LAPORAN PRAKTIKUM SEMI SOLIDA Krim Difenhidramin Hidroklorida Hidroklorida
DOSEN: BUDIPRATIWI W. S.Farm., M.Sc., Apt. Disusun ol! "lompo# $% %. ). . 0. 2. /.
&INTAN' A(U P +AINA RA-AB NURID NURIDA A(ATI F FITR FITRIA IANA NA (UNU (UNUS SA E&ISA NUR AFRIDA D "ADE" $A(A ". D.
%%))%*%*%**) %%))%*%*%*%* %%))%*% %))%*%*%* *%*%/ %/ %%))% %))%*% *%*% *%*% *%1 1 %%))%*%*%*)* %%))%*%*%*))
BAGIAN FARMASETIKA FAKUL AKU LTAS FARMASI UNIERSITAS !EMBER "#
%$I&TU!UAN PRAKTIKUM
Ma!asis3a mampu mm4ormulasi#an s5iaan smisoli5a 5an mn6ta!ui tu7uan 5an sasaran pn66unaan s5iaan trs8ut srta mn6ta!ui 9aluasi an6 5ila#u#an tr!a5ap s5iaan s5iaan smiso smisoli5 li5aa a6ar a6ar mmnu mmnu!i !i smua smua spsi4i spsi4i#as #asii mutu mutu aitu aitu aman, aman, 4#ti 4#ti4, 4, sta8il sta8il ; scara 4isi#a, #imia, mi#ro8iolo6i, 4arma#olo6i 5an to#si#olo6i< 5an 5apat 5itrima ol! #onsumn. II& DASAR TEORI ).%. "ulit "ulit mrupa#an or6an tu8u! tr8sar 5an mmili#i 8ana# 4un6si pntin6, 5i antarana
a5ala! a5ala! 4un6si 4un6si prot# prot#si, si, trmor trmor6u 6ulas lasi, i, rspon rsponss imun, imun, sintsi sintsiss sna3 sna3aa 8io#im 8io#imia, ia, 5an pran pran
s8a6a s8a6aii or6an or6an snsor snsoris. is. Trapi rapi untu# untu# mn6#o mn6#or# r#si si 8r8a6 8r8a6ai ai #lain #lainan an 4un6si 4un6si trs8u trs8utt 5apat 5apat 5ila#u#an 5ila#u#an scara topi#al, topi#al, sistmi#, sistmi#, intralsi, intralsi, atau mn66una# mn66una#an an ra5iasi ra5iasi ultra9iolt ultra9iolt ;Asmara, )*%)<. Trapi topi#al 5i54inisi#an s8a6ai apli#asi o8at 5n6an 4ormulasi trtntu pa5a #ulit an6 8rtu7uan mn6o8ati pna#it #ulit atau pna#it sistmi# an6 8rmani4stasi pa5a #ulit. namun namun #8r! #8r!asil asilann anna a 8r6an 8r6antun tun6 6 pa5a pa5a pma!a pma!aman man #ita #ita mn6n mn6nai ai 4un6si 4un6si sa3ar sa3ar #ulit. #ulit. "un "untu tun6 n6an an utam utaman ana a a5al a5ala! a! ti5a ti5a# # ml ml3a 3ati ti 7alu 7alurr mta mta8o 8oli lism sm o8at o8at prt prtam amaa ; first-pass first-pass metabolism< metabolism< 5i !ati. Trapi topi#al 7u6a 5apat mn6!in5ari risi#o 5an #ti5a#namanan sprti pa5a trapi t rapi an6 5i8ri#an scara intra9na, srta 8r8a6ai !al an6 mmpn6aru!i pnrapan o8at pa5a trapi proral, misalna pru8a!an p, a#ti9itas n=im, 5an pn6oson6an lam8un6. "untun6an lain, aitu #arna pnrapan sistmi# pa5a trapi topi#al 5apat 5ia8ai#an ma#a 4# sampin6 maupun intra#si o8at pa5a trapi topi#al 7aran6 tr7a5i ;Asmara, )*%)<. Ms#ipun 5mi#ian, pn6o8atan topi#al 7u6a mmili#i 8r8a6ai #lma!an misalna: %< 5apat mnim8ul#an iritasi 5an alr6i ;5rmatitis #onta#<, )< prma8ilitas 88rapa o8at mlalui #ulit an6 rlati4 rn5a!, s!in66a ti5a# smua o8at 5apat 5i8ri#an scara topi#al, 5an < tr7a5ina 5naturasi o8at ol! n=im pa5a #ulit ;Asmara, )*%)<. "ulit "ulit tr5iri tr5iri atas lapisan lapisan pi5r pi5rmis mis 5an 5rmis 5rmis.. "ulit, "ulit, trutam trutamaa pi5r pi5rmis mis,, 8rpr 8rpran an pntin6 5alam pnrapan o8at mlalui #ulit. Epi5rmis trsusun t rsusun ol! #ratinosit, mlanosit, sl &an6 &an6r r!a !ans ns,, 5an 5an sl sl Mr# Mr#l l.. "ra "rati tino nosi sit, t, mru mrupa pa#a #an n sl sl an6 an6 mmi mmili li#i #i #ma #mamp mpua uan n 8rproli4rasi 5an mn6an5un6 #ratin an6 5iprlu#an s8a6ai pnun7an6 stru#tur intrnal pi5rmis. Tiap lapisan pa5a pi5rmis mn6#sprsi#an #ratin an6 8r85a. "ratinosit an6 matan6 5an mn6alami 5i4rnsiasi !in66a 8ntu#na sma#in pipi! 5an inti slna mn6!ilan6. asil a#!ir 5ari pross 5i4rnsiasi ini a5ala! tr8ntu#na stratum #ornum ;Asmara, )*%)<. Pm8ntu#an stratum #ornum mrupa#an 4un6si an6 san6at pntin6 5ari pi5rmis. Stratum #ornum, atau srin6 5is8ut s8a6ai lapisan tan5u# 8r4un6si mnc6a! tr7a5ina #!ila #!ilan6a n6an n air, air, 5an mnc6 mnc6a! a! pnr pnrapa apan n =at > a6n a6n in4#si in4#si an6 an6 8r8a! 8r8a!aa aa 8a6i 8a6i tu8u!. tu8u!. Stru#turna 5apat 5isama#an 5n6an susunan 8atu 8ata 5an campuran smn, 5n6an #ornosit s8a6ai 8atu 8ata 5an lamla lipi5 8ilar s8a6ai campuran smnna. "ornosit trsusun 5i 8a6ian atas pi5rmis 5an mn6an5un6 protin ;Asmara, )*%)<. )*%)<. Drmis mrupa#an lapisan an6 8r4un6si mno#on6 pi5rmis. "t8alanna )? mm. Pa5a lapisan trs8ut tr5apat pm8ulu! 5ara!, sara4 5an stru#tur lain, aitu 4oli#l ram8ut, #ln7ar #rin6at, 5an #ln7ar s8um an6 7u6a 8rpran pntin6 5alam pross pnrapan o8at mlalui #ulit ;Asmara, )*%)<. ).) Macam 8ntu# 8ntu# s5iaan s5iaan smi soli5 soli5 %. Salp
Salp Salp a5ala! a5ala! o8at?o8 o8at?o8atan atan an6 an6 5ipru 5ipruntu ntu##a ##an n pma#a pma#aian ian 5iluar 5iluar,, srin6 srin6 #ali #ali 5ipa#ai 5ipa#ai pa5a #ulit 5an mmpunai mmpunai #onsistnsi #onsistnsi an6 pa5at ( Van Duin Duin <. Mnurut FI III pn6rtian salp a5ala! s5iaan stn6a! pa5at an6 mu5a! 5iols#an 5an 5i6una#an s8a6ai o8at luar. Ba!#an o8atna !arus larut atau t5isprsi !omo6n 5alam 5asar salp an6 coco#. S5an6#an mnurut FI I@, salp a5ala! s5iaan smi pa5at 5itu7u#an untu# pma#aian topi#al pa5a #ulit atau slaput ln5ir. ln5ir. Mnurut $DER 5ata stan5art, salp a5ala! s5iaan an6 mn6an5un6 #uran6 5ari )* air 5an mina# mina# 5an l8i! 5ari 2* nilai !i5ro#ar8on, lilin, atau 8asis an6 ssuai 5an 8iasana 5ipa#ai pa5a prmu#aan #ulit> topi#al 5an slaput s laput ln5ir.;Ani4,%CC/< ln5ir.;Ani4,%CC/< Suatu salp, 5imana stn6a! atau l8i! tr5iri 5ari =at =at pa5at , 5inama#an pasta, 7a5i #onsistnsina l8i! #ras. S8ali#na 7i#a salp 8r8ntu# cairan #ntal 5inama#an linimntum. Salp?salp an6 8ana# mn6an5un6 air 5is8ut #rim 5an 5apat 5i6oso##an pa5a sluru! #ilit. Salp ti5a# 8ol! 8au tn6i#. "cuali 5inata#an lain #a5ar 8a!an o8at 5alm salp an6 mn6an5un6 o8at #ras atau o8at nar#oti# a5ala! %* ;Ani4,%CC/<. Salp mrupa#an 8ntu# s5iaan 5n6an #onsistnsi smisoli5a an6 8rmina# 5an pa5a umumna ti5a# mn6an5un6 air 5an mn6an5un6 8a!an a#ti4 an6 5ilarut#an atau 5i5isp 5i5isprsi# rsi#an an # 5alam 5alam suatu suatu pm8a3 pm8a3a. a. Pm8a3 Pm8a3aa atau atau 8asis 8asis salp salp 5i6olo 5i6olon6# n6#an an mn7a5i 0 #lompo#, aitu : 1. Dasar Dasar sale salep p hidr hidroka okarbo rbon n Dasar salp ini 5i#nal s8a6ai 5asar salp 8rlma#, misalna 9aslin puti! 5an salp salp puti!. puti!. Salp Salp ini 5ima#s 5ima#su5# u5#an an untu# untu# mmpr mmprpan pan7an 7an6 6 #onta# #onta# 8a!an 8a!an o8at o8at 5n6an #ulit 5an 8rtin5a# s8a6ai pm8alut pnutup. Dasar salp !i5ro#ar8on s8a6ai mollint 5an su#ar 5icuci. 2. Dasa Dasarr sal salep ep serap serap Dasar salp ini 5i8a6i mn7a5i ) #lompo#, #lompo# prtama tr5iri atas 5asar salp an6 5apat 8rcampur 5n6an air mm8ntu# mulsi air 5alam mina#. Misalna Misalna : para4in para4in !i5ro4ili# !i5ro4ili# 5an lanolin lanolin an!i5rat. an!i5rat. "lompo# #5ua tr5iri atas mulsi air 5alam mina# an6 5apt 8rcampur 5n6an s7umla! larutan air tam8a!an, misalna lanolin. 3. Dasar Dasar salep salep yang yang dapat dapat dicuci dicuci dengan dengan air air Dasar salp ini mulsi mina# 5alam air antara lain, salp !i5ro4ili# !i5ro4ili# 5an l8i! tpat 5is8ut 5n6an #rim. "untun6an 5ari 5asar salp ini a5ala! 5apat 5incr#an 5n6an air 5an mu5a! mnrap cairan an6 tr7a5i pa5a #lainan 5rmatolo6i. 4. Dasar Dasar sale salep p larut larut dalam dalam air air
Basis ini 7u6a 5is8ut 5asar salp ta# 8rlma#. "untun6an 5asar salp ini a5ala! 5apat 5icuci 5n6an air 5an ti5a# mn6an5un6 8a!an ta# larut 5alam air sprti, para4in, lanolin an!i5rat atau malam. Dalam pmili!an 8asis salp untu# mm4ormulasi suatu 8a!an a#ti4 mn7a5i s5iaan smisoli5a, !aru mmprtim8an6#an 4a#tor?4a#tor s8a6ai 8ri#ut : %. Si4at plpasan an6 5iin6in#an 5ari 8a!an o8at an6 a5a 5alam s5iaan salp ). Si4at plm8a8an an6 5iin6in#an . Tin6#at sta8ilitas 8a!an o8at 0. Fa#tor lain an6 8r!u8un6an 5n6an pncapaian tu7uan pn6o8atan Ms#ipun pm8uatan salp #li!atanna san6at s5r!ana, namun srin6 5i7umpai #su#aran?#su#aran pa5a pm8uatan salp an6 !omo6n tanpa 8inti#? 8inti# atau 8utir? 8utir. Pa5a pm8uatan
salp,
untu#
mn6!in5ari
#su#aran?#su#aran
5alam
pm8uatannna 8iasana mn6i#uti praturan pm8uatan salp aitu, %. +at?=at an6 larut 5alam campuran lma# an6 trs5ia, 5ilarut#an 5i5alamna 5an 7i#a prlu 5ila#u#an 5n6an pn6!an6atan. ). +at?=at an6 mu5a! larut 5alam air 7i#a ti5a# 5itntu#an lain l8i! 5a!ulu 5ilarut#an 5alam air, asal air an6 5i8utu!#an untu# mlarut#anna 5apat 5israp ol! campuran lma# an6 5itntu#an, 8ana#na air an6 5ipa#ai 5i#uran6#an 5ari 7umla! camputan lma# an6 tla! 5itntu#an. . +at?=at an6 cu#up su#ar larut 5alam lma# 5alam air, mula?mula 5isr8u# 5an 5iaa#an 5n6an aa#an B?0*. +at pa5at 5icampur 5n6an stn6a! 8o8ot lma#, an6 7i#a prlu 5icair#an trl8i! 5a!ulu, #mu5ian sisa lma# an6 lain 5itam8a!#an s5i#it 5mi s5i#it. 0. Ba!an?8a!an salp an6 5i8uat 5n6an cara 5ill!#an atau 5icair#an, ma#a campuran 8a!an?8a!an trs8ut !arus 5ia5u# sampai 5in6in ;Ani4,%CC/<. ). "rim Mnurut FI III #rim a5ala! s5iaan stn6a! pa5at, 8rupa mulsi mn6an5un6 air ti5a# #uran6 5ari /* 5an 5ima#su5#an untu# pma#aian luar. A5a ) tip #rim, tip A>M 5an tip M>A. Sta8ilitas #rim rusa# 7i#a tr6an66u sistm campuranna trutama 5is8a8#an pru8a!an su!u 5an pru8a!an #omposisi 5is8a8#an pnam8a!an sala! satu 4as scara 8rl8i!an ataupun campuran ) tip #rim 7i#a =at pn6mulsina ti5a# trcampur#an satu sama lain. Pn6ncran #rim !ana 5apat 5ila#u#an 7i#a 5i#ta!ui pn6ncr an6 coco# an6 !arus 5ila#u#an t#ni# aspti#. "rim an6 su5a! 5incr#an !arus 5i6una#an 5alam 3a#tu % 8ulan ;Ani4,%CC/<. Mnurut FI I@, #rim a5ala! 8ntu# s5iaan stn6a! pa5at mn6an5un6 % atau l8i! 8a!an o8at trlarut atau tr5isprsi 8a!an 5asar an6 ssuai. Istila! ini scara tra5isional tla! 5i6una#an untu# s5iaan stn6a! pa5at an6 mmpunai #onsistnsi rlati4 cair 5i4ormulasi
s8a6ai mulsi air 5alam mina# atau mina# 5alam air. S#aran6 ini 8atasan trs8ut l8i! 5iara!#an untu# pro5u# an6 tr5iri 5ari mulsi mina# 5alam air atau 5isprs mi#ro #ristal asam?asam lma# atau al#o!ol 8rantai pan7an6 5alam air, an6 5apat 5icuci 5n6an air 5an l8i! 5itu7u#an untu# pn66unaan #osmti#a 5an stti#a. "rim 5apat 7u6a 5i6una#an untu# pm8rian mlalui 9a6ina ;Ani4,%CC/<. "rim mrupa#an o8at an6 5i6una#an s8a6ai o8at luar an6 5iols#an # 8a6ian #ulit 8a5an. O8at luar a5ala! o8at an6 pma#aianna ti5a# mlalui mulut, #ron6#on6an, 5an # ara! lam8un6. Mnurut 54inisi trs8ut an6 trmasu# o8at luar a5ala! o8at lu#a, o8at #ulit, o8at !i5un6, o8at mata, o8at tts tlin6a, o8at 3asir, in7#si, 5an lainna ;Ani4,%CC/<. "ualitas 5asar #rim, aitu: %. Sta8il, slama masi! 5ipa#ai mn6o8ati. Ma#a #rim !arus 88as 5ari in#opati8ilitas, sta8il pa5a su!u #amar, 5an #lm8a8an an6 a5a 5alam #amar. ). &una#, aitu smua =at 5alam #a5aan !alus 5an sluru! pro5u# mn7a5i luna# 5an !omo6n. . Mu5a! 5ipa#ai, umumna #rim tip mulsi a5ala! an6 palin6 mu5a! 5ipa#ai 5an 5i!ilan6#an 5ari #ulit. 0. Tr5istri8usi mrata, o8at !arus tr5isprsi mrata mlalui 5asar #rim pa5at atau cair pa5a pn66unaan ;Ani4, %CC/<.
Pn66olon6an "rim
"rim tr5iri 5ari mulsi mina# 5alam air atau 5isprsi mi#ro#ristal asam?asam lma# atau al#o!ol 8rantai pan7an6 5alam air an6 5apat 5icuci 5n6an air 5an l8i! 5itu7u#an untu# pma#aian #osmti#a 5an stti#a. A5a 5ua tip #rim, aitu: %. Tip a>m, aitu air tr5isprsi 5alam mina# $onto! : col5 cram $ol5 cram a5ala! s5iaan #osmti#a an6 5i6una#an untu# ma#su5 mm8ri#an rasa 5in6in 5an naman pa5a #ulit, s8a6ai #rim pm8rsi!, 8r3arna puti! 5an 88as 5ari 8utiran. $ol5 cram mn6an5un6 minral oil 5alam 7umla! 8sar. ). Tip m>a, aitu mina# tr5isprsi 5alam air $onto!: 9anis!in6 cram @anis!in6 cram a5ala! s5iaan #osmti#a an6 5i6una#an
untu#
ma#su5
mm8rsi!#an, mlm8a8#an 5an s8a6ai alas 85a#. @anis!in6 cram s8a6ai plm8a8 ;moisturi=in6< mnin66al#an lapisan 8rmina#>4ilm pa5a #ulit ;Ani4,%CC/<. Pmili!an 8a!an tam8a!an untu# #rim !arus ssuai 5n6an sarat?sarat aitu !arus inrt, sta8il scara 4isi# 5an #imia, ti5a# mmpn6aru!i 8io9aila8ilitas 5ari o8at, ti5a# mn7a5i m5ia prtum8u!an 5ari mi#roor6anism pati6nis srta mmili#i !ar6a an6 #onomis. Pmili!an =at pn6mulsi !arus 5issuai#an 5n6an 7nis 5an si4at #rim an6 5i#!n5a#i s8a6ai =at pn6mulsi 5apat 5i6una#an mul6i5, lma# 8ulu 5om8a, stasium, ctil alco!ol,
tritanolaminil strarat 5an 6olon6an sor8itol, polsor8at, polt!iln alco!ol, sa8un ;Ani4,%CC/< . Pn66unaan #rim aitu : S8a6ai s5iaan pm8a3a untu# mlin5un6i #ulit. "mun6#inan 5i6una#an s8a6ai 8arir 4isi#a atau #imia pa5a s5aiaan #rim. Prtolon6an prtama pa5a 8a!an plm8a8 #!ususna air 5alam mina#. Pm8rsi!. Mmpunai 4# molin. S8a6ai pm8a3a untu# 8a!an?8a!an o8at sprti anastsi local, anti in4lamasi ;NASID
atau #orti#ostroi5 <, !ormon anti 8ioti#, anti 4un6i, atau anti iritasi.
"l8i!an 5an ##uran6an s5iaan #rim "l8i!an s5iaan #rim, aitu:
%. ). . 0. 2. /. . 1.
Mu5a! mn8ar rata Pra#tis Mu5a! 5i8rsi!#an atau 5icuci $ara #r7a 8rlan6sun6 pa5a 7arin6an stmpat Ti5a# ln6#t trutama tip m>a Mm8ri#an rasa 5in6in ;col5 cram< 8rupa tip a>m Di6una#an s8a6ai #osmti# Ba!an untu# pma#aian topi#al 7umla! an6 5ia8sorpsi ti5a# cu#up 8racun.
"#uran6an s5iaan #rim, aitu: %. Susa! 5alam pm8uatanna #arna pm8uatan #rim !arus 5alam #a5aan panas. ). 'ampan6 pca! 5is8a8#an 5alam pm8uatan 4ormula ti5a# pas. . Mu5a! #rin6 5an mu5a! rusa# #!ususna tip a>m #arna tr6an66u sistm campuran trutama 5is8a8#an ol! pru8a!an su!u 5an pru8a!an #omposisi 5is8a8#an pnam8a!an sala! satu 4as scara 8rl8i!an ;Ani4,%CC/< . 'l 'l mrupa#an sstm smi pa5at an6 tr5i5i 5ari suspns an6 5i8uat 5ari parti#l anor6ani# an6 #cil atau mol#ul or6anic an6 8sar, trpntrasi ol! suasana cairan ;Dp#s RI, %CC2<. 'l mrupa#an 4ormula smisoli5 ti5a# 8rmina# an6 5i6uana#an untu# pma#aian #ulit 8a6ian luar 5an umumna tm8us ca!aa. S5iaan 6l 5i8uat 5n6an mn66una#an 6llin6 a6nt, an6 mrupa#an polimr an6 5i8ntu# 5ari matri# ti6a 5imnsi #arna a5ana 5ra7at cross-linking an6 tin66i atau 8r!u8un6an 5n6an a5ana !i5rasi 5an 5isprsi atau #larutan 5alam plarut. 'llin6 a6nt umumna 5i6una#an 5n6an #onsntrasi *.2?%*. 'llin6 a6nt mm8atasi pr6ra#an plarut 5n6an mmran6#ap plarut s!in66a mn6!asil#an pnin6#atan 9is#ositas. 'l mn6an5un6 l8i! 8ana# air 5aripa5a s5iaan salp atau #rim. B8rapa s5iaan 6l mn6an5un6 alco!ol 5alam 4ormulana. A5ana #om8inasi ) plarut ;air 5an al#o!ol< s!in66a mnin6#at#an #larutan o8at. Alco!ol 7u6a 8r4un6si s8a6ai n!ancr an6 mm8antu mnin6#at#an pntrasi o8at #5alam #ulit. 'l an6 mn6na5un6 alco!ol 5alam
prsntasi an6 8sar 5apat mon6rin6 scara spontan #ti#a s5iaan 6l 5iapli#asi#an # #ulit srta mm8ri#an snsasi 5in6in ;'i8al5i t al, )**<. 'l 5apat 8r3arna 7rni! 7i#a sluru! parti#l pnusunna trlarut 5alam plarut an6 5is8ut 7u6a 5n6an 6l 4as tun66al s5an6#an 6l an6 #ru! 5an a5ana pr85aan 5isprsi parti#l pnusun 5alam matri# 5is8ut 5n6an 6l 5ua 4as, ttapi umumna 6l 5n6an 3arna 7rni! ;6l 4as tun66al< l8i! 8ana# 5i6una#an ;'i8al5i t al, )**<. 'llin6 a6nt tr5iri 5ari car8omr ;5n6an nama 5a6an6 caropols<, 5ri9at slulos, poloamrs ;5n6an nama 5a6an6 pluronics< 5an 6um alami sprti acacia atau so5ium al6inat, ant!an, atau tra6acant! ;'i8al5i t al, )**<. 'l 7u6a 5apat 5i#lompo##an mn7a5i 6l lipo4ili# 5an 6l !i5ro4ili#. 'l lipo4ili# ;olo6l< mrupa#an 6l 5n6an 8asis an6 tr5iri 5ari para44in cair, politiln atau mina# lma# an6 5itam8a!#an 5n6an silica #oloi5 atau sa8un?sa8un aluminium atau sn6. S5an6#an 6l !i5ri4ili#, 8asisna tr8uat 5ari air, 6lisrol atau propiln 6li#ol an6 5itam8a!#an 5n6an 6llin6 a6nt sprti amilum, turunan slulosa, car8omr 5an turunan ma6nsium?aluminium sili#at ;'aur t al, )**1<. 0. Pa'(a Pasta mrupa#an s5iaan smipa5at ;massa lm8#< an6 mn6an5un6 satu atau l8i! 8a!an o8at an6 5itu7u#an untu# pma#aian topical. Biasana 5i8uat 5n6an mncampur 8a!an o8at an6 8r8ntu# sr8u# 5alam 7umla! 8sar 5n6an 9aslin atau para44in cair atau 5n6an 8a!an 5asar ti5a# 8rlma# an6 5i8uat 5n6an 6lisrol, mucila6 atau sa8un. Di6una#an s8a6ai antisptic atau plin5un6 #ulit. ;Soosilo,%CC2< S5iaan pasta sama 5n6an s5iaan salp 5ima#su5#an untu# pma#aian luar pa5a #ulit. Ttapi 7u6a mmili#i pr85aan 5n6an s5iaan salp, aitu pa5a s5iaan salp #an5un6an scara umum prsntas 8a!an pa5at l8i! s5i#it, s5an6#an pa5a pasta prsntas #an5un6an 8a!an pa5at l8i! 8ana#. Slain itu pasta l8i! #ntal 5an l8i! #a#u 5i8an5in6 s5iaan salp. "arna prsntas 8a!an pa5at l8i! tin66i, ma#a scara umum 5aa a8sor8si pasta l8i! 8sar. B8rapa pasta an6 5i6una#an saat ini a5ala! Pasta 'i6i Triamsinilon Astoni5. Prparat anti in4lamasi 5ipa#ai scara topical pa5a mu#osa 5i slaput mulut 5an Pasta +in# O#si5a. Pasta +inc O#si5a 5i8uat 5n6an cara mn66rus 5an mncampur#an )2 masin6 masin6 =in#, amilum 5an 9aslin puti!. Pasta ini mampu mn6a8sor8si air 7au! l8i! 8ai# 5aripa5a Salp +in# O#si5a 5an 5i6una#an s8a6ai astrin6n 5an plin5un6. ;Ansl, %C1C< . ).0 Hi'(amin
istamin a5ala! sna3a normal an6 a5a 5i 5alam 7arin6an tu8u!, aitu pa5a 7arin6an sl mast 5an pr5aran 8aso4il, an6 88rpran tr!a5ap 88rapa 4isiolo6is pntin6. istamin 5i#lura#an 5ari tmpat pn6i#atan ion pa5a pn6i#atan #ompl# !parin?protin 5alam sl mast, s8a6ai !asil ra#si anti6n?anti8o5i, 8ila a5a ran6san6an sna3a allr6n. Sna3a ini 5apat 8rupa spora, 58u ruma!, sinar ultra9iolt, cuaca, racun, tripsin, 5an n=im, =at ma#anan, o8at, 5an 88rapa turunan amin. istamin 5apat 5imta8olisis mlalui ra#si o#si5asi, N? mtilasi, 5an asilasi. istamin mnim8ul#an 4# an6 8r9ariasi pa5a 88rapa or6an, antara lain aitu : %. @aso5ilatasi #apilr s!in66a prma8l tr!a5ap prma8l tr!a5ap cincin 5an plasma ). . 0. 2. /.
protin s!in66a mn8a8#an sm8a8, rasa 6atal, 5rmatitis, urti#aria. Mran6san6 s#rsiasam lam8un6 s!in66a mn8a8#an tu#a# lam8un6. Mnin6#at#an s#rsi #ln7ar Mnin6#at#an s#rsi otot polos 8ron#us 5an usus Mmprcpat #r7a 7antun6 Mn6!am8at #ontra#si utrus istamin a5ala! m5iator #imia an6 5i#lura#an pa5a 4nomna alr6i, pn5rita an6
snsiti9 tr!a5ap !istamin atau mu5a! tr#na alr6i 5i#arna#an 7umla! n=im?n=im an6 5apat mrusa# !istamin 5i tu8u!, sprti !istaminass 5an aminoo#si5as, l8i! rn5a! 5ari normal. istamin ti5a# 5i6una#an untu# pn6o8atan, 6aram 4os4atna 5i6una#an untu# mn6ta!ui 8r#uran6na s#rsi asam lam8un6, untu# 5ia6nosis #arsinoma lam8un6 5an untu# control positi4 pa5a u7i alr6i #ulit. M#anism #r7a : istamin 5apat mnim8ul#an 4# 8ila 8rintra#si 5n6an rsptor, !istaminr6i# aitu rsptor %, ), 5n . Intra#si !istamin 5n6an rsptor % mn8a8#an #ontra#si pa5a otot polos usus 5an 8ron#i, mnin6#at#an prma8ilitas 9as#ulr 5an mnin6#at#an s#rsi mus#us, an6 5i!u8un6#an 5n6an pnin6#atan c'MP 5alam sl. Intra#si 5n6an rsptor % 7u6a 5apat mn8a8#an 9aso5ilatasi artri s!in66a prma8l tr!a5ap cairan 5an plasma protin, an6 mn8a8#an sm8a8, 5rmatitis 5an urti#aria. E4# ini 5i 8lo# ol! anta6onis %. Intra#si !istamin 5n6an rsptor ) 5apat mnin6#at#an s#rsi asam lam8un6 5an #cpatan #r7a 7antun6. Pro5u#si asam lam8un6 5is8a8#an pnurunan c'MP 5alam sl 5an pnin6#atan cAMP. Pnin6#atan s#rsi asam lam8un6 5apat mn8a8#an 4# tu#a# lam8un6. E4# ini 5i 8lo# ol! anta6onis ). Rsptor a5ala! rsptor !istamin an6 8aru 5itmu#an pa5a ta!un %C1 ol! Arran6 5an #a3an?#a3an, trlta# pa5a u7un6 sara4 arin6an otta# 5an 7arin6an pri4r, an6
mn6ontrol sintsis 5an plpasan !istamin, m5iator alr6i lain, pra5an6an. E4# ini 5i 8lo# ol! anta6onis Di4n!i5ramin $l ;8na5rl<,mrupa#an anti!istamin #uat an6 mmpunai 4# s5ati4 5an anti#olinr6i#,Sna3a ini 5i6una#an untu# pn6o8atan 8r8a6aia ra#si alr6i sprti pruriti#, urti#aria, #=m, 5rmatitis atopi#, r!initis, untu# antipasmo5i# ;anti#olinr6i#<, antimti# 5an o8at 8atu#. Di4n!i5ramin 5ii#at ol! plasma protin 1* ?C1,#a5ar plasma trtin66i 5icapai ) 0 7am stla! pm8rian oral,5n6an 3a#tu paro plasma C 7am. Di4n!i5ramin mrupa#an turunan tr aminoal#il an6 prtama #ali 5i6una#an s8a6ai anta6onis?%. Stu5i !u8un6an #uantitati4 turunan 5i4n!i5ramin ol! "uttr 5an ansc! mnun7u##an 8a!3a si4at lipo4ili# 5an stri# mmpn6aru!i a#ti9itas anti!istamin 5an pn6aru! si4at str# l8i! 5ominan 5i8an5in6 si4at lipo4ili#. Anti!istamin a5ala! o8at an6 5apat mn6uran6i atau mn6!ilan6#an #r7a !istamin 5alam tu8u! mlalui m#anism pn6!am8atan 8rsain6 pa5a sisi rsptor %, ), 5an . Br5asar#an !am8atan pa5a rsptor #!as, anti!istamin 5i8a6i mn7a5i #lompo# aitu anta6onis?%, anta6onis?), 5an anta6onis?. Anta6onis?% 5i6una#an untu# pn6o8atan 67ala? 67ala a#i8at ra#si alr6i. Anta6onis?) 5i6una#an untu# mn6uran6i s#rsi asam lam8un6 pa5a pn6o8atan pn5rita tu#a# lam8un6. Anta6onis? sampai s#aran6 8lum 5i6una#an untu# pn6o8atan, masi! 5alam pnlitianl8i! lan7ut5an #mun6#inan 8r6una 5alam pn6aturan sistm #ar5io9as#ular, pn6o8atan alr6i 5an #lainan mntal. Anta6onis % srin6 pula 5is8ut anti!istamin #lasi# atau anti!istamin %,a5ala! sna3a an6 5alam #a5ar rn5a! 5aGat mn6!am8at scara 8rsain6 #r7a !istamin pa5a 7arin6an an6 mn6an5un6 rsptor %. Pn66unaan mn6uran6i 67ala alr6i #arna musim atau cuaca,misalna ra5an6 slaput ln5r !i5un6, 8rsin, 6atal pa5a mata, !i5un6 5an tn66oro#an, 5an 67ala alr6i pa5a #ulit, sprti pruriti#, urti#aria, #=m, 5an 5rmatitis. Slain itu anta6onis % 7u6a 5i6una#an s8a6ai antimti#, antima8u#, antipar#inson, anti8atu#, s5ati9, antipisi#oti4 5an anastsi stmpat. Anta6onis % #uran6 4#ti4 untu# pn6o8atan asma 8ronc!ial 5an so# ana4ilati#. "lompo# ini mnim8ul#an 4# potnsial 5n6an alco!ol 5an o8at pn#an sstm sara4 pusat lain. u8un6an stru#tur 5an a#ti4itas anta6onis % a< 'u6us aril an6 8rsi4at lipo4il #mun6#inan mm8ntu# i#atan !i5ro4o8 5n6an i#atan rsptor %. 8< Scara umum untu# mncapai a#ti9itas optimal, atom pa5a N pa5a u7un6 amin trsir. c< "uartnrisasi 5ari nitro6n rantai sampin6 ti5a# slalu mn6!asil#an sna3a an6 #uran6 4#ti4. 5< Rantai al#il antara atom H 5an N mmpunai a#ti4itas anti!istamin optimal 8ila 7umla! atom $ ) 5an 7ara# antara pusat cincin aromatic 5an N ali4ati# 2 ?/ A < Factor stri# 7u6a mmpn6aru!i a#ti4itas anta6onis %
4< E4# anti!istamin a#an ma#simal 7i#a #5ua cincin aromatic pa5a stru#tur 5i4n!i5ramin ti5a# trlta# pa5a 8i5an6 an6 sama
a. Turunan tr amino al#il Rumus : Ar;Ar?$)< $?O?$)?$)?N;$<)
u8un6an stru#tur 5an a#ti4itas %. Pmasu#an 6u6us $l, Br 5an O$ pa5a posisi pa5a cincin aromatic a#an mnin6#at#an a#ti9itas 5an mnurun#an 4# sampin6. ). Pmasu#an 6u6us $ pa5a posisi p?cincin aromatic 7u6a 5apat mnin6#at#an a#ti9itas ttapi pmasu#an pa5a posisi o? a#an mn6!ilan6#an 4# anta6onis % 5an a#an mnin6#at#an a#ti4itas anti#olinr6i# . Sna3a turunan tr aminoal#il mmpunai a#ti9itas anti#olinr6i# an6 cu#up 8rma#na #arna mmpunai stru#tur mirip 5n6an tr aminoal#o!ol, suatu sna3a pm8lo# #olinr6i#.
u8un6an stru#tur anta6onis % turunan str aminoal#o!ol %. Di4n!i5ramin $l, mrupa#an anti!istamin #uat an6 mmpunai 4# s5ati9 5an anti#olonr6i# ). Dimn!i5rinat, a5ala! 6aram an6 tr8ntu# 5ari 5i4n!i5ramin 5an 1?#loroto4ilin. . "ar8ino#samin malat, mn6an5un6 satu atom $ asimtri# an6 mn6i#at ) cincin aromati#. 0. "lmastin 4umarat, mrupa#an anta6onis % #uat 5n6an masa #r7a pan7an6. 2. Pipirin!i5rinat
8. Turunan tiln5iamin Rumus umum J Ar;ArK
u8un6an stru#tur anta6onis % turunan tiln 5iamin %. Triplnamain $l, mmpunai4# anti!istamin s8an5in6 5n6an 5u4n!i5ramin 5n6an 4# sampin6 l8i! rn5a!. ). Anta=olin $l, mmpunai a#ti9itas anti!istamin l8i! rn5a! 5i8an5in6 turuan tiln5iamin lain. . M8!i5rolin na4a5isilat, stru#turna mn6an5un6 rantai sampin6 amiopropil 5alam sstm !trosi#li# #ar8olin 5an 8rsi4at #a#u.
c. Turunan al#il amin Rumus umum J Ar ;ArK<$?$)?$)?N;$<) Mrupa#an anti!istamin 5n6an in5#s trapti# cu#up 8ai# 5n6an 4# sampin6 5an to#sisitasna san6at rn5a!.
u8un6an stru#tur anta6onis % 5n6an turunan al#il amin %. Fniramin malat, mrupa#an turunan al#il amin an6 mmunai 4# anti!istamin % trn5a!. ). $TM, mrupa#an anti!istamin % an6 popular 5an 8ana# 5i6una#an 5alam s5iaan #om8inasi. . Dimtin5n malat, a#ti4 5alam 8ntu# isomr l9o. 5. Turunan pipra=in Turunan ini mmunai 4# anti!istamin s5an6 5n6an a3al #r7a lam8at 5an masa #r7ana rlati9 pan7an6
u8un6an stru#tur anta6onis % turunan pipra=in %. omo#lorsi#li=in, mmpunai spctrum #r7a luas, mrupa#an anta6onis an6 #uat tr!a5ap !istamin srta 5apat mm8lo# #r7a 8ra5#inin 5an SRS?a ). i5ro#si=in, 5apat mn#an a#ti9itas trtntu su8#orti#al sstm sara4 pusat. . O#satomi5, mrupa#an antialr6i 8aru an6 4#ti4 tr!a5ap 8r8a6ai ra#si alr!i, m#anismna mn#an pn6luaran m5iator #imia 5ari sl mast, s!in66a 5apat mn6!am8at 4#na.
. Turunan 4notia=in Slain mmpunai 4# anti!istamin, 6olon6an ini 7u6a mmpunai a#ti9itas tranLuili=r, srta 5apat mn6a5a#an potnsiasi 5n6an o8at anal6sic 5an s5ati9.
u8u6an stru#tur anta6onis % turunan 4nontia=in %. Promta=in, mrupa#an anti!istamin % 5n6an a#ti9itas cu#upan 5n6an masa #r7a pan7an6. ). Mt5ila=in . M#uita=in. Anta6onis % an6 #uat 5n6an masa #r7a pan7an6 5an 5i6una#an untu# mmpr8ai#i 67ala alr6i 0. O#somma=in, m#anismna sama sprti m#uita=in 2. Pi=oti4n !5ro6n 4umarat, srin6 5i6una#an s8a6ai pran6san6 na4su ma#an.
)< Anta6onis ) A5ala! sna3a an6 scara 8rsain6 mn6!am8at intra#si !istamin 5n6an rsptor !) s!in66a 5apat mn!am8at asam lam8un6.
M#anism #r7a J Mmunai stru#tur srupa 5n6an !istamin aitu mn6an5un6 cincin imi5a=ol, ttapi an6 mm85a#an a5ala! pan7an6 6u6us rantai sampin6na. S#rsi asam lam8un6 5ipn6aru!i ol! !istamin, 6astrin, 5an astil#olin, anta6onis ) mn6!am8at scara lan6sun6 #r7a !stamin pa5a s#rsi asam lam8un6 5an mn6!am8at #r7a potnsial !istamin pa5a s#rsi asam an6 5iran6san6 ol! 6astrin atau astil#olin, s!in66a !istamin mmpunai 4i#asi intrinsic 5an 4i#asi potnsial, s5an6 6astrin 5an atil#olin !ana mmpunai 4i#asi potnsial u8un6an stru#tur 5an a#ti9itas a. Mo5i4i#asi pa5a cincin $incin imi5a=ol 5apat mm8ntu# ) tautomr aitu J N? 5an N?. 8ntu# N? l8i! 5ominan 5an 5iprlu#an untu# a#ti9itas anta6onis ) 5an mmpunai a#ti4itas 2 #ali l8i! #uat 5aripa5a N? 8. Mo5i4i#asi pa5a rntai sampin6 Untu# a#ti9itas optimal cincin !arus trpisa! 5ari 6u6us N ol! 0 atom $ atau #i9alnna. Pmn5#an rantai 5apat mnurun#an a#ti9itas anta6onis ), s5an6#an pnam8a!an pan7an6 pa5a mtiln 5apt mnin6#at#an anta6onis ). Pn6antian % 6u6us mtiln pa5a rantai sampin6 5n6an isostri#tiotr ma#a 5apat mnin6#at#an a#ti9itas anta6onis. c. Mo5i4i#asi pa5a 6u6us N Pn66antian 6u6us amino rantai sampin6 5n6an 6u6us 6uani5in an6 8rsi4at 8asa #uat ma#a a#an mn6!asil#an 4# anta6onis ) lma! 5an masi! 8rsi4at parsial a6onis. Pn66antian 6u6us 6uani5in an6 8rmuatan positi4 5n6an 6u6us tiorura an6 ti5a# 8rmuatan atau ti5a# trionisasi pa5a p tu8u! 5an 8rsi4at polar srta mai! mm8ntu# i#atan !5ro6n ma#a a#an mn6!ilan6#an 4# a6onis 5an mm8ri#an 4# anta6onis !) %** l8i! #uat 5i8an5in6 N?. Bri#ut a5ala! ma#ro rut o8at 8rpntrasi # 5alam #ulit 8srta pn6o8atanna ;Barr,%C1<
Permukaan
Obat larut, berdifusi dan lepas dari
Transpi5rmal
tratum Korneum !iable
Pengobatan
Rute Penetrasi
Ba ian "ulit
Parsi/difusi
basis
Transa apn5a6al
stratum korneum 'er$adi parsi/difusi di !iable epidermis
"pidermis Airkulasi #ermis enda es
%nit Pilo&eba&eus Per Parsi inda(an / difusike disirkulasi dermis Kelen ar "krin
1. Repelan 2. Anmikroba/anf 3. 1. 4. 2.
ungi Kosmek "molien Pelindung Kulit Keratosis 1. #epilatori 2. Anprespiran 3. ")folien 4. Anbiok/ Anfungi
1. 2. 3. 4. +. 1. 2.
Anin*amasi Anestesi Anpruris An(istamin P%!A PP' Pat&( -itrogliserin
Di4n!i5ramin an6 mrupa#an o8at anti!istamin 5itu7u#an untu# 8#r7a 5i 5rmis. Di4n!i5ramin an6 5i8uat 8rsi4at mina# 5alam air, s!in66a #an5un6an airna 8ana#. Untu# itu m#anismna a5ala! intraslulr ;mnm8us sl<. "ti#a #rim 5iols#an pa5a #ulit, ma#a a#an mn8a8#an cornost s3llin6 s!in66a o8atna a#an mu5a! mnm8s cornost 5an sampai # 5rmis s!in66a mnim8ul#an 4#.
).0. Prsaratan Mutu S5iaan Farmasi S5iaan !arus mmnu!i prsaratan mutu an6 stara 5n6an #tntuan USP 5an mmpr!ati#an pn5a4taran #ritria o8at?o8at 7a5i Dpartmn "s!atan RI. %. Aman Aman mrupa#an sala! satu prsaratan mutu suatu s5iaan an6 ti5a# to#si# 5an ti5a# tr#ontaminasi atau 5apat 5iarti#an s5iaan an6 #ita 8uat !arus aman s5iaan 4isiolo6is maupun psi#olo6is 5an 5apat mminimalisir suatu 4# sampin6 !in66a ti5a# l8i! to#si# 8ai# 5ari 8a!an a#ti4 maupun 8a!an tam8a!an an6 8lum 5i4ormulasi. Ba!an s5iaan 4armasi mrupa#an suatu sna3a #imia am6 mmpunai #ara#tristi# 4isi#a, #imia an6
mmpunai
#ara#tristi#
4isi#a,
#imia
an6 8r!u8un6an
5n6an
4#
4arma#olo6is.Pru8a!an s5i#it sa7a pa5a #ara#tristi# trs8ut, 5apat mn8a8#an pru8a!an 4arma#o#inti# suatu sna3a. Suatu s5iaan 5apat 5i#ata#an aman 8ila #a5ar 8a!an a#ti4 5alam 8atas an6 5ittap#an. ). E4#ti4 E4#ti4 5apat 5iarti#an s8a6ai 5alam 7umla! #cil mmpunai 4# an6 optimal. -umla! atau 5osis pma#aian s#ali pa#ai, s!ari 5an slama pn6o8atan ;% #urun 3a#tu< !arus mampu untu# mncapai rsptor 5an mmili#i 4# an6 5i#!n5a#i
S5iaan 4#ti4 a5ala! s5iaan 8ila 5i6una#an mnurut aturan an6 5isaran#an 5n6an aturan pa#ai mn6!asil#an 4# 4arma#olo6i an6 optimal untu# tiap tiap 8ntu# s5iaan 5n6an 4# sampin6 an6 minimal ;U! "##$ p.34< . Sta8ilitas Fisi#a Si4at si4at 4isi#a sprti or6anolptis, #sra6aman, #larutan 5an 9is#ositas ti5a# 8ru8a! ;U! "##$ p.1%&3< B- % 6>m&. 0. Sta8ilitas "imia Scara #imia inrt s!in66a ti5a# mnim8ul#an pru8a!an 3arna, p, 5an 8ntu# s5iaan ;U! ""## ' 1%&3< 2. Sta8ilitas Mi#ro8iolo6i Ti5a# 5itmu#an prtum8u!an mi#roor6anism slama 3a#tu 5ar. -i#a mn6an5un6 prsr9ati4 !arus ttap 4#ti4 slama 3a#tu 5ar Mi#roor6anism an6 ti5a# 8ol! 5itmu#an pa5a s5iaan : almonella spp$ . )oli$ ntrobacter spp.$ !. aeruginosa$ )lostridium spp.$ )andida albicans ; *achman$ p 4+,<. Ti5a# 5itmu#an
prtum8u!an
mi#roor6anism
slama
3a#tu
5ar.
Mi#roor6anism an6 ti5a# 8ol! 5itmu#an pa5a s5iaan : almonella spp.J .coli nterobacter spp. !.aureginosa )lostridium spp. )andida albicans /. Sta8ilitas To#si#olo6i Pa5a pnimpanan maupun pma#aian ti5a# 8ol! a5a #nai#an to#sisitas ;U! ""##$ p.1%&3< . Sta8ilitas Farma#olo6i Slama pnimpanan 5an pma#aian 4# traputi#na !arus ttap sama ;U! "##$ p. 1%&3<. 1. Dapat Ditrima Mmpunai stti#a, pnampilan, 8ntu# an6 8ai# srta mnari# s!in66a mncipta#an rasa naman pa5a saat pn66unaan ; USP HII, p. %0/ %0<
III& STUDI PRAFORMULASI BAHAN AKTIF 'abel 1, asil tudi Pustaka a(an Akf
NO.
Ba!an A#ti4
%. A=lastin !i5ro#lori5a
E4# Utama
E4#
S8a6ai
Sampin6 # Fisi# # "imia Iritasi #ulit, &arut 5lm 0* 5osis
anti!isamin
!% mn8a8#
8lo#r.
an
5i6una#an
#mra!an
scara
topi#al
untu#
trapi
r!initis
5an
#on7n6ti9itis ;martin5al, ). Astmi=ol
"ara#tristi
2/1< S8a6ai s5asi
"ara#tristi
air, 5!i5rat 8ra5a
#ulit al#o!ol 5an 5isistmi# 5i#loromta 7i#a na ;martin5al, p 2/1<
scara intranasal. ;martin5al, p 2/1<
p
non? Iritasi #ulit, Sr8u#
mn8a8# puti!, "larutan: anti!istamin, an #ulit ti5a# larut ti5a# mmili#i #mra!an, air, larut 4# s5ati4 5an 6atal 6atal. 5alam antimus#arini#. al#o!ol, 5i6una#an untu# mu5a! larut r!initis, 5alam mtil
5i8ri
Si4at lain
urti#aria. Mta8olit 5ari
al#o!ol 5an a#ti4
5i#loromta
astmi=ol
na ;martin5al,
5i6una#an s8a6ai
%?
p 2/<
. Dip!n!i5ra
8lo#r ;marti5l,p 2/< S8a6ai
min 0. Broma=in
anti!istamin S8a6ai
Iritasi #ulit, "larutan:
5roc!lori5
ant!i!istamin
mn8a8#
Nama
5an
an
antimus#arini#
#mra!an
lain
8romo5ip!n !i5ramin !i5ro#lori5a
5n6an
#ulit air;%:%<,
4#
5i6una#an untu#
Analsis o4 Dru6s
5alam al#o!ol5an
s5ati4. Biasana
an5
Poisons<
Prparasina ti5a#
8ol!
trlalu
lama
#arna 8auna 5apat
#loro4rom;%
mn8a8#an
:)<, %:2**
pin6san ;martin5al, p
5alam tr,
mn6atasi 8atu# 5an 5mam ;martin5al,
larut 5alam
p#a 1,/ ;$lar#s
2/C<
%:% isopropil
p
al#o!ol,
2/C<
ti5a#
larut
5alam prtolum ;martin5al, 2
Di4n!i5rami
S8a6ai
n $l
ant!i!istamin
Iritasi #ulit, ruam?ruam,
p 2/C< Pmrian:
p 0? /
Dip!n!5ram
puti! ti5a#
pa5a 2
in
6atal?6atal, 8r8au, rasa larutan air. ;martin5al, T%>) ),0? antimus#arini#. pait, 5isrtai p 2< C, 7am 5i6una#an untu# rasa t8al A8sor8sin "larutan : mn6atsi 67ala a Mu5a! larut alr6i trmasu# 5ipn6aru!i 5alam air, urti#aria 5an ol! 4irst? 5alam an6io5ma, pass tanol r!initis 5an mta8olism ;C2
mn6!am8at sito#rom P02* ison=im $(P)D/ an6 i#ut 8rtan66un6 7a3a8 atas mta8olism 88rapa o8at 8ta 8loc#rs
#ulit pruritus.
san6at su#ar )C%,1)
trmasu#
7u6a 5i6una#an
larut 5alam
mtoprolol 5an
s8a6ai
tr P, a6a#
antimti#
su#ar larut
9nla4ain
5alam
5alam
pn6o8atan
aston P.
anti5prsan. ;martin5al, p
mual munta!. ;martin5al,
;martin5al, p 2<
2<
5an
"larutan &arut %:%
p
5alam air,
2<
%:) 5alam t!anol, %:2* aston, %:) #loro4orm ;$lar#s Analsis o4 Dru6s an5
/
Dipnn5ram
S8a6ai
in Toclas
anti!istamin
sr8u#
aitu 8lo#r? )
!alus puti!,
rsptor
ti5a#
;martin5al, 2/<
Iritasi #ulit,
Poisons< Pmrian:
p
8r8au, rasa pait 5ii#uti rasa t8al. "larutan : su#ar larut 5alam air, mu5a! larut 5alam tanol ;C/
p .%?./ ;8rit!is p!ramacopo ia, p %CC<
;< &arut 5alam %:) tanol, %:) #loro4orm, larut 5alam 8n=n ;$lar#s Analsis o4 Dru6s an5 Poisons<
Ba!an a#ti4 an6 trpili! aitu Di)henhidramin Hidroklorida In5i#asi trapti# an6 5iin6in#an aitu mn6atasi 6atal?6atal pa5a #ulit, 8ian6 #rin6at, 6i6itan sran66a, a. Alasan pmili!an 8a!an a#ti4 5ip!n!i5ramin !i5o#lori5a Ba!an a#ti4 an6 5i6una#an a5ala! 5i4n!i5ramin i5ro#lori5a 5n6an alasan s8a6ai 8ri#ut: 1. D!ip!n!i5ramin
!i5ro#lori5a
mmili#i
in5i#asi
an6
ssuai
s8a6ai
ant!i!istamin 8lo#r !%?rsptor ;mn6atasi 6atal?6atal pa5a #ulit, 8ian6 #rin6at, 6i6itan sran66a< 5i 8an5in6#an 5n6an anti!istamin lainna. Ant!i!istamin laina aitu: Astmi=ol ti5a# 5apat 5i6una#an #arna mta8olit a#ti4na aitu norastmi=ol s8a6ai 8lo#r %?rsptor. Broma=in !i5ro#lori5a s8a6ai ant!i!istamin untu# 8atu# 5an 5mam Dip!n5ramin toclas turunan 5ari 5!ip!n!i5ramin an6 mn6!am8at rsptor ) 8lo#r ). E4# sampin6 an6 5itim8ul#an 5ari 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a palin6 #cil 5i8an5in6 6olon6an 5i4n!i5ramin lainna aitu !ana snsitisasi an6 !ana 5ialami ol! pasin an6 mmili#i tin6#at #snsiti4itasan #ulit an6 tin66i tr!a5ap 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a. 3. Di4n!i5ramin !i5ro#lori5a mmili#i 4# traputi# an6 l8i! potn tr!a5ap anti alr6i 5i8an5in6#an 6olon6an 5i4n!i5ramin an6 lain #arna mmpunai a#ti4itas anti alr6i an6 l8i! 8ana# 5i8an5in6 6olon6an ant!i!istamin laina 8. Tar6t or6an an6 5itu7u
Di4n!i5ramin !i5ro#lori5a 8#r7a s8a6ai anti!istamin ;% 8loc#r< s!in66a =at ini a#an 8#r7a pa5a rsptor % an6 a5a 5i #ulit. Ol! #arna itu, or6an an6 5itu7u untu# s5iaan ini a5ala! 5rmis 5imana sl mast 5an rsptor % a5a 5i 5rmis #ulit. c. Tu7uan trapi: lo#al 5. Bntu# s5iaan an6 5ipili! : #rim ;tip o>3< . Alasan: ? #larutan 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a palin6 8sar 5alam air s!in66a s5iaan an6 5ipili! a5ala! #rim an6 8rtip o>3, 5imana tr5iri 5ari s8a6ian 8sar air. ? 5ipili! #rim #arna slain tr5iri 5ari air an6 mrupa#an 4as luar, 7u6a tr5iri 5ari 4as mina# an6 8r4un6si s8a6ai o#lusi4 #arna a#an mnutupi #ulit 5an mn6!am8at air untu# mn6uap, mm8uat sl pi5rmis mluna# s!in66a o8at 5apat masu# # 5alam !in66a mnm8us pi5rmis 5an mncapai or6an tar6t aitu rsptor !istamin an6 a5a 5i 5rmis. ? #rim mmili#i 9is#ositas an6 ti5a# trlalu #ntal 5an 8ntu#na pun ti5a# trlalu #ras 5an pa5at sprti salp,s!in66a #rim l8i! mu5a! 5iols#an 5an mmili#i 5aa s8ar an6 l8i! 8ai#. al ini mn8a8#an o8at trs8ar l8i! mrata pa5a prmu#aan #ulit. ? s5iaan #rim l8i! 8ana# 5i6una#an s!in66a a#an l8i! 4amiliar 5n6an masara#at. ? s5iaan #rim mmili#i si4at s8a6ai mollint 5i8an5in6 5n6an 6l 5an salp 4. Dosis 5an pr!itun6anna Ta#aran >5osis =at a#ti4
Diam8il 5ari pusta#a: 10 an>58oo# o4 P!armacutical Manu4acturin6 Formulation: Smisoli5 Pro5uct ;!al 2/<
Salp 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a 5an +inc astat mn6an5un6 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a % 5an =inc astat *,% untu# 4ormulasi #stra 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a ) 5an =inc astat *,%. 20 Martin5al T! $omplt Dru6 R4rnc / t! E5ition ;!al 2?21< Pa5a s5iaan topi#al 8iasana mn6an5un6 %?) < Intrnational -ournal o4 D9lopmnt o4 N3 Topical Dip!n!5ramin 5roc!lori5a: In @itro Prliminar Stu5is 8 @anna Sanna, t al. Pn66unaan 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a untu# topi#al s8a6ai antialr6i 5n6an #onsntrasi s8sar ). S!in66a 5ipa#ai #onsntrasi 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a s8sar %.
Pr!itun6an 5an alasan 8o8ot tiap #masan Dalam s#ali pa#ai #rim #uran6 l8i! 5i6una#an )**?**m6 Dalam s!ari 5i6una#an #ali s!ari,7a5i 5alam s!ari 5i8utu!#an )**m6?**m6 /**m6?C**m6 )**m6?**m6 0 1**m6?%)**m6 -i#a pma#aianna 5alam ) min66u 5i8utu!#an #rim s8ana# /**m6?%)**m6 %0 !ari 10**m6?%/1**m6 Dipili! pn66unaan #rim 0 s!ari, s!in66a 5i8uat #rim )* 6 5alam tiap #masan.
I& EALUASI PRODUK REFEREN
Benadr*l + ,ream "omposisi : Di4n!i5ramin !i5ro#lori5a ) 8>8,al#o!ol, para8n, politiln
6li#ol,air, In5i#asi
sran66a,tr8a#ar sinar mata!ari rin6an,poison i9 , atau iritasi #ulit rin6an . "ontrain5i#asi : cacar, campa#, #ulit trlu#a,ara #ulit an6 luas. Dosis : ols#an pa5a #ulit an6 sa#it #ali s!ari "masan : * 6ram
: 4#ti4 untu# mn6o8ati 6atal #ulit #arna ra#si alr6i, 6i6itan
;!ttp:>>333.8na5rl.ca>topical?rli4?m5icin>itc!?cram<
-aladr* krim .)fi/er0 : Di4n!ir5amin !i5ro#lori5a %,#alamin 1 "omposisi : Mn6atasi 6atal?6atal 5is8a8#an 6i6itan In5i#asi
sran66a,8ian6
#rin6at, alat #osmti# atau iritasi lainna Dosis : Ols#an ?0 #ali s!ari pa5a 8a6ian #ulit an6 sa#it "masan : %%2ml
;ISO In5onsia 9ol 02,!al 1%<
An(i i(-h -ream .Difenhidramin H,l1 /ink a'e(a(0 -ream GNoP!arm $o., &t5.Q
"omposisi
: Di4n!i5ramin $l ), =in# astat *.%, #ar8omr C0*, ctl
alco!ol, 6lisrin, 6lisril monostarat, para4in,mtilpara8n, miristoil>palmitoil oostarami5>
arac!ami5
MEA,
PE'?%2
6lisril
starat,
asam
starat,propilpara8n, aLua5st. In5i#asi : Mn6uran6i 6atal 5an rasa s a#it an6 5 is8a8#an 6i6itan
sran66a, iritasi #ulit rin6an 5an ruam a#i8at alr6i tanaman 8racun sprti oa#. "ontrain5i#asi : Ti5a# 8ol! 5i6una#an untu# pn5rita cacar air atau campa#, ti5a# 8ol! 5i6una#an 5is#itar mulut, pa5a 5ara! an6 luas 5ari tu8u! an6 mn6alami poison i9, #ulit tr8a#ar sinar mata!ari,#ulit rusa#, #ulit mlpu! 8rair.
"masan
: %** 6ram
;!ttp:>>5ailm5.nlm.ni!.6o9<
,alame "omposisi In5i#asi
: Di4n!i5ramin $& %, calamin 1, #am4r *,%, al#o!ol ) : Mn6o8ati 6an66uan pa5a #ulit #arna tri# mata!ari, 8ian6
#rin6at, 6atal #arna 6i6itan sran66a,pma#aian #osmti#a,alr6i 5an 6an66uan
#cil lain pa5a #ulit. Dosis : Ols#an pa5a prmu#aan #ulit an6 8rsi! 5an #rin6 ?0 #ali
s!ari : 8otol %** ml "masan ;ISO 9ol 02, !al 1%< ,alare2 "omposisi : 5i4n!i5ramin $& %,calamin 1,#am4r *,% In5i#asi : alr6i #ulit,8ian6 #rin6at ;ISO 9ol 02, !al 1%<
,aladin Lo(ion "omposisi : Di4n!i5ramin $l ), $alamin 2, +inc O5 %*, 'lisrin %*,
5an c!ampora L.s : Mn6o8ati rasa 6atal #arna 8ian6 #rin6at, u5ara panas, 6i6itan
In5i#asi
sran66a. Dosis :Ols#an pa5a 5ara! an6 tr#na alr6i atau 6atal 6atal s!ari. "masan : &otion /* ml ;ISO 9ol 02, !al 1%<
& S3'3nan Form3la dan Kom)o'i'i Bahan *an4 Diren-anakan R> Di4n!i5ramin $l *,0 6 Nipa6in *,**) 6 Nipasol *,**) 6 Propiln 6li#ol %,C 6 ALua rosa *,0 ml asam starat ), 6 $ra al8a *,/ 6 @aslin al8a %,0/ 6 TEA *,) 6 ALua5s %),2 ml
No. % 0 2 / 1 C %* %%
Ba!an Di4n!i5ramin $l Nipa6in Nipasol Propiln 6li#ol ALua rosa Asam starat $ra al8a
Fun6si Ba!an a#ti4 Pn6a3t Pn6a3t Plarut $ori6n o5oris Emulsi4in6 a6nt Mnin6#at#an
-umla! ;< ) *,% *,% C,2 ) %,/2 %,1
S#ala )* 6 *,0 6 *,**) 6 *,**) 6 %,C 6 *,0 ml ), 6 *,/ 6
@aslin al8a TEA ALua5st
#onsistnsi #rim Emolint Emulsi4in6 a6nt plarut
, %,2 /),2
%,0/ 6 *,) 6 %),2 ml
Stan5ar
9anis!in6
-umla! 5alam
cram Asam starat $ra al8i @aslin al8i TEA Propiln 6li#ol aLua5st PERHITUNGAN 5
Difenhidramin H,l
%** 6 ;6< %2 ) 1 %,2 1 /2,2
5ua #ali
Ni)a4in
Ni)a'ol
Pro)ilen 4likol
A63a ro'ae
,era al7a
a'elin al7a
TEA
A63ade'
I& !eni' dan Bahan Tam7ahan dalam Form3la a& A'am S(eara( .HPE1 89:0 Pmrian :=at pa5at, #ras mn6#ilat, mnun7u##an susunan !a8lur puti! atau
#unin6 pucat, mirip lma# lilin. Titi# &8ur
:/C?*
"larutan
: &arut 5alam 8n=na, #ar8on ttra#lori5a, #loro4orm 5an tr, larut
Pn66unaan
5alam t!anol, !#sana 5an propiln 6li#ol, ta# larut air. : Emulsi4in6 a6ntJ solu8ili=in6 a6ntJ asam starat 5n6an #onsntrasi %?
)* 5i6una#an untu# salp 5an #rim, In#ompati8ilitas: Asam starat ti5a# #ompati8l 5n6an #8ana#an lo6am !i5ro#si5a 5an mun6#in #ompati8l 5n6an 8asa, r5u#tor, 5an o#si5ator. 7& ,era Al7a .HPE1 ::90 Pmrian : ti5a# 8rasa, puti! atau a6a# #unin6, 8rupa 8utiran !alus, rasana
Titi# l8ur
!ampir sama 5n6an cra 4la9a tapi intnsitasna l8i! rn5a!. : /%?/2o$
"larutan
: &arut 5alam #loro4orm, tr, mina#, mina# 9olatil, 5an #ar8on 5isul4i5a !an6atJ s5i#it larut 5alam tanol ;C2<, pra#tis ti5a# larut 5alam
air. Pn66unaan : untu# mnin6#at#an #onsistnsi #rim 5an salp. In#ompati8ilitas : in#ompati8l 5n6an o#si5ator. -& a'elin al73m .FI III1 8;;0 Pmrian : massa luna#, ln6#t, 8nin6, puti! J si4at ini ttap stla! =at 5il8ur#an 5an 5i8iar#an !in66a 5in6in tanpa 5ia5u#. Br4luororsnsi lma!, 7u6a 7i#a 5icair#an J ti5a# 8r8au J !ampir ti5a# 8rasa. : pra#tis ti5a# larut 5alam air 5an tanol ;C2< p J larut 5alam #loro4orm
"larutan
p, 5alam tr p 5an 5alam tr mina# tana! p, larutan #a5an6?#a5an6 8rpotnsi lma!. Titi# l8ur : 1?/*o$ Pn66unaan : molint #rim topi#al ;%*?*<, ointmnt topi#al ;sampai %**<. d& TEA .HPE1 :<%0 HO
OH
N HO
trit!anolamin
Pmrian
: 8rsi!, a6a# 8r3arna ##unin6an, tr5iri 5ari ),)K,)?nitrilotrit!anol ),)K?imino8ist!anol
;5it!anolamin<
5an
s5i#it
)?aminortanol
;monot!anolamin<. : &arut 5alam aston, #ar8onttra#lori5a, mt!anol, 5an air. &arut 5alam )0
"larutan
8a6ian 8n=n 5an / 8a6ian tiltr. Pn66unaan : mulsi4in6 a6nt ; )?0 9>9<. p : %*.2 ;*.% N solution< titi# l8ur : )*?)% o$ In#ompati8ilitas : asam minral mm8ntu# "ristal 6aram 5an str. Dn6an asam lma# tin66i a#an mm8ntu# 6aram an6 larut 5alam air. Bra#si 5n6an tm8a6a mm8ntu# #ompl#s 6aram. e& Pro)ilen Glikol .HPE1 <9"0 Sinonim:%,)?propan5iol, propan? %,)?5iol, mt!l 6lcol, mt!l t!ln 6lcol, %,)? 5i!i5ropropan. Rumus stru#tur :
H
H
H
H
C
C
C
H
OH
H
OH
Pmrian
: ti5a# 8r3arna, #ntal, pra#tis ti5a# 8r8au, rasa manis, rasa s5i#it
Titi# l8ur "larutan
ta7am mnrupai 6lisrin. : CC $ : &arut 5alam air, aston, al#o!ol, 6lcrin, 5an #loro4orm, larut 5alam tr 5n6an pr8an5in6an %: /, ti5a# larut 5n6an mina# minral, 5n6an
Pn66unaan
4i5 oil, ttapi 5apat 8rcampur 5n6an 88rapa mina# ssnsial. : Propiln6li#ol 8r4un6si s8a6ai #osol9n 5apat mnin6#at#an #larutan 8a!an o8at. S!in66a mnin6#at#an pntrasina mlalui mm8ran #ulit untu# mncapai tmpat a#sina. Pn66unaan untu# s5iaan topical %2,
untu# s5iaan smisoli5a %2?* In#ompati8ilitas : in#ompati8l 5n6an ra6n o#si5ator sprti #alium prman6anat. f&
A63ade'(
Pmrian
: cairan 7rni!, ti5a# 8r3arna, ti5a# 8r8au, ti5a# 8rasa.
4& Ni)a4in .FI III1 ;:=1 HPE %%"0 $11O ;BM : %2),%2< Pmrian : sr8u# !a8lur !alus J puti! J !ampir ti5a# 8r8au J ti5a# mmpunai
"larutan
rasa J #mu5ian a6a# mm8a#ar 5ii#uti rasa t8al. : larut 5alam 0** 8a6ian airJ ) 8a6ian tanolJ ,2 8a6ian tanol ;C2
#acan6J 5an 2 8a6ian propiln 6li#ol. B: %,2) 6>cm "onsntrasi : *,*)?*, Pn66unaan : =at pn6a3t. In#ompati8ilitas : a#ti9itas antimi#ro8a nipasol a#an 8r#uran6 5n6an a5ana sur4a#tan nonioni#. Propiln 6li#ol a#an mmili#i 4# potnsiasi antimi#ro8a 5ari para8n saaat 5i6una#an sur4a#tan nonionic. In#ompati8ilitas 5n6an 8ntonit, ma6nsium trisili#at, tal#, tra6a#an, natrium al6inat, mina# snsial, sor8itol, 5an atropin. Bra#si 5n6an 8r8a6ai 6ula 5an 6ula al#o!ol h& Ni)a'ol . HPE1 <980 $%*%)O ;BM : %1*,)%< Pmrian : sr8u# !a8lur puti! J ti5a# 8r8au J ti5a# 8rasa. "larutan : san6at larut 5alam aston 5an tr, larut 5alam %,% 8a6ian tanol C2J 2,/ 8a6ian tanol 2*J )2* 8a6ian 6lisrinJ * 8a6ian mina# minralJ * 8a6ian mina# #acan6J ,C 8a6ian propiln 6li#olJ %%* 8a6ian propiln 6li#ol 2*J 5an )2** 8a6ian air. B: %,*1 6>cm pa5a )** $ "onsntrasi : *,*%?*,/ Pn66unaan : =at pn6a3t.
In#ompati8ilitas : a#ti9itas antimi#ro8a nipasol a#an 8r#uran6 5n6an a5ana sur4a#tan nonionic. Ma6nsium alumunium sili#at, ma6nsium trisili#at mn6a8sor8si nipasol s!in66a #an mn6uran6i 4i#asi pn6a3tna. Nipasol a#an ti5a# 8r3arna 5n6an a5ana 8si 5an a#an tr!i5rolisis ol! 8asa lma! 5an asam #uat. II&METODE Alat:
%. ). . 0. 2. /. .
Mortir Stampr Tim8an6an analiti# Ba#r 6lass 'las u#ur Batan6 pn6a5u# Su5ip
Ba!an: %.Di4n!i5ramin $l ). Asam as#or8at .Nipa6in 0.Nipasol 2. Propiln 6li#ol /. ALua rosa .@anis!in6 #rim 8as @anis!in6 #rim 8as Jan6 tr5iri 5ari 1.asam starat C.$ra al8i %*. @aslin al8i %%. TEA %). Propiln 6li#ol %. ALua5s
,ara Ker>a
Fas Mina# $ra al8i )6ram, 9aslin al8i 1 6ram , Asam starat %2 Dimasu##an #5alam ca3an, 5il8ur 5iatas 3atr 8at! su!u * o$
Masa an6 ml8ur ;ll!an< ;%<
Fas Air Nipa6in *,**0 6
Nipasol *,**) 6
dilarutkan dalam ,2 ml
dilarutkan dalam
propilen glikol
propilen glikol
5a0&arutan nipa6in 5an propiln 6li#ol
,2 ml
5b0&arutan nipasol 5an propiln 6li#ol
;a< Dan ;8< 5icampur, 5ia5u# a5 larut 5an !omo6n
*.)Cml TEA %.2) 6 propiln6li#ol
$ampuran !omo6n
Ditam8a! air panas su!u 5iatas *O$
$ampuran II
Di4n!i5ramin $l *.06, Asam as#or8at *.)6
$ampuran II
Di6rus 5alam mortir !an6at a5 !alus air a5 larut
$ampuran 5ia5u# a5 !omo6n $ampuran III
Pm8uatan "rim $ampuran I ;Fas Mina#<
$ampuran III ;Fas Air<
$ampuran no % 5an no. ) 5alam mortir !an6at, a5u#
"rim 7a5i
E9aluasi S5ian "rim %. U7i or6anolptis
Pn6amatan or6anolptis mliputi 3arna, 8au, 5an 8ntu# s5iaan. E9aluasi prtama an6 5ila#u#an a5ala! mn6amati 3arna, 8au 5an 8ntu# s5iaan 2. U7i p s5iaan ;-u3ita, )*%<
Dila#u#an 5n6an mmasu#an #rtas in5icator p mtr # 5alam s5iaan lalu mm8an5in6#an 5n6an p 3arna stan5ar an6 a5a, s!in66a 5i5apat nilai p /?/,2. 3. U7i @is#ositas #rim ;S!o9ana,)*%<
4. U7i 5aa s8ar ;S!o9ana, )*%<, mn66una#an E#stnsiomtr.
2. U7i Daa &#at ;S!o9ana, )*%<
6. U7i tip mulsi ;S!o9ana, )*%<.
. U7i sta8ilitas s5iaan
U7i sta8ilitas s5iaan 5apat 5ili!at 8r5asar#an a5a atau ti5a#na 4lo#ulasi, cramin6, 5an coalscnt. Pn6u7ian ini 5ila#u#an slama % min66u 5n6an mnimpan s5iaan #rim pa5a 3a5a!na. "mu5ian 5iamati slama % min66u apaa#a! tr7a5i pru8a!an atau ti5a#. Misalna trpisa!na 4as mina# 5n6an 4as air, mn6n5apna 8a!an?8a!an 5i 8a6ian 8a3a!.
III& Ha'il Per-o7aan
No
Mto5 U7i
Spsi4i#asi an6 5irncana#an
asil prco8aan
%
U7i Or6anolptis
).
U7i @is#ositas
Warna : puti! Aroma : ma3ar Bntu# s5iaan : #rimtip o>3 2 %2* Dpas
Warna : puti! Aroma : ma3ar Bntu# s5iaan : #rimtip o>3 %* Dpas
0.
2.
U-i p U7i tip #rim
*,2 -i#a s5iaan larut air, ma#a
S5iaan an6 5i8uat 5apat larut
5is8ut #rim tip o>3 -i#a s5iaan ti5a# larut air, ma#a
air, ma#a 5is8ut larut air
5is8ut #rim tip 3>o Daa s8ar 8ai# mmili#i
U7i 5aa s8ar
/, 2 cm 5n6an 88an 2* 6
5iamtr antara 2? cm
Pr!itun6an Daa s8ar B8an 2 6 mmili#i 5iamtr
2,)2 cm
B8an %* 6 mmili#i 5iamtr
B8an )* 6 mmili#i 5iamtr
B8an 0* 6 mmili# 5iamtr B8an 2* 6 mmili#i 5iamtr
2,C2 cm /, %2 cm /,2 cm
/,2 cm
'RAFI"
#a7a sebar 5&m0
?& Pem7aha'an
eban 5g0
Pa5a pra#ti#um #ali ini a#an 5i8uat s5iaan anti!istamin #!ususna untu# mn6atasi 67ala alr6i mliputi urti#aria 5an an6io5ma, r!initis 5an #on7un6ti9itis, 5an 6an66uan #ulit pruritus. Ba!an a#ti4 an6 5i6una#an untu# s5iaan #ami a5ala! 5i4n!i5ramin !i5o#lori5a. Dip!n!i5ramin !i5ro#lori5a mmili#i in5i#asi an6 ssuai s8a6ai ant!i!istamin 8lo#r !%? rsptor ;mn6atasi 6atal?6atal pa5a #ulit, 8ian6 #rin6at, 6i6itan sran66a< 5i 8an5in6#an 5n6an anti!istamin lainna. Ant!i!istamin laina sprti astmi=ol ti5a# 5apat 5i6una#an #arna mta8olit a#ti4na aitu norastmi=ol s8a6ai 8lo#r rsptor %, Broma=in !i5ro#lori5a s8a6ai
ant!i!istamin
untu#
8atu#
5an
5mam, 5ip!n5ramin toclas
turunan
5ari
5!ip!n!i5ramin an6 mn6!am8at rsptor ) 8lo#r. Slain itu 4# sampin6 an6 5itim8ul#an 5ari 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a palin6 #cil 5i8an5in6 6olon6an 5i4n!i5ramin lainna aitu !ana snsitisasi an6 !ana 5ialami ol! pasin an6 mmili#i tin6#at #snsiti4itasan #ulit an6 tin66i tr!a5ap 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a, 5an 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a mmili#i 4# traputi# an6 l8i! potn tr!a5ap anti alr6i 5i8an5in6#an 6olon6an 5i4n!i5ramin an6 lain #arna mmpunai a#ti4itas anti alr6i an6 l8i! 8ana# 5i8an5in6 6olon6an ant!i!istamin laina. Di4n!i5ramin mrupa#an anta6onis rsptor %. Blo#a5 rsptor ol! anta6onis % a#an mn6!am8at tri#atna !istamin pa5a rsptor s!in66a mn6!am8at 5ampa# a#i8at !istamin, misalna #ontra#si otot polos 5an pnin6#atan prma8ilitas pm8ulu! 5ara!. S5iaan an6 #ami pili! a5ala! #rim tip o>3. Dipili! 8ntu# s5iaan #rim tip o>3 #arna #larutan 5i4n!i5ramin !i5ro#lori5a palin6 8sar 5alam air. Slain #arna itu, #rim o>3 tr5iri 5ari air an6 mrupa#an 4as luar 5an mina# an6 mrupa#an 4as 5alam s!in66a 4aas air trs8ut a#an mn6!i5rasi #ulit an6 a#an mm8uat #ornosit an6 a5a 5i 5alam stratum #ornum a#an selling s!in66a a#an tr8ntu# pori?pori an6 mmu5a!#an o8at untu# mnm8us stratum #ornum 5an mnu7u sl tar6t aitu 5i 5rmis. Dari s6i aspta8ilitas, #rim mmili#i 9is#ositas an6 ti5a# trlalu #ntal 5an 8ntu#na pun ti5a# trlalu #ras 5an pa5at sprti salp, s!in66a #rim l8i! mu5a! 5iols#an 5an mmili#i 5aa s8ar an6 l8i! 8ai#. al ini mn8a8#an o8at trs8ar l8i! mrata pa5a prmu#aan #ulit. Di8an5in6#an 5n6an 6l, s5iaan #rim mmili#i si4at s8a6ai mollint s5an6#an 6l ti5a#. S5iaan #rim 5i4n!i5ramin mn66una#an 8asis 9anis!in6 cram an6 mn6an5un6 4as air antara lain TEA 5an propiln 6li#ol srta 8a!an pn6a3t aitu, nipa6in 5an nipasol. TEA 8r4un6si s8a6ai mulsi4in6 a6nt, propiln6li#ol s8a6ai plarut nipa6in 5an nipasol #arna #larutan nipa6in 5an nipasol 5i 5alam propiln6li#ol l8i! 8ai# 5i8an5in6 air, 5imana pr8an5in6an #larutan nipa6in 5alam propiln6li#ol %:2 s5an6#an 5alam air %:0** 5an pr8an5in6an nipasol 5alam propiln6li#ol %:,C s5an6#an 5alam air %:)***. Pn66unaan 8a!an pn6a3t nipa6in 5an nipasol, scara #om8inasi untu# mnin6#at#an a#ti9itas antimi#ro8a an6 mmpunai spctrum anti8a#tri an6 luas 5alam ran6 p 0?1 5an a#an mnurun 4i#asina saat p l8i! 5ari 1 #arna 7i#a 5i6una#an scara tun66al 5aa antimi#ro8ana l8i! #cil. Pa5a 4ormula ini ti5a# mn66una#an asam 8n=oat 5an natrium 8n=oat 5i#arna#an pna ti5a# coco# 5n6an p #ulit aitu asam 8n=oat mmili#i p ),2? 0,2 5annatrium 8n=oat mmili#i p )?2. Fas mina# an6 5i6una#an aitu , cra al8i, 9aslin al8i, 5an asam starat.$ra al8i 8r4un6si s8a6ai pnin6#at #onsistnsi #rim, 9aslin al8i 8r4un6si s8a6ai mollint 5an asam starat untu# mulsi4in6 a6nt.
Pa5a pross pm8uatan s#ala la8oratorium an6 prtama, #rim ti5a# 8r!asil untu# 5i8uat. Fas mina# 5an 4as cair ti5a# 5apat 8rcampur 5an san6at 7las pmisa!anna. Pa5a pross pm8uatan ini tr7a5i pru8a!an su!u an6 san6at si6ni4i#an trutama #ti#a 4as cair 5an 4as mina# 5ituan6 pa5a mortir an6 #uran6 panas. Slain itu 7u6a tr5apat pr85aan su!u antara 4as cair 5an 4as mina#na. Fas mina# an6 8aru 5ian6#at 5ari 3atr 8at! l8i! panas 5ari pa5a 4as cair s!in66a #5uana ti5a# 5apat salin6 campur. Pross pm8uatan an6 #5ua 5i5apat#an !asil #rim sprti an6 5iin6in#an. Pa5a pross ini su!u antara 4as cair, 4as mina#, 5an tmpat pm8uatan 8nar?8nar 5i7a6a. Slan7utna 5ia5u# plan?plan 5an #onstan !in66a tr8ntu# masa #rim an6 8a6us. Dari pm8uatan an6 #5ua ini 5i5apat !asil #rim an6 8r3arna puti! susu, lm8ut, 5an ti5a# mmisa!. Stla! pm8uatan s#ala la8 an6 #5ua ini slsai 5an 8r!asil 5ilan7ut#an # pm8uatan s#ala 8sar aitu )** 6ram. Stla! 5i5apat s5iaan 5n6an s#ala 8sar, 5alam pra#ti#um ini 5i8uat s8ana# )** 6ram, #mu5ian 5ila#u#an u7 9aluasi tr!a5ap s5iaan an6 mliputi u7i or6anolptis, u7i 9is#ositas, u7i p, u7i tip #rim, 5an u7i 5aa s8ar. asil 5ari 9aluasi s5iaan #rim D4in!i5ramin an6 tla! 5ila#u#an s8a6ai 8ri#ut : No
Mto5 U7i
Spsi4i#asi an6 5irncana#an
asil prco8aan
%
U7i Or6anolptis
). 0.
U7i @is#ositas U-i p U7i tip #rim
Warna : puti! Aroma : ma3ar Bntu# s5iaan : #rimtip o>3 2 %2* Dpas *,2 -i#a s5iaan larut air, ma#a
Warna : puti! Aroma : ma3ar Bntu# s5iaan : #rimtip o>3 %* Dpas S5iaan an6 5i8uat 5apat larut
5is8ut #rim tip o>3 -i#a s5iaan ti5a# larut air, ma#a
air, ma#a 5is8ut larut air
2.
U7i 5aa s8ar
5is8ut #rim tip 3>o Daa s8ar 8ai# mmili#i
/, 2 cm 5n6an 88an 2* 6
5iamtr antara 2? cm
Dari lima macam 9aluasi an6 tla! 5ila#uan, !ampir smua !asil 9aluasi mmnu!i spsi4i#asi an6 tla! 5irncana#an. Stla! mlalui 8r8a6ai u7i 5an 5inata#an ssuai 5n6an spsi4i#asi an6 tla! 5itntu#a, ma#a #rim 5i#mas s8a6ai #rim anti!istamin an6 5i6una#an
untu# mn6uran6i rasa 6atal a#i8at alr6i pa5a #ulit.
I?&
Ke'im)3lan %. Saat pm8uatan #rim 5n6an cara pl8uran, #a5aan su!u an6 sama antara #5ua 4as
san6atla! pntin6, !al ini 5apat mn7a5i sala! satu alasan #6a6alan pm8ntu#an mulsi
). S5iaan #rim anti alr6i an6 5i8uat #ali ini mn66una#an 8asis 9anis!in6 cram . "rim an6 5i8uat mmnu!i spsi4i#asi an6 5iin6in#an.
III& DAFTAR PUSTAKA
Ani4, Mo!.%CC/. #lmu /eracik 0bat$ eori dan !raktik . (o6a#arta: 'a7a! Ma5a Uni9rsit Prss Ani4, Mo!.)**). ormulasi 0bat opikal dengan Dasar !enyakit ulit . (o6a#arta: 'a7a! Ma5a Uni9rsit Prss Anonim. !ttp:>>333.8na5rl.ca>topical?rli4?m5icin>itc!?cram ;5ia#ss tan66al 2 Mart )*%0< Anonim.!ttp:>>5ailm5.nlm.ni!.6o9. ;5ia#ss tan66al 2 Mart )*%0< Anonim. !ttp:>>333.5ru6s.com>c5i>8na5rl?cram.!tml. ;5ia#ss tan66al 2 Mart )*%0< Anonim. )**). United tates !harmacopeia ook 2. Unit5 Stat5 P!armacopia $on9ntion Inc. Roc#9ill. Anonim. )**). ritis !harmacopeia Volume ## ook 2. &on5on : T! stationr O44ic. Ansl, o3ar5 $. %C1C. !engantar entuk ediaan armasi$disi ke 4. -a#arta: Uni9rsitas In5onsia Prss Asmara, A., S7ai4ul F. D., Tantin N., I5a +. )*%). Vehikulum Dalam Dermatoterapi opikal . MD@I. @ol C ;%<. 'anis3arna, Sulistia '., 5##. )**2. armakologi dan erapi D## 4. -a#arta: Ba6ian Farma#olo6i Fal#utas "5o#tran Uni9rsitas In5onsia 'aur, R., A=i=, M., 'an, -., ansal, P., arpr, "., Mannan, R., Panc!al, A., Patl, "., Patl, M., Patl, N., Rana, -., Ro6o3s#a, A. )**1. Britis! P!armacopia )**C. ;lctronic 9rsion< 'i8al5i, Milo, Arc!ana Dsai, 5an Mar &. )**. 5ibaldi6s Drug Deli7ery ystems in !harmaceutical care. Amrican pu8lication o4 !alt!?sstm p!armacist, Inc