SolidWorks SolidWorks ile Tasarım & SolidCam SolidCam ile Üretim
14 Bölüm– 14 3D Eksen (XYZ) Frezeleme İşlemleri
1
SolidWorks SolidWorks ile Tasarım & SolidCam SolidCam ile Üretim
13 Bölüm– 13 3D Eksen (XYZ) Frezeleme İşlemleri
Tanım: 3 E ksen frezeleme işlemleri, temel üç koordinat ekseninde (X,Y,Z) kesicinin sürekli hareket edebilme kabiliyeti olarak ifade edilir. Böylece karmaşık yüzeye sahip Şekil-1 deki gibi çeşitli eğrisel yüzeyleri frezelemek mümkün olacaktır. Şekil– 1
Şekil– 2 3-Eksen Operasyonları Operasyonları
3 Eksen freze leme operasyon tanımları;
3B Model… (3 Boyutlu Frezeleme operasyonu): Üç boyut özelliğine sahip yüzeyleri; kaba, yarı finiş ve finiş operasyonlarla işlenmesini sağlayan seçenekler sunar. Özellikle kalıp, elektrot, prototip türündeki serbest eğrisel yüzeylere sahip iş parçaların frezelenmesinde kullanılır. (Şekil-3) Şekil– 3
3B Pantograf İşlemleri… (3 Boyutlu Yazı Operasyonu): Üç boyutlu eğrisel yüzeyler üzerine, yüzeye uygun formda ofset derinlik değeri verilmesi ile yazı (Text) ve çeşitli çizgisel eğrilerin parça yüzeyinde oluşturulmasında kullanılır. (Şekil -4) Şekil– 4
3B Delik
Delme… (3 Boyutlu Delik Operasyonu): Bu operasyon türü
ile
tek operasyonda farklı kademelerdeki, farklı Z derinliklerindeki deliklerin delinmesi gerçekleştirilir. (Şekil-5) Şekil– 5
2
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
3D Frezeleme Operasyonları 3B Model… (3 Boyutlu Frezeleme operasyonu): Bu operasyon ile önceki konularda bahsedildiği gibi serbest eğrilere sahip yüzeylerin frezelenmesi mümkündür. Diğer operasyonlara göre çok fazla işlevselliğe sahip olan bir komuttur. Genel itibari ile bu operasyon Kaba, Yarı -Finiş, Finiş olarak üç farklı şekilde kullanabilir. (Örneğin; Sadece kaba ya da kaba- finiş veya sadece yarı- finiş veya doğrudan finiş yöntemleri ile parça frezelenebilmektedir.) O perasyonun anlatımı için Şekil -6 da gösterilen kalıp açılımı yapılmış (3D Frezeleme-1) parça kullanılacaktır.
Şekil–6 Üç boyutlu frezeleme için uygulama parçası
3 Eksen Kaba Frezeleme Kontur Seçeneği ile İşleme Kaba-Kontur frezeleme operasyonu yapmak için Şekil-7 de gösterilen (3D Frezeleme-1.SLDPRT) parçasını SolidCAM>Yeni>Freze yolu ile açınız.
İş sıfır noktası tayini için Referans Tanımla düğmesini tıklayınız. ( Pozisyonlamalı ref. noktası işaretli değilse otomatik olarak sol -üst köşeyi seçecektir. Ayrıca tanımlamak için bu işareti kaldırınız.) Açılan pencereden seçeneğini işaretleyiniz. Parça üst yüzeyinden (Düzlem yüzey olmalıdır.) işaretleme yapınız. Otomatik olarak parçaŞekil–7 Uygulama parçası ( 3D Frezeleme-1) nın sol-üst köşesine orijinin yerleştiğinden emin olarak onaylayınız. Onaylama sonunda açılacak Referans Nokt ası Bilgileri penceresinde, Parça üst düzlemi ve Parça alt düzlemi kutularındaki değerler, parça yüksekliği ile uygun görünmüyor ise işare tleme yolu ile uygun hale getiriniz. Stok Model in tanımlanması için düğmeye basınız. Pencere içerisindeki seçme seçeneklerinden Kutu (Oto.) seçeneğini işaretleyiniz ve tanımlamak için tanımla düğmesine basınız. Parçayı seçiniz ve Kutuyu genişlet bölümündeki parça ebatlarını belirleyen tüm koordinat değerlerini sıfır yapınız. (Ham parça ebadı 100x100x40’dır.)
Hedef Model düğmesi ile parçayı tanımlayınız.
3
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Parça malzemesi olarak Alüminyum’u seçerek işlemi tamamlayınız. Frezeleme operasyonunu başlatmak için İşler>Ekler>3B Model... yolunu takip ediniz. : 2.5 eksen frezeleme konusunda anlatıldığı gibi iki boyutlu tanımlamalar, artık üç eksen frezeleme operasyonl a1.
Geometri
rında kullanılmayacaktır. Bunun için düğmesi ile ya parçanın kendisi seçilir ya da parçanın ilk tanımla nması sırasında yapılan Şekil– 8 Hedef Model doğrudan (Şekil-8) seçilerek kullanılır. Parçanın tanımlanması sonrasında kesicinin hangi bölgelerde kesme yapması için Çalışma Alanı bölgesinden Tanımla düğmesi tıklanır. Çalışma Alanı Parametreleri (Şekil-10); Çalışma Alanı: Kesicinin X,Y a. düzlemindeki çalışma sınırlarının belirtildiği alandır. Çalışma alanı belirtil mediği sürece, parçanın tamamı hesaplamaya dahil edilir. Seçim için genellikle Şekil– 9 parça sınırları kullanılır. Uygulama parçası için Tanımla düğmesini kullanarak, Şekil -9 daki gibi kenarları seçiniz. b. Takım Konumu: Kesicinin çalışma sınırlarına maksimum yaklaşma pozisyonunu belirler. Şekil-11 de kesici yaklaşım durumları gösterilmiştir. Uygulama parçası için Dışardan seçeneğini seçiniz. Şekil–10 Çalışma Alanı penceresi
Şekil–11 Takım Konumu parametreleri
Seçilen Yüzeylerde Çalış: Genellikle özel durumlarda, kesicinin belirli yüzeylerden talaş kaldırılması için kullanılır. Uygulama parçası için kullanılmayacaktır. d. Kontrol Yüzeyleri: Yine özel durumlar söz konusu olduğunda, talaş kaldırılmayacak yüzeyler in seçimi yapıc.
Şekil– 12 4
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
labilir. (Şekil-12) İşaretlendiğinde, seçilen yüzeyleri işlemeyecek ve bu yüzey sınırlarına kadar olan
yüzeyler işlenecektir. e. Sadece Kalan Talaş: Önceki operasyonlardan kalan talaşı görerek, sadece bu talaş yüzeyinde takım yolu çıkartılır. Uygulama parçasında, önceden bir operasyon olmadığı için kullanılmayacaktır. f. Limitler: SolidCAM açısal limitlerin hesaplamasını Şekil -13 deki gibi yapmaktadır. Parça yüz eyinde minimum veya maksimum açı değerleri girilerek talaş kaldırma kısıtlamaları getirilebilir. Sınırları Genişlet , seçeneği özellikle küresel takımlarla işlenen yüzeylerin bitiş kenarlarında tanımlanan sınırlardan dolayı kalıntılar oluşur. Bu kalıntıların oluşmaması için sınırları genişleterek parça kenarlarından radüslü takım yolu oluşturarak kalıntıların önüne geçilir. (Not: Bu seçenek gerektiğinde kullanılmalıdır.) (Şekil-14) Uygulama parçasında her hangi bir yüzey şartı uygulanmayacaktır.
Şekil– 13
Şekil– 14 Sınırları genişlet seçeneği
Takımyolu Budama: Takım yolunu parçanın üst veya alt seviyesinde , budama işlemine benzer şekilde türetilmesi sağlanmış olur. Gerektiğinde kullanılmalıdır. (Şekil -15) Uygulama için bu seçenek kullanılmayacaktır. g.
Şekil– 15 Takımyolu Budama
Takım : Kaba frezelemede kul lanılacak kesici boyutlarını ve devir sayısını , ilerleme parametrelerinin verilmesi için düğmesi içerisinden çapı Ø12mm olan Parmak freze çakısını seçiniz. Yine aynı penceredeki Takım Bilgisi sekmesi içerisinden İlerleme (F=500mm/dak) ve Devir Sayısı (S=2000dev/dk) değerlerini giriniz. 3. Seviyeler : Kesicinin parça iş sıfır noktasına göre kesme veya boştaki hareketlerinin ve konumlarının tarif edildiği bölümdür. (Şekil -16) 2.
Uygulama parça için Şekil-16 da verilen değerleri giriniz.
Şekil– 16 Seviye parametreleri
5
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
: Üç boyutlu frezeleme operasyon larının bütün tiplerinin (Kaba-Yarı Finiş Finiş) belirtildiği bölümdür. Teknoloji bölümü Şekil-17 de bölümlere ayrılarak gösterilmiş ve buna 4.
Teknoloji
göre anlatılacaktır. (Uygulama parçası için şekilde verilen değerleri kullanınız.)
Şekil– 17 Teknoloji parametreleri
Kaba Bölümü Parametreleri
Şekil– 18
Kaba işlemede kullanılabilecek üç işleme seçeneği s unulmuştur. (Şekil-18) Bunların dışında kaba işleme yaptırılmayacak ise Yok seçeneği seçilmelidir. Tarama ve Kontur iş-
leme stratejilerinde sabit-Z seviyesinde otomatik boşaltma yaptırılır. Matkapla Boşaltma seçeneğinde ise kesici aşağı-yukarı hareket ettirilerek (Gagalama) talaş kaldırılır. (Bu tip operasyon, genelde fazla talaş yükü olan özel operasyo nlarda kullanılır.) Kaba bölümü parametreleri Şekil-19 da gösterilmiştir. 5. Yan Adım (%): Yanal kaymadır. Kesicinin talaş kaldırmadaki çapına göre üst üste binme miktarı olarak ifade edilir. Özetle kesici % kaçı ile keseceği tanımlanmaktadır. Genelde %65 değeri kullanılır. (Örnek verilecek olursa; Ø20mm olan kesiciye 0.70 (%70) yanal kayma
değeri girilirse, 14mm üst üste binme yani talaş kaldırma miktarı elde edilmiş olur. T ezgaha verilecek yanal kayma miktarı ise 6mm olacaktır. Şekil-20) 6. Aşağı adım: Her seferindeki Z düzleminde
Şekil– 20 Yanal kayma
6
Şekil– 19 Kaba işleme bölümü 3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
talaş kaldırma payıdır. Uygulama parçası için 2.5mm değerini giriniz. 7. Düz Yüzeylerin İşlenmesi: İki seçenek vardır. a. Kaba sırasında işle: Frezeleme yapılırken bazen her seferindeki talaş alma miktarı, bulu nduğu Z düzlemindeki derinlikle, parçanın düz yüzeyleri mesafesi denk gelmez. Eğer bu seçenek aktif hale getirilirse, verilen her seferindeki talaş alma miktarı bozulur! ve düzgün yüzeyden de alacak şekilde talaş derinliği verilir. Aksi takdirde her seferindeki talaş derinliği bozulmayacaktır. Kullanılması durumunda bir sonraki operasyona kalacak talaş yükü azaltılmış olacak, işleme performansı arttırılmış olacaktır. Uygulama parçası için aktif hale getiriniz. b. Kaba sırasında işleme: Sabit talaş alma miktarı bozulmayacak, düzlem yüzeylere özel takım yolu oluşturulmayacaktır. Ofset değerleri: İnce işlemeye pay bırakmak için kullanılacaktır. Şekil -17 de gösterilmiştir. Uygulama parçası için her birine 0.5 değerini giriniz. Kalan Talaş: Bu seçenek aktifken, program önceki operasyondan sonra kalan talaş yükünü hesa plar ve sadece bu bölgelere göre takım yolu çıkartır. Tüm Z Seviyeleri: Şekil-18 de gösterildiği gibi seçilmediği durumlarda, tüm parça üzerindeki Z seviyesini korumayacaktır. Yani işlediği hücreyi önce bitirecek, sonra diğer bölgesel hücrelere geçece ktir. Seçildiği durumda ise tüm Z seviyelerini koruyacaktır. Prizmatik Parça: Parça üzerindeki tüm dik köşeleri dolaşırken, radüs kırarak takım yolu çıkartır. Böylece köşeleri yumuşatmış olur. Post çıktısında G2/G3 kodu olarak yazdırılır.
Kaba İşleme Ek Unsurları: Yaklaşma Bu seçenek ile kesicinin malzemeye Z eksenindeki girişi (dalması) tanımlanır. (Şekil21) Yok: Kesici malzemeye dik olarak belirlenen ilerleme (F)
değerine göre dalacaktır. Açı: Malzemeye belirlenen açıda girişi sağlar. Her şekilde bu açı tutturulmaya çalışılır. Belirtilen açı değeri küçük ise rampa uzunluğu da daha da uzun olacak, büyük açı değerinde rampa uzunluğu kısa olacaktır. Helisel: Kesici malze-
Şekil– 21Teknoloji/Yaklaşma penceresi parametreleri
meye helisel olarak girer. Kesme merkezi seçeneği seçilirse, helis aşağı adımını kendi hesaplayacak ve
verilen açı korunarak değişik radüslerde de yaylı girişler oluşturulacaktır. Doğrusal: Takım yolu zigzag şeklinde çıkartılır. Z Seviyeleri arasında güvenli düzleme çık: Aşağıda Şekil-22 ve 23 de gösterildiği gibi takımın talaş kaldırdığı Z seviyesinden sonraki değişikliklerde tekrar Güvenli düzleme mi? yoksa Emniyet mesa7
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
fesine mi? çıkacağı belirlenir. Eğer bu özellik kullanılırsa , kesici talaş alma işlemi biten seviyeden doğrudan Güvenli düzleme çıkacak ve daha sonra hızlı hareketle yatay da hareketlerini sürdürecektir. Kullanılmadığı durumda ise öncede belirlenen Emniyet mesafesin değeri kadar hızlı hareketle yukarı çık acak ve yataydaki hareketlerini parça içerisinde yapacaktır. SolidCAM varsayılan ayarları Güvenli dü zleme çıkma şeklindedir.
Şekil– 22 Güveli düzleme çık aktif!
Şekil– 23 Güveli dü zleme çık aktif değil!
…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………..
8
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Ara Kaba İşleme Kaba işlemesi biten parçanın ara kabasının yapılması için yine Kontur seçeneği kullanılacaktır. Bu operasyonun sonunda beklenen simülasyon görünüşü olan resim Şekil -30 da gösterilmiştir.
Şekil– 30 Geometri alanında, başta tanımlanmış hedef mo1.
Geometri
:
del tekrar seçilir. Çalışma Alanı düğmesi ile açılan pencereden Sadece Kalan Talaş seçeneğini işaretleyiniz. (Şekil-31) SolidCAM otomatik olarak önceki operasyondan kalan alanlar üzerinde takım yolu hesaplaması yapacaktır.
Şekil– 31
Takım : Kaba işleme Ø12mm’lik takım ile yapılmıştı. Ara kaba için dar bölgelerden de kesme yapabilmesi Ø6mm’lik takım seçilmiştir. (Şekil-32) 2.
3.
Seviyeler
: Bu bölüm
parametreleri için kaba işlemede nılan seviye değerleri gir ilecektir. (Şekil-16)
9
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
4.
Teknoloji
ği gibi giriniz.
: Teknoloji bölümü parametresi değer ve tanımlamalarını Şekil-33 de verildi-
Şekil–33 Uygulama parçası için verilecek Teknoloji parametreleri
Frezelemesi yapılmış ara k a ba işleminin simülasyon görünüşü Şekil-34 de gösterilmiştir.
Şekil–34 Ara kaba takım yolu ve simülasyon görünüşü
Finiş (Sabit Z) İşleme Ara kaba işleme ile finişe hazırlanan parça için program içerisinde tercihe bağlı birden çok işleme seçeneği mevcuttur. Genellikle bu tip parçalarda finiş için Sabit Z seçeneği kullanılmaktadır. Sabit Z seçeneği penceresinde parçanın bitirilmesine yönelik fazla sayıda ek parametrelerin olması Sabit Z ’i önemli bir seçenek haline getirmektedir. Uygulama parçası frezeleme aşamaları ve finiş frezeleme ile beklenen yüzey kalitesi Şekil-35 de gösterilmiştir.
Şekil– 35
10
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………..
3 Boyutlu Yarı-Finiş/Finiş Frezeleme Buraya kadar anlatılan konularda, kaba frezeleme anlatılmıştı. Parça üzerinde kaba ve yarı kaba işlemi genellikle işleme zamanının azaltılmasında ve de finiş işl eminin daha düzenli yapılmasında çok kullanılan bir yö ntemdir . SolidCAM tarafından sunulan Yarı- Finiş ve Finiş stratejileri aşağıdaki gibi özetlenebilir.
Şekil– 69 Yarı- Finiş / Finiş operasyonları
Yarı-Finiş: Son ince işlemeye hazırlık olarak görülebilir. Yarı-finişte yine tekrar ince işleme için pay bırakıldığı unutulmamalıdır. Özellikle hassas ölçü ve yüksek yüzey pürüzlülüğü istenen parçalarda (kalıp v.b.) bu seçe-
nek finiş öncesi kullanılmaktadır.
Finiş: Son işlemdir. Doğrudan Hedef Modeli işlemektedir. Ofset payı sunulmayacaktır. Yarı finiş işlem operasyonları ile aynı çeşitliliğe sahiptir.
Doğrusal Strateji Doğrusal kesim, çizgisel doğruların çoğaltılması ile üç boyutlu yüzey de, üstten bakıldığında iki boyutlu düzlemde çıkartılan takım yolu yansımalarıdır. (Şekil-70) Şekil– 70
Ofset Kesme Stratejisi Üç boyutlu profiller (çizgi veya kenar sınırları) kullanılarak parça yüzeyinden belirli bölgelerin frezelenmesinde kullanılır. Şekil -71 de kanal kenarları seçilerek ofset kesme yaptırılmıştır. Şekil-72a da görüldüğü gibi çizilen dairenin iç bölgesinden ya da dış bölgesinden verilecek ofset takım yolu sayısı kadar parça yüzeyini temizler. Şekil-72b de iki adet daire çizildiğinde, daireler arası alanı, geometrilere dik ya da paralel işlemek mümkündür. Şekil– 71
11
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Şekil– 72
Spiral Stratejisi Farklı tiplerde spiral takım yolu çıkartılabilir. Spiral çoğaltılan takım yolları üç boyutlu parça yüzeyine, iki boyutlu bakış açısı ile bakıldığında (üstten) iki boyutta çizilmiş eğriler şeklinde görülür. (Şekil-73)
Şekil– 73
Dairesel havuz Stratejisi Dairesel havuz stratejisi ile seçilen alanın içerisi, sanki iki boyutlu
düzlemde oluşturulmuş takım yolunu, üç boyutlu yüzeye yansıtarak alan içerisini temizler. (Şekil-74) Şekil– 74
Sabit Z Stratejisi Bu strateji ile genellikle yüksek kalitede, dik ve düz alanlar tek op erasyon ile temizlenebilir. Sabit z yönündeki havuz şeklinde işlenebilir ayrıca bir önceki operasyondan kalan talaşı program otomatik olarak algılayarak, takım yollarını buralardan da geçirmektedir. (Şekil -75) Kalem Frezeleme Stratejisi Önceki operasyonlarda takımın girememiş olduğu iç kenarları, daha temiz çıkarmak için otomatik olarak bulunur ve kenar boyunca temizleme yapılır. (Şekil-76)
Şekil– 75
Şekil– 76
Sabit Adım Stratejisi Üç boyutlu frezeleme operasyonlarından biri olan sabit adım stratejisi, iki boyutlu seçilen kenar profiline uygun sabit adımlı yanal kayma ile oluştuŞekil– 77 12
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
rulan takım yolunu üç boyutlu yüzeye yansıtacaktır. Sabit adım ile yüzey hassasiyetleri mükemmele yakın çıkmaktadır. Nedeni ise tüm dik ve sığ bölgeler sabit adımda işlenmesinden dolayıdır. (Şekil-77)
Doğrusal Strateji Doğrusal frezeleme işlemi konusunun anlat ımı için Şekil -78 deki örnek kullanılacaktır. Ancak parçanın CAM’e hazırlanması, Kaba ve Yarı-Kaba işlemleri önceki konularda anlatıldığı için tekra rlanmayacaktır. Şekil-79 da kaba ve yarı kabası (kalan talaşı işleme) bitmiş parça simülasyonları gösterilmiştir. Şekil– 78(3D Finiş- Doğrusal.SldPrt)
Şekil– 79
Kaba ve yarı kabası bitmiş parçayı Doğrusal yöntemle finiş frezelemek için İşler>Ekler>3B M odel.. yolu ile operasyon başlatılmış olur. Aşağıdaki işlem sırasını takip ediniz. Geometri : Geometri bölümünde Hedef model seçimi yapılır. Bu bölümde aynı zamanda Çalışma Alanı seçimi de yapılmalıdır. Bunun nedeni; Doğrusal finiş işleme, sadece düzlem yüzey dışındaki bölgelerde daha iyi sonuç verecek olması-
dır. Düzlem yüzeyler bir sonraki operasyonla, düz parmak freze ile alınması yüzey izlerinin olmaması açısından daha elverişli olacaktır. Şekil-80 de gösterilen seçim işlemlerini yapınız. : Ø8mm olan Küresel takım Takım seçiniz. Seviyeler :Bu bölümde, Geometrideki Şekil– 80 Çalışma alanı penceresi Çalışma Alanı içerisinde, çalışma yüzeyleri seçimi yapıldığı için seçim yapmaya gerek duyulmayabilir. Yinede takımın hareketinin kontrol altına alınması için parça üzerindeki düzlemsel bölgeden seçim yapılabilir. Teknoloji : Doğrusal finiş işleme yapmak için Finiş alanından, Doğrusal seçeneğini seçiniz. 13
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Doğrusal Finiş Parametreleri Doğrusal operasyonda kullanılacak
işlemi, kesicinin parçaya Z’deki girişini düzenlediği
önceki konuda anlatılmıştı. Doğrusal operasyon parametreleri dir. (Şekil-81)
penceresi içerisinde verilmekte-
…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………..
Ofset Kesim Stratejisi Finiş operasyonlarından Ofset kesim stratejisi, genellikle belirlenen sınırların alanlarını işlemede kullanılır. Konun un anlatımı için Şekil-85 deki ör nek parça kullanılacaktır. Parçanın finiş işlem eye hazırlanması için önceden Kaba ve Yarı kaba işleml erini yapınız. (Şekil-86) Şekil– 85 3D Finiş-Ofset
14
3 Eksen Frezeleme
Şekil– 86
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Kaba ve yarı kabaya ait takım yolu ve simülasyonu Şekil -86 da gösterilmiştir. Konunun anlatımı için kullanılacak bu parçada, bitirmeye yönelik diğer operasyonlar yapılmayacaktır. Parçayı Ofset Kesme yöntemle finiş frezelemek için İşler>Ekler>3B Model.. yolu ile operasyon başlatınız. Aşağıdaki işlem sırasını takip ediniz. Geometri : Bu bölümde, Hedef Model ve Çalışma Alanı olarak da parça alt sınırlarını seçiniz. Takım konumunu Dışarıdan olarak ayarlayınız. Başka herhangi bir işlem yapmayınız. Takım : Ø6mm olan Küresel takım seçiniz. Seviyeler : Bu bölümde parçanın en alt taban seviyesinin seçilmiş olması gerekmektedir. Uygulanacak Ofset kesme işleminde, tanımlanan kesme geometrisinin içerisi frezeleneceğinden dolayı, iç bölgede kalan yüzeyden daha alt seviyeye inmeyecektir. Teknoloji : Bu bölümde Finiş>Ofset Kesme>Bilgi yolu ile Ofset Finiş penceresini açınız. Ofset Finiş penceresi parametreleri Şekil-87 de gösterilmiştir.
Şekil– 87 Ofset Finiş penceresi Geometri, alanında, ya 2D geometrik çizgi seçimi yapılır ya da parça üzerindeki kenarlar kullanılır. Uygulama parçasında, çizgi seçimi yapılmıştır. Gerçekte dairesel kenarda kullanılabil irdi. o
Alt seçeneklerdeki …dan geometri seçilen geometriden başlayarak, takım yolu üretilir. Diğerinde ise tam tersi uygulama parçasında olduğu gibi geometriye doğru takım yolu çıkartılır. Takımyolu Bağlantısı alanında, İleri&Geri seçeneği takım yolunun sürekliğini sağlao yan seçenektir. Bu seçeneğin seçilmesi durumunda, boşta hareketler (kesicinin havaya kalması) en aza indirgenmiş olacaktır. o Bağlantı Tipi alanında, takımyolları arasındaki bağlantıyı belirler. Basamakla seçeneğinin kullanılması durumunda yüzey üzerinde düz çizgilerin oluşması engellenmiş olacaktır. Fakat takım yolu uzayacağından dolayı, postta fazla komut satırı oluşacak ve işleme zamanını olumsuz yönde etkileyecektir.
Kesme Alanı, Ofset kutusuna yazılan değer, takım yolunun çoğaltılma sayısıdır. Eğer bütün takım yollarının çıkartılması istenirse değer büyük girilmelidir. (Yan adım değeri küçük ise takım yolu sayısı fazla çıkacaktır. Bu durum dikkate alınmalıdır.) Ofset ’e girilen sayı, yan adımda verilen değerle o
15
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
üretilen takım yolu sayısından küçük ise girdiğiniz değer kadar takım yolu sayısı üretilecektir. Yine ofset ’de girilen değer normal üretilen takım yolu sayısında büyük olsa da, üretimi artırmayacaktır. Takım yanı, Seçilen geometrinin, seçildiği sırada beliren ok yönüne bakılır, bu ok yönünün o Sağ tarafı mı? Sol tarafı mı? işleneceği belirtilir. (Şekil-87) o Kesme Yönü, Seçilen Geometriye paralel (ofsetleme şeklinde..) ve yine seçilen geometriye dik (Normal) olacak şekilde takım yolu çıkartılır. Uygulama parçası için Şekil 87 de gösterilen Ofset Finiş parametreleri girildiğinde, elde edilen simülasyon görünüşü Şekil -88 de gösterilmiştir.
Şekil– 88 Ofset kesme simülasyonu
Spiral Stratejisi Spiral finiş Stratejisi konusunun anlatımı için Şekil -89 daki
parça kullanılacaktır. Parçaya finiş işleme yapmadan önce yine kaba ve ara kaba işlemini uygulayınız. Finiş işlemi için Yarı- finiş spiral ve F iniş spiral işlemleri, şekilde gösterilen iç bölgelere Şekil– 89 (3D Finiş-Spiral) uygulanacaktır.
Şekil– 90
Parçayı önce Yarı-Finiş /Spiral yöntemle frezelemek için İşler>Ekler>3B Model.. yolu ile operas yon başlatınız. Aşağıdaki işlem sırasını takip ediniz. Geometri : Hedef Modeli ve Çalışma Alanı olarak Şekil-91 de gösterilen sınırları seçi niz. Takım konumunu Orta olarak ayarlayınız. Başka herhangi bir işlem yapmayınız. Şekil– 91 : Ø6mm olan Küresel takım seçiniz. Takım Seviyeler : Alt taban seviyesini işaretleyiniz. Teknoloji : Bu bölümde Yarı-Finiş> Spiral seçeneğini seçiniz. Yüzey ofseti kutusuna 0.2 değerini giriniz.
16
düğmesine basarak, Yarı finiş spiral penceresini açınız. (Şekil-92)
3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Şekil– 92 Yarı finiş spiral penceresi
…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………..
3B Delik Delme Operasyonu Bu operasyon 2½ eksen delme işlemi ile aynı özelliktedir. Fark olarak sadece katı modelinde operasyona dahil edilmesidir. (Şekil-156) 3 eksen delme işleminde, 2½ eksende kullanılan tüm delik dö ngüleri (Drill cycles, diş açma (Threading), gagalama (peck), delik büyültme (boring) v.b. işlemleri kullanılabilir. 3 eksen delme operasyonu genellikle şu iki amaç için tercih edilmektedir.
Şekil– 156
17
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
Delme Operasyonu; 3D delme operasyonu yapmak için Şekil-156 da gösterilen (3D Delik İşlemi) parçasını SolidCAM>Yeni>Freze yolu ile açınız.
İş sıfır noktasını (Ref. Noktası) tanımlayınız. Stok Model için seçeneklerinden Kutu (Oto.) seçeneğini işaretleyiniz ve tanımlamak için tanımla düğmesine basınız. Parçayı seçiniz ve Kutuyu genişlet bölümündeki parça ebatlarını X ’lerde 1mm Y’lerde 1mm, Z’de 0, Z- de ise 10mm yapınız. (X ve Y de işleme payı, Z- de de mengeneye bağlama payı olarak düşünülmüştür. Bu düşüncenin dışında tüm X,Y ve Z’e sıfır girilebilir. )
Hedef Model düğmesi ile parçayı tanımlayınız.
Parça malzemesi olarak Alüminyum’u seçerek işlemi tamamlayınız. Frezeleme operasyonunu başlatmak için İşler>Ekler>3B Delik delme... yolunu takip ediniz. Geometri
: Delik merkezinin tanımlamasını yapmak
için
düğmesi tıklanır. (Şekil-157) Açılan tanımlama penceresinden seçeneğini seçiniz. (Daha fazla delik için Çoklu Pozisyonu seçiniz.) Delik merkezi konumu, serbest işaretleneceği için Şekil– 157 parçaya üst görünüşünden (XY) bakınız. Bu uygulamada işaretleme, çıkıntının üst yüzeyinde yapılmıştır. Gerçekte havuzun boşluk bölgelerindeki alanlardan işaretlenmeliydi. Bu halde kesici, Seviyeler bölümünde tanımlanacak yükseklik ile çıkıntı seviyesine kadar delik içerisi nden girecek, kalan alt seviye talaşları için kendine uygun boş bölgeden dalma yaparak işleyecektir. 3D Model Adı bölgesinde, hedef model tanımlanmalıdır.
Takım
:
Ø12mm’lik Matkap seçiniz. (Not: Takım bölümünde, Delik Merke zi seçeneği işaretlenirse, program takımları listelerken baş kısımda listeleyecektir. Özellikle otomatik delik tanımlama operasyonlarında, ilk takım olarak kullanacaktır.) Seviyeler
: Şekil- 158 de gösterildiği
gibi çıkıntı üst yüzeyinde işaretleme yapınız. Model ofset kutusuna ise yüzeyden ne kadar mesafede delik sonlandırılacağı belirtilmelidir.
Şekil– 158
: Bu bölümde birden fazla delik işlemi varsa, deliklerin delinmesine yönelik Deliklerin Sıralaması girilir. Bu uygulamada tek delik olduğu için Varsayılan işaretlenebilir. Delme döngüsünde ise derin delik olmadığından dolayı, basit delme döngüsü (Dirilling) kullanılabilir. (Şekil-159) Teknoloji
18
Şekil– 159 3 Eksen Frezeleme
SolidWorks ile Tasarım & SolidCam ile Üretim
…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………..
3B Pantograf Uygulaması-2 (Dolgu Yapma) Bundan önceki iki örnekte; yazı (Text), profil çizme (Contour Pro file) nesneleri kullanılarak pantograf işleme örnekleri anlatılmıştı. Bu örnekte ise kenar (Edge) çizgileri kullanılarak dolgu yapma işlemi yapılacaktır. Örnekte kullanılacak parça Şekil- 182 de verilmiştir.
Şekil– 182
Parça için uygulanacak işlem sıralaması Şekil-183 deki gibidir.
Şekil– 183
Parçanın Finiş işlemeye kadar olan operasyonlarını önceki konularda anlatıldığı gibi uygulayınız. Pantograf işlemleri için aşağıdaki işlem sıralamasını uygulayınız. Geometri : Hedef model ’i seçiniz.
Takım
: Önceki uygulamada kullanılan (Şekil -165) Desen takımı’ nı kullanarak parametreleri giriniz. : Alt taban seviyesi işaretlenebilir. Yazının derinliğini belirtmek için Pantograf Derinliği kutusuna 0.3mm giriniz. Seviyeler
Teknoloji : Kontur tanımlaması için önce Geometri > Tanımla seçeneğinden Şekil-184 deki göz kenarlarını seçiniz. Dolgu Alan bölgesinde Kontur tipini seçiniz ve Şekil -185 deki değerleri giriniz Teknoloji bölgesinde ise işleme çeşidini Finiş yapınız. (Yüzeyin daha temiz çıkması için Her ikisi ya da YarıFiniş seçenekleri de kullanılabilir.) Takım konumunu , kontur yönüne göre belirlendiği için (Şekil-184) Sol olarak ayarlayınız. Kesici talaş pasoları için ref erans noktası olarak, parçanın Yüzeyiden’i seçiniz. İşlem sonundaki simülasyon görünüşü Şekil -186 da gösterilmiştir.
Şekil– 184
Şekil– 185
19
You're Reading a Preview Unlock full access with a free trial.
Download With Free Trial