119000812-Φαινόμενα-Τεύχος-109

DVD

η αγνωστη ζωη του ιησου ΜΕ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΟΥ DISCOVERY WORLD

ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ

τευχος 109 - 8 δεκεµβριου 2012

προσεγγίζοντας τα αινίγµατα του κοσµου µας

ο αγνωστος κωδικας

ΤΙ ΘΑ ∆ΟΥΜΕ ΣΤΟ ΝΕΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ «ΧΟΜΠΙΤ»; Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΜΑΘΕΤΕ o ΕΛΛΗΝΙΚΟσ ΣΥΛΛΟΓΟσ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ «ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ»

Μυστήρια EDITO

Ο Κώδικας Τόλκιν Ο φλεγµατικός, µυστικοπαθής, αλλά και ταλαντούχος, Αγγλος συγγραφέας Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν γεννήθηκε στη Νότια Αφρική, όπου και έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια πριν επιστρέψει ως έφηβος µε τη µητέρα του στην Αγγλία, για να σπουδάσει στην Οξφόρδη Φιλολογία και Γλωσσολογία. Μετά το Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο αναδείχθηκε γρήγορα το ταλέντο του µέσα από τη συγγραφή πολλών κειµένων, αρκετά από τα οποία αποτέλεσαν τη βάση για το πολυβραβευµένο µυθιστόρηµά του «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών».

Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη | [email protected]

Το 1937,

ο αινιγµατικός J.R.R. Tolkien αποφασίζει να επιχειρήσει την έκδοση του «Χόµπιτ», ενός µυθιστορήµατος το οποίο είχε εµπνευστεί κατά τη διάρκεια της παραµονής του κοντά στον ιερέα στον οποίο η µητέρα του είχε εµπιστευτεί την κηδεµονία του λίγο πριν από το θάνατό της. Η πλούσια και σπάνια βιβλιοθήκη του πάστορα κέντρισε αµέσως το ενδιαφέρον του φιλοµαθούς Τόλκιν, ο οποίος έδειχνε µια προσήλωση στις µυθολογίες των αρχαίων λαών και στα παλαιά ιστορικά χειρόγραφα. Το γεγονός ότι έγινε ένας διακεκριµένος φιλόλογος επιβεβαιώνει τις σηµαντικές γνώσεις του, τη φιλοµάθειά του και το ταλέντο του. Οπως συµβαίνει µε αρκετούς ανθρώπους των Γραµµάτων, ο Τόλκιν έγινε σύντοµα απόµακρος και εσωστρεφής. Στα χειρόγραφά του -στα οποία αφοσιώθηκε- αποτύπωνε καθηµερινά µε επιδεξιότητα την πλοκή των µυθιστορηµάτων του και τους χαρακτήρες των ηρώων οι οποίοι πρωταγωνιστούσαν σε αυτά. Οµως περισσότερο ικανός φάνηκε στη δηµιουργία δικών του γλωσσικών δεδοµένων που προέκυπταν από τη σύνθεση λέξεων παρµένων από αρχαϊκά κείµενα των Κελτών, των Ελλήνων, των Λατίνων και των Σκανδιναβών. Ο Κώδικας του Τόλκιν παρέµεινε ένας δισεπίλυτος γρίφος ακόµα κι όταν ο γιος του, Christopher Tolkien, αποφάσισε να δηµοσιεύσει από το 1983 µέχρι το 1996 µία σειρά από ανέκδοτα βιβλία του πατέρα του βασισµένα στο «Σιλµαρίλλιον» («Silmarillion»), έναν ενδιαφέροντα όσο και µυστηριώδη κύκλο θρύλων και µύθων. «∆εν υπάρχει τίποτα σαν το ψάξιµο αν θέλεις να βρεις κάτι. Οταν ψάχνεις σίγουρα βρίσκεις κάτι, αν και δεν είναι πάντα το κάτι που έψαχνες» J.R.R. Tolkien

Η «Μέση Γη» αποτελεί παγκοσµίως αντικείµενο συζητήσεων και αυθαίρετων τολµηρών ερµηνειών. Κάποιοι από τους αναγνώστες των έργων του Τόλκιν χωρίζονται στα δύο, µε τη µία πλευρά να υπαινίσσεται ότι οι αναφορές του αφορούν στο εσωτερικό της Γης, το οποίο και θεωρούν κατοικήσιµο, ενώ η άλλη πλευρά υποστηρίζει ότι ο Κώδικας Τόλκιν αναφέρεται σε διαγαλαξιακούς τόπους. Ανάµεσα στις δύο ακραίες εκδοχές µε τις στρατιές των µάγων και των αέρινων ξωτικών, οι περισσότερο ρεαλιστές διατυπώνουν την άποψη ότι ο Τόλκιν κατέγραψε, µε αρκετές δόσεις φαντασιοπληξίας, µεσαιωνικές ιστορίες, τις οποίες και αλλοίωσε σκόπιµα για να προσδώσει µεγαλύτερο µυστήριο και ενδιαφέρον στα έργα του.

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ

φαινοµενα

4

ΠΕριεχ 05

04

03

06

Γράµµα του εκδότη περιεχοµενα

11 11

19

συνεντευξη

27

22

28 εικονες


36

37

35 η µηχανη του χρονου

43 παραξενοσ ταξιδιωτης


εικονες

εικονες

44

45

προσωπικοτητες

συλλογικοτητες



εναλλακτικη εναλλακτικη ιστορια ιστορια

εικονες

µια ελλαδα θρυλοι

Μονιµεσ στηλεσ

5 ΠΡΟΣΩΠΑ 6 DATA FILES 7 ∆ΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ 811 KOSΜΟ NEWS 2627 EIKONEΣ 34 Ο ΑΥΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΟΣ 35 Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ 3637 EIKONEΣ 4041 ΟΙ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΙ ΤΟΥ ∆ΙΑΒΟΛΟΥ 42 ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟ ΤΕΡΑΤΩΝ 43 ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΤΑΞΙ∆ΙΩΤΗΣ 4445 EIKONEΣ 46 ΜΙΑ ΕΛΛΑ∆Α ΘΡΥΛΟΙ 47 F... FOR FANTASY 4849 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 50 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΟΙ δικηγοροι

47

34

ΟΙ δικηγοροι

βιβλιοθηκη

ο αυλοσ του πανος

42

του διαβολου

48 F.... for fantasy

εικονες


41

του διαβολου


26

33


40

18



32

39

46


25

31


17

16

24

30

38

εικονες

15

23

29

10

δουρειος ιπποσ Kosmo news Kosmo news Kosmo news




09

08

14 προσωπικοτητες

21

20


13


Kosmo news

07 data files

προσωπα

12

µενα

49

ξενοδοχειο τερατων

50

βιβλιοθηκη επικοινωνια

Θεµατα ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ 1217 ΤΖ. Ρ. Ρ. ΤΟΛΚΙΝ: Ο ΑΡΧΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 1821 MHNAΣ ΤΣΟΥΛΗΣ: ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ! ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΕΣ 2225 PRANCING PONY: OΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΤΟΛΚΙΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 2833 CLAS SVAHN: ΟΙ GHOST ROCKETS ΚΑΙ Η ΜΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 3839 Η ΜΕΓΑΛΗ ΗΤΤΑ ΣΤΟ ΜΑΤΖΙΚΕΡΤ

Προσωπα Φανταστικός χαρακτήρας που έπλασε ο Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν για τα έργα του, αποτελεί τον πρωταγωνιστή του βιβλίου «Χόµπιτ», διαθέτοντας έναν περισσότερο υποστηρικτικό ρόλο στον «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών». Μέσα από τις αµέτρητες περιπέτειες που έζησε, ο Bilbo Baggins υποτίθεται πως είναι ο συγγραφέας του «Χόµπιτ» και ο µεταφραστής αρκετών έργων από τη γλώσσα των ξωτικών. Στην κινηµατογραφική τριλογία του «Αρχοντα» το χαρακτήρα του ενσάρκωσε ο ηθοποιός Ian Holm, ενώ στο «Χόµπιτ» (τα γεγονότα του οποίου διαδραµατίζονται 60 χρόνια πριν), που θα ξεκινήσει να προβάλλεται στις 13 ∆εκέµβρη στις αίθουσες, το ρόλο έχει ο Martin Freeman (φωτό).

Bilbo Baggins φαινοµενα

5


data


φαινοµενα

6

ﬁles

Η αγνωστη ιστορία του Ιησού

Το 1ο DVD της σειράς H άγνωστη ζωή του Ιησού

µε το κυροσ του discovery world

Σαν Σήµερα (8/12 – 14/12) 8/12/ 1854: Ο Πάπας Πίος ο 9ος

εισάγει το «δόγµα της Αµώµου Συλλήψεως», σύµφωνα µε το οποίο η Παναγία είναι απαλλαγµένη από το προπατορικό αµάρτηµα.

8/12/1941:

Οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Βρετανία κηρύσσουν τον πόλεµο στην Ιαπωνία, µία µόλις ηµέρα µετά την επίθεση στο Περλ Χάρµπορ.

9/12/1996:

Ο Ελληνας οµοιοπαθητικός Γιώργος Βυθούλκας

παραλαµβάνει το Νόµπελ Εναλλακτικής Ιατρικής στη Σουηδία.

10/12/1520:

Ο Μαρτίνος Λούθηρος καίει δηµοσίως την παπική βούλα αρνούµενος να αποκηρύξει τις θέσεις του. Ενα µήνα αργότερα αφορίζεται από τον Πάπα.

10/12/1904: Ο Ρώσος φυσιολόγος Ιβάν Παβλόφ παίρνει το βραβείο Νόµπελ για τα πετυχηµένα πειράµατά του πάνω στα αντανακλαστικά.

10/12/1964: Από τη µεριά του ο

Γάλλος συγγραφέας Ζαν-Πολ Σαρτρ αρνείται να παραλάβει το Νόµπελ Λογοτεχνίας, υποστηρίζοντας ότι θα µειώσει το γόητρο της δουλειάς του!

12/12/1820: Οι Σουλιώτες επιστρέ-

φουν στον τόπο τους, µετά από συµφωνία µε τον Αλή Πασά και µετέχουν στον από κοινού αγώνα εναντίον του σουλτάνου.

Γνωρίζατε ότι… ΕΝΘΕΤΗ ΕΚ∆ΟΣΗ καθε σαββατο στα περιπτερα µαζι µε τον ελευθερο τυπο ∆ιεύθυνση έκδοσης Απόστολος Χρ. Αντωνάκης Αρχισυντάκτης Μηνάς N. Παπαγεωργίου Σύνταξη Στέλιος Φωκάς, Θεανώ Καρούτα, Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη, Αλίκη Κοτζιά, Μαρία Μακρίδου,

Ράνια Ιωάννου, Νικόλαος Κουµαρτζής, Κώστας Μαυραγάνης, Τάσος Χαλιός, ∆ηµήτρης Αναστασίου Ειδικοί συνεργάτες Γιώργος Αδαµόπουλος, ∆ηµήτρης Αργασταράς, Θανάσης Αυγίκος, Αγγελος Βιαννίτης, Γεώργιος Καραχάλιος, Χαρίτα Μήνη, Σάσσα Τσέιτοου, Αποστόλης Χειρδάρης Art director Σοφία Λιβιεράτου Υπεύθυνη διόρθωσης κειµένων Kατερίνα Μπεχράκη

Στις 14 ∆εκεµβρίου του 1911 ο Νορβηγός εξερευνητής Ρόαλντ Αµούντσεν είναι ο πρώτος άνθρωπος που φτάνει στον Νότιο Πόλο, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στην έρευνα της νοτιότερης ηπείρου του πλανήτη µας;

Iδιοκτησία ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες ∆ηµήτρης Μπενέκος, Αλέξης Σκαναβής ∆ιευθυντής Πάνος Αµυράς Creative Director ∆ηµήτρης Φωτόπουλος ∆ιεύθυνση εµπορικής ανάπτυξης «ELSE AGENCY» Εµπορική διεύθυνση Ελσα Σοϊµοίρη ∆ιεύθυνση διαφήµισης Λουκάς Παπανικολάου Υποδοχή διαφήµισης Φωτεινή Αναστασίου Οικονοµική διευθύντρια Μαριάννα Θαρενάκη Νοµικός σύµβουλος Ανδρέας Αγγελίδης Φωτογραφικό αρχείο Φανή Νικολαΐδου Φωτό Αρχείο Ελεύθερου Τύπου, Shutterstock, Ideal image, Visual Photos, ΑΠΕ, Eurokinissi Υπεύθυνος κυκλοφορίας Κώστας Μπαλής Εκτύπωση ΤΥΠΟΕΚ∆ΟΤΙΚΗ Α.Ε. ∆ιανοµή ΕΥΡΩΠΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Νέο Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 Τηλ.: 210 8113000, Fax: 210 8113001, Site: www.e-typos.com, e-mail: [email protected]

Οι απόψεις των συγγραφέων εκφράζουν τους ίδιους και δεν αποτελούν κατ’ ανάγκην και απόψεις του περιοδικού.

,

εναλλακτική µατιά στην επικαιρότητα

Από τoν Μηνά N. Παπαγεωργίου [email protected]

Τα «σαµαράκια» της NASA «Ανθρακας» αποδείχθηκε για ακόµα µία φορά η ανακά-

λυψη του… αρειανού θησαυρού που µέσες-άκρες είχε προαναγγείλει υπεύθυνος της NASA πριν από περίπου δύο εβδοµάδες. Πιο συγκεκριµένα, όπως παρουσιάσαµε και στο προηγούµενο τεύχος µέσα από τη στήλη της επικαιρότητας, ο Τζον Γκρότζινγκερ από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας είχε δηλώσει στο ραδιοφωνικό δίκτυο NPR (κάτι σαν τη δική µας ΕΡΑ) πως σύντοµα η NASA θα φέρει στο φως της δηµοσιότητας ευρήµατα του ροµπότ Curiosity από τον Αρη, που πρόκειται να µπουν στα βιβλία της Ιστορίας. Αρκετοί έσπευσαν να µιλήσουν για µια ιστορικής σηµασίας ανακάλυψη που θα µπορούσε να αφορά ακόµα και σε στοιχεία για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής, ενώ οι περισσότερο συγκρατηµένοι έκαναν λόγο για οργανικά µόρια στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.

χρησιµοποιούν αρσενικό στο µεταβολισµό τους, αυτό δείχνει ότι υπάρχουν κι άλλες µορφές ζωής πέρα από αυτές που ξέρουµε. Είναι εξωγήινοι, αλλά εξωγήινοι που µοιράζονται το ίδιο σπίτι µε µας», είχε σχολιάσει τότε ο Λιούις Ντάρντνελ από το Κέντρο Πλανητικών Επιστηµών του Λονδίνου.

Οµως ούτε καν αυτά τα συµπεράσµατα -η ανακοίνωση των οποίων απογοήτευσε πολλούς- έστεκαν, αφού λίγους µήνες αργότερα, µέσω της δηµοσιοποίησης δύο νέων ερευνών, αποδείχτηκε ότι τα συγκεκριµένα βακτήρια παρουσίαζαν απλά µια πρωτοφανή ανθετικότητα στο αρσενικό και τίποτα περισσότερο.

Για ποιο λόγο όµως η σοβαρή και προσεκτική NASA συνηθί-

ζει να προβαίνει σε τέτοιου είδους παιχνίδια (θα µπορούσαµε να σκεφτούµε και τη στρατηγική της πάνω στις εξαγγελίες για τα ων µεθανίου, η ύπαρξη των οποίων ήταν έτσι κι αλλιώς γνωστή επανδρωµένα ταξίδια τις τελευταίες δεκαετίες αλλά ο χώρος στους επιστήµονες. Μάλιστα, ορισµένοι εκ των υπευθύνων του δεν είναι αρκετός για να επεκταθούµε); Στο πολύ ενδιαφέρον προγράµµατος δήλωσαν πως αυτές οι κείµενό του µε τίτλο «Κλώνοι, σαµαράουσίες ίσως να έχουν µεταφερθεί από «Συνδυάστε τέτοια κια και αντισώµατα» (ανεβασµένο στην τη Γη στα µέλη του ροµπότ και πως η σαµαράκια µε τη διαρκώς προσωπική του ιστοσελίδα), ο αξιόλογος πολυπόθητη ανίχνευση των οργανικών αυξανόµενη τάση φίλος και συγγραφέας Θανάσης Βέµπος ουσιών είναι πολύ πιθανό να πραγµα- επιφυλακτικότητας αποκαλεί αυτού του είδους τα στρατηγικά τοποιηθεί στο αρειανό όρος Σαρπ, το και άρνησης παιχνίδια της NASA «σαµαράκια», δηλαοποίο και βρίσκεται στο κέντρο του «ξεβολέµατα σε µια ήπια και οµαλή απέναντι σε οποιοδήποτε δή κρατήρα όπου έχει προσεδαφιστεί η πορεία». Συνεχίζει παροτρύνοντάς µας: νέο επίτευγµα και θα διαστηµική συσκευή των Αµερικανών. «Συνδυάστε τέτοια σαµαράκια µε τη διαρέχετε µια πιο κώς αυξανόµενη τάση επιφυλακτικότητας Γυρίζοντας το χρόνο πίσω, αρκετοί ολοκληρωµένη εικόνα» και άρνησης απέναντι σε οποιοδήποτε νέο από εσάς ίσως θυµάστε τις δηλώσεις επίτευγµα και θα έχετε µια πιο ολοκληεπιστηµόνων στα τέλη του Νοέµβρη του 2010 για τις επικείµερωµένη εικόνα». Αναλογιστείτε τώρα πόσα τέτοια σαµαράκια νες ανακοινώσεις της NASA περί της ανακάλυψης «µιας νέας βλέπετε καθηµερινά γύρω σας (ιδίως αυτή την περίοδο µε τις έντονες πολιτικοοικονοµικές εξελίξεις και τον καταιγισµό των εξωγήινης µορφής ζωής, κρυµµένης στο βυθό µιας λίµνης στο εθνικό πάρκο Γιοσεµάιτ της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ». Τελικά, ανακοινώσεων για τα νέα µέτρα). Και ο συγγραφέας καταστη συνέντευξη Τύπου, που πραγµατοποιήθηκε στις 2 ∆εκεµλήγει ως εξής: «Σύµφωνα µε την ψυχολογία της µάθησης, το βρίου της ίδιας χρονιάς, οι εκπρόσωποι της διαστηµικής υπηκαλύτερο χρονοδιάγραµµα ενίσχυσης της γνώσης είναι εκείνο που συνδυάζει την περιοδικότητα µε το απρόβλεπτο». Υστερα ρεσίας των Αµερικανών έκαναν λόγο για την ανακάλυψη ενός βακτηρίου, του GFAJ-1 όπως ονοµάστηκε, που χρησιµοποιεί από όλα αυτά, φαντάζοµαι πως αν κάποτε ανακαλυφθεί και το στοιχείο αρσενικό ως το δοµικό συστατικό ανάπτυξής του, ανακοινωθεί όντως η ύπαρξη οργανικής ζωής στον Αρη, το ενσωµατώνοντάς το στο DNA του. «Αν αυτοί οι οργανισµοί πιθανότερο είναι να περάσει στα ψιλά των ειδήσεων…

Τελικά επρόκειτο απλά για την ανίχνευση -κυρίως- ενώσε-

φαινοµενα

7



φαινοµενα

8

KOSM ΝEWS Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα, Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη

Από τα κατοικίδια στους ανθρώπους; Αντιδράσεις έχουν ξεσπάσει στο

Τέξας, µετά την απόφαση της Πολιτείας να «τσιπάρει» πιλοτικά τους µαθητές, δίνοντάς τους ηλεκτρονικές ταυτότητες για να κρίνει αν πρέπει να χρηµατοδοτεί ή όχι το εκάστοτε σχολείο. Σκοπός της Πολιτείας είναι να τσεκάρει διαδικτυακά τους µαθητές, να βλέπει ποιοι παρακολουθούν τα µαθήµατά τους και ποιες τάξεις γεµίζουν ή µένουν µε τα καθίσµατα άδεια. Με αυτόν τον τρόπο υποτίθεται πως θα κρίνεται και η ετήσια επιχορήγηση του σχολείου! Ελπίζουµε να µην προκύψει µελλοντικά κάτι αντίστοιχο και στη χώρα µας, µιας και σε αυτές τις παράξενες εποχές είναι το µόνο που ακόµα δεν έχουµε δει!

Αυξάνονται οι θεάσεις άγνωστων πλασµάτων Στην Αµερική είχε γίνει πλέον σχεδόν συ-

νήθεια περιπατητές και εκδροµείς να δηλώνουν πως συνάντησαν τον Bigfoot. Στην Αγγλία όµως και πιο συγκεκριµένα στην πόλη Kent, όπου σπάνια συµβαίνει κάτι συνταρακτικό, προκάλεσε µεγάλη εντύπωση η µαρτυρία ενός πολίτη που δήλωσε πως στο δάσος έξω από τη λουτρόπολη Royal Tunbridge Wells είδε ένα πλάσµα ψηλό, περίπου 2,5 µέτρα, τριχωτό, µε µακριά χέρια και δαιµονικά κόκκινα µάτια! Μάλιστα, µέσα στους τελευταίους 6 µήνες έχουν υπάρξει και άλλες αναφορές για το παράξενο πιθηκοειδές πλάσµα, όµως οι απόψεις των κατοίκων του Kent διίστανται, µε τους ορθολογιστές να πιστεύουν πως ίσως πρόκειται για κάποιο φαρσέρ µε στολή. Από την άλλη πλευρά, κάποιοι γηραιότεροι θυµούνται πως ο «πιθηκάνθρωπος του Kent» εµφανίστηκε για πρώτη φορά πριν από περίπου 70 χρόνια κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου!

Μυστήρια

Οι εξωγήινοι εµφανίζονται στο Σέλας Τουλάχιστον αυτήν την εξήγηση δίνει ο φωτογράφος Iurie

Belegurschi, που σε µία από τις φωτογραφίες του είδε να απεικονίζεται καθαρά στα φώτα του Βόρειου Σέλαος το πρόσωπο ενός εξωγήινου. Ο Iurie, που έχει πάθος µε τις φωτογραφίες τοπίων, µετακόµισε το 2006 στην Ισλανδία για να µπορέσει να φωτογραφίσει το Σέλας. Ενα βράδυ στα τέλη του περασµένου Σεπτέµβρη, πέρασε τη νύχτα του στην ισλανδική χερσόνησο Reykjanes. Στις

φωτογραφίες που τράβηξε εκείνο το βράδυ ήταν που είδε την απεικόνιση του παράξενου εξωγήινου προσώπου, δίχως να αντιληφθεί το παράξενο simulacra σε πραγµατικό χρόνο. Ο Iurie αναγνωρίζει πως µπορεί να πρόκειται για ένα συµπτωµατικό γεγονός, δεν αποκλείει όµως και το ενδεχόµενο οι εξωγήινοι να έχουν βρει έναν τρόπο να προβάλουν την όψη τους στα φώτα του Σέλαος, σε µια προσπάθειά τους να επικοινωνήσουν µαζί µας!

Γρίπη όπως… ΕΜΥ Μια νέα µέθοδος πρόβλεψης της µετάδοσης ενός ιού στο χώρο

και το χρόνο µέσω της Google ισχυρίζονται πως ανέπτυξαν ερευνητές από τη Σχολή ∆ηµόσιας Υγείας του Πανεπιστηµίου Columbia. Τη σχετική δηµοσίευση έκαναν στο περιοδικό της αµερικανικής Εθνικής Ακαδηµίας Επιστηµών (PNAS). Οι επικεφαλής της ερευνητικής οµάδας, Jeffrey Shaman, από το Πανεπιστήµιο της Columbia, και Alicia Karspeck, από το Εθνικό Κέντρο Ατµοσφαιρικής Ερευνας, εξήγησαν πως στο µέλλον ίσως να είναι εφικτή η πρόβλεψη του ξεσπάσµατος µιας επιδηµίας, µέσω µιας µεθόδου παρόµοιας µε αυτής που χρησιµοποιούν οι µετεωρολόγοι για να προβλέψουν τον καιρό. Αυτό θα επιτευχθεί µέσω στοιχείων που συλλέγει η Google σε πραγµατικό χρόνο σχετικά µε την εµφάνιση νέων κρουσµάτων. Οι προβλέψεις θα µπορούν να γίνονται και σε τοπικό επίπεδο, ενώ ήδη έχει γίνει µια πιλοτική µελέτη για την περιοχή της Νέας Υόρκης. Ο Shaman δήλωσε πως τα στοιχεία θα ανακοινώνονται σε ένα «δελτίο γρίπης» αντίστοιχο µε αυτό του καιρού.

φαινοµενα

9



φαινοµενα

10

KOSM ΝEWS Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα, Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη

Βάλτε σκόρδα, έρχεται ο Σάβα! Τι κι αν συνήθως οι δήµαρ-

χοι, οι δηµοτικοί σύµβουλοι και οι έτεροι παρατρεχάµενοί τους καθησυχάζουν συνήθως τον κόσµο χρησιµοποιώντας για οποιοδήποτε πρόβληµα προκύπτει την κλασική φράση «όλα είναι υπό έλεγχο»… Αυτή τη φορά τη διαφορά έκανε το τοπικό συµβούλιο της κοινότητας Μπάγινα Μπάστα στη δυτική Σερβία, που ειδοποίησε τους πολίτες να βάλουν σκόρδα στις πόρτες των σπιτιών τους, µιας και το δηµοφιλές στη χώρα βαµπίρ, Σάβα Σαβάνοβιτς, κυκλοφορεί ελεύθερο στην ευρύτερη περιοχή! Αιτία για την ανακοίνωση του συµβουλίου ήταν η κατάρρευση του εγκαταλελειµµένου νερόµυλου στις όχθες του ποταµού Rogacica, τόπος όπου -σύµφωνα µε την παράδοση- ζούσε το βαµπίρ, πίνοντας το αίµα όσων περνούσαν από εκεί. Αρκετοί δεισιδαίµονες Σέρβοι αναρωτιούνται πλέον φοβισµένοι για το ποιος θα είναι ο τυχερός που θα δώσει το σπίτι του για να κατοικοεδρεύσει το άστεγο -πλέον- βαµπίρ, που ξύπνησε από την κατάρρευση των ερειπίων!

3 χρόνια µε το νεκρό στο κρεβάτι Αγκαλιά µε τον εδώ και τρία χρόνια νε-

κρό σύζυγό της κοιµόταν µια γυναίκα στη Ρωσία! Η γυναίκα που ζούσε µε τα πέντε ανήλικα παιδιά της σε ένα µικρό διαµέρισµα στην πόλη Γιάροσλαβ δεν ήθελε να αποχωριστεί το σύντροφό της, γιατί πίστευε πως εκείνος θα γύριζε σύντοµα στη ζωή και πως θα έπρεπε να τη βρει κοντά του. Σύµφωνα µε τα παιδιά, η µητέρα τους πήγαινε κάθε µέρα φαγητό στον άντρα της και άνοιγε κουβέντα µαζί του. Η υπόθεση έγινε γνωστή στην Αστυνοµία, όταν δύο απ’ τα παιδιά αποφάσισαν πως είναι καιρός να… «διώξουν τον µπαµπά απ’ το σπίτι», πετώντας το σώµα του σε µια χωµατερή, όπου και ανακαλύφθηκε από τους υπευθύνους για τον καθαρισµό της πόλης.

Μυστήρια

Ενα φυτό για τους… ξεχασιάρηδες Αν είστε από αυτούς που δεν δείχνουν και µεγάλη επι-

µέλεια στα φυτά τους, το «Click and Grow» ήρθε να δώσει τέλος στις σκοτούρες σας καθώς το µόνο που χρειάζεται είναι να του βάλετε λίγο νερό και µπαταρίες! Το πρωτότυπο αυτό φυτό σχεδιάστηκε από τον Εσθονό Mattias Lepp και έχει στο γλαστράκι του λογισµικό, αισθητήρες, µπαταρίες, µια αντλία και ένα µικρό δοχείο µε νερό, σπόρους και θρεπτικά συστατικά. Μέχρι στιγµής κυκλοφορεί σε 13 διαφορετικά είδη φυτών, ανάµεσα στα οποία περιλαµβάνονται λουλού-

δια, µυρωδικά και λαχανικά.Οπως τόνισε ο εφευρέτης του «Click and Grow», το µόνο που έχει να κάνει ο ιδιοκτήτης της έξυπνης γλάστρας είναι να µην ξεχάσει να της βάλει µπαταρίες και λίγο νερό, να την τοποθετήσει σε ηλιόλουστο σηµείο και να την αφήσει… στην τύχη της καθώς όλα τα υπόλοιπα γίνονται αυτόµατα! Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η ιδέα γεννήθηκε στο σχεδιαστή όταν διάβασε πριν από µερικά χρόνια πως η NASA ενδιαφέρεται να φτιάξει θερµοκήπια στο ∆ιάστηµα!

Ποιος θέλει να γίνει Αγιος Βασίλης; Τι κι αν στις µέρες µας ο αριθµός των παιδιών που δεν πιστεύουν στον Αγιο Βασίλη έχει αυξηθεί κατακόρυφα… Ο Masaki Azuma από το Τόκιο σκέφτηκε, λίγο πριν πατήσει τα 70 του χρόνια, να ανοίξει µια ακαδηµία για Αγιοβασίληδες, µε σκοπό η κόκκινη, κλασική (και αµερικανική) φιγούρα των Εορτών να κερδίσει ξανά την αγάπη των παιδιών. «∆εν υπάρχουν πια πολλά παιδιά που να πιστεύουν στον Αϊ-Βασίλη. Γι’ αυτό και αποφάσισα να τον επαναφέρουµε δυναµικά στη µόδα!». Ο ιδιοκτήτης της σχολής έχει µέχρι στιγµής 88 µαθητές, οι οποίοι εκπαιδεύονται στο να δίνουν σοβαρές και αληθοφανείς απαντήσεις στις δύσκολες ερωτήσεις των µικρών παιδιών του τύπου «Το σπίτι µου δεν έχει καµινάδα, αλλά σύστηµα συναγερµού. Πώς γίνεται να έρθεις και να µου φέρεις τα δώρα;». Μία από τις υποχρεώσεις, µάλιστα, των µαθητών είναι να απαντούν µόνο όταν τους προσφωνούν µε το όνοµα του αγίου!

φαινοµενα

11



φαινοµενα

12

Αποτελεί ίσως το µεγαλύτερο µύθο της σύγχρονης εποχής. Ενα δαχτυλίδι µε µυστικές, υποχθόνιες δυνάµεις και ένας ήρωαςδιαφορετικός από τους συνηθισµένουςµε µοναδική αποστολή να το καταστρέψει πριν πέσει σε λάθος χέρι. Το λάθος χέρι µπορεί υπό συγκεκριµένες συνθήκες να είναι και το δικό του. «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών» εκτυλίσσεται σε έναν κόσµο µε πολεµιστές, µάγους και τέρατα, ο οποίος γεννήθηκε στη φαντασία ενός και µόνο ανθρώπου, του Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν. Αλλά σε αυτόν τον κόσµο υπάρχει κάτι πολύ περισσότερο από απλή φαντασία. Του Στέλιου Φωκά, [email protected]

προσωπικοτητες Μυστήρια

Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν ν ιώ σ α λ π ο θ υ µ ν ω τ ς α τ ν ο χ ρ ά Ο

Γ

ια να µπορέσει κάποιος να κα-

τανοήσει το φανταστικό κόσµο του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» θα πρέπει πρώτα να εντρυφήσει στον πραγµατικό κόσµο που έζησε ο συγγραφέας του. Το βιογραφικό του σηµείωµα αρχίζει πολύ απλά, πληκτικά θα έλεγε κανείς: «Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν (John Ronald Reuel Tolkien): Ενας Αγγλος συγγραφέας, ποιητής, φιλόλογος και καθηγητής πανεπιστηµίου, που δίδαξε φιλολογία και λογοτεχνία στο Κολέγιο Πέµπροουκ της Οξφόρδης και σε διάφορα κολέγια από το 1925 ως το 1959. Γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στο Μπλουµφοντέιν της Νοτίου Αφρικής και πέθανε το 1973 στο Μπόρνµαουθ της Αγγλίας».

Ως εδώ πρόκειται για µια τυπική εισαγωγή

του βιογραφικού ενός Βρετανού ακαδηµαϊκού. Στην προκειµένη περίπτωση όµως, αν παρασυρµένος από την ανιαρή εισαγωγή κάνεις το λάθος και δεν συνεχίσεις την ανάγνωση, τότε θα έχεις χάσει την ιστορία της ζωής του µεγαλύτερου συγγραφέα έργων φαντασίας.

Μερικές αράδες πιο κάτω αρχίζει να

αποκαλύπτεται ο «άλλος» Τόλκιν, που, όπως αναφέρεται, έγινε ευρέως γνωστός το 1954 όταν εκδόθηκε το βιβλίο του «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών - Η συντροφιά του δαχτυλιδιού». Το βιβλίο αυτό ήταν ουσιαστικά το πρώτο µέρος ενός µεγαλει-

Ο δικός του «Οδυσσέας» ήταν ο Φρόντο Μπάγκινς. Και το έπος του ξεκινούσε µε µια φράση αρκετά απλή: «Μέσα σε µια τρύπα στο χώµα ζούσε ένα Χόµπιτ»…

ώδους έργου φαντασίας που για καθαρά πρακτικούς λόγους εκδόθηκε τελικά σε τρεις συνέχειες. Τα άλλα δύο ήταν «Ο άρχοντας των ∆αχτυλιδιών - Οι δυο πύργοι» που εκδόθηκε το 1954 και «Ο άρχοντας των ∆αχτυλιδιών - Η επιστροφή του βασιλιά», που εκδόθηκε έναν χρόνο µετά. Τα συγκεκριµένα βιβλία ήταν ουσιαστικά η συνέχεια ενός παλιότερου έργου του Τόλκιν, που είχε εκδοθεί το 1937 και είχε τον τίτλο «Χόµπιτ».

Οι ιστορίες των τεσσάρων βιβλίων δια-

δραµατίζονται σε έναν φανταστικό κόσµο που επινόησε ο Τόλκιν και τον ονόµασε «Μέση Γη». Πρόκειται για ένα περιβάλλον που µοιάζει εκπληκτικά µε την αγγλική ύπαιθρο, έχει στοιχεία από τη Μεσαιωνική Ευρώπη, µε τη διαφορά πως σε αυτόν κυρίαρχο στοιχείο αποτελεί η µαγεία. Επιπλέον, εκτός από τους ανθρώπους υπάρχουν πολλά µυθικά πλάσµατα που διαδρα-

µατίζουν διάφορους ρόλους, θετικούς και αρνητικούς. Ας ρίξουµε όµως µια πιο προσεκτική µατιά στη ζωή του Τόλκιν.

Από τη Νότιο Αφρική στην αγγλική ύπαιθρο Ο Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν, πρωτότοκος γιος του Αρθουρ Ρούελ Τόλκιν και της Μέιµπελ Τόλκιν, γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στο Μπλουµφοντέιν της Νοτίου Αφρικής, όπου βρισκόταν η οικογένεια, καθώς ο πατέρας ήταν υψηλόβαθµο στέλεχος µιας τοπικής τράπεζας. Το ζευγάρι παντρεύτηκε εκεί το 1891. Τρία χρόνια αργότερα, το 1894, γεννήθηκε το δεύτερο παιδί της οικογένειας, ο Χίλαρι.

Σύντοµα οι γονείς διαπίστωσαν πως

το κλίµα της νότιας Αφρικής δεν ήταν το ιδανικότερο για να µεγαλώσουν εκεί τα παιδιά τους, γεγονός που είχε άµεσο αντίκτυπο στην υγεία τους. Ετσι το 1895 η Μέιµπελ επέστρεψε µε τους γιους της στην Αγγλία και εγκαταστάθηκε στο σπίτι της µητέρας της, σε ένα µικρό χωριό κοντά στο Μπέρµιγχαµ. Στη µετεγκατάσταση αυτή εν ολίγοις χρωστάει την ύπαρξή του το µετέπειτα συγγραφικό έργο του Τόλκιν. Η όχι και τόσο ευχάριστη εµπειρία των πρώτων χρόνων της ζωής του στη Νότιο Αφρική και οι ιδανικές συνθήκες της αγγλικής υπαίθρου έδωσαν στον Τόλκιν την

φαινοµενα

13



φαινοµενα

14

Ο Τόλκιν µε τη χαρακτηριστική του πίπα.

∆ηµιουργώντας γλώσσες Στον «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» συ-

ναντάµε διάφορες διαλέκτους οι οποίες είναι δηµιούργηµα του Τόλκιν. Μάλιστα, πολλοί θαυµαστές του σήµερα έχουν µάθει να τις µιλούν κανονικά, κάτι που είναι εφικτό καθώς πρόκειται για σχεδόν ολοκληρωµένες γλώσσες. Πώς απέκτησε όµως αυτή την ικανότητα ο Βρετανός δηµιουργός;

Το 1904 ο Τόλκιν ήταν πλέον 12 χρόνων

και ήξερε ήδη να µιλά και να γράφει λατινικά, γλώσσα που του είχε διδάξει η µητέρα του από την ηλικία των 4 ετών, καθώς αντιλήφθηκε ότι ο γιος της είχε έφεση στην εκµάθηση ξένων γλωσσών. Εκείνη τη χρονιά η µητέρα του πέθανε και την προστασία εκείνου και του αδερφού του ανέλαβε ο ιερέας της τοπικής καθολικής εκκλησίας, Φράνσις Μόργκαν, ο οποίος στέγασε τα δυο παιδιά στο ίδρυµα της ενορίας.

Η πίεση αυτή και παράλληλα ο µεγάλος σεβασµός που είχε αναπτύξει για τον απλό στρατιώτη αποτυπώνονται ανάγλυφα στον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών», όπου τα απλοϊκά Χόµπιτς επιδεικνύουν πρωτόγνωρο θάρρος και δύναµη αίσθηση πως µόλις είχε µετοικήσει από την Κόλαση στον Παράδεισο.

Ο ίδιος περιέγραψε την εµπειρία αυτή σε

µια συνέντευξή του λίγο πριν πεθάνει: «Αν το πρώτο σου χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν ένας µαραµένος ευκάλυπτος και είχες συνηθίσει να ενοχλείσαι από τη ζέστη και την άµµο, τότε το να βρεθείς, πάνω στην ηλικία που η φαντασία αναπτύσσεται, σε

Οταν ήρθε η ώρα να σπουδάσει τον ένα ήσυχο χωριό του Γουόργικσερ, νοµίζω γεννά µια ιδιαίτερη αγάπη για αυτό που µπορεί να ονοµαστεί κεντρική αγγλική εξοχή, βασισµένη σε καλό νερό, πέτρες, φτελιές και µικρά, ήσυχα ρυάκια και φυσικά τον αγροτικό κόσµο γύρω σου...»

Αυτό που τόσο γλαφυρά περιέγραφε το 1971 ο Τόλκιν, ήταν ο παράδεισος των παιδικών του χρόνων µέσα στον οποίο τοποθέτησε τη δράση του Χόµπιτ και του Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών: ένα πραγµατικά ειδυλλιακό τοπίο.

Οµως, το φανταστικό πόνηµά του είχε

επιρροές και από τη Νότιο Αφρική, όπου έκανε τα πρώτα του βήµατα. Εκεί δέχθηκε ισχυρό τσίµπηµα από µια αφρικανική ταραντούλα και γλίτωσε χάρις στην επέµβαση µιας νοσοκόµας η οποία ρούφηξε το δηλητήριο της αράχνης από την πληγή. Πιθανότατα αυτό ήταν και το γεγονός που αργότερα «γέννησε» τους χαρακτήρες των αραχνοειδών εχθρών όπως η Σέλοµπ και η Ουνγκόλιαντ.

έστειλαν στη Σχολή «Βασιλεύς Εδουάρδος» στο Μπέρµιγχαµ, όπου διδάχθηκε αγγλοσαξονικά (η αρχαία αγγλική γλώσσα που οµιλείτο σε περιοχές της σηµερινής Αγγλίας και της νότιας Σκοτίας από τον 5ο ως τον 12ο αιώνα, όχι και τόσο αρχαία για τα δικά µας δεδοµένα). Αµέσως µετά σπούδασε αγγλική φιλολογία στο κολέγιο του Εξετερ στην Οξφόρδη. Εκεί έστρεψε το ενδιαφέρον του στη µελέτη των γλωσσών και της ιστορίας τους, αντικείµενο στο οποίο σηµείωσε εξαιρετικές επιδόσεις. Μελέτησε αρχαία ελληνικά, αρχαία ουαλικά και φινλανδικά και στη συνέχεια αποπειράθηκε και τελικά πέτυχε να δηµιουργήσει περισσότερες από δέκα νέες γλώσσες! Είναι αυτές οι γλώσσες µε τις οποίες αργότερα θα µιλούν οι λαοί της Μέσης Γης, τα ξωτικά, οι νάνοι και τα Χόµπιτς.

Η επίδραση του πολέµου Στα 24 του παντρεύεται την αγαπηµένη του Ιντιθ Μπρατ µε την οποία ήταν ερω-

προσωπικοτητες Το Rivendell, o τόπος κατοικίας των ξωτικών στη Μέση Γη που έπλασε ο Τόλκιν.

τευµένος από τα 16 του. Την ευτυχία του ζευγαριού ήρθαν να συµπληρώσουν λίγο αργότερα τέσσερα βλαστάρια. ∆ηµιουργείται µια αγαπηµένη οικογένεια η οποία θα αποτελέσει επίσης έµπνευση για τον «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών», καθώς, κατά µια εκδοχή, η Ιντιθ είναι το πανέµορφο ξωτικό Λούθιεν που ερωτεύεται το θνητό Μπέρεν, ο οποίος φυσικά είναι ο ίδιος ο Τόλκιν.

Ο Α' Παγκόσµιος Πόλεµος όµως έµελ-

λε να διακόψει την οικογενειακή γαλήνη, καθώς ο Τόλκιν κατατάσσεται στους Τυφεκιοφόρους του Λάνκασαϊρ ως αξιωµατικός και παίρνει µέρος στη Μάχη του Σοµ (1 Ιουλίου - 18 Νοεµβρίου 1916). Πρόκειται για µια από τις πιο ολέθριες µάχες του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου και µια από τις πιο αιµατηρές µάχες στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς είχε περισσότερο από ένα εκατοµµύριο θύµατα. Οι συµµαχικές δυνάµεις προσπάθησαν να περάσουν µέσα από το γερµανικό µέτωπο κατά µήκος µιας

Σιλµαρίλλιον Ο Τόλκιν δεν αρκέστηκε µόνο

στη δηµιουργία του φανταστικού κόσµου του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών».Ηθελε να εξηγήσει στους αναγνώστες του και το πώς αυτός προέκυψε. Ετσι στα τελευταία χρόνια της ζωής του άρχισε να γράφει ένα ακόµα βιβλίο, το «Σιλµαρίλλιον». Το έργο περιγράφει τη δηµιουργία της Eä, του Σύµπαντος µέσα στο οποίο διαδραµατίζεται η ιστορία του Χόµπιτ και του Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών. Αποτελείται από πέντε ενότητες στις οποίες αναλύεται ολόκληρη η µυθολογία στην οποία βασίζεται το έργο και οι χαρακτήρες του, ενώ περιλαµβάνει και χάρτες. Το συγκεκριµένο έργο το δούλευε και το αναθεωρούσε συνεχώς µέχρι το θάνατό του το 1971. Τελικά εκδόθηκε το 1977 από το γιο του Κρίστοφερ.

εκτάσεως 40 χλµ. βόρεια και νότια του ποταµού Σοµ στη β ό ρ ε ι α Γα λ λ ί α , προκειµένου να δηµιουργήσουν αντιπερισπασµό αποσπώντας τις γερµανικές δυνάµεις από τη µάχη του Βερντέν που µαινόταν βορειότερα. Στο τέλος της µάχης, οι απώλειες στον Σοµ ήταν µεγαλύτερες εκείνων του Βερντέν.

Η (τότε) Βρετανική Κοινοπολιτεία «µέτρη-

σε» πάνω από 416.000 νεκρούς στρατιώτες, ανάµεσά τους δύο από τους τρεις καλύτερους φίλους του Τόλκιν, γεγονός που τον συγκλόνισε βαθιά και του δηµιούργησε µεγάλη ψυχολογική πίεση. Η πίεση αυτή και παράλληλα ο µεγάλος σεβασµός που είχε αναπτύξει για τον απλό στρατιώτη

φαινοµενα

15


eλευθεροσ tυποσ

φαινομενα

16

Η όχι και τόσο ευχάριστη εμπειρία των πρώτων χρόνων της ζωής του στη Νότιο Αφρική και οι ιδανικές συνθήκες της αγγλικής υπαίθρου έδωσαν στον Τόλκιν την αίσθηση πως μόλις είχε μετοικήσει από την Κόλαση στον Παράδεισο αποτυπώνονται ανάγλυφα στον «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών», όπου τα απλοϊκά Χόμπιτς επιδεικνύουν πρωτόγνωρο θάρρος και δύναμη. Την ίδια χρονιά, όντας ακόμα στο μέτωπο, προσβλήθηκε από τον «πυρετό των χαρακωμάτων» και επέστρεψε αναγκαστικά στην Αγγλία, όπου προσπάθησε να αναρρώσει όχι μόνο από τα σωματικά αλλά και από τα ψυχολογικά τραύματα που του είχε αφήσει ο πόλεμος.

Η γέννηση της αγγλικής μυθολογίας Ο πόλεμος τελειώνει και ο Τόλκιν αρχί-

ζει και πάλι να εργάζεται, αυτή τη φορά για τη σύνταξη του Νέου Λεξικού της Αγγλικής

(New English Dictionary). Το 1920 διορίζεται λέκτορας της Αγγλικής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και το 1924 γίνεται καθηγητής. Παράλληλα, στον ελεύθερο χρόνο του σκαρώνει ιστορίες για τα παιδιά του, ανάμεσα στις οποίες είναι και εκείνες που θα αποτελέσουν τη μαγιά για το επικών διαστάσεων έργο του. Η πιο διάσημη από τις ιστορίες που δημιούργησε για τα παιδιά του είναι το... Χόμπιτ (ναι, ξεκίνησε ως παιδικό παραμύθι) που εκδόθηκε το 1937 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ο εκδότης του, Στάνλεϊ Ανγουιν, ενθουσιασμένος από την απήχηση του έργου, ζήτησε από τον Τόλκιν να γράψει μια συνέχεια της ιστορίας. Εκείνος άλλο που δεν ήθελε. Στόχος του Τόλκιν, όπως ο ίδιος έγραψε αργότερα, ήταν να διαμορφώσει μια μυθολογία που θα ήταν επικεντρωμένη στη βορειοδυτική Ευρώπη και όχι στη Μεσόγειο Θάλασσα, όπου επικρατούσε η ελληνική και η ρωμαϊκή μυθολογία. Ηθελε δηλαδή μια μυθολογία που να αφορά κυρίως τις καταβολές της χώρας του. Επειδή λοιπόν αυτή δεν υπήρχε, έπρεπε να την επινοήσει και να την καταγράψει. Προκειμένου να συνθέσει την -όπως την αποκαλούσε- «μυθοποιία» του, άντλησε στοιχεία τόσο από τις δικές του εμπειρίες κατά την εποχή που έζησε

προσωπικοτητες Κι αν είναι... ροκ (και µέταλ) µην τον φοβάσαι Τα έργα του Τόλκιν αποτέλεσαν πηγή

έµπνευσης για ζωγράφους, σκηνοθέτες και συγγραφείς. Σηµαντικότατη ήταν η επιρροή του και στο µουσικό στερέωµα όπου διάσηµα συγκροτήµατα, κυρίως ροκ και χέβι µέταλ, ηχογράφησαν ολόκληρους δίσκους βασισµένους στα έργα και τη µυθοποιία του Βρετανού συγγραφέα. Σε αυτούς συµπεριλαµβάνονται οι δίσκοι «The Battle of Evermore», «Misty Mountain Hop», «Ramble On» και «Stairway to Heaven» των Led Zeppelin, ο δίσκος Nightfall in Middle Earth των Blind Guardian και το Endgame των Megadeth.

όσο και από τις αγαπηµένες του ιστορίες από την εποχή του βασιλιά Αρθούρου, τον αρχαίο κόσµο, από τις µυθολογίες των βορείων λαών της Σκανδιναβίας (ο µύθος του Μπέογουλφ) και της Γερµανίας και λιγότερο -αλλά ξεκάθαρα- από τις νοτιότερες µυθολογίες όπως η δική µας.

Η γεωγραφία της Μέσης Γης µας παρουσιάζει τον τόπο όπου εκτυλίσσονται τα γεγονότα στις ιστορίες του Τόλκιν.

Κάπως έτσι έπλασε τη δική του «Οδύσσεια». Ο δικός του «Οδυσσέας» ήταν ο Φρόντο Μπάγκινς. Και το έπος δεν ξεκινούσε µε τη φράση «ἄνδρα µοι ἔννεπε, µοῦσα, πολύτροπον, ὃς µάλα πολλὰ/ πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσεν· (Τον άντρα τον πολυµήχανο τραγούδησε, Μούσα/που πολύ περιπλανήθηκε, όταν πήρε την ιερή πόλη της Τροίας)» αλλά µε µια πιο απλή: «Μέσα σε µια τρύπα στο χώµα ζούσε ένα Χόµπιτ».

φαινοµενα

17



φαινοµενα

18

Μηνάς Τσουλής

«Ε

να αναπάντεχο ταξί-

δι» πρόκειται να ξεκινήσει σε λίγες ηµέρες στις κινηµατογραφικές αίθουσες, µε την προβολή της ταινίας «Χόµπιτ». Συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι θα είναι οι εκατοµµύρια ανά τον κόσµο φίλοι του Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, ενός σπουδαίου Αγγλου συγγραφέα που µε τα έργα του ταξιδεύει εδώ και αρκετές δεκαετίες τους θαυµαστές του στο φανταστικό κόσµο της Μέσης Γης.

Γιατί ο Τόλκιν αποφάσισε να

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΓΛ Ω δηµιουργήσει για τις ανάγκες του έργου του µια νέα γλώσσα από το µηδέν;

Κατ’ αρχάς, οι σκευαστές γλώσσες

που συναντάµε στο συνολικό έργο του καθηγητή Τόλκιν δεν είναι µία αλλά δεκατέσσερις, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο ολοκληρωµένες. Αλλά η ουσιαστική µοναδικότητα βρίσκεται στο ότι ο συγγραφέας δεν δηµιούργησε τις γλώσσες για να συνοδεύσουν το µύθο, αλλά το µύθο για να πλαισιώσει τις γλώσσες που ήδη είχε κατασκευάσει.

Πράγµατι, ο Tolkien ξεκίνησε να δη-

µιουργεί γλώσσες ως χόµπι από παιδική ηλικία. Οταν κάποτε, και άσχετα µε την προαναφερθείσα ενασχόληση, συνέλαβε την ιδέα του ξωτικού, η πρώτη του αναζήτηση αφορούσε στο τι είδους γλώσσα θα µπορούσε να χρησιµοποιεί ένα τέτοιο πλάσµα. Οι µετέπειτα προβληµατισµοί του συνέθεσαν εν τέλει τη µυθολογία που όλοι αγαπήσαµε. Το δε κοµµάτι αυτού του έργου µε το όνοµα «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών» ανήλθε στο δεύτερο πιο πολυδιαβασµένο βιβλίο όλων των εποχών µετά τη Βίβλο.

συνεντευξη Ο φανταστικός κόσµος της Μέσης Γης χαρακτηρίζεται από µια µοναδική ποικιλοµορφία όντων και σκηνών, απόδειξη της ανεπτυγµένης φαντασίας του Τόλκιν. Κατοικείται από διάφορες φυλές και πλάσµατα, κρύβει θησαυρούς και µυστήρια, σε κάθε γωνιά της παραµονεύουν µία έκπληξη, ένας γρίφος, µία συνάντηση µε κάποιον άγνωστο που τελικά παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του µύθου. Πέρα από τις λογοτεχνικές ανάγκες του Τόλκιν, τα έργα του εξυπηρετούν µια βαθιά επιθυµία του ίδιου, η οποία πηγάζει από την αγάπη του για τις γλώσσες. Σ’ αυτή τη λιγότερο γνωστή πτυχή που αφορά στα έργα του Τόλκιν µάς «µυεί» ο κ. Μηνάς Τσουλής, µελετητής και συγγραφέας του Λεξικού της Quenya, της Γλώσσας των Υψηλών Ξωτικών.

Λ ΩΣΣΕΣ ΤΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ! Από ποιες άλλες γλώσσες

Του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου, [email protected]

άντλησε στοιχεία για να κατασκευάσει τη γλώσσα των ξωτικών;

δύο συστατικά που προσφέρουν φωνοαισθητική ευχαρίστηση: τα φινλανδικά και τα ελληνικά».

χνικές ανάγκες; Πώς αυτές αποτυπώνονται στα έργα του Τόλκιν;

Ο ίδιος ο δηµιουργός της Quenya (η

Η δε Sindarin, η «καθοµιλουµένη»,

«η γλώσσα είναι η κατοικία του Υπάρχειν». Είναι το πρώτιστα και άµεσα εµφανές πολιτισµικό στοιχείο του κάθε λαού και η ηχώ του στην παγκόσµια κοινότητα. Τίποτα δεν αναδεικνύει έναν πολιτισµό πιο λαµπρά από τη γλώσσα του. Είναι επόµενο, λοιπόν, µια ευγενής γλώσσα, καθαρή, εύηχη, µελωδική και καλοσχηµατισµένη, όπως η Quenya, να έχει µόνο όµορφα πράγµατα να πει για τους χρήστες της.

«καθαρεύουσα» των ξωτικών) δήλωσε πως η γλώσσα του βασίστηκε στα λατινικά, στα ελληνικά και τα φινλανδικά. Οι πρώτες µορφές της γλώσσας ήταν σαφέστερα πιο επηρεασµένες από τα φινλανδικά, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται περισσότερο η επιρροή των λατινικών. Ο Τόλκιν άλλωστε δήλωσε πως η Quenya είναι «βασισµένη στα λατινικά µε

είναι πρωταρχικά επηρεασµένη από την Quenya, αλλά σε υπαρκτούς όρους χρωµατίζεται από τις κελτικές γλώσσες, τα παλαιά αγγλικά, τα παλαιά νορβηγικά και τα ουαλικά.

Εξυπηρετεί αυτή η γλώσσα συ-

γκεκριµένες συγγραφικές ή λογοτε-

Κατά το φιλόσοφο Martin Heidegger,

φαινοµενα

19



φαινοµενα

20

από µια απλή ιστορία µε συγκεκριµένη αρχή και τέλος - όπως συνέβη και µε µένα. Οταν διαπίστωσα πως η αφήγηση δεν ήταν το όλον του τολκινικού έργου, όταν αποφάσισα πως ο φιλοσοφικός κορµός του έργου εκτεινόταν πέρα από τυχαίες ιστορίες µε σπαθιά και τέρατα, τότε η επιλογή µου να εξιχνιάσω κάθε µικρή, κρυφή γωνία των βιβλίων ήταν επόµενη. Σε συνδυασµό µε την αγάπη µου για τη γλωσσολογία, θεώρησα απόλυτα φυσιολογικό το να εντρυφήσω στις γλώσσες της Quenya ή της Sindarin.

Στην ιστοσελίδα του The Elvish Tα γράµµατα του αλφάβητου της Quenya και ο τρόπος εκφοράς του στα αγγλικά.

Linguistic Fellowship διαβάζουµε ότι η γλώσσα της Quenya είναι αδύνατον να χρησιµοποιηθεί στην καθηµερινή ζωή των ανθρώπων επειδή είναι ατελής. Ποια είναι η δική σας άποψη;

Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν κενά,

Αφού ο καθένας έχει τη γλώσσα που του αξίζει πολιτισµικά, το να υποθέσουµε πως κάποια από τις ανθρώπινες φυλές τού σήµερα χαρακτηρίζεται από την καθαρότητα των Υψηλών Ξωτικών, ώστε να έχει δηµιουργήσει την Quenya, είναι µια περίπτωση πιο µυθολογική κι από την ίδια την ύπαρξη των ξωτικών Με τη σχολαστική µελέτη που επένδυσε ο καθηγητής Τόλκιν στη δηµιουργία της Quenya, εξασφάλισε την ακέραια απόδοση της πολιτισµικής υπεροχής των Υψηλών Ξωτικών.

Η γνώση της Quenya διαφοροποιεί την εµπειρία της ανάγνωσης των έργων του Τόλκιν;

Εξαρτάται από το τι ζητά ο εκάστοτε

αναγνώστης και πόσο βάρος δίνει ο ίδιος στο εν λόγω έργο. Προσωπικά, δεν θεωρώ τη γνώση των «τολκινικών» γλωσσών απαραίτητη για την καθαυτού κατανόηση των βιβλίων από λογοτεχνικής άποψης.

Από την άλλη, τη βρίσκω αναγκαία για

όσους αποφασίσουν πως το έργο του Τόλκιν σηµαίνει περισσότερα για εκείνους

τόσο γραµµατικά όσο και από πλευράς διαθέσιµου λεξιλογίου. Ενας αφοσιωµένος φίλος της Quenya µπορεί ίσως να παρακάµψει, σε κάποιο βαθµό, τις ελλείψεις, αλλά δυστυχώς παραµένει µια ατελής γλώσσα. Βέβαια αυτό δεν συµβαίνει σε καµία περίπτωση λόγω ελλιπούς µέριµνας του (οπωσδήποτε περφεξιονιστή και άρτιου γλωσσολόγου) καθηγητή Tόλκιν! ∆υστυχώς, η ζωή του δεν έφτασε για να πει όσα ήθελε. «Ὁ βίος βραχύς, ἡ δὲ τέχνη µακρή».

Θεωρείτε ότι η γλώσσα που µιλά κάθε λαός επηρεάζει εν τέλει και την ιδιοσυγκρασία του; Τι θα συνέβαινε άραγε µε έναν πολιτισµό που θα χρησιµοποιούσε την Quenya;

Οπωσδήποτε! Η γλώσσα επηρεάζει

την ιδιοσυγκρασία, αλλά και τούµπαλιν. Η Quenya είναι µια γλώσσα αρχοντική και περήφανη. Οι χρήστες της ήσαν ο λαός του Fëanor και τίποτα λιγότερο! Οµως η γλώσσα δηµιουργείται φθόγγος µε το φθόγγο µε τους αιώνες. ∆εν εµφυτεύεται, µα δηµιουργείται ως καθρέπτης της ποιότητας του εκάστοτε λαού. Κι αφού

συνεντευξη Ο αντίκτυπος των ταινιών Μετά την προβολή των

κινηµατογραφικών ταινιών «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών», αρκετοί άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσµο -αλλά και στην Ελλάδα- θέλησαν να πραγµατοποιήσουν µαθήµατα εκµάθησης ξωτικικών. Υπάρχουν κοινότητες ή οµάδες ανθρώπων που επικοινωνούν σήµερα σ’ αυτή τη γλώσσα;

Ηµερολόγιο που κατασκευάστηκε από λάτρεις της Quenya.

ο καθένας έχει τη γλώσσα που του αξίζει πολιτισµικά, το να υποθέσουµε πως κάποια από τις ανθρώπινες µη µυθολογικές φυλές τού σήµερα χαρακτηρίζεται από την καθαρότητα των Υψηλών Ξωτικών ώστε να έχει δηµιουργήσει την Quenya, είναι µια περίπτωση πιο µυθολογική κι από την ίδια την ύπαρξη των ξωτικών.

Μπορείτε να µας πείτε λίγα

λόγια για το συγγραφικό σας έργο σχετικά µε τη γλώσσα των ξωτικών του Τόλκιν; Ποιο είναι το feedback που είχατε από τους Ελληνες αναγνώστες;

Εχω γράψει δύο έργα πάνω στην

Quenya που έχουν εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο «Η Αγνωστη Καντάθ». Το ένα έχει να κάνει µε το συντακτικό, τη γραµµατική και τη φωνολογία της γλώσσας, µε παραδείγµατα και ασκήσεις, και περιλαµβάνει συνοδευτικό CD. Το άλλο είναι ένα πλήρες λεξικό µε όλα τα γνωστά λήµµατα της Quenya. Σε σχέση µε όλα αυτά έχω επίσης συγγράψει ένα ανάλογο έργο για τη γλώσσα Sindarin του Τόλκιν σε ένα µοναδικό τόµο, που όµως δεν επιδίωξα ιδιαίτερα να εκδώσω.

Ολα τα παραπάνω ήταν αποτέλεσµα

Ο Μηνάς Τσουλής

πολύχρονης κοπιαστικής µελέτης και αφοσίωσης στο µεγαλείο του τολκινικού έργου. Με συµµάχους τα υπόλοιπα αδελφά µέλη της Elvish Linguistic Fellowship, της γλωσσολογικής συντεχνίας που ασχολείται µε τη µελέτη του γλωσσολογικού τµήµατος του έργου του Τόλκιν, κατόρθωσα να µελετήσω

Αµφιβάλλω αν στην Ελλάδα υπάρχει µια ανάλογη κοινότητα αλλά, προσωπικά, ζω στη Νέα Υόρκη όπου υπάρχουν κοινότητες κυριολεκτικά για το καθετί. ∆εν θα µε εξέπληττε τίποτε.

Πιστεύετε ότι ανάλογα φαινόµενα θα παρατηρηθούν και µετά την προβολή του επερχόµενου «Χόµπιτ»;

Το δίχως άλλο! Και µε κάθε δίκιο,

άλλωστε. Πρόκειται για ένα αριστούργηµα, τόσο λογοτεχνικό όσο και κινηµατογραφικό, και αξίζει όση προσοχή µπορεί να του δοθεί. γνώση και υλικό που δεν προσφέρεται στο ευρύ κοινό και που κάποιες φορές προέκυψε απευθείας από το χέρι του Christopher Tolkien, γιου του συγγραφέως και κληρονόµου των σηµειώσεών του.

Σε ό,τι αφορά την απήχηση από το ελ-

ληνικό κοινό ήταν ανέλπιστη, τόσο για µένα όσο και για τους εκδότες µου, και γι’ αυτό είµαι ταπεινά ευγνώµων. ∆έχτηκα µεγάλο αριθµό γραµµάτων και e-mails, είτε αναφορικά µε ερωτήσεις επί του υλικού είτε για πάσης φύσεως καθοδήγηση. Καθόλου σπάνια δεν ήταν µάλιστα η αίτηση βοήθειας για τατουάζ σε γραφή Tengwar!

φαινοµενα

21



φαινοµενα

22

Prancing pony Oι Ελληνες φίλοι του Τόλκιν

συλλογικοτητες Το 2001 ήταν η χρονιά που το πρώτο µέρος της τριλογίας του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» εµφανίστηκε στη µεγάλη οθόνη. Οι αναγνώστες των βιβλίων του Τόλκιν ήταν ενθουσιασµένοι για την κυκλοφορία της «Συντροφιάς του ∆αχτυλιδιού» και όσοι δεν γνώριζαν τίποτα γι’ αυτόν κατάφεραν να τον αγαπήσουν µετά από τρεις αριστουργηµατικές ταινίες. Το 2002 ιδρύθηκε ο «Ελληνικός Σύλλογος Φίλων του Τόλκιν». Ποιες είναι σήµερα οι δραστηριότητες αυτής της ασυνήθιστης -για τα ελληνικά δεδοµένασυλλογικότητας και τι λένε τα µέλη τους για την προβολή του πολυαναµενόµενου «Χόµπιτ»; Του Παναγιώτη Ζαγγανά, [email protected]

Σε

πέντε ηµέρες από σήµερα

(στις 13 ∆εκεµβρίου) εκατοµµύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσµο προετοιµάζονται γι’ αυτό που καρτερικά περίµεναν τα τελευταία χρόνια. Την κυκλοφορία του «Χόµπιτ» στις κινηµατογραφικές αίθουσες. Το prequel του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» αποτυπώνει την περιπέτεια µιας συντροφιάς νάνων, ενός µάγου και ενός χόµπιτ που ανακάλυψε τυχαία το ∆αχτυλίδι της ∆ύναµης.

Με αφορµή το γεγονός αυτό, αποφασίσαµε

να έρθουµε σε επαφή µε τους ανθρώπους του «Ελληνικού Συλλόγου Φίλων του Τόλκιν» και να µάθουµε περισσότερα για τις δραστηριότητες, τη φιλοσοφία τους και τον τρόπο µε τον οποίο αντιµετωπίζουν το έργο του Τόλκιν. Συγκεκριµένα µιλήσαµε µε τον πρόεδρο και την ταµία του συλλόγου τους, κ. Σπύρο Σαµψώνα και την κ. Γεωργία Λεγάκη αντίστοιχα, οι οποίοι έλυσαν όλες τις σχετικές απορίες µας.

Η ταινία «Χόµπιτ» αποτελεί το prequel του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών». Θα είναι ένας άξιος συνεχιστής του στη µεγάλη οθόνη; Αυτό θα το δείξει η δουλειά που θα δούµε.

Από τις πρώτες ενδείξεις, πάντως, φαίνεται πως το αποτέλεσµα θα είναι καλό. Κοιτώντας το θέµα αυτό βαθύτερα, ελπίζουµε ότι το «Χόµπιτ» θα καταφέρει, όπως και ο «Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών», να βοηθήσει το κοινό

να γνωρίσει καλύτερα τον κόσµο που µε τόσο κόπο και µεράκι δηµιούργησε ο Τόλκιν. Υπάρχει ήδη αρκετή κινητικότητα και ενθουσιασµός σε παγκόσµιο επίπεδο. Λογικά θα σχηµατιστούν ουρές έξω από τις αίθουσες από όλους εκείνους τους ανθρώπους που αγάπησαν την πρώτη κινηµατογραφική τριλογία.

Ως σύλλογος που αγαπάµε τα βιβλία, είναι

αυτό που κυρίως µας ενδιαφέρει. Η προσέγγιση είναι εκείνη που πρέπει να αξίζει. Παρά τα µικρά λάθη και τις υπερβολές που παρουσιάστηκαν στις προηγούµενες ταινίες (Holywood είναι αυτό) µπορούµε να πούµε πως µείναµε ικανοποιηµένοι. Θέλουµε λοιπόν το «Χόµπιτ» να είναι άξιος συνεχιστής τους.

Αν και πολλοί απορούν και φοβούνται για το τελικό αποτέλεσµα, εµείς χαιρόµαστε που το «Χόµπιτ» θα αποτελείται από τρεις ταινίες γιατί θα καταστεί δυνατό να προβληθούν σε µεγάλο βαθµό τα γεγονότα που αφορούν και επηρεάζουν τον «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών». Ετσι θα λυθούν πολλές απορίες και θα συµπληρωθούν πολλά κενά για όσους δεν έχουν διαβάσει τα βιβλία.

Με ποιον τρόπο προσεγγίζετε, ως σύλλογος, το έργο του Τόλκιν; Αρχικά ο καθένας µας προσέγγισε και αγά-

πησε τα βιβλία του καθηγητή για προσωπικούς και ιδιαίτερους λόγους. Εµένα, για παράδειγµα, µου θύµιζε τις ιστορίες για αερικά και καλικάντζαρους που µου διηγείτο η γιαγιά µου.

Σε συλλογικό επίπεδο τώρα, προσεγγίζουµε το έργο του Τόλκιν λογοτεχνικά, φιλολογικά, ετυµολογικά, ακόµα και γλωσσολογικά, καθώς πολλοί από εµάς τρέφουν ιδιαίτερη αγάπη για τις γλώσσες.

Οπως είναι φυσιολογικό, πολλοί από εµάς

Η νέα κινηµατογραφική ταινία «Χόµπιτ» θα προβάλλεται από 13 ∆εκέµβρη στους κινηµατογράφους.

αγαπάµε την Ιστορία. Και ο Τόλκιν δηµιούργησε έναν κόσµο που θυµίζει σε µεγάλο βαθµό τον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα. Σίγουρα, λοιπόν, η έρευνα και το ενδιαφέρον µας επεκτείνονται και σε άλλους τοµείς, όπως για παράδειγµα σε άγνωστες πτυχές της Ευρωπαϊκής Ιστορίας και σε τεχνικές όπως η µεσαιωνική ξιφασκία και η τοξοβολία!

φαινοµενα

23



φαινομενα

24

Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε πως, για παράδειγμα, το σύστημα των θεών που δημιουργούν τον κόσμο του μοιάζουν πολύ με το δικό μας ` ελληνικό πάνθεον ή πως ο ήρωας Τούριν ουσιαστικά ταυτίζεται με το δικό μας Οιδίποδα Ο μεγάλος Βρετανός δημιουργός J.R.R. Tolkin.

Φροντίζουμε όλες αυτές οι τάσεις

να συγχωνεύονται και να εναρμονίζονται μέσα στο σύλλογό μας.

▶ Πόσο έχουν επηρεαστεί οι Ελληνες από τις κινηματογραφικές ταινίες του «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών»; Τι έχουν να του προσφέρουν; Στη χώρα μας, έπειτα από την προβολή

των συγκεκριμένων ταινιών, οι περισσότεροι αναρωτήθηκαν ποιος είναι αυτός ο Τόλκιν και τι έχει γράψει. Στράφηκαν έτσι σε ένα νέο γι’ αυτούς είδος λογοτεχνίας που ίσως αγνοούσαν μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Ο Τόλκιν συνθέτοντας ένα φανταστικό

κόσμο, μια επική μυθολογία, περνά κάποια ιδανικά και αξίες που στέλνουν μηνύματα παγκόσμια και πανανθρώπινα. Μιλώντας πιο συγκεκριμένα για την Ελλάδα και τον «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών», αναφερόμαστε στα υψηλά ιδανικά της πίστης, της αγάπης και της συντροφικότητας. Τα προηγούμενα ίσως βοηθούν στην εξάλειψη του ατομικισμού που μας χαρακτηρίζει και που μας έχει οδηγήσει στην παρούσα οικονομική κρίση. Στην ταινία το πιο αδύναμο φαινομενικά πλάσμα, ένα Χόμπιτ, αλλάζει τη ροή της ιστορίας. Αυτό πρέπει να αποτελεί έμπνευση ακόμα και για τον

πιο αδύναμο οικονομικά άνθρωπο, που αν σταθεί γενναία στα πόδια του και προσπαθήσει μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά στην επίτευξη μιας σημαντικής αλλαγής.

Επίσης, να αναφέρουμε ότι στα βιβλία

είχαμε έναν εχθρό, έναν στρατό, έναν σκοτεινό άρχοντα. Μεταφορικά ό,τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε και σήμερα. Με την υιοθέτηση των προαναφερθέντων αξιών θα μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε και στον κόσμο της πραγματικότητας.

▶ Υπάρχουν Ελληνες δημιουργοί του φανταστικού που ακολουθούν τα βήματα του Τόλκιν; Στην Ελλάδα ήταν πάντα πιο διαδεδομένα το science fiction από το heroic fantasy. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί άξιοι Ελληνες συγγραφείς του φανταστικού που παρουσιάζουν εδώ και χρόνια τις δικές τους προτάσεις έχοντας επιρροές από τα έργα του Τόλκιν.

Μια πολύ καλή φίλη του συλλόγου μας, η Βάσω Χρήστου, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα. Υπάρχουν επίσης νέες προ-

σπάθειες από ανθρώπους όπως ο Κωνσταντίνος Τσουρέκης που έχει εκδώσει και βιβλίο. Ακόμα θα πρέπει να αναφερθούμε σε έναν καλό φίλο και πρώην μέλος του συλλόγου μας, τον Γιάννη Ρουμπούλια, ο οποίος έχει συνθέσει το πρώτο ελληνικό κόμικ φαντασίας με τίτλο «Τα Χρονικά του Δρακοφοίνικα».

Εχουμε και αξιόλογους μεταφραστές

και γνώστες του είδους όπως ο Θωμάς Μαστακούρης. Επιπλέον, γνωρίζουμε την Κατερίνα Στύλου που έχει ασχοληθεί με την γλώσσα των ξωτικών, την Quenya, η οποία έχει εφευρεθεί από τον Τόλκιν. Αλλοι αξιόλογοι Ελληνες δημιουργοί του φανταστικού είναι ο Δημήτρης Μπουλούμπασης και ο Νίκος Βλαντής.

συλλογικοτητες Παρουσιάζουν τα σκηνικά και οι ήρωες της τριλογίας του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» οµοιότητες µε την ελληνική µυθολογία; Κάθε αντίστοιχος σύλλογος στον κό-

σµο προσπαθεί να βρει κοινά στοιχεία της µυθολογίας του Τόλκιν µε τη µυθολογία και την Ιστορία της χώρας του. Ο Τόλκιν ήταν γνώστης αρκετών αρχαίων µυθολογικών παραδόσεων. Γνώριζε αρχαία ελληνικά, λατινικά, κέλτικα και σίγουρα έχει επηρεαστεί από κάποιους σκανδιναβικούς µύθους.

Ναι, µεν, εµπνεύστηκε κυρίως από την

κελτική και βορειοκεντρική ευρωπαϊκή µυθολογία, στο έργο του όµως εντοπίζονται και στοιχεία από την αρχαία ελληνική. Ο ίδιος έχει παραδεχτεί ότι κάποιους ήρωές του τους εµπνεύστηκε από έργα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας.

Αν το δούµε λυρικά και συναισθηµατικά, Στην ταινία το πιο αδύναµο φαινοµενικά πλάσµα, ένα Χόµπιτ, αλλάζει τη ροή της ιστορίας. Αυτό πρέπει να αποτελεί έµπνευση ακόµα και για τον πιο αδύναµο οικονοµικά άνθρωπο

δεν µπορούµε να παραβλέψουµε πως, για παράδειγµα, το σύστηµα των θεών που δηµιουργούν τον κόσµο του µοιάζουν πολύ µε το δικό µας ελληνικό πάνθεον ή πως ο ήρωας Τούριν ουσιαστικά ταυτίζεται µε το δικό µας Οιδίποδα.

Ποιες είναι οι δραστηριότητες του συλλόγου σας; Ο σύλλογός µας είναι φιλολογικός,

οπότε οι δραστηριότητές µας είναι κυρίως λογοτεχνικής φύσης. Εχουµε καθιερώσει µια µηνιαία συνάντηση µε θέµα την απλή ανάγνωση αγαπηµένων κοµµατιών από τα βιβλία του καθηγητή Τόλκιν. Κάποιες φορές µάλιστα µοιράζουµε ρόλους και πραγµατοποιούµε θεατρικοποιηµένες αναγνώσεις.

Υπάρχει επίσης το κοµµάτι της παρου-

σίασης εργασιών. Εάν κάποιο µέλος το επιθυµεί αναλαµβάνει να παρουσιάσει έναν ήρωα ή ένα γεγονός που περιγράφεται στα έργα. Με τη συχνή και βαθύτερη µελέτη των βιβλίων του, ανακαλύπτουµε ότι ο Τόλκιν έχει δηµιουργήσει µια εκπληκτική

Πέρα από το φιλολογικό ενδιαφέρον, η έρευνά µας επεκτείνεται και σε άλλους τοµείς, όπως για παράδειγµα σε άγνωστες πτυχές της Ευρωπαϊκής Ιστορίας και σε τεχνικές όπως η µεσαιωνική ξιφασκία και η τοξοβολία! διαµορφώσει µια ολόκληρη παρουσίαση σχετική µε την οικολογία.

Να αναφέρουµε, επίσης, ότι πραγµατοποιούµε οµαδικά ταξίδια ανά την Ελλάδα. Τα προηγούµενα χρόνια, που ο σύλλογος αριθµούσε περισσότερα µέλη εκτός Αθηνών, προσπαθούσαµε κάθε καλοκαίρι να συναντιόµαστε σε έναν ενδιάµεσο προορισµό όπως ο Βόλος. Πλέον πραγµατοποιούµε ταξίδια που έχουν τη µορφή τριήµερων αποδράσεων κατά τους καλοκαιρινούς µήνες. Επίσης, συµµετέχουµε σε διάφορα events λογοτεχνικού η φιλολογικού ενδιαφέροντος στο εξωτερικό, είτε ως επίτιµοι καλεσµένοι είτε ως απλοί συµµετέχοντες. Στα πλαίσια αυτά, το 2007 οργανώσαµε ένα διεθνές event στην Aνδρο. Επιπρόσθετα µας αρέσει να επισκεπτόµαστε διάφορους αρχαιολογικούς χώρους. Γιορτάζουµε πάντα τα γενέθλια του

καθηγητή και του συλλόγου µας µε ετήσια συνάντηση και κοπή πίτας. Τέλος έχουµε αναπτύξει µεταξύ µας φιλικές σχέσεις και συχνά συναντιόµαστε εκτός προγράµµατος συλλόγου. Μας αρέσει πάρα πολύ να µαζευόµαστε και να τρώµε. Είµαστε λίγο… Χόµπιτ σε αυτόν τον τοµέα! µυθολογία. Εχει στήσει έναν κόσµο µε αξίες, ιδεολογίες και δικές του ανάγκες, από τις οποίες προκύπτουν θέµατα που άπτονται της σύγχρονης πραγµατικότητας. Ο Τόλκιν, για παράδειγµα, αγαπούσε τη φύση και αυτό είναι φανερό µέσα από τις περιγραφές του. Αυτό το στοιχείο µπορεί να

Επισκεφτείτε Τη σελίδα του Ελληνικού Συλλόγου Φίλων του Τόλκιν στο www.tolkien.gr.

φαινοµενα

25



φαινομενα

26

εικονες Το πραγµατικό βουνό του Χαµού! Στα έργα του Τόλκιν βρισκόταν στην καρδιά της µαύρης γης της Μόρντορ, αποτελώντας το µοναδικό σηµείο στο οποίο θα µπορούσε να καταστραφεί το δαχτυλίδι της δύναµης. Οµως το «Mount Doom» (ή βουνό του Χαµού) υπάρχει, ονοµάζεται Ngauruhoe, έχει ύψος 2.792 µέτρα (µερικές δεκάδες λιγότερα από το δικό µας Ολυµπο) και βρίσκεται στη Νέα Ζηλανδία, τη χώρα που επέλεξε ο Peter Jackson για τα γυρίσµατα των ταινιών τού «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών».

φαινοµενα

27



φαινομενα

28

Clas Svahn

Οι Ghost Rockets και η μεθοδολογία της έρευνας για τα ΑΤΙΑ

συνεντευξη Είναι ένας άνθρωπος πολυπράγµων: δηµοσιογράφος, συγγραφέας, ερασιτέχνης αστρονόµος και ερευνητής Φορτιανών φαινοµένων. Σε ηλικία 16 ετών γοητεύτηκε από την αναζήτηση εξωγήινων µορφών ζωής και έκτοτε -εδώ και 38 χρόνια- έχει συµβάλει τα µέγιστα στη σοβαρή µελέτη του τοµέα αυτού, εκδίδοντας ένα εξειδικευµένο περιοδικό, πλήθος βιβλίων και εσχάτως συµµετέχοντας στην παραγωγή ενός πολυαναµενόµενου ντοκιµαντέρ. Για τον Σουηδό Clas Svahn ένα είναι σίγουρο: έχει ακόµα πολλά να προσφέρει! Συνέντευξη στη Θεανώ Καρούτα [email protected]

Τι ακριβώς είναι φαινόµενο των

Ghost Rockets (σ.σ. δείτε τις σχετικές αναφορές στη στήλη «∆ούρειος Ιππος» του τ. 107) που απασχόλησε έντονα τη σουηδική κοινωνία το 1946; Θα µπορούσε να δοθεί µια εξήγηση; Και τι γίνεται αν η εξήγηση αυτή είναι… απόλυτα ορθολογική;

έξαρση του φαινοµένου τουλάχιστον µια φορά ανά πενταετία. Σε ό,τι αφορά την εξήγησή τους, τι να πω; Είτε είναι ορθολογική είτε όχι, εργάζοµαι ελπίζοντας να την αναδείξω.

Τι σας ώθησε στη δηµιουργία του

ντοκιµαντέρ «Ghost Rockets»; Πείτε µας µερικά πράγµατα για το νέο σας αυτό εγχείρηµα.

Πρόκειται για ένα project µε το οποίο

ασχολούµαι εδώ και δύο χρόνια περίπου και όπως µου αρέσει να λέω, το φιλµ αυτό δεν φτιάχτηκε από τον οργανισµό «UFOSweden» ή από εµένα, αλλά για τον οργανισµό και εµένα. Με αυτό εννοώ ότι στόχος του είναι να δείξει στο κοινό ποια βήµατα οφείλουµε να ακολουθούµε στη δουλειά µας, πώς κινούνται οι έρευνές µας και πώς αντιµετωπίζουµε σήµερα τις θεάσεις των σύγχρονων Ghost Rockets (δηλαδή των ΑΤΙΑ).

Τα γεγονότα στα οποία επικεντρωνόµα-

στε είναι αρκετά, όµως έχουµε επιλέξει να εστιάσουµε σε ένα συγκεκριµένο περιστατικό που συνέβη στη λίµνη Nammajaure, στα βόρεια της Σουηδίας, τον Ιούλιο του 1980. Οι σκηνές που πρόκειται να παρακολουθήσετε είναι από το φετινό καλοκαίρι (2012), όπου κατασκηνώσαµε στην περιοχή για να ερευνήσουµε το συµβάν. Η ταινία διαρκεί µια ώρα και παρουσιά-

ζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον κυρίως για την ερευνητική µεθοδολογία που αναδεικνύει. Οµως το «Ghost Rockets» δεν είναι η µοναδική δραστηριότητά µου στo πλαίσιo του κινηµατογράφου. Αυτή την περίοδο συνεργάζοµαι µε το τηλεοπτικό δίκτυο National Geographic αλλά και µε το Discovery Channel για δύο ακόµα ντοκιµαντέρ που βρίσκονται υπό ανάπτυξη.

“

Μου αρέσει που είµαι σε θέση να δείχνω την κατεύθυνση σε νέους ερευνητές του πεδίου αλλά και σε απλούς πολίτες για το πώς να αναζητούν βήµα βήµα τα σηµάδια που δίνουν εξήγηση στο 95% των περιστατικών θεάσεων ΑΤΙΑ

“

Ποιες δυσκολίες αντιµετωπίσατε

κατά τη διάρκεια της παραγωγής του «Ghost Rockets»;

Η αλήθεια είναι ότι η δουλειά ήταν ευ-

χάριστη, όµως στο θέµα της χρηµατοδότησης σηµαντικό ρόλο έπαιξε σαφώς και η ιδιωτική πρωτοβουλία. Οι έρευνες που διενεργήσαµε στην περιοχή της λίµνης και το

Το φαινόµενο των Ghost Rockets

παρουσιάστηκε -σύµφωνα µε τα καταγεγραµµένα διαθέσιµα στοιχεία- για πρώτη φορά το 1946 µε περισσότερες από 1.000 αναφορές θεάσεων άγνωστων αντικειµένων σε σχήµα ρουκέτας να φτάνουν στο σουηδικό στρατό. Περισσότερες από 150 από αυτές ήταν αξιόπιστες και πλήρεις. Και όλα αυτά µόνο εκείνη τη χρονιά. Εκτοτε τέτοιου είδους µυστηριώδη αντικείµενα έχουν παρουσιαστεί αρκετές φορές στο σουηδικό ουρανό, ενώ τα στατιστικά στοιχεία µάς δείχνουν πως πραγµατοποιείται

H λίµνη Nammajaure στην οποία πραγµατοποιήθηκε µέρος των γυρισµάτων του ντοκιµαντερ «Ghost Rockets».

φαινοµενα

29



φαινοµενα

30

Φωτογραφία του 1946 από τη Σουηδία που απεικονίζει έναν «πύραυλο-φάντασµα».

να δει το φιλµ, να µάθει τι έχει να του δώσει, θα πρέπει όµως να κάνει υποµονή, αφού το τελικό αποτέλεσµα θα προβληθεί την επόµενη χρονιά.

Περνώντας την εποχή των µεγά-

λων ανακαλύψεων και µε δεδοµένο ότι τις δεκαετίες από το 1950 µέχρι και το 1980 άνθησε το ενδιαφέρον για τα ΑΤΙΑ σε παγκόσµιο επίπεδο, πιστεύετε ότι ο συγκεκριµένος τοµέας έχει ακόµα να δώσει πράγµατα σε όσους προσπαθούν να τον εξηγήσουν;

Για να είµαι ειλικρινής, δεν αντιµετώπισα

ποτέ το ζήτηµα των ΑΤΙΑ ως ένα εξωγήινο θέµα, µε την έννοια που έχει καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσµου το «εξωγήινο». Το βλέπω ως ένα από τα µυστήρια στα οποία ακόµα δεν έχει δοθεί µια εξήγηση. Συνεπώς, καθώς δεν µπορώ να πω µε σιγουριά κατά πόσο θα µας αποκαλύψει πράγµατα, δεν ξέρω τι να σας απαντήσω. Το µόνο σίγουρο είναι πως πολύς κόσµος ενδιαφέρεται για τη φύση των ΑΤΙΑ και το τι πραγµατικά συµβαίνει εκεί ψηλά.

“

Είχα την τύχη να µάθω νωρίς πως αν οι άνθρωποι είναι πεπεισµένοι πως γίνονται µάρτυρες ενός «εξωγήινου» φαινοµένου, οι µαρτυρίες τους δεν θα είναι αντικειµενικές και θα χαρακτηρίζονται από µια ιδιαίτερη απολυτότητα

“

συνολικό κόστος της παραµονής µας εκεί καλύφθηκε από εθελοντικές εισφορές 160 µελών του «UFO-Sweden». Από εκεί και πέρα, το κόστος του ντοκιµαντέρ το ανέλαβε εξ ολοκλήρου η εταιρία παραγωγής, η οποία έχει συµβάλει τα µέγιστα στην πραγµατοποίηση αυτού του επιτεύγµατος.

Πιστεύετε πως ο κρατικός µηχα-

νισµός της Σουηδίας θα µπορούσε να αξιοποιήσει τις γνώσεις και τις έρευνες που γίνονται στον τοµέα των ΑΤΙΑ; Από την άλλη, νοµίζετε πως οι ερευνητές θα µπορούσαν να βοηθηθούν από το κράτος;

Η εµπειρία µου µου έχει διδάξει πως

Ποιες είναι οι πρώτες αντιδράσεις του κοινού για το κινηµατογραφικό «τέκνο» σας;

Κρίνοντας από τις αντιδράσεις των trailers που έχουν κυκλοφορήσει µέχρι στιγµής στο διαδίκτυο, µπορώ να πω πως ο κόσµος αντιµετωπίζει την ταινία πολύ θετικά, µε ενδιαφέρον και περιέργεια, όχι µόνο στη Σουηδία αλλά και σε όλες τις σκανδιναβικές χώρες. Το κοινό περιµένει

αυτές οι σχέσεις συνεργασίας είναι συνήθως αµφίδροµες. ∆εν επωφελείται µόνο ο ένας ή ο άλλος. Προσωπικά διατηρώ εδώ και είκοσι χρόνια στενή συνεργασία µε το υπουργείο Αµυνας αλλά και µε την Μετεωρολογική Υπηρεσία. Σε ό,τι αφορά στα δικά µας οφέλη, θα πρέπει να σηµειώσουµε τη δυνατότητα πρόσβασης σε αρχειακό υλικό που χρειαζόµαστε και σε πληροφορίες που µας βοηθούν να λύσουµε περιστατικά θεάσεων (π.χ. ο έλεγχος των ραντάρ όταν χρειαζόµαστε να ερευνήσουµε τι βρισκόταν στον αέρα µια συγκεκριµένη στιγµή).


Για τις ανάγκες του φιλµ «ανακρίθηκαν» δεκάδες αξιόπιστοι µάρτυρες που είδαν ΑΤΙΑ τύπου ρουκέτας σε ολόκληρη τη χώρα.

Ενδεικτικά, πριν από λίγους µήνες ζήτησα από το Kρατικό Ινστιτούτο Ερευνών Αµυνας να µου παραχωρήσει σκαναρισµένα όλα τα αρχεία που σχετίζονται µε ΑΤΙΑ. Το έκαναν µέσα σε διάστηµα µόλις τριών µηνών.

Από την άλλη πλευρά, όµως, πριν από δύο εβδοµάδες κλήθηκα να δώσω µια διάλεξη για τα Ghost Rockets στο υπουργείο Αµυνας, ενώ και ο υπάλληλος που κρατάει το γραφείο µε το αρχειακό υλικό για τα ΑΤΙΑ στάλθηκε σε εµάς για εκπαίδευση. Σε γενικές γραµµές πάντως τόσο µε τις κρατικές υπηρεσίες όσο και µε τον Στρατό οι σχέσεις µας είναι άριστες.

Θα µπορούσατε να µοιραστείτε

µε τους αναγνώστες µας κάποιο περιστατικό από τη µακρόχρονη ερευνητική σας πορεία που δεν θα ξεχάσετε;

Οι αξιοµνηµόνευτες στιγµές στην

H έρευνα για τους Ghost Rockets στις λίµνες της χώρας δεν διεξάγεται για πρώτη φορά. Στη φωτογραφία απεικονίζεται ο αξιωµατικός της Σουηδικής Αεροπορίας, Karl-Gosta Bartoll, που αναζητά ένα τέτοιο αντικείµενο το 1946 στην λίµνη Kolmtarv.

φαινοµενα

31



φαινομενα

32

“

Πριν από λίγους μήνες ζήτησα από το κρατικό Ινστιτούτο Ερευνών Αμυνας να μου παραχωρήσει σκαναρισμένα όλα τα αρχεία που σχετίζονται με ΑΤΙΑ. Το έκαναν μέσα σε διάστημα μόλις τριών μηνών

“

οι περιπετειες ενος κορυφαιου

ερευνητη ▶ Κύριε Svahn, πότε και πώς απο-

Υποβρύχιες έρευνες στη λίμνη Nammajaure στο πλαίσιο της έρευνας του 2012.

πορεία μου ως ερευνητής ΑΤΙΑ είναι πολλές, όμως δεν θα ξεχάσω μια συγκεκριμένη που με καθόρισε ως ερευνητή. Σε μια από τις πρώτες μου υποθέσεις κατάλαβα ότι η κατάθεση του αυτόπτη μάρτυρα έχει όρια. Ηταν στις 12 Αυγούστου του 1974 και 15 αστυνομικοί μαζί με μερικούς δημοσιογράφους και λιγοστούς πολίτες είχαν συγκεντρωθεί στην κορυφή ενός λόφου κοντά στην πόλη καταγωγής μου, το Mariestad. Στέκονταν και κοιτούσαν ψηλά στον ουρανό ένα αντικείμενο που έμοιαζε με μαύρη γραμμή, είχε μια φωτεινή λάμψη στο κάτω μέρος του και κάθε μερικά λεπτά φαινόταν σαν να εξαπολύει αντικείμενα που θα μπορούσε να τα αποκαλέσει κανείς μικρά σκάφανδρα. Τραβήχτηκαν φωτογραφίες και συντάχθηκαν αναφορές από αστυνομικούς και συντάκτες, όμως κανείς δεν είχε να δώσει μια λογική εξήγηση.

φασίσατε να ξεκινήσετε την ενασχόλησή σας με τα εξωγήινα μυστήρια;

ώσεις από όσα έβλεπα στον ουράνιο θόλο, όπως συνήθιζα να κάνω. Τότε κατάλαβα ότι όλοι όσοι το πρωί έβλεπαν με σιγουριά ένα ΑΤΙΑ είχαν εξαπατηθεί από την ίδια τους την όραση. Αυτό που είχαν αντικρίσει δεν ήταν παρά ο πλανήτης Δίας, ενώ τα μικρότερα αντικείμενα που φαινόταν να εξαπολύει ήταν μετεωρίτες που ακολουθούσαν την τροχιά του. Εκανα ακόμα και αντιπαραβολή των δικών μου φωτογραφιών με αυτές του αστυνομικού τμήματος. Το περιστατικό αυτό καθόρισε τη μετέπειτα πορεία μου ως ερευνητή, αφού είχα την τύχη να μάθω νωρίς πως αν οι άνθρωποι είναι πεπεισμένοι πως γίνονται μάρτυρες ενός «εξωγήινου» φαινομένου, οι μαρτυρίες τους δεν θα είναι αντικειμενικές και θα χαρακτηρίζονται από μια ιδιαίτερη απολυτότητα. Ηταν αναμφισβήτητα ένα μάθημα ζωής για εμένα.

Το ίδιο βράδυ βγήκα να παρατηρήσω

τον ουρανό. Ηταν η νύχτα της πτώσης των Περσίδων και ως ερασιτέχνης αστρονόμος δεν θα μπορούσα να χάσω την ευκαιρία. Τράβηξα φωτογραφίες και κράτησα σημει-

*

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ντοκιμαντέρ επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.ghostrockets.se.

Ξεκίνησα να εξερευνώ αναφορές

για ΑΤΙΑ το 1974. Ημουν μόλις 16 ετών, αν και το ενδιαφέρον μου είχε εστιαστεί σε αυτά 2 χρόνια νωρίτερα, από τα 14 μου. Από τότε έχω περάσει ατελείωτες ώρες ερευνώντας, μελετώντας και συζητώντας με επιστήμονες και γνώστες του αντικειμένου. Το ενδιαφέρον μου όμως δεν μονοπώλησαν τα ΑΤΙΑ. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου με γοήτευαν τα Φορτιανά φαινόμενα και επεδίωκα πάντα να είμαι αυτός που λύνει τα μυστήρια και όχι που τα διατηρεί. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζω και το ζήτημα των ΑΤΙΑ, είναι ένα μυστήριο του οποίου τη λύση ελπίζω να βρω.

▶ Αν υποθέσουμε ότι «ξεχωρίζετε»

κάποια σημεία της δουλειάς σας ως πιο αγαπημένα, ποια θα ήταν αυτά;

Μου αρέσει που είμαι σε θέση να δείχνω την κατεύθυνση σε νέους ερευνητές του πεδίου αλλά και σε απλούς πολίτες για το πώς να αναζητούν βήμα βήμα τα

συνεντευξη σηµάδια που δίνουν εξήγηση στο 95% των περιστατικών θεάσεων ΑΤΙΑ. Αν γίνεται αυτό σωστά, θα ακολουθεί η ορθή ενηµέρωση του Τύπου και εν συνεχεία των πολιτών. Το να έχουν όλοι σωστή ενηµέρωση για τα συµπεράσµατα στα οποία καταλήγει η ερευνητική κοινότητα είναι κάτι που σαφώς προάγει τη δουλειά µας.

Το άλλο πολύ ιδιαίτερο κοµµάτι, που

αφορά κυρίως εµένα, είναι η εµπλοκή µου στη διαχείριση του µεγαλύτερου αρχείου εγγράφων παγκοσµίως για τις αναφορές και τις έρευνες για ΑΤΙΑ, το Archives for UFO Research (AFU). Η ενασχόληση αυτή ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια και σήµερα αφιερώνω εκεί σηµαντικό µέρος από το χρόνο µου. Πολύ συχνά χρειάζεται να ταξιδέψω σε διάφορες χώρες προκειµένου να συγκεντρώσω αρχεία και αναφορές και να τα φέρω στη Σουηδία.

κριτική µατιά στα γεγονότα. Ηθελα να δηµιουργήσω το αρτιότερο και πληρέστερο περιοδικό µε θέµα τα ΑΤΙΑ στον κόσµο και µάλλον είναι κάτι που θα έκανα ούτως ή άλλως.

Πώς αντιµετωπίζουν οι αναγνώστες το «UFO-Aktuellt» µετά από τόσα χρόνια κυκλοφορίας;

Οι αναγνώστες δείχνουν αµείωτο εν-

διαφέρον και µάλιστα κρατούν διαχρονικά µια σταθερή επικοινωνία µε το περιοδικό, κάτι που προσωπικά θεωρώ σηµαντικό. Εδώ και περίπου ένα χρόνο το «UFOAktuellt» εκδίδεται κάθε τρεις µήνες σε συνεργασία µε ένα νορβηγικό περιοδικό αντίστοιχης ύλης, το «UFO».

Το αποτέλεσµα είναι 72 έγχρωµες σε-

ενός εξειδικευµένου περιοδικού; Συνέβαλε το γεγονός ότι είστε δηµοσιογράφος ή η έλλειψη παρόµοιων εντύπων στη Σουηδία σάς ώθησε σε µια τέτοια κίνηση;

Εργάζοµαι χρόνια ως δηµοσιογρά-

Στόχος µου ήταν η κυκλοφορία ενός

περιοδικού που θα διατηρεί µια φυσική περιέργεια απέναντι στα πράγµατα και ταυτόχρονα θα χαρακτηρίζεται από µια

Εσείς τι προσδοκίες έχετε ως ερευνητής;

Ο πρώτος µου στόχος είναι να µου δίνε-

ται η δυνατότητα να λύνω τις υποθέσεις που φτάνουν στα χέρια µου και να βρίσκω άλλες, περισσότερο ενδιαφέρουσες. Το υλικό για έρευνα µπορεί να προέρχεται από σύγχρονες αναφορές που φτάνουν στον οργανισµό «UFO-Sweden», αλλά και από το ιστορικό µας αρχείο, όπου βρίσκει κανείς υποθέσεις που ποτέ δεν διαλευκάνθηκαν. Για να κατανοήσετε τον όγκο του αρχείου αυτού, αρκεί να σας πω ότι κάθε χρόνο φτάνουν στον οργανισµό 350-400 αναφορές.

Πώς και πότε προέκυψε η έκδοση

φος. Είναι το αντικείµενο που σπούδασα και η βασική µου δουλειά. Εδώ και χρόνια είµαι ρεπόρτερ στη µεγαλύτερη πρωινή εφηµερίδα της Σουηδίας, την «Dagens Nyheter», και το περιοδικό είναι κάτι που κάνω στον ελεύθερο χρόνο µου. Η πρώτη µου ενασχόληση µε τα εξειδικευµένα έντυπα ήταν το περιοδικό «UFO-Information» τη δεκαετία του 1970, όµως η συνεργασία διαλύθηκε και τη δεκαετία του 1980 ξεκίνησα να ετοιµάζω το επόµενο έντυπο που ήταν το «UFO-Aktuellt». ∆ούλευα αρκετά χρόνια πάνω σε αυτό το project, έτσι στα µέσα του 1990 αποφάσισα να το εκδώσω.

λίδες µε πλούσιο υλικό και οι περίπου 1.400 αναγνώστες µας δείχνουν µέχρι στιγµής να είναι απόλυτα ικανοποιηµένοι από αυτή τη συνεργασία. Επιπροσθέτως, για τους αναγνώστες µε πιο ανεπτυγµένες ερευνητικές ανησυχίες, εκδίδεται από τον οργανισµό «UFO-Sweden» το περιοδικό «Rapport-Nytt», πιο µικρό, πιο απλό, που επικεντρώνεται κυρίως στην εξέλιξη των ερευνών µας πάνω στον τοµέα των ΑΤΙΑ.

Υπάρχει ένα γνήσιο, θα έλεγα, µυστή-

“

ριο στα ΑΤΙΑ, µε υποθέσεις παράξενες και άκρως ενδιαφέρουσες που πολύ θα ήθελα να διερευνήσω. Γενική µου θεώρηση για το αντικείµενο πάντως είναι πως δεν πρόκειται για «το µυστήριο των ΑΤΙΑ», αλλά για πολλά µυστήρια που σχετίζονται µε τα ΑΤΙΑ.

Στόχος του νέου ντοκιµαντέρ είναι να δείξει στο κοινό ποια βήµατα οφείλουµε να ακολουθούµε στη δουλειά µας, πώς κινούνται οι έρευνές µας και πώς αντιµετωπίζουµε σήµερα τις θεάσεις των σύγχρονων Ghost Rockets (δηλαδή των ΑΤΙΑ)

“

φαινοµενα

33



Μυστήρια

φαινοµενα

34

Η Σαπφώ Η Σαπφώ (~ 630 - 570 π.Χ.) ήταν Eλληνίδα λυρική ποιήτρια από τη Λέσβο, ιδιαίτερα γνωστή από την αρχαιότητα µέχρι σήµερα για τα ποιήµατά της. Για τη ζωή της ελάχιστα πράγµατα είναι γνωστά. Είναι πιθανό ότι γεννήθηκε στην Ερεσό της Λέσβου. Ηταν σύγχρονη του Αλκαίου και του Πιττακού. Λόγω πολιτικών αναταραχών στη Λέσβο, που οδήγησαν την αριστοκρατία του νησιού σε εξορία από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη, η Σαπφώ κατέφυγε προσωρινά στη Σικελία. Αργότερα, µετά την κατάλυση της τυραννίας, επί Πιττακού του Μυτιληναίου, γύρισε στη Μυτιλήνη, συγκέντρωσε γύρω της νεαρές όµορφες φίλες από την αριστοκρατία του νησιού και των µικρασιατικών πόλεων, για να τους διδάξει τις τέχνες της µουσικής και της ποίησης, στην υπηρεσία της Αφροδίτης και των Μουσών.

ο αυλ σ του πανοσ Οι αρχαιοι φιλοσοφοι µας επισκεπτονται

Από τoν Τάσο Χαλιό, [email protected]

Η Σαπφώ για τις σύγχρονες γυναίκες

Γ

υρίζουµε όλοι στη δίνη του χρόνου και φαίνεται να αλλάζουµε από εποχή σε εποχή και να λαµβάνουµε άλλες µορφές και άλλες ουσίες. Γυναίκα εγώ, γυναίκα και συ, αλλά πώς να πεις ότι είµαστε το ίδιο; Στα χρόνια της νιότης µου τα πόδια µου τα στόλισαν οι εκδορές στις πατούσες από τα αγκάθια στους αγρούς, ενώ τα δικά σου είναι χρωµατισµένα στα νύχια και ζεστά τόσο πολύ, που συχνά καταλήγουν ιδρωµένα µέσα στα φουσκωτά υποδήµατά σου. Τα µαλλιά µου γυάλιζαν από το λάδι και το µύρο και τα δικά σου λάµπουν από το φως και τον όγκο. Το σώµα µου πλενόταν όλη του τη ζωή µε κρύο νερό και το χειµώνα µόνο τοπικά στο λαιµό, στα πόδια και τις µασχάλες, ενώ εσύ απολαµβάνεις το ζεστό νερό της σπιτικής σου πηγής. Εγώ γεύτηκα τη λευτεριά στους καταπράσινους αγρούς και τους πολύχρωµους κρουνούς µε τραγούδια, γέλια, φωνές και έρωτα… Εσύ τη χειραφέτησή σου την είδες στο να γίνεις το ίδιο σκληρή µε το αρσενικό. Να µπορείς να κάνεις την άστατη ζωή του αιωνίως έφηβου ανδρός, να µπορείς να τριγυρνάς σαν κι αυτόν, να φτύνεις και να βρίζεις και να µη θέλεις να µεγαλώσεις ποτέ. Γιατί; Για να έχεις τη δικαιολογία να κάνεις λάθη. Βλέπεις η ενήλικη ζωή έχει ευθύνες και το κριτήριο της αξιοπρέπειας. Εσύ επιλέγεις να είσαι πάντα µια κινούµενη έφηβη, στην όψη και τη συµπεριφορά, για να µη χρειαστεί ποτέ να αναλάβεις ευθύνες που θα απαιτούσαν αποθέµατα δύναµης. Κάποιοι µας αποκάλεσαν αδύναµο φύλο

γιατί τα χέρια µας δεν σµιλεύουν πολύ καλά την πέτρα. Και αυτοί οι κάποιοι, τόσο ίδιοι αλλά και τόσο χειρότεροι από αυτούς της εποχής µας, µας θαυµάζουν για αυτό που δείχνουµε και αυτό που φοράµε. Οταν δεν χορεύουµε στο ρυθµό που µας επιβάλλουν νιώθουν άνετα να µας το επιβάλουν τόσο µε τα λόγια όσο και µε τα χέρια. Και των δεσµών τις αλυσίδες, που τόσο ζητούσε η ψυχή

µου να δει σπασµένες και ριγµένες στου χρόνου την άκρη, τις βλέπω τώρα στολίδια σε λαιµούς και σε χέρια να κοσµούν µια υποτυπώδη χειραφέτηση που µοιάζει να µεταβάλλει τη γυναικεία µας φύση σε µια ανδρική εκδοχή του θηλυκού.

Βλέπω τα γυναικεία νιάτα να γίνονται του αν-

δρός η επιθυµία και αυτό δεν είναι χειραφέτηση αλλά εκπλήρωση σκοπού. Η γυναίκα, αυτή η µη ανδρική µορφή ανθρώπου, ισχυρή και ικανή για όλα, δεν είναι ούτε άνθος ούτε στολίδι ούτε σκιά κανενός, είναι ένα ον που επιβάλλεται να ζει και να κινείται αυτόνοµα και µε αξιοπρέπεια. Αυτήν την αξιοπρέπεια δεν θα έπρεπε να την αναζητά από κανέναν, αλλά να την κατακτά µέσα από αγώνα. Να πάψουµε να αγωνιούµε για την «οµορφιά» µας και την αποδοχή που έχουµε από το άλλο φύλο, καθώς δεν είµαστε η διακόσµηση της ζωής κανενός, αλλά είµαστε οι ίδιες ζωή που γεννάει ζωή.

Στα παλιά µου όνειρα έβλεπα θηλυκές µορφές

να αγορεύουν και να διδάσκουν το δίκαιο. Μορφές άλλοτε χαρούµενες, άλλοτε σοβαρές, κάποιες κυοφορούσες και κάποιες παραδοµένες στις σφιχτές αγκάλες του έρωτα. Τους εφιάλτες που µου ετοίµαζε το µέλλον τούς είδα µε µάτια νεκρά αλλά ανοιχτά. Μορφές τυλιγµένες σε µαύρα πανιά και βυθισµένες στο φόβο, άλλοτε γυµνές να λικνίζονται για του ανδρός τον πόθο, άλλες µορφές χτυπηµένες και σηµαδεµένες από τη βούληση του ισχυρού και άλλες… ναζιάρες, αθεράπευτα παιδικές και άβουλες.

Who is who Ο Τάσος Χαλιός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981 και σπούδασε Οικονοµικά. Ασχολείται µε τη Φιλοσοφία, τις Αρχαίες Παραδόσεις, την Πολιτική Αρετή και την Ελευθερία της Εκφρασης. Πειραµατίζεται µε το Λόγο στο ∆ιαδίκτυο και τον Τύπο. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

φαινοµενα

34


η µηχανή του χρονου Του Μηνά Ν. Παπαγεωργίου

Π

ροσαρµοσµένη στις ανάγκες του παρό-

ντος θεµατικού τεύχους, η «Μηχανή του Χρόνου» αυτής της εβδοµάδας µάς ταξιδεύει στην Ιρλανδία του 17ου αιώνα, παρουσιάζοντας ένα αλλόκοτο περιστατικό που θεωρήθηκε εκείνη την εποχή ως «οιωνός Αποκάλυψης» για το τέλος του κόσµου. Πιο συγκεκριµένα, σε ένα διάστηµα, που προσδιορίζεται ανάµεσα στη 12η και στη 14η Οκτώβρη του 1621, οι κάτοικοι της περιοχής Cork είδαν ένα µεγάλο αριθµό πουλιών (ο οποίος έκανε τον ουρανό να σκοτεινιάσει) να πέφτουν νεκρά στο έδαφος επί αρκετά λεπτά. Το γεγονός αυτό δεν οφειλόταν σε κάποιον αόριστο και ακαθόριστο παράγοντα, αλλά σε έναν πρωτοφανή εµφύλιο εναέριο πόλεµο µεταξύ των πουλιών! Ετσι, άλλα σωριάζονταν στο έδαφος µε τσακισµένα φτερά, άλλα µε σπασµένα πόδια και λαιµούς και άλλα δίχως µάτια. Η υπόθεση καταγράφηκε στο Λονδίνο, έναν περίπου χρόνο αργότερα, σε µια µικρή µονογραφία συνολικής έκτασης 13 σελίδων από ανώνυµο συγγραφέα (βλ. τη φωτογραφία).

φαινοµενα

35



φαινομενα

36

εικόνες Επισκεφτείτε το Χοµπιτοχωριό Κατά την προηγούµενη δεκαετία οι Νεοζηλανδοί εκµεταλλεύτηκαν στο έπακρο την εµπορική επιτυχία και αναγνωρισιµότητα της κινηµατογραφικής τριλογίας του «Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών». Ο αριθµός των τουριστών πολλαπλασιάστηκε και οι ίδιοι αποφάσισαν να διατηρήσουν και να αξιοποιήσουν εµπορικά τα σκηνικά που άφησε πίσω του ο Jackson και η παρέα του. Ενα από αυτά είναι και το περίφηµο «Χοµπιτοχωριό», το οποίο µπορείτε να επισκεφτείτε σήµερα ταξιδεύοντας στο βόρειο νησί της χώρας παίρνοντας µια πρώτης τάξεως γεύση από το περιβάλλον του τολκινικού Σάιρ! Για περισσότερα επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.hobbitontours.com.

φαινοµενα

37



φαινοµενα

38

Η µεγάλη ήττα στο Ματζικέρτ «Ο αυτοκράτωρ, πού είναι ο αυτοκράτωρ;». Ο νεαρός ιππέας ξέπνοος είχε σχεδόν καταρρεύσει, αλλά δεν σταµατούσε τη µονότονη φράση του. Του έδωσαν νερό και σπασµωδικά κατάφερε να δώσει την αναφορά του. Ηταν ένας µικρανιψιός και έµπιστος του Θεόδωρου Αλυάτη και τα νέα που έφερνε δεν ήταν καλά. Το δεξιό τµήµα της παράταξης πιεζόταν έντονα από τους Σελτζούκους Τούρκους, ο ήλιος είχε µεσηµεριάσει και οι στρατιώτες είχαν αποκάµει κάτω από τον ήλιο του Αυγούστου. Του Αέναου Μύθου, [email protected]

Η

ταν 26 του µήνα, έτος Κυρίου

1071 και όλα είχαν πάει στραβά. Εδώ και ένα µήνα, ο µεγάλος στρατός της Αυτοκρατορίας περιπλανιόταν στην Αρµενία κυνηγώντας τους Σελτζούκους του Αλπ Αρσλάν. Ο αυτοκράτωρ Ρωµανός ∆' προσπαθούσε επί τρία χρόνια να τους εκδιώξει από τα ανατολικά της αχανούς χώρας, αλλά αυτό που τελικά κατάφερε ήταν… να γευτεί την ήττα στα µετόπισθεν. Μαχητικός αλλά βίαιος χαρακτήρας, είχε καταφέρει να επιβιώσει στη λυσσαλέα διαµάχη της διαδοχής µετά το θάνατο του Κωνσταντίνου ∆ούκα. Τον είχε διαλέξει για σύζυγό της -και νέο αυτοκράτορα- η Ευδοκία, χήρα του ∆ούκα, µόνο και µόνο για να συνασπιστούν εναντίον του όλοι οι συγγενείς του νεκρού, οι οποίοι περίµεναν να παραλάβει το θρόνο ο δεκάχρονος γιος του.

Υπό τον καυτό ήλιο της Αρµενίας, ο Ρω-

µανός ατένιζε τώρα ένα τεράστιο τοπίο µάχης, γεµάτο βοή και βέλη να σκεπάζουν τον ουρανό, αδυνατώντας να συγκεντρωθεί. Στο µυαλό του περνούσαν εικόνες από τη Βασιλεύουσα, µε την Ευδοκία να µηχανορραφεί, τις αναφορές για τα φαρµακερά λόγια που έσταζε σε κάθε συνάθροιση αρχόντων ο γλυκοµίλητος Μιχαήλ Ψελλός, τις συνεχείς αψιµαχίες µε τους λογοθέτες του, τις υποψίες για όλους τους επιτελείς του. Ηδη ο µισός στρατός του έλειπε, τον είχε στείλει προς τα νότια του Ματζικέρτ µε τον Ιωσήφ Ταρχανιώτη επικεφαλής, γνωρίζοντας ότι κι αυτός συνωµοτούσε φανερά εναντίον του. Οµως δεν είχε άλλη επιλογή. Τα σύνορά του ήταν διάτρητα, Τούρκοι αλλά και δεκάδες αραβικές φυλές εισέβαλλαν κάθε καλοκαίρι διαγουµίζοντας την ύπαιθρο. Τα µεγάλα οχυρά κρατούσαν

εναλλακτικη ιστορια ακόµη, αλλά οι στρατοί στις περιφέρειες είχαν διαλυθεί χωρίς χρήµατα. Ο στρατός που εδώ και χρόνια συντηρούσε ήταν µια αρµαθιά από µισθοφόρους, φύλα από όλες τις γωνιές του ορίζοντα, χριστιανούς και µουσουλµάνους, Γότθους, Χαζάρους, Σλάβους. Ακόµη και η αυτοκρατορική φρουρά των µονίµων µεθυσµένων Βαράγγων καταγόταν από τον παγωµένο Βορρά, µα ήταν σχεδόν οι µόνοι που µπορούσε να εµπιστευτεί.

Η πραγµατική ιστορία To 1071 ο βυζαντινός στρατός ητ-

Για την τιµή των όπλων

τάται από τους Σελτζούκους Τούρκους στη µάχη του Ματζικέρτ. Η ήττα αυτή ήταν κυρίως αποτέλεσµα κακής στρατηγικής εκτίµησης των Βυζαντινών υπό τον αυτοκράτορα Ρωµανό τον ∆΄ ∆ιογένη, εσωτερικών ερίδων που διέσπασαν τη συνοχή τους (µε πολλές ιστορικές αναφορές για προδοσία), αλλά και κακής οργάνωσης του στρατού, αφού ουσιαστικά αποτελούσε µια πανσπερµία µισθοφόρων.

«Πες στον Αλυάτη να κρατήσει, αν χρει-

Το αποτέλεσµα της µάχης

αστεί να υποχωρήσει, το πολύ ένα µε δύο στάδια, συντεταγµένα προς το κέντρο», διέταξε και ο νεαρός ιππέας που είχε πάρει µερικές ανάσες και είχε καταναλώσει ένα λίτρο κρασί ξεχύθηκε καλπάζοντας.

∆ύο ώρες ακόµη µέσα στη βοή και ήταν

φανερό πως η µέρα δεν θα έβρισκε κανένα νικητή. Οι Σελτζούκοι έκαναν κυκλωτικές κινήσεις µε τα γρήγορα άλογά τους, το αριστερό κράταγε γερά, αλλά το δεξί κυµάτιζε σε κάθε επίθεση. «Βγάλτε µου το θώρακα», ζήτησε και οι ακόλουθοι έτρεξαν να τον βοηθήσουν να ξεπεζέψει, να του λύσουν τη χρυσοποίκιλτη πανοπλία. Κόντευε 40 χρονών, µαχόταν από τα 20 του, τότε που νέος κάθε µέρα ξεκινούσε µε προσευχή και τελείωνε µε κρασί γύρω από µια φωτιά στην ύπαιθρο µε τους στρατιώτες του. ∆εν θέλησε ποτέ να γίνει αυτοκράτορας, µα κάθε νίκη τον έφερνε πιο κοντά στην πολιτική, πιο κοντά στην Πόλη και τα αίσχη της, τα τόσο απαραίτητα για να κυβερνηθεί η Αυτοκρατορία.

του Ματζικέρτ είχε σοβαρότατες µακροπρόθεσµες επιπτώσεις, καθώς σταθεροποίησε τη θέση των Σελτζούκων στην περιοχή και τη σταδιακή επέκτασή τους στη Μικρά Ασία, µέχρι τα χρόνια της ολοκληρωτικής κατάρρευσης του Βυζαντίου. από τη δυσπιστία στις δικές του διαταγές, από µια πικρή γεύση προδοσίας στη γλώσσα όλων. Στη θάλασσα όταν ξεσπά η τρικυµία ο ουρανός σκοτεινιάζει, µα στην ξηρά η τρικυµία ενός στρατού που διαλύεται στο πεδίο της µάχης µπορεί να γίνει κάτω από ένα ζεστό ήλιο. Βιαστικά του ξαναφόρεσαν την πανοπλία, του έφεραν φρέσκο άλογο και οι Βαράγγοι στάθηκαν

γύρω του, σήκωσαν τις βαριές ασπίδες τους και τα µεγάλα τσεκούρια τους, τραγουδώντας στη γλώσσα τους καθώς επιτέλους θα έκαναν αυτό για το οποίο είχαν γεννηθεί: να σφάζουν. Κράτησε το σπαθί του χαµηλά παρακολουθώντας τα κύµατα των Τούρκων να πλησιάζουν σαρώνοντας τις γραµµές του. Είχε τραυµατιστεί τόσες φορές, είχε δει τόσο αίµα να χύνεται που ήξερε καλά πως είχε φτάσει στο τέλος. Τουλάχιστον ας πέθαινε πολεµώντας.

Η βοήθεια που τελικά ήρθε Στον νότο φάνηκαν λάβαρα και ένα

κύµα ιππέων κατέβηκε από τους χαµηλούς λόφους. Κατάφρακτοι ιππότες, «δικοί µας», σκέφθηκε. Οι Φράγκοι του Ντε Μπαγιέλ, οι Φράγκοι… Αρα ο Ταρχανιώτης ήταν κοντά και η µέρα ακόµη δεν είχε τελειώσει.

Αργά τη νύχτα του έφεραν ένα µατωµέ-

νο άνδρα µπροστά του, µε σκισµένο µανδύα, µε δάχτυλα µατωµένα καθώς βίαια του είχαν βγάλει τα πολύτιµα δαχτυλίδια. «Αυτός είναι ο Σουλτάνος Αλπ Αρσλάν, ο αετός των Τούρκων», του είπαν γελώντας. Τον κοίταξε και µε ένα νόηµα ένας διπλός πέλεκυς σηκώθηκε στον αέρα. Οσοι Τούρκοι είχαν µείνει ζωντανοί υποχωρούσαν πανικόβλητοι. Η Αυτοκρατορία µπορούσε τώρα να στραφεί ξανά προς τον Νότο, να µεγαλώσει και πάλι.

«Υποχωρείτε, υποχωρείτε»! Τα

ουρλιαχτά σε δεκάδες γλώσσες σάρωσαν την πεδιάδα, καθώς τα δύο πλευρά της παράταξης κλονίστηκαν, διαλυµένα από την κούραση, µπερδεµένα από τις αλλεπάλληλες διαταγές που χάνονταν στη µετάφραση, από τις φιλοδοξίες του κάθε άρχοντα που ήθελε να περιορίσει τις απώλειες των δικών του στρατευµάτων,

φαινοµενα

39



φαινοµενα

40

Επιθανάτιες εµπειρίες: Μ

ΝΑΙ

Αρκετοί άνθρωποι που έπεσαν σε κώµα και µετ ά επανήλθαν έχουν καταθέσει κατά καιρούς τις δικές τους µαρτυρίε ς για το πώς βίωσαν µια επιθανάτια εµπειρία. Οι επιστήµονες, από την άλ λη πλευρά, παρά τη συνεχή ροή νέων πλ ηροφοριών που έχουν για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, δεν έχουν κατ αφέρει ακόµα να εξηγήσ ου ν µε απόλυτο τρόπο τι συµβαίνει στο κεφάλι µας όταν θεωρητ ικά είµ αστε νεκροί. Και σ’ αυτό το θέµα οι απόψεις διίστανται…

Εγκέφαλος: Ενα απεριόριστο, ανεξερεύνητο πεδίο Αν η επιστήµη είχε τη δυνατότητα να λύσει όλα τα µυστήρια του

κόσµου µας, αργά ή γρήγορα δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Αποδεχόµενοι αυτή την πρόταση µπορούµε να συνεχίσουµε ξεπερνώντας το σκόπελο των σκεπτικιστών, που θέλουν τις επιθανάτιες εµπειρίες να αποτελούν ένα προϊόν της ανθρώπινης φαντασίας από τη στιγµή που οι επιστήµονες δεν έχουν καταφέρει να τις εξηγήσουν. Ας δούµε όµως πρώτα τι ενοούµε µε τον όρο «επιθανάτια εµπειρία».

Σύµφωνα µε έρευνα που δηµοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό

«Critical Care», οι περισσότερες επιθανάτιες εµπειρίες προέρχονται από ανθρώπους που έπαθαν καρδιακό επεισόδιο ή πέρασαν πολύ έντονη φοβική κατάσταση, σηµαντικά λιγότερες από εκείνους που είχαν ένα έντονο λιποθυµικό επεισόδιο. Η πιο συχνή περιγραφή ενός ατόµου που έπαθε καρδιακή προσβολή και βίωσε µια τέτοια εµπειρία κάνει λόγο για µια αίσθηση αποµάκρυνσης από το σώµα του, ενώ ταυτόχρονα µπορούσε να παρατηρεί όσα συνέβαιναν στο δωµάτιο του νοσοκοµείου. Οταν συνήλθε οι γιατροί τού επιβεβαίωσαν όσα γεγονότα τους περιέγραψε και ο ίδιος κατάλαβε πως είχε βιώσει µια επιθανάτια εµπειρία. Αλλα χαρακτηριστικά µιας τέτοιας κατάστασης µπορεί να είναι το… γνωστό φως στην άκρη του τούνελ, η αίσθηση οικειότητας και γαλήνης που τραβά το µάρτυρα προς την «άλλη πλευρά», όπως και η τηλεπαθητική επικοινωνία µε αγαπηµένα άτοµα που έχουν πεθάνει, τα οποία συνήθως προσπαθούν να πείσουν το υποκείµενο της εµπειρίας να επιστρέψει στο σώµα του.

Οι γιατροί που µελέτησαν τις περιπτώσεις των επιθανάτιων

εµπειριών κατέληξαν στο συµπέρασµα ότι δεν σχετίζονται µε το

θρησκευτικό αίσθηµα του υποκειµένου, αφού ένας άθεος έχει τις ίδιες πιθανότητες να βιώσει µια τέτοια εµπειρία µε ένα χριστιανό ή µε ένα µουσουλµάνο.

Εξελίξεις πάνω στο συγκεκριµένο πεδίο έρευνας έχει

έρθει να δώσει τα τελευταία χρόνια η περίπτωση του Eben Alexander. Ο Alexander είναι νευροχειρουργός και καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Χάρβαρντ και τον αρνητισµό που του «επέβαλε» η επιστήµη του ήρθε να αλλάξει µια επιθανάτια εµπειρία που ο ίδιος βίωσε. Ο γιατρός έπεσε σε κώµα για 7 ηµέρες εξαιτίας µιας σπάνιας µορφής µηνιγγίτιδας και όταν ξύπνησε περιέγραψε ότι αυτό που είχε βιώσει ήταν κάτι πολύ κοντινό σε αυτό που έχουµε στο νου µας ως Παράδεισο. Στο βιβλίο που έγραψε για να περιγράψει το βίωµά του, µε τίτλο «Proof of Heaven», αναφέρει µεταξύ άλλων πως έβλεπε τον εαυτό του σε έναν ευτυχισµένο τόπο, µαζί µε µια γυναίκα που τον συµβούλευσε να γυρίσει πίσω στο σώµα του. Μετά το γεγονός αυτό ξύπνησε.

Οι

δικηγο

του

διαβο

Ισως να πρόκειται για µια κατάσταση από αυτές που

δεν πιστεύει κανείς µέχρι να βιώσει κάτι αντίστοιχο, ίσως όµως, από την άλλη, θα έπρεπε να σκεφτόµαστε χωρίς παρωπίδες, µέχρι τουλάχιστον ο Dr Alexander να καταφέρει να τεκµηριώσει επιστηµονικά τα όσα βίωσε. Θεανώ Καρούτα

: Μπορούν να συµβούν;

΄ παραίσθηση; Αλήθεια ή «Αισθάνθηκα να βγαίνω από το σώµα µου, ξαφνικά βρέ-

θηκα να βλέπω από ψηλά τους γιατρούς που προσπαθούσαν να µε επαναφέρουν στη ζωή. Παρ’ όλα αυτά, δεν τρόµαξα, ένιωσα απέραντη γαλήνη, µπροστά µου ανοιγόταν ένα τούνελ µε γαλάζιο φως». Κάπως έτσι ξεκινούν οι περισσότερες περιγραφές επιθανάτιων εµπειριών. Ανθρωποι που παραλίγο να φύγουν από το µάταιο τούτο κόσµο, συνήθως γιατί έχει σταµατήσει να χτυπά η καρδιά τους, συνεπεία εµφράγµατος ή ατυχήµατος, αλλά τελικά τα καταφέρνουν, διηγούνται τα όσα αισθάνθηκαν και είδαν (;) τα λίγα λεπτά που µεσολάβησαν µέχρι να επανέλθουν στη ζωή.

ηγοροι του

βολου

Παρά το γεγονός ότι οι διηγήσεις

όλων αυτών των ανθρώπων παρουσιάζουν εµφανείς οµοιότητες, σε βαθµό που κάποιος θα µπορούσε να πει ότι δεν πρόκειται πλέον για σύµπτωση, δεν µπορούµε να πούµε µε σιγουριά ότι όντως πρόκειται για επιθανάτια εµπειρία. Απάντηση στο τι συµβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις έχουν επιχειρήσει να δώσουν διάφορες µελέτες επιστηµόνων, κοινός τόπος των οποίων είναι πως πρόκειται για κάποιο παιχνίδι του µυαλού που πυροδοτείται από µια χηµική

ΟΧΙ

αντίδραση στον οργανισµό όσων δήλωσαν ότι βίωσαν τέτοιες καταστάσεις.

Συγκεκριµένα, οι περισσότερες έρευνες συγκλίνουν στο γε-

γονός πως οι ασθενείς που βίωσαν το συγκεκριµένο φαινόµενο είχαν στο αίµα τους πολύ υψηλότερα επίπεδα CO2 από όσους πέρασαν µεν από την ίδια κατάσταση, αλλά δεν είχαν τέτοιου είδους εµπειρία. Επίσης, έχει διαπιστωθεί πως η εισπνοή CΟ2, χρησιµοποιούµενου ως ψυχοθεραπευτικού παράγοντα, µπορεί να προκαλέσει εµπειρίες παρόµοιες µε τις επιθανάτιες.

Εδώ πρέπει να σηµειώσουµε πως η παρουσία διοξειδίου του

άνθρακα στο αίµα είναι φυσιολογικό φαινόµενο. Το CO2 µεταφέρεται από τα ερυθρά αιµοσφαίρια και βοηθά στη ρύθµιση της παροχής αίµατος. Στη διάρκεια µιας καρδιακής ανακοπής, όµως, τα επίπεδά του συνήθως πέφτουν. Υπάρχει όµως και ένα ποσοστό ασθενών στους οποίους τα επίπεδα αυτά αυξάνονται κατά πολύ. Αυτή ακριβώς η κατηγορία ασθενών είναι και εκείνη που δηλώνει ότι βίωσε επιθανάτιες εµπειρίες. Συνεπώς, µέχρις αποδείξεως του εναντίου, το πιθανότερο είναι πως πρόκειται για παραισθήσεις που βιώνουµε εκείνη την ώρα εξαιτίας της «αναστάτωσης» που επικρατεί στον οργανισµό µας. Οπως λέει και το τραγούδι, «προσωπικά, δεν έχω αίσθηση αυτό που ζούµε αν είναι αλήθεια ή παραίσθηση». Στέλιος Φωκάς φαινοµενα

41



φαινοµενα

42

ΞΕΝ ∆ΟΧΕΙΟ

Τερατων Του Παναγιώτη Ζαγγανά, [email protected]

Στη γερµανική µυθολογία οι νάνοι είναι πλάσµατα που κατοικούν στα βουνά και σχετίζονται µε τη σοφία, τη µεταλλουργία, την εξόρυξη και τη χειροτεχνία. Εµπνευσµένος κυρίως από τις µυθολογίες των λαών της Βόρειας και της Κεντρικής Ευρώπης, ο Τόλκιν υιοθέτησε στο λογοτεχνικό του έργο αρκετά πλάσµατα των συγκεκριµένων παραδόσεων. Και οι νάνοι έπαιξαν αρκετά σηµαντικό ρόλο στις διηγήσεις του. Επρόκειτο για µια κοντή και στιβαρή

Ενας συνηθισµένος νάνος ήταν επίµονος και µυστικο-

παθής αλλά ταυτόχρονα ικανός και πιστός φίλος. Τον περισσότερο καιρό ασχολείτο µε την εξόρυξη και τη χειροτεχνία. ∆εν θιγόταν από προσβολές αλλά µπορούσε να διατηρήσει πολύχρονη µνησικακία. Ηταν επίσης άπληστος και λάτρευε το χρυσάφι. Μάλιστα κάποιοι νάνοι άρχοντες είχαν συνάψει συµφωνίες µε τα αδίστακτα ορκ και γκόµπλιν έναντι χρυσού.

Ζώντας υπογείως Από τις πιο ανθεκτικές φυλές, οι νάνοι ήταν µαθηµένοι να

αντιστέκονται στους κινδύνους κάθε εποχής. Η φυσική τους δύναµη ήταν µεγαλύτερη από όλες τις φυλές της Μέσης Γης και παρουσίαζαν ιδιαίτερη αντοχή στις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Ζούσαν περίπου 250 χρόνια και αφοµοίωναν ταχύτατα οποιαδήποτε καινούρια τέχνη διδάσκονταν. Οι νάνοι αναπτύσσονταν υπόγεια, κάτω από τα βουνά, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργούν και να εκτρέφουν ζώα. Τα δηµιουργήµατά τους ήταν είτε όπλα και πανοπλίες είτε αντικείµενα τέχνης και οµορφιάς που ήταν µοναδικά και ξακουστά σε όλη τη Μέση Γη. Αντάλλασσαν αυτά που έφτιαχναν µε τους ανθρώπους και τα ξωτικά και καρπώνονταν φαγητό και ποτό.

Οι θηλυκοί νάνοι ήταν ελάχιστοι και

έµοιαζαν στην όψη µε τους αρσενικούς. Λόγω του µικρού τους αριθµού κρατούνταν κρυµµένοι και προφυλαγµένοι, καθώς ήταν απαραίτητοι για την αναπα-

ραγωγή της φυλής. Σπάνια θηλυκός νάνος ταξίδευε έξω από τα ορυχεία και αν σε εξαιρετικές περιπτώσεις συνέβαινε αυτό µεταµφιεζόταν σε αρσενικό! Ως αποτέλεσµα οι άνθρωποι συντηρούσαν θρύλους µε βάση τους οποίους οι νάνοι γεννιούνταν µέσα από την ίδια την πέτρα του βουνού.

Νάνοι

φυλή, µε βασικό χαρακτηριστικό τις παχιές, πλούσιες γενειάδες των µελών της, για τις οποίες ήταν ιδιαίτερα περήφανοι. Τις φρόντιζαν, τις έπλεκαν σε διάφορα σχήµατα και ήταν τόσο µακριές που τις στήριζαν στις ζώνες τους.

Οι τεχνίτες της Μέσης Γης Προτιµούσαν τα απλά, ανθεκτικά ρούχα, βαρείς ταξιδιωτι-

κούς µανδύες και χρυσές ή ασηµένιες ζώνες. Για την προστασία στη µάχη διέθεταν αλυσιδωτές πανοπλίες και σιδερένια κράνη που έφεραν σύµβολα της φυλής τους. Το πολυτιµότερο υλικό που χρησιµοποιούσαν ήταν το µίθριλ, που ήταν ταυτόχρονα µαλακό και αδιαπέραστο ακόµα και από τα δυνατότερα όπλα, όπως τα λέπια ενός δράκου. Τα όπλα τους ήταν µεγάλα, βαριά τσεκούρια, µπαλτάδες, αξίνες, κοντά σπαθιά, σφύρες, κοντά τόξα και τρίαινες. Τα τσεκούρια τους είχαν πολυγωνικό σχήµα ως φόρο τιµής στην πέτρα που ήταν το αγαπηµένο τους στοιχείο. Το µέγεθος των νάνων συχνά ξεγελούσε τους εχθρούς τους που έµεναν έκπληκτοι µε τις πολεµικές τους ικανότητες. Αν και ξεροκέφαλοι, άπληστοι και ιδιότροποι, οι νάνοι διέθεταν ισχυρό σθένος και όταν οι άρχοντες των ανθρώπων διαφθείρονταν από το ∆αχτυλίδι της ∆ύναµης, αυτοί έµεναν ανεπηρέαστοι από τις πρακτικές του σκοτεινού άρχοντα Σάουρον.

Μέσα από το έργο του Τόλκιν, οι νάνοι

όχι µόνο έγιναν περισσότερο γνωστοί στους φίλους του Φανταστικού, αλλά αγαπήθηκαν από εκατοµµύρια θεατών και αναγνωστών σε ολόκληρο τον κόσµο, µε τον κυνικό και θαρραλέο Γκίµλι να αποτελεί τον αγαπηµένο χαρακτήρα πολλών φαν της επικής τριλογίας.

Παράξενος Ταξιδιώτης

Tαξίδι αυστηρώς ακατάλληλο για τουρίστες! Επιµέλεια: Νικόλαος Κουµαρτζής

Μεσσηνία

Το Χωριό των Αγαλµάτων!

Το χωριό Σιδηρόκαστρο της Μεσσηνίας αποτελεί ένα όµορφο ορεινό κεφαλοχώρι λίγα µόλις χιλιόµετρα µακριά από την Κυπαρισσία στο δρόµο που ενώνει την τελευταία µε την Καλαµάτα. Πέρα όµως από τα φυσικά κάλλη που διαθέτει (βρίσκεται άλλωστε στο κέντρο ενός δάσους), ξεχωρίζει και για κάτι ακόµα που το τοποθετεί ανάµεσα στους πλέον παράξενους προορισµούς της Ελλάδας. Αρκεί να σας αναφέρουµε ότι δικαιολογηµένα αποκαλείται το Χωριό των… Αγαλµάτων! Τι εννοούµε; Φθάνοντας στον οικισµό και κατευθυνόµενοι προς την πλατεία θα αρχίσετε να βλέπετε ολόγυρά σας να «ξεπετάγονται» στις άκρες του δρόµου εξαίσια αγάλµατα τα οποία στο

τέλος της διαδροµής (στα σκαλοπάτια που οδηγούν στην εκκλησία) παίρνουν κυριολεκτικά σειρά το ένα πίσω από τ’ άλλο! Ο Αγρότης, η Φρύνη, ο ∆ισκοβόλος, η Αρτεµις, η Νιότη, ο Καραϊσκάκης και ο Κολοκοτρώνης πάνω σε άλογα και ούτω καθ’ εξής. Θα δείτε ακόµα και άγαλµα του γλύπτη που τα φιλοτέχνησε, του σπουδαίου –αν και σχετικά αγνώστου– Κωνσταντίνου Γεωργακά.

Πώς όµως συγκεντρώθηκαν τόσα

αγάλµατα στο Σιδηρόκαστρο; Η κατάσταση αυτή οφείλεται στην ιδιαίτερη αγάπη που δηµιουργήθηκε ανάµεσα στον καλλιτέχνη και τον τόπο, όταν ο δήµος του χωριού του ζήτησε να φιλοτεχνήσει ένα άγαλµα για λογαριασµό του. Ηταν το τελευταίο άγαλµα που τοποθέτησε στο χωριό ζητώντας αµοιβή, µιας και έπειτα προχώρησε σε δωρεά δεκάδων αγαλµάτων του!

Για να επισκεφθείτε το ελληνικό «Χω-

ριό των Αγαλµάτων», ταξιδέψτε έως την Κυπαρισσία και από εκεί κινηθείτε βόρεια. Σε 6 περίπου χιλιόµετρα στρίψτε δεξιά σε κεντρικό πάλι δρόµο, όπου θα αρχίσετε να βλέπετε και τις πρώτες πινακίδες προς Σιδηρόκαστρο. Φυσικά εισιτήριο εισόδου ή ωράριο λειτουργίας δεν υπάρχει, µιας και πρόκειται για δηµόσιο χώρο, όµως φροντίστε να επισκεφθείτε το χωριό υπό το φως της ηµέρας για να θαυµάσετε καλύτερα τα… εκθέµατα.

Who is Who

Ο Νικόλαος Κουµαρτζής είναι συντονιστικό µέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού, συγγραφέας αρκετών βιβλίων και υποψήφιος διδάκτορας στο τµήµα ∆ηµοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Είναι ο εµπνευστής της ιδέας του «Παράξενου Ταξιδιώτη» και κύριος µοχλός εξέλιξής του.

Θέλω να Γίνω Παράξενος Ταξιδιώτης! Ο οδηγός «Αγνωστη Πελοπόννησος» (εκδόσεις «Οξύ») είναι το πρώτο βιβλίο της ταξιδιωτικής σειράς «Παράξενος Ταξιδιώτης». Στόχος είναι να προτείνουµε στον Ελληνα ταξιδιώτη έναν εναλλακτικό τρόπο ταξιδιού, πιο ουσιαστικό, που κρύβει πολύ πιο έντονες συγκινήσεις. Παράξενα φυσικά µνηµεία, βυθισµένες πολιτείες και µυστηριώδεις ναοί, κάστρα και µεγαλιθικά οικοδοµήµατα, παλάτια µυθικών ηρώων, κατακόµβες και νεκροπόλεις. Ολα είναι εκεί και σας περιµένουν να τα ανακαλύψετε. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την επίσηµη ιστοσελίδα του Παράξενου Ταξιδιώτη στο www.strangler.gr. φαινοµενα

43



φαινομενα

44

εικόνες Αστρική γέφυρα Αυτή η εντυπωσιακή φωτογραφία τραβήχτηκε από το τηλεσκόπιο Planck. Απεικονίζει δύο γειτονικούς γαλαξίες που απέχουν 1 δισ. έτη φωτός από τη Γη, τον Abell 399 και τον Abell 401, τους οποίους συνδέει µια παράξενη «θερµική γέφυρα» αερίων. Αυτό το πορτοκαλί αστρικό µονοπάτι υπολογίζεται πως εκτείνεται σε µια απόσταση 10 εκατοµµυρίων ετών φωτός ανάµεσα στις δύο µεγάλες οικογένειες ήλιων.

φαινοµενα

45



φαινοµενα

46

µια

Ελλαδα ΘΡΥΛ Ι Της Ειρήνης Φ. Κουτσαύτη, [email protected]

Αγγελος ψυχών Τα παιδιά από το Λιτόχωρο φοβήθηκαν όταν είδαν ένα µεγαλοπρεπή άγγελο να στέκεται µπροστά τους. Η αλήθεια όµως είναι ότι, αν κρίνουµε από το τι ακολούθησε, µάλλον φοβήθηκαν για λάθος λόγο…

«Τη δεκαετία του ’50, γύρω απ’ το Λιτόχωρο

υπήρχαν νάρκες λόγω του Εµφυλίου. Ο τόπος έβραζε. Ο αδελφός µου τότε ήταν περίπου 13 χρόνων και έβγαινε συχνά για να παίξει στην Αγία Παρασκευή, ένα ξωκλήσι που έχουµε στα µέρη µας και το τιµάµε συχνά. Εγώ, πάλι, δεν τον ακολουθούσα, γιατί ήµουν αρκετά µικρότερη και δεν µε άφηναν να πάω µαζί του.

Στις 6 Σεπτεµβρίου, γιορτάζαµε τη µνήµη του

Αρχαγγέλου Μιχαήλ που έσωσε ένα χωριό απ’ την πληµµύρα ενός ποταµού. Οµως, την παραµονή της εορτής εκείνη τη χρονιά, ο αδελφός µου, µαζί µε άλλα παιδάκια της γειτονιάς, κάθισε µέχρι αργά και έπαιζε κοντά στο ξωκλήσι. Κατηφορίζοντας πια προς το σπίτι, τα παιδιά είδαν µια λάµψη µπροστά απ’ την πόρτα της Αγίας Παρασκευής και γύρισαν να δουν από πού προερχόταν. Εµειναν άφωνα όταν είδαν έναν άγγελο, µε τα λευκά του φτερά ανοιγµένα, και άρχισαν να τρέχουν σαν λαγοί προς τα σπίτια τους, όπου και διηγούνταν την εµπειρία τους. Ετσι άκουσα κι εγώ την ιστορία.

Την επόµενη µέρα, ανήµερα της γιορτής

του Αρχαγγέλου, ο αδελφός µου µαζί µε την Μαρία και την Ελένη, δύο συνοµήλικες φίλες του, έφυγε νωρίς απ’ το σπίτι για να συναντηθούν και να παίξουν στην Αγία Παρασκευή, πριν πάνε στο σχολείο. Ηταν δεν ήταν 8 το πρωί. Ακούσαµε ένα δυνατό κρότο που µας έκανε να βγούµε, µικροί - µεγάλοι, έξω απ’ τα σπίτια. Τρέξαµε προς την Αγία Παρασκευή και είδαµε τη Μαρία τραυµατισµένη να µας λέει κλαίγοντας πως ο Γιώργος και η Ελένη σκοτώθηκαν.

Κι εµείς βρήκαµε τον αδελφό µου διαµελι-

σµένο, λίγες ώρες αφού είχε δει τον άγγελο, σαν ένα σηµάδι για το πού θα πήγαινε. Ολο το σχολείο ήρθε να αποχαιρετήσει τα δύο παιδιά που έχασαν τη ζωή τους, πατώντας τη νάρκη που έβαλαν αποβραδίς κάποιοι για να σκοτωθούν οι εναποµείναντες αντάρτες». Από τη Σταµατία Οικονόµου όπως τα διηγήθηκε στην Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη.

Οσοι αναγνώστες επιθυµούν να µοιραστούν µαζί µας την εµπειρία τους µπορούν να επικοινωνήσουν στο e-mail της συντάκτριας, ekoutsaﬅ[email protected]. Για όσους το επιθυµούν και το ζητήσουν θα διατηρηθεί η ανωνυµία στο κείµενο.

F…for Fantasy Από τη Ράνια Ιωάννου, [email protected]

Νέα, πρωτότυπη και τροµακτική πρόταση!

Μ

ε τόσες ταινίες τρόµου που έχουν κυκλοφορήσει

κατά διαστήµατα είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς κάποια νέα παραγωγή που θα τον εκπλήξει και θα του παρουσιάσει κάτι διαφορετικό από τα τετριµµένα. Kαι όµως, πού και πού παρουσιάζονται ορισµένες προσπάθειες που καταφέρνουν να µας κάνουν να ξεχάσουµε όσα… νοµίζαµε ότι ξέραµε.

συµβολή του στο «Lost» και στο «Buffy the Vampire Slayer», που αποδοµεί µοναδικά τις νόρµες που έχουν επιβάλει οι προκάτοχοί του. Ιδιαίτερη µνεία όµως αξίζει και ο σεναριογράφος Joss Whedon («The Avengers», «Buffy the Vampire Slayer», «Angel»), ο οποίος δηµιούργησε ένα πολύ έξυπνο και αστείο σενάριο που ανταποκρίνεται άψογα στις ανάγκες της ταινίας.

«Το µικρό σπίτι στο δάσος» («The Cabin in the Woods»)

«Το µικρό σπίτι στο δάσος» είναι σαφώς µια ταινία τρόµου

αποτελεί φαινοµενικά µια ακόµα ταινία τρόµου από εκείνες που κατά βάση απευθύνονται σε νεανικό κοινό. Πέντε νεαροί φίλοι αποφασίζουν να δραπετεύσουν για λίγες µέρες από τις κολεγιακές τους υποχρεώσεις και έτσι βρίσκονται σε ένα µικρό σπίτι στη µέση του δάσους όπου θα έρθουν αντιµέτωποι µε διάφορες τροµακτικές καταστάσεις. Μαζί καλούνται να ανακαλύψουν τα µυστικά που κρύβει το µυστηριώδες αυτό σπίτι.

Η ταινία καταφέρνει να ξεχωρίσει για τον τρόπο µε τον

οποίο χτίζει τις προσδοκίες του θεατή, χρησιµοποιώντας όλα τα µέσα που διαθέτει ο σκηνοθέτης στη φαρέτρα του: κινηµατογραφική εικόνα, έξυπνο και υποβλητικό soundtrack, απολαυστικοί διάλογοι και πολλή αγωνία. Με ένα µοναδικό συνδυασµό στοιχείων τρόµου και έντονων κωµικών στοιχείων, το φιλµ κατορθώνει να αποτίσει έναν εξαίσιο φόρο τιµής στις κλασικές ταινίες του είδους, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα κάτι διαφορετικό. Υπεύθυνος για το οπτικό αποτέλεσµα είναι ο σκηνοθέτης Drew Goddard, γνωστός για τη σεναριακή

και ως τέτοια θα µπορούσε να τη δει κάποιος λάτρης της συγκεκριµένης θεµατολογίας. Είναι όµως ταυτόχρονα και µια ταινία που απευθύνεται σε ένα πιο «ψαγµένο» κοινό, σε όσους κουράστηκαν να βλέπουν τα ίδια και τα ίδια και διψάνε για µια νέα οπτική. Παρ’ όλα αυτά µην περιµένετε µεγάλες δόσεις σοβαροφάνειας. «Το µικρό σπίτι στο δάσος» είναι κατά βάση µια ταινία για νεανικό κοινό, η οποία δηµιουργήθηκε µε πρωταρχικό στόχο την ψυχαγωγία. Ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος πολύ έξυπνα ένωσαν τις δυνάµεις τους και µε πολύ σεβασµό στις προηγούµενες αντίστοιχες προσπάθειες µας κλείνουν πονηρά το µάτι και µας καλούν να αναθεωρήσουµε όσα είχαµε δει µέχρι τώρα...

Who is who Η Ράνια Ιωάννου είναι µέλος της Οµάδας Gateway και της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού (www.metafysiko.gr). Εχει αποφοιτήσει από το τµήµα Αγγλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, διαθέτοντας µεταπτυχιακές σπουδές στη µετάφραση στο ίδιο πανεπιστήµιο. (www.metafysiko.org), (www.fantasmagoria.gr) φαινοµενα φαινοµενα

47 47

EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ


φαινοµενα

ξενογλωσσο

48

Bιβλιοθηκη

Η γλώσσα των Ξωτικών του Tolkien

Τόλκιν: Τα πλάσµατα και οι µύθοι της Μέσης Γης

Συγγραφέας: Μηνάς Τσουλής

Συγγραφέας: Μανώλης Παρούσης

■ Εκδόσεις: Η Αγνωστη Καντάθ ■ Τιµή: 17,30 €

■ Εκδόσεις: Anubis ■ Τιµή: 15 €

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι αποτέλεσµα µιας πολύχρονης έρευνας πάνω στην Quenya, τη γλώσσα των γαλαζοαίµατων Eldar της Μέσης Γης. Γεννήθηκε από την αγάπη και το θαυµασµό του συγγραφέα για τον κόσµο του J.R.R. Tolkien και από την επιθυµία του να µοιραστεί µε τους αναγνώστες τα συµπεράσµατά του για τη λειτουργία αυτής της γλώσσας. Στις σελίδες του θα βρείτε τους κανόνες που διέπουν τη γραµµατική και το συντακτικό της Quenya, µαζί µε απλές ασκήσεις και ένα CD για την προφορά των φθόγγων.

Για το φίλο της λογοτεχνίας του φανταστικού, για τον πιστό αναγνώστη του Tolkien και του κόσµου που δηµιούργησε, το βιβλίο αυτό αποτελεί τη συνέχεια του τίτλου «Τόλκιν: Η ιστορία της Μέσης Γης» και επεκτείνει πολλά από τα θέµατα που πρωτοπαρουσιάστηκαν εκεί. Επιπλέον προσφέρει πλήθος νέων στοιχείων για τους λαούς και τις γλώσσες της Μέσης Γης και δίνει απαντήσεις σε κρίσιµα ερωτήµατα που απασχολούν τους αναγνώστες που είναι εξοικειωµένοι µε το έργο του Tolkien.

The atlas of Middle-Earth Συγγραφέας: Karen Wynn Fonstad ■ Εκδόσεις: Mariner Books

■ Τιµή: 16,50 $*

Ενα βιβλίο που θα ενθουσιάσει τους απανταχού φίλους των ιστοριών του Τόλκιν, µιας και παρουσιάζει έναν… ταξιδιωτικό οδηγό στη Μέση Γη που δηµιούργησε ο µεγάλος αυτός συγγραφέας. Εδώ θα βρείτε εκατοντάδες χάρτες και διαγράµµατα που σας ξεναγούν

σε όλες τις πόλεις και τα πεδία µάχης για τα οποία έχετε διαβάσει στα αγαπηµένα σας βιβλία. Περιγραφές κάστρων, κτιρίων, πεδιάδων, ακόµα και οδηγίες για το κλίµα, τις γλώσσες και τους πληθυσµούς της Μέσης Γης! Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

*Η τιµή είναι ενδεικτική από το amazon.com

Λεξικό της Quenya, της γλώσσας των Υψηλών Ξωτικών του J.R.R Tolkien

Χόµπιτ

Ο µαγικός κόσµος του Τόλκιν

Συγγραφέας: Μηνάς Τσουλής

O Μπίλµπο Μπάγκινς είναι ένα καλόβολο χόµπιτ που απολαµβάνει τις µικρές χαρές της άνετης καθηµερινής ζωής. Η ηρεµία του διακόπτεται ξαφνικά, όταν µια µέρα στο κατώφλι του σπιτιού του εµφανίζονται ο µάγος Γκάνταλφ και µια παρέα νάνων, οι οποίοι κάνουν τα πάντα για να τον παρασύρουν σε µια µεγάλη περιπέτεια. Το προοίµιο της τριλογίας «Ο Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών» είναι µια ανεπανάληπτη περιπέτεια φαντασίας που καθηλώνει εδώ και δεκαετίες µικρούς και µεγάλους.

Συγγραφέας: Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν ■ Εκδόσεις: Κέδρος ■ Τιµή: 18 €

■ Εκδόσεις: Η Αγνωστη Καντάθ ■ Τιµή: 20,40 €

Το βιβλίο περιλαµβάνει όλες τις λέξεις της Quenya σε τµήµατα από την Quenya στα ελληνικά και αντίστροφα ολοκληρώνει τη σειρά των εκδόσεων γύρω από την Quenya, συµπληρώνοντας την παραπάνω µελέτη. Πρόκειται για ένα απαραίτητο εργαλείο για τον αναγνώστη του έργου του J.R.R. Tolkien, το µελετητή των γλωσσών της Arda και το φίλο του φανταστικού γενικότερα.

Συγγραφέας: Édouard Kloczko ■ Εκδόσεις: Μαλλιάρης Παιδεία ■ Τιµή: 21,30 €

Επισκεφθείτε τη Μέση Γη, µια τεράστια χώρα γεµάτη θαύµατα και παράξενες ιστορίες, επινοηµένες από τον εξαιρετικό Αγγλο συγγραφέα Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν. Μάθετε πώς το χόµπιτ Σµίγκολ µεταλλάχθηκε στο τροµερό πλάσµα Γκόλουµ και διαβάστε τις περιπέτειες του δράκου Νοσφιστή και του Αρκου, του ανθρώπουαρκούδα!

Η Γωνιά του Ψαγµένου

Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν: Οι ρίζες και τα φύλλα της Μέσης Γης

Συγγραφέας: Θωµάς Μαστακούρης

Ξέρατε ότι ο Τόλκιν ως φοιτητής έγραφε «πονηρά» ανέκδοτα ή ότι ως καθηγητής έφτιαχνε σταυρόλεξα στα αγγλοσαξονικά για τους φοιτητές του; Γνωρίζετε από πού πήραν το όνοµά τους οι χόµπιτ ή οι ορκ; Αναγνωρίζετε τις ευρωπαϊκές γλώσσες στις οποίες βασίζονται οι γλώσσες των ξωτικών και των νάνων της Μέσης Γης; Γνωρίστε τον Τόλκιν ως άνθρωπο, συγγραφέα και δηµιουργό. ∆ιαβάστε άγνωστα γεγονότα της

προσωπικής του ζωής πέρα από τη συµβατική βιογραφία του, ακολουθήστε τη συναρπαστική περιπέτεια της συγγραφής και της έκδοσης των βιβλίων του, προσεγγίστε τους µύθους που τον ενέπνευσαν να γράψει τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές των διάσηµων έργων του. ■ Εκδόσεις: Αίολος ■ Τιµή: 14,20 €

φαινοµενα

49



φαινοµενα

50

επικοινωνια επειδη καθε προσωπικη εµπειρια ειναι µοναδικη και πολυτιµη

Eάν δεν βρίσκετε τον Ελεύθερο Τύπο µε το περιοδικό «Φαινόµενα» στην περιοχή σας, παρακαλούµε ενηµερώστε µας στα τηλέφωνα: 210 8113000 & 210 8113238

Αγαπητό περιοδικό, Πολύ χρήσιµος ο πολυσέλιδος οδηγός επιβίωσης που δηµοσιεύσατε

στο προηγούµενο τεύχος. Θεωρώ πως πέρα από τα σενάρια καταστροφής για το τέλος του κόσµου στις 21 ∆εκέµβρη, που ίσως πλέον να φαντάζουν αρκετά υπερβολικά (αν και, όπως πάµε, η καταστροφή όντως δεν είναι µακριά), οι γνώσεις για την αποθήκευση βασικών πρώτων υλών, αλλά και οι λίστες που αφορούν στην υγιεινή, στην ασφάλεια και την ενέργεια µπορούν να καταστούν για τους Ελληνες πολύ χρήσιµες στα ακόµα πιο δύσκολα χρόνια που φαίνεται πως είναι µπροστά µας. Εύχοµαι χρόνια πολλά σε εσάς και σε όλους τους συνεργάτες και αναγνώστες σας. Φιλικά, Σοφία ∆ιακάκη

Θέλoυµε να τα λέµε... Τα «Φαινόµενα» επιθυµούν να αναπτύξουν και αυτή τη φορά µια αµφίδροµη επαφή µε τους αναγνώστες τους. Η γνώµη σας, οι συµβουλές σας, αλλά και οι πληροφορίες σας είναι όχι µόνο ευπρόσδεκτες, αλλά µπορούν να αποτελέσουν και αφορµή για την πραγµατοποίηση και παρουσίαση σχετικών ερευνών µέσα από τις σελίδες του περιοδικού. Γι’ αυτό και σας καλούµε να µας στείλετε εµπειρίες, φωτογραφίες και τυχόν απορίες σας στο [email protected].

Μυστήρια

φαινοµενα

51


119000812-Φαινόμενα-Τεύχος-109

Recommend Documents