1.0
PENGENALAN
“Orang Melayu, Cina, India dan lain-lain kaum yang hendak menumpukan taat setia dan tinggal bersama serta menumpu dan menumpahkan darah serta bekerja membanting tulang di negeri ini, tinggallah dengan baik antara satu dengan lain kerana negeri ini adalah berlainan dengan mana-mana negeri yang ada di dunia ini.” ini.” Begitulah ungkapan Tunku Abdul Rahman Putera Al-Haj(Perdana Menteri Pertama Mala Malays ysia ia)) di apa apang ngan an Terba erbang ng !ung !ungai ai Besi Besi"" #uala uala u ump mpur ur pada pada $ %un %un &' &' berkaitan dengan hubungan penduduk di Persekutuan Tanah Melayu* Malaysia sebuah negara yang dikatakan unik kerana terdapat kepelbagaian etnik yang mendiami di dalamnya iaitu" etnik Melayu" +ina" ,ndia dan sebagainya* alaupu alaupun n begitu begitu"" kepel kepelbag bagaia aian n etnik etnik ini ini tidak tidak mengg mengguga ugatk tkan an keama keamanan nan yang yang dike.ap dike.apii kerana kerana sikap sikap saling saling menerima menerima dan memberi memberi telah terbentuk terbentuk semenjak semenjak k/ntrak s/sial dimeterai* 0amun begitu" keamanan yang dike.api pernah ter.alar dan hampir musnah pada &$ Mei &'1' yang merupakan salah satu tarikh yang bersejarah di dalam Pensejarahan Malaysia* & Pelbagai gelaran yang di sandarkan kepad kepada a tarikh tarikh terseb tersebut* ut* !esete !esetenga ngah h mengat mengatak akan an &$ Mei &'1' &'1' merupa merupaka kan n titik titik hitam dalam sejarah" ada juga yang menggelarkannya sebagai peristi2a berdarah bagi bagi negara negara"" ada juga juga yang yang mengis mengistil tilah ahkan kannya nya sebag sebagai ai perist peristi2a i2a pahit pahit bagi bagi penduduk ketika itu dan sebagainya* Begitu tragis peristi2a yang berlaku pada &$ Mei &'1' sehingga sekarang ia masih menjadi sebutan* 3leh itu" sebagai rakyat Malaysia" Malaysia" seharusnya seharusnya kita mengetahu mengetahuii apa yang tersurat tersurat dan tersirat tersirat di sebalik sebalik peristi2a &$ Mei &'1'* !ehubungan !ehubungan dengan itu" amat penting bagi kita mengetahui 4akt/r-4akt/r 4akt/r-4akt/r ter.etusnya peristi2a rusuhan diantara kaum di semenanjung Malaysia ataupun lebih dikenali sebagai peristi2a &$ Mei &'1' bagi mengelakkan sejarah tersebut berulang kembali*
& 0/rlaila Ahmad" Memori Perjuangan Bangsa: Bersama Mencipta Masa epan !emilang " #uala umpur5 %abatan Penerangan Malaysia" 6778" Hlm* &79*
2
FAKTOR-FAKTOR POLITIK TERCETUSNYA PERISTIWA 13 MEI 1969
Rusuhan diantara kaum di semenanjung Malaysia ataupun lebih dikenali sebagai peristi2a &$ Mei &'1' merupakan suatu rusuhan pertama dan terburuk yang meletus bagaikan gunung berapi di Malaysia* etusan tersebut bukanlah ter.etus se.ara tiba-tiba" tetapi ia merupakan suatu rentetan kepada sebab-sebab atau 4akt/r-4akt/r peristi2a yang telah berlaku sebelumnya* 6 :k/ran daripada itu" terdapat beberapa 4akt/r yang bakal dikupas satu persatu yang merupakan pend/r/ng kepada ter.etusnya k/n;ik di antara kaum*
1
Kebenc!n " An#!$! K!%&
!i4at saling ben.i-memben.i di antara kaum merupakan salah satu 4akt/r yang memba2a kepada ter.etusnya “Perang #aum” pada &$ Mei &'1'* $ !e.ara umumnya" si4at sedemikian sudah lama terpendam di dalam hati setiap kaum* 0amun begitu" si4at sedemikian tidak diterjemahkan melalui perbuatan sehinggalah setiap kaum benar-benar merasakan kesabaran mereka ter.abar dan sejurus dengan itu mereka bertindak mengikut perasaan tanpa memikirkan kesan yang bakal diper/lehi kelak tidak kiralah pada kaum sendiri" masyarakat serta negara* Peristi2a layanan penjajah %epun yang berbe
:k/ran daripada itu" /rang +ina tidak mampu menahan lagi
kekerasan yang diberikan kepada mereka lalu mereka bangkit dengan men.uba 6 #h// #ay #im" Malaysia "ejarah dan Proses Pembangunan " #uala umpur5 !alam Press !dn* Bhd*" &''" Hlm* $*
$ Paridah Abd* !amad" #un $bdul %a&ak: 'enomena Politik Malaysia " !elang/r5 !epantas #urnia (M) !dn* Bhd*" 677'" Hlm* &&6*
9 Ibid*" Hlm* &&&*
untuk menubuhkan #erajaan #/munis Malaya yang akhirnya memba2a kepada bibit pertelingkahan kaum antara kaum +ina dengan kaum Melayu* 1 Hal ini kerana ahli dan peny/k/ng #/munis kebanyakannya terdiri daripada /rang +ina manakala angg/ta pihak p/lis dan regim Malaya se.ara eksklusi4nya adalah terdiri daripada /rang Melayu* Rentetan daripada peristi2a di atas" maka terdapat banyak lagi k/n;ik perkauman yang ter.etus 2alaupun Tanah Melayu sudahpun men.apai kemerdekaan pada $& 3g/s &'*8
#/n;ik-k/n;ik
perkauman
yang berlaku
bukan
sahaja telah
menjarakkan lagi hubungan di antara kaum malah menambahkan lagi perasaan saling memben.i yang sudah sekian lama disimpan* !ebagai ./nt/h" rusuhan antara kaum Melayu dengan kaum +ina yang berlaku dalam bulan %ulai &'19 sebagai tanda pr/tes kaum Melayu terhadap #aum +ina apabila hak keistime2aan serta kedudukan mereka ter.abar* ' !elain itu" keadaan makin bertambah merun.ing lagi apabila diangkat
Bahasa Melayu yang merupakan bahasa pertuturan kaum Melayu
menjadi
“Bahasa
#ebangsaan”
serta
satu-satunya
bahasa
rasmi
sebagaimana yang termaktub di dalam Perlembagaan Persekutuan* &7 3leh itu" perasaan ketidakpuasan hati /rang bukan Melayu terhadap /rang Melayu semakin menebal kerana mereka berke.il hati dan beranggap baha2a bahasa ,nggeris" bahasa +ina dan bahasa Tamil akan menjadi bahasa kedua dan berada pada tahap yang lebih ba2ah berbanding bahasa Melayu* && !ehubungan dengan itu" makin bertambahlah si4at keben.ian /rang bukan Melayu terhadap /rang Melayu* Hair/l Anuar Bin Hj Mak =in" Pengajian Malaysia: (enegaraan dan Patriotisme" !elang/r5 #/lej >ni?ersiti ,slam Antarabangsa !elang/r" 67&7" Hlm* &'*
1 Paridah Abd* !amad" Op. Cit *" hlm* &&&* Ibid*" Hlm* &76* 8 Ibid*" Hlm* &&7* ' e/n +/mber" Peristi)a *+ Mei: "ejarah Perhubungan Melayu-Cina " Terj* >ni?ersity /4 Mi.higan5 ,nternati/nal B//k !er?i.e" &'8" Hlm* 9*
&7 Paridah Abd* !amad" Op. Cit." Hlm* &&6*
=aripada penerangan di atas jelaslah baha2a si4at saling memben.i di antara kaum semakin hari semakin bertambah kr/nik sehinggalah semuanya terlunas di hari kemun.ak rusuhan kaum yang paling dasyat dan terbesar dalam sejarah Malaysia serta melumpuhkan sistem dem/krasi yang dijalankan di negara ini buat seketika* &6 Pada masa itu" semua kaum berg/lak dengan perasaan masing-masing sehingga mereka sanggup bertindak di luar ka2alan seperti membakar harta benda" melaungkan kata-kata kesat serta berlaku juga kes-kes yang meragut nya2a /rang yang tidak bersalah* &$ 3leh itu" tidak dapat dina@kan lagi pada &$ Mei &'1' merupakan
hari
di
mana
perasaan
semua
kaum
yang
sedang
berg/lak
diterjemahkan*
2
I'% Sen'#( Se)!*#% Ke&+en P,!n$!!
#empen pilihanraya dilaksanakan selama lima minggu sehinggalah Pilihanraya 0egeri serta Persekutuan dijalankan*&9 =engan kata lain" setiap parti yang bertanding dapat berkempen dalam temp/h masa yang lama bagi menarik para pengundi masing-masing* Misalnya" parti M+A" :RA#A0 dan =AP menggunakan pelbagai .ara untuk memper/leh s/k/ngan daripada pengundi kaum +ina" ternyata ketiga-tiga parti tersebut menghadapi persaingan yang sengit dalam meraih keper.ayaan para pengundi* & Bertitik t/lak dari kenyataan di atas" persaingan yang sengit antara partiparti tersebut untuk mendapatkan undian daripada kaum +ina telah mend/r/ng sesetengah parti tersebut menggunakan dan memanipulasikan isu-isu perkauman se.ara melampau dan berlebihan se2aktu berkempen* &1 Antara isu-isu perkauman yang digunakan se.ara meluas se2aktu berkempen adalah berkaitan dengan isu && Ibid* &6 Ibid*" Hlm* &&$* &$ 0/rlaila Ahmad" Op. Cit." Hlm* &7* &9 e/n +/mber" Op. Cit *" Hlm* '* & Paridah Abd* !amad" Op. Cit " Hlm* $*
ke2arganegaraan untuk penduduk bukan kaum Melayu" hak dan kedudukan istime2a bumiputera Melayu" agihan pekerjaan dalam perkhidmatan a2am dan banyak lagi isu yang berbaur perkauman atau dikatakan sebagai isu sensiti4 turut dibangkitkan* & !ituasi ini se/lah-/lah menggambarkan baha2a sejarah se.ara sengajanya dilupakan* &8 Hal ini dapat dikukuhkan lagi apabila salah satu perjanjian yang terdapat di dalam k/ntrak s/sial se.ara mutlaknya telah diabaikan /leh ahli p/litik pembakang iaitu isu mengenai kaum bumiputera yang merujuk kepada kaum Melayu diberikan kedudukan yang istime2a sebagai ganti hak ke2arganegaraan untuk penduduk bukan Melayu yang dilahirkan di Tanah Melayu* &' 3leh yang demikian" tidak dapat dina@kan lagi baha2a perbuatan ahli pembangkang sedikit sebanyak telah men.abar perlembagaan negara khususnya berkaitan dengan Perkara &$ iaitu mengenai hak-hak istime2a /rang Melayu* 67 Rentetan daripada manipulasi isu-isu perkauman se.ara berterusan /leh /rang bukan Melayu telah mend/r/ng kaum Melayu untuk bertindak balas* Misalnya" /rang Melayu mempers/alkan pun.a-pun.a ek/n/mi negara yang dikuasai /leh kaum bukan Melayu di sebuah negara yang maj/ritinya /rang Melayu*6& Pers/alan ini ternyata satu tanda pr/tes ataupun tidak balas terhadap kata-kata yang dilemparkan /leh parti pembangkang yang maj/ritinya disertai /leh /rang bukan Melayu* =aripada penjelasan diatas jelaslah baha2a isu perkauman yang dibangkitkan /leh parti pembangkang se2aktu berkempen telah mend/r/ng
&1 Ibid*" hlm* 9* & e/n +/mber" Op. Cit *" Hlm* '* &8 Paridah Abd* !amad" Op. Cit *" Hlm* $* &' Ibid* 67 Ibid*" Hlm* &&6* 6& Ibid*" Hlm* $*
ke arah memutuskan si4at saling memberi dan menerima antara kaum yang telah diamalkan sebelum penubuhan Malaysia lagi* 66 !ejurus dengan itu" timbullah pelbagai persepsi antara kaum serta diiringi dengan kemahuan untuk member/ntak setelah maruah kaum di.abar* 3leh sebab itu" ter.etuslah peristi2a &$ Mei &'1' yang merupakan suatu tragedi berdarah di dalam pensejarahan Malaysia* Hal ini kerana" semua kaum bangkit member/ntak dan meluahkan perasaan yang sudah lama terpendam pada hari tersebut*
3
Pe$!$!*!n Pen/eb%&!n
!eterusnya" peristi2a &$ Mei &'1' dikatakan ter.etus akibat daripada upa.ara Perarakan PengebumianC* Parti Buruh telah membuat peran.angan untuk mengadakan upa.ara Perarakan PengebumiC se.ara besar-besaran pada &7 Mei &'1' iaitu pada hari berlangsungnya pilihanraya* 6$ Maksudnya di sini" upa.ara ini sebenarnya mempunyai muslihat yang terselindung sejajar dengan matlamat utama mereka iaitu ingin menganggu kelan.aran perjalanan Pilihan Raya* 69 0amun begitu" ran.angan mereka gagal apabila pihak p/lis tidak membenarkan mereka melakukan upa.ara perarakan pengebumianC pada &7 Mei &'1'* !ungguhpun demikian"
pihak
p/lis tetap
memberikan kebenaran kepada
mereka
untuk
meneruskan upa.ara tersebut tetapi dengan mematuhi beberapa syarat* Antara syarat-syarat yang mesti mereka patuhi ialah" perarakan tersebut mestilah di lakukan pada ' Mei &'1' supaya kelan.aran Pilihan Raya tidak tergugat dan bilangan yang menyertai perarakan tersebut mestilah tidak melebihi beberapa ratus /rang supaya perarakan tersebut tidak mengganggu kelan.aran tra@k di #uala umpur*6
66 Ruhanie Haji Ahmad" Patriotisme Malaysia: Penangkis eoimperialisme" #uala umpur5 >tusan Publi.ati/ns D =istribut/rs !dn* Bhd*" 677" Hlm* 8*
6$ Paridah Abd* !amad" Op. Cit *" Hlm* '* 69
6 Ibid*
Ibid*" Hlm* 87*
Pada hakikatnya" sebaliknya yang berlaku pada hari perarakan tersebut berlangsung iaitu" perarakan tersebut disertai /leh ribuan /rang* Pendek kata" mereka sedikitpun tidak mengendahkan syarat yang ditetapkan /leh pihak p/lis* 61 Tambahan pula" perarakan tersebut telah men.etuskan suatu suasana yang dingin apabila /rang yang menyertai perarakan tersebut telah melaungkan sl/gan Ma/st dan mempr/?/kasi /rang Melayu yang menyaksikan perarakan tesebut dengan menjerit Malaisi yang memba2a maksud 3rang Melayu Pergi MampusC* 6 !e.ara tidak langsung" laungan yang sedemikian sedikit sebanyak telah membangkitkan rasa marah /rang Melayu terhadap /rang +ina* 3leh itu" makin bertambah parahlah rasa keben.ian /rang Melayu terhadap /rang +ina kerana laugan tersebut b/leh diannggap sebagai satu penghinaan terhadap kaum Melayu* !ejurus dengan itu" selang beberapa hari rasa keben.ian akhirnya terluah sebagaimana yang diterjemahkan pada &$ Mei &'1' yang merupakan rusukan kaum yang pertama di Malaysia* 68
!ebagai
lanjutan
Pe$!$!*!n Ke&en!n/!n daripada
4akt/r-4akt/r
yang
sebelumnya"
perarakan
kemenangan turut dikatakan salah satu penyumbang kearah berlakunya peristi2a &$ Mei &'1'* Eakt/r ini dapat dibuktikan melalui peristi2a “Perarakan #emenangan” yang dilakukan se.ara berlebihan dan kemudiannya disusuli pula dengan beberapa perarakan ke.il yang lain* Perarakan sedemikian di lakukan sebagai lambang kegembiraan para pey/k/ng =AP dan :RA#A0 setelah meraikan kemenangan diluar jangkahan mereka* 6' =r* Tan +hee #h//n" pemimpin dan .al/n Parti :RA#A0 yang menang di ka2asan parlimen Batu mem/h/n permit p/lis untuk mengadakan perarakan kemenanganC pada &6 Mei &'1'* 0amun begitu" =AP telah mengadakan 61 e/n +/mber" Op. Cit *" hlm* 81* 6 Paridah Abd* !amad" Op. Cit *" Hlm* 87* 68 Ibid*" Hlm* 9* 6' Ruhanie Haji Ahmad" Op. Cit *" Hlm* 8*
beberapa perarakan tanpa meminta permit daripada pihak p/lis a2al sehari daripada parti :RA#A0 iaitu pada && Mei &'1'* Pada &6 Mei &'1'" sebahagian peny/k/ng Perarakan #emenanganC tersebut menaiki kenderaan manakala yang lain hanya berjalan kaki yang merupakan jalan yang disediakan /leh pihak p/lis*Perarakan tersebut berlangsung di #ampung Melayu yang terletak di Petaling %aya* $7 !emasa berlangsungnya perarakan kemenangan itu" mereka bukan sahaja menjerit dan melaung sebagai tanda kemenangan bahkan laungan mereka turut diselangFselikan dengan ejekan dan penghinaan yang dihalakan kepada /rang Melayu yang mereka temui sepanjang perjalanan perarakan tersebut* Misalnya" mereka melaungkan sl/gan “Melayu Mati” dan “+ina #uasa”* $& !elain itu" tidak ketinggalan juga pega2ai p/lis dari kaum Melayu yang bertugas turut menjadi sasaran ejekan peny/k/ng perarakan tersebut* Mereka bukan sahaja menunjukkan isyarat lu.ah malah turut menjeri-jerit kata-kata yang berunsurkan lu.ah kepada pega2ai bertugas berkenaan* %usteru itu" isyarat-asyarat serta laungan-laungan yang kesat yang melampaui batas ternyata akhirnya mengundang padah apabila timbul ketidakpuasan /rang Melayu serta /rang Melayu turut memandang ser/ng terhadap /rang +ina* #etidakpuasan hati ini serta tanggapan buruk di antara kaum akhirnya terluah dengan dasyatnya pada &$ Mei &'1'*
3.0PEN"U"UKAN EPUN Pendudukan
%epun
pada
Perang
=unia
#edua
(&'96-&'9)
telah
menyemarakkan lagi api permusuhan yang telah lama meletus di antara /rang Melayu dan /rang +ina* %epun mendarat di #/ta Bharu" #elantan pada 8 =isember $7 Ibid." Hlm* $* $&
M/hd* Reduan Haji Asli" Pemberontakan Bersenjata (omunis i Malaysia" 6778" #uala umpur5 =e2an Bahasa dan Pustaka" Hlm* &6&*
&'9& dengan memba2a agenda untuk menjajah Tanah Melayu dan mene2askan musuhnya yang menduduki Tanah Melayu pada ketika itu iaitu British* Peristi2a layanan penjajah %epun yang berbe
ber4ungsi seperti pasukan p/lis" untuk menjaga ketenteraman a2am* $ Hal ini dapat dilihat dengan penglibatan /rang pega2ai Melayu dalam pasukan giyutai Taiping bagi membanteras Malayan Pe/ple Anti %apaness Army(MPA%A)* Bertitik t/lak daripada ini" /rang +ina pula mengambil tindakan di atas kekerasan yang dilakukan /leh %epun terhadap mereka dengan menyertai MPA%A yang ditaja /leh Parti #/munis Malaya(P#M) bagi membanteras pihak %epun pada ketika itu* =apat dilihat di sini bagaimana pendudukan %epun di Tanah Melayu pada ketika itu semakin meme.ahbelahkan kesepaduan antara kaum yang akhirnya memba2a kepada dendam yang berterusan sehingga ter.etusnya peristi2a berdarah &$ Mei &'1'*
.0EKONOMI
.1
Ke#!*'e&b!n/!n E*n&
Eakt/r ketidakseimbangan ek/n/mi juga menjadi antara pen.etus terjadinya rusuhan kaum &$ Mei &'1'* #etidakseimbangan ek/n/mi antara kaum berlaku akibat daripada kesan dasar pemerintahan baru /leh pihak British iaitu" dasar pe.ah dan perintahC* Melalui dasar pe.ah dan perintahC" pihak British telah mengelaskan kegiatan ek/n/mi di Tanah Melayu mengikut jenis kaum* #aum Melayu di tugaskan menjalankan ek/n/mi tradisi/nal mereka" iaitu lebih kepada ek/n/mi sara diri* Misalnya" kaum Melayu menjalankan akti?iti ber.u.uk tanam dan penanaman sa2ah padi dan petempatan mereka ber4/kus di ka2asan kampung* $1 Manakala" kaum +ina pula menjalankan ek/n/mi yang berteraskan ek/n/mi m/den iaitu akti?iti pembinaan" perniagaan" perusahaan dan sebagainya* =isebabkan itu" penempatan kaum +ina lebih ber4/kus di ka2asan pekan dan Bandar* !eterusnya" #aum ,ndia pula menjalankan kegiatan ek/n/mi perusahaan getah dan penempatan mereka adalah di estet-estet*
$ Abu Talib Ahmad" $liran (iri alam asionalisme Melayu */-*/0 : "atu Pemerhatian" #uala umpur 5 Persatuan !ejarah Malaysia" 6778" Hlm* $6*
$1 Paridah Abd* !amad" Op.,Cit "* Hlm 8'*
=isebabkan /leh dasar tersebut" dapat dilihat jurang ek/n/mi yang semakin menebal terhasil* ,anya dapat dibuktikan dengan kadar kemiskinan yang dialami /leh rakyat terutamanya kaum Melayu* Pada akhir tahun &'17-an hampir separuh daripada rakyat Malaysia tinggal dalam kemiskinan iaitu sebanyak 9'*$ peratus* $ Masalah ini dirumitkan lagi dengan ketakseimbangan yang ketara dari segi hak milik kekayaan antara etnik* Pada tahun &'7" etnik Melayu hanya memiliki 6*9 peratus daripada pemilikan m/dal saham dalam syarikat berhad" berbanding dengan 6*6 peratus bagi etnik +ina* $8 Hal-hal ini bertitik t/lak daripada jenis kegiatan ek/n/mi yang dilakukan antara kaum* %elas dapat dilihat kaum Melayu agak jauh ketinggalan berbanding kaum +ina dan ,ndia dalam pelbagai hal* Hal inilah yang menyebabkan timbul rasa kurang senang kaum Melayu terhadap kaum +ina kerana jurang perbe
2ujud dalam
sekt/r ek/n/mi*
=isebabkan /leh hal sebegini" langkah me2ujudkan =asar :k/n/mi Baru(=:B) diperkenalkan* =:B diperkenalkan /leh kerajaan bertujuan bagi memajukan ek/n/mi serta berusaha menghapuskan pengenalan ek/n/mi berasaskan kaum yang menjadi asas kepada penyusunan semula s/si/ek/n/mi negara* Tindakan kerajaan dalam memperbaiki kedudukan ek/n/mi selepas tragedi &$ Mei &'1' adalah berdasarkan strategi ke arah pembentukan perpaduan nasi/nal* $'
4.0SOSIAL 4.1
SISTEM PEN"I"IKAN YANG 5ERASINGAN
Pada tara dan Pantai Timur dan kurikulumnya bukan sahaja mengaji" malah dilengkapi $ !hamsul Amri Baharuddin" Modul 1ubungan 2tnik : 2disi (edua " Bangi 5 >ni?ersiti #ebangsaan Malaysia" 67&6" Hlm 1*
$8 Ibid." Hlm* 1* $' Ibid." Hlm* 7*
dengan pengajaran agama ,slam" belajar bahasa Arab dan kemahiran memba.a" menulis dan mengira* #emudian datang British dan British memperkenalkan sistem pelajaran 4/rmal* British membina sek/lah-sek/lah untuk /rang Melayu sebagai tanda yang mereka tidak di abaikan* Pelajaran menggunakan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar kerana Bahasa Melayu merupakan ingua Eran.a di Tanah Melayu* 0amun begitu" pendidikan bagi /rang +ina dan ,ndia tidak diberikan /leh /rang British kerana British menganggap mereka sebagai pendatang* Tetapi pendidikan pada peringkat a2al yang diberikan kepada /rang Melayu juga tidaklah menyeluruh kerana hanya pada tahap rendah sahaja dan kurikulum yang dita2arkan adalah minimum dan mempunyai sk/p m/biliti s/sial yang terhad*
97
0amun begitu" bagi masyarakat +ina pula" mereka terpaksa mengambil inisiati4 sendiri untuk menubuhkan sek/lah-sek/lah +ina* Pada peringkat a2al" mereka diajar dalam l/ghat masing-masing dan kemudiannya menjadi lebih sistematik setelah kurikulum yang diperkenalkan /leh #ang u ei serta pengajaran bahasa #ebangsaan +ina atau #u/ u dimulakan* Pada ketika itu" buku-buku teks yang digunakan didapati dari negeri +hina* #emudian pada tahun &'76" undangundang untuk menda4tar sek/lah dan guru !ek/lah +ina dikuatkuasakan kerana British ingin mengurangkan kegiatan-kegiatan anti kerajaan* Hal ini kerana /rang +ina pada masa itu masih terpengaruh dengan anasir-anasir atau agenda-agenda dari tanah +hina" hal ini amat membimbangkan pihak British* Bagi masyarakat ,ndia pula" bermula tahun tahun &'7" sek/lah-sek/lah tamil mula dibina di ka2asan-ka2asan perladangan seperti di !eberang Perai" Melaka dan %/h/r >tara serta di mana-mana tempat yang memerlukan buruh-buruh ,ndia* Pada a2alnya #erajaan British tidak memberi s/k/ngan untuk memberi pendidikan kepada /rang ,ndia namun kerajaan British telah merubah dasar tersebut dan memberikan kemudahan untuk pelajaran Bahasa Tamil* Pengajian asas di !ek/lah Tamil mengambil masa empat tahun dan diajar /leh guru-guru berkelayakan rendah di bangunan-bangunan
sek/lah yang tidak
sesuai*
#emudian
mun.ul pula
pendidikan inggeris di Tanah Melayu yang bertitik t/lak daripada usaha badanbadan sukarela* Perkembangan ini adalah atas usaha gigih yang ditunjukkan /leh 97 Haris Md* %adi" 2tnik, Politik dan Pendidikan" #uala umpur5 =e2an Bahasa dan Pustaka" &''7" Hlm* &&*
badan-badan mubaligh #ristian yang memandang pendidikan sebagai alat utama bagi maksud untuk mengembangkan agama mereka* 9& #emudian" setelah men.apai kemerdekaan" dasar pelajaran 0egara digubal kembali untuk memantapkan sistem pendidikan serta perlunya suatu jenis sek/lah kebangsaan yang dapat diterima /leh semua masyarakat dengan mengadakan pelajaran ber./rak kebangsaan* Pada tahun &'1" !ebuah ja2atankuasa ditubuhkan dan dipengerusikan /leh =at/ Abdul Ramumnya" setiap g/l/ngan etnik pada ketika itu menghantar anakanak ke sek/lah rendah yang menggunakan bahasa ibunda masing-masing* %usteru itu"
murid-murid
tidak
berpeluang
ber.ampur-gaul
dengan
murid
daripada
kumpulan etnik yang lain* Menjelang tahun &'7" masih tiada terdapat satu bahasa pengantar yang tunggal dalam sistem sek/lah beraneka bahasa* !ek/lah-sek/lah ,nggeris" +ina dan ,ndia
masih
menggunakan
bahasa
ibunda
masing-masing
sebagai
bahasa
pengantar* 3leh sebab Bahasa Melayu ialah bahasa kebangsaan" Bahasa Melayu masih diajar di sek/lah-sek/lah +ina dan Tamil tetapi hanya sebagai salah satu daripada mata pelajaran* ,ni tidak selaras dengan Akta Pendidikan &' hasil daripada dua lap/ran iaitu Penyata Ra
9& !idney" R*%*H" In British Malay #oday " /nd/n5 Hut.hins/n and +/" &'6" Hlm 6*
kaum yang akhirnya menjejaskan jalinan antara kaum sehingga men.etuskan perkara-perkara yang tidak diingini berlaku*
6.0KESIMPULAN Peristi2a &$ Mei &'1' telah memberi beberapa pengajaran penting kepada setiap rakyat Malaysia* Rusuhan kaum yang berlaku merugikan semua pihak dengan kehilangan nya2a dan ker/sakan harta benda* Angka rasmi menunjukkan &9$ /rang +ina" 6 /rang Melayu dan &$ /rang ,ndia mati dalam kejadian rusuhan kaum itu* !atistik lain ialah $96 /rang .edera dan 6" '&6 ditahan kerana melanggar perintah darurat iaitu perintah berkurung* &7' kenderaan musnah dibakar dan &&8 bangunan dipe.ah masuk dan di.uri barang di dalamnya* Akibat daripada masalah ek/n/mi yang juga men.etuskan rusuhan kaum &$ mei &'1'" =asar :k/n/mi Baru (=:B) telah di2ujudkan* =:B diran.ang sebagai satu pr/gram jangka panjang yang berjalan selama 67 tahun bermula dari tahun &'7 hingga &''7* Manakala" bagi mengatasi masalah perpaduan kaum" kerajaan telah memperkenalkan Rukun 0egara* !umpah taat setia rakyat melalui ikrar Rukun 0egara dapat memantapkan lagi sistem pemerintahan raja berperlembagaan dan sistem dem/krasi negara* !elain itu" Penubuhan %abatan Perpaduan 0egara pada & %ulai &'1' juga bertujuan untuk memupuk perasaan muhibah dan mengukuhkan perpaduan antara kaum* Terdapat pelbagai lagi dasar-dasar kerajaan yang dilaksanakan ek/ran untuk mengelakkan berlakunya lagi peristi2a rusuhan kaum yang tidak diingini ini berlaku*
*7
R>%>#A0
Abu Talib Ahmad* 6778* $liran (iri alam asionalisme Melayu */-*/0 : "atu Pemerhatian. (uala 3umpur 5 Persatuan !ejarah Malaysia* Hair/l Anuar Bin Hj Mak =in* 67&7* Pengajian Malaysia: (enegaraan dan Patriotisme* !elang/r5 #/lej >ni?ersiti ,slam Antarabangsa !elang/r* Haris Md* %adi* &''7* 2tnik, Politik dan Pendidikan * #uala umpur5 =e2an Bahasa dan Pustaka* #h// #ay #im* &''* Malaysia "ejarah dan Proses Pembangunan * #uala umpur5 !alam Press !dn* Bhd* e/n +/mber* &'8* Peristi)a *+ Mei: "ejarah Perhubungan Melayu-Cina * Terj* >ni?ersity /4 Mi.higan5 ,nternati/nal B//k !er?i.e* M/hd* Reduan Haji Asli* 6778* Pemberontakan Bersenjata (omunis i Malaysia* #uala umpur5 =e2an Bahasa dan Pustaka* 0/rlaila Ahmad* 6778* Memori Perjuangan Bangsa: Bersama Mencipta Masa epan !emilang* #uala umpur5 %abatan Penerangan Malaysia*
Paridah Abd* !amad* 677'* #un $bdul %a&ak: 'enomena Politik Malaysia* !elang/r5 !epantas #urnia (M) !dn* Bhd* Ruhanie Haji Ahmad* 677* Patriotisme Malaysia: Penangkis eoimperialisme* #uala umpur5 >tusan Publi.ati/ns D =istribut/rs !dn* Bhd* !hamsul Amri Baharuddin* 67&6* Modul 1ubungan 2tnik: 2disi (edua* Bangi 5 >ni?ersiti #ebangsaan Malaysia" 67&6" Hlm 1* !idney" R*%*H* &'6* In British Malay #oday * /nd/n5 Hut.hins/n and +/*
