Kerman fruta-dendan Ulermena Kermanek fruta eta barazkiak erosi nahi ditu. Merkatuan erosketak egiten ari den emakume bati galdetu dio nora joan. Esketx honetan gertatzen dena esaldi batzuetan bildu dugu. Esaldi hauek, hala ere, hutsune batzuk dauzkate. Bideoa ikusi bitartean, saia zaitez hutsuneak osatzen. Kermanek jateko eta
laranjak eskatu ditu.
Kermanek ez ditu udare berdeak nahi. Udare Kermanek barazkiak erosiko ditu
nahi ditu.
nahi duelako.
Kermanek uste du patatek asko
dutela.
Dendariak gustu pixka bat emateko
eskaini dizkio.
berezia prestatzeko dendariak marrubiak eskaini dizkio. Zenbatean daude marrubiak?
.
Kerman fruta-dendan: frutak Kerman fruta-dendara joan da fruta eta barazkiak erostera. Dendariak hainbat fruta eskaini dizkio. Ba al dakizu zein? Egin bikote egokiak:
Sagarra
Marrubia
Udarea edo madaria
Laranja
Pikua
Kerman fruta-dendan: barazkiak Kerman fruta-dendara joan da fruta eta barazkiak erostera. Dendariak hainbat barazki eskaini dizkio. Ba al dakizu zein? Egin bikote egokiak:
Ilarrak
Baratxuria
1
Bainak edo Lekak
Azenarioa
Tipula
Alkatxofa
Kerman fruta-dendan: gramatika Kantitatea adierazteko, euskaraz, era honetako formulak erabiltzen ditugu: • Bost kilo sagar • Kilo erdi udare • Bost litro esne eta • Dozena bat arrautza Lehenik pisua gramo edo kilotan adierazten da. Eta ondoren edukia, baina artikulurik gabe: *Kilo erdi marrubia / *Lau litro ardoa / *Hogeita bost gramo gurina Beraz, Zenbat nahi duzu? galderari erantzuteko, hona hemen adibide gehiago: • Hiru kilo patata • Libra erdi gazta • Bi dozena arrautza • Zortzi xerra urdaiazpiko • Litro bat esne Era berean, gogoratu ez dela gauza bera • Dozena erdi azenario edota • Dozena eta erdi azenario Beste adibide bat, kasu honetan litroekin: • Litro erdi bat ur • Litro eta erdi garagardo Irakurri adibide hauek eta jarri itzazu euskaraz. Ondoren egin klik eredua atalean: Por favor, media docena de ajos Esta red tiene tres kilos de naranjas Quiero 100 gramos de jamon Kilo y medio de peras Dos litros de leche de oveja
2
Kerman fruta-dendan: gramatika (II) Azalpenak, esplikazioak emateko, besteak beste, euskaraz ETA eransten diogu aditz laguntzaileari: Ikus adibideak: •
Sagarrak erosiko ditut, konpota prestatu nahi dut eta.
•
Igual patatak hartuko ditut. Beno, ez, patatek asko gizentzen dute eta.
•
Ez dut baratxuririk nahi, zapore txarra uzten dute eta.
Kontuz ibili behar dugu, hala ere, ahozkoan asko erabiltzen diren gaztelaniazko que hauekin. Nahastu egiten dira creo que, pienso que... esaldietarako dugun -ela atzizkiarekin. Adibide hauetan ikusiko dugu, lehen esaldia agindua edo harridurazkoa izaten dela normalean: Adibidez: * Goazen azkar, ilunduko duela! Goazen azkar, ilunduko du eta! * Kontuz, eroriko zarela! Kontuz, eroriko zara eta! * Ai ene, ordua dela! Ai ene, ordua da eta! Irakurri jarraian dituzun beste esaldi hauek. Saiatu ondo berridazten: Erne ibili! Erori egingo zarela! Ez egin hori, haserretuko naizela! Eseri lehenbailehen! Lekurik gabe geratuko zarela! Kendu hortik, traba egiten didazula!
Kerman fruta-dendan: elkarrizketa Fruta-dendan izaten ditugun elkarrizketa-zati batzuk aukeratu ditugu. Esan nork zer esaten duen: DENDARIAKEROSLEAK Besterik? Hartu, ederrak daude eta! Ez galdu aukera, merke daude eta! Kiloa bi eurotan duzu. Ez ditut patatak hartuko, gizendu egiten dute eta. Zer nahi duzu? Eraman marrubiak, merezi dute eta! Ez dut besterik nahi. Bi kilo marrubi nahi ditut. Ez dut baratxuririk nahi, zapore txarra ematen dute eta. Zenbat zor dizut? Zenbat balio du? Zenbatean daude sagarrak?
3
Erantzunak - Kerman fruta-dendan: Ulermena Kermanek fruta eta barazkiak erosi nahi ditu. Merkatuan erosketak egiten ari den emakume bati galdetu dio nora joan. Esketx honetan gertatzen dena esaldi batzuetan bildu dugu. Esaldi hauek, hala ere, hutsune batzuk dauzkate. Bideoa ikusi bitartean, saia zaitez hutsuneak osatzen. Kermanek Kermanek
ez
jateko ditu
eta
udare
Kermanek
barazkiak
Kermanek
uste
(zukua berdeak
nahi.
erosiko du
egiteko) Udare
ditu
patatek
prestatzeko
Zenbatean daude marrubiak?
(helduak)
(zaindu) asko
Dendariak gustu pixka bat emateko dizkio. (Postre) berezia
laranjak
eskatu
ditu.
nahi
ditu.
nahi (gizentzen)
duelako. dutela.
(baratxuriak eta tipulak) eskaini dendariak
marrubiak
eskaini
dizkio.
(2 euro eta 95 zentimo kiloa) .
Badakizu, honekin edo harekin, baina egin!
4