ติว NL Development of Nervous System

Development of Nervous System Presented by …PÒÓM-PuË [Med Peak] ความเดิมตอนที่แล้ว....กล่าวถึง Neural tube ซักนิด Neural tube เจริญมาจากชั้น Ectoderm เกิดจากขอบของ Neural plate ยกตัวขึ้น เกิด Neural fold หวาตัวตรงกลางเป็น Neural groove Neural fold 2 ข้างเชื่อมกันตรงกลางก่อน  จุดที่แยกตัวออก  Neural crest  เชื่อมกันสนิท เกิด Neural tube ช่องด้านบนเรียกว่า Anterior neuropore ช่องด้านล่างเรียกว่าPosterior neuropore Neuropore จะปิดใน 4thwk (day25,27) Neural tube สาคัญยังไง?? เรามีคาตอบ ตามข้าพเจ้ามา (กุ๊ก..กุ๊ก..กุ๊ก) ส่วนหัว (Cephalic)  Brain ส่วนหางหรือส่วนท้าย (Caudal)  Spinal cord ช่องว่าง (Neural canal)  Ventricle, Central canal

ทีนี้มาดูการพัฒนาของ Neural tube ต่อไปดีกว่า ช่วงแรกผนังของ Neural tube จะมีชั้นเดียว เรียกว่า neuroepithelium ต่อมาเจริญมากขึ้นและดัดแปลงไปเป็น cell อื่นๆ  Neurogenesis  Neuroblast  Macroglia cell  astrocyte, oligodendrocyte และ ependymal** **sustentacular cell  สร้าง CSF** จากการที่มีการเพิ่มจานวนเซลล์มากขึ้น ทาให้เกิดการหนาตัวมากขึ้น จนแบ่งได้เป็น 3 Zone 1. Ependymal zone (Ventricular zone, Neuroepithelial layer) 2. Mantle zone (Intermediate zone) 3. Marginal zone

S

S

V

V

V

V

S

S

Alar plate = Sensory plate Basal plate = Motor plate V = Visceral function S = Somatic function

Ependymal zone  Mitotic zone แบ่งตัวแล้ว migrate ออกไปทาง periphery  เหลือชั้นเดียวเป็น S.cuboid epi. Mantle zone  มี neuroblast+glia cell หนาแน่น  **เจริญเป็น Gray matter** Marginal zone  มี nerve fiber ของ neuroblast  **เจริญเป็น White matter**

แล้ว Neural crest ล่ะ!!! กันลืม ย้ากันอีกที

Neural Crest  Spinal ganglion  Sympathetic trunk  Parasympathetic  Cartilage cell ของ Brachial arch  Pigment cell  Chromaffin cell

การเจริญของ Spinal cord Central canal บุด้วย S.cuboid epi. Dorsal horn = afferent (Sensory nucleus) Lateral horn = ANS Ventral horn = efferent (Motor nucleus)

8 wk 24 wk

Newborn

Adult

เกิด Cervical enlargement เดือนที่ 4 กระดูกสันหลังเจริญเร็วกว่าไขสันหลัง Spinal nerve ที่ออกจากไขสันหลังจะ ทอดเฉียงมากขึ้นในส่วนของ L และ S และมีลักษณะรวมกันคล้ายพวงหางม้า เรียกว่า Cauda equina เริ่มเกิด Myelin ช่วงเดือนที่ 4 PNS : Schwann cell (ใช้ตัวโอบ) CNS : Oligodendrocyte (ใช้แขนพัน) Congenital Anomalies of Spinal cord มักพบที่บริเวณ lumbosacrum สาเหตุ : ความล้มเหลวของ notochord ในการชักนาให้ neural fold มาจรดกัน : Teratogen ต่างๆ Spina Bifida  Spina bifida occulta (Vertebral arch ไม่ fuse กัน)  ไม่รุนแรง  พบได้บ่อย 15-20%  มักพบบริเวณ L5 หรือ S1  มีผิวหนังปกคลุมแต่พบ รอยบุ๋มขนาดเล็ก มีกระจุกขนโผล่

 Spina bifida cystica  เป็นชนิดรุนแรง  ร่วมกับการที่ Vertebral arch ไม่เชื่อมกัน  มีการยื่นเป็นถุงออกมาของไขสันหลังและ /หรือเยื่อหุ้มไขสันหลัง  พบผิวหนังโป่งออกเป็นกระเปาะคล้ายถุงน้า  แบ่งออกเป็น 2 แบบ  Dermal sinus  รอยบุ๋มตรงก้นกบ  Dura mater เชื่อมกันกับรอยบุ๋ม

 Rachischisis (myelochisis)  **เป็นชนิดที่รุนแรงที่สุด**  ไม่มีผิวหนังปกคลุม ไขสันหลังเปิดออก

สรุป อีกทีครัช

ฮูลาฮูล่า....สมองสวยเริ่ด เกิดจาก...Neural tube สุดชิค ส่วน Cephalic ฮูเร่ฮเู ร่....

3 wk 3 กระเปาะ

การเจริญของสมอง (Brain development)

4 wk 3 กระเปาะ 2 โค้ง

เรียกระยะที่มีการพองออกเป็น 3 กระเปาะว่า Primary brain vesicle

5 wk 5 กระเปาะ 3 โค้ง เรียกระยะที่มีการพองออกเป็น 5 กระเปาะว่า Secondary brain vesicle

Congenital malformation of Brain and/or meninges มักเกิดจากความบกพร่องของการปิด Anterior neuropore Cranium bifidum  เป็นความผิดปกติของการสร้างกะโหลก  มักเกิดบริเวณท้ายทอยใกล้ foramen magnum  กะโหลกมีช่องโหว่ พบการยื่นของสมองหรือเยื่อหุ้มสมอง

Exencephaly : เนื้อสมองยื่นโผล่ออกจากกะโหลกศีรษะ Merocephaly : มีเนือ ้ สมองและก้านสมองบางส่วนคงอยู่ ส่วนใหญ่สลายเกือบหมด Anencephaly : ไม่มีเนื้อสมอง  มักเกิดร่วมกับ Acrania และ rachischisis  เกิดในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย  ตรวจได้เมื่ออายุครรภ์ 14 wk  Abortion ได้  **เกิดจาก teratogen และ Polyhydramnios** Microcephaly : หัวเล็ก  กะโหลกศีรษะและสมองเล็ก  หัวส่วนบนเล็กและแหลม หน้าผากลาดต่า  สติปัญญาต่า มีอัมพาตแขนขา เกร็งและชักในบางราย  สาเหตุไม่ทราบแน่ชัด อาจเกิดจากพันธุกรรม สารพิษ  อาจเกิดจากการติดเชื้อ rubella, toxoplasmosis  กะโหลกเจริญมากจนกดการเจริญของสมอง  การเจริญของสมองหยุดชะงัก ไม่เพิ่มขนาด

Hydranencephaly  Cerebral hemisphere ไม่เจริญหรือเจริญน้อย ก้านสมองมีปกติ พบได้น้อยมาก

Hydrocephalus/Macrocephaly  หัวโตจากมีการคั่งของ CSF ใน ventricle หรือ subarachnoid space  สาเหตุ : การสร้าง/ดูดซึมไม่สมดุล หรือ มีการอุดตันของระบบไหลเวียน CSF  หากเกิดจากการอุดตัน  CSF คั่งเหนือต่อที่อุดตัน  โพรงสมองขยายตัว  เกิดการกดเบียดเนื้อสมอง กะโหลกศีรษะโป่งออก  เด็กมักปัญญาอ่อนและกะโหลกศีรษะบาง

Arnold-chiari (Chiari malformation)  สมองส่วน medulla และ cerebellum ยื่นผ่าน foramen magnum  เข้าไปอุดตัน vertebral canal  CSF คั่ง  หัวใจโต  มักพบร่วมกับ spina bifida และ hydrocephaly Mental retardation  อาจเกิดจากโครโมโซม, แม่ติดเชื้อ syphilis, toxo, rubella, สารพิษ เป็นต้น