^∏ ^∞Á›· ηd ªÂÁ¿ÏË ™‡ÓÔ‰Ô˜ Ùɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. ^∏ ÔÚ›· Úe˜ Ùe ¬Ú·Ì· £∂√¢øƒ√Y •. °π∞°∫√À*
\∞Ú¯Ô̤ÓÔ˘ ÙÔÜ 20ÔÜ ·åÒÓ· ≤Ó· Ù˘ÈÎe ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎe ÁÚ¿ÌÌ· öÌÂÏÏ Óa ¯·Ú¿ÍÂÈ ÙcÓ ÔÚ›· ëÓe˜ ïÚ¿Ì·ÙÔ˜, Ôf ηıfiÚÈÛ öÎÙÔÙ ÔÏÏ·ÏᘠÙd˜ âÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎb˜ Û¯¤ÛÂȘ ηd Û˘Ó¿Ì· Ùc ıÂÔÏÔÁÈÎc ÛΤ„Ë. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈa ÙcÓ \∂Á·ÎÏÈÔ \∂ÈÛÙÔÏc Úe˜ ÙÔf˜ ·ÙÚȿگ˜ ηd ÙÔf˜ àÚ¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘˜ ÙáÓ ∞éÙÔÎÂÊ¿ÏˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Ôf ÛÙ¿ÏıËΠÙc 12Ë \πÔ˘Ó›Ô˘ 1902 àe ÙeÓ ‰ÈÔÚ·ÙÈÎe ηd öÌÂÈÚÔ ÚÔηı‹ÌÂÓÔ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ \πˆ·ÎÂdÌ °ã, âÓ·Úͷ̤Ó˘ õ‰Ë Úe öÙÔ˘˜ Ùɘ ‚ã ·ÙÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ (1901-1912)1. ™Ùe Û˘ÁÎÂ-
* ^√ £Âfi‰ˆÚÔ˜ •. °È¿ÁÎÔ˘, ÂrÓ·È ∫·ıËÁËÙc˜ Ùɘ £ÂÔÏÔÁÈÎɘ ™¯ÔÏɘ ÙÔÜ \∞ÚÈÛÙÔÙÂÏ›Ԣ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. 1. °Èa ÙeÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë \πˆ·ÎÂdÌ °ã ‚Ï. ÙÔf˜ ÙfiÌÔ˘˜ Ú·ÎÙÈÎáÓ ÙÚÈáÓ Û˘Ó‰ڛˆÓ: ¢ËÌ‹ÙÚÈ· ∫∑ã, \∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎe ™˘ÌfiÛÈÔ, ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ª·Î‰ÔÓ›·, ^√ àe £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe˜ ¶·ÙÚȿگ˘ \πˆ·ÎÂdÌ °ã ï ªÂÁ·ÏÔÚ‹˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1994. ¶Ú·ÎÙÈÎa ıÂÔÏÔÁÈÎɘ ìÌÂÚ›‰Ô˜ âd Ùc Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ âηÙÔÓÙ·ÂÙ›·˜ àe Ùɘ âÍ·ÔχÛˆ˜ Ùɘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎɘ ηd Û˘ÓÔ‰ÈÎɘ âÁ΢ÎÏ›Ô˘ ÙÔÜ öÙÔ˘˜ 1902 ñe ÙÔÜ àÔȉ›ÌÔ˘ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘ \πˆ·ÎÂdÌ °ã, \√ÚıÔ‰ÔÍ›·, µã ÂÚ›Ô‰Ô˜, öÙÔ˜ π, ÙÂܯ. ∞ã, ÛÛ. 62-256. ºÈÏfiÙˆ¯Ô˜ \∞‰ÂÏÊfiÙ˘ \∞Ó‰ÚáÓ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, \πˆ·ÎÂdÌ °ã ï ªÂÁ·ÏÔÚ‹˜. ^√ àe £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe˜ ¶·ÙÚȿگ˘ ηd ì âÔ¯‹ ÙÔ˘, âÈÌ. £. π. ¢∞ƒ¢∞µ∂™∏, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2012. °Èa ÙcÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ÙÔÜ ú‰ÈÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Î·d Ôî ‰È‰·ÎÙÔÚÈÎb˜ ‰È·ÙÚÈ‚¤˜: Ã. ∫∞ƒ¢∞ƒ∞, ^∏ ÔÏÈÙÈÎc ‰Ú¿ÛË ÙÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ë \πˆ·ÎÂdÌ °ã (ÚÒÙË ·ÙÚÈ·Ú¯ÂÖ·) 1878-1884, \πˆ¿ÓÓÈÓ· 1993. ∞ƒ. ∆∑π∂ƒ∆∑∏, ^√ ªËÙÚÔÔÏ›Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ \πˆ·ÎÂdÌ (1874-1878) ηd ì ̤ÚÈÌÓ¿ ÙÔ˘ ÁÈa ÙcÓ âη›‰Â˘ÛË, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2011. \∂›Û˘ ‚Ï. ∫. ™¶∞¡√À¢∏, ^πÛÙÔÚÈηd ÛÂÏ›‰Â˜: \πˆ·ÎÂdÌ °ã, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏȘ 1902, àÓ·Ù. âÈ̤ÏÂÈ· ∞¡¢ƒ∂∞ ¡∞¡∞∫∏, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2000. µ. ™∆∞Àƒπ¢√À, √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔd ·ÙÚȿگ˜ 1860-Û‹ÌÂÚÔÓ, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2004, ÛÛ. 228-307. ¢. ª∞Àƒ√¶√À§√À, ¶·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎb˜ ÛÂÏ›‰Â˜, \∞ıÉÓ·È 1960, ÛÛ. 7-11, 45-63. Ã. ∫∞ƒ¢∞ƒ∞, ^∏ àÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË \πˆ·ÎÂdÌ °ã - Ã. ∆ÚÈÎÔ‡Ë, \∞ıÉÓ· 1998. ∞¡¢ƒ∂∞ ¡∞¡∞∫∏, ^√ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe˜ ¶·ÙÚȿگ˘ \πˆ·ÎÂdÌ °ã, \∂ÎÎÏËÛ›·, °¤ÓÔ˜, ^∂ÏÏËÓÈÛÌfi˜, ∫·ÙÂÚ›ÓË 1993, ÛÛ. 51-61. ∞£. ∫∞ƒ∞£∞¡∞™∏™ (Û˘ÓÂÚÁ·Û›· \∞Ú¯ÈÌ. °∂øƒ°π√™ ∆ƒπ∞¡∆∞ºÀ§§π¢∏™), \πˆ·ÎÂdÌ ªËÙÚÔÔÏ›Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. ^∏ â›ÛËÌÔ˜ àÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· (1874-1876), £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2002. ∞¡. ™∆∞Àƒ√À, \πˆ·ÎÂdÌ ï °ã \∞گțÛÎÔÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ηd √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe˜ ¶·ÙÚȿگ˘ (1878-1884, 1901-1912), ¢ÂÏÙ›Ô ∫¤ÓÙÚÔ˘ ªÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈÎáÓ ™Ô˘‰áÓ 6 (1986-1987) 2040. °. ¡. ∫Àƒª∂§∏, \∞e ÙcÓ àÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÙÔÜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘ \πˆ·ÎÂdÌ ÙÔÜ °ã. 179
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
ÎÚÈ̤ÓÔ ÁÚ¿ÌÌ· àÓ·‰ÂÈÎÓ˘fiÙ·Ó ó˜ ÚáÙÔ ı¤Ì· ôÌÂÛ˘ àÓ¿Á΢ ì âÓ àÁ¿FË Û˘Ó¿ÓÙËÛË ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Î·d ì âÓ›Û¯˘ÛË Ùɘ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘˜ Úe˜ ôÚÛË Ùɘ âÛˆÛÙÚ¤ÊÂÈ·˜, âÓá ·Ú¿ÏÏËÏ· ¯·Ú·ÛÛfiÙ·Ó ≤Ó· ê‰Úe Ï·›ÛÈÔ Ùɘ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ ∫ÈÓ‹Ûˆ˜2. ¶ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ, Âå‰ÈÎfiÙÂÚ·, ì \∂ÈÛÙÔÏc ÛÙÚÂÊfiÙ·Ó ÂÚd ÙÚ›· àÓÙÈΛÌÂÓ·: ÙcÓ ôÌ˘Ó· ηÙa Ùɘ âÎÎÔÛÌÈ·ۈ˜ Ôf qÙ·Ó àfiÚÚÔÈ· ÙÔÜ ¢È·ÊˆÙÈÛÌÔÜ, ÙcÓ Èı·Óc àÓ·ÚÔÛ·ÚÌÔÁc ÙÔÜ ìÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘ ηd ÙÔÜ ·Û¯·Ï›Ô˘ ηd Ù¤ÏÔ˜ ÙcÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË Ìb ÙÔf˜ ôÏÏÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔf˜ ηd ÙcÓ àÓ·ÁηÈfiÙËÙ· ñ¿Ú͈˜ ëÓÈ·›·˜ ÁÚ·ÌÌɘ àe ÙcÓ Ï¢Úa ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ ‰Èa ·ÓÔÚıÔ‰fiÍˆÓ ‰È·ÛΤ„ˆÓ3. \∂‰á àÎÚÈ‚á˜ Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ì 剤· Ùɘ Û˘ÁÎÏ‹Ûˆ˜ ÔåÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘, ëÓe˜ ͯ·Ṳ̂ÓÔ˘ ÁÈa ¿Óˆ àe ¯›ÏÈ· ¯ÚfiÓÈ· ıÂÌÂÏÈÒ‰Ô˘˜ âÎÎÏËÛÈÔÏÔÁÈÎÔÜ ıÂÛÌÔÜ, Ìb ÙcÓ âÏ›‰· ¬ÙÈ ·éÙc ηı·˘Ùc ì Û‡ÓÔ‰Ô˜ ıa ‰ÒÛÂÈ Ï‡ÛÂȘ Ûb ¯ÚÔÓ›˙ÔÓÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ΢ڛˆ˜ ηd ηÙ\ âÍÔ¯cÓ ÙfiÙ ÛÙe ı¤Ì· ÙÔÜ âıÓÔÊ˘ÏÂÙÈÛÌÔÜ, ηd ıa ¯·Ú¿ÍÂÈ ÙeÓ ‰ÚfiÌÔ ÁÈa Ì›· Èe Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎc öÚ¢ӷ Ùɘ ıÂÔÏÔÁÈÎɘ Ì·˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜4. ™Ùd˜ à·ÓÙËÙÈÎb˜ âÈÛÙÔÏb˜ ÙáÓ ÚÔηıËÌ¤ÓˆÓ ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Ù¤ıËÎ·Ó ñ\ ù„Ë ÙÔÜ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ηd ôÏÏ· ÊϤÁÔÓÙ· ı¤Ì·Ù· ·ÓÔÚıfiÍÔ˘ âӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ηd Ìb ·éÙeÓ ÙeÓ ÙÚfiÔÓ ôÚ¯ÈÛ Óa Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ì ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· Ùɘ Û˘Ófi‰Ô˘5.
\∂ÈÛÙÔÏb˜ àe ÙeÓ ª˘ÏÔfiÙ·ÌÔ, ≠∞ÁÈÔÓ ≠√ÚÔ˜, ∫·Ù¿ıÂÛË ÙÈÌɘ ÛÙeÓ ªËÙÚÔÔÏ›ÙË ™ÈÛ·Ó›Ô˘ ηd ™È·Ù›ÛÙ˘ \∞ÓÙÒÓÈÔ, ™È¿ÙÈÛÙ· 2004, ÛÛ. 449-480. ∂å‰ÈÎfiÙÂÚ· ‚È‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈÎb˜ àÓ·ÊÔÚb˜ ‚Ï. ∞¶. °§∞µπ¡∞, \∂ÈÛÙÔÏb˜ àÊÔÛ›ˆÛ˘ Úe˜ ÙeÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë \πˆ·ÎÂdÌ °ã, \∞ÓıËÊfiÚÔ˜ ªËÙÚÔÔÏ›ÙÔ˘ ¢¤ÚÎˆÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘. ¶ÂÓÙËÎÔÓÙ·ÂÙ›· ÚÔÛÊÔÚĘ ÛÙcÓ \∂ÎÎÏËÛ›·, 1950-2000, \∞ıÉÓ· 2001, ÛÛ. 199-235, 剛ˆ˜ ÛÛ. 199-201. 2. THEODOROS A. MEIMARIS, The Holy and Great Council of the Orthodox Church and the Ecumenical Movement, Thessaloniki 2013, Û. 19 ëÍ. 3. µÏ. ∂À∞°°∂§π∞™ µ∞ƒ∂§∞, ¢ÈÔÚıfi‰ÔÍÔÈ Î·d ÔåÎÔ˘ÌÂÓÈηd Û¯¤ÛÂȘ ÙÔÜ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ηÙa ÙeÓ Îã ·åáÓ·, [\∞Ó¿ÏÂÎÙ· µÏ·Ù¿‰ˆÓ 58], £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1994, Û. 98. µÏ. â›Û˘ ∞¡∆. ¶∞¶∞¢√¶√À§√À, ^∏ \∂ÎÎÏËÛ›· Ùɘ ^∂ÏÏ¿‰Ô˜ öÓ·ÓÙÈ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·ÓÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ âӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ηÙa ÙeÓ ÂåÎÔÛÙe ·åáÓ·, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1975, Û. 20 ëÍ. 4. µÏ. ÁÈa Ùd˜ \∂Á΢ÎÏ›Ô˘˜ ÙÔÜ \πˆ·ÎÂdÌ °ã ÙáÓ âÙáÓ 1902-1904 ÛÙÔÜ µ§∞™. º∂π¢∞, √î \∂Á·ÎÏÈÔÈ ÙÔÜ 1902 ηd 1904 ó˜ Úfi‰ÚÔÌÔÈ Ùɘ \∂Á΢ÎÏ›Ô˘ ÙÔÜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ÙÔÜ 1920, âÓ ÙFÉ ÂéÚ˘Ù¤Ú÷· ÔåÎÔ˘ÌÂÓÈÎc ÚÔÔÙÈ΋ Ù˘ ªËÙÚe˜ \∂ÎÎÏËÛ›·˜, \√ÚıÔ‰ÔÍ›·, ¬.., ÛÛ. 129-139. ∫. ™∫√À∆∂ƒ∏, ^∏ \∂Á·ÎÏÈÔ˜ ÙÔÜ 1902 ηd Ôî ‰ÈÔÚıfi‰Ô͘ Û¯¤ÛÂȘ ηÙa ÙcÓ âÔ¯c Ùɘ âΉfiÛÂÒ˜ Ù˘, 剛ˆ˜ ÛÙa µ·ÏοÓÈ· ηd Ùc ª¤ÛË \∞Ó·ÙÔÏ‹, ηd ì ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÁÈa ÙcÓ ÙfiÙ ηd ÁÈa ÙcÓ âÓÂÛÙáÛ· Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, \√ÚıÔ‰ÔÍ›·, ¬.., ÛÛ. 229-241. 5. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 99 ëÍ. 180
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
∆e ‰Â‡ÙÂÚÔ àÔÊ·ÛÈÛÙÈÎe ‚ÉÌ· Û˘ÓÙÂϤÛÙËΠÌb Ùc Û‡ÁÎÏËÛË, ηÙa ÙeÓ ª¿˚Ô ÙÔÜ 1923 ÛÙcÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÙÔÜ ¶·ÓÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ6, âÓ Ì¤Ûˇˆ ÛÎÏËÚfiÙ·ÙˆÓ ‰ÔÎÈÌ·ÛÈáÓ ÙÔÜ ÔÈÌÓ›Ô˘ ηd ÙáÓ ÔÈÌ¤ÓˆÓ ÙáÓ â·Ú¯ÈáÓ ÙÔÜ £ÚfiÓÔ˘, âÍ·ÈÙ›·˜ Ùɘ ªÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈÎɘ ∫·Ù·ÛÙÚÔÊɘ. ™Ùc Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎe ÚfiÏÔ Âr¯Â Ì›· àÌÊÈÏÂÁfiÌÂÓË ÚËÍÈΤÏ¢ıË ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·, ï ·ÙÚȿگ˘ ªÂϤÙÈÔ˜ ¢ã (ªÂÙ·Í¿Î˘)7. ∆e ™˘Ó¤‰ÚÈÔ âÂÏ‹ÊıË ÙáÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ôf âÙ¤ıËÛ·Ó àe ÙcÓ àÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÙÔÜ \πˆ·ÎÂdÌ °ã (1902/4) ηd öıÂÛ âd Ù¿ËÙÔ˜ ÛÂÈÚa ¬ÏË Ó¤ˆÓ ÎÔÈÓɘ ÚÔÔÙÈÎɘ, ñe ÙcÓ ·¥ÚÂÛË, ¬ˆ˜ àÓ¤ÊÂÚÂ ï ·ÙÚȿگ˘ ÛÙcÓ âÓ·ÚÎÙ‹ÚÈ· ïÌÈÏ›· ÙÔ˘, ¬ÙÈ Ôî àÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔÜ ™˘Ó‰ڛԢ «ıa Ï¿‚ˆÛÈÓ ÎÜÚÔ˜ Úe˜ âÊ·ÚÌÔÁcÓ ÂúÙ àe ™˘Ófi‰Ô˘ ¶·ÓÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ ÂúÙ àe àԉԯɘ ·éÙáÓ ñe ÙáÓ ™˘Ófi‰ˆÓ ÌÈĘ ëοÛÙ˘ ÙáÓ âd ̤ÚÔ˘˜ ^∞Á›ˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ». ªb ·éÙc ηd ÌfiÓË ÙcÓ âÈÛ‹Ì·ÓÛË ÙÔÜ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·ı›ÛÙ·Ù·È Û·Êb˜ ¬ÙÈ ì àÓ¿ÁÎË ÁÈa Û‡ÁÎÏËÛË √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘ Á›ÓÂÙ·È Èe âÈÙ·ÎÙÈ΋. ª¿ÏÈÛÙ· ÛÙe Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Âr¯Â àÔÊ·ÛÈÛıÂÖ ·éÙc Óa Á›ÓÂÈ Ùe 1925 ÛÙc ¡iš Ùɘ ™ÂÚ‚›·˜, Ìb àÊÔÚÌc Ùc 1600c â¤ÙÂÈÔ àe ÙcÓ ∞ã √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎc Û‡ÓÔ‰Ô, Ì›· ÛΤ„Ë Ôf àÓ·‰‡ıËΠ·éıfiÚÌËÙ· ̤۷ àe ñÂÚ‚ÔÏÈÎc ·åÛÈÔ‰ÔÍ›·, ÁÈ\ ·éÙe ηd Û‡ÓÙÔÌ· ‰È·ÈÛÙÒıËΠ¬ÙÈ qÙ·Ó ÔéÙÔÈ΋, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ó˜ Úe˜ Ùc ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· â·ÚÎÔܘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜8. ò∂ÙÛÈ ÎÚ›ıËΠ¬ÙÈ qÙ·Ó à·Ú·›ÙËÙË ì ›ÛÙˆÛË ¯ÚfiÓÔ˘, ÁÈ·Ùd ηd Ùa Ó¤· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ôf âÙ¤ıËÛ·Ó à·ÈÙÔÜÛ·Ó ‚·ıÂÈa ÌÂϤÙË ÙáÓ ËÁáÓ. ∆a ı¤Ì·Ù· â›Û˘ Ôf Û˘˙ËÙ‹ıËÎ·Ó ÛÙe ™˘Ó¤‰ÚÈÔ qÙ·Ó ÁÈa ÔÏÏÔf˜ ÚÔÎÏËÙÈÎa ηd ëÔ̤ӈ˜ Èı·ÓÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔÓ ¬ÙÈ
6. µÏ. ¶Ú·ÎÙÈÎa ηd àÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔÜ âÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiÏÂÈ ¶·ÓÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ (10 ª·˝Ô˘ - 8 \πÔ˘Ó›Ô˘ 1923), ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏȘ 1923. \∂›Û˘ ‚Ï. ÙcÓ ad hoc ÌÂϤÙË (ÂåÛ·ÁˆÁ‹, ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÛÙcÓ àÁÁÏÈÎc ηd Û¯ÔÏÈ·ÛÌe ÙáÓ ÎÂÈ̤ӈÓ) ÙÔÜ P. VISCUSO, A quest for Reform of the Orthodox Church: The 1923 Pan-Orthodox Congress. An analysis an translation of its acts and disitions, Berkley Ca. 2007. 7. °Èa ÙeÓ ªÂϤÙÈÔ ªÂÙ·Í¿ÎË ‚Ï. ∫. ¶∞∆∂§√À, ªÂϤÙÈÔ˜ µã ï ªÂÙ·Í¿Î˘, \∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ· 1966. ª∂£√¢π√À (º√À°π∞) ÌËÙÚÔÔÏ›ÙÔ˘ \∞ÍÒÌ˘, \∞e Ùe ^∏ÌÂÚÔÏfiÁÈÔÓ ÙÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘ ªÂÏÂÙ›Ô˘, \∂ÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎe˜ º¿ÚÔ˜ 53 (1971) 391-499. £∂√Ã. ¶ƒ√µ∞∆∞∫∏, ^√ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe˜ ¶·ÙÚȿگ˘ ªÂϤÙÈÔ˜ ªÂÙ·Í¿Î˘, \∞ıÉÓ· 1988. A. TYLLYRIDES, Meletios Metaxakis 1871-1935, \∂ÎÎÏËÛ›· ηd £ÂÔÏÔÁ›· 4 (1983) 655-929. ∆√À I¢π√À, Meletios Metaxakis and english diplomacy, \∂ÎÎÏËÛ›· ηd £ÂÔÏÔÁ›· 5 (1984) 551-832. ∆√À I¢π√À, Documents inedits des archives du ministere francais des affaires entrangeres sur Meletios Metaxakis, \∂ÎÎÏËÛ›· ηd £ÂÔÏÔÁ›· 6 (1985) 627-710. A¡¢ƒ∂∞ ¡∞¡∞∫∏ (ÌËÙÚÔ. \∞ÚηÏÔ¯ˆÚ›Ô˘), ^∏ ¯ËÚ›· ÙÔÜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ £ÚfiÓÔ˘ ηd ì âÎÏÔÁc ÙÔÜ ªÂÏÂÙ›Ô˘ ªÂÙ·Í¿ÎË 1918-1922, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1991. ∆√‡ I¢π√À, \∂ÎÎÏËÛ›· âıÓ·Ú¯ÔÜÛ· ηd âıÓÈ΋, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 22007, Û. 142 ëÍ. 8. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 103 ëÍ. 181
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
ıa ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔÜÛ·Ó àÓÙȉڿÛÂȘ. ™ÙcÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ì ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÙÔÜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ Û¯ËÌ·ÙÔÔ›ËÛ ‰‡Ô ıÂÔÏÔÁÈÎb˜ Ù¿ÛÂȘ ηd ηÙ\ â¤ÎÙ·ÛË ·Ú·Ù¿ÍÂȘ, Ôf ÂrÓ·È Ì¤¯ÚÈ Î·d Ùd˜ ̤Ú˜ Ì·˜ ñ·ÚÎÙ¤˜. \∞e Ùc Ì›· Ôî âÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÙb˜ Ôf âÈ˙ËÙÔÜÛ·Ó ÙcÓ àÔÙ›Ó·ÍË ÙáÓ ‚·Úȉ›ˆÓ ÙÔÜ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜, Ùa ïÔÖ· ÚԤ΢„·Ó âÍ·ÈÙ›·˜ ÔÈÎ›ÏˆÓ ÏfiÁˆÓ, âÓ Ôx˜ ηd ì ·ÚÂÚÌËÓ›· j àÎfiÌ· ηd ì Ófiı¢ÛË ÙáÓ Î·ÓÔÓÈÎáÓ ‰È·Ù¿ÍˆÓ, 剛ˆ˜ ‰Èa ̤ÛÔ˘ ÙáÓ ¯ÂÈÚÔÁÚ¿ÊˆÓ «¯˘‰·ÈÔÓÔÌÔηÓfiÓˆÓ», ¬ˆ˜ ÙÔf˜ çÓÔÌ¿˙Ô˘Ó Ôî Û˘ÁÁÚ·ÊÂÖ˜ ÙÔÜ ¶Ë‰·Ï›Ô˘9, Úe˜ àÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙáÓ âÈÎÚ›ÛÂˆÓ Î·Ùa Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ àe ÙcÓ Ï¢Úa ÙáÓ ¢È·ÊˆÙÈÛÙáÓ, ηd àe ÙcÓ ôÏÏË Ôî Û˘ÓÙËÚËÙÈÎÔ›, Ôf qÙ·Ó ÂúÙ ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔÈ «ÛÙe ÁÚ¿ÌÌ· ÙÔÜ ÓfiÌÔ˘» (Ú‚Ï. µã ∫ÔÚ. 3, 6) ÂúÙ àÓ‹Û˘¯ÔÈ àe ÙÔf˜ ÙÔÏÌËÚÔ‡˜ «ÓÂÔÏÔÁÈÛÌÔ‡˜». ¶ÔÈ¿ qÙ·Ó Ùa Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÙÔÜ ™˘Ó‰ڛԢ; ^∏ àÓ·ÚÔÛ·ÚÌÔÁc ÙÔÜ ìÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘ ÎÚ›ıËΠıÂÙÈÎa ηd ˘îÔıÂÙ‹ıËΠÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· àe οÔȘ \√Úıfi‰Ô͘ \∂ÎÎÏËۛ˜. £a Ú¤ÂÈ Âå‰ÈÎfiÙÂÚ· Óa âÈÛËÌ·ÓıÂÖ ¬ÙÈ ì àfiÊ·ÛË ÁÈa ÙcÓ ÚÔÛ·ÚÌÔÁc ÙÔÜ ìÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘ ‰bÓ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙe °ÚËÁÔÚÈ·Ófi, àÏÏa ÛÙa âÈÛÙËÌÔÓÈÎa Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ëÓe˜ çÚıÔ‰fiÍÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘, ù¯È ¬Ìˆ˜ ηd ÙfiÛÔ ÁÓˆÛÙÔÜ, âÈÛÙ‹ÌÔÓ·, âÎÚÔÛÒÔ˘ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ηd ÙÔÜ ‚·ÛÈϤ· Ùɘ ™ÂÚ‚›·˜ ÛÙe ™˘Ó¤‰ÚÈÔ, ÙÔÜ Milangovitch. ^∂Ô̤ӈ˜ ÔÏf Ï›ÁÔ ö¯ÂÈ ‚¿ÛË ì ηÙËÁÔÚ›· ÂÚd ˘îÔıÂÙ‹Ûˆ˜ àe Ï¢ÚĘ ÙáÓ ÌÂÏáÓ ÙÔÜ ™˘Ó‰ڛԢ öÎÙÔÙ ÙÔÜ ·ÈÎÔÜ ìÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘10. ™ÙcÓ ú‰È· ÂÚ›Ô˘ Û˘Ó¿ÊÂÈ· âÓÙ¿ÛÛÂÙ·È Î·d ì ÚfiÙ·ÛË ÂÚd ÌÂÙ·ÊÔÚĘ ÙáÓ âÈÛËÌÔÙ¤ÚˆÓ ëÔÚÙáÓ àe Ùd˜ âӉȿÌÂÛ˜ ì̤Ú˜ Ùɘ 낉ÔÌ¿‰·˜ ÛÙcÓ ÚÔÛÂ¯É ∫˘ÚÈ·Îc ÁÈa ÙcÓ Âé¯ÂÚ¤ÛÙÂÚË Û˘ÌÌÂÙÔ¯c ÙáÓ ÈÛÙáÓ ÛÙc Ï·ÙÚ›·. ∆e ı¤Ì·, 剛ˆ˜ ¬ÛÔÓ àÊÔÚÄ ÛÙcÓ \√Úıfi‰ÔÍË ¢È·ÛÔÚ¿, â·ÓÉÏı ÛÙcÓ ÔÈÌ·ÓÙÈÎc âÈηÈÚfiÙËÙ·, ηÙa Ùc ‰È¿ÚÎÂÈ· ëÓe˜ Û˘Ó‰ڛԢ ÂÚd ÎÔÈÓÔÜ ëÔÚÙ·ÛÌÔÜ ÙÔÜ ¶¿Û¯· ¬ÏˆÓ ÙáÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓáÓ Ôf öÁÈÓ Ùe 1977, ¯ˆÚd˜ öÎÙÔÙ Óa ‰È·ÁÚ·ÊÂÖ àÔχو˜ àe Ùe Û¯ÂÙÈÎe ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌfi, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÂÚd ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ Ùɘ ¢È·ÛÔÚĘ11.
9. ¶Ë‰¿ÏÈÔÓ, Û. Ï‚ã. 10. ¶∞¶∞¢√¶√À§√À, ¬.., Û. 39 ëÍ. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., ÛÛ. 104-105. ∂å‰ÈÎfiÙÂÚ· ÁÈa Ùe ı¤Ì· ÙÔÜ ìÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘ ‚Ï. Ùc ‰È‰·ÎÙÔÚÈÎc ‰È·ÙÚÈ‚c ÙÔÜ Ì·Î·ÚÈÛÙÔÜ \∞Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ \∞ıËÓáÓ Ãƒπ™∆√¢√À§√À ¶∞ƒƒ∞™∫∂À∞´¢∏, ^πÛÙÔÚÈÎc ηd ηÓÔÓÈÎc ıÂÒÚËÛȘ ÙÔÜ ·Ï·ÈÔËÌÂÚÔÏÔÁÈ·ÎÔÜ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ ηÙa Ùb ÙcÓ ÁÂÓ¤ÛÈÓ Î·d âͤÏÈÍÈÓ ·éÙÔÜ âÓ ^∂ÏÏ¿‰È, \∞ıÉÓ·È 1982, Û. 16 ëÍ. 11. ¡. ¶∞∆ƒπ¡∞∫√À, ^∏ ìÌÂÚÔÌËÓ›· ÙÔÜ ¶¿Û¯· ηd ì \√ÚıÔ‰ÔÍ›· Âå˜ Ùa˜ àÁÁÏÔÊÒÓÔ˘˜ ¯ÒÚ·˜ Ùɘ ¢È·ÛÔÚĘ, ™˘ÓÔ‰ÈÎa IV, °ÂÓÂ‡Ë 1980, Û. 74 ëÍ. 182
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
√î Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ÂÚÈÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó Ûb ≤Ó· ·Ï·Èe ı¤Ì· Ôf âÙ¤ıË Ùe 1910 Ìb ÁÚ¿ÌÌ· Ùɘ ^πÂÚĘ ™˘Ófi‰Ô˘ ÙÔÜ ∫·ÚÏÔ‚ÈΛԢ Úe˜ ÙeÓ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ë \πˆ·ÎÂdÌ °ã ηd â·ÓÉÏı Ìb ÓÂÒÙÂÚÔ (1920) ÙÔÜ \∞Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ µÂÏÈÁÚ·‰›Ô˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘ Úe˜ ÙeÓ ÙÔÔÙËÚËÙc ÙÔÜ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔÜ £ÚfiÓÔ˘ ¶ÚÔ‡Û˘ ¢ˆÚfiıÂÔ, ÂÚd ÙÔÜ ‰Â˘Ù¤ÚÔ˘ Á¿ÌÔ˘ ÙáÓ âÓ ¯ËÚ›÷· ÎÏËÚÈÎáÓ. ™Ùe ÓÂÒÙÂÚÔ ÁÚ¿ÌÌ· ñÔÁÚ·ÌÌ›˙ÔÓÙ·Ó ÌÂÙ·Íf ôÏÏˆÓ ¬ÙÈ Ùe ˙‹ÙËÌ· qÙ·Ó âÒ‰˘ÓÔ ÁÈa Ùc ™ÂÚ‚ÈÎc \∂ÎÎÏËÛ›·, ηıfiÛÔÓ Ùe ≤Ó· ÙÚ›ÙÔ ÙáÓ îÂÚ¤ˆÓ ÙfiÙ qÙ·Ó Ûb ¯ËÚ›·, ÔÏÏÔd Ì¿ÏÈÛÙ· îÂÚÂÖ˜ Âr¯·Ó ÙÂϤÛÂÈ ÙeÓ Á¿ÌÔ ¯ˆÚd˜ ô‰ÂÈ· ηd ¬ÙÈ ï ıÂÔÏÔÁÈÎe˜ ÎfiÛÌÔ˜ Âr¯Â ‰È·¯ˆÚÈÛıÂÖ Ûb àÓÙÈÙÈı¤ÌÂÓ˜ ·Ú·Ù¿ÍÂȘ, âÎÊÚ¿˙Ô˘Û˜ ì οı ̛· Ùa âȯÂÈÚ‹Ì·Ù¿ Ù˘. ^∏ Ì›· ñÔÛÙ‹ÚÈ˙ Ùc ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Û˘Ó¿„ˆ˜ ‰Â˘Ù¤ÚÔ˘ Á¿ÌÔ˘, ηı\ ¬ÛÔÓ Ôî ηÓÔÓÈÎb˜ âÈÙ·Á¤˜ (6Ô˜ ηÓfiÓ·˜ Ùɘ ¶ÂÓı¤ÎÙ˘) ÂrÓ·È ÂÈı·Ú¯ÈÎɘ ʇÛˆ˜ ηd ‰È·ÌÔÚÊÒıËÎ·Ó Û˘Á΢ÚÈ·Îa ηÙa Ùc ‚˘˙·ÓÙÈÓc ÂÚ›Ô‰Ô, ‰ËÏ·‰c Âr¯·Ó îÛÙÔÚÈÎe ¯·Ú·ÎÙÉÚ·. ^∂Ô̤ӈ˜ Ôî ·éÙÔΤʷϘ \∂ÎÎÏËۛ˜ ıa ÌÔÚÔÜÛ·Ó Óa ÌÂÙÚÈ¿ÛÔ˘Ó ÙcÓ ·éÛÙËÚfiÙËÙ· Ùɘ ÂÈı·Ú¯›·˜. ^∏ ‰Â‡ÙÂÚË –Ûb ·éÙcÓ Û˘Áη٤ÏÂÁ 뷢ÙcÓ Î·d ì ^πÂÚa ™‡ÓÔ‰Ô˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ùɘ ™ÂÚ‚›·˜– ñÔÛÙ‹ÚÈ˙ ¬ÙÈ ï Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˜ ηÓfiÓ·˜, ıÂÌÂÏȈ̤ÓÔ˜ ÛÙe ıÂÖÔ ‰›Î·ÈÔ, ‰bÓ ÌÔÚÂÖ Óa ·Ú·Î·ÌÊıÂÖ ·Úa ÌfiÓÔ Ìb àÓ·ıˆÚËÙÈÎc àfiÊ·ÛË √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘12. ªb àÊÔÚÌc ·éÙe Ùe ˙‹ÙËÌ·, Ùe ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ùɘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ öıÂÛ ηd ôÏÏ· Ôf Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ìb ÙÔf˜ ÎÏËÚÈÎÔ‡˜, ¬ˆ˜ .¯. ·éÙe ÙÔÜ âÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔÜ Ùɘ â͈ÙÂÚÈÎɘ ÂÚÈ‚ÔÏɘ ÙÔ˘˜13. ∆e ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Û˘˙‹ÙËÛ ηd Ùe ı¤Ì· ÙáÓ ÎˆÏ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘ Ìb ÛÎÔe ÙcÓ â·ÓÂͤٷۋ ÙÔ˘˜, ¯ˆÚd˜ ¬Ìˆ˜ Óa οÓÂÈ Î¿ÔÈ· âÍȉȷṲ̂ÓË àÓ·ÊÔÚa ÛÙe Úfi‚ÏËÌ· ÙáÓ ÌÈÎÙáÓ Á¿ÌˆÓ, ηı\ ¬ÛÔÓ ÙfiÙ ‰bÓ qÙ·Ó ÙfiÛÔÓ çÍf âÍ âfi„ˆ˜ ÔÈÌ·ÓÙÈÎɘ. ^√ ÔÏ˘Ú¿ÁÌˆÓ ·ÙÚȿگ˘ ªÂϤÙÈÔ˜ öıÂÛ ÁÈa ÚÒÙË ÊÔÚa â›ÛËÌ· Ùe ı¤Ì· Ùɘ ‰È·Ú˘ı̛ۈ˜ ÙáÓ ÓËÛÙÂÈáÓ, ñÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ¬ÙÈ ì ÔåÎÔÓÔÌ›· âÈÙ¿ÛÛÂÈ ÙcÓ Ù‹ÚËÛË ÙÔÜ minimum ·éÙáÓ, ‰ËÏ·‰c ÌfiÓÔ Ùɘ ªÂÁ¿Ï˘ ∆ÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙɘ ηd ÙáÓ ‰‡Ô ìÌÂÚáÓ Ùɘ 낉ÔÌ¿‰Ô˜ (∆ÂÙ¿ÚÙ˘ ηd ¶·Ú·ÛÎÂ˘É˜), ηıÔÚÈ˙fiÌÂÓ˜ àe ÙeÓ 68Ô àÔÛÙÔÏÈÎe ηÓfiÓ·, «ó˜ âÎ ÙÔÜ àÚÔÛÊfiÚÔ˘ ÙÔÜ ÙÚfiÔ˘
12. µÏ. ¶∞¶∞¢√¶√À§√À, ¬.., Û. 165 ëÍ. °Èa Ùe ú‰ÈÔ ˙‹ÙËÌ· ‚Ï. °∂¡¡∞¢π√À £∂™™∞§√¡π∫∏™, ∆e ˙‹ÙËÌ· ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘ ÙáÓ ÎÏËÚÈÎáÓ, °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ï ¶·Ï·ÌĘ 2 (1918) 340-343. \∞Ú¯ÈÌ. ¢. °∂øƒ°π∞¢√À, ¶ÂÚd ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘ ÙáÓ õ‰Ë ÎÏËÚÈÎáÓ, \∂ÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎc \∞Ï‹ıÂÈ· 31 (1911) 139-140. ¶ÏËÚ¤ÛÙÂÚË ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· ηd àÓ¿Ù˘ÍË ÙÔÜ ı¤Ì·ÙÔ˜ ‚Ï. µ∞™π§π∫∏™ ∆∑√Àª∞§∞∫∏, ^√ Á¿ÌÔ˜ ÌÂÙa Ùc ¯ÂÈÚÔÙÔÓ›· ηd Ùc ÌÔÓ·¯ÈÎc ÎÔ˘Ú¿, à‰ËÌ. ÌÂÙ·Ù˘¯. âÚÁ·Û›·, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2009, Û. 107 ëÍ. 13. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 105. 183
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
˙ˆÉ˜ ÔÏÏáÓ ÈÛÙáÓ âÓÙe˜ ıÚËÛ΢ÙÈÎᘠà‰È·ÊfiÚˆÓ j ÂåÛ¤ÙÈ â¯ıÚÈÎᘠ‰È·ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÎÚ·ÙáÓ»14. ∆a ı¤Ì·Ù· ä¯ÔÜÓ ÙcÓ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎc Ôf àÓ·Ù‡¯ıËΠÛÙe Ï·›ÛÈÔ ÙáÓ ˙˘ÌÒÛÂˆÓ ÁÈa Ùc Û‡ÁÎÏËÛË Ùɘ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘ ηd àÔÙ˘ÒÓÔ˘Ó Ùd˜ ÂÚÈÚÚ¤Ô˘Û˜ ı¤ÛÂȘ, ‰Èa ÙáÓ ïÔ›ˆÓ ñÔÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ì àÓ¿ÁÎË Û˘ÁÎÏ‹Ûˆ˜ Ùɘ Û˘Ófi‰Ô˘. ∆e ÙÚ›ÙÔ ‚ÉÌ· ÂrÓ·È Èe ÚÔˆıË̤ÓÔ ó˜ Úe˜ Ùc ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›· ηd öÁÈÓ ÛÙcÓ ¶ÚÔηٷÚÎÙÈÎc \∂ÈÙÚÔc ÙáÓ ^∞Á›ˆÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Ôf Û˘ÓÉÏı ÛÙcÓ ^πÂÚa ªÔÓc µ·ÙԷȉ›Ô˘, ÙeÓ \πÔ‡ÓÈÔ ÙÔÜ 1930, «âÓ ÙFÉ çÊÂÈÏÂÙÈÎFÉ ÌÂÚ›ÌÓFË Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ó˜ ÚÔηıË̤Ó˘». \∂‰á Έ‰ÈÎÔÔÈ‹ıËΠÌb âÍ·ÓÙÏËÙÈÎc ϤÔÓ Î·Ù·ÁÚ·Êc Ùe ÎÔÈÓᘠàÔ‰ÂÎÙe ıÂÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ Ùɘ ÌÂÏÂو̤Ó˘ ™˘Ófi‰Ô˘, Û˘ÓÈÛÙ·Ì¤ÓˆÓ ÛÙa ëÍɘ ‰ÂηÂÙ¿: 1) ∆e ÚˆÛÈÎe Úfi‚ÏËÌ· Ìb ÙcÓ ·Ú¿ÎÏËÛË Úe˜ ÙeÓ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ë «¬ˆ˜ âÓÂÚÁ‹ÛFË Ùa ‰¤ÔÓÙ· Úe Ùɘ ¶ÚÔÛ˘Ófi‰Ô˘», 2) ÙcÓ â›Ù·ÛË Ùɘ âÈÎÔÈÓˆÓ›·˜ ηd Û˘ÓÂÚÁ·Û›·˜ ÌÂÙ·Íf ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ, 3) Ùc ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ùɘ ÌÔÚÊÒÛˆ˜ ÙÔÜ ÎÏ‹ÚÔ˘, 4) ÙcÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· âÍ¢ڤÛˆ˜ ηÓÔÓÈÎÔÜ Ï·ÈÛ›Ô˘ ‰ÈÔÈ΋Ûˆ˜ Ùɘ çÚıfi‰Ô͢ ¢È·ÛÔÚĘ ÛÙcÓ \∞ÌÂÚÈ΋, 5) ÙcÓ àÓ·˙ˆ‡ÚˆÛË ÙÔÜ ÌÔÓ·¯ÈÎÔÜ ‚›Ô˘, 6) ÙcÓ ·ÓÔÚıfi‰ÔÍË Û‡ÌÚ·ÍË ÁÈa ÙcÓ àÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔÜ àıÂ˚ÛÌÔÜ Î·d ÙáÓ ·Ú·ıÚËÛ΢ÙÈÎáÓ Û˘ÛÙËÌ¿ÙˆÓ, 7) ÙcÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· ÙáÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ìb ÙÔf˜ ÏÔÈÔf˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔf˜ ηd ÙcÓ àÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔÜ ÚÔÛËÏ˘ÙÈÛÌÔÜ àe ÙÔf˜ ëÙÂÚÔ‰fiÍÔ˘˜, 8) Ùe ‚¿ÙÈÛÌ· ÙáÓ ëÙÂÚÔ‰fi͈Ó, 9) ÙcÓ Îˆ‰ÈÎÔÔ›ËÛË ÙáÓ îÂÚáÓ Î·ÓfiÓˆÓ Î·d ÙáÓ Î·ÓÔÓÈÎáÓ ‰È·Ù¿ÍˆÓ, 10) ÙcÓ â›Ù¢ÍË ïÌÔÈfiÌÔÚÊ˘ Ú¿Í˘ ÛÙa ı¤Ì·Ù· ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘, 11) ÙcÓ àÓ·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙáÓ âÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎáÓ ‰ÈηÛÙËÚ›ˆÓ, 12) ÙeÓ ÙÚfiÔ âÎÏÔÁɘ ÙáÓ àÚ¯ÈÂÚ¤ˆÓ ηd ÙáÓ ÚÔηıË̤ӈÓ, 13) Ùe ìÌÂÚÔÏÔÁÈ·Îfi, 14) ÙcÓ âÓÔÔ›ËÛË ÙáÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÙÔÜ ∆˘ÈÎÔÜ, 15) ÙcÓ âÓ›Û¯˘ÛË ÙÔÜ çÚıfi‰ÔÍÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔÜ ÔÏÈÙÈÛÌÔÜ, 16) ÙcÓ ñÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙáÓ ÔÈÎ›ÏˆÓ âÎÊ¿ÓÛÂˆÓ Ùɘ ‚˘˙·ÓÙÈÓɘ Ù¤¯Ó˘, 17) ÙeÓ Î·ıÔÚÈÛÌe ÙÔÜ àÚÈıÌÔÜ ÙáÓ ·éÙÔÎÂÊ¿ÏˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ, ÙáÓ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂˆÓ Î·d ÙÔÜ ÙÚfiÔ˘ ¯ÔÚËÁ‹Ûˆ˜ Ùɘ ·éÙÔÓÔÌ›·˜, Ùɘ ·éÙÔÎÂÊ·Ï›·˜ ηd Ùɘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎɘ àÍ›·˜15. ≠√ˆ˜ Û˘Ó¿ÁÂÙ·È àe ÙeÓ âÎÙÂÓÉ Î·Ù¿ÏÔÁÔ ÚÔÛÙ¤ıËÛ·Ó ı¤Ì·Ù· Ôf Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ìb Ùc Ï·ÙÚ›·, ÙeÓ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi, ÙcÓ çÚıfi‰ÔÍË ¢È·ÛÔÚ¿, Ùd˜ Û¯¤ÛÂȘ Ìb 14. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., ÛÛ. 105-106. 15. µÏ. ¶Ú·ÎÙÈÎa Ùɘ ¶ÚÔηٷÚÎÙÈÎɘ \∂ÈÙÚÔɘ ÙáÓ êÁ›ˆÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Ùɘ Û˘ÓÂÏıÔ‡Û˘ âÓ ÙFÉ âÓ ^∞Á›ˇˆ ò√ÚÂÈ ^πÂÚ÷Ä ªÔÓFÉ ÙÔÜ µ·ÙÔ‰›Ô˘ (8-23 \πÔ˘Ó›Ô˘ 1930), âÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiÏÂÈ 1930. \∂›Û˘ ‚Ï. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 107 ëÍ. ¶∞¶∞¢√¶√À§√À, ¬.., Û. 161 ëÍ. 184
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
ÙÔf˜ ëÙÂÚÔ‰fiÍÔ˘˜, Ìb å‰È·›ÙÂÚË öÌÊ·ÛË Ûb ıÂÌÂÏÈÒ‰ÂȘ ηÓÔÓÈÎb˜ âÎÊ¿ÓÛÂȘ. ∞éÙe˜ ï ηٿÏÔÁÔ˜ Ìb οÔȘ àÊ·ÈÚ¤ÛÂȘ ηd ΢ڛˆ˜ Ìb ÔÏÏb˜ Ӥ˜ ÚÔÛıÉΘ â·Ó·ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÛÙd˜ ¶·ÓÔÚıfi‰Ô͘ ¢È·ÛΤ„ÂȘ Ùɘ ƒfi‰Ô˘ (1961, 1963, 1964). ∆e 1961 àÔÊ·Û›ÛıËΠïÚÈÛÙÈÎa ì Û‡ÁÎÏËÛË Ùɘ ^∞Á›·˜ ηd ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘16. ^√ ηٿÏÔÁÔ˜ âÎÙ›ÓÂÙ·È àÚÈıÌËÙÈÎa Ûb ñÂÚÂηÙeÓ ı¤Ì·Ù·, ‰È·ÈÚÔ‡ÌÂÓ· Ûb çÎÙg ÌÂÁ¿Ï· ÎÂÊ¿Ï·È·. ∂r¯Â ‰b ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ Ùe ¯·Ú·ÎÙÉÚ· ëÓe˜ ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›Ô˘ Ôf ÚԤ΢„ ÙÚfiÔÓ ÙÈÓa àe àη‰ËÌ·˚Îe âÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ ·Úa àÔ·ËÌ· ÔÈÌ·ÓÙÈÎɘ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎɘ, ÁÂÁÔÓe˜ ù¯È ηd ÙfiÛÔ ÔåÎÂÖÔ ÛÙc Û˘ÓÔ‰ÈÎc Ú¿ÍË Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. \∂ÈϤÔÓ ıa Ú¤ÂÈ Óa ÏËÊıÂÖ ñ\ ù„Ë ¬ÙÈ ì âÔ¯c Ôf Û˘ÓÉÏı ì ∞ã ¶·ÓÔÚıfi‰ÔÍË ¢È¿ÛÎÂ„Ë Ùɘ ƒfi‰Ô˘ Û˘Ì›ÙÂÈ ¯ÚÔÓÈÎa Ìb Ùd˜ ·Ú·ÌÔÓb˜ Ùɘ Û˘ÁÎÏ‹Ûˆ˜ Ùɘ µã µ·ÙÈηÓ›Ԣ Û˘Ófi‰Ô˘ (1962-1965), ïfiÙ Ôî àÌÊ›‰ÚÔ̘ âȉڿÛÂȘ ó˜ Úe˜ Ùe ıÂÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ ÙáÓ ‰‡Ô Û˘Ófi‰ˆÓ17 qÙ·Ó àÓ·ÌÂÓfiÌÂÓ˜. ò∂ÙÛÈ ÔÏf ÁÚ‹ÁÔÚ· ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó ÎÚÈÙÈÎb˜ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ηd àÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ18, Ìb Û˘Ó¤ÂÈ· ÛÙcÓ ∞ã ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎc ¢È¿ÛÎÂ„Ë ÛÙe ™·ÌÂ˙f Ùɘ °ÂÓ‡˘ Ùe 1976 Ôî àÓÙÈÚÔÛˆÂÖ˜ ÙáÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Óa ÚÔ‚ÔÜÓ ÛÙcÓ àÓ·ıÂÒÚËÛË ÙÔÜ Î·Ù·ÏfiÁÔ˘. ∞éÙc ηı·˘Ùc ì àÌÊÈÁӈ̛· ÚÔοÏÂÛ àÓÙȉڿÛÂȘ àe ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ıÂÔÏfiÁÔ˘˜ Ùɘ âԯɘ, Ìb Èe ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎc Ùc ‰ËÌfiÛÈ· ÎÚÈÙÈÎc Ôf õÛÎËÛ ï Ó¤Ô˜ ±ÁÈÔ˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜, \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜ ¶fiÔ‚ÈÙ˜. ¶Ú¤ÂÈ ‰b Óa âÈÛËÌ·ÓıÂÖ ¬ÙÈ ÏfiÁˇˆ Ùɘ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘ ì ÁÓÒÌË ÙÔ˘ qÙ·Ó ‚·Ú‡ÓÔ˘Û· ηd Âr¯Â å‰È·›ÙÂÚË à‹¯ËÛË ÛÙeÓ ÌÔÓ·¯ÈÎe ÎfiÛÌÔ. ^√ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜ ¶fiÔ‚ÈÙ˜ ñÔÛÙ‹ÚÈ˙Â, ó˜ Úe˜ Ùe ıÂÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ Î·d Ùc ÛÎÔÈÌfiÙËÙ· Ùɘ Û˘Ófi‰Ô˘, Ìb οÔÈ· ‰fiÛË ñÂÚ‚ÔÏɘ, âd ϤÍÂÈ Ùa ëÍɘ: «≠√ÏË ·éÙc ì ̤¯ÚÈ ÙÔ܉ ·ÚÔ˘ÛÈ·˙fiÌÂÓË ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎc ηd ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÂÚd Ùa ı¤Ì·Ù· Ùɘ ÌÂÏÏÔ‡Û˘ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘, ì àÛÙ¿ıÂÈ· ηd Ùe ÂéÌÂÙ¿‚ÏËÙÔÓ ÙáÓ ÙÚfiˆÓ Ùɘ âÍ¢ڤÛˆ˜, Ùɘ ‰È·Ù˘ÒÛˆ˜ ηd Ùɘ ηٷÏÔÁÔÁÚ·Ê‹Ûˆ˜ ·éÙáÓ, öÂÈÙ· ‰¤, ó˜ âÎ ÙÔ‡ÙÔ˘, ·î àÏÏ¿ÏÏËÏÔÈ àÏÏ·Á·d ηd àÓ·ıˆڋÛÂȘ, ¬Ï· ·éÙ¿, ‰Èa Ì›·Ó ÂåÏÈÎÚÈÓÉ çÚıfi‰ÔÍÔÓ Û˘Ó›‰ËÛÈÓ ‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó Î·d àÔ‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó íÓ ÌfiÓÔÓ ÚÄÁÌ·: Ùe ¬ÙÈ Î·Ùa ÙcÓ ·-
16. µÏ. ^∏ ∞ã ¶·ÓÔÚıfi‰ÔÍÔ˜ ¢È¿Û΄Ș (ƒfi‰Ô˜ 1961). ∫›ÌÂÓ·, ¶Ú·ÎÙÈο, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏȘ 1967. π. ∫∞ƒªπƒ∏, ^∏ ¶·ÓÔÚıfi‰ÔÍÔ˜ ¢È¿Û΄Ș ƒfi‰Ô˘ (24 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ - 1 \√ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1962), £ÂÔÏÔÁ›· 32 (1961) 497-536. MEIMARIS, ¬.., Û. 43 ëÍ. 17. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 117 ëÍ. 18. µÏ. âÓ‰ÂÈÎÙÈÎa °. ∞. °∞§π∆∏, £¤Ì·Ù· Ùɘ ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘, \∞ıÉÓ·È 1977. ¶Ú‚Ï. ¶. ¡∂§§∞, ^∏ ^∞Á›· ηd ªÂÁ¿ÏË ™‡ÓÔ‰Ô˜ Ùɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜, ™Î¤„ÂȘ ÁÈa Ì›· ıÂÔÏÔÁÈÎc ıÂÒÚËÛË Ùɘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Ù˘. ¢ÔΛÌÈÔ, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1972. 185
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
ÚÔÜÛ·Ó ÛÙÈÁÌcÓ ‰bÓ ñ¿Ú¯ÂÈ ÛÔ‚·ÚfiÓ, Ú·ÁÌ·ÙÈÎeÓ Î·d àÓ›‰ÂÎÙÔÓ àÓ·‚ÔÏɘ ı¤Ì· Úe˜ Û‡ÁÎÏËÛÈÓ Ì›·˜ Ó¤·˜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘ Ùɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. \∂aÓ ¬Ìˆ˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ñ¿Ú¯FË ı¤Ì·, Ùe ïÔÖÔÓ ıa õÍÈ˙ Óa àÔÙÂϤÛFË ÏfiÁÔÓ Û˘ÁÎÏ‹Ûˆ˜ ηd Û˘ÓÂχۈ˜ Ì›·˜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎɘ Û˘Ófi‰Ô˘, ÙfiÙ ÂrÓ·È Ê·ÓÂÚeÓ ¬ÙÈ ÙcÓ ≈·ÚÍÈÓ ëÓe˜ ÙÔÈÔ‡ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ‰bÓ ö¯Ô˘Ó àÎfiÌË Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ Ôî ̤¯ÚÈ ÙÔÜ ÓÜÓ ÚˆÙÔfiÚÔÈ, ÂåÛËÁËÙ·›, çÚÁ·ÓˆÙ·d ηd Ú˘ıÌÈÛÙ·d ÙáÓ âÓ ÏfiÁˇˆ ‰È·ÊfiÚˆÓ ‰È·ÛΤ„ˆÓ, j ηd Û˘ÓÙ¿ÎÙ·È ÙáÓ ÚÔÁÂÓÂÛÙ¤ÚˆÓ Î·d ÓÂˆÙ¿ÙˆÓ Î·Ù·ÏfiÁˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ·éÙáÓ. ¢ÈfiÙÈ, iÓ Ùe ÚÄÁÌ· ‰bÓ ö¯FË Ô≈Ùˆ, ᘠâÍËÁÂÖÙ·È ÙfiÙ ì àe ÙÔÜ ™˘Ó‰ڛԢ Ùɘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ÙÔÜ öÙÔ˘˜ 1923, ‰È·Ì¤ÛÔ˘ Ùɘ ¢È·ÛΤ„ˆ˜ Ùɘ ƒfi‰Ô˘ ÙÔÜ 1961 ηd ≤ˆ˜ Ùɘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ ¢È·ÛΤ„ˆ˜ Ùɘ °ÂÓ‡˘ ÙÔÜ 1976, Û˘Ó¯c˜ àÏÏ·Ác ÙÔÜ ıÂÌ·ÙÔÏÔÁ›Ô˘ ηd Ùɘ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÔÏÔÁ›·˜ Ùɘ ÌÂÏÏÔ‡Û˘ Óa Û˘Ó¤ÏıFË ™˘Ófi‰Ô˘;»19. ^√ ú‰ÈÔ˜ ÛÙc Û˘Ó¿ÊÂÈ· ÙÔÜ ÎÚÈÙÈÎÔÜ âϤÁ¯Ô˘, ÚÔ¤‚Ë ÛÙeÓ ÛÎÏËÚe ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌe ¬ÙÈ Ùe √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎe ¶·ÙÚÈ·Ú¯ÂÖÔ ‰È·Ó¤ÂÙ·È àe ÓÔÔÙÚÔ›· ¡ÂÔ·ÈÛÌÔÜ20. ∆cÓ àÓ·›ÚÂÛË ÙáÓ Î·Ù·ÁÁÂÏÈáÓ ÙÔÜ êÁ›Ô˘ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ àӤϷ‚ ï ηıËÁËÙc˜ Ùɘ £ÂÔÏÔÁÈÎɘ ™¯ÔÏɘ ÙÔÜ ∞.¶.£. . £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∑‹Û˘ (ÙfiÙ Ϸ˚Îfi˜) Ûb ≤Ó· âÎÙÂÓb˜ ôÚıÚÔ ÙÔ˘, ÛÙe ïÔÖÔ âÍÉÚ ÌÂÙ·Íf ôÏÏˆÓ Ùe çÚıfi‰ÔÍÔ ÊÚfiÓËÌ· ÙÔÜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ηd ÙáÓ îÂÚ·Ú¯áÓ ÙÔ˘, âÈÛËÌ·›ÓÔÓÙ·˜ Ùa ëÍɘ: «∫·d ó˜ Úe˜ Ùe ÊÚfiÓËÌ· ... ì ìÁÂÛ›· Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ÂrÓ·È ñÁÈÂÛÙ¿ÙË Î·d àÓ›ÏËÙÔ˜. √î „›ı˘ÚÔÈ Î·d ·î ñfiÓÔÈ·È ÙáÓ ·Ú·ÛÎËÓ›ˆÓ ‰bÓ ÙÔÏÌÔÜÓ Óa ‰È·Ù˘ˆıÔÜÓ âˆÓ‡Ìˆ˜ ηd Âéı·ÚÛá˜, ‰ÈfiÙÈ ·éÙÔÌ¿Ùˆ˜ ıa ö¯·Ó·Ó ÙcÓ àÍÈÔÈÛÙ›·Ó ÙˆÓ. ò∂Ó·ÓÙÈ ¬Ìˆ˜ ·éÙáÓ ñ¿Ú¯ÂÈ ì ηı·Ú¿, ì ‰È·˘Á‹˜, ì ÙÔÏÌËÚa ïÌÔÏÔÁ›· ÔÏÏáÓ îÂÚ·Ú¯áÓ ÙÔÜ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ £ÚfiÓÔ˘, ì ïÔ›· Ôé‰ÂÌ›·Ó àÓËÛ˘¯›·Ó ÚÔηÏÂÖ, àÏÏa ÌÄÏÏÔÓ ·úÛıËÛÈÓ ñÂÚËÊ·Ó›·˜ ‰Èa ÙcÓ ẩˆÌ¤ÓËÓ âÌÌÔÓcÓ Âå˜ ÙcÓ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·Ó ηd Ùe îÛÙÔÚÈÎfiÓ Ù˘ ·ÚÂÏıfiÓ. ¢bÓ ıa àÓ·ÊÂÚıáÌÂÓ Âå˜ Ùa˜ ÔÏ˘ÏËıÂÖ˜ ÂÚd ÙÔÜ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘ \∞ıËÓ·ÁfiÚÔ˘ ÎÚ›ÛÂȘ, ì ÚÔÛˆÈÎfiÙ˘ ÙÔÜ ïÔ›Ô˘ âÁÚ¿ÊË ¯Ú˘ÛÔÖ˜ ÁÚ¿ÌÌ·ÛÈÓ Âå˜ Ùa˜ ÛÂÏ›‰·˜ Ùɘ çÚıÔ‰fiÍÔ˘ îÛÙÔÚ›·˜... \∂d Ùɘ ï‰ÔÜ Ùɘ à·Ú·¯·Ú¿ÎÙÔ˘ ÙËÚ‹Ûˆ˜ Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ ÔÚ‡ÂÙ·È Î·d Û‹ÌÂÚÔÓ ì \∂ÎÎÏËÛ›· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ñe ÙcÓ ìÁÂÛ›·Ó ÙÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ô˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘». \∂ÈΤÓÙÚˆÛ ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì¿ÏÈÛÙ· ÙcÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙe Óa ñÔÁÚ·ÌÌ›ÛÂÈ å‰È·ÈÙ¤Úˆ˜ Ùe çÚıfi‰ÔÍÔ ÊÚfiÓËÌ· ÙÔÜ
19. ¶ÂÚd ÙcÓ ÌÂÏÂو̤ÓËÓ ªÂÁ¿ÏËÓ ™‡ÓÔ‰ÔÓ Ùɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. ^ÀfiÌÓËÌ· Úe˜ ÙcÓ ™‡ÓÔ‰ÔÓ Ùɘ ^πÂÚ·Ú¯›·˜ Ùɘ ™ÂÚ‚ÈÎɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜, \∞ıÉÓ·È 1971, ÛÛ. 9-10. 20. ≠√.., Û. 14 ëÍ. 186
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
ÙfiÙ ªËÙÚÔÔÏ›ÙË ºÈÏ·‰ÂÏÊ›·˜ ηd ÓÜÓ √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔÜ ¶·ÙÚÈ¿Ú¯Ë µ·ÚıÔÏÔÌ·›Ô˘ ‰Èa Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ àÓ·ÊÔÚáÓ Ûb ‰ËÌfiÛȘ ‰ËÏÒÛÂȘ ÙÔÜ îÂÚ¿Ú¯Ë, âÈηٷϤÁÔÓÙ·˜ Û˘ÌÂÚ·ÛÌ·ÙÈÎᘠÙa ëÍɘ: «£a ÛÎÈÚÙÔÜÓ àÓ·ÌÊÈ‚fiψ˜ ·î ±ÁÈ·È „˘¯·d ÙáÓ ª¿ÚÎÔ˘ \∂ʤÛÔ˘ ÙÔÜ ∂éÁÂÓÈÎÔÜ Î·d °ÂÓÓ·‰›Ô˘ ÙÔÜ ™¯ÔÏ·Ú›Ô˘ ηd ÙáÓ ôÏÏˆÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ ìÁÂÙáÓ, ‰ÈfiÙÈ Î·Ù¤ÏÈÔÓ ÙÔÈÔ‡ÙÔ˘˜ ‰È·‰fi¯Ô˘˜, ÙÔf˜ ïÔ›Ô˘˜ ¬Ìˆ˜ ï . \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜, ÔÜ ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ êÁÓÔÔÜÌÂÓ, ı¤ÏÂÈ ó˜ ºÏˆÚÂÓÙÈ·ÓÔ‡˜»21. ^∏ ÎÚÈÙÈÎc ÛÙ¿ÛË à¤Ó·ÓÙÈ ÛÙe ıÂÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ àÔÙ‡ˆÓ ̛· ‰È¿¯˘ÙË ÂÔ›ıËÛË ¬ÙÈ ‰Èa Ùɘ ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘ ıa ηٷχÔÓÙ·Ó ıÂÛÌÔ›, Ôî ïÔÖÔÈ Î·ÙÔ¯˘ÚÒÓÔÓÙ·Ó àe ÙÔf˜ ηÓfiÓ˜ ηd ÙcÓ àÛÙ·Û›·ÛÙË Î·ÓÔÓÈÎc ·Ú¿‰ÔÛË. ∂rÓ·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎc âÓ‰ÂÈÎÙÈÎa ì ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔÜ ı¤Ì·ÙÔ˜ ÁÈa ÙcÓ àÓ·ÚÔÛ·ÚÌÔÁc ÙáÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÂÚd Ùɘ ÓËÛÙ›·˜, Ôf âÙ¤ıË ¬ˆ˜ Âú‰·Ì ÁÈa ÚÒÙË ÊÔÚa àe ÙeÓ ªÂϤÙÈÔ ªÂÙ·Í¿ÎË Î·d ˘îÔıÂÙ‹ıËΠÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙc ƒfi‰Ô Ùe 1961. ™Ùc Û¯ÂÙÈÎc ÂåÛ‹ÁËÛË Ùɘ ¢ÈÔÚıfi‰Ô͢ ¶ÚÔ·Ú·Û΢·ÛÙÈÎɘ \∂ÈÙÚÔɘ âd ÙáÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÙÔÜ ÚÒÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘, ¬ˆ˜ çÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È, ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ôf ÂÚÈÔÚ›˙Ô˘Ó ÙfiÛÔ Ùc ¯ÚÔÓÈÎc ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙáÓ ÓËÛÙ›ÌˆÓ ÂÚÈfi‰ˆÓ ¬ÛÔ Î·d ÙcÓ ·éÛÙËÚfiÙËÙ· Ùɘ ÓËÛÙ›·˜. ªb Ùd˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ âÈÙÚ¿ËΠì Î·Ù¿Ï˘ÛË â‰ˆ‰›ÌˆÓ, Ùa ïÔÖ· ηÙa ÙcÓ ÛÙ·ıÂÚc Ú¿ÍË Âr¯·Ó à·ÁÔÚ¢ıÂÖ Ûb Ó‹ÛÙÈ̘ ì̤Ú˜ ηd ÂÚÈfi‰Ô˘˜. ¶.¯. ì ÓËÛÙ›· ÙáÓ \∞ÔÛÙfiÏˆÓ ÚÔÙ¿ıËΠÓa ÂÚÈÔÚÈÛıÂÖ Ûb çÎÙg ì̤Ú˜ ÚdÓ àe ÙcÓ ëÔÚÙ‹, ¬Ù·Ó ÌÂÙ·Íf Ùɘ ∫˘ÚÈ·Îɘ ÙáÓ ^∞Á›ˆÓ ¶¿ÓÙˆÓ Î·d Ùɘ ëÔÚÙɘ ÙáÓ \∞ÔÛÙfiÏˆÓ ·ÚÂÌ‚¿ÏÏÂÙ·È ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙáÓ çÎÙg ìÌÂÚáÓ. ^∏ ÓËÛÙ›· ÙáÓ ÃÚÈÛÙÔ˘Á¤ÓÓˆÓ Óa ÂÚÈÔÚÈÛıÂÖ Ûb ÂúÎÔÛÈ Ì¤Ú˜ j Óa ·Ú·Ì›ÓÂÈ ÙÂÛÛ·Ú·ÎÔÓı‹ÌÂÚÔ˜ Î·Ù·Ï˘ÔÌ¤ÓˆÓ å¯ı‡ˆÓ ηd âÏ·›Ô˘ ηıfiϘ Ùɘ ì̤Ú˜ ÏcÓ ÙáÓ ÙÚÈáÓ ÚÒÙˆÓ Î·d ÙáÓ ÙÚÈáÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ, ïfiÙ ıa Ú¤ÂÈ Óa ÙËÚÂÖÙ·È ·éÛÙËÚc ÓËÛÙ›·. ™ÙcÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ùɘ ªÂÁ¿Ï˘ ∆ÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙɘ ÚÔÙ›ÓÂÙ·È Óa Á›ÓÂÙ·È Î·Ù¿Ï˘ÛË å¯ı‡ˆÓ ηd âÏ·›Ô˘ àe Ùc µã 낉ÔÌ¿‰· ÙáÓ ÓËÛÙÂÈáÓ Ì¤¯ÚÈ Î·d Ùɘ ∫˘ÚÈ·Îɘ ÙáÓ µ·˝ˆÓ Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔ̤Ó˘. ^∏ ÓËÛÙ›· ÙÔÜ ∞éÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÚÔÙ¿ıËΠÓa ·Ú·Ì›ÓÂÈ ó˜ ö¯ÂÈ, àÏÏa Óa âÈÙÚ·ÂÖ ì Î·Ù¿Ï˘ÛË å¯ı‡Ô˜. ™Ùd˜ ÌÓËÌÔÓ¢ıÂÖÛ˜ Ó‹ÛÙÈ̘ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ ì Î·Ù¿Ï˘ÛË å¯ı‡Ô˜ ‰bÓ âÈÙÚÂfiÙ·Ó Î·Ùa Ùd˜ ∆ÂÙ¿ÚÙ˜ ηd Ùd˜ ¶·Ú·Û΢¤˜22.
21. ∆e √åÎÔ˘ÌÂÓÈÎeÓ ¶·ÙÚÈ·Ú¯ÂÖÔÓ Î·d ï \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˜ ¶fiÔ‚ÈÙ˜, ∫ÏËÚÔÓÔÌ›· 9µ (1977) 457458. 22. ¶Úe˜ ÙcÓ ªÂÁ¿ÏËÓ ™‡ÓÔ‰ÔÓ π. ∂åÛËÁ‹ÛÂȘ Ùɘ ¢ÈÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ ¶ÚÔ·Ú·Û΢·ÛÙÈÎɘ \∂ÈÙÚÔɘ âd ÙáÓ íÍ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÙÔÜ ÚÒÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘, Chambesy °ÂÓ‡˘ 1971, ÛÛ. 41-42. 187
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
∂rÓ·È ÁÓˆÛÙe àe Ùd˜ ËÁb˜ ¬ÙÈ ı¤Ì·Ù· ¬ˆ˜ ì ÓËÛÙ›· ηd ì ı›· Â鯷ÚÈÛÙ›· Âr¯·Ó ÚÔηϤÛÂÈ ‰È·Ì¿¯Â˜, âÓ›ÔÙ ù¯È Èe ÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˘ ç͇ÙËÙ·˜ à\ ¬,ÙÈ Ùa ‰ÔÁÌ·ÙÈο. ≠∂Ó·˜ Ù¤ÙÔÈÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ âÏÏfi¯Â˘Â ηd ÛÙcÓ ÚÔÎÂÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË. ∂rÓ·È â›Û˘ Ì·ÚÙ˘ÚË̤ÓÔ ¬ÙÈ ì Î·Ù¿Ï˘ÛË ÙáÓ ÓËÛÙÂÈáÓ Ú˘ıÌÈ˙fiÙ·Ó Ûb Û˘Ó¿ÊÂÈ· Úe˜ ÙcÓ ëÔÚÙÔÏÔÁÈÎc Ú¿ÍË, ¯ˆÚd˜ Óa ñ¿Ú¯ÂÈ ì ·úÛıËÛË ¬ÙÈ Î·Ù·Ï‡ÔÓÙ·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ôî ÂÚd ÓËÛÙ›·˜ ηÓfiÓ˜. ¶.¯. iÓ ì ëÔÚÙc ÙÔÜ ∂é·ÁÁÂÏÈÛÌÔÜ Û˘Ó¤ÈÙ Ùc ª. ¶¤ÌÙË j Ùc ª. ¶·Ú·Û΢‹, ÁÈÓfiÙ·Ó Î·Ù¿Ï˘ÛË å¯ı‡Ô˜23, ·Úa ÙcÓ à·ÁfiÚ¢ÛË ÙáÓ Î·ÓfiÓˆÓ: 50 §·Ô‰ÈΛ·˜ ηd 29 ¶ÂÓı¤ÎÙ˘. ™‡Ìʈӷ Ìb êÁÈÔÚÂÈÙÈÎe Ù˘ÈÎe ÙÔÜ 12Ô˘ ·åáÓ· qÙ·Ó âÈÙÚÂÙc ì ÙÚÈ‹ÌÂÚË Î·Ù¿Ï˘ÛË å¯ı‡Ô˜ ÏfiÁˇˆ Ùɘ ú‰È·˜ ëÔÚÙɘ, ηÙa ÙcÓ ·Ú·ÌÔÓ‹, ÙcÓ ì̤ڷ Ùɘ ëÔÚÙɘ ηd Ùc ÌÂı¤ÔÚÙË24. ¶·ÚfiÌÔÈ· Ú¿ÍË Î·Ù¿Ï˘Û˘ å¯ı‡Ô˜, ηı\ ¬Ï· Ùa Û·‚‚·ÙÔ·Úȷη Ùɘ ª. ∆ÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙɘ, âÊ\ ¬ÛÔÓ Ôî å¯ıÂÖ˜ àÔÛÙ¤ÏÏÔÓÙ·Ó ó˜ ÂéÏÔÁ›·, Ì·ÚÙ˘ÚÂÖÙ·È Ûb Âé¿ÚÈıÌ· ÎÙËÙÔÚÈÎa Ù˘Èο, 剛ˆ˜ ÌÔÓáÓ Ùɘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜25. ∞éÙb˜ Ôî ÂÚÈÙÒÛÂȘ ηd ôÏϘ Û˘ÓËÁÔÚÔÜÓ ¬ÙÈ ÛÙcÓ àÓ¤ÏÈÍË ÙÔÜ ¯ÚfiÓÔ˘ Ôî ‰È·Ù¿ÍÂȘ ÂÚd ÓËÛÙ›·˜ Ûb âÈ̤ÚÔ˘˜ Ù˘¯b˜ ñ‹ÁÔÓÙÔ ÛÙÔf˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ùɘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎɘ ٿ͈˜, ¯ˆÚd˜ ¬Ìˆ˜ Óa ı›ÁÂÙ·È Ùe ·úÛıËÌ· Ùɘ ÂéÛ‚›·˜. √î ÚÔÙ¿ÛÂȘ ¬Ìˆ˜ Ùɘ ¶ÚÔ·Ú·Û΢·ÛÙÈÎɘ \∂ÈÙÚÔɘ àÓÙÈÎÚÔ‡ÛıËÛ·Ó, ηı\ ¬ÛÔÓ qÙ·Ó Û˘Ó˘Ê·Ṳ̂Ó˜ Ìb Ì›· Ù¿ÛË âÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌÔÜ Ôf àÔÙ‡ˆÓ ÙeÓ ıÂÔÏÔÁÈÎe Û˘ÚÌe Ùɘ âԯɘ ÙáÓ ‰È·‚Ô˘Ï‡ÛÂˆÓ ÁÈa Ùc Û‡ÁÎÏËÛË Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘, ÁÈ\ ·éÙe ηd ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ìb ÙcÓ àÓ·‚›ˆÛË ÙÔÜ ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔÜ Î·d Ùɘ ·ÙÂÚÈÎɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ï ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌe˜ ÌÂÙ‚ϋıË. ò∂ÙÛÈ ÛÙc µã ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎc Ôf Û˘ÓÂÎÏ‹ıË ÛÙc °ÂÓÂ‡Ë Ùe 1982, Ùe ı¤Ì· Ùɘ ÓËÛÙ›·˜ ·Ú·¤ÌÂÙ·È âÎ Ó¤Ô˘ ÁÈa ‚·ı‡ÙÂÚË ÌÂϤÙË ÙáÓ ÔÈÌ·ÓÙÈÎáÓ Ù˘¯áÓ, œÛÙ Óa àÔÊ¢¯ıÂÖ ï ΛӉ˘ÓÔ˜ ÛηӉ·ÏÈÛÌÔÜ ÙáÓ ÈÛÙáÓ, ≈ÛÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ· àe ·Ú¤Ì‚·ÛË Ùɘ ^πÂÚĘ ∫ÔÈÓfiÙËÙÔ˜ ÙÔÜ ^∞Á›Ô˘ ò√ÚÔ˘˜, âÈÛÙÔÏÈÌ·›ˆ˜ ‰È·‰ËÏÔ‡Û˘ Úe˜ ÙcÓ ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎc ÙÔf˜ Êfi‚Ô˘˜ Ù˘. ™ÙcÓ ëfiÌÂÓË ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰È΋ (°ÂÓÂ‡Ë 1986) ïÌÔÊÒÓˆ˜ âÁÎÚ›ıËΠΛÌÂÓÔ ‰Èa ÙÔÜ ïÔ›Ô˘ ñÔÛÙËÚ›¯ıËΠ¬ÙÈ ì ÓËÛÙ›· ıˆÚÂÖÙ·È ı›· âÓÙÔÏc ηd ηÙÂÍÔ¯cÓ öÎÊÚ·ÛË ÙÔÜ àÛÎËÙÈÎÔÜ å‰ÂÒ‰Ô˘˜, àÚ¯·ÈfiÙ·ÙÔ˜ ıÂÛÌfi˜, ¯ÚÈÛÙÔÏÔÁÈÎÔÜ ¯·Ú·ÎÙÉÚ· àÓ·fiÛ·ÛÙ· Û˘Ó‰ÂfiÌÂÓÔ˜ Ìb ÙcÓ
23. °. ƒ∞§§∏ - ª. ¶√∆§∏, ™‡ÓÙ·ÁÌ·, Ù. ¢ã, Û. 427 (= J. - B. PITRA, Spicilegium solesmense, Ù. IV, Û. 415. 24. µÏ. £. •. °π∞°∫√À, ∫·ÓfiÓ˜ ηd §·ÙÚ›·, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 2006, ÛÛ. 271, 277. 25. µÏ. ∆˘ÈÎfiÓ Ù˘ ªÔÓɘ ^∏Ï›Ô˘ µˆÌáÓ, õÙÔÈ \∂ÏÂÁÌáÓ, öΉ. AL. DMITRIEVSIJ, Opisanie, π, Û. 735 ηd ∆˘ÈÎeÓ ªÔÓɘ Ùɘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ ∫¯·ÚÈو̤Ó˘, öΉ. P. GAUTIER, REB 43 (1985) 95. 188
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
ÚÔÛ¢¯‹, Ùc ÌÂÙ¿ÓÔÈ· ηd ÙeÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎe àÁáÓ·, ÎÔÚ˘ÊÔ‡ÌÂÓÔ Ìb Ùc ÌÂÙÔ¯c ÛÙc ı›· Â鯷ÚÈÛÙ›·26. ò∂ÙÛÈ ÎÚ›ıËΠ¬ÙÈ ‰bÓ ıa Ú¤ÂÈ Óa ηٷÚÁËıÂÖ j Óa ÂÚÈÔÚÈÛıÂÖ, àÏÏa ÌfiÓÔ Î·Ù\ ÔåÎÔÓÔÌ›· âÂÙÚ¿Ë ì ·Ú¤ÎÎÏÈÛË àe Ùa àÚ¯·ÈfiıÂÓ ·Ú·‰Â‰Ô̤ӷ ‰Èa à‰‹ÚÈÙÔ àÓ¿ÁÎË j ‰Èa Ùc ¯·Ï·ÈfiÙËÙ· ÙáÓ Î·ÈÚáÓ, àÚÎÂÖ ‚‚·›ˆ˜ Óa ÌcÓ â¤ÏıÂÈ àÙfiÓËÛË ÙÔÜ îÂÚÔÜ ·éÙÔÜ ıÂÛÌÔÜ27. ∆e ı¤Ì· ·Ú·¤ÌÂÙ·È ÛÙc ™‡ÓÔ‰Ô ù¯È Ìb ÙeÓ àÚ¯ÈÎfi ÙÔ˘ Ù›ÙÏÔ: «^∏ àÓ·ÚÔÛ·ÚÌÔÁc ÙáÓ ‰È·Ù¿ÍÂˆÓ ÂÚd ÓËÛÙ›·˜», àÏÏa Ìb ÙeÓ Ù›ÙÏÔÓ: «^∏ ÛÔ˘‰·ÈfiÙ˘ Ùɘ ÓËÛÙ›·˜ ηd ì Ù‹ÚËÛȘ ·éÙɘ Û‹ÌÂÚÔÓ». ∆e ı¤Ì· ‰ÈÉÏı ≤Ó· ·ÎÏÔ âÎÙÂٷ̤Ó˘ ¯ÚÔÓÈÎɘ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ηd ‰È·‚Ô˘Ï‡ÛÂˆÓ ÁÈa Óa â·Ó¤ÏıÂÈ ÛÙc ‚¿ÛË ÙáÓ Î·ÓÔÓÈÎᘠ·Ú·‰Â‰Ô̤ӈÓ. ¶·Ú‹¯ıËÛ·Ó ¬Ìˆ˜ ηı\ ¬ÏË Ùc ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙáÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎa ΛÌÂÓ·, ‰Èa ÙáÓ ïÔ›ˆÓ ï ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌe˜ àÓ¤‰ÂÈÍ Ùd˜ ıÂÔÏÔÁÈÎb˜ ·Ú·Ì¤ÙÚÔ˘˜ Ùɘ ÓËÛÙ›·˜. ∫¿ÙÈ àÓÙ›ÛÙÔȯÔ, ¯ˆÚd˜ ¬Ìˆ˜ ÙcÓ ç͇ÙËÙ· ηd ÙcÓ ÂéÚ‡ÙËÙ· ÙáÓ Û˘˙ËÙ‹ÛˆÓ, ÂrÓ·È ‰˘Ó·ÙeÓ Óa àÓȯÓ¢ıÂÖ Î·d ÁÈa Ùa ı¤Ì·Ù· Ï·ÙÚ›·˜ Ôf âÙ¤ıËÛ·Ó ÛÙeÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ Ùɘ ƒfi‰Ô˘, ‰ËÏ·‰c Ùɘ ÂéÚ‡ÙÂÚ˘ ¯Ú‹Û˘ Ùɘ ¶·Ï·ÈĘ ¢È·ı‹Î˘ ÛÙd˜ Ï·ÙÚ¢ÙÈÎb˜ Û˘Ó¿ÍÂȘ ηd Ùɘ àÓ·ÚÔÛ·ÚÌÔÁɘ ÙáÓ ÂÚÈÎÔáÓ, Ùɘ ïÌÔÈÔÌÔÚÊ›·˜ ÙÔÜ Ù˘ÈÎÔÜ Î·d ÙáÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎáÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÛÙcÓ Ù¤ÏÂÛË ÙáÓ Ì˘ÛÙËÚ›ˆÓ, Ùɘ ÌÂϤÙ˘ ÙáÓ Ì¤ÛˆÓ ÛÙ‹ÚÈ͢ ηd âÓ›Û¯˘Û˘ Ùɘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎɘ ˙ˆÉ˜ ηd Ùɘ ‚˘˙·ÓÙÈÓɘ ηd Ùɘ ηıfiÏÔ˘ çÚıfi‰Ô͢ Ù¤¯Ó˘ ÛÙd˜ ‰È¿ÊÔÚ˜ âÎÊ¿ÓÛÂȘ Ù˘ ηd Ùɘ ÏËÚÂÛÙ¤Ú·˜ Û˘ÌÌÂÙԯɘ ÙÔÜ Ï·˚ÎÔÜ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ ÛÙc ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎc ηd ôÏÏË ˙ˆc Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. \∞e Ùa ·Ú·¿Óˆ ÌfiÓÔ Ùe ÙÂÏÂ˘Ù·ÖÔ Û˘˙ËÙ‹ıËΠηd ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó Ôî ‰ÔÁÌ·ÙÈÎb˜ ηd ηÓÔÓÈÎb˜ àÚ¯b˜ ÙáÓ ‰‡Ô ٿ͈Ó: ÙáÓ ÎÏËÚÈÎáÓ Î·d ÙáÓ Ï·˚ÎáÓ. \∞ÌÊfiÙÂÚÔÈ ÂrÓ·È «Âx˜ âÓ ∫˘Ú›ˇˆ, Ôî ÌbÓ Î·ıÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓÔÈ Úe˜ Ùe àÁ·ıfiÓ, Ôî ‰b âÊÂfiÌÂÓÔÈ ÌÂÙa Û˘ÌÓÔ›·˜... (ª. µ·Û›ÏÂÈÔ˜, PG 32, 830)»28. ≠√̈˜ ¬Ï· Ùa ı¤Ì·Ù· Ï·ÙÚ›·˜ Ôf âÙ¤ıËÛ·Ó ÛÙc ƒfi‰Ô, ·Úa Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ Ô鉤ÔÙ âÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙeÓ ïÚÈÛÙÈÎe ηٿÏÔÁÔ ÙáÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ùɘ ^∞Á›·˜ ηd ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘ (àÚ¯ÈÎa ‰¤Î· ηd ÙÂÏÈÎa ≤ÍÈ), Û˘Ó·ÔÙÂÏÔÜÓ Ù˘¯b˜ Ùɘ ÏÂÁfiÌÂÓ˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎɘ ÎÈÓ‹Ûˆ˜, ì ïÔ›· ÛÙ·‰È·Îa ΤډÈ˙ ö‰·ÊÔ˜, ηı\ ¬ÛÔÓ
26. µ∞ƒ∂§§∞, ¬.., Û. 130 ëÍ. 27. \∂›Û΄Ș 366 (1986) ηd 369 (1986). 28. ¶Úe˜ ÙcÓ ªÂÁ¿ÏËÓ ™‡ÓÔ‰ÔÓ π, ¬.., ÛÛ. 34-35. ∂å‰ÈÎfiÙÂÚ· ‚Ï. π. ∫∞ƒªπƒ∏, «¶ÏËÚÂÛÙ¤Ú· Û˘ÌÌÂÙÔ¯c ÙÔÜ Ï·˚ÎÔÜ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘ âÓ Ùc Ï·ÙÚ¢ÙÈÎFÉ Î·d ôÏÏFË ˙ˆFÉ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜», \∞ıÉÓ·È 1973. 189
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
‰È·ÎËÚ˘ÛÛfiÙ·Ó ì àÓ¿ÁÎË àÓ·˙ˆ˘ÚÒÛˆ˜ ÙÔÜ âӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ ÙÔÜ âÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔÜ ÏËÚÒÌ·ÙÔ˜ ÁÈa Û˘ÌÌÂÙÔ¯c ÛÙc Ï·ÙÚ›· ÙÔÜ £ÂÔÜ29. ^∏ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎc ηً¯ËÛË qÙ·Ó ·úÙËÌ· Ôf ÚÔ‚·ÏÏfiÙ·Ó àe âÈÊ·ÓÂÖ˜ âÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎb˜ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ˜: àe îÂڿگ˜ ̤¯ÚÈ Î·d ·ÓÂÈÛÙËÌÈ·ÎÔf˜ ‰·ÛοÏÔ˘˜, àe Ù·ÂÈÓÔf˜ Ï¢˝Ù˜ ̤¯ÚÈ Î·d ÙÔf˜ Ï·˚ÎÔf˜ ıÂÔÏfiÁÔ˘˜ ÙáÓ £ÚËÛ΢ÙÈÎáÓ \∞‰ÂÏÊÔًوÓ, ‚ÚÉΠ‰b ÔÏ˘ÙÈÌÒÙ·ÙÔ Û‡ÌÌ·¯Ô ÙeÓ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi, ï ïÔÖÔ˜ Ìb ÙcÓ à‰È¿ÏÂÈÙË ‰ÔÍÔÏÔÁ›· ÙÔÜ £ÂÔÜ ÔúÎÔıÂÓ àÓ·‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ Ùe ÌÂÁ·ÏÂÖÔ Ù˘ çÚıfi‰Ô͢ Ï·ÙÚ›·˜. µÂ‚·›ˆ˜ ì ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎc àÓ·Á¤ÓÓËÛË âÎ ÙáÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÂrÓ·È Û˘Ó˘Ê·Ṳ̂ÓË Î·d Ìb Ùe ˙‹ÙËÌ· Ùɘ ÌÂϤÙ˘ ÙáÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎáÓ ËÁáÓ. \∂aÓ Á›ÓÂÈ ÁÓˆÛÙc ì îÛÙÔÚ›· ηd ì Ú¿ÍË Ùɘ Ï·ÙÚ›·˜, ÌÔÚÔÜÓ Óa àÍÈÔÏÔÁËıÔÜÓ Î·d ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· Óa ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔÜÓ ÔÈÌ·ÓÙÈÎa Ùa âÈÛÙËÌÔÓÈÎa Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù·. ∞éÙe ¬Ìˆ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎc ηd ÔÏ˘ÂÙÉ àη‰ËÌ·˚Îc öÚ¢ӷ ηd ó˜ âÎ ÙÔ‡ÙÔ˘ âÎʇÁÂÈ àe Ùa ¬ÚÈ· ÙáÓ âÚÁ·ÛÈáÓ ÌÈĘ Û˘Ófi‰Ô˘. ^∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎc ΛÓËÛË ÛÙcÓ \√Úıfi‰ÔÍË \∂ÎÎÏËÛ›· çÊ›ÏÂÙ·È Î·d ÛÙe ÁÂÁÔÓe˜ ÙáÓ ¬ÔÈˆÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ öÁÈÓ·Ó ÛÙe Ï·›ÛÈÔ Ùɘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Ùɘ ^∞Á›·˜ ηd ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘. *** \∞e Ùe 1961 ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ö¯Ô˘Ó ·Ú¤ÏıÂÈ 55 ¯ÚfiÓÈ· ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ ÌÈĘ Û˘Ófi‰Ô˘, ì ïÔ›· ÙÂÏÈÎa àÔÊ·Û›ÛÙËΠηÙa ÙcÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ™‡Ó·ÍË ÙáÓ ¶ÚÔηıËÌ¤ÓˆÓ (21 – 29 \π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 2016) Óa Á›ÓÂÈ ÙcÓ ÚÔÛÂ¯É ¶ÂÓÙËÎÔÛÙ‹ (18 – 26 \πÔ˘Ó›Ô˘) ÛÙcÓ ∫Ú‹ÙË. ™b ¬ÏÔ ·éÙe Ùe ‰È¿ÛÙËÌ· ö¯Ô˘Ó Á›ÓÂÈ ¤ÓÙ ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎb˜ ¢È·ÛΤ„ÂȘ ηd àÚÎÂÙb˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂȘ ¶ÚÔ·Ú·Û΢·ÛÙÈÎáÓ \∂ÈÙÚÔáÓ Î·d ∂å‰ÈÎáÓ ¢ÈÔÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÈÙÚÔáÓ. \∂ÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó âÈÊ·ÓÂÖ˜ îÂڿگ˜ ηd àη‰ËÌ·˚ÎÔd ıÂÔÏfiÁÔÈ Ìb ‚·ı‡Ù·ÙÔ ·úÛıËÌ· Âéı‡Ó˘ ÁÈa Ùc ‰È·Ù‡ˆÛË ÙáÓ Û˘ÓÔ‰ÈÎáÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ^√ ÙÂÏÈÎe˜ ηٿÏÔÁÔ˜ ÙáÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ôf ·Ú·¤ÌÔÓÙ·È ÛÙcÓ ^∞Á›· ηd ªÂÁ¿ÏË ™‡ÓÔ‰Ô ïÚÈÛÙÈÎÔÔÈ‹ıËΠÛÙc ™‡Ó·ÍË ÙáÓ ¶ÚÔηıËÌ¤ÓˆÓ ÙÔÜ \π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 2016 ηd ÂrÓ·È ï ëÍɘ: 1. \∞ÔÛÙÔÏc Ùɘ \√Úıfi‰Ô͢ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÛÙe Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÎfiÛÌÔ. 2. ^∏ \√Úıfi‰ÔÍË ¢È·ÛÔÚ¿. 3. ∆e ∞éÙfiÓÔÌÔ ÛÙcÓ \√Úıfi‰ÔÍË \∂ÎÎÏËÛ›· ηd ï ÙÚfiÔ˜ àÓ·ÎËÚ‡ÍÂÒ˜ ÙÔ˘. 4. ∆e Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘ ηd Ùa Έχ̷ٿ ÙÔ˘.
29. µÏ. âÓ‰ÂÈÎÙÈÎa ÙeÓ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌe Ôf àÓ·Ù‡¯ıËΠÛÙÔÜ ∞πªπ§π∞¡√À ∆πªπ∞¢∏ (ªËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ™˘ÏË‚Ú›·˜), £¤Ì·Ù· âÓ ù„ÂÈ Ùɘ Û˘Ófi‰Ô˘. ™ÂÈÚa ∞ã, \∞ıÉÓ·È 1968, ΢ڛˆ˜ Û. 59 ëÍ. 190
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
5. ^∏ ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· Ùɘ ÓËÛÙ›·˜ ηd ì Ù‹ÚËÛ‹ Ù˘ Û‹ÌÂÚ·. 6. ™¯¤ÛÂȘ Ùɘ \√Úıfi‰Ô͢ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ Úe˜ ÙeÓ ÏÔÈeÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎeÓ ÎfiÛÌÔÓ. ^√ ÂÚÈÔÚÈÛÌe˜ ÙáÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÚԤ΢„ ηÙa ÙcÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰ÈÂÙ›·, ≈ÛÙÂÚ· àe Ùd˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ Ùɘ ∂å‰ÈÎɘ ¢ÈÔÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÈÙÚÔɘ ÛÙe Ï·›ÛÈÔ Ùɘ âÈηÈÚÔÔ›ËÛ˘ ηd âÈÌÂÏ›·˜ ÙáÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÙáÓ µãηd °ã ¶ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎáÓ ¢È·ÛΤ„ˆÓ. \∂d ÙÔÜ Û˘ÓÔÏÈÎÔÜ öÚÁÔ˘ Ùɘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘, ÌÔÚÔÜÓ Óa âÈÛËÌ·ÓıÔÜÓ âÈÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎa Ùa ·Ú·Î¿Ùˆ, ó˜ Û˘ÓÂÎÙ›ÌËÛË ÙáÓ ı¤ÛÂˆÓ Î·d àÓÙÈı¤ÛÂˆÓ Ôf ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó âÛ¯¿Ùˆ˜ ÛÙeÓ ‰ËÌfiÛÈÔ ıÂÔÏÔÁÈÎe ‰È¿ÏÔÁÔ: 1. ^∏ ÔÚ›· Ùɘ Û˘ÓÔ‰ÈÎɘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Âr¯Â ≤Ó· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙ·ÙÔ ıÂÙÈÎe ÚfiÛËÌÔ: ¬ÙÈ ì ëÓfiÙËÙ· Ùɘ \√Úıfi‰Ô͢ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ âÓÈÛ¯‡ıËÎÂ, âÓá ö¯Ô˘Ó ÍÂÂÚ·ÛıÂÖ ÔÏÏb˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ηd Ê˘ÁfiÎÂÓÙÚ˜ Ù¿ÛÂȘ. ò∂ÙÛÈ Ï¤ÔÓ Ìb ·ÓÔÚıfi‰ÔÍË Û˘ÓÂÚÁ·Û›·, ï çÚıfi‰ÔÍÔ˜ ıÂÔÏÔÁÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜ ηd ì ÔÈÌ·ÓÙÈÎc ʈÓc Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÌÔÚÔÜÓ Óa à¢ı˘ÓıÔÜÓ ÛÙeÓ ÎfiÛÌÔ Ìb Èe ‰˘Ó·ÌÈÎe ÙÚfiÔ, âÊfiÛÔÓ ‚¤‚·È· ì ̤ÏÏÔ˘Û· Óa Û˘Ó¤ÏıÂÈ ™‡ÓÔ‰Ô˜ Ê·ÓÂÖ àÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfiÙÂÚË Ûb ·éÙe Ùe öÚÁÔ. 2. ∫·Ùa Ùc ‰È¿ÚÎÂÈ· Ùɘ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·˜ Û˘˙ËÙ‹ıËÎ·Ó â›Ì·¯· ı¤Ì·Ù·, Ùa ïÔÖ· Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó Óa ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ÛÙcÓ âÈηÈÚfiÙËÙ·, ·Úa Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ ‰bÓ âÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙcÓ ^∏ÌÂÚ‹ÛÈ· ¢È¿Ù·ÍË Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘ ηd ÁÈa Ùa ïÔÖ· ıa Ú¤ÂÈ Óa ‰ÔıÂÖ Ï‡ÛË ÂúÙ Ûb ëfiÌÂÓ˜ ¶·ÓÔÚıfi‰Ô͘ ™˘Ófi‰Ô˘˜ ÂúÙ Ûb ™˘Ó¿ÍÂȘ ¶ÚÔηıË̤ӈÓ, ÛÙe Ï·›ÛÈÔ Ùɘ ÔÈÌ·ÓÙÈÎɘ Âéı‡Ó˘, ¬Ù·Ó ‚‚·›ˆ˜ ·éÙa óÚÈÌ¿ÛÔ˘Ó. \∂aÓ ‰bÓ ñ¿ÚÍÔ˘Ó ÙÔÏÌËÚb˜ àÔÊ¿ÛÂȘ, ÂrÓ·È ‚¤‚·ÈÔ ¬ÙÈ ì ^∞Á›· ηd ªÂÁ¿ÏË ™‡ÓÔ‰Ô˜ ıa ηÙËÁÔÚËıÂÖ ¬ÙÈ à¤Ê˘Á Óa àÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÊϤÁÔÓÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ^∂Ô̤ӈ˜ ÂrÓ·È àÓ·Áη›· ì ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎc ÌÂϤÙË Î·d àÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙáÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ Ôf âÙ¤ıËÛ·Ó Î·Ùa Ùc ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙáÓ ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎáÓ ‰È·‰ÈηÛÈáÓ, ¯ˆÚd˜ ¬Ìˆ˜ Óa ‰ÔıÂÖ Ûb ·éÙa χÛË. 3. √î ÚÔÛ˘ÓÔ‰ÈÎb˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ηd Ôî àÔÊ¿ÛÂȘ ‰È·ÌfiÚÊˆÛ·Ó Î·ıfiÏÔÓ ÙeÓ 20e ·åáÓ· ηd ̤¯ÚÈ Ùd˜ ̤Ú˜ Ì·˜ Ì›· ıÂÔÏÔÁÈÎc ΛÓËÛË ñ„ËÏÔÜ âȤ‰Ô˘ Ôf àÓ¤‰ÂÈÍ ÙeÓ ·ÙÂÚÈÎe ÏfiÁÔ Î·d ÙÔf˜ ηÓÔÓÈÎÔf˜ ıÂÛÌÔ‡˜. \∞ÎfiÌ· ηd Ùa ı¤Ì·Ù· Ùa ïÔÖ· âÙ¤ıËÛ·Ó ÛÙÔf˜ ηÙa ηÈÚÔf˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜, ¯ˆÚd˜ Óa ·ÚÂÂÌÊıÔÜÓ ÛÙcÓ ^∏ÌÂÚ‹ÛÈ· ¢È¿Ù·ÍË Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘, ÚÔοÏÂÛ·Ó Ùe ıÂÔÏÔÁÈÎe âӉȷʤÚÔÓ Î·d ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· öÁÈÓ·Ó Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ηd Û¯ÂÙÈÎb˜ öÚ¢Ó˜. \∞ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛıËÛ·Ó Î·d àÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÔÓÙ·È â›Ì·¯· ηÓÔÓÈÎa ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ôf àÂÈÏÔÜÓ ÙcÓ ëÓfiÙËÙ· Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜, ¬ˆ˜ ·éÙe Ùɘ ¢È·ÛÔÚĘ. ∞éÙa ηd ÌfiÓÔ Ùa ηÓÔÓÈÎa ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰ÈηÈÔÏÔÁÔÜÓ àfiÏ˘Ù· Ùc Û‡ÁÎÏËÛË ÌÈĘ ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘ 191
£∂√§√°π∞ 1/2016
£ÂÔ‰ÒÚÔ˘ •. °È¿ÁÎÔ˘
ηd ηÙa ÙÔÜÙÔ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ öÁÈÓ ÏfiÁÔ˜ ÂÚd ñÂÚ‚ÔÏɘ ÛÙd˜ ı¤ÛÂȘ ÙÔÜ êÁ›Ô˘ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ¶fiÔ‚ÈÙ˜. h∞Ó ·éÙa Ï˘ıÔÜÓ, ıa àÓÔ›ÍÂÈ Ó¤· ÚÔÔÙÈÎc ÁÈa Ùc Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙáÓ \√ÚıÔ‰fiÍˆÓ \∂ÎÎÏËÛÈáÓ Úe˜ â·Ó¢·ÁÁÂÏÈÛÌe ÙÔÜ ÎfiÛÌÔ˘, ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎa ıa â·Ó¤ÏıÔ˘Ì ÛÙcÓ ·éÙÔ¿ÓÔÛÔ âÛˆÛÙÚ¤ÊÂÈ·. 4. \∂Û¯¿Ùˆ˜ ÛÙeÓ ‰ËÌfiÛÈÔ ıÂÔÏÔÁÈÎe ‰È¿ÏÔÁÔ âȯˆÚÈ¿˙ÂÈ Î¿ÔÈ· ‰È¿ıÂÛË Î·Ù·ÎÚ›Ûˆ˜ ÙÔÜ öÚÁÔ˘ Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘, âÓá ÚÔ‚¿ÏÏÔÓÙ·È Î·d ñÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·È àÙÂÎÌËÚ›ˆÙ˜ àfi„ÂȘ. ∂rÓ·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎe Ùe ‰ËÌÔÛ›Â˘Ì· ÙÔÜ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ ∆‡Ô˘ (15˘ ª·ÚÙ›Ô˘ 2015) Ìb Ù›ÙÏÔ: «¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎc ÙÔÚ›ÏÏË ì ïÌÔÊ˘ÏÔÊÈÏ›· ηÙa ÙcÓ ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·Ó Ùɘ ^∞Á›·˜ ηd ªÂÁ¿Ï˘ ™˘Ófi‰Ô˘» ηd Ìb ÙcÓ âÈÛ‹Ì·ÓÛË ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ·: «\∞ÔÙÂÏÂÖ ·åÛ¯‡ÓËÓ Î·d âÓÙÚÔcÓ ‰Èa ÙÔf˜ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘˜ ì ÁÂÓÔ̤ÓË ÚfiÙ·ÛȘ Óa ÂÚÈÏËÊıÉ Âå˜ Î›ÌÂÓÔÓ Ùɘ ™˘Ófi‰Ô˘ ÚÔÛı‹ÎË ñbÚ ÙáÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙáÓ ïÌÔÊ˘ÏÔʛψӻ. ∆e ‰ËÌÔÛ›Â˘Ì·, âÍ ¬ÛˆÓ ÁÓˆÚ›˙ˆ, Ô鉤ÔÙ àÓ·ÎÏ‹ıËΠàe ÙeÓ Û˘ÓÙ¿ÎÙË ÙÔ˘. ªb ·éÙe Ùe ΛÌÂÓÔ àÛÙ‹ÚÈÎÙ· àÓ··Ú‹¯ıËÎ·Ó ÊÉ̘ Ôf ‰bÓ àÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÛÙcÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. ∞éÙe ηd ÌfiÓÔ Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÛÔ ÚÔηÙÂÈÏËÌ̤ÓË ÂrÓ·È ÌÂÚ›‰· ÙÔÜ ıÂÔÏÔÁÈÎÔÜ Î·d âÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔÜ ÎfiÛÌÔ˘, ì ïÔ›· Ì¿ÏÈÛÙ· âÚÁ¿˙ÂÙ·È ÌÂıÔ‰Èο, öÛÙˆ ηd àÎÔ˘Û›ˆ˜, ÁÈa ÙcÓ àÔ‰fiÌËÛË ÙÔÜ Û˘ÓÔ‰ÈÎÔÜ ıÂÛÌÔÜ. \∂›Û˘ ≤Ó· ‰Â‡ÙÂÚÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· âȂ‚·ÈÒÓÂÈ ¬ÙÈ Û˘¯Óa ì ÎÚÈÙÈÎc àÛÎÂÖÙ·È ¯ˆÚd˜ Óa Û˘ÓÙÚ¤¯ÂÈ ì ‚·ı‡ÙÂÚË Î·Ù·ÓfiËÛË ÙáÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ. ¢bÓ ÂrÓ·È Ï›Á˜ Ôî ÊÔÚb˜ Ôf ñÔÛÙËÚ›¯ıËΠ¬ÙÈ Ôî ™Ï·‚ÈÎb˜ \∂ÎÎÏËۛ˜ ÂrÓ·È Èe ·Ú·‰ÔÛÈ·Îb˜ ηd ¬ÙÈ õÚıËÛ·Ó ó˜ ÙÚÔ¯Ô¤‰Ë ÛÙd˜ ηÈÓÔÙƠ̂˜ ÙáÓ ^∂ÏÏËÓÔÊÒÓˆÓ. ≠√̈˜ ì ı¤ÛË ·éÙc ‰bÓ âȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È âÎ ÙáÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ. ¶.¯ ÛÙe ı¤Ì· ÙáÓ ÎˆÏ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔÜ Á¿ÌÔ˘, οÔȘ àe Ùd˜ ™Ï·‚ÈÎb˜ ÚÔÙÈÌÔÜÓ Óa ÌcÓ ÙÂÏÔÜÓ ÌÈÎÙÔf˜ Á¿ÌÔ˘˜ Ìb îÂÚÔÏÔÁ›·, âÂȉc àÎÚȂᘠ·éÙc à·ÁÔÚ‡ÂÙ·È àe ÙÔf˜ ηÓfiÓ˜ (ηÓ. 72 Ùɘ ¶ÂÓı¤ÎÙ˘). ò∂ÙÛÈ ÛÙc Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÚÔÎÚ›ÓÂÙ·È ì Û‡Ó·„Ë ÔÏÈÙÈÎÔÜ Á¿ÌÔ˘, ÁÈ·Ùd ÌfiÓÔ ·éÙe˜ ÛÙd˜ ™Ï·‚ÈÎb˜ ÃáÚ˜ ö¯ÂÈ ÎÜÚÔ˜ Ìb ‚¿ÛË Ùe åÛ¯˘Úe ÚfiÛÊ·ÙÔ ÓÔÌÈÎe Ï·›ÛÈÔ Ôf ΢ÚÈ·Ú¯ÔÜÛ Ûb ·éÙ¤˜. ∞éÙc ì ı¤ÛË ¬Ìˆ˜ ÁÈa Ùd˜ ^∂ÏÏËÓfiʈÓ˜ \∂ÎÎÏËۛ˜ ÂrÓ·È âÓÙÂÏᘠà‰È·ÓfiËÙË, ÁÈ·Ùd ÛÙc Û˘Ó›‰ËÛË ÙáÓ ^∂ÏÏËÓÔÊÒÓˆÓ ÈÛÙáÓ ÎÜÚÔ˜ ö¯ÂÈ ÌfiÓÔ ï ıÚËÛ΢ÙÈÎe˜ Á¿ÌÔ˜. *** ^√ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔÏfiÁÔ˜ Sir Steven Runciman, ÙeÓ \π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔÜ 1994, «àÔÁÔËÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜ àe Ùc Êı›ÓÔ˘Û· ηٿÛÙ·ÛË ÙÔÜ ÎfiÛÌÔ˘ ηd ÙcÓ àÔÙÂÏÌ¿ÙˆÛË ÙÔÜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ ÛÙa Úfiı˘Ú· Ùɘ ÙÚ›Ù˘ ¯ÈÏÈÂÙ›·˜ Ì.Ã.», âͤÊÚ·Û ÙcÓ àÁˆÓ›· ÙÔ˘ Ìb ÙcÓ ëÍɘ ÚÔÊËÙÈÎc ‰‹ÏˆÛË: «\∞e Ùd˜ ÌÂÁ¿Ï˜ îÛÙÔÚÈÎb˜ \∂ÎÎÏËۛ˜ ÛÙeÓ ëfiÌÂÓÔ ·åáÓ· ıa âÈ‚ÈÒÛÂÈ ÌfiÓÔ ì \√Úıfi‰ÔÍË, ÁÈ·Ùd ‰bÓ ıa àÔ192
∏ ∞°π∞ ∫∞π ª∂°∞§∏ ™À¡√¢√™ ∆∏™ √ƒ£√¢√•√À ∂∫∫§∏™π∞™. ∏ ¶√ƒ∂π∞ ¶ƒ√™ ∆√ √ƒ∞ª∞
ÙÈÓ¿ÍÂÈ ÙcÓ å‰¤· ¬ÙÈ ì ıÚËÛΛ· ÂrÓ·È Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ»30. ∆cÓ ú‰È· ‰‹ÏˆÛË â·Ó¤Ï·‚ Ùe ÊıÈÓfiˆÚÔ ÙÔÜ 2000, Ï›ÁÔ ÚdÓ ÙcÓ ÙÂÏÂ˘Ù‹ ÙÔ˘, Ûb Ì›· Û˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ôf Âr¯Â ‰ÒÛÂÈ Ìb ÙcÓ ÂéηÈÚ›· Ùɘ ÙÂÏÂ˘Ù·›·˜ â›Û΄‹˜ ÙÔ˘ ÛÙe ≠∞ÁÈÔ ò√ÚÔ˜31. ^√ ÎÔϷ΢ÙÈÎe˜ ÁÈa ÙcÓ \√ÚıÔ‰ÔÍ›· ÏfiÁÔ˜ ÙÔÜ Runciman ıa â·ÏËı¢ıÂÖ, âÊfiÛÔÓ ì Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙáÓ çÚıÔ‰fiÍˆÓ ıa âÓÙ·ÙÈÎÔÔÈËıÂÖ Úe˜ ¬Ï˜ Ùd˜ ηÙ¢ı‡ÓÛÂȘ. ™b ≤Ó· ÎfiÛÌÔ Ôf ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ÁÈa ÙcÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎc ÂÓ›·, ì ·ÙÂÚÈÎc ıÂÔÏÔÁ›· ηÏÂÖÙ·È Óa Ì·ÚÙ˘Ú‹ÛÂÈ ÙcÓ àÏ‹ıÂÈ·. \∂Í¿ÏÏÔ˘, «Ôî âÎÙe˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ñe ÙcÓ â‹ÚÂÈ·Ó ÙÔÜ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ ÙÂÏÔÜÓÙ˜ ÂrÓ·È Ì¤ÏË Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ôé¯d Ùˇá Ú¿ÁÌ·ÙÈ (in re), àÏÏa ÙFÉ ‰È·ı¤ÛÂÈ, ÙFÉ âÈı˘Ì›÷· (in voto) ηd ì ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙˆÓ âÎÙe˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ ‰bÓ çÊ›ÏÂÙ·È Âå˜ Û˘ÓÂȉËÙcÓ Î·Ùa ÙÔÜ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ àÓÙ›ÛÙ·ÛÈÓ, àÏÏa Âå˜ îÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, ÁˆÁÚ·ÊÈÎÔ‡˜, â͈ÙÂÚÈÎÔf˜ âÓ Á¤ÓÂÈ ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜»32.
30. ∫ÔÈÓˆÓÈÎb˜ ¢Ô̤˜, ÙÂܯ. 64 (1995) 158. °∂øƒ°π√À ∆™∂∆™∏, ª. ¶ÚˆÙÔÚ., ∆e ÌÂÙ¤ˆÚÔ ‚ÉÌ· Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜, \∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎc ¶·ÚÔ˘Û›· ^∂ÛÙ›·˜ £ÂÔÏfiÁˆÓ ÿÏ΢ 7 (2010) 52. 31. \∂ÊËÌ. ^∏ ∫·ıËÌÂÚÈÓ‹, 5 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ 2000. µÏ. ηd ∆™∂∆™∏, ¬.., Û. 53. 32. ¶. £∂√¢øƒ√À ∑∏™∏, ^∂fiÌÂÓÔÈ ÙÔÖ˜ ıÂÖÔȘ ·ÙÚ¿ÛÈ, \∞Ú¯b˜ ηd ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Ùɘ ¶·ÙÂÚÈÎɘ £ÂÔÏÔÁ›·˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1997, ÛÛ. 169-170. ™Ùe Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ öÚÁÔ ‰›ÓÔÓÙ·È ÙÂÎÌËÚȈ̤Ó˜ ı¤ÛÂȘ Û¯ÂÙÈÎa Ìb Ùa ¬ÚÈ· Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜. ^∏ ÚfiÛÊ·ÙË âȯÂÈÚËÌ·ÙÔÏÔÁ›· ÂÚd àÔÚÚ›„ˆ˜ Ùɘ ¯Ú‹Ûˆ˜ ÙÔÜ Ù¯ÓÈÎÔÜ ¬ÚÔ˘ «\∂ÎÎÏËÛ›·» ÁÈa Ùd˜ ôÏϘ ^√ÌÔÏÔÁ›Â˜ àÓ·ÙÚ¤ÂÙ·È Î·d àe Ùe Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ öÚÁÔ Î·d ΢ڛˆ˜ àe ≤Ó·Ó ÔÏf ÌÂÁ¿ÏÔ àÚÈıÌe ıÂÔÏÔÁÈÎáÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ, ¬ˆ˜ Ùa âÁ¯ÂÈÚ›‰È· ¢ÔÁÌ·ÙÈÎɘ (.¯. ¶. ∆ÚÂ̤Ϸ). 193
