RREGULLAT TEKNIKE TË MBROJTJES NGA ZJARRI DHE PËR SHPËTIMIN NË NDËRTESA TË DESTINUARA PËR BANIM.
1. TË PËRGJITHSHME 1.1. QËLLIMI Rregullat teknike kanë për qëllim të përcaktojnë masat e mbrojtjes nga zjarri dhe shpëtimin në ndërtesat e destinuara për banim.
2. OBJEKTIVAT Për parandalimin e zjarreve, që kanë të bëjnë me shpëtimin e njerëzve, e të mirave materiale, objektet e klasifikuara në dispozitën 1.1, duhet të kenë parasysh !.1 "ë minimizojnë minimizojnë shkaqet e zjarreve. !.! "ë garantojnë qëndrueshmërinë qëndrueshmërinë ndaj zjarrit të strukturave ndërtimore dhe të sigurojnë ndihmën ndaj të rrezikuarve. !.# "ë kufizojnë përhapjen e zjarrit në brendësi të objektit. !.$ "ë mundësojnë largimin e të rrezikuarve nga ambienti ku ka rënë zjarr. !.% "ë kufizojnë përhapjen e zjarrit në objektet që janë pranë. !.& "ë garantojnë mundësinë për skuadrat zjarrfikëse dhe të shpëtimit, që të punojnë në kushte të sigurta.
3. FUSHA E ZBATIMIT Rregullat teknike zbatohen për objekte të përcaktuara në pikën 1.1 kur ato ndërtohen të reja, për objekte të cilat rikonstruktohen në mënyrë thelbësore, si edhe për objekte ekzistuese.
4. PËRCAKTIME DHE KLASIFIKIME KLASIFIKIME $.1 'e rikonstruksion thelbësor do të nënkuptohen ato ndryshime në strukturën e objektit, të cilat sjellin ndryshime në më shumë se %( ) të 1
volumi volumitt të tij, tij, objektit.
në kafaz kafazin in e
shkall shk allëve ëve,, ose ndrys ndryshim himee në lartës lartësin inëë e
$.! *orridor i verbër pjesë e një korridori ku është e mundshme dalja vetëm në një drejtim. $.! +vaku +vakuim im horiz horizon ontal tal progre progresiv siv mënyrë mënyrë evaku evakuimi imi,, që parash parashiko ikon n spostimin e të rrezikuarve në një ambient të sigurte horizontal për ti mbajtur dhe mbrojtur ata, deri sa të mundësohet largimi drejt një vendi tjetër të sigurte. $.# *alim horizontal të mbrojtur lëvizja midis ndarjeve drejt vendeve të sigurta kur kryhet në një mjedis të mbrojtur nga elementë vështirësisht të djegshëm. $.$ *ati i daljes nga ndërtesa kati nga ku është i mundshëm largimi i të rrezikuarve drejtpërdrejt ose nëpërmjet kalimeve horizontale të mbrojtura jashtë ndërtesës. $.% $.% -h -hka kall llëë të sigu siguri risë së së jash jashtm tme e sh shka kall llëë pa tym tym të të pr prov ovës ës të tymit/,janë ato lloj shkallësh të cilat nëpërmjet zgjidhjeve in0hinjerike dhe realiz realizimi imitt në zbatim zbatim në rast rast zjarri zjarri nuk tymose tymosen n pasi pasi realiz realizoh ohet et thithja ose devijimi tymit, shkallët janë të tipit të jashtme të tipit të ftohtë e të realizuar me materiale të klasës ( ose 1 të rezistencës ndaj zjarrit atëherë tymi largohet nëpërmjet zonave të ajrimit si p.sh. ballkone, llozha galeri etj. $.& -hkallë të tipit të mbrojtur janë ato shkallë që kanë qëndrueshmërinë ndaj zjarrit sipas normave normave 22 janë të provës së tymit si në pikën $.%, kanë sistem diktimi dhe shuarje për rastet e zjarreve.
5. PËRKUFIZIME PËRKUFIZIME 'ateriale të padjegshëm nën ndikimin e zjarrit, ose të temperaturave të larta nuk flakërohen, nuk digjen, nuk karbonizohen. 'ate 'ateri rial alee vësh vështi tirë rësi sish shtt të djeg djegsh shme me në nën n nd ndik ikim imin in e zjar zjarri rit, t, ose ose të temperaturave të larta flakërohen me vështirësi, digjen ose karbonizohen dhe vazhdojnë të digjen vetëm në prani të burimit të zjarrit. 'ateriale të djegshëm nën ndikimin e zjarrit, ose të temperaturave të larta flakërohen, digjen pa flakë dhe vazhdojnë të digjen edhe pas heqjes së zjarrit. R rezistenca e pjesëve të jashtme të objektit ndaj zjarrit shprehur në minuta (31!( minuta/.
2
R+ Rezistenca e pjesëve të brendshme të objektit shprehur në minuta (31!( minuta/. R+ rezistenca e dyerve të banesave, e shprehur në minuta. Rezistenca e materialeve ndaj zjarrit e përcaktuar sipas klasave për objektet e destinuara për banim. 4artësia antizjarr lartësia e objekteve e shprehur në metra, me ndarje të tillë (3!$ metër, !$3%$ metër, mbi %$35( metër, mbi 5( m. *lasa ( materiale të padjegshme6 *lasa 1 materiale vështirësish të djegshme6 *lasa ! materiale të djegshme6 *lasa 1 ' materiale 3 pajisje për mobilim, që kanë si përbërës lëndë të tilla si dru i laminuar plus përbërës pambuku, leshi etj, si dhe nënproduktet e tyre e që përdoren për mobilimet të brendshme.
. KARAKTERISTIKAT NDËRTIMORE .1 KLASIFIKIMI 7dërtesat e përcaktuara në pikën 1.1 do të klasifikohen në funksion të lartësisë antizjarr sipas tabelës 8. TABELA A
"ipi i ndërtesës
4artësia antizjarr e ndërtesës
-ipërfaqja maksimale e ambienteve në m!/
-ipërfaqja maksimale m!/ e katit që i përkon një shkalle në ndërtesë %((
3
"ipi i kafazit të shkallëve dhe të paktën një kafaz për ashensor
8snjë përcatim
*arakteristikat 9R+:të kafazit të shkallëve dhe ashensorit, filtrit, të dyerve, të mentëve nëndarjeve në kate &( ;;/
%((
a
'bi 1! 3 !$ m.
5 (((
%%(
&(( %(( b
'bi !$ 3 #! m.
& (((
%((
%%( &((
c
d
e
'bi #! 3 %$ m
% (((
'bi %$ 3 5( m
$ (((
%((
'bi 5( m
! (((
#%(;/
%((
"ë paktën të mbrojtura nqs nuk përmbushen kërkesat e pikës <.!. "ë paktën të provës së tymit të brendshëm + provës së tymit 8snjë përcaktim "ë paktën të provës së tymit të brendshëm nqs nuk përmbushen kërkesat e pikës <.!. "ë paktën të provës së tymit të brendshëm "ë provës së tymit "ë paktën të provës së tymit të brendshëm "ë paktën të provës së tymit të brendshëm me filtër të ventilimit jo me të vogël se (.#& m!. "ë paktën të provës së tymit të brendshëm me filtër të ventilimit jo me të vogël se (.#& m!.
&(
&(
&( &( ;;/
&(
&( &(
=( =(
1!(
; / 'e minimumin ! shkallë për >do ndarje kati. 7ë tarracën e ndërtesës duhet të parashikohet vend për uljen dhe ngritjen e helikopterëve të ndihmës së shpejtë, i cili të jetë i arritshëm nga >do shkallë ;; / ?etëm për elementet e nëndarjeve ndërmjet dhomave.
.2. REZISTENCA NDAJ ZJARRIT E STRUKTURAVE
4
*ërkesat e rezistencës ndaj zjarrit të strukturave ndërtimore, duhet të vlerësohen në bazë të përshkrimeve dhe modaliteteve të provës, të përcaktuara nga dispozita të ve>anta, si dhe akte nënligjore, në varësi të tipit të materialit të përdorur, si beton, >elik, dru masiv, dru i laminuar, elementë të përbërë, materiale të vernikuara etj. Për strukturat me rrezik zjarri specifik, duhet të aplikohen normat përkatëse për atë lloj rreziku, të cilat duhet të përcaktohen me akte nënligjore të ve>anta.
.3 KARAKTERISTIKAT KONSTRUKTIVE. Rezistenca ndaj zjarrit e strukturave dhe e sistemeve të ndarjeve sipas lartësisë duhet të garantojë respektivisht kërkesat e R, R+, si> përcaktohet më poshtë 3 kate të ndërmjetme R@R+ &(3=(, 3 ndërtesat në lartësi antizjarr deri në !$ m, R@R+ =( 3 ndërtesat në lartësi mbi !$ m R@R+ =(31!(. Për strukturat dhe sistemet me ndarje zonash me rrezik specifik, ku përfshihen porta dhe elementë të ve>antë ndarës e mbyllës, duhet të aplikohen norma përkatëse, të parashikuara në aktet nënligjore.
!. ZGJEDHJA E ZONËS !.1. H"RJA NË ZONË Për të hyrë në zonën ku ndodhen ndërtesat, duhet të plotësohen këto kushte minimale 3 gjërësia #,%( m6 3 lartësia e lirë $,(( m6 3 rrezja e kthimit1#,(( m6 3 pjerrësia jo mbi 1()6
5
3 rezistenca ndaj peshës të paktën !( ton 5 në aksin e parë dhe 1! në aksin e prapëm6 hapi $,(( m/.
!.2. AFRIMI DHE VENDOSJA E AUTOSHKALLËS Për >do ndërtesë të tipit AaA e AbA &.1, tabela 8/ duhet të sigurohet mundësia e afrimit dhe vendosjes së autoshkallës zjarrfikëse, sipas skemës bashkëngjitur, të paktën nga një dritare ose ballkon >farëdo të >do kati. 7ë ato raste kur detyrimi i mësipërm nuk plotësohet, ndërtesat e tipit 9a: duhet të pajisen të paktën me shkallë të tipit të mbrojtur dhe ndërtesat e tipit 9b: të pajisen të paktën me shkallë të provës së tymit të brendshme. shih tabelën 8/.
#. NDARJET 7dërtesat duhet të ndahen në nëndarje dhe kate, sipërfaqja e të cilave nuk duhet të kalojë përmasat e përcaktuara në tabelën 8.
6
+lementët konstruktivë ndërmjet nëndarjeve në ndërtesë duhet të plotësojnë kërkesat e rezistencës ndaj zjarrit sipas përshkrimeve në tabelën 8.
$. SHKALLËT *arakteristikat e rezistencës ndaj zjarrit të kafazit të shkallëve përshkruhen në tabelën 8. 7ë ndërtesat të tipit AaA, të tipit AbA, të tipit AcA, gjërësia minimale e shkallëve duhet të jetë 1.(% m. 7ë ndërtesa të tipit AdA dhe tipit AeA gjërësia minimale e shkallëve duhet të jetë 1.!( m. Basamakët e shkallëve preferohen të jenë në linjë të drejtë. 4ejohen basamakë jo në linjë të drejtë me kusht që të kenë sheshpushime dhe shkallët të jenë drejtëkëndore, me lartësi jo me të vogël se 1< cm dhe shkelje jo më të madhe se #( cm. *afazi i shkallëve duhet të këtë një sipërfaqe ajrimi të pandryshueshme dhe gjithmonë jo më pak se 1 m!. 7ë kafazët e ajrimit lejohet dhe këshillohet vendosja e pajisjeve për mbrojtjen nga agjentët atmosferikë.
1%. KAPACITETI I DALJEVE &FLUKSI' 'undësitë e fluksit të daljeve duhet të jenë jo më të mëdha se vlerat pasuese 3
%( persona për kate tokësore6
3
#<,% persona për kate nëntokësore6
3
#<,% persona për objekte deri në tre kate6
3
## persona për objekte mbi tre kate.
11. NUMRI I DALJEVE
7
7umri i daljeve në ndërtesa nuk duhet të jetë më pak se dy. Për ndërtesa të tipit a/ kafazi i shkallëve dhe hyrja duhet të ketë rezistencën ndaj zjarrit të paktën R+ =(. *lasa e materialeve të përdorura duhet të jetë ( 3 1. Për ndërtesat e tipit b, c kafazi i shkallëve dhe hyrja duhet të ketë rezistencën ndaj zjarrit R+ =( deri në R+ 1!(. *lasa e materialeve të përdorura duhet të jetë (. Për ndërtesat e tipit d, e kafazi i shkallëve dhe hyrja duhet të ketë rezistencën ndaj zjarrit R+ 1!(.
12. GJATESIA E RRUGEVE TE SHPETIMIT 7e objektet e përcaktuara në pikën 1.1 largësitë maksimale të lejuara nga portat e dhomave që kanë dalje në korridorin të verbër, deri në daljen e jashtëme më të afërt ose në kafazin e shkallëve përcaktohet si në tabelën e mëposhtëme
TABELA B 4argësia maksimale e lejuar deri në dalje në ' 7ga ambjentet e banimit që gjënden midis kafazit të shkallëve ose midis daljeve të jashtëme
7ga ambjentet e banimit që dalin në korridorin të verbër
*lasa ( struktura të padjegshëme
$(
!%
*lasa 1 struk.vështirësisht të djegshme
#(
!(
*lasa ! struktura të djegshme
!%
1%
*lasa 1,' dh të klasës ! sipas pikes 5/
!(
1(
*lasa e qëndrushmërisë ndaj zjarrit
8
13. ASHENSORËT 13.1. KAFAZI I LËVIZJES
*afazi i lëvizjes së ashensorit dhe ai i shkallëve duhet të kenë të njëjtat karakteristika R+ shih tabelën 8/. ashensorët e tipit të zakonshëm nuk llogariten në rrugët e evakuimit për rastet e zjarreve 7ë kafazin e ashensorit përfshihen hapësirat e mëposhtme 3 hyrjet e kateve6 3 hyrjet e përhershme, të detyrueshme nga norma të ve>anta, ndërmjet kafazit të ashensorit dhe dhomës së makinerisë6 3 hyrjet e inspektimit dhe portat e ndihmës së shpejtë me të njëjtat karakteristika të rezistencës nga zjarri si kafazi i lëvizjes6 3 hapësirat e ajrimit dhe shkarkimit të produkteve të djegjes sipas përcaktimeve të mëposhtme. *afazi i ashensorit duhet të ketë sipërfaqe të përhershme të ajrimit jo më të vogël se # ) të seksionit dhe në >do rast jo më të vogël se (,!( m !. *y ajrim mund të arrihet edhe me o0hakë, që përshkojnë ndarjen e makinerisë, me kusht që të jenë të realizuara me elementë të rezistencës ndaj zjarrit të njëjtë me ato të vetë kafazit të ashensorit. 7ë kafazin e ashensorit lejohet instalimi i pajisjeve për mbrojtjen nga agjentët atmosferikë. 7ë kafazin e ashensorit nuk lejohet të kalojnë tuba tymi, tubacione të ndryshme etj, që nuk i përkasin impiantit të ashensorit. *ur numri i ashensorëve është më shumë se dy sipërfaqet e përhershme të ajrimit duhet të vendosen të paktën në dy kafaze të ndara nga njëri tjetri. Ciltri i provës së tymit për kafazin e shkallëve dhe atë të ashensorit mund të jetë i përbashkët.
9
13.2. ASHENSORËT ANTIZJARR 7ë objektet e tipit d, e të destinuara për banim, në projektim duhet të parashikohet një ashensor antizjarr, i cili është i dobishëm për rastet e zjarreve në operacione të ndihmës për evakuimin e të rrezikuarve, i cili realizohet si më poshtë 1#.!.1 hapësirat e strukturave të këtyre objekteve për banim, ku vendosen këto pajisje duhet të kenë rezistencën ndaj zjarrit R+ 1!(6 hyrjet për në kate duhet të kenë kaluar provën e filtrave të tymit, me rezistencë ndaj zjarrit R+ 1!(6 këto pajisjeve duhet të jenë vendosur direkt nga jashtë, nëpërmjet filtrit të provës së tymit, kjo e realizuar me materiale strukturorë me rezistencë ndaj zjarrit R+ 1!(6 1#.!.! ashensorët antizjarr ndërtohen në mënyrë të tillë, që të kenë dopio sistem elektrik, ku njëra është për siguri6 1#.!.# për rastet e zjarreve duhet realizuar kalimi automatik i sistemit elektrik të zakonshëm në sistemin elektrik të sigurisë6 1#.!.$ në rastet e zjarreve, këta ashensorë i rezervohen personelit të strukturave të shërbimit zjarrfikës dhe atyre të shpëtimit6 1#.!.% objektet me ashensor antizjarr me sistem elektrik të zakonshëm duhet të sigurohen me 3 hapësirë të ve>antë në object. 3 sistem citofonie në kabinë.
14. NDARJET KU VENDOSEN MAKINERITË Dbjekt i këtyre rregullave janë dhe ambjentet ku vendosen makineritë. 8to duhet të jenë të ndara nga ambientet e tjera të ndërtesës me strukturë rezistente ndaj zjarrit të njëjtë me atë të kafazit të ashensorit dhe shkallëve. Eyrja për në ndarjet e makinerive duhet të ketë të njëjtat karakteristika antizjarr me ato të kafazit të ashensorit ose të shkallëve. 7ë qoftë se ambienti i vendosjes së makinerive është në tarracë, hyrja në këtë ambient mund të bëhet përmes të kafazit të ashensorit ose të 10
shkallëve të pajisur me një derë antizjarr. 8mbientet e makinerive duhet të kenë një sipërfaqe të përhershme ajrimi jo më të vogël se # ) të sipërfaqes së dyshemesë, me një minimum prej (,(% m!, e realizuar kjo me dritare ose o0hakë, me dalje në ajër të hapur, me lartësi të paktën të barabartë me atë daljes së ajrimit të vetë kafazit të lëvizjes së ashensorit.
15. KOMUNIKIMI Rrugët e komunikimit për zonat me rrezik të ve>antë duhet të plotësojnë kërkesat normative për atë lloj rreziku, dhe përcaktohen me akte nënligjore të ve>anta. *omunikimi ndërmjet shkallëve, ashensorëve ambienteve të ve>anta të ndërtesës, bëhet sipas përcaktimeve në tabelën B.
TABELA B "ipi ndërtesës a b c d, e
'ënyra e komunikimit Firekt Përmes kalimeve me ndarje me rezistencë ndaj zjarrit R+ &( dhe rezistencë ndaj zjarrit të dyerve R+ &( Përmes filtrit të provës së tymit, me rezistencë të ndarjeve ndaj zjarrit R+ &( dhe rezistencë të dyerve R+ &( Eyrje direkte vetëm nëpërmjet hapësirave të jashtme
1. SHKALLËT( KORRIDORI I H"RJES DHE KALIMET 1&.1 Gëndrushmëria ndaj zjarrit e materialeve. -hkallët duhet të jenë të ndërtuara me materiale të padjegshme. 4ejohen materiale suvatimi vështirësisht të djegshme për korridoret e hyrjes, si dhe për kalimet e >farëdoshme, si dhe në mënyrë të kufizuar në ndërtesat e tipit AaA dhe AbA. *ëto materiale mund të lejohen edhe për veshjen e shkallëve. 7uk janë objekt i këtyre përcaktimeve korridoret dhe shkallët brënda të njëjtës njësi. 11
1!. ZONA ME RREZIK TË VE)ANTË 'asat mbrojtëse kundra zjarrit për zonat me rrezik të ve>antë në ndërtesat përkatëse ambiente për ekspozim dhe shitje, depozita të materialeve të djegshme etj./, përcaktohen me akte nënligjore të ve>anta.
1<.1 7darje të përcaktuara për depozita 1<.! Fepozita të substancave të lëndëve të djegshme. 4ëndët e djegshme duhet të jenë të vendosura në më pak se volumi i depozitimit. Hshtë e këshillueshme të sistemohen në brendësi të ndërtesës nëpër rafte metalikë të përshtatur si rezervuarë me lëndë antizjarr, në kushte të përshtatshme higjeno3sanitare. Rafte të tillë vendosen në ndarjet që shërbejnë si magazinë. 1<.#. 7darje me sipërfaqe jo më të vogël se 1! mI, të destinuar për magazinim të materialeve lehtësisht të djegshme 3 ndarje të tilla mund të jenë të vendosura edhe në sipërfaqe të brendshme dhomë/, në kuotën J (.(( deri K1( m. -trukturat ndarëse duhet të kenë të paktën karakteristika R+ sipas tabelës 8, si dhe të jenë të pajisura me pajisje vetë ky>ëse në raste rreziku. 7garkesa e flakës në këto ndarje duhet të jetë e kufizuar në &( *g@mI. 3 në këto ndarje duhet të jetë instaluar një impiant automatik diktimi e sinjalizimi për zjarret që në fillesë. 3 ?entilimi natyral nuk duhet të jetë më pak se 1@$( e sipërfaqes të objektit. 3 në qoftë se nuk është e mundur të arrihet ajrimi natyral i raportit të mësipërm, realizohen dy ajrime mekanike deri sa të sigurohet një sipërfaqe ajrimi e barabartë me !% ) të asaj të parashikuar. 3 Pranë dyerve të këtyre ndarjeve duhet të jetë instaluar një fikëse zjarri.
12
3 7ë këto ndarje duhet të ketë hyrje të ve>antë nga jasht ndërteses.
1#. IMPIANTE TË KONDICIONIMIT DHE VENTILIMIT
mpiantet e kondicionimit dhe të ventilimit mund të jenë qendrore ose të lokalizuara. *ëto impiante duhet të plotësojnë këto kushte 1<.1 të evitojnë riciklimin e produkteve të djegshme ose gazrave të tjerë të rrezikshëm, prishjen e ajrit, si dhe të mospërhapjen e tyre në objektet pranë6 1<.! të parandalojë përhapjen e tymit ose të flakës në fazën e fillimit të zjarreve.
1$. IMPIANTE QENDRORE 3 Lrupet frigoriferike nuk mund të jenë të instaluara në një vend me impiante të prodhimit të n0ehtësisë. 3 Lrupet frigoriferike duhet të jenë të instaluara në shtesa objektesh të ndërtuara në struktura të ve>anta, me karakteristika, si dhe me rezistencë ndaj zjarrit jo më të vogël se R+ &(, me dalje të drejtpërdrejtë nga jashtë ose nëpërmjet rrugëve ku dyert e kanë rezistencën ndaj zjarrit R+ &( dhe të jenë të pajisura me sisteme vethapës nga brënda. Eapësirat në objekte ku janë instaluar grupet frigoriferike, sipërfaqja e tyre minimale që ato zënë nuk duhet të jetë më pak se 1@!( e sipërfaqes të përgjithshme të objektit. 3 Lrupet frigogjenë duhet të shfrytëzojnë si lëngje rrjedhës prodhime jo të djegshëm dhe jo helmues. 3 Lrupet frigoriferik që prodhojnë solucione ujore të amoniakut, mund të jenë të instaluar vetëm jashtë objektit të destinuar për banesë, ose në objekte ngjitur me karakteristika analoge të centraleve termike të ushqyer me burime gazi.
13
3 Mentralet frigoriferik të destinuar për mbajtje grupesh termofrigoriferike me thithje të n0ehtësisë direkte, duhet të respektojnë dispozitat në fuqi për parandalimin e zjarreve, për impiantet e prodhimit të n0ehtësisë, referuar tipeve të lëndëve të djegshëm. 3 7uk është i pranueshëm shfrytëzimi i ajrit të ricikluar në ndarje që shërbejnë si kuzhinë, garazhde dhe >do hapësirë me rrezik specifik.
2%. KATE NËNTOKËSORË -ipërfaqja e lirë në shërbim të banorëve lejohet të vendoset vetëm deri në kuotën 31(,(( m. Për sa më sipër, zonat e vendosura në kuotat 3 <,%( m dhe 31(,(( m, duhet të jenë të mbrojtura nga impiante automatike të fikjes së zjarreve me ujë, të ndara dhe të komanduara nga impiante diktimi dhe sinjalizimi antizjarr. 7darjet që nuk shërbejnë për banim, destinacioni i të cilave përputhet me aktivitete në ndihmë të banorëve, masat e mbrojtjes nga zjarri dhe për shpëtimin në këto ndarje përcaktohen me akte nënligjore të ve>anta.
21. VËNDPARKIMET 8mbienti që ndodhet në brendësi të objektit në kuotat 3<,%( m dhe 31(,(( m, që shërben për vend qëndrim automjetesh, të pajisen me sistem diktim 3 sinjalizimi kundër zjarrit. *ëto sisteme antizjarr të jenë të programuara që të sinjalizojnë zjarrin që në fillesë. 7ë vendparkimet me kapacitet mbi !( automjete, dhe që ndodhen në kuotat e mësipërme, instalohen sisteme stacionare automatike të fikjes së zjarrit me ujë. *ur ambienti është i ndarë me ndarje të ve>anta me mure të paktën 9R+: &( mund të mos vendoset sistemi automatik statik. 7ë vendparkimet duhet të vendoset impianti i filtrimit të gazrave dhe tymrave.
22. IMPIANTET E PRODHIMIT TË N*EHTËSISË PËR NGROHJE mpiantet e prodhimit të n0ehtësisë përve> se duhet të plotësojnë normat përkatëse në fuqi, duhet të plotësojnë edhe ato të përcaktuara në tabelën M. Tabela C
14
"ipi ndërtesës a b c d e
"P 4+7F+- -+ FN+L-E'+ lëngshëm Laz me densitet Laz me densitet në raport ose ngurtë në raport me ajrin me ajrin (.5 O (.5
4egjenda Q4ejohet brënda volumit të ndërtesës Q7dalohet brënda volumit të ndërtesës por lejohet në tarracën më të lartë të saj Q7dalohet brënda volumit të ndërtesës Q7dalohet në katet nëntokë 7ë objektet, që klasifikohen në dispozitën 1.1, lejohen të punojnë impiante me >do lloj lënde të djegshme, me të vetmin kusht, që ato të punojnë me gaz me përqëndrim përkundrejt ajrit (.5.
!!.1
7ë rastet e ngrohjes qëndrore nëpërmjet kaldajave me lëndë të djegëshme të lëngët, rezervuari lëndës së djegëshme nuk duhet të jetë me kapacitet më të madh se 1( m dhe ai mund të instalohet jashtë ndërtesës së banimit ose brënda saj ngjitur me lokalin e kaldajës. Për seicilin rast, me miratimin e P'7S-E, do të zbatohen normat dhe rregullat e mbrojtjes nga zjarri të përcaktuara në aktet e ve>anta.
!!.!
*ur si lëndë djegëse do të përdoret gazi lëngshëm, kapaciteti maksimal rezervuarit mbajtës nuk duhet të jetë më shumë se % m. 4argësitë e mbrojtjes nga zjarri midis rezervuarit të gazit të lëngshëm dhe objekteve të tjera përreth tij do të përcaktohen sipas tabelës 8 të rregullores “'iratimin e rregullave teknike për mbrojtjen nga zjarri dhe për shpëtimin në konstruksionet dhe ndërtimet, që shërbejnë për veprimtari me aktivitete akomoduese turistike :
15
23. IMPIANTËT ELEKTRIKË Për parandalimin e minimizimin e zjarreve, impiantët elektrikë duhet të plotësojnë këto kushte !#.1 nuk duhet të krijojnë premisë për zjarr dhe shpërthim6 !#.! nuk duhet të krijojnë burime ose rrugë ushqimi, që favorizojnë shpërndarjen e zjarrit6 !#.# 3 1& 3të jenë të vendosur në mënyrë të tillë, që një prishje e mundshme e impiantit të mos n0jerrë të gjithë sistemin jashtë shërbimit6 !#.$ të jenë të pajisur me aparatura në pozicion 9gatishmërie:, ku treguesit e qarqeve të jenë të shënuara qartë. !#.% ushqimi i siguresave duhet të jetë me shkëputje automatike të shkurtëra, më të vogël ose e barabartë me (,% sekonda për impiantet e shpërndarjes, alarmit, ndri>imit dhe më e vogël ose e barabartë me 1% sekonda për pajisjet antizjarr dhe impiantet hidrike antizjarr6 !#.& mekanizmi i ngarkimit të baterive akumulatorëve për ashensorët/ duhet të jetë i atij tipi automatik, që e shpërndan ngarkimin brënda 1! orësh6 !#.< pavarësia e ushqimit të siguresave duhet të përmbushë kërkesat e ndihmës së shpejtë dhe të fikjes në kohën e nevojshme. !#.5 Për >do rast pavarësia minimale duhet të vijë e stabilizuar për >do impiant si më poshtë -
lajmërim, zbulim, diktim, alarm #( minuta6
-
ndri>im i sigurtë 1 orë6
-
pajisjet antizjarr 1 orë6
-
impiantet hidrik antizjarr 1 orë.
!#.= nstalimet e grupeve elektrogjenë duhet të jenë konform normave teknike të përcaktuara në fuqi. !#.1( impiantet e ndri>imit duhet të sigurojnë një nivel ndri>imi jo më të vogël se % luks në një metër lartësi, në katin e shkelur në rrugët e daljes6 !#.11 vendosen llampa teke emergjence me ushqim të pavarur, por që sigurojnë ndri>im të paktën për një orë6 !!.1! kuadri elektrik i përgjithshëm duhet të jetë vendosur në pozicion të dukshëm, lehtësisht të përdorshëm, të ketë tregues me sinjal dhe i mbrojtur nga zjarri. 16
!#.1# në ndërtesat e tipit 9c:, 9d:, 9e:, duhet të instalohet një sistem ndri>imi i emergjencës, i cili duhet të garantojë ndri>im të mjaftueshëm dhe sinjalizim për rrugët e evakuimit. *y sistem duhet të ketë ushqim të pavarur, qendror ose lokal, i cili duhet të sigurojë zgjatjen dhe nivelin e ndri>imit, për një evakuim normal të ndërtesës në kohë.
24. PËRDORIMI I GAZIT TË DJEGSHËM Curnizuesit kryesore të gazit të djegshëm në objektet e përcaktuara në dispozitën 1.1, duhet të jenë jashtë mureve dhe të dukshme. 4ejohen kalimet e tubacioneve përmes ambienteve të ndërtesës me kusht që ato të kalojnë brënda tubave të tjerë metalike të hapur, me diametër të paktën ! cm më të madh se tubacioni i brendshëm, dhe në të dyja anët të komunikojnë me jashtë.
25. IMPIANTET ANTIZJARR Për ndërtesat të tipit 9b:, 9c:, 9d:, 9e: sipas tabelës 8, duhet të vendoset rrjet hidrantesh të brendshëm si më poshtë. 3 mpianti hidrik duhet të ketë prurje normale furnizimi nga ujësjellësi publik. 3 *ur ky ujësjellës nuk garanton kushtet e mësipërme, për objektin duhet të vendosen rezervuarë me ujë që të mbulojnë një perjudhë kohore prej # oresh. 3 Rrjeti i hidranteve duhet të përbëhet të paktën nga një kolonë uji për >do kafaz shkallësh, nga i cili duhet të dalë në >do kat të paktën një hidrant antizjarr, në mur ose jashtë tij. 3 "ubi antizjarr, që ka hidranti, duhet të jetë me diametër të paktën T !% mm dhe me gjatësi të atillë, që të arrijë të gjithë zonën e katit. 3 7jë tub i tillë duhet instaluar dhe në zonën e filtrit, nëqoftëse shkalla është e tipit të provës së brendshme të tymit. 3 7ë këmbët e >do kollone duhet të jetë instaluar një degëzim me lidhje për autopompën zjarrfikëse me prurje jo më pak se 1% litra uje në sek. 17
3 mpianti duhet të ketë dimensione të atilla që të garantojë një prurje minimale prej #&( l@min për >do kolonë të montuar dhe në rastin e shumë kolonave të garantojë funksionimin e njëkohshëm të tyre. 3 Curnizimi me ujë duhet të jetë në gjëndje të sigurojë furnizimin me ujë të # hidranteve me prurje 1!( l@min, me një presion statik në gjëndje të mbyllur prej 1.% bar, për një kohë të paktën &( min. 3 7ëqoftëse rrjeti ujësjellës nuk garanton parametrat e mësipërme atëherë duhet siguruar një rezervë ujore, e cila mund të vendoset në >farëdo ambient kati, që të furnizohet nga rrjeti ujësjellësit publik ose nga burime të tjera. 3 *jo rezervë duhet të mbahet gjithmonë e plotë dhe përdoret vetëm në raste renie zjarri. 3 +lektropompat e sistemit të hidranteve antizjarr duhet të jenë të lidhura në rrjetin elektrik të ndërtesës nëpërmjet linjave elektrike, që nuk furnizojnë të tjera pajisje linja të dedikuara/. 3 7ë ndërtesa të tipit 9d:, 9e:, grupi i pompave të sistemit antizjarr duhet të përbëhet nga dy pompa, njëra rezervë dhe tjetra e ushqyer nga një rrjet elektrik i pavarur. 3 7dezja e sistemit të pompave duhet të jetë automatike. 3 "ubacionet e furnizimit të rrjetit dhe ato të vetë rrjetit hidrik duhet të jenë të mbrojtura nga ngrica, goditjet dhe zjarri. *ollonat e ujit mund të jenë të futura në mur, ose në kafazin e shkallëve, ose në ambiente me rezistencë nga zjarri të paktën R+ &(.
25.1 HIDRANT DN 2% Dbjektet e tipit 9a:, me lartësi deri në 1!3!$ m duhet të jenë të paktën pajisur me hidrantë F7 !(. Udo hidrant duhet të jetë pajisur me një tubacion të gjatë !( m. Fy hidrantë në pozicione hidraulike të kundërta, duhet të sigurojnë në >do dalje prurje jo më të vogël se #% l@min, me një presion jo më të vogël se 1.% bar, kur kemi hyrë në fazën e shkarkimit. Udo njëri prej tyre duhet të sigurojë një pavarësi jo më të vogël se &( minuta. *ur rrjeti hidrik nuk siguron përshkrimet e mësipërme, duhet
18
përdorur ushqim rezervë, me kapacitet të njëjtë aftësie dhe të furnizojë me të njëjtin presion.
25.2 HIDRANT DN 45 Dbjektet e tipit 9b:, me lartësi !$3#! m duhet të jenë të pajisur me hidrante F7 $%. Udo hidrant duhet të jetë pajisur me një tub fleksibël të gjatë !( m dhe të garantojë një prurje #&( l@min.
25.3 HIDRANT DN !% Dbjektet e tipit 9c:, 9d:, 9e:, me lartësi antizjarr mbi #!35( m, duhet të jenë të pajisur me një hidrant F7 <(, i arritshëm në kohën e duhur të sinjalizimit, i dobishëm për ndërhyrjen e strukturave të zjarrfikësve. *ëto hidrante duhet të sigurojnë të paktën një prurje jo më të vogël se $&( l@min për të paktën &( minuta. 7ë rastet e të njëjtit rrjet ushqimi, ku hidrantët e brendshëm janë të njëjtë me ato të jashtëm, prurja e ushqimit sigurohet me përdorim kompleks në përshtatje me nevojën.
2. FIKËSET E ZJARRIT 7ë ndarjet e kateve në kuotat J (.(( që shërbejnë për veprimtari tregtare, ose veprimtari të ndryshme, në ndihmë të komunitetit vendosen fikëse zjarri sipas specifikimeve të mëposhtëme -
7ë shtëpitë e banimit ndalohet vendosja e aktiviteteve tregtare dhe veprimtarive të tjera në të cilat tregtohen dhe perdoren materiale dhe lendë me rrezik specific zjarri.
-
7ë rastet kur në katet e para të ndërtesave të banimit do të lejohet vendosja e kopshteve dhe >erdheve për femije, shkollave, hoteleve, kinemave dhe teatrove, depove dhe magazinave, si dhe veprimtarive të tjera specifike dhe të ve>anta për to do të zbatohen normat dhe kërkesat e dala për raste të tilla
-
Cikset e zjarrit duhet të jenë të harmonizuara dhe të >ertifikuara konform kritereve të përcaktuara në një nga vendet e *omunitetit +uropian.
19
-
Cikëset e zjarrit duhet të jenë shpërndarë në hapësirë në mënyrë uniforme, ku të paktën njëri prej tyre duhet të gjendet
-
Cikset e zjarrit duhet ti pergjigjen klasës së zjarrit në ambjentet ku ato do të jenë vendosur. -
përbri pajisjeve që mund të shërbejnë si ndezës zjarri6
-
afër zonave me potencial rreziku zjarri.
Cikëset e zjarrit duhet të vendosen në pozicione lehtësisht të arritshme, dhe të shikueshëm nga njerëzit. 'bishkrimi i udhëzuesit tregues në fikësin e zjarrit duhet të jetë lehtësisht i le0ueshëm në distancë. Cikëset portativë duhet të jenë të instaluar >do !(( m I katror të dyshemesë, ose minimumi një fikëse për >do kat. Cikëset e zjarrit portativë duhet të kenë kapacitet shuarje jo më të vogël se 1# 83 5= B. Për mbrojtjen e hapësirave dhe impianteve me rrezik specifik duhet të jenë parashikuar fikëse zjarri që ti përshtaten situatës specifike.
2!. NORMA TRANZITORE 7ë ndërtesat ekzistuese, brënda % pesë/ vjetëve nga data e hyrjes në fuqi të këtyre rregullave, duhet të aplikohen, hap pas hapi, rregullat e mbrojtjes nga zjarri dhe për shpëtimin sipas këtyre normave.
2#. KOMUNIKIMI 7ë ndërtesat të tipit 9b:, 9c:, 9d:, 9e:, lejohet komunikimi, sipas pikës 14 nëpërmjet portave R+ #(, edhe pa filtrin e provës së tymit ose daljen direkte jashtë ndërtesës.
2$. NDRI)IMI I EMERGJENCËS 7ë ndërtesat të tipit 9c:, 9d:, 9e:, duhet të instalohet një sistem ndri>imi emergjence sipas përcaktimeve në pikën !!.
3%. IMPIANTET ANTIZJARR
20
7ë ndërtesat të tipit 9c:, 9d:, 9e:, duhen instaluar impiante antizjarr sipas përcaktimeve në pikën !$. Nanë të vlefshëm dhe impiantet e instaluara ekzistuese me kusht që të plotësojnë kushtet hidraulike sipas pikave !$, !$.1, !$.!, !$.#.
31. RRUFEPRITËSIT Për të evituar rrezikun e zjarrit, që mund të vijë nga shkarkimet atmosferike, objektet e klasifikuara në dispozitën 1.1 të rregullave të këtij vendimi duhet të pajisen me sistemin mbrojtës për shkarkimet atmosferike. *y sistem duhet të ndërtohet dhe është pjesë e projektit teknik që shoqëron dokumentacionin e objektit dhe është objekt kontrolli nga strukturat e P'7S-E.
21
