρούν αλόγα και να κατατάσσονται οι νοι απ. αυτούς στο στρατό και να φυλάνε την &ύ+οια από τους ληστοπειρατς ληστοπειρατς και άλλους εχθρούς% εχθρούς% >ο 1lil (j 7ουνίου* η +ενετική eερουσία διαπιστώνει$ ότι !το P#<%#π2-τ# (η (η πόλη* (&ι ολ2(λ!%ο το -!$, (τής (τής &ύ+οιας* έ4ο#/ (+λ% ‰{HFHGz$ †GMGSzGS$ r$ #ποι(ι$"#, (&ι τ& #ι$οE&τ& &π2 το 72%ο #,-&ι πολ; &*!έ-& #/ σελ% 1hg$ αρ% Nhj*% 0πό την &ύ+οια οι 0λ+ανοί μετανάστευσαν στην ^νδρο και σ. αλλά νησιά% ,. όλη λοιπόν την &λλάδα &λλάδα$$ από στόμα σε στόμα$ στόμα$ διαδόθηκ διαδόθηκεε πως οι 0λ+ανο 0λ+ανοί$ ί$ που φημίονταν ως καλοί στρατιώτες ' πολεμιστς$ ήταν καί καλοί καλλιεργητς% eι. αυτό άρχισαν από παντού οι φεουδάρχες να καλούν 0λ+ανούς καλλιεργητς στα κτήματά τους%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Pιά μαρτυρία μαρτυρία ενός eάλλου γιατρού γιατρού τής εποχής3 εποχής3 !>τ!- 8%)43& (&τοι(ο;- Qλλ!-# (ι 8%3&-,τ# H έ-& Rο;%(ο Rο;%(ο $ο;π&$!. $ο;π&$!.# (‚€@I$ περιοδείες 1i_N'1i_i*%
Οι Αλβανοί σε Πελοπ!νν'σο και Α$(οσα$ωνικ!
Το 1l9_ ih%hhh >ούρκοι υπό τον &γιούπ')ασά$ κατά τους σύγχρονους χρονογράφους$ επδραμαν επδραμαν στην !π&λ&ι)- (&ι ο-ο&$τ- π2λι- το; S%<ο πολ#$&-τ# έλ&3ο- (&ι πέ%
τ& τ%ι)(ο-τ& 4ιλι)E& &ι4&λτο λ&32-τ# #- τ! 8$,& &πο,(ο #πο,!$&- (&ι τ& τ#,4! &τ 4&λ)$&-τ 4&λ)$&-τ# # έ%!οέ%!ο- (&τέλιπο (&τέλιπο-. -.# Pετά Pετά την αποχώρηση αποχώρηση των >ούρκω >ούρκων ν εισρρ εισρρευσ ευσεε πλήθος πλήθος 0λ+α 0λ+ανώ νών ν στον στον σχεδ σχεδόν όν ρημ ρημο ο τόπο τόπο$$ οι οποίο οποίοιι και και την την μητρ μητρικ ική ή τους τους γλώσ γλώσσα σα μετδωσαν και τις πλείστες θσεις και χωριά μετονόμασαν με τα επώνυμα των προκριτρων 0λ+ανικών οικογενειών$ τα οποία διατηρήθηκαν μχρι την πρόσφατη αλλαγή των περισσοτρων από το σύγχρονο εθνικό ελληνικό κράτος% >ον καιρό$ καιρό$ που κυ+ερν κυ+ερνούσε ούσε το =υάντ =υάντιο ιο ο 7ωάννη 7ωάννης ς αντακ αντακουη ουηνός νός$$ ο δεσπότ δεσπότης ης τού Pυστρά$ Pανουήλ αντακουηνός$ ε" αιτίας$ που στην )ελοπόννησο είχε αραιωθεί πολύ ο αγροτικός πληθυσμός από τις επιδρομς των -ράγκων και >ούρκων και σε πολλς περιοχς τα χωράφια και αμπλια μειναν ακαλλιργητα$ στειλε απεσταλμνους στην 0λ+ανία και κάλεσε 1h%hhh χιλιάδες 0λ+ανούς$ που ήρθαν με τις οικογνεις τους και εγκαταστάθηκαν στην ύπαιθρο% pδρυσαν χωριστούς συνοικισμούς και δούλευαν στα κτήματα των φεουδαρχών για να κομμάτι ;ωμί% oστερα από μερικά χρόνια$ όταν δεσπότης τού Pυστρά ήταν ο <εόδωρος 0. (ο γιος τού αυτοκράτορα αυτοκράτορα τού =υαντίου =υαντίου 7ωάννη &. )αλαιολόγου* )αλαιολόγου*$$ ο <εόδωρος <εόδωρος κάλεσε κάλεσε αλλες 1h%hhh αλ+ανικς αλ+ανικς οικογνειες οικογνειες και τις εγκατστησ εγκατστησεε στις διάφορες περιοχς περιοχς τού ?εσποτάτου% ?εσποτάτου% (=λ% &% |GMF\Iv$ !|GzzFGS vG [.GY€GFGKF …\IKG[ w\[G@[@MKG#$ w\FHS$ 1j9l$ σελ% Nh'N1*% 4 αυτοκράτορας Pανουήλ )αλαιολόγος$ στον επιτάφιο προς τον αυτάδελφό του <εόδωρο )αλαιολόγο$ μας δίνει α"ιοπρόσεκτες πληροφορίες για την μετοίκηση χιλιάδων 0λ+ανών στην )ελοπόννησο3 ! 8λλ) (&ι Tλλ%ιο, π#%, %ι)E& &"%2οι #τοι($&-τ# )& π&ι$, (&ι <-&ι*,
(&ι "%έ&$ι το- T$"2- (&τέλ&3ο- &το; E# π!*)#-οι π!*)#-οι τ& $(!-) (&ι τ& (λι$,& #(τ#,-&-τ# &το, (&"H #&το; $&- )<<#λοι. D;τ #*&,7-! π&%#<έ-ο-το@ #,τ& !E2λ #λλ$&-τ# π%#$3#,&- π)- λ&π%)- π%ο 2- &7ι(-ο;-το πέG&-τ# #π")-ο-το τ,ποτH &- #,! το Eο(ο;#(#,- π#%, &το;1 (&ι #ι$ιέ-&ι (&ι #,-&ι (&ι )π#% )- 2E# <-ο,! π%)ττ#ι- &το;. D E# Eέ4#τ&ι το το π%έ π%έ$3# $3#ι ι &$έ- &$έ- (&ι (&λ π&% π&%HH #&τ2#&τ2- το #*!<ο #*!<οέέ-ο ο τ- )λλ )λλ-- (&ι 7ιλο7%ο-!$)#-ο &το; π&%&<#<ο-2τ& E#*ι )<&- (&ι τ #7;το <#;$& <λ(;τ!το #πι$π)τ&ι τ& #&τ- <-&@ τ# EH 2!%& λ&3- τ# #<<;& &ιτ$& 2%(οι !%(έ$"! τοι π&%H &τ-1 (&,π#% οι πλ#,ο π&%-ο- !E& &το; #2*&$"&ι το τ# πλ"ο E#Eι2τ# (&ι το έ"#$ι- #τέ%οι #(#,-ο !- ποπτ#;ο-τ# &,τιο- $(&-E)λο <#-$#$"&ι... τ)τ&ι τοι<&%ο;- $τ%&τι)- τοι&;τ!- ο( )π#ι%ο- #- τ%&)τ-1 &<&"- E# τ& πολέι& # (Aάμπρου3 !)αλαιολόγεια και )ελοποννησιακά#$ τ% =.$ σ% N1 ' N]*% 0πό τα παραπάνω χουμε επίσημη ομολογία$ πως οι 0λ+ανοί στα χρόνια αυτά δεν ήρθαν σαν επιδρομείς$ αλλά σαν σύμμαχοι% )ροσκλήθηκαν από το δεσπότη τής )ελοποννήσου <εόδωρ <εόδωρο ο )αλαιο )αλαιολόγ λόγο ο και εγκατα εγκαταστά στάθηκ θηκαν αν στις στις ρημαγμ ρημαγμνε νες ς από τους -ράγκο -ράγκους υς και αταλάνους περιοχς% ι τσι$ ε"όν που σαν κτηνοτρόφοι και γεωργοί πρόσφεραν μεγάλες υπηρεσίες$ πολλοί απ. αυτούς υπηρτησαν και ως μισθοφόροι τους )αλαιολόγους% 0ργότερα$ οι 0ρ+ανίτες τής )ελοποννήσου αντιτάχτηκαν στις εισ+ολς και επιδρομς των >ούρκων και όταν οι >ούρκοι αποφάσισαν να καταλά+ουν την )ελοπόννησο$ ήταν σχεδόν οι μόνοι$ που αντιστάθηκαν και πολμησαν% dταν διαλύθηκε το ?εσποτάτο τής 8πείρου$ ο Cικηφόρος ?ούκας (απόγονος των 0γγλων ομν ομνην ηνών ών*$ *$ προσπ προσπάθη άθησε σε να "ανα "αναbδ bδρύσ ρύσει ει το ?εσπ ?εσποτ οτάτ άτο$ ο$ αλλά αλλά οι 0λ+α 0λ+ανο νοίί το 1lgj 1lgj επιτθηκαν$ επιτθηκαν$ τον νίκησαν και ίδρυσαν δικό τους κράτος% 8γεμόνας 8γεμόνας τού κράτους αυτού ήταν ο eκίνης ή 7ωάννης Pπούας (,πάτας*$ 0υτός κατλυσε την ^ρτα και την περιοχή της$ καθώς και την 0ιτωλοακαρνανία και διω"ε τους 0νδευαγούς από την κεντρική &λλάδα% :τσι$ ο 0λ+ανός πρίγκιπ πρίγκιπας$ ας$ κατχο κατχοντα ντας ς τη Cαύπακ Cαύπακτο$ το$ κρατούσ κρατούσεε το να από τα κλειδιά κλειδιά τού ορινθ ορινθιακ ιακού ού κόλπου% &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
>ην ίδια πάνω κάτω εποχή και ο +ασιλιάς τής 0ραγωνίας$ που ε"ουσίαε τα φραγκικά δουκάτα τής ανατολικής κεντρικής &λλάδος$ κάλεσε 0λ+ανούς και :λληνες να .ρθουν και να εγκατασταθο εγκατασταθούν ύν στην ανατολική ανατολική ,τερεά$ γιατί και στην περιοχή περιοχή αυτή ο αγροτικός αγροτικός πληθυσμός είχε αραιωθεί πολύ από τις καταπισεις$ τα θανατικά$ τις εισ+ολς των "νων στρατών κ%λπ%% Bποσχ Bποσχθηκ θηκεε μάλιστ μάλιστα$ α$ πώς για δυό χρόνια χρόνια θα είναι είναι απαλλα απαλλαγμ γμνοι νοι από τα καθιερ καθιερωμ ωμνα να δοσίματα (φόρους σε είδος ή χρήμα*% k
k
k
Οι 0λ+ανοί επήλυδες$ που ασκούσαν ποιμενικό +ίο$ επεκτάθηκαν στις πεδιάδες τής fλιδας$ τής 0χαmας και της Pεσσηνίας$ γρήγορα όμως$ +ρθηκαν στην ανάγκη να αναητήσουν καταφύγιο κατά τις θερινς περιόδους σε δροσερότερα μρη τής )ελοποννήσου κι ιδιαίτερα στην ορεινή 0ρκαδία% ,τα μσα τού 1gου αιώνα οι 0λ+ανοί τής )ελοποννήσου διθεταν ήδη πάνω από lh%hhh άντρες των όπλων% oστερα από διάφορα επεισόδια με τους >ούρκους$ ορισμνοι 0λ+ανοί$ φθίνοντος τού 1gου αιώνα$ πρασαν το 0ραχναίο (άλλοι πήγαν στη Pάνη* και "εχύθηκαν στην παραλία τής &ρμιονίδας και τής >ροιήνας κι από εκεί πρασαν στα κοντινά 'ρημα λόγω των πειρατικών επιδρομών' νησιά$ oδρα$ ,πτσες και )όρο% dλες αυτς οι αλ+ανικς οικογνειες είχαν ως μητρικ μητρική ή γλώσσα γλώσσα την αλ+ανι αλ+ανική$ κή$ την οποία οποία σχεδόν σχεδόν καθιρ καθιρωσα ωσαν ν στα νησιά νησιά αυτά$ αυτά$ όπως όπως μαρτυρούν ε" άλλου και τα τοπωνύμια$ όπως π%χ% )όρτο Oλι (χλι στα αλ+ανικά σημαίνει ο+ελός$ σού+λα*$ αλλά και τα ανθρωπωνύμια$ όπως Pπότασης (από τις αλ+ανικς λ"εις a@zGTάργιλος$ χώμα και u{HT+ροχή*% ,ε να τουρκικ τουρκικό ό κατάστ κατάστιχο ιχο περιχ περιχοντ ονται αι ποσοτικ ποσοτικά ά δεδομ δεδομνα να για τον πληθυσ πληθυσμό μό τής )ελοπο )ελοποννή ννήσου σου τον 1gο αιώνα$ αιώνα$ που μας επιτρπου επιτρπουν ν να σχηματ σχηματίσο ίσουμε υμε μιά ιδα για τους οικισμ οικισμούς ούς τής εποχής εποχής εκείνης εκείνης$$ τουλάχι τουλάχιστο στον ν στη +ορειο +ορειοδυτ δυτική ική ώνη ώνη τής )ελοπον )ελοποννήσ νήσου% ου% )ρόκειται για να αναλυτικό κατάστιχο τιμαρίων (YKE\SS\[ vGEzGF* τού 1Ni1Š1Nil$ το οποίο αναφρεται σ. να τμήμα τής σημερινής 0χαmας και 8λείας$ μας δίνει δηλαδή μιά εικόνα τής περιοχής ακρι+ώς μετά την κατάκτηση τής χώρας από τους >ούρκους το 1Nih% >ο κατάστιχο αυτό σώεται στη +ι+λιοθήκη !ύριλλος και Pεθόδιος# τής ,όφιας% (=λ% w% `SSGI@~\ ' †% ‚z@‹X@~$ ‰{% 2\u@FH3 !wFGI@YS$ I@YS vG E\YH[[G Gz I@YS vG [@u\[HzG v\IS [G Œ@Fv'WKGSz vK wG[@€@IIGSG ~GFS [\ Y@HzHG vK ZG SHGu[G#$ `IIK\HFG vG [.ŽIH~GFSHzG vG ‚@EH\% U\uK[zG vGS w{H[@[@MHGS ‚[\~GS ij$ αρ% l$ 19_g$ σελ% ]1l']9_% =λ% επίσης των ιδίων3 !WHX@ILYGS Gz \Iz{F@€@ILYGS vK wG[@€@IIGSG ~GFS [\ Y@HzHG vK ZG SHGu[G#$ `uzGS vK ZG t@IMFGS rIzGFI\zH@I\[ vGS ‚uHGIuGS WI@Y\zHJKGS ' ‚@EH\$ 19_]' 7$ ‚@EH\ 19_N$ SG[% i9'_]*%
Σύμφωνα με το παραπάνω κατάστιχο$ οι :λληνες τής περιοχής ήταν λιγότεροι από τους 0λ+ανούς3 καταμετρούνται 1%_N] ελληνικς οικογνειες και 1%jli αλ+ανικς% )ερισσότερα στοιχε στοιχεία ία μπορεί μπορείτε τε να +ρειτε +ρειτε στο +ι+λίο +ι+λίο τού =ασίλη =ασίλη )αναγι )αναγιωτόπ ωτόπουλ ουλου3 ου3 !)ληθυσ !)ληθυσμός μός και &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
οικισμοί οικισμοί τής )ελοποννήσου$ )ελοποννήσου$ 1lος'1jος 1lος'1jος αιώνας#$ αιώνας#$ (κδ% 7στορικό 0ρχείο$ &μπορική &μπορική >ράπεα τής &λλάδος$ 0θήνα$ 19j_*$ απ. όπου προρχονται και οι πιο πάνω συγκεντρωτικοί πίνακες% 0ναλυτικά στοιχεία για όλα τα χωριά τής =? )ελοποννήσου μπορείτε να δείτε στο Πα$/$τ'μα 2Α3% 2Α3 % ,τη στήλη (γ* σημειώνονται με το γράμμα & τα ελληνικά και με το γράμμα 0 τα αλ+ανικά χωριά% (eια την περιοχή τ ής 0χαmας για παράδειγμα$ το ποσοστό των οικισμών με αρ+ανίτικο όνομα είναι _N$g*% 4ι αλ+ανικοί εποικισμοί στα 0ργολικά νησιά επφεραν πληθώρα πληθυσμού δυσανάλογο προς τους φυσικούς πόρους$ οπότε οι 0λ+ανοί άφησαν σταδικά τον ποιμενικό +ίο κι άρχισαν εκμεταλλευόμενοι την φυσική αποστροφή των >ούρκων προς τη θάλασσα να ναυσιπλοούν ασχολούμενο ασχολούμενοιι στην αρχή κυρίως με την αλιεία% 8 περιορισμνη περιορισμνη κατ. αρχάς κυρίως σε oδρα και ,πτσες ακτοπλοmα επεκτάθηκε +αθμηδόν και μχρι των απώτερων νησιών τού 0ιγαίου$ τής ρήτης$ ακόμα και τής 0λε"άνδρειας% >ότε +ρθηκαν αντιμτωποι με τους =ερ+ερίνους πειρατ πειρατς ς τής >ύνιδα >ύνιδας$ ς$ 0λγερί 0λγερίας ας και >ρίπολη >ρίπολης$ ς$ που λυμαίν λυμαίνοντ ονταν αν τη Pεσόγε Pεσόγειο$ ιο$ οπότε οπότε μη εννοούντες να υποχωρήσουν ε"όπλισαν τα πλοία τους με κανόνια και άλλα πολεμικά όργανα% &ιδικά &ιδικά μετά μετά τη συνθήκη συνθήκη ουτσού ουτσούκ κ ' αbναρ αbναρτή τή πολλαπλ πολλαπλασι ασιάστ άστηκαν ηκαν οι ναυτιλ ναυτιλιακ ιακς ς και εμπορικς τους δραστηριότητες σε όλη τη Pεσόγειο% ,το δεύτερο μισό τού 1gου αιώνα αναφρεται στη Pάνη η παρουσία 0λ+ανών UtrVdioti $ οι οποίοι οποίοι σε συνεργ συνεργασί ασία α με τους τους Pανιάτ Pανιάτες ες πραγματ πραγματοποι οποιούσα ούσαν ν ε"ορμή ε"ορμήσει σεις ς εναντί εναντίον ον των οθωμανικών δυνάμεων% ‡…ε την ονομασία UtrVdioti γιναν γνωστοί στη ?ύση οι 0λ+ανοί και :λληνες$ που υπηρετούσαν υπό τους =ενετούς στις περιοχς των κτήσεων τής eαληνοτάτης ?ημοκρατίας τής =ενετίας και στην ιταλική χερσόνησο% (2% ,άθα3 !Q@uKYGIzS HIGvHzS#$ τόμ% i$ σελ% σελ% ]1N']l ]1N']li$ i$ !:λλην !:λληνες ες στρατι στρατιώτα ώταιι εν τη δύσει#$ δύσει#$ σελ% σελ% 1]i'1]j$ 1]i'1]j$ !>ουρκ !>ουρκοκρα οκρατούμ τούμενη ενη &λλά &λλάς# ς#$$ σελ% σελ% li'N] li'N]$$ % Pπίρη Pπίρη33 !0ρ+ !0ρ+αν ανίτ ίτες ες#$ #$ σελ% σελ% 1Nl'1g 1Nl'1gh h κ%ά% κ%ά%*% *%ˆˆ :ν :να α μρο μρος ς αυτώ αυτών ν εγκαταστάθηκε μόνιμα στη μανιάτικη επικράτεια% 0υτό επι+ε+αιώνεται κατά κάποιο τρόπο από ορισμνα τοπωνυμικά στοιχεία$ όπως3 τού )ούχαλη$ τού Pενάγια$ ,κούρκα (περιοχή -λομοχ -λομοχωρί ωρίου$ ου$ ότρων ότρωνα α και >αινάρο >αινάρου*$ υ*$ άλια άλιαη η ή άλιαα άλιαα (ερημω (ερημωμν μνος ος οικισμ οικισμός ός στα +ορειοανατολικά τού =αχού$ από το X\[[GxTστάχυ*$ αλλά και ανθρωπωνυμικά$ όπως3 ούκης (H XKJTκό XKJTκόκκι κκινος νος*$ *$ Pπουάς Pπουάς (aKxGTχ (aKxGTχείλ είλος* ος*$$ Aεκάκος Aεκάκος (Aκας (Aκας από το |GXGT0 |GXGT0λ" λ"ανδ ανδρος ρος*$ *$ =ρεττάκος (=ρεττός*$ P"ης$ eκκας$ 0ρ+ανιτάκος κ%λπ%% 243 παρατίθεται κατόλογος με αλφα+ητική σειρά ονομάτων 0λ+ανών ,το ,το Πα$/$τ'μα 243 παρατίθεται καπετανων ή απλών στρατιωτών από γγραφα τού +ενετικού αρχείου ή από άλλα κείμενα των 1gου και 1iου αιώνων μαί με σχετικς για το καθνα παραπομπς και ε"ηγήσεις% )ολλά από αυτά "εχωρίουν ως αρ+ανίτικα$ είτε από τον γλωσσικό τύπο τού επωνύμου$ είτε από τα ονόματ ονόματα α των μελών μελών τής ίδιας ίδιας οικογ οικογνει νειας% ας% 4ρισμ 4ρισμνα να συνεχί συνεχίον ονται ται ακόμη ακόμη στην στην ελληνι ελληνική κή κοινων κοινωνία ία και άλλα$ άλλα$ που ενώ χουν χουν ε"αφαν ε"αφανισθ ισθεί εί σαν επώνυμα επώνυμα$$ διατηρ διατηρούν ούνται ται ακόμη ακόμη ως ονόματα χωριών και ως τοπωνύμια στους τόπους$ όπου ήταν προνοιασμνες οι φερώνυμες οικογνειες των στρατιωτών$ όπως3 ,πάτα$ Aιόπεσι$ ,χηματάρι$ ούτσι κ%ά%% >α ονόματα αυτά σημειώνονται σημειώνονται στα !Pνημεία !Pνημεία &λληνικής 7στορίας# 7στορίας# τού ωνσταντίν ωνσταντίνου ου ,άθα κι χουν αναδημοσιευθ αναδημοσιευθεί εί στο +ι+λίο !0ρ+ανίτες3 !0ρ+ανίτες3 4ι ?ωριείς ?ωριείς τού νεώτερου νεώτερου ελληνισμού# ελληνισμού# τού % Pπίρη (κδ% !Pλισσα#$ 0θήνα$ 19ih*% >ο όνομα Pάνη$ που μνημονεύεται από τον ωνσταντίνο q. τον )ορφυρογννητο (1hος αιώνας αιώνας** είναι είναι καθαρά καθαρά αλ+ανι αλ+ανικό κό και μας υποχρεών υποχρεώνει ει να μεταφ μεταφρου ρουμε με την !κάθοδο !κάθοδο# # των 0λ+ανών στην )ελοπόννησο πολύ νωρίτερα/ σημαίνει μουριά (YGIG*% 0πό τα χρόνια τού 7ουστινιανού στην περιοχή είχε αναπτυχθεί η σηροτροφία (τα φύλλα μουριάς είναι η +ασική τροφή τού μετα"οσκώληκα%* ,ύμφωνα με τον Oατηδάκι$ το όνομα Pορας (Pοριάς* για ολόκληρη την )ελοπόννησο σημαίνει περιοχή μορεόφυτη$ οπότε πιθανότατα το Pοριάς να είναι μετάφραση στα ελληνικά τού αλ+ανικού Pάνη% >οπωνύμια Pάνη υπάρχουν και σε άλλα μρη$ κυρίως σε δασικς θσεις τής &λλάδας% !' A#λοπ2--!$ο #$ #$ γράφει στα τλη τού 1jου αιώνα ο eάλλος ακαδημαbκός$ „\FaHG vK „@u\MG$ !(&τοι(#,τ&ι #% (Œ@zG (&τοι(#,τ&ι π2 τ%ι- 7λ-1 τ- Rο;%(-1 τ- λλ-- (&ι τ- 8λ3&-- #% u@YYKIHJKGG €\F …% „\FaHG vK „@u\MG$ YGYaFG vG [.HISzHzKz vG UF\IuG*% ,τη Aάλα$ Aάλα$ στο οροπδι οροπδιο ο τής -ολόης στην 8λεία$ 8λεία$ ούσαν ούσαν περισσ περισσότε ότεροι ροι από l%hhh l%hhh 0λ+ανοί$ εκ των οποίων οι Nhh ήταν καλά οπλισμνοι% &πί τρείς αιώνες το διαμρισμα των &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
=αρδ =αρδουν ουνίων ίων κατε κατεχό χότα ταν ν από από 0λ+α 0λ+ανο νούς ύς$$ οι οποίο οποίοιι πιθα πιθανώ νώς ς είχα είχαν ν ε"ώσ ε"ώσει ει τον ,λα+ ,λα+ικ ικό ό πληθυσμό$ που κατείχε την περιοχή κατά την >ουρκοκρατία% 4 πληθυσμός τους μπορούσε να οπλίει περί τους ]%ghh άνδρες%
Aλ#,$τ& 8%3&-,τι(& τοπ-;ι& #πι3,-&- έ τι &%4έ το; W0ο &ι-&1 2π 7&,-#τ&ι &π2 το π&%&π)- 4)%τ! τ- >π#τ$- το; 90 L&%ι$τ#%) $# $,(%-$! ολ2(λ!%οN.
Πολλά χωρία στην )ελοπόννησο ακόμη ως τα χρόνια μας χουν αρ+ανίτικα ονόματα$ όπως3 όπως3 ,την ,την 8λεία3 8λεία3 αγκάδ αγκάδιι (Tτραγο (Tτραγουδι υδιστό στό*$ *$ ακαρο ακαρούκα ύκα (Tκακο (Tκακοκυλ κυλημ ημνος νος*$ *$ αράτο αράτουλα υλα 'όπως και αράτολα στην υνουρία'$ όκλα$ ουρτσι$ ριεκούκι (κόκκινο κεφάλι* 'όπως και στην στην 0ιτωλί 0ιτωλία'$ α'$ Aικούρε Aικούρεσι σι (Tτομάρ (Tτομάρι* ι* 'όπως 'όπως και στη eορτυν eορτυνία'$ ία'$ Aιόπεσ Aιόπεσιι 'όπως 'όπως και στην στην ορινθία'$ Pααράκι$ Pάι (Y\xGTείδος τυριού* 'όπως και στην ορινθία'$ Pουάκι 'όπως και στην 0ρκαδία'$ Pπάστα$ Pπεντνι$ Pπόρσι$ ,κουροχώρι$ ,ούλι (;ηλό*$ ,πάτα% ,την επαρχία )ατρών3 )ατρών3 eκρμπεσι$ eκρμπεσι$ αλντι (καλντηςTγ (καλντηςTγανωτή ανωτής* ς* 'όπως και στην 0ιτωλία'$ 0ιτωλία'$ Pααράκι$ Pααράκι$ Pάνεσι Pάνεσι (μάνεσ (μάνεσηςT ηςT+ρα +ραδύς δύς*$ *$ Pπούκου Pπούκουρα ρα (ωραίο (ωραίο*$ *$ Pπούμπ Pπούμπα$ α$ Ρνεσι Ρνεσι (ρνεσ (ρνεσηςT ηςT;εύτ ;εύτης* ης*$$ ,κούρα$ ,κούρα$ Oαbκάλ Oαbκάλιι (κάλιTά (κάλιTάλογ λογο*% ο*% ,την ,την >ριφυλί >ριφυλία3 α3 ακά+α ακά+α$$ ούτσι ούτσι (Tκαά (Tκαάνι νι ή σκύλος σκύλος στη γλώσσα των παιδιών ε" ου και η φράση κουτς'κουτς για τα σκυλιά* 'όπως και στην ορινθία% ,τα αλά+ρυτα3 eκρμπεσι$ Aιόπεσι$ Pάνεσι% ,τη Pεσσηνία3 αμπάσι$ Aικούρεσι$ Pάνεσι$ Pπάστα$ Oαbκάλι% >ο 1Njg εκδόθηκ εκδόθηκεε ειδικό ειδικό διάταγ διάταγμα$ μα$ +άσει +άσει του οποίου οποίου επιτρε επιτρεπότ πόταν αν ο εποικι εποικισμό σμός ς τής qακύνθου από )ελοποννήσιους UtrVdioti και και παρχονταν σε αυτούς ειδικς διευκολύνσεις% ^ν και το διάταγμα αφορούσε περιοριστικά στη qάκυνθο$ οι εποικισμοί επεκτάθηκαν και σε άλλα νησιά τού 7ονίου$ κυρίως στην ρκυρα και την εφαλλονιά%
' #"-ο<%&7ι( $;$τ&$! το; -οο; 8%<ολ,Eο (&ι ο%ι-",& το- 9ο &ι-&. L8-τ-,ο B!λι&%)(!: XY#<%&7,& πολιτι( -έ& (&ι &%4&,& &%4&,& το; -οο; 8%<ολ,Eο (&ι ο%ι-",&Z1 ο%ι-",&Z1 έ(E. P2τ! &%&3ι)1 8"-&1 995 Lπ%τ! έ(Eο$!: [[6N.
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
?ήμοι ολόκληροι ολόκληροι στις επαρχίες ^ργους$ ^ργους$ ορινθίας$ ορινθίας$ Cαυπλίας τον 19ο αιώνα οικούνται από 0λ+ανούς$ υπάρχουν δε επαρχίες ολόκληρες οικούμενες από 0λ+ανούς (oδρας$ >ροιηνίας$ ,πετσών και &ρμιονίδας*% 0ναλυτικότερα και δειγματοληπτικά από το +ι+λίο τού 0ντωνίου Pηλιαράκη3 !eεωγραφία πολιτική να και αρχαία τού νομού 0ργολίδος και ορινθίας# (κδ% Cότη αρα+ιά$ 0θήνα$ 199g$ πρώτη κδοση3 1jji*3 ' 4ι μισοί περίπου κάτοικοι τού νομού 0ργολίδας και ορινθίας είναι 0λ+ανοί (συνολικός πληθυσμός3 1li%hj1 κάτοικοι*% ' 4ι κάτοικοι τού δήμου 0ργείων (11%_9l* είναι 0λ+ανοί$ πλην τής πόλης τού ^ργους (9%ji1*$ όπου λίγος πληθυσμός π ληθυσμός χει ως οικιακή γλώσσα τήν αλ+ανική% ' 0πό 0πό τους τους κατο κατοίκ ίκους ους των των χωρι χωριών ών τού τού δήμο δήμου υ Cαυπλ Cαυπλι ιων ων θεωρού θεωρούντ νται αι αλ+α αλ+ανι νική κής ς καταγωγής καταγωγής οι οικούντες οικούντες το οφίνι (Nhh κάτοικοι* και ούτσι (]_] κάτοικοι*$ ομιλείται ομιλείται όμως$ η αλ+ανική και στα υπόλοιπα χωριά% ' 4 δήμος ορίνθου (_%gjg κάτοικοι* πλήν των χωριών ,ουλιναρίου (ji κάτ%*$ Aιμοχωρίου (_g κάτ%*$ Cεράντας (1li κάτ%* και Cας ορίνθου (]%i19 κάτ%*$ κατοικείται από 0λ+ανούς% ' dλα τα χωριά τού δήμου ,ικυώνος (g%Nlj κάτ%* κατοικούνται από 0λ+ανούς$ πλην των ιάτου$ <ολερού$ Aαλιώτη$ Pελισσίου και ,υκιάς% ' 4 δήμος ,ολυγείας χει l%9gj κατοίκους$ ό λους 0λ+ανούς% ' 0λ+ανικά χωριά στο δήμο ,τυμφαλίας είναι τα3 Cτούσα$ αστανιά (j9g κάτ%*$ Aαύκα (jj] κάτ%*$ Pάτια και qαρακάς% ' 0πό τους κατοίκους τού δήμου )ελλήνης (l%]_g* πλην των Pαρκασαίων (ih9 κάτ%*$ που μιλούν ελληνικά$ οι υπόλοιποι μιλούν αλ+ανικά% ' ,τό δήμο Cεμας Cεμας κατοικούνται κατοικούνται από 0λ+ανούς 0λ+ανούς τα χωριά χωριά ,τημάγκα ,τημάγκα (]_g κάτ%* κάτ%* και =οτικά =οτικά (1i_ κάτ%*% ,το χωριό =οb+οντά μιλιώνται μιλιώνται και οι δύο γλώσσες% ‡>ο όνομα ,τήμαγκα πιθανώς είναι σύνθετο από το ,τη (στην$ εις την* και Pάγκα% Pάγκες λγονταν τα παλληκάρια των αρματωλών% 8 λ"η είναι αλ+ανική και σημαίνει αγλη (% ,άθα3 !Pεσαιωνικός +ίος τού ελληνικού θνους#$ εν &στία αρ% l__$ σελ% 1j]$ 1jjl*%ˆ ' >ο μεγαλύτερο μεγαλύτερο χωριό τού δήμου δήμου λεωνών$ λεωνών$ τα τα 0θήκια (_gg κάτ%* κάτ%* κατοικείται κατοικείται ε" ολοκλήρου από 0λ+ανούς$ όπως και το χωριό ^γιος 7ωάννης (lN_ κάτ%*% ' 4ι κάτοικοι τού δήμου oδρας (_%lN]* είναι όλοι 0λ+ανοί% ' 4ι κάτοικοι τής επαρχίας ,πετσών και &ρμιονίδος$ ρανιδιώτες (g%i]j*$ αστριώτες (1%jgh* (1%jgh* και ,πετσι ,πετσιώτε ώτες ς (i%j99 (i%j99** πλην πλην των ?ιδυμι ?ιδυμιωτώ ωτών$ ν$ φρουν φρουν +ράκες +ράκες$$ όπως όπως οι Bδραίο Bδραίοιι (_%lN]*$ )οριώτες (g%N1N* και ?αμαλίτες$ είναι δε όλοι 0λ+ανοί$ που μιλούν και τα ελληνικά μαί με τα αλ+ανικά%
8λ3&-ο,1 2λοι οι ()τοι(οι τ \E%&. L8-τ-,ο L8-τ-,ο B!λι&%)(!: XY#<%&7,& XY#<%&7,& πολιτι( -έ& (&ι &%4&,& το; -οο; 8%<ολ,Eο (&ι ο%ι-",&Z1 ο%ι-",&Z1 έ(E. P2τ! &%&3ι)1 8"-&1 995 Lπ%τ! έ(Eο$!: [[6N.
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Η επιφανστερη επιφανστερη 'άν και όχι η πολυαριθμότερ πολυαριθμότερη' η' μερίδα τού αλ+ανικού αλ+ανικού πληθυσμού στην &λλάδα αποτελούνταν από τους εμποροπλοιάρχους και ναύτες τής oδρας και των ,πετσών και και τους τους πορθ πορθμε μείς ίς τού τού )όρο )όρου$ υ$ τού τού αστ αστρί ρίου ου και και ραν ρανιδ ιδίο ίου% υ% 8 νήσος νήσος oδρα oδρα πριν πριν την την επανάσταση φτασε να χει σχεδόν ]h%hhh κατοίκους καθαρά 0λ+ανούς% Pεγάλο μρος τής ακτοπλοmας τού 0ιγαίου ήταν στα χρια των 0λ+ανών τού )όρου$ τού αστρίου και τού ρανιδίου% &πί των ναυτικών αυτών πληθυσμών οι Bδραίοι και οι ,πετσιώτες ασκούσαν επιρροή επιρροή%% (eεωργ (eεωργίου ίου -ίνλεs -ίνλεs33 !7στορ !7στορία ία τής ελληνι ελληνικής κής επανασ επαναστάσ τάσεως εως#$ #$ μετάφρ μετάφραση αση33 0λ% )απαδιαμάντη$ τ% 0.$ κεφ% =.$ σελ% _N$ κδ% !pδρυμα τής =ουλής των &λλήνων#$ 0θήνα$ ]hhj*% 4 ^γγλος συνταγματάρχης Aήκ γράφει$ πως οι Pωραmτες$ κυρίως οι προνομιούχες τά"εις$ δεν είχαν καλή ιδα για τους Bδραίους% Pιλούσαν για αυτούς με καταφρόνηση$ τους λεγαν χοντράνθρωπους$ απελκητους 0ρ+ανίτες$ καλούς ναυτικούς και παν"υπνους εμπόρους$ που "όδευαν όμως το χρήμα τους χτίοντας και μπεκροπίνοντας στο νησί και καυγαδίοντας μετα"ύ τους% (†GSG\Fu{GS HI }FGGuG$ |@Iv@I$ 1j1N$ τόμ% e.$ σελ% lNi*% 4 Aήκ παρατήρησε επίσης$ ότι η 0ρ+ανίτικη φορεσιά είχε μεγάλη διάδοση και στο Pωριά και στην υπόλοιπη &λλάδα% &λλάδα% >ην επικράτησή επικράτησή της πρα από τον ορινθιακό ορινθιακό την απδωσε στην αλ+ανική ισχύ σ. αυτ αυτς ς τις τις περ περιοχ ιοχς ς% eια eια το Pωρι Pωριά ά εκτί εκτίμη μησε σε$$ ότι ότι οφει οφειλό λότα ταν ν στην στην ευημε υημερ ρία τής τής αρ+ανοκατοικημνης oδρας και στους 0ρ+ανίτες$ που είχαν εγκατασταθεί σε διάφορα μρη$ ειδικά στην 0ργολίδα$ όπως άλλωστε στην 0ττική και τη =οιωτία% 8 οικογνεια οικογνεια τού ουντουριώτη ήταν μία από τις αρχαιότερε αρχαιότερες ς στην oδρα% 7δρύθηκε από 0λ+ανό χωρικό και μετπειτα πορθμα από τα ούντουρα$ να από τα ?ερ+ενοχώρια% 4 Aάαρος ουντουριώτης ήταν κορυφαίος τής οικογνειας κατά την επανάσταση τού .]1%
Οι Αλβανοί στ'ν Αττικ%
)πειδή και ο πληθυσμός τής 0ττικής καί =οιωτίας είχε κι αυτός αραιωθεί$ οι φεουδάρχες κάλεσαν 0λ+ανούς$ για να καλλιεργούν τα κτήματά τους% 4 +ασιλιάς τής 0ραγωνίας )τρος e. με επιστολή του στις l1 ?εκεμ+ριου 1lj]$ επτρε;ε την εγκατάσταση 0λ+ανών και τους απάλλα"ε από τους φόρους για δύο χρόνια% &ίναι πολύ πιθανό να πρόκειται για τακτοποίηση εκ των υστρων μιάς κατάστασης$ που είχε δημιουργηθεί vG E\uz@ με την αιφνίδια και χωρίς άδεια εγκατάσταση αλ+ανικών φύλων στο καταλανικό δουκάτο τής 0θήνας% (>ο καταλανικό γγραφο χει δημοσιευθεί από τον †KaH@ r |[Ku{$ !|@S Œ\~\F@S GI }FGuH\#$ σελ% 11]% ,χετικά με την εγκατάσταση των 0λ+ανών στην 0ττική γενικά$ το άρθρο τού ,π% Aάμπρου$ !&πετηρίς )αρνασσού 1#$ 1j9i$ σελ% 1gi'19]$ παραμνει ακόμα χρήσιμο*% 4 εποικισμός τής 0ττικής άρχισε το 1lj] και στα 1Nh] πήρε μαικό χαρακτήρα% >α πολλά αλ+ανικά τοπωνύμια τής 0ττικής και οι αλ+ανόγλωσσοι κάτοικοί της$ μαρτυρούν για τον αλ+ανικό εποικισμό της% 8 εποίκηση των 0ρ+ανιτών στην 0ττική υπήρ"ε αιτία να επλθει εν μρει αντικατάσταση στις προγενστερες τοπωνυμίες$ +υαντινς και αρχαίες$ κατά το πλείστον όμως$ σύνθεση άλλων με αρ+ανίτικους γλωσσικούς ή γραμματικούς τύπους/ στη συνχεια δε$ με το χρόνο$ να δημιουργηθούν νες !ελληνοαρ+ανίτικες#% 0ντικατάσταση υπστησαν$ σχεδόν αποκλειστικά$ τα ονόμ ονόματ ατα α των των χωρι χωριών ών$$ στα στα οποί οποία α εγκα εγκατα ταστ στάθ άθηκα ηκαν ν 0ρ+α 0ρ+ανί νίτε τες ς στρα στρατι τιώτ ώτες ες$$ με την επικράτηση ως τοπωνυμίας τού οικισμού$ τού επωνύμου τής φάρας τους$ όπως3 ,πάτα$ Aιόπεση (από τη φάρα τού επιφανούς 0λ+ανού 0λ+ανού στρατιωτικού$ Aόπεση 'κι όχι από το το λιόπε T αγελάδα' +λ% % ,άθα3 !Pνημεία ελληνικής ιστορίας$ τόμ% Zr σελ% ]jh$ ]jg$ Zrr σελ% 1Ng$ 1Ni$ Zrrr σελ% l]l$ l]N$ ll1$ llj$ lN9$ r σελ% ]i]*$ Pαρκόπουλου$ Pπάλα$ καθώς και των χωριών τής 0ττικής και =οιωτίας$ όπως Pπού(γ*α ' Pπουγιάτι$ ριεκούκι (κόκκινο κεφάλι*$ ιού ιούρκ ρκα$ α$ ,χημ ,χηματ ατάρ άριι (από (από την την ομώνυ ομώνυμη μη φάρα$ φάρα$ ,χημ ,χηματά ατάρη ρης ς T φιγο φιγουρ υρατ ατής ής$$ αλλά αλλά και και +αθμοφόρος α"ιωματικός$ +λ% % ,άθα3 !Pνημεία ελληνικής ιστορίας$ τόμ% Zrr σελ% 1hN$ 11_$ 1]_$ 1]9$ 1l9$ 1NN$ 1Ng και τόμ% Zrrr σελ% lN1*$ κ%ά%%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Cι2π#$ι: 8π2 τ! 7)%& το; #πι7&-ο; 8λ3&-ο; $τ%&τιτι(ο; $τ%&τιτι(ο;11 C2π#$!. ' ο-ο&$,& έ4#ι Eι&τ!%!"#, $τ! $-#,E!$! τ- (&το,(τ π#% π#%ιο4 ιο4 +#π +#π,, το πλ πλ#,$ #,$τοτο- 8%3 8%3&-ι &-ιττ-++ π&%) τ!- $4#τι() π%2$7&τ! #το-ο&$,& τ! $# A&ι&-,&.
Το ίδιο συν+η με τα ονόματα φυλάρχων των Pεσογείων3 Pπουαίοι ‡ούκης (Tκόκκινος*$ eρί+ας κ%λπ%ˆ$ eκίκας$ Pουρίκης$ Pερκούρης$ ριεής (κεφάλι*$ ,κούρας κ%ά%% ^λλες επιφανείς φάρες τής μεσαιωνικής 0ρ+ανιτιάς ήταν οι Aιώσηδες$ αρχηγοί των Pαλακασαίων και των Pααρακαίων (Aιώσα 'και όχι Aιόσια' από τον κτήτορα τού χωριού$ όπως και των ομωνύμων χωριών τού ?ήμου Pαραθώνα και 0χαρνών$ )τρου Aιώσα*$ οι ?ουσμαναίοι$ οι Pουακαίοι$ οι )ετρομπουαίοι κ%ά%% 4 ιστορικός t{\F[GS •@€E$ ο οποίος μελτησε τη γενεολογία των αρχόντων εκείνης τής εποχής στην &λλάδα$ χει καταστρώσει γενεαλογικά δνδρα με όσα ονόματα μπόρεσε να +ρεί στις ρευνς του% (=λ% % ,άθα3 !&λληνικά 0νκδοτα#$ τόμ% 0.$ 1ji_$ σελ% "δ.$ t{\F[GS •@€E$ t{F@IHJKGS }FGu@'†@Y\IGS$ „GF[HI$ 1j_l%* Pερικά Pερικά αλ+ανικά αλ+ανικά τοπωνύμια$ τοπωνύμια$ ονόματα αλ+ανικών αλ+ανικών οικογενειών$ οικογενειών$ ορων$ ποταμών και αλ+ανικών εν γνει τοποθεσιών3 =ίλια και =άρη (+αρT+άραθρο*% >α τοπωνύμια =αρυμπόμπη (+αρT+ά (+αρT+άραθ ραθρο ρο και μπόμπο μπόμποTπω Tπωπώ* πώ* και >ατόι >ατόι προκυ προκυ;αν ;αν από κτήματ κτήματα α των παληών παληών αθηναbκών οικογενειών =αρυμπόπη και >ατόη 'κακώς μεταγραφόμενο σε >ατόι'$ που ανήκαν στην τά"η των 0ρ+ανιτών στρατιωτών% στρατιωτών% ^λλα αλ+ανικά τοπωνύμια3 Pπραχάμι$ Pπραχάμι$ αλντι αλντι (καλντηςTγα (καλντηςTγανωτής νωτής*$ *$ απανδρίτι$ απανδρίτι$ ιάφα$ ιάφα$ Pαλακάσα$ Pαλακάσα$ α+άσιλα$ α+άσιλα$ Pάι (σημερινή (σημερινή 4ινόη*$ 4ινόη*$ άα (από τη φάρα τού eκάαTγελαστός*$ )ικρμι (από το )ικρνης*$ λημντι$ ,άλεσι$ ^νω και κάτω ,ούλι (;ηλό*$ Oασιά$ Ρντη (T+αρύς$ +αρετός$ οχληρός* κ%λπ%%
># (τ& $το )τ >ο;λι B&%&"-& Eι&$#τ&ι το 2-ο& ()ποιο &πο<2-ο τ #<)λ! 7)%& το; "%λι(ο; UtrVdioti1 B#%(ο; B#% (ο;%ιο %ιο Bπο Bπο;&1 ;&1 πο #<( #<(&τ& &τ&$τ) $τ)"!( "!(## $τ!$τ !- 8τ 8ττι τι( (.. LA LA!< !<: : X8 X8%3 %3&&-,τ ,τ# #Z1 Z1 έ( έ(E. E. XA<&$ο #(Eοτι( 8..Z1 8"-&1 W009.N
5ερικς ακόμα τοπωνυμίες τής 0ττικής$ αλ+ανικς μεν$ αλλά μή οικογενειακς3 Oαλάνδρι (Oαλαντρε (Oαλαντρε T το χωριό δίπλα στο ρμα*$ ρμα*$ eκρά+α eκρά+α (Tγκρεμός*$ (Tγκρεμός*$ Aούτσα (Tλάσπη*$ (Tλάσπη*$ ίτσι κ%λπ%$ Pενίδι$ καθώς και τα λήγοντα σε 'α π%χ% αλογρα (Tμοναχή$ για μοναστήρι τής 0γίας -ιλοθης*$ -ιλοθης*$ υλοκρια$ υλοκρια$ =άρκια$ αμάρια% αμάρια% (dταν το μόριο 'α προστίθεται προστίθεται στο τλος τής λ"ης δίνει την ννοια τού μικρότερου*%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
8 ονομασία ονομασία ?ραπετσώνα ?ραπετσώνα χει δοθεί προφανώς προφανώς από αρ+ανιτόγλω αρ+ανιτόγλωσσους σσους ναυτικο ναυτικούς ύς τής γειτονικής ,αλαμίνας$ από το κοντά στην ακτή ρμα (ντράπε T χαράδρα στα αρ+ανίτικα$ απ. όπου και η περιοχή Cτράφι κοντά στο )ικρμι* και τού επωνύμου τού ιδιοκτήτη τής περιοχής ' Ρμα Ρμα τού >σώνα% >ο επώνυμ επώνυμο ο αυτό αυτό είναι είναι και σήμερα σήμερα συχνό συχνό μετα"ύ μετα"ύ των κατοίκω κατοίκων ν των 0θηνών% 4ι )λαταις ονομάονταν όκ'λιάτ και επί το ελληνικότερο όκλα% Pερικς αλ+ανικς λ"εις3 =λάμης (Tαδελφός$ από το αλ+ανικό +λα*$ δερ+νι (Tορεινό πραμα συγκοινωνιακών δρόμων$ +λ% ?ερ+ενάκια$ ?ερ+ενοχώρια κ%λπ%*$ μπσα (Tπίστη*$ λεμπ λεμπσ σης ης (αυτ (αυτός ός$$ που που άφησ άφησεε την την πίστ πίστη η του του από από το λιT λιTαφ αφήν ήνω ω και και μπσ μπσα* α*%% ,την ,την >ουρκοκρατία Aεμπσηδες λγονταν στρατιωτικά τμήματα 0λ+ανών$ που αναλάμ+αναν την φύλα"η διαφόρων περιοχών$ όπως τ α περάσματα των ?ερ+ενοχωρίων%
8%ι$τ#%): οπέλ& # &%3&-,τι(! 7ο% 7ο %#$ #$ι) ι) # το 4& 4&%& %&(τ (τ!% !%ι$ ι$τι τι(2 (2 (,τ ,τ% %ιι-ο ο $τ& &π πτ2 τ2 &-τ -τλ λιι # λολο;Eι&. J#*ι): οπέλ& &-ι)+ τι(ο $&τ#,ο $&τ#,ο $# #ο%τ& #ο%τ&$2 $2 τ )4! το; Jι%ο; 7έ%#ι #π,$! (,τ%ι+ -ο $τ&πτ2 &-τλι # λολο;Eι&. LA!<: LA! <: XK, XK,# # λλ λλ- --: -: 8%3 8%3&-, &-,++ τ#Z11 XK,# τ#Z XK,# λλ λλ---:: B&-ι B&-ι)τ#Z )τ#Z11 XA<&$ο (Eοτι( 8..Z1 8"-&1 W009.N >τ!- Xλ#;"#%! Q%#-&Z "& π&%ο$ι)$ο# $# π%ο$#4#, #λέ+ τ# & 4&%&(τ!%ι$τι(έ π&%&Eο$ι+ &(έ 8λ3&-ι(έ 7ο%#$ιέ1 πο $+ #%& -ο,ο#1 2τι 2τι #,-&ι #λλ!-ι(έ.
Ας δούμε πώς περίγραφαν την κατάσταση διάφοροι "νοι περιηγητς3 !Rο F%ι)$ιο- π#E,ο-. >το 3)"ο τ π#Eι)E&1 E#*ι)1 το 4%ι2 B)-τ%&1 7τι$έ-ο τ%& # $ γρα γραφε φε το 1jgh 1jgh ο eάλλ eάλλος ος &π2 τοτο- λιο@ λιο@ #E #E E#- ιλο;ιλο;- #λλ!#λλ!-ι() ι()11 &λλ) &λλ) &%3& &%3&-,τ -,τι(& ι(& #$ φιλλληνας περιηγητής$ }KSz\~G U[\KaGFz$ @ @ποίος συμπληρώνει$ ότι αρ+ανίτικα μιλούσαν πολλοί πολλοί ακόμα ακόμα κάτοικ κάτοικοι οι τής )αλαιο )αλαιοπαν παναγιά αγιάς ς και τής qαγορά qαγοράς$ ς$ που επισκ επισκφθη φθηκε% κε% 0κόμη3 0κόμη3 !A#%-)# &π2 το 4%ι2 %ι#(ο;(ι... 8%3&-,τ# (&τοι(ο;- $H &τ2 το 4%ι2 #% (}% U[\KaGFz3 !>ο τα"ίδι στην &λλάδα#$ κδ% !>ο =ήμα#$ 0θήνα$ ]h1h%* 4 πρό"ενος τής eαλλίας αρχικά και τής 0γγλίας ύστερα στην 0θήνα$ ƒG\I }HF\Kv$ στην κθεση$ που γρα;ε το 1i_N για τον μαρκήσιο QG Œ@K\IzG[$ μετα"ύ των άλλων γραφε3 !]$ο- &7ο%) $το 8%3&-,τ#1 #,-&ι λ,<οι έ$& $τ!- π2λ! (στην 0θήνα*$ 0θήνα*$ &λλ) #,-&ι π)%&
πολλο, $τ& 4%ι). &τοι(ο;-τ&ι 2λ& &π2 8%3&-,τ#1 οι οπο,οι έ4ο- έλ"#ι (&τ) το π&%#λ"2&π2 τ!- 8λ3&-,&... Dι (λέ7τ# τ π&,"%ο1 τ2$ο #E 2$ο (&ι $το- Bο%ι)1 #,-&ι 2λοι 8%3&-,τ#... Cέ<#τ&ι1 2τι1 #τ&*; B%!)1 8"!--1 F!3- (&ι %,πο1 π)%4οπ#%ι$$2τ#%οι &π2 60.000 8%3&-,τ#. # (…% …\HYG t@[[HMI@I$ |G u@ISK[ ƒG\I }HF\Kv Gz S\ FG[\zH@I FG[\zH@I vG [.`zzHJKG [.`zzHJKG \K ZrrG SHGu[G% SHGu[G% yzF\Hz yzF\Hz vGS …GY@HFGS …GY@HFGS vG [.`u\vGYHG [.`u\vGYHG vGS HISuFH€zH@IS HISuFH€zH@IS Gz „G[[GS'|GzzFGS$ z@YG r$ w\FHS$ 191l%* ,ύγχρονη με την κθεση τού }HF\Kv για τους 0ρ+ανίτες των Pεσογείων$ μετά τα μσα τού 1_ου αιώνα$ είναι το οδοιπορικό τού QG [\ }KH[[GzHGFG$ ο οποίος γραφε το 1i_]3 ! ]λοι οι ()τοι(οι τ- B#$ο<#,- λέ<ο-τ&ι 8%3&-,τ#. # (}G@FMGS }KH[[Gz vG [\ }KH[[GzHGFG$ `z{GIGS \IuHGIIG Gz I@K~G[[G Gz [.Gz\z €FGSGIz vG [.yY€HFG ‰KFu$ 1i_g%* ! 87-ο-τ& τ!- 8λ,E& 3&E,$&# τ%#ι λ#;<# (&ι 7τ)$&# $H έ-& 4%ι2 8%-&ο;τ!E-.
E το &πο(&λο;- (ι 8%3&-,τ#1 &λλ) E#- *έ% )- π%οέ%4ο-τ&ι &π2 τ!- 8λ3&-,&. Bιλ)-# τ! Eι( το <λ$$&1 πο E#- τ!- (&τ&λ&3&,-#ι (&-#,. ' #-E&$,& το #,-&ι Eι&7ο%#τι( &π2 τ!- #-E&$,& τ- λλ--. Bοι)#ι π#%ι$$2τ#%ο # τ! 7ο%#$ι) τ- 4%ι(- τ &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Y&λλ,&. >το *%ι$έ-ο το (#7)λι 7ο%ο;- έ-& (&πέλο τ#%2.Z (‚HGKF v. |@HF$ eάλλος περιηγητής$ 1il9%* 4ι 0ρναούτηδες είναι απόγονοι χριστιανών 0λ+ανών ή 0λ+ανο+λάχων$ που είχαν εγκατασταθεί στην 0ττική κατά τα τλη τού 1Nου αιώνα% τηνοτρόφοι$ οργανωμνοι σε φάρες φάρες λήστευ λήστευαν αν τους δια+άτ δια+άτες ες στα περάσμ περάσματα ατα τής )άρνηθ )άρνηθας% ας% (0π% (0π% =ακαλό =ακαλόπουλ πουλου3 ου3 7στορία τού Cου &λληνισμού$ τόμος =1$ σελ% l]N%* !' λ#$,-& #,-&ι τ%& έ-& 7τ42 4%ι2 # .W00 (&το,(ο1 (%, 8λ3&-ο; %# (ƒ@{I UK[[GL[@~G ' ƒ%`% ….t[LY@Iz3 !&κδρομς στην 0ττική# (19ος αιώνας* από το +ι+λίο τους3 !}FGGuG$ ` \Iv t „[\uX#$ Aονδίνο$ 19h]*% W περιηγητής ŒHu{@[\S „Hvv[G συγκρίνοντας τον αριθμό των 0λ+ανών με των &λλήνων εκτιμούσε στα τλη τού 19ου αιώνα$ ότι οι 0λ+ανοί κάποια ημρα θα απορροφούσαν τους :λληνες3 !Dι 8λ3&-ο, #,-&ι πολ; πι"&-2-1 2τι "& &πο%%ο7$ο- το Qλλ!-#1 οι οπο,οι #ι-ο-τ&ι1 π&%) &*)-ο-τ&ι%# (!0θήνα% >ο τλειο τλειο πρόσωπο πρόσωπο τής ερήμωσης# ερήμωσης# από το +ι+λίο3 +ι+λίο3 !ŒHu{@[\S „Hvv[G HI }FGGuG$ ‰{G ‹@KFI\[S \Iv [GzzGFS @E 1jhi#$ )ενσυλ+άνια$ 1991*%
Αλβανοί οι Πλακι#τε0
Στο
κντ κντρο ρο τής τής 0θήν 0θήνας ας κατο κατοικ ικούσ ούσαν αν ^ρ+α ^ρ+ανί νίτες τες στη στη συνοι συνοικί κία α )λάκ )λάκα α (από (από το πλάκουTπαλαιός*$ από το θατρο τού ?ιονύσου και καθ. όλο το προς ανατολικά τμήμα τής πόλης$ από το οποίο πήρε κατόπιν το όνομα η προς τα εκεί ευρισκόμενη πύλη τής πόλης$ !0ρ+ !0ρ+αν ανίτ ίτικ ικη η )όρτ )όρτα# α#$$ όταν όταν η 0θήν 0θήνα α περιτ περιτειχ ειχίσ ίστηκ τηκεε από από τον +οε+ +οε+όδ όδα α Oατή Oατή'0 '0λή λή$$ τον τον επιλεγόμενο επιλεγόμενο Oασεκή$ είχαν δε το προσωνύμιο γκαγκαραίοι% γκαγκαραίοι% &κεί τους τοποθετεί τοποθετεί ο }HF\Kv το 1i_N$ 1i_N$ ενώ λίγα λίγα χρόνια χρόνια αργότε αργότερα ρα με τοπογρα τοπογραφικ φική ή σαφήνε σαφήνεια ια ο =ερνν =ερνντα$ τα$ μηχανι μηχανικός κός τού Pοροίνη$ αναγράφει στο χάρτη τής 0κρόπολης$ που συντα"ε το 1ij_ και συγκεκριμνα γύρω γύρω από από το μνημ μνημεί είο ο τού τού Aυσι Aυσικρ κράτ άτη3 η3 !QH~ !QH~GF GFSG SG u\SG u\SG v. `[a\ `[a\IGS IGS# # (Tδι (Tδιάφ άφορα ορα σπίτ σπίτια ια 0λ+ανών*% 4 )αναγής ,κους επι+ε+αιώνει στα 0πομνημονεύματά του3 !A%ο #$!3%,&
ι)1 ! 8%3&-,τι(! λ#<2#-! τ Aλ)(&1 # το -& το- π%ο #(#,-ο το έ%ο 2λο 8%3&-,τ#1 οι Aλ&(ιτ# # (κδ% e% =αλτα$ σελ% ]_ και 1]h%* 4 )ουκε+ίλ υπολογίει$ πως οι 0ρ+ανίτες τής 0θήνας ήταν N%hhh$ ναντι l%hhh γηγενών και l%hhh >ούρκων%
6λβανοί στο Αι(αίο
Παρουσία 0λ+ανών εντοπίεται σε νησιά τού +ορειοανατολικού 0ιγαίου (,άμο$ ‘αρά* και σε ορισμνα ορισμνα νησιά των υκλάδων υκλάδων (^νδρο$ pο$ α$ ύθνο*% Pερικά δειγματοληπτικά δειγματοληπτικά παραδείγματα3 7ν$ο08 ^π)%4#ι ι) π&%&"&λλ)$ι& π2λ! (&ι 60 4%ι). R& !Dι ()τοι(οι πολο<,ο-τ&ι $# 6.000. ^π)%4#ι
(%ιτ (%ιτ#%& #%& #,-&ι #,-&ι ο 82λ 82λ&(( &((ο ο (&ι ! S%-&1 S%-&1 πο (&τοι( (&τοι(ο;ο;-τ& τ&ιι &π2 &π2 8%-&ο; 8%-&ο;τ!E τ!E#1 #1 4,λι# 4,λι# #% 0πό το ημερολόγιο τού eάλλου περιηγητή >{G~GI@z (1igg*% 4 αλ+ανικός Eι&(2$ι# G4έ #% εποικισμός στην ^νδρο γινε επί φραγκοκρατίας$ κατά το πρώτο τταρτο τού 1gου αιώνα% ?εύτερος εποικισμός γινε περί τα τλη τού 1gου αιώνα% 4ι 0λ+ανοί$ που είχαν διαπεραιωθεί στο νησί από τη γειτονική άρυστο$ εγκαταστάθηκαν στο αραιοκατοικημνο +όρειο τμήμα τού νησιού% 8 eενική &φημερίς τής &λλάδος γραφε το 1j]j3 ! [50 οι(ο<έ-#ι# $το 3ο%#ιοEτι(2 τ& #% (α%φ% ]h$ ]1 Pαρτίου 1j]j$ σελ% jl*% τ S-E%ο # Eι)λ#(το (&ι έ"ι& 8λ3&-- #%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
8%3&-,τ# έ(τι$&έ(τι$&- $τ! _,ο το -&2 τ #ι(ο-ι2#-! A&-&<ι) τ 8%3&-,τι$$&. 8%3&-,τι$$&.
9ο08 !># ολ2(λ!%ο το -!$, π)%4#ι ο-)4& ι) πολ,4-! $τ!- πλ&<ι) #-2 λ27ο. Dι ()τοι(οι #% #,-&ι #,-&ι &λ3&&λ3&-ι( ι( (&τ&< (&τ&<< < (&ι <#--&, <#--&,οι. οι. 8-τι# 8-τι#τ τπ, π,οο- # τ2λ! τ2λ! το το (ο%$) (ο%$)%ο %ο #% (UF\Iu@HS †Hu{\Fv$ 1igh*% !>τ! Pι2 ο- 8λ3&-ο,1 λ&2 3)%3&%ο (&ι πολ#ο4&% #% 0πό το ημερολόγιο τού eάλλου περιηγητή >{G~GI@z (1igg*
' #$&ι-ι( #"-ολο<ι( $;$τ&$! τ `ο $;7-& # ι$το%ι(έ1 &λλ) (&ι &%τ%,# Eι&72%*έ-- π#%ι!
Σ/μο08 0νάμεσα στους εποίκους τής ,άμου περιλαμ+άνονταν πολλοί 0λ+ανοί% ,τους 0λ+ανούς τής ,άμου αναφρεται μετα"ύ άλλων και κάποιος γάλλος μισσιονάριος$ ο οποίος σε ανώνυμη κθεσή του στις αρχς τού 1jου αιώνα σημειώνει$ ότι ούσαν κυρίως στα ορεινά τού νησιού$ ασχολούμενοι με την κτηνοτροφία% (|%`% …\FzHI3 !|GzzFGS GvHEH\IzGS Gz uKFHGKSGS u@IuGFI\I [.`SHG$ [.`EFHJKG Gz [.`YGFHJKG \~Gu JKG[JKGS FG[\zH@IS I@K~G[[GS vGS YHSSH@IS Gz vGS I@zGS MG@MF\€{HJKGS Gz {HSz@FHJKGS#$ τόμ% 1$ )αρίσι$ σελ% 1l1$ )αρίσι$ 1jlj% 4 }KGFHI$ που πρασε στα μσα περίπου τού επόμενου αιώνα από το νησί$ σημειώνει$ ότι οι κάτοικοι των 0ρ+ανιτών (^νω ' άτω*$ αν και μιλούσαν καλά τα ελληνικά$ διατηρούσαν ωστόσο$ κάποιες δικς τους λ"εις*% λ"εις*% Vστόσο μελετώντας τα τοπωνύμια τοπωνύμια τού νησιού$ νησιού$ μπορούμε μπορούμε να υποθσουμε$ υποθσουμε$ ότι οι 0λ+ανοί είχαν επεκταθεί και στα παράλιά του%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
8λ3&-ι() 8λ3& -ι() τοπ-; τοπ-;ι& ι& τ >)ο. >)ο. LDι LDι &%ι"ο, &%ι"ο, $το 4)%τ!1 4)%τ!1 &-τι$τοι &-τι$τοι4ο;4ο;- $το$το- &;*ο-τ& &;*ο-τ& &%ι"2 &%ι"2 το; π,-&(& το; Παραρτήματος “Γ” 1 2πο (&τ&<%)7ο-τ&ι &-&λτι() τ& τοπ-;ι& &, # τ!- #%!-#,& + #τολο<,& το1 τι π!<έ (&ι τ& τ#(%ι&1 $τ& οπο,& 3&$,#τ&ιN.
Αλβαν!0 ο :να0 στο-0 τ:σσε$ι0
Οι 0ρ+ανίτες (0λ+ανοί* οι εγκατεστημνοι στην &λλάδα$ υπολογίονταν στις αρχς τού 19ου αιώνα σε ]hh%hhh3 !' 8λ3&-ι( 7λ (&τέ4#ι ο4, &$&-το- έ%ο τ &%4&,&
λλ)E λλ)Eο. ο. - τ λλ!-ι λλ!-ι( ( 3&$ιλ 3&$ιλ#, #, &%ι &%ι"# "#,τ& ,τ&ιι #ι W00.0 W00.000 00 G4G4-11 (&τ) (&τ) το πλ#,$τ πλ#,$τοο<#π2-ο <#π2-ο11 (&,τοι (&,τοι #- έ%ο έ%ο &ποτ#λ#, &ποτ#λ#, το- #πι4#ι%! #πι4#ι%!&τι( &τι(τ# τ#%ο%ο- -&τι(2-&τι(2- πλ!"$2πλ!"$2- τ %# (eεωργίου -ίνλεs3 !7στορία τής ελληνικής επαναστάσεως#$ μετάφραση3 -#τέ%& λλ)Eο %# 0λ% )απαδιαμάντη$ τ% 0.$ κεφ% =.$ σελ% _N$ κδ% !pδρυμα τής =ουλής των τ ων &λλήνων#$ 0θήνα$ ]hhj*% ,τον ίδιο αριθμό είχε καταλή"ει κι ο eερμανός φιλόλογος ƒ@{\II ~@I •\{I$ @ οποίος ησε στην &λλάδα$ ως το τλος τού 1jNl$ ως υπάλληλος τής 0ντι+ασιλείας τού dθωνα και κατόπιν κατόπιν στα eιάνν eιάννενα ενα$$ ως γενικός γενικός πρό"ενος πρό"ενος τής 0υστρί 0υστρίας ας και υπήρ"ε υπήρ"ε ο σο+αρό σο+αρότερ τερος ος ερευνητής των αλ+ανικών θεμάτων εκείνης τής εποχής% )ερί το 1jjj$ ο eερμανός γεωγράφος$ `[EFGv w{H[H€€S@I υπολόγισε τους 0ρ+ανίτες όλης τής &λλάδας εκείνης τής εποχής σε ]]N%hhh% :κτοτε$ διάφοροι νεολληνες ιστορικοί ' μελετητς$ αν και επμεναν να προσπαθούν να !αποδεί"ουν#$ ότι οι 0ρ+ανίτες είναι δήθεν :λληνες$ οπότε δεν τίθετο θμα τού πληθυσμού τους$ εν τούτοις επιχείρησαν επιχείρησαν με διάφορες !αλχημείες# !αλχημείες# να μειώσουν τον αριθμό τους και να τους παρουσιάσουν ως λιγότερους$ ρίχνοντας κατά κανόνα λάσπη στους "νους ερευνητς%
' λ λλ)E λ)E& & το; 9ο 9ο &ι &ι-& -&:: Bι) 4 4%& %& #% #%ι( ι(-- #(& #(&τοτο-τ)E τ)E- 4ιλ 4ιλι)E ι)E- (&τ (&το,( ο,(- Eι& Eι&72% 72%#"-ι(οττ-1 #τ&*; τ- οπο,- πλ#,$τοι 8λ3&-ο,. &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
dταν όμως οι 0ρ+ανίτες ήταν ή ταν στις αρχς τού 19ου αιώνα γύρω στις ]hh%hhh$ πόσος ήταν ο συνολικός πληθυσμός τού ελλαδικού χώρου (&λλάδα τότε νοούνταν η μχρι τη <εσσαλία περιοχή* την ίδια εποχή’ 8 πρώτη απόπειρα καταμτρησης τού πληθυσμού μσω τοπικών πηγών$ που επιχειρήθηκε από τον αποδίστρια στα 1j]j$ δει"ε$ ότι ο πληθυσμός τής χώρας κατά την εποχή εκείνη ήταν _gl%Nhh άτομα% ()τρου ιόχου$ λκτορα τής 0%=%,%)%3 !8 ε"λι"η τού ελληνικού πληθυσμού και η πρό+λε;η αυτού μχρι το ]hhh#$ )ανεπιστήμιο )ειραιώς*% :να χρόνο αργότερα πραγματοποιήθηκε απογραφή των οικισμών και τού πληθυσμού τής )ελοποννήσου στο πλαίσιο των εργασιών τής επιστημονικής αποστολής$ που συνόδευε το γαλλικ γαλλικό ό εκστρα εκστρατευ τευτικ τικό ό σώμα σώμα τού στρατη στρατηγού γού …\HS@I …\HS@I%% Pιά απαρίθ απαρίθμησ μηση η λίγο λίγο εως πολύ πολύ λεπτομερής για το σύνολο σχεδόν τής χώρας παρουσιάστηκε διάσπαρτη μετα"ύ των ετών 1jlN'1jli$ κατά τη θεσμοθτηση τής διοικητικής δομής τού νεοπαγούς κράτους% ,ύμφωνα με την πρώτη επίσημη απογραφή τού πληθυσμού (1jgi και 1ji1*$ ο συνολικός πληθυσμός τής &λλάδας μερικς δεκαετίες αργότερα ήταν περίπου να εκατομμύριο (1%hi]%i]_ το 1jgi και 1%h9i%j1h το 1ji1*% ?ηλαδή οι Αλβανοί στι0 α$":0 το* ;<ο- αι#να αποτελο*σαν πε$ίπο- το ;=> το* σ-νολικο* πλ'+-σμο* τ%0 )λλ/α0% )λλ/α0% (4ύτε ο υπόλοιπος πληθυσμός ήταν ++αια καθαροί :λληνες$ αλλά πλείστοι =λάχοι$ ,λά+οι$ >ούρκοι$ =ορειοαφρικανοί κ%λπ%$ το οποίο θα $ε-να#%* παρουσιασθεί προσεχώς στην !)λε*+ε$' !)λε*+ε$' $ε-να#%* 4ι 0λ+ανοί επειδή δεν είχαν αλφά+ητο$ δεν μπορούσαν να διατυπώσουν γραπτά τις σκ;εις τους% >ο πρώτο γραπτό μνημείο τής αλ+ανικής είναι το !…GS{\FH#$ που σημαίνει !Aειτουργικό#% ,υγγραφας του ήταν κάποιος }‹@I „KxKXK και τυπώθηκε με λατινικά στοιχεία το 1ggg% )εριχει περικοπς ευαγγελίων$ ευαγγελίων$ προφητείες$ προφητείες$ αποσπάσματα αποσπάσματα ιερών ακολουθιών κ%λπ%% 8 7ερά ,ύνοδος$ προκειμνου να καλύ;ει τις ανάγκες τού πολυπληθούς αλ+ανικού στοιχείου στον ελλαδικό χώρο$ μετάφρασε την αινή ?ιαθήκη στα αλ+ανικά και την ε"δωσε στην ρκυρα το 1j]_% (&πιστασία eρηγορίου$ 0ρχιεπισκόπου &υ+οίας και προδρου τής 7εράς ,υνόδου%*
Αλβανοί και ?@;
Aταν οι >ούρκοι εμφανίστηκαν στην &υρώπη$ πριν ακόμα κατακτήσουν την 0λ+ανία$ οι 0λ+ανοί τής +όρειας περιοχής πολμησαν πολλά χρόνια ενάντια στους >ούρκους% >α ονόματα δύο 0ρ+ανιτών οπλαρχηγών$ =ουτσαράς$ που$ όπως πιστεύει ο ,άθας$ συγγενεύει με το =ότσαρ =ότσαρης ης ' Pπότσαρ Pπότσαρης ης και =ρανάς =ρανάς$$ που σημαίν σημαίνει ει στα 0ρ+ανί 0ρ+ανίτικ τικα α σκυθρω σκυθρωπός πός$$ σο+αρός$ αναφρονται σε γεγονότα τής )ελοποννήσου πριν τον 1lο αιώνα% 4 άρολος >όπιας (1Nος αιώνας* και ο γιος του eεώργιος$ οργάνωσαν γερή αντίσταση και τους καναν πολλς καταστροφς% oστερα από τη μάχη τού όσο+ου και την ήττα των ,ρ+ων (1lj9*$ οι >ούρκοι εισ+αλαν στην 0λ+ανία$ αλλά +ρήκαν πεισματική αντίσταση% 4ι 0λ+ανοί μειναν μόνοι και στο τλος οι >ούρκοι κατόρθωσαν να καταλά+ουν την 0λ+ανία% dμως$ πολλοί πήραν τα +ουνά καί συνχισαν την αντίστασή τους% ,την ιστορική τους πορεία οι δύο λαοί$ :λληνες και 0ρ+ανίτες (χριστιανοί 0λ+ανοί*$ σε παλαιότερες εποχς$ πριν την >ουρκοκρατία$ ήταν ομόθρησκοι και αυτό είχε μεγάλη σημασία στην στην ενσωμά ενσωμάτωσ τωση η των πολυάρι πολυάριθμων θμων μεταναστώ μεταναστών ν από το +όρειο +όρειο προς προς το νότιο νότιο χώρο$ χώρο$ δηλαδή από τη σημερινή 0λ+ανία στη σημερινή &λλάδα% 8 θρησκεία παι"ε το σημαντικότερο ρόλο στη διάρκεια των αγώνων κατά τής >ουρκικής κατοχής% :λληνες και 0ρ+ανίτες$ Ρωμιοί και οι δύο$ πολεμούσαν κατά τού κατακτητή απο+λποντας στην απελευθρωση των εδαφών τους και ίσως στην κοινή συμ+ίωση στους επόμενους χρόνους% 0ντίθετα$ οι μουσουλμάνοι 0λ+ανοί συμμαχούσαν κατά +άση με τους >ούρκους/ μειναν γνωστοί ως >ουρκαλ+ανοί$ οι οποίοι σε πολλς περιπτώσεις ήταν χειρότεροι από τους >ούρκους στη συμπεριφορά τους απναντι στους Ρωμιούς% &"ισλαμισμνοι 0λ+ανοί είχαν εγκατασταθεί σε μια φύσει οχυρά περιοχή τού ανατολικού >αsγτου$ την Pπαρδούνια$ όπου κτισαν πολλούς πύργους και είχαν υπό τον λεγχό τους τα γύρω χωριά$ τα λεγόμενα Pπαρδουνοχώρια% Pετά από να μικρό διάστημα +ενετοκρατίας στο Pοριά$ επανήλθαν "ανά οι >ούρκοι και για να δημιουργήσουν ισχυρότερα ερείσματα μετφεραν σκληροτράχηλους 0λ+ανούς$ που περί το 1_1j σχημάτισαν το οχυρό χωριό Aάλα% &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Pε την ισχυρή αλ+ανική οικογνεια τού Aάλα$ τους 7σμαηλαίους$ είχε συνά;ει αδελφοποιία η οικογνεια των ολοκοτρωναίων% 8 αδελφική αγάπη τού <εόδ% ολοκοτρώνη εκδηλώθηκε$ όταν επστρε;ε από τη qάκυνθο για να υπερασπισθεί τον ισάδελφό του$ 0λή -αρμάκη% 4ι Aαλιώτες επί ναν αιώνα υπήρ"αν$ μαί με τους Pπαρδουνιώτες$ οι φο+ερότεροι διώχτες τού χριστιανικού στοιχείου%
D 8%3&-,τ! B)%(ο Bπ2τ$&%! $-έτ&*# το [09 το XC#*ι(2 τ Kο&a(ο, (&ι 8%3&-!τ!(ο, 8πλZ.
Οι αρματωλοί δεν ήταν οι μόνοι χριστιανοί στην 4θωμανική αυτοκρατορία$ που τους επιτρεπό επιτρεπόταν ταν να οπλοφορ οπλοφορούν% ούν% )ολλς )ολλς χριστι χριστιανι ανικς κς αλ+ανι αλ+ανικς κς κοινότ κοινότητε ητες ς στην στην &λλάδα &λλάδα ελάμ+αναν επίσης το προνόμιο αυτό από τον σουλτάνο% 4ι κάτοικοι τής Pεγαρίδας$ που κατείχαν κατείχαν πντε μεγάλα μεγάλα χωρία$ τα λεγόμενα λεγόμενα ?ερ+ενοχώρια$ ?ερ+ενοχώρια$ ευνοούνταν από την )ύλη% >ους είχε ανατεθεί να φρουρούν τα στενά στα όρη τού ιθαιρώνα και eερανείων% 4 αριθμός των ενόπλων ανδρών στα πντε χωριά ανερχόταν σε ]%hhh περίπου% Wι 0ρ+ανίτες δωσαν δυνατς μορφς στην &πανάσταση τού .]13 >α+λλας$ Pιαούλης$ ουντουριώτης$ qαmμης$ Pάρκος Pπότσαρης$ 0νδρούτσος$ Pπουμπουλίνα$ ατσώνης και ατσ ατσαν αντώ τών νης (από (από τη ρία ρία κατσ κατσ'$ '$ που που σημα ημαίνει ίνει τον τον μικρο ικροκα καμω μωμ μν νο* κ%ά% κ%ά%%% 4 )απαρρηγόπουλος γράφει για τον ουντουριώτη3 ! λ&λ$& π%ο το #- -&;τ& &λ3&-ι$τ, #% (4ι ναύτες ήταν Bδραίοι ' και αναγκάστηκε να τους μιλήσει π%ο E# το π#ο; #λλ!-ι$τ, #% αλ+ανικά για να τον καταλά+ουν*% 4 δε Pαρκος Pπότσαρης γρα;ε !Aε"ικό τής Ρομαbκοίς και 0ρ+ανητηκοίς 0πλής#$ που ε"δωσε το 19jh η 0καδημία 0θηνών% 4ι 0ρ+ανίτε 0ρ+ανίτες ς ήταν !όπισθεν !όπισθεν κομμώοντε κομμώοντες#$ ς#$ "ύριαν "ύριαν δηλαδή δηλαδή το το μπροστινό μπροστινό τού τού κεφαλιού κεφαλιού τους και τους κροτάφους κι άφηναν πίσω πλούσια χαίτη μαλλιών% dλοι οι ήρωες τού .]1$ που ήταν 0ρ+ανίτες$ ήταν !όπισθεν κομμώοντες# κι ας το !παραλείπουν# αυτό οι νεολληνες ωγράφοι% 4 ,κωτσος περιηγητής$ ƒ@{I }\[z$ που τα"ίδε;ε στην ανατολή από το 1jh9 ως το 1j11 και επισκφτηκε την oδρα$ όπου όπως είδαμε παραπάνω ήταν άπαντες 0λ+ανοί$ μάς +ε+αιώνει$ πως ! οι ^E%&,οι *;%ι&- το #<&λ;τ#%ο #<&λ;τ#%ο έ%ο το; (#7&λιο; το π)- &π2 το έτπο &7-ο-τ& τ& &λλι) το -& πέ7το- π,$ #% (!Z@L\MGS \Iv zF\~G[S HI z{G LG\FS 1jh9$ 1j1h$ 1j11#$ Aονδίνο$ 1j1]*%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
π)-: R& R& π&λλι()%ι& π&λλι()%ι& το; 8λ A&$)1 A&$)1 2λοι 8%3&-,τ# # *%ι$έ-ο *%ι$έ-ο το π%ο$τι-2 έ%ο το; (#7&λιο; (#7&λιο; (&ι το (%οτ)7ο το (&ι 4&,τ! $το π,$ έ%ο. ]τ&- ο 8λ A&$) έ3<&λ# Eι&τ&< -& !- *%,οτο (#7)λι το1 *έ$π&$# &-τ&%$,& # &ποτέλ#$& -& &-&(&λέ$#ι τ! Eι&τ&< το. )τ &%ι$τ#%): >ολιτ! $τ!- έ%(%& Lέ%<ο το; bouiU cupreN (&ι E#*ι): ο M&$,λ! Yο;E&1 π&$πι$τ το; B)%(ο Bπ2τ$&%!1 2λοι # *%ι$έ-ο (#7)λι #π%2 (&ι $το πλ)ι.
Αρ+ανίτικο ρ+ανίτικο κεφαλοχώρι κεφαλοχώρι ήταν το ,ούλι (;ηλό στα αλ+ανικά* αλ+ανικά* με πληθυσμό πληθυσμό περίπου jhh οικογνειες συγκροτημνες γύρω από διάφορες φάρες$ όπως των >α+ελαίων$ Pποτσαραίων κ%ά%% 4ι ,ουλιώτες$ που αποτελούσαν κλάδο των >σάμηδων$ προε"είχαν για τις πολεμικς τους αρετς% fταν χριστιανοί 0λ+ανοί και μιλούσαν αλ+ανικά% (,την ρκυρα ε"ορισμνοι από τον 0λή )ασά οι ,ουλιώτες ! τ%&<οEο;$&- 8λ3&-ι$τ, το; !%ι$ο; τοZ. 4 δεσπότης &υλόγιος &υλόγιος ουρίλας στο !ράτος !ράτος τής 0ληθείας# 0ληθείας# λει σαν γνήσιος γνήσιος ,ουλιώτης$ ,ουλιώτης$ ότι αυτός είναι (&ι 8λ3&-ι() σε θση καλύτερα από τον καθνα να γνωρίει$ πως ! 8λ3&-ο, #,-&ι οι >ολιτ# (&ι ιλ)-# #%* #%* >ην τσάμικη καταγωγή των ,ουλιωτών δια+ε+αιώνουν επίσης ο )ουκε+ίλ και ο ^γγλος συνταγματάρχης$ Aήκ% 4 τελευταίος στο ργο του !†GSG\Fu{GS HI }FGGuG#$ (|@Iv@I$ 1j1N$ 1j1N$ τόμ% τόμ% =.$ =.$ σελ% σελ% ]]i' ]]i']] ]]_*$ _*$ σαφώ σαφώς ς διαχ διαχωρ ωρί ίει ει τους τους ,ουλ ,ουλιώ ιώτε τες ς από από τους τους :λ :λλη ληνε νες ς γράφοντας$ πως !$τ!- &( το οι >ολιτ# #,4&- $τ!- (&το4 το ολ2(λ!%ο το- ()πο
το; Yλ(; Yλ(;11 # %ι2τ %ι2τοπο οπο (&ι &%&π &%&πο$ι ο$ιτο το4% 4%&7& &7&.. Yι& τ!- (&λλιέ (&λλιέ%<# %<#ι& ι& ττ- (τ!)τ (τ!)τ 4%!$ιοποιο;$& 4%!$ιοποιο;$&- το Qλλ!-# τ π#%ιο4 π#%ιο4 #% #% ,τη Ρούμελη και στο Pοριά οι κλφτες είναι στην πλειο;ηφία τους 0ρ+ανίτες$ αλλά αυτό αποσιωπάται από τους νεολληνες ιστορικούς% 4 πρό"ενος τής eαλλίας στην 0θήνα$ ƒG\I }HF\Kv$ στην κθεση$ που γρα;ε το 1i_N για τον μαρκήσιο Cτε Cουαντλ$ μετα"ύ των άλλων αναφρει3 !Dι (λέ7τ# τ π&,"%ο1 τ2$ο #E1 2$ο (&ι $το Bο%ι)1 #,-&ι 2λοι 8%3&-,τ# #% #% (…% …\HYG t@[[HMI@I$ |G u@ISK[ ƒG\I }HF\Kv Gz S\ FG[\zH@I vG [.`zzHJKG \K ZrrG SHGu[G% yzF\Hz vGS …GY@HFGS vG [.`u\vGYHG vGS HISuFH€zH@IS Gz „G[[GS'|GzzFGS$ z@YG r$ w\FHS$ 191l*%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
D F#2E%ο ολο(οτ%-! #,4# το 8%3&-,τι(ο π&%&τ$ο;(λι Bπι"#(ο;%& Lλο πέτ%& = ολ2π#τ%& = ολο(οτ%-! $τ!- #λλ!-ι( το #τ)7%&$!N. R$#%<,-! τ&- το οι(ο<#-#ι&(2 2-ο& τολο(οτ% ολο( οτ%-&, -&,-1 -1 πο πι"&πι"&- π&%)< π&%)<#τ&ι #τ&ι &π2 τι 8%3& 8%3&-,τι( -,τι(# # λέ*# λέ*#ι ι τ$έ% τ$έ%=έ* =έ*π-ο π-ο (&ι Y(,Y(,-! ! = Yι)--!@ # το 2-ο& &τ2 π%4&- (&ι) #*!-τ&%ι) οι(ο<έ-#ι# $τ! B#$$!-,&. >τι #ι(2-# 7&,-#τ&ι ο F#2E%ο ολο(οτ%-!: 8%ι$τ#%)1 $;7-& # $4έEιο πο E!ο$ι#;"!(# το [W $το A&%,$ι &π2 το- . riede (&ι "#%#,τ&ι &π2 τι πιο πι$τέ &π#ι(ο-,$#ι το (&ι E#*ι) $# $4έEιο $4 έEιο &π2 το; 7$ 7$ι(ο ι(ο;1 ;1 το; Y)λ Y)λλο λο $ $-τ& -τ&<& <&τ)% τ)%4!1 4!1 ou outie tier. r. J#- &π# &π#ι(ο ι(ο-, -,#τ& #τ&ιι # τ! <<-$ $τ τ π#%ι( π#% ι(#7& #7&λ&, λ&,& & τ τ-- #ι( #ι(2- 2--1 -1 πο έ4ο έ4ο- (& (&τ&( τ&(λ; λ;$#ι $#ι τ& $4 $4ολι ολι() () & 3ι3 3ι3λ,& λ,& (&ι το το π,π,-&(# &(# τ τ-$4ολ# $4 ολ#,,-11 τ τ-- $τ $τ%&τ %&τ-- (&ι τ- E! E!ο$, ο$,- π! π!%#$ %#$ιι-11 &λλ &λλ) ) # τ!- &%3 &%3&-, &-,τι( τι(! ! (2 (2$ $! ! τ*%ι$έ-- (%οτ)7- (&ι το; #π%2 έ%ο έ%ο το; (#7&λιο;1 # &(%) &λλι) &λλι) π,$.
Δ'μιο-$(ία εν!0 :+νο-0 B)λλ%νωνC
5ε τη δημιουργία των εθνικών κρατών τον 19ο αιώνα και την τοποθτηση των κλειστών συνόρων$ οι λαοί χωρίστηκαν$ αποκτώντας μια εκ των άνω επι+ε+λημνη εθνική συνείδηση% >α γλωσσικά ιδιώματα χτυπήθηκαν και η εθνική συμπεριφορά γινε το πρότυπο% 4ι περισσ περισσότε ότεροι ροι 0ρ+ανί 0ρ+ανίτες τες ήταν ήταν δίγλωσ δίγλωσσοι σοι (μιλούσ (μιλούσαν αν και ελληνι ελληνικά κά και αρ+ανί αρ+ανίτικ τικα α T αλ+α αλ+ανι νικά κά*% *% Pετά Pετά την την απελ απελευ ευθ θρω ρωση ση$$ οι ελλη ελληνό νόφω φωνο νοιι εγκα εγκατ τλε λει; ι;αν αν τα χωρι χωριά ά κι εγκαταστάθηκαν στην 0θήνα$ όπου είχαν καλύτερη ε"λι"η στο στρατό$ στη διοίκηση και στην πολιτική% &ίναι ενδεικτικό$ ότι αρκετοί στρατηγοί$ ναύαρχοι και πρωθυπουργοί τής &λλάδος ήσαν 0ρ+ανίτες (?ημ% =ούλγαρης$ Pιαούληδες$ ουντουριώτηδες$ )άγκαλοι$ Ράλληδες και άλλοι*% ,τα αρ+ανιτοχώρια μεινε το φτωχό αγροτικό στοιχείο$ που δυστυχώς επί πολλά χρόνια μενε υπο+αθμισμνο%
Aολλ) Aολλ ) #π #π- & & -# -#ο# ο#λλ λλ-- #, #,-& -&ιι 8%3&-,τι(! π%οέλ#$!1 2π: 8E)!1 Bπι"ι( Bπ ι"ι(τ$ τ$!1 !1 M&λ M&λ)! )!1 1 R2< R2<ι& ι&11 j)% j)%π& π&11 2λλι& 2λ λι&1 1 ο ο%τέ %τέ$! $!11 B) B)τ#$ τ#$!1 !1 Bπ Bπ)%E )%E!1 !1 >τ,-!1 >τ,!1 Y(ολ Y(ολέ! έ!11 J%,τ J%,τ$&1 $&1 J%,3&1 B,& B,&1 1 >(ο;%τ!1 Y(,(&1 >(,π!1 %ι#1 C&λιτ!1 &(%ιE1 8λ!ιτ!1 A&πο;λι&1 M%#ττ)(ο1 R$ι72%ο R$ι7 2%ο11 Bπ2< Bπ2<%!1 %!1 Kτ& Kτ&1 1 &τ$ &τ$ι7)%& ι7)%& (.λπ..
Η αλ+ανοφωνία διατηρήθηκε κυρίως γιατί τα κορίτσια δεν πήγαιναν σχολείο$ τσι δεν μάθαιναν ελληνικά% 0ργότερα$ ως μητρες$ μοιραία μάθαιναν τα παιδιά τους αρ+ανίτικα% 0υτό γινόταν κυρίως στις +ουνήσιες και απομονωμνες αγροτικς περιοχς ή σε περιοχς$ που δεν &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
υπήρχαν υπήρχαν ελληνό ελληνόφων φωνοι οι πληθυσμ πληθυσμοί οί (χωριά (χωριά τής 0ττ 0ττική ικής$ ς$ ορίνθ ορίνθου$ ου$ &υ+οία &υ+οίας$ ς$ <εσσαλ <εσσαλίας ίας$$ 8πείρο 8πείρου υ κ%λπ%*% κ%λπ%*% &κεί κράτησα κράτησαν ν όχι μόνο τη γλώσσα γλώσσα τους ως πρόσφα πρόσφατα$ τα$ αλλά και την πατριαρχική τους οργάνωση ως τις αρχς τού ]hού αιώνα% >α ελληνικά τα μάθαιναν οι άντρες όχι μόνο μσω τού σχολείου και τής επικοινωνίας$ αλλά και χάρη στη στρατιωτική τους θητεία% ?εν χει μελετηθεί καθόλου ο ρόλος τού στρατού στην επι+ολή επι+ολή τής ελληνι ελληνικής κής%% ,τις ,τις μρες μρες μας στον στον ελληνι ελληνικό κό στρατό στρατό απαγορ απαγορεύου εύουν ν π%χ% π%χ% στους στους μουσουλμάνους στρατιώτες να μιλούν μετα"ύ τους τη μητρική τους γλώσσα$ τους απειλούν με ποιν ποινς ς και και τους τους υποχρ υποχρεώ εώνο νουν υν να μιλο μιλούν ύν ελλη ελληνι νικά κά%% Pχρ Pχριι τα μσα μσα τού τού ]hού ]hού αιών αιώνα α επικρατ επικρατούσα ούσα γλώσσα γλώσσα π%χ% π%χ% στο Pενίδι Pενίδι ήταν ήταν η αλ+ανι αλ+ανική$ κή$ κυρίως κυρίως στον στον αγροτο αγροτοποι ποιμεν μενικό ικό πληθυσμό% 0κόμα και σήμερα σε πολλς περιοχς μιλούν ακόμα τα αρ+ανίτικα%
]$οι ο$ολ)-οι έ#ι-&- $τ!- λλ)E& #τ) τ!- &π#λ#"έ%$! έ<ι-&- 4%ι$τι&-ο, (&ι ) το ",ο- &τ2 τ& ο-2&τ& Pι(ολ)ο1 8"&-&$,ο1 -$τ&-τ,-ο1 Y#%<,ο (.λπ.1 πο $!&,-#ι1 π οι 3&πτι$έ-οι π%&- τ& 4%ι$τι&-ι() το ο-2&τ&1 Pι(2λ&ο1 8"&-)$ιο1 -$τ&-τ,-ο -$τ&-τ,-ο11 Y#%<ιο (.λπ.. LYιH &τ2 &(2! (&ι $#%& π)%4ο- πολλο, # ,Eιο +4%ι$τι&-ι(2+ 2-ο& (ι #π,"#το π.4. Y#%<ιο Y#%<,ο (.λπ.N. Aολλο, &π2 &το; )λλ&*&- τ& ι(%) το ο-2&τ&1 &λλ) Eι&τ%!$&- τ& &%3&-,τι(& #π,"#τ) το1 2π ο;%τ!1 8λ!ιτ!1 A&πο;λι& (.λπ..
Η "$%σ' τ%0 ελλ'νικ%0 (λ#σσα0 εν τεκμ'$ι#νει D-λετικ% κατα(ω(% απ! το-0 α$"αίο-0 λλ'νε0
Το νεοελληνικό κράτος αποφάσισε να ιδρύσει να θνος !&λλήνων# από τις διάφορες εθνότητες$ που κατοικούσαν τότε στον ελλαδικό χώρο% dλοι αυτοί οι πληθυσμοί όφειλαν να ομογενοποιηθούν +ιώνοντας την ελληνική ιστορία και την ορθόδο"η θρησκεία μσα από τους εκπαιδευτικο εκπαιδευτικούς ύς κι από άλλους εθνοποιητικούς εθνοποιητικούς μηχανισμούς μηχανισμούς (εθνικοθρησκ (εθνικοθρησκευτικ ευτικς ς γιορτς$ γιορτς$ παρελάσεις$ εθνικό ύμνο$ σημαία κ%ά%* υποχρεούμενοι να γίνουν :λληνες μσα από την επι+ολή τής ελληνικής γλώσσας% αννας ευρωπαbκός λαός δεν είναι καθαρόαιμος% 0πό το Pεσαίωνα και δώθε με τις μετανα μεταναστε στεύσε ύσεις ις των λαών λαών στην στην &υρώπη &υρώπη και στη Pεσόγε Pεσόγειο ιο γιναν γιναν πολλς πολλς εθνογρα εθνογραφικ φικς ς αλλαγς% dμως$ και στα αρχαία χρόνια το ίδιο είχε γίνει% 4ι :λληνες από τα χρόνια τού 0λε"άνδρου και ύστερα$ κατά χιλιάδες μετανάστευσαν στην 0νατολή και ανακατώθηκαν με τους τους ντόπ ντόπιο ιους υς%% αι αι πριν πριν ακόμ ακόμα$ α$ στα στα χρόν χρόνια ια τής τής περσι περσική κής ς αυτοκ αυτοκρα ρατο τορί ρίας ας$$ είχα είχαν ν γίνε γίνειι σημαντ σημαντικ ικς ς μετατο μετατοπίσ πίσεις εις πληθυσμ πληθυσμών ών στην στην 0νατολ 0νατολή ή και ανακάτ ανακάτεμα εμα λαών% λαών% ι ακόμα ακόμα δεν πρπει να "εχνάμε$ ότι στην αρχαία &λλάδα γιναν χιλιάδες απελευθερώσεις δούλων$ που προρχο προρχοντα νταν ν από την 0νατολ 0νατολή ή και Pεσόγε Pεσόγειο$ ιο$ που ήταν ήταν !+άρ+α !+άρ+αροι ροι#$ #$ καθώς καθώς και πολλς πολλς επιγ επιγαμ αμίε ίες ς με "νο "νους υς%% ,υνα ,υνακό κόλο λουθα υθα$$ ούτε ούτε ο πληθυ πληθυσμ σμός ός τής τής αρχα αρχαία ίας ς &λλά &λλάδας δας ήταν ήταν καθαρόαιμος% ατά την ελληνιστική δε και τη ρωμαbκή εποχς στην &λλάδα εγκαταστάθηκαν πολλοί "νοι (Ρωμαίοι$ 0νατολίτες$ &+ραίοι κ%λπ%*%
Jο #πι7&-#, 8%3&-,τ# 8%3&-,τ# τ -#ο#λλ!-ι( -#ο#λλ!-ι( (οι--,&: D ##%<έτ! )<<#λο j)ππ& L&%ι$τ#%)N (&ι ο π%το ολπιο-,(!1 ολπιο-,(!1 >π;%ο Cο;!. &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&ίναι λάθος να πιστεύουμε πιστεύουμε$$ ότι η ελληνική ελληνική γλώσσα γλώσσα μιλιόταν μιλιόταν αδιάκοπα αδιάκοπα από τα τα αρχαία αρχαία χρόνια ως σήμερα στον ελλαδικό χώρο κι επί πλον να θεωρούμε αυτή τη λάθος υπόθεση ως τεκμηρίωση τεκμηρίωση τής δήθεν φυλετικής φυλετικής σχσης των σύγχρονων κατοίκων τού ελλαδικού ελλαδικού χώρου με τους αρχαίους :λληνες% >ό όρος &λικώνας για παράδειγμα επί αιώνες λεγόταν qαγαράς% >ο ότι ο νεοελλ νεοελληνι ηνικός κός εθνικι εθνικισμό σμός ς επ+αλ επ+αλεε τη διδασκα διδασκαλία λία τής ελληνι ελληνικής κής σε αλλόγλ αλλόγλωσσ ωσσους ους πληθυσμούς και μετονόμασε π%χ% το qαγαρά σε &λικώνα$ αυτό δεν σημαίνει$ ότι οι πληθυσμοί αυτοί χουν καμμιά σχση (φυλετική$ ιστορική κ%λπ%* με τους λαούς τής εποχής τού 8σιόδου$ που γραφε για τις &λικωνιάδες Pούσες% 4ύτε οι 0λ+ανοί τής 0λ+ανίας$ που μιλούν 0λ+ανικά$ είναι καθαρόαιμοι/ και σε αυτούς χουν γίνει πολλς επιμει"ίες% >ο ο"ύμωρο δε είναι$ ότι οι σημερινοί 0λ+ανοί 'άν και δεν συμπαθ συμπαθούν ούν ιδιαίτ ιδιαίτερα ερα τους 0ρ+ανί 0ρ+ανίτες τες'' τους κατατά κατατάσσο σσουν υν στους στους πιό γνήσιο γνήσιους υς 0λ+αν 0λ+ανούς ούς δεδομνου$ ότι θεωρούν$ πως χουν υποστεί τις λιγότερες επιμει"ίες% )ολύ γλαφυρά ο eάλλος αρχαιολόγος$ δημοσιογράφος και +ουλευτής$ eκαστόν Cτεσάν$ περιγράφει στο +ρα+ευθν από τη eαλλική 0καδημία +ι+λίο του !8 &λλάδα σήμερα# (1j9h*$ την κατάσταση$ που +ρθηκε +ρθηκε ο νεολληνας νεολληνας μετά την απελευθρωση3 απελευθρωση3 !kτ&- &ποο-έ-ο
&π2 τ& π)-τ&1 $&- έ-& )-"%πο1 πο 3<(# &π2 τ! 7λ&(. 8τ2 ο -#ο7#%έ-ο1 πο "#λ&- -& το- 3)λο- # ι& $τ!- (οι-2τ!τ& τ- #%π&a(- #"--1 E#- #,4# τ,ποτ& έτοιο: ο;τ# π%τ#;ο$&1 ο;τ# E%2ο1 ο;τ# &$τ-ο,&1 ο;τ# $τ%&τ21 ο;τ# <λ$$&. Qπ%#π# -& &το$4#Eι)$#ι <ι& 2λ& το;τ&. # R%& οι Qλλ!-# έ4ο-1 2π 2λο ο (2$ο1 ι) π%τ#;ο$& (&ι π%τ#;ο$#
-ο-1 E%2ο (&ι $ιE!%οE%2ο1 λο4,# (&ι $τ%&τ!<ο;1 &$τ7;λ&(# (&ι &$τ-οι(ο;1 λ#72%ο (&ι λ#7ο%#,&. λ#7ο%#,&. ]1 E#- έ4ο- &(2& έ-& $τ&"#%2 <λ$$ι(2 ιE,& )λλο#,-&ι πολ; π#%E#έ-οι: έ4ο- πολλέ <λ$$# <λ$$# (&ι E#- *έ%ο- ποι) -& Eι&λέ*ο-. C2<ιοι (&ι $ο7ο, #%<)ο-τ&ι $-#41 <ι& -& το; E$ο- E;ο π%)<&τ& &π&%&,τ!τ& $# έ-& λ&21 πο $έ3#τ&ι το- #&τ2 το: έ-& λ#*ι(2 (&ι ι& <%&&τι(... ] οι Qλλ!-# #E (&ι λ,<ο (&ι%2 έ4ο- Mολ1 πο%<#,&1 πο%<#,ο *τ#%ι(-. A -& #(7%&$το;-1 # το Gέλλι$& τ 3ο$(- τ 8%(&E,&1 2λ# &τέ οι πλ!(τι(έ #7#%έ$#ι1 πο ! )<%ι& 2ο%7! &<-οο;$#: ο π%οlπολο<ι$21 ! #(λο<ι( πλ&τ72%&1 ! $7-,& τ- E-)#- (&ι ! #%π&m( #%π&m( ι$ο%%οπ,& ι$ο%%οπ,& >H &τ2 οι 7&-&τι(ο 7&-&τι(ο,, #λλ!-,ο #λλ!-,ο-τ# -τ# (&ι οι #π&<<#λ& #π&<<#λ&τ,# τ,# 7ιλ2λο<οι 7ιλ2λο<οι &π&-το;-1 2τι E#- &-!$4ο;- (&"2λο. 8%(#,1 λέ-#1 -& &-&$τ!"#, &πλ ! (λ&$ι( <λ$$&. &ι $H &τ2 το $!#,ο Eι&<%)7ο- &π2 τ!- ι$το%,& το &ι-#1 πο το #-ο4λο;-. Jέ4ο-τ&ι1 2τι &π2 το- A#%ι(λ έ4%ι το- (. -$τ&-τ2πολο (σ%σ% τού είχε αναθσει ο eεώργιος 0. το σχηματισμό υπηρεσιακής κυ+ρνησης*$ E#- έ4#ι $3#, τ,ποτ& %# %#
Q-& 4&%&(τ!%ι$τι(2 π&%)E#ι<& τ πολ<λ$$,& $το- #λλ&Eι(2 4%ο το- 9ο &ι-& &ποτ#λ#, ! λ&a( (E,& το; J. M)-τιο1 XM&3λ-,&Z. ># ,& $(!- τ!1 έ-& 8%3&-,τ!1 πο E#(&τ&λ&3&,-#ι έ-&- %!τι(21 -ο,ο-τ& π ο τ#λ#τ&,ο το- έ4#ι π%ο$3)λλ#ι1 το- τ%&&τ,#ι # ι& πι$τολι). πι$το λι). τ)-#ι ! &$τ &$τ-ο, -ο,&1 &1 <,-ο<,-ο-τ&ι τ&ι &-&( &-&(%,$#ι %,$#ι &π2 πτ&-$ιο πτ&-$ιο &$τ &$τ-2ο -2ο11 ο οπο,ο οπο,ο π&%) τ!&-&(%ιτι( το π#,%& E#- τ& (&τ&7έ%-#ι -& #*&(%ι3$#ι &- ο τ%&&τι$2 το; %!τι(ο; #,-&ι ()ο π#-$)το L#( π%ο#λέτ!N &τ$ι-τέ-τ# Lτ4&,οN1 #π#ιE ο;τ# &τ2 (&τ&λ&3&,-#ι το )%τ%#1 ο;τ# οι )%τ%# &τ2-. &τ2-. L' 7το<%&7,& #,-&ι #,-&ι &π2 π&%)$τ&$! το; έ%<ο έ%<ο &π2 το .F.M..N. &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
6-+αί$ετε0 μετονομασίε0
Στο πλαίσιο αυτό άρχισε μιά τεράστια επιχείρηση κάθαρσης τού χώρου από τα "να τοπων τοπωνύμι ύμια% α% άθε άθε χωρι χωριό$ ό$ +ουν +ουνό$ ό$ ποτάμ ποτάμιι κ%τ%λ κ%τ%λ%% πρε πρεπε πε να εφοδ εφοδια ιαστ στεί εί τάχι τάχιστ στα α με να να πραγματικό ή φανταστικό ελληνοπρεπς ή χριστιανικό όνομα% ,ε περίπτωση$ που κάτι ττοιο ήταν ήταν αδύν αδύνατ ατο$ ο$ το !+αρ !+αρ+α +αρι ρικό κό# # τοπω τοπωνύ νύμι μιο ο όφει όφειλε λε να μετα μεταφρα φραστ στεί εί στα στα ελλην ελληνικ ικά$ ά$ είτε είτε τουλάχι τουλάχιστο στον ν να άλλαε άλλαε δοκιμά δοκιμάον οντας τας μιά παρήχησ παρήχησή ή του$ του$ που θα θύμιε θύμιε ελληνι ελληνική κή λ"η% λ"η% ,ο+αρότατες κυρώσεις νομοθετήθηκαν για τους παρα+άτες% 4 συνοικισμός άτω Aιόσια ή Cα Aιόσια ονομάστηκε τσι$ αφού κατοικήθηκε από τους απογόνους απογόνους τής αρ+ανίτικης αρ+ανίτικης φάρας τού )τρου )τρου Aιώσα$ Aιώσα$ όπως προαναφρθηκε$ προαναφρθηκε$ η οποία από τον 1Nο αιώνα αιώνα είχε είχε αναλά+ αναλά+ει ει τη φρούρησ φρούρηση η τού λεκανο λεκανοπεδί πεδίου% ου% 8 αρ+ανί αρ+ανίτικ τικη η παράδοσ παράδοση η καταργήθηκε το 199N$ όταν το υπουργείο &σωτερικών αποφάσισε να μετονομάσει το ?ήμο με το ελληνοπρεπς !pλιον#% :να χαρακτηριστικό παράδειγμα αυθαίρετης και ανιστόρητης μετονομασίας αποτελεί το ορωπί ορωπί$$ το οποίο οποίο είχε είχε ονομασ ονομασθεί θεί τσι τσι από το όνομα όνομα κάποιο κάποιου υ 0λ+ανο 0λ+ανού ύ φύλαρχ φύλαρχου$ ου$ τού ορω ορωπή% πή% >ο όνομα όνομα αυτό αυτό αργό αργότε τερα ρα φάνη φάνηκε κε +ολι +ολικό κό στο στο νεοε νεοελλ λλην ηνικ ικό ό εθνι εθνικι κισμ σμό$ ό$ που που προκειμνου να τεκμηριώσει τη δήθεν συνχεια στο χώρο και στο χρόνο$ ονόμασε μιά ευρεία περιοχή στα Pεσόγεια ως δήμο ρωπίας$ ρωπίας$ ισχυριόμενος$ ισχυριόμενος$ ότι το όνομα προερχόταν προερχόταν από την αρχαία πόλη ρωπιά$ που δήθεν +ρισκόταν σε εκείνη τη θση% 4 <ουκυδίδης όμως αναφρει (=.$ 19*$ ότι ο ,παρτιάτης +ασιλιάς 0ρχίδαμος$ όταν εισ+αλε στην 0ττική από το <ριάσιο πεδίο τής &λευσίνας κι φθασε στις 0χαρνς (Pενίδι*$ πρασε από την ρωπιά$ χοντας δε"ιά το όρος 0ιγάλεω% (! Qπ#ιτ& π%ο4%οπ%ο4%ο- #- E#*ι) έ4ο-τ# το 8ι<)λ#- 2%ο Eι) %πι) έ #*% 8 αρχαία ρωπιά δηλαδή +ρισκόταν σε &7,(ο-το # 84&%-)1 4%ο- #<ι$το- τ! 8ττι( #*% εντελώς διαφορετικό μρος από αυτό που +ρίσκεται ο σημερινός δήμος ρωπίας%
D $!#%ι-2 ()τοι(ο το; Eο %π,& 3&(&λ,#τ&ι1 2τι #,-&ι &π2<ο-ο τ- &%4&,- λλ-(&το,(- τ &%4&,& %πι). Dι ()τοι(οι 2 το 4%ο #,-&ι #πλE#1 $τ!- πλ#ιοG!7,& το 8%3&-,τ#1 ! E# &%4&,& %πι) 3%ι$(2τ&- (ο-τ) $το 8ι<)λ#. Rο ο%π, (&ι ο Eο %π,& ο7#,λο- το 2-ο) το $το- &λ3&-2 7;λ&%4ο # το ο2!4ο 2-ο&1 ο%π (&ι οE#,& $4έ$! έ4ο # τ!- &%4&,& #λλ!-ι( #λλ!-ι( %πι).
Ας δούμε$ πώς περιγράφει το φαινόμενο φαινόμενο των αυθαίτερων αυθαίτερων ονοματοδοσιών ονοματοδοσιών ο φιλόλογος φιλόλογος και μεταφραστής$ vF }GF{\Fv „[Y[GHI$ όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα !αθημερινή# (1j%9%]hhg*3 (1j%9%]hhg*3 !A#%, το 91 πέ%&$& &π2 το 4%ι2 έ%π&(& L%<ολ,EοN1 <ι& -& E τ!-
%&ι2τ& %&ι2τ&τ! τ! 3&-τι- 3&-τι- #((λ!$,& το. τ&- 4%2-ι& &%<2τ#% &%<2τ#%& & *&-&π<&1 *&-&π<&1 E#- π%4# π%4# (&ι) (&ι) πι-& πι-&(, (,E& E& πλέο πλέο-- # τ!τ!- #πι< #πι<%& %&7 7 s s A A >1 >1 λ#<2 λ#<2τ& τ&-- πι πι& & <,& <,& v%ι) v%ι)E& E&.. ο ο-$ο(&%ι$έ-ο1 Eι2τι ο; τ&- &Eι&-2!το -& &λλ)ο- &(2! (&ι $#%& τοπ-;ι& (&ι -& $3-#τ&ι έτ$ι ! ι$το%,&. >τ!- π#%,πτ$! το; έ%π&(& το 2-ο& το 4%ιο; $-E#2τ&- # το- C&τ,-ο #π,$(οπο ο%,-"ο xihe zon eer{e|e1 ο οπο,ο #<(&τ&$τ)"!(# #(#, #τ) τ! 7%&<(ι( (&τ)(τ!$! το W01 πο &ποτ#λ#, έ-& $!&-τι(2 (#7)λ&ιο τ #λλ!-ι( ι$το%,&. τ!$& έ-&- 4%ι(2 <ι& τ!- &λλ&< (&ι ο; #,π# π έ<ι-#1 #π#ιE τ&- το;%(ι(! ! π&λι) ο-ο&$,&: έ%π#!} A#%--τ& τ& λ,<# λ,<# έ%# έ%# $τ!$τ!- π&%π π&%π,τ ,τ$& $& C&(-, C&(-,& & Lτ& E;ο 4%ι) 4%ι)11 πο π&λι) π&λι) # A#%-ο-ο ο-ο) )οο-τ& τ&-- ~#%3 ~#%3,τ ,τ$& $& #το #το-ο -ο) )$τ $τ!(& !(&-} -}NN *#7; *#7;λλ λλι$ ι$& & το •C#* •C#*ι( ι(2 2 ττ- οι(ι οι(ι$ $- τ τ A#λοπο--$ο€ το; Y. . A,(ολ&. A%2(#ιτ&ι <ι& ι& πολ;τι! #λέτ!1 πο &-&7έ%#ι (&ι τι &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
πολ)% πολ)%ι" ι"# # π&λιέ π&λιέ ο-ο&$ ο-ο&$,# ,#11 οι οπο,# οπο,# #,-&ι #,-&ι $4#E2$4#E2- 2λ# 2λ# $λ&3ι $λ&3ι(έ (έ &%3&-, &%3&-,τι( τι(# # Lτο;%( Lτο;%(ι(# ι(# E#E#- $-&-τ $-&-τ)# )# (&"2λο (&"2λο +#(τ2 +#(τ2 &π2 τι &4ο; &4ο;τπ τπ#!1 #!1 ο$τ ο$τ&7) &7)π&$ π&$& & (&ι $)-&<& (.ο.(.N1 (&ι έ4ο- $-#π έ-& ι$το%ι(2 π23&"%ο. λο7)-#%& #πιEι4τ!(# -& *#4&$τ#, &τ ! ι$το%ι( #*έλι*!. vι π&λιέ ο-ο&$,# τι "#%ο;$&- •*έ-#€1 )%& •,&$&€1 το οπο,ο έπ%#π# -& #*ολο"%#τ#,. π%ο4%ο;$&- L# οE!<,# (%, τ! E#(&#τ,& το; # & Eο;#1 π οι <%&7#ιο(%)τ# π%ο4%ο;$&HW0N: HW0N: >-" >-" •E!ιο •E!ιο;%< ;%ιτο4 >ιτο4%ιο %ιο-1 -1 ‚&% ‚&%&< &< LE;ο LE;ο $τ! #$$!-,&}N (&ι ‚%$&<.
-E#ι(τι(2 (&τ)λο<ο τ- #το-ο&$ι- οι(ι$- τ 8%(&E,&. Rο 2-ο& τ- οι(ι$- E,-#τ&ι $;7-& # 3#-#τι(2 έ<<%&7ο &πο<%&7 το; .00. 8(ολο"#, το τοπ-;ιο $τ& #λλ!-ι() $τ!- πι2 $-!"ι$έ-! ο%7 το (&ι # &$τ#%,$(ο ! #τ&<#-έ$τ#%! #το-ο&$,& το #τ) τ!- ,E%$! το; #λλ!-ι(ο; (%)το. A&%&τ!%#,$τ#1 2τι &π2 το 9W οι(ι$ο; έ4ο- #το-ο&$"#, οι ƒ[1 πο$ο$τ2 1ƒ„. )τι &-τ,$τοι4ο π&%&τ!%#,τ&ι (&ι $τι )λλ# π#%ιο4έ τ A#λοπο--$ο. LM. A&-&<ιτ2πολο: A&-&<ιτ2πολο: XAλ!"$ XAλ!" $2 2 (&ι οι(ι$ οι(ι$ο, ο, τ A#λοπ A#λοπο-- ο--$ο1 $ο1 ƒο+ ƒο+[ο [ο &ι&ι-&Z1 &Z1 έ(E. T$το T$το%ι(2 %ι(2 8%4# 8%4#,ο1 ,ο1 πο πο%ι( %ι( R%)π#& τ λλ)Eο1 8"-&1 9[N. &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
# >4-) Eι)λ#*&- E! π)%4ο-τ& <ι& &-τι(&τ)$τ&$! τ- π&λι-: sτ$ι 3&7τ,$τ!(&-
•&λλι"έ&€ τ& 4%ι) Y&aEο%ι)%!1 …&%&7ο;-&1 …)4&1 )-ι1 #τ#%,ι1 ο%)τ&<& (&ι >(ο;π&1 ! ο-ο&$,& •%-!€ &-τι(&τέ$τ!$# τ& %)4ο3&1 A&λο3) (&ι ~έλιι1 #- ! οο;$τ& (&ι Jο;-ιτ$& έ<ι-&- •C#;(!€. ># λ,<# π#%ιπτ$#ι π#%ιπτ$#ι #τέ7%&$&-: #τέ7%&$&-: %)4ο3& $# &%έ1 το; ~οa32-τ& $# %4ο-τ&1 Y(ι2& $# )τιο-. L2ι&- +λ&-"&$έ-& πι$τ#;+ 2τι το Y(ι2& π%οέ%4#τ&ι &π2 το το;%(ι(ο •gio†€=)τι. s)- τ&- έτ$ι1 "& #π%2(#ιτο <ι& ι& $π&-ι2τ&τ! π#%,πτ$ π#%, πτ$! ! #τ)7%& #τ)7%&$! $! το;%(ι(! το;%(ι(! λέ*!. ο; 7&,-#τ&ι 7&,-#τ&ι πι"&-2τ#% πι"&-2τ#%! ! ! π%οέλ#$ π%οέλ#$! ! &π2 το •<(ι2$&€ L$λ&3. |o†‡e1 &λ3. g‡oUV=<,E&N. # ˆπ) ˆπ)%4# %4#ιι (&ι ι& (&τ!<ο (&τ!<ο%, %,& & τοπ- τοπ-, ,-1 -1 πο πο ! ο-ο&$ ο-ο&$,& ,& •#λλ!•#λλ!-οπο οποι" ι"!(# !(#€: €: !
-&$τ)$ο3& έ<ι-# -)$τ&$ι1 ! ~)λτ$& ~)λτο1 το …ο-)τι …-!1 ! #%έ$ο3& #%&$έ&1 ! C&π)τ& C&π)"#ι&1 το π#$4,-ι >4,-οι1 το )%(&$ι )--&L}N1 ! ,%τι& %τέ&1 ! έ%τ#& ;%το1 το #το;-ι %#τ1 το >,%τι #*#λ,$$#τ&ι $# >;%%ιο-L}N1 το v2$(#$ι $# v2$(&ι $τ! 4&I&1 #- $τ! #$$!-,& π&%&έ-#ι v2$(#$ι} λλ&< έ<ι-# 2 (&ι $# π#%ιπτ$#ι1 πο ! π&λι) ο-ο&$,& τ&- (&τ&-ο!τ: (&τ&-ο!τ: Y(ο%τ$ι) έ<ι-# Cι-&%ι)1 π%ο7&- #π#ιE ! λέ*! #,4# *έ-! •2G!€ •2G!€ Lπ%)< Lπ%)<&τ &τι1ι1 #,-&ι #,-&ι &%3& &%3&-,τ -,τι(! ι(!N. N. %# %# τ sπ sπ&-) &-)$τ $τ&$! &$! 4%!$ι 4%!$ιοπο οποι" ι"!(& !(&-- <ι& &-τι(&τ)$τ&$! &-τι(&τ)$τ&$! τ- πολ)τι Lτ%& ολο(οτ%-!N ολο(οτ%-!N (&ι ο-το<2-ι LA&π&7λέ$$&N. # s,-&ι s,-&ι &*ιοπ# &*ιοπ#%,# %,#%<ο %<ο L (&ι 24ιN1 24ιN1 π •<λ,τ •<λ,τ$&$&-€€ #%ι() #%ι() )(% )(% •;ποπτ •;ποπτ&€ &€ ο-2&τ ο-2&τ&: &:
%3&-,τ! LE;ο 7ο%έN +το λ3)-ιτ$& 2 &-τι(&",$τ&τ&ι+ &-τι(&",$τ&τ&ι+ %)π!E#1 %&π2λ&((&1 %&πο4%ι1 >έ%3ο1 vο%(ολέ(&. λλ# &$-έπ#ι#: το &λέ-τι Lλ#,&N έ<ι-# #%&,Eιο-1 #%&,Eιο-1 & τ& )λλ& E;ο 4%ι) # το 2-ο& &λέ-τιο- L4&I&1 ο%ι-",&N έ#ι-&- τ&-1 C2π#$ι L4&I&N1 &-τι(&τ&$τ)"!(# τέ$$#%ι 7ο%έ1 #- &π2 τ& E;ο 4%ι) # το 2-ο& Cι2π#$ι έ#ι-# 2-ο το έ-&. &τ&%<$&-# &τ&%<$&-# το Y(ο%τ$ι) L3λ. π&%&π)-N (&ι Eι&τ!%$&-# το Y(ο%ιτ$). Y(ο%ιτ$). J#(&τ)7#%&- #- το;τοι -& #*ο-τ$ο- το %)4ο3&: $# τέ$$#%ι π#%ιπτ$#ι το )λλ&*&-1 $# E;ο 24ι#% >α ίδια ακρι+ώς χουν γίνει ++αια και στα άλλα +αλκανικά κράτη$ π%χ% στην 0λ+ανία με διάφορα διατάγματα μετονόμααν τα τοπωνύμια '0γ% ,αράντα σε ,αράντι κ%λπ%*% Pε γλαφυρό τρόπο ο >ούρκος συγγραφας$ 0ί Cεσίν$ περιγραφε την κατάσταση στη χώρα χώρα του3 του3 ! J$τ41 τι #λλ!-ι(έ ο-ο&$,# E#- τι &7$&#. A τ&- E-&τ2 -&
π)%4οπ)%4ο- $τ!- Rο%(,& Rο%(,& π#%ι π#%ιο4έ ο4έ # #λλ!-ι(έ #λλ!-ι(έ ο-ο&$,# ο-ο&$,#} } Rι #λλ!-ι(έ #λλ!-ι(έ ο-ο&$,# ο-ο&$,# τπ#%ιο4- &τ- τι &λλ)* τι ()-&# το%(ι(έ. C2<ο 4)%! τ!- π#%ιο4 •A2E!&€ τ! B&;%! F)λ&$$& τ!- &λλ)* τ!- ο-ο)$&# •Yι&λ,(ιοa€ (ι !$4)$&#. B& E#- *έ%&# 2τι ! λέ*! •Y&λ,€ #,-&ι #λλ!-ι( (ι 24ι το%(ι(. Rι ιλ&%οτ%&<E,&} ,-&ι 3λέπ#τ# &E;-&το ο Rο;%(ο -& &π&λλ&<#, &πH το- λλ!-& (ι ο λλ!-& &πH το- Rο;%(ο. ι #*)λλο1 ποιο ο λ2<ο -‰ &π&λλ&<#, &π&λλ&<#, ο έ-& &π2 το- )λλο#
5ετον!μασαν :να "ω$ι! στα τ$ία
Σύμφωνα με το ερευνητικό πρόγραμμα !7στορική ρευνα των οικισμών τής &λλάδας (1gος'] (1gος']hός hός αι%*#$ αι%*#$ το οποίο οποίο διε"άγ διε"άγετα εταιι στο ντρο ντρο Cεοελλ Cεοελληνι ηνικών κών &ρευνώ &ρευνών ν τού &θνικού &θνικού 7δρύ 7δρύμα ματο τος ς &ρευ &ρευνώ νών$ ν$ επί επί 11%g 11%ghh hh περί περίπο που υ οικι οικισμ σμών ών τής τής &λλά &λλάδα δας$ ς$ οι l%ih l%ihh h χου χουν ν μετονομαστεί% 4ι αριθμοί αφορούν μόνο στις επίσημα καταγεγραμμνες ονομασίες και μόνο για το διάστημα 191]'19i1$ για το οποίο υπάρχουν δεδομνα σε σειρς% )ρόκειται για το l1 τού συνόλου των ελληνικών οικισμών ή$ αλλιώς$ για να χωριό στα τρία% (A% αλλι+ρετάκη$ !7στορική ρευνα των οικισμών τής &λλάδας#$ !ντρο Cεοελληνικών &ρευνών#$ &θνικό pδρυμα &ρευνών%* :τσι ε"αφανίστηκαν 'μετα"ύ των άλλων και' πλείστα αλ+ανικά τοπωνύμια%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
Αλβανικ:0 πα$α!σει0
Ο κυ+ερνήτης τού Pοριά$ -ραγκίσκος eριμάνης (1_hi'1_h9* γράφει σε επίσημη κθεσή του προς προς την &νετικ &νετική ή eερουσί eερουσία3 α3 !4ι 0λ+ανο 0λ+ανοί$ ί$ τοσούτ τοσούτον ον χουσι χουσι συγχωνε συγχωνευθε υθείί μετά μετά των &λλήνων$ ώστε δεν θεωρούνται αποτελούντες ιδίαν φυλήν$ αλλ. απλώς διάφορον τά"ιν#% (dλοι οι λαοί σήμερα αποτελούνται από συγχωνεύσεις/ ομογενοποιούνται σταδιακά όμως$ μσω μσω των εθνοπο εθνοποιητι ιητικών κών μηχανι μηχανισμώ σμών ν των εθνών'κ εθνών'κρατ ρατών$ ών$ που ανήκουν ανήκουν ' +λ% >α θνη θνη επινοούνται και κατασκευάονται http://www.freeinquiry.gr/pro.php *% http://www.freeinquiry.gr/pro.php?id=W5 ?id=W5 *% 4 Pενούσης$ να τραγούδι$ που το γνωρίουμε με ελληνικά λόγια$ είναι πρα γιά πρα αρ+ανίτικο/ τραγουδιται στα αρ+ανίτικα$ στα αρ+ανιτοχώρια τής &λλάδας από την fπειρο ως τον Pωρηά$ αλλά και στην 0λ+ανία% ! D B#-ο;$!1 ο Bπι%π,λ! (ι ο B#έτ&<& # αρχίει το τραγούδι% 4 Pενούσης είναι 0ρ+ανίτικο όνομα% >ο ίδιο κι ο Pπιρμπίλης$ όνομα σύνθετο από το PπιρTγ PπιρTγιός ιός και PπιλTκ PπιλTκόρη όρη$$ που προρχ προρχετα εταιι από τα μωρουδι μωρουδιακά ακά φορμα φορματα$ τα$ που πλεκε η μάνα πριν γεννηθεί το παιδί της% &πειδή δεν ή"ερε εάν θα ήταν αγόρι ή κορίτσι$ πλε πλεκε κε και και αγορ αγορίσ ίστι τικα κα (μπί (μπίρη ρην* ν* και και κορι κοριτσ τσίτ ίτικ ικα α (μπί (μπίλλ λλιε ιεν* ν*$$ δηλα δηλαδή δή μπιρ μπιρμπ μπίλ ίλλι λια$ α$ αγοροκοριτσίστικα% 0ρ+ανίτικα είναι πολλά θεωρούμενα παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια και χοροί$ όπως τα συρτά των νησιών τού 0ργοσαρωνικού και τής Cότιας &ύ+οιας$ αλλά κυρίως τα >σάμικα$ των οποίων την προλευση ε" άλλου μαρτυράει το όνομά τους% >ο ίδιο κι ο αλαματιανός$ για τον οποίο δεν είναι σαφς άν η ονομασία ονομασία προήλθε από την πόλη τής αλαμάτας$ αλαμάτας$ ή από τη λ"η καλα καλαμά μάτα τα$$ που που στα στα αρ+α αρ+ανί νίτι τικα κα σημα σημαίν ίνει ει το χρωμ χρωματ ατισ ιστό τό συνήθω συνήθως ς μαντ μαντήλ ήλι$ ι$ που που ήταν ήταν διακοσμητικό ε"άρτημα τής γυναικείας αρ+ανίτικης φορεσιάς και που το χρησιμοποιούσαν σε μερικς περιπτώσεις στο χορό%
)πίλο(ο0
Οι σημερινοί κάτοικοι κάτοικοι τού ελλαδικού ελλαδικού χώρου είναι να κράμα διαφόρων διαφόρων φυλών$ οι οποίες μόλις μόλις μετά μετά τον 19ο αιώνα αιώνα και μσω των εθνοποιητι εθνοποιητικών κών μηχανισμώ μηχανισμών ν τού νου θνους θνους ' κράτους$ που τότε δημιουργήθηκε$ (σχολική παιδεία$ υποχρεωτική διδασκαλία κι επι+ολή τής τής νεοελλ νεοελληνι ηνικής κής γλώσσα γλώσσας ς κ%λπ%*$ κ%λπ%*$ άρχισα άρχισαν ν να αποκτούν αποκτούν εθνική εθνική συνείδ συνείδηση ηση ως χριστι χριστιανο ανοίί ορθόδο"οι νεολληνες% (=λ% 4 μύθος τής διατήρησης των 5εθνικών6 χαρακτηριστικών τού ελληνικού θνους http://www.freeinquiry.gr/pro.php http://www.freeinquiry.gr/pro.php?id=0 ?id=0*% 0φού επεκδύθηκε η Ρωμιοσύνη την αλ+ανική 'και ' και όχι μόνον' καταγωγή πολλών υπηκόων της$ τους επ+αλε την ελληνική γλώσσα κι ρι"ε στο !πυρ το ε"ώτερον# ονόματα$ τοπωνύμια και και πλήθ πλήθος ος μη φυλετ φυλετικ ικά ά καθαρ καθαρών ών λ"ε λ"εων ων%% 0υτα 0υταπα πατή τήθηκ θηκεε τσι τσι$$ ότι ότι αποτ αποτελ ελεί εί !θν !θνος ος ανάδελφον# με l%hhh δήθεν χρόνια συνεχούς 7στορίας$ με την άπλετη συνεισφορά ++αια τής 4ρθόδο"ης &κκλησίας% &τσι ενστερνίστηκε διάφορα εθνικά ιδεώδη$ τον ελληνοχριστιανισμό$ &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
την αίσθησ αίσθηση η τού ηθικού ηθικού πλεονε πλεονεκτή κτήματ ματος$ ος$ την πλειοδ πλειοδοσί οσία α τού φυλετι φυλετικού κού ταλντ ταλντου$ ου$ την αίσθηση τού αδικημνου από "νες συνωμοσίες κ%λπ%% dσο περισσότερη λλει;η αυτοπεποίθησης χει κάποιος$ όσο περισσότερο αδύναμος νοιώθε νοιώθειι κι όσο περισσ περισσότε ότερο ρο δυσκολε δυσκολεύετα ύεταιι να αντιμε αντιμετωπί τωπίσει σει την πραγματ πραγματικό ικότητ τητα$ α$ τόσο τόσο μεγαλύτερη ανάγκη χει να δημιουργεί φανταστικς καταστάσεις$ από τις οποίες επιχειρεί απεγνωσ απεγνωσμν μνα α να πιαστε πιαστεί% ί% 4 σύγχρον σύγχρονος ος Ρωμιός Ρωμιός$$ νας νας παρηκμ παρηκμασμ ασμνο νος$ ς$ ε"αθλι ε"αθλιωμ ωμνος νος$$ τριτοκοσμικός$ ;υχικά και νοητικά άρρωστος άνθρωπος επιχειρεί να καλύ;ει τα κενά του δημιουργώντα δημιουργώντας ς τη φαντασίωση φαντασίωση !&λλάς#% !&λλάς#% (=λ% >ο QŒ` των ελληναράδων ελληναράδων http://www.free
inquiry.gr/pro.php?id=5[N. (8 μελτη αναφρθηκε στους μεσαιωνικούς αλ+ανικούς εποικισμούς κι όχι στο σύγχρονο εκτεταμνο αλ+ανικό εποικισμό$ που συντελείται τα τελευταία είκοσι χρόνια στον ελλαδικό χώρο$ ο οποίος ε" άλλου παρουσιάει πλείστα κοινά στοιχεία με τους παλαιότερους*%
EΙEΛΙΟΡΑFΙΑ ;. ! ;. !Ιστο$ία Ιστο$ία το* )λλ'νικο* +νο-0#$ +νο-0#$ κδ% !&κδοτική 0θηνών#$ 0θήνα$ 19_g% @. e% @. e% ορδάτου$ !5ε(/λ' )λλ/α0#$ κδ% !]hος αιώνας#$ 0θήνα$ 19g9% !5ε(/λ' Ιστο$ία τ'0 )λλ/α0#$ ! Ιστο$ία τ%0 ελλ'νικ%0 επαναστ/σεω0#$ G. e% G. e% -ίνλεs3 !Ιστο$ία επαναστ/σεω0#$ μετάφραση3 0λ% )απαδιαμάντη$ τ% 0.$ κεφ% =.$ σελ% _N$ κδ% !pδρυμα τής =ουλής των &λλήνων#$ 0θήνα$ ]hhj% >. % >. % ,άθα3 !)λλ'νικ/ αν:κοτα#$ )αρίσι και κδ% 0% ορομηλά$ 0θήνα$ 1jjN% !)λλ'νικ/ αν:κοτα#$ H. % H. % ,άθα3 !5ν'μεία ιστο$ία0#$ κδ% Cότη αρα+ιά$ 0θήνα$ 19j]% !5ν'μεία ελλ'νικ%0 ιστο$ία0#$ I. %,άθα3 I. %,άθα3 ! λλ'νε0 στ$ατι#ται εν τ' *σει#$ *σει#$ κδ% Cότη αρα+ιά$ 0θήνα$ 19ji% J. J. %,άθα3 !Το-$κοκ$ατο*μεν' )λλ/α#$ κδ% !Cα ,ύνορα ' 0%0% Aι+άνη#$ 0θήνα$ !Το-$κοκ$ατο*μεν' )λλ/α#$ 199g% K. 0π% K. 0π% =ακαλόπουλου3 ! Ιστο$ία το* ν:ο- )λλ'νισμο*#$ )λλ'νισμο* #$ κδ% !0ντ% ,ταμούλη#$ <εσ' !Ιστο$ία σαλονίκη$ 19_i% ! Οι Αλβανοί στο 5εσαίωνα#$ <. ?ιεθνς <. ?ιεθνς ,υμπόσιο3 !Οι 5εσαίωνα#$ &θνικό pδρυμα &ρευνών$ 7νστιτούτο =υαντινών &ρευνών$ 0θήνα$ 199j% ;L. % ;L. % ,ιμόπουλου3 !M:νοι μ.Χ.&;.JLL#$ κδ% !,τάχυ#% !M:νοι ταNιι#τε0 στ'ν )λλ/α, GGG μ.Χ.&;.JLL#$ ;;. % ;;. % Pπίρη3 !Α$βανίτε08 ελλ'νισμο* #$ κδ% !Pλισσα#$ 0' !Α$βανίτε08 Οι Δω$ιεί0 το* νε#τε$ο- ελλ'νισμο*#$ θήνα$ 19ih% ;@. ;@. % Pπίρη3 !Αι !Αι τοπων-μίαι τ%0 π!λεω0 και των πε$ι"#$ων τ%0 π!λεω0 των Α+'ν#ν#$ Α+'ν#ν#$ κδ% B)%)4$ 0θήνα$ ]hhi%
;G. 0λ% ;G. 0λ% eροντα3 !Οι Αττικ%0 #$ κδ% !?ωδώνη#$ 0θήνα ' eιάννινα$ 19jN% !Οι Α$βανίτε0 τ%0 Αττικ%0#$ ;>. ! ;>. !ΡίOε0 ΡίOε0 )λλ%νων#$ )λλ%νων#$ !)ήγασος &κδοτική 0%&%#$ 0θήνα$ ]hh9%
;H. A% αλλι+ Ιστο$ι $ικ% κ% :$ε:$ε-να να των οικι οικισμ σμ#ν #ν τ%0 τ%0 )λλ/ )λλ/α α0 0#$ !ντρ αλλι+ρετ ρετάκη άκη33 !Ιστο !ντρο ο Cεοελληνικών &ρευνών$ &θνικό pδρυμα &ρευνών#%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
;I. )% ;I. )% ιόχου3 !Η !Η εN:λιN' το* ελλ'νικο* πλ'+-σμο* και ' π$!βλεP' α-το* μ:"$ι το @LLL#$ @LLL#$ )ανεπιστήμιο )ειραιώς$ ]hhj*% ;J. …% ;J. …% }\FvGI ' &υγ% Pπουρνό+α3 !Ο !Ο πλ'+-σμ!0 τ%0 Α+%να0 και τ%0 (*$ω πε$ιο"%0 ο οκατ/ κατ/ το @ μισ! μισ! το* το* ;< αι#να#$ αι#να#$ )ρόγ )ρόγρα ραμμ μμα α &)&0 &)&0& & 77 στο στο πλαί πλαίσι σιο ο τού τού ργου ργου !)υθαγόρας3 ενίσχυση ερευνητικών ομάδων στα )ανεπιστήμια#$ 0θήνα$ ]hhi% ;K. P% e% Aα λβανοί νοί κατ/ κατ/ τ'ν τ'ν κ-$ί κ-$ίω0 ω0 )λλ/ λλ/α α και και τ'ν τ'ν Aαμπ μπρυ ρυν νίδου ίδου33 !Οι Αλβα Πελοπ!νν'σον. Q$α & Σπ:τσαι#$ Σπ:τσαι#$ κδ% !&στία#$ 0θήνα$ 19h_% ;<. % όμη3 '+-σ -σμ! μ!0 0 και και οικισ οικισμο μοίί τ%0 τ%0 5/ν' 5/ν'0, 0, ;Hο0&;<ο0 αι#να0#$ αι#να0#$ :κ όμη3 !Πλ ! Πλ'+ :κδ% δ% )ανεπιστήμιο 7ωαννίνων$ 7ωάννινα$ ]hhg% @L. 2% @L. 2% όμη3 !Ιστο$ικο'μο($αDικ/. ! Ιστο$ικο'μο($αDικ/. 5ελ:τε0 ιστο$ία0 και ιστο$ικ%0 'μο($αDία0 το* ελλ'νικο* "#$ο-#$ "#$ο-#$ κδ% )απαήση$ 0θήνα$ 1999% @;. <% @;. <% 0% )ασχίδου3 !Οι ελλ'νισμ##$ κδ% Cότη !Οι Αλβανοί και το μ:λλον α-τ#ν εν τω ελλ'νισμ##$ αρα+ιά$ 0θήνα$ 199N (πρώτη κδοση3 1j_9*% @@. )% @@. )% ?% ουπιτώρη3 !Αλβανικαί !Αλβανικαί μελ:ται. Π$α(ματεία ιστο$ικ% και Dιλολο(ικ% πε$ί τ%0 (λ#σσ'0 και το* :+νο-0 των Αλβαν#ν#$ Αλβαν#ν#$ κδ% Cότη αρα+ιά$ αρα+ιά$ 0θήνα$ 0θήνα$ 199N (πρώτη κδοση3 1j_9*% @G. C% @G. C% e% Cικοκλή3 !Πε$ί Σκιπιτ/$ #$ κδ% Cότη !Πε$ί τ%0 α-το"+ονία0 των Αλβαν#ν %τοι Σκιπιτ/$#$ αρα+ιά$ 0θήνα$ ]hhh (πρώτη κδοση3 1jgg*% @>. @>. 0ρ% όλλια3 !Α$βανίτε0 )λλ%νων #$ κδ% 0ριστείδη όλλια$ ! Α$βανίτε0 και ' κατα(ω(% των )λλ%νων#$ 0θήνα$ 19jg% @H. @H. =% )αναγιωτόπουλου3 !Πλ'+σμ!0 και οικισμοί οικισμοί τ%0 ΠελοπRνν%σ ΠελοπRνν%σο-, ο-, ;Gο0&;Kο0 !Πλ'+-σμ!0 αι#να0#$ αι#να0#$ κδ% 7στορικό 0ρχείο$ &μπορική >ράπε α τής &λλάδος$ 0θήνα$ 19j_% !εω($αDία πολιτικ% ν:α και α$"αία το* νομο* Α$(ολίο0 και @I. 0ντ% @I. 0ντ% Pηλιαράκη3 !εω($αDία Κο$ιν+ία0#$ Κο$ιν+ία0#$ κδ% Cότη αρα+ιά$ 0θήνα$ 0θήνα$ 199g (πρώτη κδοση3 1jji*% @J. 0ντ Κ-κλαικ/ ικ/,, %τοι %τοι (εω($αD (εω($αDία ία και ιστο$ ιστο$ία ία των Κ-κλ/ Κ-κλ/ων ων 0ντ%% Pηλιαρ Pηλιαράκη άκη33 !Κ-κλα ν%σων#$ ν%σων#$ κδ% >ύποις &λληνικής 0νε"αρτησίας$ 0θήνα$ 0θήνα$ 1j_N% #$ κδ% 0δελφοί 0δελφοί υριακίδη$ υριακίδη$ 0θήνα$ 0θήνα$ @K. % @K. % <ανασουλόπουλου3 ! λλ'νε0 και Αλβανοί #$ ]hhj% @<. ?% @<. ?% ?ημητρόπουλου3 !5α$τ-$ίε0 !5α$τ-$ίε0 (ια τον πλ'+-σμ! των ν'σι#ν το* Αι(αίο-, ;Hο0 & α$":0 ;<ο- αι#να#$ αι#να#$ κδ% &θνικό pδρυμα &ρευνών$ ντρο Cεοελληνικών &ρευνών$ &ρευνών$ 0θήνα$ ]hhN% !Αλβανοί, Α$βανίτε0, λλ'νε0#$ GL. ,% GL. ,% αργάκου3 !Αλβανοί, λλ'νε0#$ κδ% 7% ,ιδρης$ 0θήνα$ ]hhh% G;. )% G;. )% 0ρα+αντινού3 !Χ$ονο($αDία Ηπεί$ο-#$ τυπογρ% ,%% =λαστού$ 0θήνα$ 1jgi% ! Χ$ονο($αDία τ%0 Ηπεί$ο-#$ G@. t% G@. t% …\IM@3 !4-O/ντιο. Ρ#μ'0 #$ κδ% Pορφωτικό pδρυμα !4-O/ντιο. Η α-τοκ$ατο$ία τ%0 Ν:α0 Ρ#μ'0#$ &θνικής >ραπης$ 0θήνα$ ]hh_% GG% GG% }% QGSu{\Y€S3 !S σ%με$α#$ κδ% !=ήμα$ περιηγήσεις#$ 0θήνα$ ]h1h% !S Tλλ/α σ%με$α#$
ι/νν'0 Λ/Oα$'0 &A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
ΠΑΡΑΡΤΗ5Α 2Α3 ΤΑ ΧUΡΙΑ ΤΗΣ EΔ Π)ΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΟΝ ;Hο ΑΙUΝΑ >α στοιχεία προρχονται από το +ι+λίο τού =ασ% )αναγιωτόπουλου3 “)ληθυσμός και οικισμοί τής )ελοποννήσου$ 1lος'1jος αιώνας“$ κδ% 7στορικό 0ρχείο$ &μπορική >ράπεα &λλάδος$ 0θήνα$ 19j_% )αρατηρείστε$ ότι στη στήλη (γ* σημειώνονται οι εθνικότητες των κατοίκων3 ) T :λληνες% Α T 0λ+ανοί%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
ΠΑΡΑΡΤΗ5Α 2E3
)ΠΙΛΟΗ ΟΝΟ5ΑΤUΝ ΑΛEΑΝUΝ ΣΤΡΑΤΙUΤUΝ ΤUΝ ;Hο- & ;Iο- ΑΙUΝUΝ )αραθτουμε με αλφα+ητική σειρά ονόματα 0λ+ανών καπετανων ή απλών στρατιωτών από γγραφα τού +ενετικού αρχείου ή από άλλα κείμενα των 1gου και 1iου αιώνων μαί με σχετ σχετικ ικς ς για για το καθν καθνα α παραπ παραπομ ομπ πς ς και και ε"ηγ ε"ηγήσ ήσει εις% ς% )ολλ )ολλά ά από αυτά αυτά "εχωρ "εχωρί ίουν ουν ως αρ+ανίτικα$ είτε από τον γλωσσικό τύπο τού επωνύμου είτε από τα ονόματα των μελών τής ίδιας οικογνειας% 4ρισμνα συνεχίονται ακόμη στην ελληνική κοινωνία και άλλα$ που ενώ χουν ε"αφανισθεί σαν επώνυμα$ διατηρούνται ακόμη ως ονόματα χωριών και ως τοπωνύμια στους τόπους$ όπου ήταν προνοιασμνες οι φερώνυμες οικογνειες των στρατιωτών$ όπως3 ,πάτα$ Aιόπεσι$ ,χηματάρι$ ούτσι κ%ά%% >α ονόματα αυτά σημειώνονται στα !Pνημεία &λληνικής 7στορίας# τού ωνσταντίνου ,άθα κι χουν αναδημοσιευθεί στο +ι+λίο !0ρ+ανίτες3 4ι ?ωριείς τού νεώτερου ελληνισμού# τού % Pπίρη (κδ% !Pλισσα#$ 0θήνα$ 19ih*%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
ΠΑΡΑΡΤΗ5Α 23
ΑΛEΑΝΙΚΑ ΤΟΠUΝΥ5ΙΑ ΣΑ5ΟΥ V;W 0ύ"ων V;W 0ύ"ων αριθμός ' τοπωνύμια% V@W )ηγς$ V@W )ηγς$ όπου αναφρονται τα τοπωνύμια% VGW &ρμηνεία VGW &ρμηνεία ' ετυμολογία τοπωνυμίων% V>W >εκμήρια$ V>W >εκμήρια$ στα οποία +ασίεται η ερμηνεία ' ετυμολογία%
>α στοιχεία προρχονται από το +ι+λίο τού λκτορα λκτορα στο >μήμα >μήμα 7στορίας και 0ρχαιολογίας τού )ανεπιστημίου 7ωαννίνων$ ώστα όμη3 “7στορικοδημογραφικά% Pελτες ιστορίας και ιστορικής δημογραφίας τού ελληνικού χώρου“$ κδ% “)απαήση“$ 0θήνα$ 1999%
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
&A&B<&Ρ8 &Ρ&BC0 &Ρ&BC0 ?ιαδικτυακό )εριοδικό )εριοδικό
DDD%EFGGHIJKHFL%MF DDD%EFGGHIJKHFL %MF
