9.UNITATEA

9. UNITATEA GRAMATIKA NOREN

NORENTZAT

NOREKIN

MUGAGABEA

-(r)en

-(r)entzat

-(r)ekin

MUGATU SINGULARRA

-aren

-arentzat

-arekin

-en

-entzat

-ekin

-(r)en

-(r)entzat

-(r)ekin

ZEREZ

NORENGATIK

Tresna, materia edo modua adierazteko

ZERTAZ/ NORTAZ

Zeri edo nori buruz edo gaia adierazteko

MUGAGABEA

-(r)engatik

-(e)z

-(r)ez

MUGATU SINGULARRA

-arengatik

-az

-az

-engatik

-ez

-(r)ez

-(r)engatik

-(e)z

-

MUGATU PLURALA Izen bereziak* mugagabean deklinatzen dira

MUGATU PLURALA Izen bereziak* mugagabean deklinatzen dira

LEXIKOA Glaziar Biztanleria Laku Murgildu Ugaritu Nekez

Sinonimoak Elurgune Populazio Aintzira Urperatu, hondoratu Ugaldu Ozta-ozta

UR hitzaren FAMILIA-LEXIKOA HITZ ERATORRIAK HITZ ELKARTUAK Urtu Uholde Urperatu Uharte Urtegi Uhandre Ureztailu Uraska Uraldi Ur-errota

ATZIZKIAK –ar/ -tar / - dar korear, veneziar, gipuzkoar, arabar, -ar galdakar, donostiar durangar…* euskal herritar, mundutar, -tar londrestar, paristar, bizkaitar, bilbotar, …* senegaldar, …* -dar * DENAK MINUSKULAZ IDAZTEN DIRA. SINONIMOAK lagun

bikotekide

pertsona

adiskide

-(k)ide ATZIZKIA ikasi solas parte talde gogo haur lan

Ikaskide solaskide- berba egiteko kidea Partaide Taldekide gogaide- pentsamendu berdinekoa haurride- anaia Lankide GIZA SENTIMENDUAK ONAK

Maitasuna Begirunea Adiskidetasuna Begikotasuna Miresmena SENTITUren sinonimoak: Hots arraroak sentitu Hotzikara sentitu Asko sentitu zuen hil zenean Sentitzen dugu zu mindu izanaz. Denbora sentitu gabe pasa da. ESAPIDEAK “ Kinka larrian “ “ Begitan eduki ” “ Begikoa izan” “ Larrutu ”

TXARRAK gorrotoa gutxiespena areriotasuna ezinikusia bekaizkeria

Hots arraroak entzun. Hotzikara nabaritu. Asko atsekabetu zen hil zenean. Damu gara zu mindu izanaz. Denbora ohartu gabe pasa da.

ESANAHIA Egoera estuan egon. Norbaiti amorrua izan. Norbait atsegin. Norbaiti buruz txarto esaka ibili. Norbait losintxatu, norbaiti lausenguak “ Koipea eman “ esan. HITZ ELKARTUAK ETA ONOMATOPEIAK:

ONOMATOPEIA Ttirri-ttarra Zingulu-zangulu Txor-txor Zanga-zanga Ziski-kaska Zipirti-zaparta Mara-mara Blisti-blasta Bor-bor

HONI DAGOKIO Ibilera mantsoa, geldoa. Ibilera baldarra. Etengabeko hitz jarioa. Likidoa irenstean. Txingorra. Tximista Elurra Ura txaluparen inguruan Likidoak irakiten.

ORTOGRAFIA

-A ITSATSIA: jela bilera axola gauza ganora gela

potentzia azterketa arnasa abantaila galdera

habia abiadura isla lotsa burdina

HITZ ELKARTUEN IDAZKERA: marratxoz edo marratxo marratxoz gabe derrigor musika(-)eskola senar-emaztea kultura(-)etxe seme-alaba ortografia(-)ariketa egunero-egunero hizkuntza(-)eskola bete-beteta arroz(-)pastel aitona-amona

zergatik? Bikotea Bikotea Errepikapena Errepikapena Bikotea