Tračne
testere
Tračne testere
Trakaste testere u odnos odn osu u na ravan rezanja rez anja mogu biti vertikalne i horizontalne Gla Glavno vno kretanje k retanje izvodi alat pravolinijsko nepre neprekidno kidno Pomoćno kretanje izvodi predmet obrade - pravolin pravolinijsk ijsko o i neprekidno
Tračne testere
Osnovne tehnološke operacije
a) razrezivanje trupaca i prizmi b) razrezivanje prizmi i drugih sortimenata c) krivolinijsko razrezivanje
Tračne testere
USKOTRAČNE TESTERE – širina lista od 10 - 60 mm TESTERE SREDNJE ŠIRINE – širina lista od 60 – 175 mm ŠIROKOTRAČNE TESTERE – širina lista od 175 – 350 mm
Tračne testere Stvarnu
dužinu lista pile treba odrediti tako da se ne naruši korak ozubljenja!!! Stoga
odnos dužinu i koraka ozubljenja treba davati uvek cjelobrojnu veličinu, odnosno:
Z=L/t=celi broj Poželjno
je da pri razmetnutim zubima odnos dužine lista i koraka ozubljenja daje paran celi broj Kod
listova pila sa stlačenim zubima dovoljno je da odnos dužine lista i koraka ozubljenja daje cjelobrojnu veličinu
Tračne testere
Površina međuzublja utiče na učinak tračnih pila Zatvoreno rezanje
Tračne testere
a) b) c) d)
Trouglasti zubi Zubi sa produženim međuzubljem Zubi sa prelomljenom leđnom stranom Zubi sa krivolinijskom leđnom stranom
Priprema tračnih testera Ostvaruje se veća postojanost alata Bolji kvalitet obrađene površine Veći stepen iskorišćenja mašine Ekonomičniji proces rezanja
1.
Odredjivanje dimenzija lista trake
2.
Spajanje krajeva trake
3.
Sečenje zuba
4.
Razmet ili spljoštavanje
5.
Oštrenje I poliranje zuba
6.
Ravnanje lista
7.
Valjanje lista
8.
Bušenje cilindricnih otvora
9.
Postavljanje alata
Priprema trakastih testera • Dimenzije trake zavise od konstrukcije I tipa mašine. • Spajanje trake se obavlja zavarivanjem ili lemljenjem. • Sečenje zuba vrši se na presama sa alatima za prosecanje lima. • Kod uskotračnih testera zubi se razmeću a kod širokotračnih se spljoštavaju.
Tračne testere
Testere sa spljoštenim zubima su u radu stabilnije zbog simetričnog dejstva sile rezanja! Nesimetrično dejstvo prouzrokuje poprečne vibracije. Oštrenje zuba: 1. Samo sa prednje strane 2. Samo sa zadnje strane 3. Kombinovano-debljina sloja koji se skida max 0,02 mm
Priprema trakastih testera • Oštrenje tračnih testera vrši se elektrokorudnim pločastim tocilima sa bakelitnim vezivom. • Posle oštrenja vrši se ručno poliranje (belegijanje) po grudnoj i leđnoj površini brusevima.
Priprema trakastih testera • Ravnanje lista vrši se radi otklanjanja deformacija koje nastaju u toku rada, udarcima čekića po listu. • Valjanje (otpuštanje) lista vrši se radi ostvarivanja pravilnog rasporeda napona po širini lista I obezbedjenja veće krutosti alata. • Bušenje cilindricnih otvora vrši se na listu kada se uoče pukotine.
Postavljanje testere na mašinu •
Treba poštovati sledeća pravila:
1. Rezna ivica zuba mora biti van točka za veličinu visine zuba 2. Položaj lista alata odredjuje predhodno regulisan položaj ose gornjeg točka u odnosu na vertikalnu I horizontalnu ravan
Kvalitet bočne površine rezanja
Neravnine na bočnim stranama su mnogo veće od teorijskih neravnina, uzroci: Pomereno
težište sile rezanja
Nejednaka
mehanička svojstva po dužini lista pile
Vibracije
pojedinih delova mašine
Tračne testere-z1 Kod tračne pile, prema datim podacima, proračunati sledeće:
a) Debljinu lista pile, ako je prečnik točka D = 1250 mm i zateznu silu b) Koji broj obrtaja ima pogonski točak tračne pile ako je brzina rezanja v=38 m/s c) Maksimalnu i minimalnu dužinu lista pile i broj zuba, ako je osno rastojanje točkova E=2500+-250 mm, a korak zuba t = 35 mm d) Broj zuba koji jednovremeno vrše rezanje ako je visina obrade h=600 mm e) Broj zuba koji prolaze kroz propiljak za vreme jednog obrta točka f) Optimalnu brzinu pomera ako je koeficijent profila zuba 0,24 , a koeficijent naprezanja medjuzublja 3 g) Kolika je debljina strugotine koju skida jedan zub pile h) Kolika je srednja sila rezanja i kolikom silom je opterećen jedan zub ako je izmerena prosečna snaga za rezanje Pr = 25 Kw.
Tračne testere-z1 Za dati prečnik točka tračne pile debljina lista je:
s
=
0,001 ⋅ D = 0,001 ⋅1250 = 1,25mm.
Zatezna sila kojom je potrebno zategnuti list po Fišerovoj formuli iznosi:
F z
400 ⋅ s 2
=
=
400 ⋅ 1,252
=
625daN
Za dati prečnik točka i brzinu rezanja,broj obrtaja pogonskog točka iznosi :
n
=
v ⋅ 60 D ⋅ π
=
38 ⋅ 60 1,25 ⋅ 3,14
=
580 min
1
−
Srednja dužina lista pile iznosi:
L
=
1250 ⋅ 3,14 + 2 ⋅ 2500 = 8.926mm.
Tračne testere-z1
Minimalna dužina lista L min . = D ⋅ π + 2 E min .
L min . = 1250 ⋅ 3,14 + 2 ⋅ 2250 = 8426mm.
Maksimalna dužina lista L max = D ⋅ π + 2 E max . L max . = 1250 ⋅ 3,14 + 2 ⋅ 2750 = 9426mm. Broj zuba koji jednovremeno vrše rezanje z h
h =
t
=
600 35
=
17 zuba
Broj zuba koji prolazi kroz propiljak za vreme jednog obrta točka je : z o
=
D ⋅ π t
=
1250 ⋅ 3,14 35
=
112 zuba
Tračne testere-z1 Optimalna brzina pomera po radnoj sposobnosti lista pila iznosi : u
=
θ ⋅ t ⋅ v σ ⋅ h
(m/s) gde je:
u - brzina pomera u m/s θ -
koeficijent profila zuba t - korak zuba u mm. v - brzina rezanja u m /s σ - koeficijent naprezanja međuz. h – visina rezanja u mm.
u
=
0, 24 ⋅ 35 ⋅ 38 3 ⋅ 600
=
0,177 m / s
ili
u
=
10,63m / min .
Pomer po jednom zubu u v
=
u z t
u z
=
u ⋅ t v
=
0,177 ⋅ 35 38
=
0,163mm
Tračne testere-z1 a) Debljina strugotine koju skida jedan zub iznosi : 2
e=
θ ⋅ t
=
σ ⋅ h
0,24 ⋅ 35 2 3 ⋅ 600
=
0,163mm.
f) Srednja sila rezanja iznosi F SR
P =
=
25000
=
657 N
38 Sila kojom je opterećen jedan zub biće: F z
=
v
F sr z h
=
657 17
=
38,64 N
Tračne testere-z2 Na širokolisnoj tračnoj pili trupčari minimalnog razmaka osa pogonskog i slobodnog točka 2,3 m i vertikalnog hoda slobodnog točka 250 mm, nalazi se list širine 200 mm i debljine 1,4 mm. Prečnik točka je 1200 mm. Karakteristike alata su sledeće: korak ozubljenja 45 mm, visina zuba 17 mm, razmet 0,65 mm Pogonski motor je snage 55 kW s brojem obrtaja 1500 min-1. Maksimalna visina reza iznosi 700 mm. Raspon pomoćnih brzina je 6-35 m/min. Pili se drvo jediničnog otpora rezanja 65 MPa. Prenosni odnos s elektromotora na pogonski točak iznosi Dem/Dt=0,4. Naprezanje koje se napinjanjem lista mora izazvati iznosi 160 MPa. Radna temperatura lista pile je 55 C a okolna temperatura iznosi 15 C. U praznome hodu mašine izmerena je snaga 3,7 kW. °
°
Tračne testere-z2
Odrediti: a) dužinu lista pile i broj zuba, mm; b) istezanje lista pile usled prednapinjanja i usled zagrevanja (E=2,1⋅105 MPa, αT=1,6⋅105 K-1), mm; c)
brzinu rezanja, m/s;
e) snagu rezanja ako je umax =7,79 m/min, kW; f) jediničnu energiju rezanja neto, kWh/m2; g) jediničnu energiju rezanja bruto, kWh/m2;
