Erantzun orriak
2. saioa
Aurkibidea
Ortografia. Ariketa orokorra ................................................................................... 3 ARAUAK. .............................................................................................................. 5 Ortografia, nahas-mahas.................................................................................... 5 Ordinalak eta banatzaileak ................................................................................. 6 Atzizkiak lantzen................................................................................................ 8 Hitz elkarketa .................................................................................................... 9 ORTOTIPOGRAFIA. ..............................................................................................15 1. ariketa .........................................................................................................15 2. ariketa .........................................................................................................16
2
2. saioa
Ortografia. Ariketa orokorra 1. 1.1. x) Hogeita bosgarren urteurrena ospatuko dute. b) Hogeita bostgarren urteurrena ospatuko dute. c) Hogeita boskarren urteurrena ospatuko dute. d) Zenbagarren urteurrena ospatuko dute?
1.2. a) Milana euro eskatu dizkigute. x) Mila bana euro eskatu dizkigute. c) Zenbatna gozoki emanen diezu?
2
x) Zuzendariak esandakoaren arabera, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan. b) Zuzendariak esandakoaren arauera, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan. c) Zuzendariak esandakoaren araura, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan.
3.
x) Gehiago zehaztu beharko genuke zenbait ebaluazio irizpide. b) Gehiago zehaztu beharko genuke zenbait ebaluazio erizpide.
4.
a) Mikel garaiz etortzen ba da, denok elkarrekin afalduko dugu. x) Mikel garaiz etortzen bada, denok elkarrekin afalduko dugu. c) Ba dator autobusa.
5.
x) Guraso batzuk berandu iritsi direnez gero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra. b) Guraso batzuk berandu iritsi diren ezkero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra. c) Guraso batzuk berandu iritsi ezkero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra. 3
2. saioa
6.
a) Edurne ta ikusi ditugu liburu-dendan. b) Edurne-ta ikusi ditugu liburu-dendan. x) Edurne eta ikusi ditugu liburu-dendan.
7. Zein da zuzena? a) Gramatikalari x) Dantzari c) Politikalari d) Ikerlari
8. Zein da zuzena? a) Unibertsitari kopurua izugarri hazi omen da Iruñean. x) Ospe txarra dute Administrazio publikoan lan egiten duten funtzionarioek. c) Bi parlamentarik uko egin omen diote proposamen hori bultzatzeari.
9. Zein da egokiena? a) Ikastetxe honetako irakaslegoa. b) Ikastetxe honetako irakasleria. x) Ikastetxe honetako irakasleak.
4
2. saioa
ARAUAK. Ortografia, nahas-mahas 1. Mendira joan ezkero, izugarri nekatuko nintzateke. mendira joanez gero.... 2. Gehiegi jan ezkero, tripako mina izanen duzu. Janez gero 3. Lana ongi egin duzunez gero, ongi baino hobeki sarituko zaitut. Ongi dago 4. Oso arduratsua zenezkero, semaforoa berde jarri arte espaloian itxaroten zuen. Zenez gero 5. Hamarrez gero, haurrek ohean egon behar dute. Ongi dago => hamarrak ezkero 6. Goiz abiatu da eta honez gero Bilbon izanen da Patxi. honezkero 7. Bederatziak ezkero, afaltzeko ordua da. Ongi dago => bederatziez gero 8. Uholdeak ezkero, Martinek ez du bururik altxatu. Ongi dago => uholdeez gero 9. Uholdeez gero, Martinek ez du bururik altxatu. Ongi dago => uholdeak ezkero 10. Zer erizten diozu Josuk esandakoari? Irizten diozu 11. Dirurik gaberik ezin da ezer lortu mundu honetan. Dirurik gabe, diru gaberik, diru gabe 12. Edurne ta joan ziren Ana bisitatzera. Edurne(-)eta joan ziren Ana... 13. Trena garaiz ba dator, garaiz iritsiko gara. .. garaiz badator 14. Diru gabe sartu naiz tabernara, eta ordaintzeko garaian... a zer lotsa!! Ongi dago
5
2. saioa
15. Ea zuzendariak oneritzia ematen dion behingoz nire proposamenari! ... oniritzia 16. Sekulako dirutza xahutu nuen... Diskoak ta izan ziren garestienak. ... Diskoak(-)eta.... 17. Arratsaldeko bostetan-edo ailegatu gara. Ongi dago 18. Depresioa dela-ta, ez dabil batere ongi. ... dela(-)eta 19. Ba al dator Iñaki? Ongi dago 20. Ba dator ekaitza iparretik. Badator
Ordinalak eta banatzaileak 1. Zein da zuzena? a) Bost mila euro bana eman zizkiguten. b) Bosna mila euro bana eman zizkiguten. c) Bost milana euro eman zizkiguten. x) Bosna mila euro eman zizkiguten.
2. Zein da zuzena? a) Zenbakarrena da Koldo? Hogeita batgarrena. b) Zenbatgarrena da Koldo? Hogeita bakarrena. c) Zenbagarrena da Koldo? Hogeita bagarrena. x) Zenbatgarrena da Koldo? Hogeita batgarrena.
3. Zein BAZTERTUKO zenuke? a) Amonak seina euro eman dizkigu. b) XIX. mendeko idazleak oso gustuko ditut. x) Zenbatna liburu erosi dituzue? d) Zenbana sagar jan dituzue? 6
2. saioa
4. ________ eta ________ aritu dira gaur elkarren aurka. c) Titin 3 / Olaizola 2 d) Titin III / Olaizola II x) Titin III.a / Olaizola II.a
5. Zein BAZTERTUKO zenuke? a) Milioi bana x) milioina c) bana d) bosna
6. __________ ez zen halakorik gertatzen, __________, ordea, bai. x) XVII. mendean / XX.ean b) 17 mendean / 20 mendean c) XVII mendean / XX mendean
7. Zein BAZTERTUKO zenuke? a) hamabosgarren x) hamabostgarren c) hogeita batgarren b) berrogeita batgarren
8. Zein BAZTERTUKO zenuke? a) ehungarren b) bina c) milagarren x) milana
7
2. saioa
Atzizkiak lantzen A. §
Arraun: arraunlari
§
Kontatu: kontalari, kontatzaile
§
Barreiatu: barreiatzaile
§
Bildu: biltzaile
§
Ebatsi: ebasle
§
Erosi: erosle
§
Ekarri: ekarle
§
Eman: emaile
§
Eskatu: eskale, eskatzaile, eskari
§
Dantza: dantzari
§
Pilota: pilotari
§
Hartu: hartzaile
B. •
Solidario: solidario
•
Gente solidaria: jende solidario
•
Universitario: unibertsitario
•
Revista universitaria: aldizkari unibertsitario / unibertsitateko aldizkari
•
Funcionario: funtzionario
•
Parlamentario: parlamentari
•
Grupo parlamentario: talde parlamentario / parlamentuko talde
8
2. saioa
Hitz elkarketa A. Hermanos
Anai-arrebak (neba-arrebak)
Primos
Abuelos
aitona-amonak
Cuñados
Hijos
seme-alabak
lehengusulehengusinak koinatukoinatak
B. 1. Zer moduz zabiltza, aspaldiko? Hementxe, tirriki-tarraka! 2. Umetxo hauek putzu guztietan sartu eta plisti-plasta ibiltzea izaten dute gustuko. 3. Gurekin eserita zegoen arren, ez zigun hitzerdirik ere esan. Mauka-mauka jan eta ederki edan, horixe zen orduan bere egiteko nagusiena. 4. Menditik jaistean, egundoko euri-erauntsiak harrapatu gintuen eta mela-mela itzuli ginen. 5. Oiloei jaten emateko, purra-purra deitzen zaie ingura daitezen. 6. Mara-mara ari du elurra. 7. Zure ametsak egia bihur daitezela opa dizut bihotz-bihotzetik . 8. Nik uste horrela dela. Hala ere, zehatz-mehatz jakin nahi baduzu, kontsulta ezazu gramatika horretan. 9. Besteak baino gehiago dela uste duen handi-mandia besterik ez zara! 10. Apunteetan daukazun nahas-mahas hau ulertuko duenik ez da jaio oraindik eguzkiaren azpian! 11. Inguruko guztiak aspertzeraino, isildu gabe barra-barra hizketan aritzen da egun osoan. 12. Tapa-tapa, bi orduan, egin genuen zure etxerainoko bidea. 13. Erabat sututa, dinbi-danba atea itxi eta bere onetik irtenda, alde egin zuen gure ondotik. 14. Beti txutxu-mutxuka, beti belarrira kontuak esaten harrapatzen ditut. 15. Pozaren pozez begiak ñir-ñir zituen.
9
2. saioa
C. Precio lugar de nacimiento trabajo de investigación aula de estudio colegio máquina de escribir hora de cenar hora de comer escaparate compraventa poder adquisitivo Incansable impensable incomprensible inoxidable ilegible increíble inaceptable Derogar desnatado descafeinado Trimestre unicornio tridente milenio quinquenio Anteproyecto previsión prejuicio presupuesto subcontratación subcomisión supervisar plusvalía decadencia (declive)
Salneurri jaioterri (sorleku) ikerlan ikasgela ikastetxe idazmakina afalordu bazkalordu erakusleiho salmenta (salerosketa) erosahalmen Nekaezin (nekagaitz) pentsaezin ulertezin (ulergaitz) herdoilgaitz (herdoilezin –Hiztegi Batuan ez dago-) irakurtezin (irakurgaitz) sinestezin (sinesgaitz) onartezin Indargabetu gaingabetu kafeinagabe Hiruhileko adarbakar hiruhortzeko milurteko bosturteko Aurreproiektu aurreikuspen aurreiritzi aurrekontu azpikontratazio azpibatzorde gainbegiratu gainbalio gainbehera
10
2. saioa
Carpintero cantero trabajador tesorero portero pastor Legislatura generación sesión de trabajo área de servicio zona verde momento de lucidez compañero de trabajo compañero de estudios título capital jefe de estudios
Zurgin hargin langile diruzain atezain artzain Legealdi belaunaldi lanaldi zerbitzugune berdegune argiune lankide ikaskide izenburu hiriburu ikasketaburu
D. Eskua bete sagar
eskutada sagar
saskia bete belar
saskikada belar
platera bete indaba
platerkada indaba
basoa bete ur
basokada ur
kamioia bete hondar
kamioikada hondar
zorroa bete gozoki
zorrokada gozoki
11
2. saioa
E.
tasa de crecimiento tasa de natalidad número de habitantes deuda exterior queso de oveja sala de operaciones tarta de fresa
hazkunde(-)tasa jaiotza(-)tasa biztanle(-) kopuru kanpo(-)zor ardi(-)gazta ebakuntza(-)gela marrubi(-)tarta armiarma(-)sare
telaraña
vendedor de libros instrumentista (musika)
participación
Liburu(-)saltzaile soinu(-)jotzaile
parte(-)hartze
tasa de mortalidad esperanza de vida tipo de gobierno leche de oveja canciones de Navidad leche en polvo sopa de pescado librería
donante de sangre recaudador de impuestos
matanza del cerdo
heriotza(-)tasa, bizi(-)itxaropen gobernu(-)mota ardi(-)esne gabon(-)kantak esne(-)hauts arrain(-)zopa liburu(-)denda
odol(-)emaile zerga(-)biltzaile
txerri(-)hiltze
zerga(-)biltze
derramamiento de sangre
odol(-)isurtze
calvo
burusoil
generoso
eskuzabal
puntiagudo
puntazorrotz
exagerado
ahobero
sibarita
mokofin
culo inquieto
ipurtarin
pelirrojo
ilegorri (kaskagorri) cara sonrosada
recaudación
musugorri
(Marratxoz ere bereizi daitezke goiko adibideetan izena eta adjektiboa: buru-soil, esku-zabal, aho-bero, nahiz eta gutxitan ikusten diren horrelakoak)
12
2. saioa
F. 1. AITA AMAK: aita-amak 2. ARRASATE/MONDRAGON: ongi
20. BARKAMEN-ESKE: barkamen eske 21. DIRU-BILA: diru bila
3. DIRU BILKETA: diru(-) bilketa
22. TARTEKA-MARTEKA: ongi
4. ERDAL TESTUAK: ongi
23. LASARTE/ORIA: Lasarte-Oria
5. LAN HITZARMEN: lan(-) hitzarmen
24. (LAGUN) ESKU ZABAL: eskuzabal, esku-zabal
6. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOA: ongi
25. FILOLOGI IKASKETAK: ongi, filologia(-)ikasketak ere bai.
7. HAN HEMENKA: han-hemenka
26. LEGE GIZON: legegizon
8. HEZKUNTZ ARLOA: hezkuntza(-)arloa
27. ORIA-IBAIA: Oria ibaia
9. ERREGE ERREGINAK: erregeerreginak 10. ETXE BIZITZA: etxebizitza 11. ELIZ-ZERGA: eliz zerga, eliza()zerga
28. MENDIRIK-MENDI: mendirik mendi 29. IZEN DEITURAK: izen-deiturak 30. GIZAESKUBIDEAK: giza eskubideak 31. (OGI) EGIN-BERRI: egin berri
12. GIZA-ZIENTZIAK: giza zientziak
32. EZKONBERRI: ongi
13. GAUR GAURKOZ: gaurgaurkoz
33. ERREFERENTZI-PUNTU: erreferentzi puntu, erreferentzia(-)puntu
14. ZUZEN ZUZENEAN: zuzenzuzenean
34. BERRI-BERRIAK: ongi
15. PARTEHARTU: parte hartu
35. IKASKUNTZA PROZESUA: ikaskuntza(-) prozesua
16. PAUSOZ-PAUSO: pausoz pauso 17. ESKU-ARTEAN: esku artean
36. EROS-AHALMEN: erosahalmen
18. ALFER ALFERRIK: alferalferrik
37. SALEROSKETA: ongi
19. JENDE-AURREKO: jende aurreko, jendaurreko
39. BELARRIMOTZ: ongi
38. BURUMAKUR: ongi
40. HIRU-HILEKO: hiruhileko
13
2. saioa
G. a) Ezkaba mendia a) Hitzegin a) Banan-banan a) Talde txuri-urdina a) Joanetorria a) Ikasgela a) Sines gaitz a) Ehunzango a) Aurre-ikuspen a) Batzorde-buru a) Lege-aldi a) Harrijasotzaile a) Heriotza tasa a) Gabon-kantak a) Odol emale a) Foru Aldundia a) Buru soil a) Behi-esne a) Indar-berritu a) Azpibatzorde a) Dinbili-danbala a) Diru-eske a) Hiruhortzeko a) Milurteko a) Sistema planetario (2) a) Jendaurrean a) Piano jotzaile a) Biologi irakasle a) Literatur-sari a) Aldegin a) Zirti-zarta a) Behin betiko a) Boskarren
b) Ezkaba-mendia b) Hitz-egin b) Banan banan b) Talde txuri urdina b) Joan etorria b) Ikas-gela b) Sines-gaitz b) Ehun-zango b) Aurre ikuspen b) Batzorde buru b) Lege aldi b) Harri-jasotzaile b) Heriotze tasa b) Gabon kantak b) Odol-emaile b) Foru-Aldundia b) Buru-soil (1) b) Behi esne b) Indarberritu b) Azpi-batzorde b) Dinbili danbala b) Diru eske b) Hiru-hortzeko b) Mil urteko b) Planeta-sistema b) Jende-aurrean b) Piano-jotzaile b) Biologia irakasle b) Literatur sari b) Alde egin b) Zirti zarta b) Behin-betiko b) Bostgarren
c) Mendi Ezkaba c) Hitz egin c) Bananbanan c) Talde txuriurdina. c) Joan-etorria c) Ikas gela c) Sinesgaitz c) Ehun zango c) Aurreikuspen c) Batzordeburu c) Legealdi c) Harri jasotzaile c) Heriotz tasa c) Gabonetako kantak c) Odol emaile c) c) Burusoil c) Esne-behi c) Indar berritu c) Azpi batzorde c) Dinbilidanbala c) Dirueske c) Hiru hortzeko c) Mil-urteko c) Planeta sistema c) Jende aurrean c) Pianojotzaile c) Biologia-irakasle c) Literatura sari c) Alde-egin c) Zirtizarta c) c) Bosgarren
1: Buru + soil (izena + adjektiboa) Burusoil / arauak dioenaren arabera buru-soil ere zuzena da. 2: Sistema planetario zuzena den arren, egokiagotzat jotzen dira planeta-sistema eta planeta sistema.
14
2. saioa
ORTOTIPOGRAFIA. 1. ariketa Ordinalak Ø 1go mailako Ø 1. mailako Ø 2garren mailako
ikasleak Urbasara joango dira.
Ø 60. hamarkadan Ø 60ko hamarkadan Ø 60-ko hamarkadan
sortu zen euskal nobela modernoa.
Nazioarteko ikurrak Ø 2 m.-ko altueratik Ø 2 m-ko altueratik Ø 2 m.ko altueratik
egin zuen salto.
Ø 8 zm.-ko lodiera Ø 8 cm-ko lodiera Ø 8 cm.ko lodiera
dauka ohol honek.
Ehunekoak Ø Botoen %31,3a Ø Botoen %31,3 Ø Botoen %31,3-a
eskuratu zituen irabazleak.
Ø Langileen %10-ek Ø Langileen %10ek Ø Langileen %10ak
istripuren bat izan dute inoiz.
Siglak Ø E.A.E.-ko emakumeen %88k Ø EAEko emakumeen %88k Ø EAE-ko emakumeen %88k Ø LAB-ek eta ELA-k Ø LABek eta ELAk Ø L.A.B-ek eta E.L.A.-k Ø D.B.H.-ko 3. mailakoek Ø DBHko 3. mailakoek Ø DBH-ko 3. mailakoek
ematen diote bularra umeari.
bilera egitea eskatu diote enpresaburuari
11:00etan izango dute atsedenaldia.
15
2. saioa
2. ariketa 1.
20ºC daude gure etxeko egongelan.
20 ºC
2.
20 gradu zentigradu daude gure etxeko egongelan. Ongi
3.
20 gradu centigradu daude gure etxeko egongelan. zentigradu
4.
25 cl.
5.
25 centilitro oliba-olio asko al da? zentilitro
6.
25 zentilitro oliba-olio asko al da? Ongi
7.
25 kg.-ko fardelak egin ditugu. 25 kg-ko
8.
25 kiloko fardelak egin ditugu. Ongi
9.
Hemendik 10 km.ra dago zure herria. 10 km-ra
oliba-olio asko al da? 25 cl
10. Hemendik 10 km-ra dago zure herria. Ongi 11.
Hemendik 10 kilometrora dago zure herria. Ongi
12.
Zer abiaduraz etorri zara bide horretatik? Zer abiaduratan
13.
Zer abiaduran etorri zara bide horretatik? Zer abiaduratan
14.
Zer abiaduratan etorri zara bide horretatik? ongi
15.
Bataz beste 100km/h-an. Batez beste
16.
Bataz beste 100km/h-az. Batez beste, 100 km/h-an
17.
Bataz beste orduko ehun kilometroan. Batez beste
18.
Bataz beste orduko ehun kilometroz. Batez beste, ehun kilometroan
19. Ibilgailuak moteldu egin du abiadura: 6m/s-tik 4m/s-ra pasatu da 15 segundoan. Ongi
16
