สรุปมาตราอาญา

As of 13 Oct 2010

1

สรุปสาระสาคัญและองค์ ประกอบเฉพาะบางมาตรา – กฎหมายอาญา: ภาคทั่วไป (อ.ทวีเกียรติ / อ.ปกป้อง) สอบวันอาทิตย์ ท่ ี ๑๗ ต.ค.๕๓ (๑๓.๐๐ – ๑๖.๐๐) หัวเรื่อง ไม่มีความผิด ไม่มีโทษ ไม่มี กฎหมาย กฎหมายใหม่ยกเลิกความผิด

กฎหมายเป็ นคุณย้ อนหลังได้

หลักดินแดน ม. ๔ ม.๕ ม.๖ ความนา / หลักการ

หลักดินแดน (สอท.ตปท.ในไทยถือเป็ น ดินแดนไทย / สอท.ไทย ใน ตปท. ถือเป็ นดินแดน ตปท.)

มาตรา

สาระสาคัญ / องค์ ประกอบ / องค์ ประกอบและผล ผล หมายเหตุ การใช้ กฎหมายอาญา ๒ ว.๑  บุคคลจักต้ องรับโทษในทางอาญาต่อเมื่อได้ กระทาการอันกฎหมายที่ใช้ ในขณะ  หลัก Nullum crimen, nulla poena sine lege กระทานันบั ้ ญญัตเิ ป็ นความผิดและกาหนดโทษไว้ และโทษที่จะลงแก่ผ้ กู ระทา  หรื อ No crime, no punishment without law ความผิดนัน้ ต้ องเป็ นโทษที่บญ ั ญัตไิ ว้ ในกฎหมาย  หรื อ Principle of Legality (หลักความชอบด้ วย กม.อาญา) ๒ ว.๒  ถ้ าตามบทบัญญัตข ิ องกฎหมายที่บญ ั ญัตใิ นภายหลัง การกระทาเช่นนันไม่ ้ เป็ น  ผู้ที่ได้ กระทาการนันพ้ ้ นจากการเป็ นผู้กระทาความผิด ความผิดต่อไป  ถ้ าได้ มีคาพิพากษาถึงที่สด ุ ให้ ลงโทษแล้ ว  ให้ ถือว่าผู้นนไม่ ั ้ เคยต้ องคาพิพากษาว่าได้ กระทาความผิดนัน้  ถ้ ารับโทษอยู่  ให้ การลงโทษนันสิ ้ ้นสุดลง ๓  ถ้ ากฎหมายที่ใช้ ในขณะกระทาความผิดแตกต่างกับกฎหมายที่ใช้ ในภายหลังการ  ให้ ใช้ กฎหมายในส่วนที่เป็ นคุณแก่ผ้ ก ู ระทาความผิด ไม่วา่ ในทางใด กระทาความผิด เว้ นแต่คดีถึงที่สดุ แล้ ว (ดูเพิ่มเติ มใน ม.๓ (๑) และ (๒)) ข้อสังเกต กม.อาญาย้อนหลังให้ผลร้ายไม่ได้ ทัง้ ในเรื ่องการย้อนหลังไปกาหนดความผิด และย้อนหลังไปเพิ่มโทษ (เว้นแต่โทษหมิ่นประมาทเพิ่มได้) + หลักการลงโทษผู้กระทาผิดในราชอาณาจักรหรือถือว่ าความผิดกระทาในราชอาณาจักร ม.๑๑ ข้ อสังเกต ม.๔ และ ม.๕ โดยปกติแล้ ว เมื่อคดีเกิดขึ ้นที่ประเทศใดประเทศนันย่ ้ อมได้ รับความกระทบกระเทือน หลักดินแดนเป็ นหลักที่มีความเด็ดขาดที่สดุ ดังนัน้  เรื อ / อากาศยาน ตปท. บิน ไม่ ว่าผู้กระทาผิดจะเป็ นใครสัญชาติใดเราก็ไม่ สนถ้ าทาผิดในราชอาณาจักรไทย ตาม ม.๔ – ๖ ราชอาณาจักรไทย ประกอบด้ วย เหนือดินแดนไทย เข้ า ม.๔ ว.๑ ๑) พื ้นดินและพื ้นน ้า เช่น ภูเขา แม่น ้า ลาคลอง หนอง บึง เกาะแก่งต่างๆ ที่ประกอบเป็ นประเทศไทย รวมถึงทะเลภายในด้ วย  เรื อ / อากาศยานไทย บินเหนือ ๒) ทะเลอันเป็ นอ่าวไทย ดินแดน ตปท. เข้ า ม.๔ ว.๒ ๓) ทะเลอันห่างจากฝั่ งที่เป็ นดินแดนของประเทศไทยไม่เกิน ๑๒ ไมล์ทะเล  การกระทาผิดตาม ม.๔ ว.๒ ๔) อากาศเหนือพื ้นที่ที่กล่าวมาข้ างต้ น ต้ องเป็ นการกระทาภายในเรื อ ** ทังนี ้ ้ หลักดินแดนเป็ นใหญ่สดุ หากจับตัวผู้กระทาผิดตาม กม.อาญาไทย ได้ ในประเทศใด ก็สามารถลงโทษในประเทศนันได้ ้ เลย หรื ออากาศยานไทยเท่านัน้ ๔ ว.๑  ผู้ใดกระทาผิดในราชอาณาจักร  ต้ องรับโทษตาม กม. กระทาบนบันได หรื อ ปี กหรื อ ๔ ว.๒  การกระทาผิดในเรื อไทย หรื ออากาศยานไทย ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ใด  ให้ ถือเป็ นการกระทาผิดใน ภายนอกอากาศยานหรื อเรื อ ** ข้อสังเกต ม.๔ ว.๒ ไม่ได้เป็ นการกระทาในราชอาณาจักรไทย แต่ถือเสมือนว่าเป็ น ราชอาณาจักรไทย ไทย ไม่เข้ า ม.๔ ว.๒ การกระทาในราชอาณาจักร โดยความผิดต้องเกิ ด “ภายในตัวยานพาหนะ” เท่านัน้

หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก

สรุ ปประมวล กม.อาญาภาคทั่วไป LA210 โดย Cookingpond TULAW 53

As of 13 Oct 2010

การกระทาส่วนหนึ่ง / ผลของ การกระทาที่ถือว่ากระทาใน ราชอาณาจักร (ผลของการกระทาอาจเกิ ด คนละเวลากับการกระทา) การตระเตรี ยมการ / พยายามที่ถือว่ากระทาใน ราชอาณาจักร

๕ ว.๑

๕ ว.๒

ความผิดใดที่ (เข้าองค์ประกอบอย่างใดอย่างหนึ่งใน ๔ ข้อนี )้  การกระทาแม้ แต่ส่วนหนึ่งส่วนใดได้ กระทาในราชอาณาจักร หรื อ  ผลแห่งการกระทาเกิดในราชอาณาจักร โดยผู้กระทาประสงค์ให้ ผลนันเกิ ้ ดใน ราชอาณาจักร หรื อ  โดยลักษณะแห่งการกระทา ผลที่เกิดขึ ้นควรเกิดในราชอาณาจักร หรื อ  ย่อมจะเล็งเห็นได้ วา ่ ผลนันจะเกิ ้ ดในราชอาณาจักร  ในกรณี การตระเตรี ยมการ หรื อพยายามกระทาการใดซึ่งกฎหมายบัญญัตเิ ป็ น ความผิด แม้ การกระทานันจะได้ ้ กระทานอกราชอาณาจักร  ถ้ าหากการกระทานันจะได้ ้ กระทาตลอดไปจนถึงขันความผิ ้ ดสาเร็จ ผลจะเกิดขึ ้นใน ราชอาณาจักร



ให้ ถือว่าความผิดนันได้ ้ กระทาในราชอาณาจักร

2

ม.๕ ว.๑ เป็ นกรณีความผิดที่คาบ เกี่ยวหลายพื ้นที่ และต้ องมีผล ของการกระทาเกิดขึน้ แล้ ว โดย ผลหรื อการกระทาส่วนใดส่วนหนึ่ง ได้ เกิดขึ ้นในราชอาณาจักรไทย

ม.๕ ว.๒ เป็ นกรณีที่ผลของการ กระทายังไม่เกิดขึ ้น เป็ นเพียงการ ตระเตรียมหรือพยายามกระทา ความผิด แต่ถ้าทาไปตลอดผลจะ เกิดในราชอาณาจักรไทย ตัวการ / ผู้ใช้ / ผู้สนับสนุน ๖  ความผิดใดที่ ได้ กระทาในราชอาณาจักร  ก็ให้ ถือว่าตัวการ ผู้สนับสนุน  ดู ม. ๘๓ ม.๘๔ และ ม.๘๖ กระทานอกราชอาณาจักร  หรื อที่ประมวลกฎหมายนี ้ถือว่าได้ กระทาในราชอาณาจักร หรื อผู้ใช้ ให้ กระทาได้ กระทา พร้ อม Chart เรื่ องตัวการ ผู้ใช้  แม้ การกระทาของผู้เป็ นตัวการด้ วยกัน ของผู้สนับสนุน หรื อของผู้ใช้ ให้ กระทา ในราชอาณาจักร ผู้สนับสนุน ประกอบ ความผิดนันจะได้ ้ กระทานอกราชอาณาจักร  การตะโกนจากฝั่ งลาวสัง่ ซื ้อยา เสพติดในไทยก็เข้ า ม.นี ้ได้ ข้ อสังเกตเกี่ยวกับการฆ่ า วิธีการฆ่ า องค์ ประกอบการกระทาความผิด (ต้ องดูว่าส่ วนใดเกิดที่ใด พิจารณาประกอบกับหลักดินแดน) ผล โดยการใช้ หลักดินแดน ฆ่ าด้ วยปื น การเล็งปื น กระสุนออกจากปากกระบอก กระสุนโดนเหยื่อ เหยื่อตาย ประกอบการพิจารณา ฆ่ าด้ วยยาพิษ การผสมยาพิษ การยื่นให้ ดื่ม เหยื่อดื่มยาพิษ เหยื่อตาย การตระเตรียมการที่เป็ น  การตระเตรี ยมการต่อองค์พระมหากษัตริย์  การตระเตรี ยมการก่อการร้ าย ตาม ม.๑๓๕/๑  โดยหลัก การตระเตรี ยมการไม่เป็ นความผิด ยกเว้ น ความผิดทัง้ ความผิด ๓ ฐาน  การตระเตรี ยมการวางเพลิง ตาม ม.๒๑๙ และ ๑๓๕/๒ ๓ ฐานนี ้ แม้ เป็ นเพียงขันตระเตรี ้ ยมการ ก็ถือว่าเป็ นความผิดแล้ ว การลงโทษ / พิจารณาคดี ตามหลักดินแดน ม.๑๑ การคานึงถึงคาพิพากษา ๑๑ ว.๑  ผู้ใดกระทาความผิดในราชอาณาจักร หรื อกระทาความผิดที่ประมวลกฎหมายนี ้ถือ  ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับความผิดนัน้ ต่างประเทศกรณีความผิดใน ว่าได้ กระทาในราชอาณาจักร ถ้ าผู้นนได้ ั ้ รับโทษสาหรับการกระทานันตามค ้ า เพียงใดก็ได้ หรือ ราชอาณาจักร พิพากษาของศาลในต่างประเทศมาแล้ วทังหมด ้ หรื อบางส่วนแล้ ว  จะไม่ลงโทษเลยก็ได้ ทัง้ นี ้ โดยคานึงถึงโทษที่ผ้ น ู นั ้ ได้ รับมาแล้ ว หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก



ให้ ถือว่าการตระเตรี ยมการ หรื อพยายามกระทาความผิด นันได้ ้ กระทาใน ราชอาณาจักร


As of 13 Oct 2010

3

๑๑ ว.๒

ในกรณีที่ผ้ กู ระทาความผิดในราชอาณาจักร หรื อกระทาความผิดที่ถือว่าได้ กระทาใน  ห้ ามมิให้ ลงโทษผู้นนใน ั้ หลัก Non bis in idem กล่าวคือ ราชอาณาจักร ได้ ถกู ฟ้องต่อศาลในต่างประเทศโดยรัฐบาลไทยร้ องขอ ถ้ า ราชอาณาจักรเพราะการ บุคคลจะถูกลงโทษซ ้าสองจากการ (๑) ได้ มีคาพิพากษาของศาลในต่างประเทศอันถึงที่สด ุ ให้ ปล่อยตัวผู้นนั ้ หรื อ กระทานันอี ้ ก กระทาเดียวมิได้ (๒) ศาลในต่างประเทศพิพากษาให้ ลงโทษ และผู้นนได้ ั ้ พ้นโทษแล้ ว หลักบุคคล – ทาผิดนอกราชอาณาจักร รับโทษในราชอาณาจักร ม.๘ + เจ้ าพนักงานไทยทาผิดนอกราชอาณาจักร ม.๙ + หลักป้องกัน/หลักลงโทษสากล ม.๗ ความนา / หลักการ หลักบุคคลจะดูสัญชาติเป็ นหลักเสมอ ไม่ดทู ี่เชื ้อชาติ หากเป็ นลูกครึ่งก็ดูเพียงที่สัญชาติ โดยหลักบุคคลตาม ม.๘ นัน้ ความผิดที่สามารถนามาลงโทษในราชอาญาจักรไทย ได้ จะต้ องเป็ นความผิดที่มีความรุนแรง ตาม ๑๓ อนุมาตรา ภายใต้ ม.๘ การกระทานอกราชอาญา ๘ ผู้ใดกระทาความผิดนอกราชอาณาจักร และ จะต้ องรับโทษภายใน  (ดูประมวลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ จักรแต่ได้ รับโทษใน ๘ (ก) (ก) (ผู้กระทาผิดเป็ นคนสัญชาติไทย) -- ผู้กระทาความผิดนันเป็ ้ นคนไทย และ ราชอาณาจักร มาตราต่างๆ ที่เข้ าข่าย ราชอาณาจักร รัฐบาลแห่งประเทศที่ความผิดได้ เกิดขึ ้น หรื อผู้เสียหายได้ ร้องขอให้ ลงโทษ หรื อ ความผิดตาม ม.๘ รวมถึง (ความผิดกระทานอก ๘ (ข) (ข) (ผู้เสียหายเป็ นคนสัญชาติไทย) -- ผู้กระทาความผิดนันเป็ ้ นคนต่างด้ าว และ มาตราที่ยกเว้ น) ประเทศ แต่ ผ้ ูกระทาหรือ รัฐบาลไทยหรื อคนไทย เป็ นผู้เสียหาย และผู้เสียหายได้ ร้องขอให้ ลงโทษ  ต้ องดูด้วยว่าเมื่อสามารถนาตัว ผู้เสียหายเป็ นคนไทย) ถ้ าความผิดนันเป็ ้ นความผิดดังระบุไว้ ตอ่ ไปนี ้ ผู้กระทาผิดมาลงโทษในไทยได้ แต่ผ้ กู ระทาผิดได้ รับโทษตาม ** ข้อสังเกต โดยทีห่ ลักบุคคล ความผิ ดหลักไม่ได้เกิ ดในไทย ความสงบเรี ยบร้อยของประเทศไทยจึงไม่ได้รบั การ กระทบกระเทือน ถ้าศาล ตปท.พิพากษาแล้ว ศาลไทยก็จะไม่ลงโทษอี ก ม.๑๐ แล้ วหรื อไม่อย่างไร (๑) ความผิดเกี่ยวกับการก่อให้ เกิดภยันตรายต่อประชาชน ม. ๒๑๗ / ๒๑๘ / ๒๒๑ – ๒๒๓ (๒) ความผิดเกี่ยวกับเอกสาร (เอกสารอิเลคทรอนิกส์และหนังสือเดินทาง) (๓) ความผิดเกี่ยวกับเพศ ม.๒๗๖ ม.๒๘๐ และ ม.๒๘๕ ทังนี ้ ้ เฉพาะที่เกี่ยวกับ ม.๒๗๖ (๔) ความผิดต่อชีวต ิ ม. ๒๘๘ – ๒๙๐ (หากเกิ ดในทะเลหลวงศาลไทยจะลงโทษได้ก็ต่อเมือ่ ผูก้ ระทา ความผิ ดเป็ นคนไทย และถ้าผูเ้ สียหายขอให้ลงโทษตาม ม.๘ (ก) (๕) ความผิดต่อร่ างกาย ม. ๒๙๕ – ๒๙๘ (๖) ความผิดฐานทอดทิ ้งเด็ก คนป่ วยเจ็บหรื อคนชรา ม.๓๐๖ – ๓๐๘ (๗) ความผิดต่อเสรี ภาพ ม.๓๐๙ ม.๓๑๐ ม.๓๑๒ – ๓๑๕ และ ม.๓๑๗ – ๓๒๐ (๘) ความผิดฐานลักทรั พย์และวิง่ ราวทรั พย์ ม.๓๓๔ – ๓๓๖ (๙) ความผิดฐานกรรโชก รี ดเอาทรัพย์ ชิงทรัพย์ และปล้ นทรัพย์ ม.๓๓๗ – ๓๔๐ (กรณี จาเลย (๑๐) ความผิดฐานฉ้ อโกง ม.๓๔๑ – ๓๔๔ ม.๓๔๖ – ๓๔๗ เป็ นคนไทยกระทาผิดฐานปล้นทรัพย์นอก ปท.ไทย ศาลไทยอาศัย ม.๘ (ก) พิจารณาได้) (๑๑) ความผิดฐานยักยอก ม.๓๕๒ – ๓๕๔ (๑๒) ความผิดฐานรับของโจร ม.๓๕๗ (๑๓) ความผิดฐานทาให้ เสียทรั พย์ ม.๓๕๘ – ๓๖๐ เจ้ าพนักงานรัฐบาลทาผิด ๙  เจ้ าพนักงานของรัฐบาลไทยกระทาความผิดตามที่บญ ั ญัตไิ ว้ ใน ม.๑๔๗ ถึง ม.  เจ้ าพนักงานจะต้ องรับโทษ นอกราชอาณาจักร ๑๖๖ และ ม.๒๐๐ ถึง ม.๒๐๕ นอกราชอาณาจักร ในราชอาณาจักร หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

4

หลักป้องกัน ม.๗(๑) และ ๗(๒) + หลักลงโทษสากล ม.๗(๑/๑) ๗(๒ทวิ) และ ๗(๓) ความนา / หลักการ ความผิดตามหลักทัง้ ๒ นี ้ ถือว่าเป็ นความผิดที่ต้องรับโทษในราชอาณาจักรไทย แบ่งออกเป็ น  ความผิดตามหลักป้องกัน – ความผิดเกิดนอกประเทศแต่ประเทศไทยมีสท ิ ธิป้องกันตนเอง ตาม ม.๗(๑) และ ๗(๒) เนื่องจากเป็ นเรื่ องความมัน่ คงของรัฐและ ความมัน่ คงทางเศรษฐกิจ  ความผิดตามหลักลงโทษสากล – ความผิดซึ่งไม่วา ่ เกิดที่ใดก็สง่ ผลกระทบต่อทุกประเทศ ดังนัน้ ทุกประเทศจึงมีเขตอานาจเหนือคดีนนั ้ (เป็ นการร่วมมือกัน) ได้ แก่ ความผิดตาม ม.๗(๑/๑) ก่อการร้ าย ม.๗(๒ทวิ) ความผิดทางเพศ และ ม.๗(๓) ชิงทรัพย์และปล้ นทรัพย์ที่กระทาในทะเลหลวง ข้อสังเกต การปล้นทรัพย์ และฆ่าคนในทะเล ทานอกราชอาณาจักรแต่รับ ๗ ผู้ใดกระทาความผิดดังระบุไว้ ตอ่ ไปนี ้นอกราชอาณาจักร  ต้ องรับโทษใน โทษในราชอาณาจักร (๑) ความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงแห่ งราชอาณาจักร ม.๑๐๗ ถึง ม.๑๒๙ ราชอาณาจักร หลวงแม้ความผิดฐานฆ่าผูอ้ ื ่นจะไม่มีผเู้ สียหาย (๑/๑) ความผิดเกี่ยวกับการก่ อการร้ าย ม.๑๓๕/๑ – ๑๓๕/๔ ศาลไทยก็สามารถลงโทษฐานปล้นทรัพย์เป็ นเหตุ (๒) ความผิดเกี่ยวกับการปลอมและการแปลง ม.๒๔๐ ถึง ม.๒๔๙ ม.๒๕๔ ให้คนตายได้ (ดู ม.๓๔๐ ในประมวลประกอบ) ม.๒๕๖ ม.๒๕๗ และ ม.๒๖๖ (๓) และ (๔) (อาทิ ธนบัตร เอกสารเดินทาง) (๒ ทวิ) ความผิดเกี่ยวกับเพศ ม.๒๘๒ และ ม.๒๘๓ (๓) ความผิดฐานชิงทรั พย์ ม.๓๓๙ และความผิดฐานปล้ นทรั พย์ ม.๓๔๐ ซึ่ง ได้ กระทาในทะเลหลวง การลงโทษ / พิจารณาคดี ตามหลักบุคคล (การกระทาผิดภายนอกราชอาณาจักร) ม.๑๐ การคานึงถึงคาพิพากษา ๑๐ ว.๑  ผู้ใดกระทาการนอกราชอาณาจักรซึ่งเป็ นความผิดตามมาตราต่างๆ ที่ระบุไว้ ใน  ห้ ามมิให้ ลงโทษผู้นนใน ั้  ยกเว้ นการกระทาผิดตาม ต่างประเทศ กรณีกระทาผิด ม. ๗(๒) และ ม.๗(๓) ม.๘ และ ม.๙ ถ้ า ราชอาณาจักรเพราะการ ม.๗(๑) ลงโทษอีกได้ เพราะ ภายนอกประเทศ (๑) ได้ มีคาพิพากษาของศาลในต่างประเทศอันถึงที่สด ุ ให้ ปล่อยตัวผู้นนั ้ หรื อ กระทานันอี ้ ก เป็ นความผิดร้ ายแรงต่อ (๒) ศาลในต่างประเทศพิพากษาให้ ลงโทษ และผู้นนได้ ั ้ พ้นโทษแล้ ว ราชอาณาจักร ๑๐ ว.๒  ถ้ าผู้ต้องคาพิพากษาได้ รับโทษสาหรับการกระทานันตามค ้ าพิพากษาของศาลใน  ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่  ทัง้ นี ้ โดยคานึงถึงโทษที่ผ้ น ู นั ้ หลัก Non bis in idem คือ ต่างประเทศมาแล้ ว กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ ได้ รับมาแล้ ว บุคคลจะถูกลงโทษซ้าสอง  แต่ยงั ไม่พ้นโทษ (อาทิ กรณี แหกคุกหลบหนี กลับมาประเทศไทย) ความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้ จากการกระทาเดียวมิได้  หรื อ จะไม่ลงโทษเลยก็ได้ ประเภทโทษอาญา ม.๑๘ ประเภทโทษอาญา ๑๘  โทษสาหรับลงแก่ผ้ ก ู ระทาความผิด ได้ แก่ (๑) ประหาร (๒) จาคุก (๓) กักขัง  กม.ใดเป็ น กม. อาญาให้ ดวู ่ามีโทษเหล่านี ้หรื อไม่ ถ้ าไม่มีก็ไม่ใช่ (ดูจากหลักการ ชี วิต จากัด (๔) ปรับ (๕) ริบทรัพย์สนิ กม.อาญา / การที่จะใช้ กม.ส่วนที่เป็ นคุณตาม ม.๓ ก็ต้องเรี ยง เสรี ภาพไปยังทรัพย์สิน)  (๒/๓ ประหารชี วิต คื อ จาคุกตลอดชี วิต ๑/๓ ประหารชี วิต คื อ จาคุก ๒๕ ปี ) ลาดับโทษตาม ม.๑๘ (จาคุก ๑ วัน หนักกว่าปรับ ๕ ล้ านบาท) หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

5

กฎหมายอาญาภาคโครงสร้ างความรับผิด โครงสร้ างที่ ๑ การกระทาทางอาญา หลักความรับผิดทางอาญา ๕๙ ว.๑ (หากมีการกระทาแต่ไม่รู้ สานึกในการกระทาก็ไม่มี ความผิ ด) การกระทาโดยเจตนา ๕๙ ว.๒ (เจตนาดูทีอ่ าวุธ วิสยั และ (ดู Lecture พฤติการณ์ ) หน้า ๔๓) การไม่ร้ ูข้อเท็จจริงที่เป็ น ๕๙ ว.๓ องค์ประกอบความผิด แล้ วดู (ขาดเจตนา) ๕๙ ว.๔ ต่ อ

บุคคลที่กระทาความผิดตาม กม. อาญาโดยเจตนา  บุคคลนันต้ ้ องรับผิดทาง ความรับผิดทางอาญาเริ่มต้ นที่  เว้ นแต่ จะได้ กระทาโดยประมาท ในกรณี ที่กฎหมายบัญญัตใิ ห้ ต้องรับผิดเมื่อได้ อาญา การกระทา คือ การเคลื่อนไหว กระทาโดยประมาท หรื อ ร่างกายภายใต้ จิตใจบังคับ (Willed  เว้ นแต่ กรณี ที่ กม.บัญญัตไิ ว้ โดยแจ้ งชัดให้ ต้องรับผิด แม้ จะกระทาโดยไม่มีเจตนา Movement)  กระทาโดยเจตนา ได้ แก่ กระทาโดยรู้สานึกในการที่กระทาและในขณะเดียวกัน  เจตนาประสงค์ตอ ่ ผล – ต้ องการ/ประสงค์ให้ ผลนันเกิ ้ ดโดยตรง ผู้กระทาประสงค์ตอ่ ผล หรื อย่อมเล็งเห็นผลของการกระทานัน้  เจตนาเล็งเห็นผล – คาดหมายได้ วา ่ จะเกิด แต่ไม่ใยดีต่อผลที่จะเกิด  (การกระทาครัง ้ เดียวอาจมีทงั้ เจตนาประสงค์ต่อผล และเล็งเห็นผล) (การยิงเข้าไปในกลุ่มคนเป็ นเจตนาเล็งเห็นผล คือ ไม่ใยดีต่อผล)  ถ้ าผู้กระทามิได้ ร้ ูข้อเท็จจริ งอันเป็ นองค์ประกอบของความผิด (เจตนา)  ถือว่าไม่มีเจตนาทาความผิด ต้ องไปดูตอ ่ ด้ วยว่า “ประมาท” หรื อไม่  เมื อ ่ ไม่รู้ อปก. ภายนอกของความผิด กม. ถือว่าการกระทานัน้ ขาดเจตนา  กรณี ม.๕๙ ว.๓ ต่างกับ ม.๖๒ ว.๑ คื อ  ถ้าเป็ นกรณี ไม่เจตนา และดูจากวิ สย ั และพฤติการณ์ แล้ววิญญูชนมองว่า  ม.๕๙ ว.๓ ขาดเจตนา ความผิ ดจึ งยังไม่เกิ ดขึ้น ไม่ประมาท ก็ไม่ตอ้ งรับผิดทางอาญา  ม.๖๒ ว.๑ มี เจตนา แต่เข้าใจผิ ดคิ ดว่าตนมี สิทธิ ทาได้ การกระทาโดยประมาท ๕๙ ว.๔  กระทาโดยประมาท ได้ แก่ กระทาความผิดมิใช่โดยเจตนา แต่ การกระทาโดยประมาทที่ กม.บัญญัตใิ ห้ เป็ นความผิด ได้ แก่ (จะพิจารณาว่ากระทาโดย กระทาโดยปราศจากความระมัดระวังซึ่งบุคคลในภาวะ (การกระทา  ม.๒๐๕ พนักงานทาให้ ผ้ ถู กู คุมขังหลุดพ้ นจากการคุมขังไปโดยประมาท Keyword ประมาทหรื อไม่ ต้องดูจาก นัน้ ๆ เช่น ขับรถ) เช่นนันจั ้ กต้ องมีตามวิสัย (ลักษณะเป็ นอยู่บคุ คล--  ม.๒๒๕ กระทาให้ เกิดเพลิงไหม้ โดยประมาท Objectivity คือ สมมติวญ ิ ญู ให้วิญญูชน เด็ก/ผูใ้ หญ่/เพศ/การศึกษา/วิชาชี พ) และพฤติการณ์ (เหตุภายนอก  ม.๒๓๙ กระทาให้ เกิดภยันตรายต่อประชาชนโดนประมาท ตาม ม.๒๒๖ – ๒๓๗ ดูจาก ชนขึน้ มา ดูว่าปกติ คน ๑๐๐ สภาพแวดล้อม) และผู้กระทาอาจใช้ ความระมัดระวังเช่นว่านันได้ ้  ม.๒๙๑ กระทาให้ ผ้ อ ู ื่นตายโดยประมาท ภาวะ คน ในภาวะ วิ สยั และ แต่หาได้ ใช้ ให้ เพียงพอไม่ ** ข้อสังเกต การกระทาโดยประมาท  ม.๓๐๐ กระทาให้ ผ้ อ ู ื่นได้ รับอันตรายสาหัสโดยประมาท วิสัย พฤติการณ์ เช่นนัน้ จะทา เป็ นความผิดที่ต้องการผล (ผลต้องเกิ ด) ดังนัน้ ต้องมีความสัมพันธ์  ม.๓๑๑ กระทาให้ ผ้ อู ื่นถูกหน่วงเหนี่ยว กักขังโดยประมาท พฤติ ก ารณ์ อย่างไร) โดยตรงระหว่างการกระทาและผล (กม.ไทยมีประมาทระดับเดียว)  ม.๓๙๐ ทาให้ ผ้ อ ู ื่นได้ รับอันตรายแก่กายหรื อจิตใจโดยประมาท การงดเว้ น ๕๙ ว.๕  การกระทา ให้ หมายความรวมถึงการให้ เกิดผลอันหนึ่งอันใดขึ ้นโดยงดเว้ นการที่ การงดเว้ น หน้ าที่พงึ จักต้ องกระทาเพื่อป้องกันผล มี ๔ อย่าง ได้ แก่ จักต้ องกระทาเพื่อป้องกันผลนันด้ ้ วย ๑) หน้ าที่ตาม กม.บัญญัติ ๒) หน้ าที่ที่เกิดจากการยอมรับโดยเฉพาะเจาะจง ** ข้อสังเกต การงดเว้นมีฐานะเท่ากับการกระทา โดยเป็ นการไม่เคลือ่ นไหวร่างกายโดย ๓) หน้ าที่อนั เกิดจากการกระทาครัง้ ก่อนของตน รู้สานึก แต่การละเว้นไม่ถือว่าเป็ นการกระทา (แต่เป็ นการไม่กระทา) ๔) หน้ าที่อนั เกิดจากความสัมพันธ์พเิ ศษเฉพาะเรื่ อง 



As of 13 Oct 2010

6

การกระทาโดยพลาด / สาคัญผิดในตัวบุคคล / สาคัญผิดว่ ามีอานาจกระทาได้ ม.๖๐ – ม.๖๔ การกระทาโดยพลาด ๖๐  ผู้ใดเจตนาที่จะกระทาต่อบุคคลหนึ่ง  ให้ ถือว่าผู้นนกระท ั้ าโดยเจตนาแก่บคุ คลซึ่งได้ รับผลร้ ายจากการ (ถ้าเจตนาต่อคน แต่ผลเกิ ด  แต่ผลของการกระทาเกิดแก่อีกบุคคลหนึ่งโดยพลาดไป กระทานัน้ (การกระทาโดยพลาดต้องมีผเู้ สียหายในทีเ่ กิ ดเหตุ ๒ คน กับทรัพย์ ไม่ใช่เรื ่องพลาด /  การกระทาโดยพลาด (เจตนาโอน) ต้องเป็ นเจตนาประเภทเดี ยวกัน ได้แก่ กรณี ผเู้ สียหาย ๒ คนอยู่ใกล้กนั เป็ นเจตนาเล็งเห็นผล มิใช่พลาด) ถ้าเจตนาทาร้าย แต่ไปโดน  เจตนาต่อบุคคล พลาด ผลเกิ ดกับ บุคคลอื ่น ** ข้อสังเกต ม.๖๐ V.S. ม.๖๑ – ม.๖๐ ในทีเ่ กิ ดเหตุจะมีผถู้ ูกกระทา ดู Lecture อี กคนตาย เจตนาไม่เปลีย่ น  เจตนาต่อทรัพย์ พลาด ผลเกิ ดกับทรัพย์ อื่น หน้า ๕๕ ตัง้ แต่ ๒ คนขึ้นไป แต่ ม.๖๐ มีผถู้ ูกกระทาเพียง ๑ คน ไม่ใช่ ม.๒๘๘ เป็ น ม.๒๙๐  เจตนาทาร้ายโอนไปเป็ นเจตนาทาร้ าย (ผลตายก็ ม.๒๙๐ แต่เจตนาทาร้าย) เจตนาทาร้ายทาให้ผอู้ ื ่นตาย)  แต่ในกรณี ที่กฎหมายบัญญัตใิ ห้ ลงโทษหนักขึ ้น เพราะฐานะของบุคคลหรื อเพราะ  มิให้ นากฎหมายนันมาใช้ ้ บงั คับเพื่อลงโทษผู้กระทาให้ หนักขึ ้น (หลักการเดียวกับ ม.๕๙ ว.๓ และ ๖๒ ว.ท้าย ไม่มี ม.๖๐ ส่วนนีก้ ็ได้) ความสัมพันธ์ระหว่างผู้กระทากับบุคคลที่ได้ รับผลร้ าย สาคัญผิดในตัวบุคคล ๖๑  ผู้ใดเจตนาจะกระทาต่อบุคคลหนึ่ง แต่ได้ กระทาต่ออีกบุคคลหนึ่งโดยสาคัญผิด  ผู้นนไม่ ั ้ สามารถยกเอาความ  เป็ น กม. ใช้ ปิดปากกรณีการ (เข้าใจผิดว่าเป็ นอี กคนหนึ่ง (การสาคัญผิ ดในตัวบุคคล ซึ่งไม่ว่ากระทาต่อบุคคลใดก็ไม่สามารถอ้างได้ว่าไม่ได้ สาคัญผิดมาเป็ นข้ อแก้ ตวั ว่า กระทาโดยพลาด ตาม ม.๖๐ หรื อ ผิดฝาผิดตัว) เจตนากับบุคคลนัน้ ดังนัน้ กม. ให้ถือว่าเจตนากระทาต่อบุคคลนัน้ ) กระทาโดยไม่เจตนาไม่ได้ โดยจะอ้ างว่าไม่มีเจตนาไม่ได้ สาคัญผิดว่ามีเหตุยกเว้ น ๖๒ ว.๑  ข้ อเท็จจริงใด ถ้ ามีอยู่จริงจะทาให้ การกระทาไม่เป็ นความผิด แม้ ข้อเท็จจริงนัน้  ผู้กระทาย่อมไม่มีความผิด  หลัก “ความจริงเป็ นผลร้ าย ความเข้ าใจเป็ นผลดี ให้ ถือ ความผิด / ยกเว้ นโทษ / ลด (สิทธิ นนั้ ) จะไม่มีอยู่จริง แต่ผ้ กู ระทาสาคัญผิดว่า (สิทธิ นนั้ ) มีอยู่จริง ที่ความเข้ าใจ” โดยเป็ นการ (สาคัญผิดว่ าการกระทาไม่ เป็ นความผิด) (แบ่งเป็ น โทษ สาคัญผิดหรื อเข้ าใจผิดว่า  ผู้กระทาย่อมได้ รับการยกเว้ น ๓ กรณี )  ข้ อเท็จจริงใด ถ้ ามีอยู่จริงจะทาให้ ผ้ กู ระทาไม่ต้องรับโทษ แม้ ข้อเท็จจริงนัน้ ตนเองมี “สิทธิ” กระทาได้ (สิทธิ นนั้ ) จะไม่มีอยู่จริง แต่ผ้ กู ระทาสาคัญผิดว่า (สิทธิ นนั้ ) มีอยู่จริง โทษ (การใช้ ม.๖๒ ว.๑ บังคับ (สาคัญผิดว่ ามีเหตุยกเว้ นโทษ)  ต้ องไปดูตอ ่ ด้ วยว่า “ประมาท” แล้ วดู ต้องผ่าน อปก.ภายใน คือ ๕๙ ว.๔ ต่ อ  ข้ อเท็จจริงใด ถ้ ามีอยู่จริงจะทาให้ ผ้ กู ระทาได้ รับโทษน้ อยลง แม้ ข้อเท็จจริง  ผู้กระทาย่อมได้ รับโทษ หรื อไม่ ม.๕๙ ว.๓ มาก่อนแล้ว) (สิทธิ นนั้ ) นันจะไม่ ้ มีอยู่จริง แต่ผ้ กู ระทาสาคัญผิดว่า (สิ ทธิ นนั้ ) มีอยู่จริง น้ อยลง (สาคัญผิดว่ ามีเหตุลดโทษ) ไม่ร้ ูข้อเท็จจริง สาคัญผิดใน ๖๒ ว.๒  ถ้ าความไม่ร้ ูข้อเท็จจริงตาม ม.๕๙ ว.๓ หรื อ ความสาคัญผิดว่ามีอยู่จริงตาม ม.๖๒  ผู้กระทารับผิดฐานกระทาโดยประมาท ในกรณีที่ กม.บัญญัตไิ ว้ วา่ ข้ อเท็จจริงโดยประมาท ว.๑ เกิดจากความประมาทของผู้กระทาความผิด (สมมติวิญญูชนขึ้นมา) การกระทานันผู ้ ้ กระทาจะต้ องรับโทษแม้ กระทาโดยประมาท รับโทษหนักขึ ้นต้ องรู้ ๖๒ ว.๓  บุคคลจะต้ องรับโทษหนักขึ ้นโดยอาศัยข้ อเท็จจริงใด  บุคคลนันจะต้ ้ องได้ ร้ ูข้อเท็จจริงนัน้ หลัก “รู้เท่ าใด เจตนาเท่ านั้น” (แต่ตอ้ งไม่เกิ นความเป็ นจริ ง) เป็ นหลักการ (เป็ น ม. ทีใ่ ช้เชื ่อมเหตุฉกรรจ์ ) ข้ อเท็จจริงนันด้ ้ วย เดียวกับ ม.๕๙ ว.๓ หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

ผลธรรมดา (Causation)

๖๓

7

ถ้ าผลของการกระทาความผิดใดทาให้ ผ้ กู ระทาต้ องรับโทษหนักขึ ้น (ต้องตัง้ ถามว่า  ผลนันต้ ้ องเป็ นผลที่ตามธรรมดาย่อมเกิดได้ (วิญญูชนคาดได้ ซึ่งถ้า “ถ้ าไม่ มีการกระทาแบบนี้ ผลจะเกิดขึน้ หรือไม่ ” – หรื อ ถ้าไม่ทา ผลไม่เกิ ด) แม้ไม่ทาผลก็เกิ ดอยู่แล้ว ก็ไม่ได้ถือว่าเป็ นการกระทาของบุคคลนัน้ ) อ.มองว่าการอ้างว่าไม่รู้ กม.น่าจะ ความไม่ร้ ูกฎหมาย ๖๔  บุคคลจะแก้ ตว ั ว่าไม่ร้ ู กม. เพื่อให้ พ้นจากความรับผิดทางอาญา  ไม่สามารถทาได้ ทาได้ในความผิดลักษณะ Mala  แต่หากศาลเห็นว่า ตามสภาพและพฤติการณ์ ผู้กระทาความผิดอาจจะไม่ร้ ูวา ่ กม.  ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่ Prohibita (กม.ห้ามไว้) เช่น กรณี บัญญัตวิ า่ การกระทานันเป็ ้ นความผิด (อาทิ กรณี ความผิดลักษณะ กม.เทคนิค กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ คนเก็บขยะขาย CD ของตนเอง แต่ หรื อ Mala Prohibita เช่น การห้ามมีเพโลมีนไว้ขายตามประกาศ สธ. ซึ่งเดิ มเคย ความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้ ไม่ใช่ความผิดลักษณะ Mala Inse ขายได้) ศาลอาจอนุญาตให้ แสดงพยานหลักฐานต่อศาล และถ้ าศาลเชื่อว่า (ความผิดในตัวเอง) เช่น ฆ่าคน ผู้กระทาไม่ร้ ูวา่ กม. บัญญัตไิ ว้ เช่นนัน้ การพยายามกระทาความผิด ม.๘๐ – ม.๘๒ หลัก ทาแล้ วมีโอกาสเสี่ยงจะเกิดผลเป็ น ม.๘๐ ถ้ าไม่ มีโอกาสเกิดได้ เลยเป็ น ม.๘๑ พยายามที่เป็ นไปไม่ได้ โดย ๘๐  ผู้ใดลงมือกระทาความผิดแต่กระทาไปไม่ตลอด หรื อ กระทาไปตลอดแล้ วแต่การ  ผู้นนพยายามกระท ั้ า โทษของการพยายาม มี ๔ โทษ บังเอิญ กระทานันไม่ ้ บรรลุผล ความผิด  โทษ ๒/๓ ม.๘๐ องค์ประกอบของการพยายาม  รับโทษ ๒ / ๓ ของโทษที่  ไม่เกินกึ่งหนึ่ง ม.๘๑ ** การกระทาไปตลอดแล้ ว  ผู้กระทาต้ องมีเจตนา (เจตนาฆ่า / เจตนาทาร้ าย) กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ  ไม่ลงโทษเลย ม.๘๑ ว.๒ คือ ได้ ทาทุกอย่ างเท่ าที่ตน  ผู้กระทาต้ องมีการลงมือกระทา (เป็ นจุดตัดว่ามี การกระทาหรื อไม่ Last Act คื อ ไม่ ความผิดนัน้  โทษเท่าความผิดสาเร็ จ ม. จะทาได้ แล้ ว เหลือเพียงรอ ต้องทาอะไรอี กแล้ว รอให้ผลเกิ ด / กรณี การฆ่าโดยปื นก็ดูว่ามีการเล็งปื นหรื อไม่) ๑๐๗ และ ม.๑๐๘ ความผิด ให้ ผลเกิดเท่ านั้น  ผู้กระทากระทาไปไม่ตลอด หรื อกระทาไปตลอดแล้ วไม่บรรลุผล เกี่ยวกับความมัน่ คง พยายามที่เป็ นไปไม่ได้ อย่าง ๘๑ ว.๑  ผู้ใดกระทาการโดยมุง่ ต่อผลซึ่งกฎหมายบัญญัตเิ ป็ นความผิด แต่การกระทานันไม่ ้  ให้ ถือว่าผู้นนพยายามกระท ั้ าความผิด แน่แท้ สามารถจะบรรลุผลได้ อย่ างแน่ แท้ เพราะเหตุปัจจัยซึ่งใช้ ในการกระทา (ให้ดูทีผ่ ู้  รับโทษไม่เกิน ๑ / ๒ ของโทษที่ กม. กาหนดไว้ สาหรับความผิดนัน้ กระทา-อาวุธทีใ่ ช้) หรื อเหตุแห่งวัตถุที่มงุ่ หมายกระทาต่อ (ให้ดทู ีเ่ ป้ าหมาย/เหยือ่ ) ๘๑ ว.๒  ถ้ าการกระทาที่เป็ นไปไม่ได้ อย่างแน่แท้ เกิดจากความเชื่ออย่างงมงาย  ศาลจะไม่ลงโทษก็ได้ (เป็ นเหตุยกเว้นโทษ) ยับยัง้ / กลับใจ ๘๒  ผู้ใดพยายามกระทาความผิด หาก  ผู้นนไม่ ั ้ ต้องรับโทษสาหรับ  ความผิดบางฐาน กม. ลงโทษ  ยับยังเสี ้ ยเองไม่กระทาการให้ ตลอด (ลงมือกระทาแต่ทาไปไม่ตลอด) หรื อ การพยายามกระทาความผิด การพยายามเท่ากับการกระทา (ยกเว้นโทษให้เฉพาะ  กลับใจแก้ ไขไม่ให้ การกระทานันบรรลุ ้ ผล (กระทาไปตลอดแต่การกระทาไม่ นัน้ (เป็ นเหตุยกเว้นโทษ แต่ ความผิด เช่น ม.๑๐๘ ๑๐๙ ความผิ ดฐานพยายามเท่านัน้ บรรลุผล) ความผิ ดก็ยงั มีอยู่) (ความผิดต่อพระมหากษัตริย์ แต่ความผิดที ่สาเร็จไปแล้วก็ และรัชทายาท)  แต่ถ้าการที่ได้ กระทาไปแล้ วต้ องตามบทกฎหมายที่บญ ั ญัตเิ ป็ นความผิด  ผู้นนต้ ั ้ องรับโทษสาหรับ ต้องรับโทษ) ความผิดนันๆ ้ 



As of 13 Oct 2010

8

ม.๘๒ เจตนารมณ์ คือ เพื่อ ๘๒ หลักเกณฑ์การยับยัง้ / กลับใจ (ใช้กบั เฉพาะตัวการและผูล้ งมือ)  กม.ยกเว้ นโทษให้ กับ  ต้ องมีความผิดฐานพยายาม กระตุ้นให้ ผ้ กู ระทาผิดช่วย (ต่อ) (๑) ผู้กระทาต้ องกระทาการขันลงมื ้ อ (พยายาม) กระทาความผิดแล้ ว ความผิดฐานพยายาม ขึ ้นก่อนจึงจะมียบั ยังหรื ้ อกลับ ระงับเหตุไม่ให้ ความผิด (๒) ความผิดยังไม่สาเร็ จ  แต่ความผิดที่ สาเร็ จไปแล้ วก็ ใจได้ และต้ องไม่เป็ นความผิด สาเร็จ และการยับยังหรื ้ อ (๓) ผู้กระทา ต้ องรับผิด ที่สาเร็จแล้ วเท่านัน้ กลับใจแสดงให้ เห็นว่า  ยับยังเสี ้ ยเองไม่กระทาให้ ตลอด หรื อ ผู้กระทายังมีความรู้สกึ ส่วนดี  กลับใจไม่ให้ การกระทาบรรลุผล (ถ้าผลบรรลุก็ไม่ใช่การกลับใจ) ของจิตใจ (๔) การยับยังหรื ้ อกลับใจต้ องเป็ นไปโดยสมัครใจ (ส่วนดี ลึกๆ ของจิ ตใจ) การวินิจฉัยเจตนาฆ่ า V.S. เจตนาฆ่า (ม.๒๘๘) และ เจตนาทาร้ าย (ม.๒๙๕) เป็ นเหมือนเส้ นขนาน ต้ องวินิจฉัยให้ ชดั เจน เพราะ ให้ ดจู ากอาวุธ อวัยวะที่ถกู กระทา บาดแผล และการกระทาซ ้า จะเป็ น เจตนาทาร้ าย เมื่อมีเจตนาฆ่าแล้ วก็จะไม่เป็ นเจตนาทาร้ าย ผลจะต่างกันออกไป (ดู Lecture หน้ า ๔๒ ประกอบ) ตัวบอกว่าเจตนาฆ่า (ม.๒๘๘) หรื อเจตนาทาร้ าย (ม.๒๕) กระสุนด้ าน ปื นกาลังอ่ อน กระสุนด้ าน ม.๒๘๘ + ๘๐ ปื นประดิษฐ์ / ปื นกาลังอ่ อน ม.๒๘๘ + ๘๑ ระเบิดด้ าน ม.๒๘๘ + ๘๐ ระเบิดกาลังอ่ อน ม.๒๘๘ + ๘๑ ระเบิดด้ าน / กาลังอ่ อน เพราะยิงนัดที่ ๑๐๐ กระสุนอาจลัน่ ก็ได้ ยิงยังงัยก็ไม่ตาย แค่เจ็บๆ คันๆ เป็ นแผล เนื่องจากเป็ นอาวุธร้ ายแรง อาจระเบิดได้ ไม่มีทางทาให้ คนตายได้ เจ็บๆ คันๆ (ต้องมีเจตนาฆ่าด้วย) (เป็ นไปไม่ได้ โดยบังเอิญ) (เป็ นไปไม่ได้ อย่างแน่แท้ ) (เป็ นไปไม่ได้ โดยบังเอิญ) (เป็ นไปไม่ได้ อย่างแน่แท้ ) ผู้เกี่ยวข้ องในการกระทาความผิดตัง้ แต่ ๒ คนขึน้ ไป – ตัวการ ผู้ใช้ ผู้ประกาศ ผู้สนับสนุน ม.๘๓ – ม.๘๙ การยับยัง้ /การกลับใจ/การขัดขวาง เป็ นเหตุยกเว้ นโทษเฉพาะความผิดฐานพยายาม  การยับยัง้ / การกลับใจ ม.๘๒ ใช้ แนวนอน (ใช้ กับ ตัวการและผู้ลงมือ) Classic Example ก (ผู้ใช้ ) ตัวการ / ผู้ใช้ / ผู้สนับสนุน (โดยการยับยัง้ เป็ นเหตุลักษณะคดี ส่วนการกลับใจเป็ นเหตุส่วนตัว) กรณีการว่าจ้ างฆ่าผู้ลงมือและ ผิด ม.๒๘๙ (๔) ประกอบกับ ม.๘๔ อยู่นอกประเทศไทย แต่ต้องรับผิด  การขัดขวาง ม.๘๘ ใช้ แนวดิ่ง (ใช้ กับ ผู้ใช้ และผู้สนั บสนุ น) เหยื่ออยู่ในประเทศไทย (รับโทษเสมือนตัวการ – ตาม กม. ไทย เพราะความผิดเกิด ** กรณีความผิดหลักเกิดในประเทศไทย ตัวการ ผู้ใช้ ผู้สนับสนุน ต้ องมารับโทษในไทยด้ วย ประหารชีวติ ) ในไทย ม.๖ *** โทษและความผิดต่างๆ ยับยัง้ / กลับใจ / ขัดขวาง (ความผิดยังอยู่) ได้ รับการยกเว้ น จ (ตัวการ) อยู่ใกล้ ๆ ข (ผู้ลงมือ) ค (โดนยิงตาย) โทษเฉพาะความผิดฐานพยายามเท่านัน้ ส่วนความผิดที่สาเร็จไปแล้ ว ผู้นนก็ ั ้ ต้องรับโทษไป ผิด ม.๒๘๙ (๔) ประกอบกับ ผิด ม.๒๘๙ (๔) โทษ ข. ผู้ลงมือ จ. ตัวการ ก. ผู้ใช้ ง. ผู้สนับสนุน ประหารชีวติ ม.๘๓ (รับโทษเสมือนผู้ลงมือ – ไม่ได้ กระทา ๐ ๐ ๑/๓ ฐานที่ใช้ ๐ (เหตุเกิดในไทย) ประหารชีวติ ) (เหตุเกิดในไทย) ความผิดสาเร็จ ๑ ๑ ๑ ๒/๓ ก.สัง่ ฆ่า (ผู้ใช้ ) แต่หาก ง. ไม่ร้ ูวา่ ข. นาปื นไป ง (ผู้สนับสนุน) ลงมือทาแล้ วไม่สาเร็จ ๒/๓ ๒/๓ ๒/๓ ๒/๓ ของ ๒/๓ ข.ลงมือฆ่า (ผู้ลงมือ) ผิ ด ม.๒๘๙ (๔) ประกอบกั บ ม.๘๖ ฆ่าคน ง. จะไม่มีความผิด ยับยัง้ (ลักษณะคดี) ๐ ๐ ค. โดนฆ่า (ซวยไป T-T) (รับโทษ ๒ ใน ๓ ของผู้ลงมือ – เพราะให้ ยืมปื นโดนไม่มีเจตนา กลับใจ (ส่วนตัว) ๐ ๐ ง.ให้ ยืมปื น (ผู้สนับสนุน) จาคุกตลอดชีวติ ) (ไม่ร้ ูว่าจะเอาไปฆ่าคน) ขัดขวาง ๑/๓ ฐานที่ใช้ ๐ จ.ดูต้นทางใกล้ ๆ (ตัวการ) หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

ตัวการ

๘๓

Keyword “ร่ วมมือ ร่ วมใจ” ความผิดบางฐานต้ องการ คุณสมบัตขิ องผู้กระทา เช่น ความผิดต่อตาแหน่งหน้ าที่ ราชการ ผู้ไม่มีคณ ุ สมบัตทิ ี่ กม. กาหนดไม่อาจเป็ น ตัวการได้ ผู้ใช้ Keyword ก่ อให้ ผ้ ูอ่ ืน “ตัดสินใจ” ผูใ้ ช้แม้ถอนเจตนาการใช้ แต่ ความผิ ดฐานผู้ใช้เกิ ดขึ้นแล้ว ต้องรับโทษ ๑/๓ ของทีใ่ ช้ไป ความรับผิดของผู้ใช้

๘๔ ว.๑

ม.๘๔ ว.๒

ผู้โฆษณา

๘๕ ว.๑

ความรับผิดของผู้โฆษณา

๘๕ ว.๒

9

หลักเกณฑ์  ผู้ที่ได้ ร่วมกระทาความผิด ข้ อสังเกต (๑) เป็ นการกระทาผิดโดยเจตนา (ต้องตกลงร่ วมกันมาก่อน) ด้ วยกันนันเป็ ้ นตัวการ  ถ้ าตกลงร่ วมกันมาก่อน และดู (๒) โดยบุคคลสองคนขึ ้นไป (การช่วยเหลื อกันต้องเกิ ดก่อนหรื อระหว่างกระทาผิ ด )  ต้ องระวางโทษตามที่ ต้ นทางใกล้ ๆ เป็ นตัวการ (๓) มีการกระทาร่ วมกัน (ร่ วมแรง) กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ  ถ้ าตกลงร่ วมกันมาก่อน และดู  แบ่งหน้ าที่กน ั ทา – มีผลู้ งมือเป็ นคนยิง ตัวการช่วยดูตน้ ทางให้ใกล้ๆ ความผิดนัน้ ต้ นทางไกลๆ เป็ นผู้สนับสนุน  แต่ละคนลงมือกระทาผิดเอง – ช่วยข่มขื น + กระทาชาเรา (มี ๒ เนื อ ้ ความ)  ถ้ าไม่ได้ ตกลงร่ วมกันมาเลย  อยู่ร่วมในที่เกิดเหตุพร้ อมช่วยเหลือ – ขี ม ่ อไซค์รอรับใกล้ๆ / ดูตน้ ทางใกล้ๆ ไม่ใช่ตวั การ ไม่ใช่ผ้ สู นับสนุน  อยู่ร่วมในที่เกิดเหตุและก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิด – ผูใ้ ช้มาดูใกล้ๆ ให้ชวั ร์  กรณี หน้ าที่แบ่งกันทา ตัวการ (๔) มีเจตนาร่ วมกันในขณะกระทาความผิด (ร่ วมใจ คื อ รู้ถึงการกระทาของกันและ “ต่างคนต่างถื อเอาการกระทาของ ต้ องอยู่ในที่เกิดเหตุใกล้ ๆ อี กคนเป็ นการกระทาของตนเอง” กันว่าอี กคนทาอะไรอยู่ โดยมุ่งหมายให้ความผิดสาเร็จดุจตัวเองทาเอง) มิฉะนันจะเป็ ้ นผู้สนับสนุน  ผู้ใดก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิดไม่วา่ ด้ วยการใช้ บังคับ ขูเ่ ข็ญ จ้ าง วานหรื อยุยง  ผู้นนเป็ ั ้ นผู้ใช้ ให้ กระทา  ถ้ าผู้กระทาคิดจะทาความผิด ส่งเสริม หรื อด้ วยวิธีอื่นใด ความผิด อยู่แล้ ว โดยผู้ใช้ ไม่ได้ “ก่อ” หลักเกณฑ์ ให้ ผ้ นู นกระท ั้ าความผิด (๑) ต้ องมีการก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิด (ใช้ บังคับ ขู่เข็ญ จ้าง วานหรื อยุยง การให้ เงินจ้ างก็เป็ นเพียง ส่งเสริ ม หรื อด้วยวิธีอื่นใด) “การสนับสนุน” ทางการเงิน (๒) ต้ องมีเจตนาก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิด  ผู้ใช้ ถ้าเข้ ามาดูต้นทางให้ ใกล้ ๆ ก็เปลี่ยนเป็ น “ตัวการ” ได้ แต่ (๓) ผลของการกระทา (จะผิ ดฐานผู้ใช้ ผู้ลงมื อต้องกระทาผิ ดโดยเจตนาเท่านัน ้ ) ทังนี ้ ้ต้ องพิจารณาว่า “ร่วมมือ  ถ้ าความผิดที่ได้ ใช้ กระทาลง (ขัน ้ ลงมือที ่ กม.บัญญัติไว้เป็ นความผิด)  ผู้ใช้ รับโทษเสมือนตัวการ ร่วมใจ” ด้ วยหรื อไม่กบั ผู้ลงมือ  ถ้ าความผิดมิได้ กระทาลง (ผูถ ้ ูกใช้ยงั ไม่ได้ทาก็ไม่มีความผิด ไม่ตอ้ งรับโทษ)  ผู้ใช้ รับโทษ ๑ / ๓  ผู้ใดโฆษณาหรื อประกาศแก่บค ุ คลทัว่ ไปให้ กระทาความผิด และความผิดนันมี ้  ผู้นนต้ ั ้ องระวางโทษ ๑ / ๒  ม.๘๕ เป็ นเหตุฉกรรจ์ของ ม. กาหนดโทษไม่ต่ากว่าหกเดือน ของโทษที่กาหนดไว้ สาหรับ ๘๔ เพราะเพียงแค่ประกาศก็ หลักเกณฑ์ ความผิดนัน้ รับโทษกึ่งหนึ่ง (๑) เป็ นการก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิดตามความหมายของ ม.๘๔  หากโฆษณาให้ กระทาความผิด (๒) โดยการโฆษณาประกาศแก่บค ุ คลทัว่ ไป ที่มีโทษต่ากว่า ๖ เดือน แม้ ไม่ (๓) ความผิดที่ก่อต้ องมีโทษไม่ต่ากว่า ๖ เดือน เข้ า ม.๘๕ ก็อาจเข้ า ม.๘๔ ได้  ถ้ าได้ มีการกระทาความผิดเพราะเหตุที่ได้ มีการโฆษณาหรื อประกาศตาม ว.๑  ผู้โฆษณาหรื อประกาศต้ องรับโทษเสมือนเป็ นตัวการ



As of 13 Oct 2010

ผู้สนับสนุน

๘๖

10

ผู้ใดกระทาด้ วยประการใดๆ อันเป็ นการช่วยเหลือ หรื อให้ ความสะดวกในการที่  ผู้นนเป็ ั ้ นผู้สนับสนุนการ  ผู้ลงมือรับผิดอย่างไร ผู้อื่นกระทาความผิดก่อนหรื อขณะกระทาความผิด กระทาความผิด ผู้สนับสนุนรับผิด ๒ / ๓  แม้ ผ้ ก ู ระทาความผิดจะมิได้ ร้ ูถึงการช่วยเหลือหรื อให้ ความสะดวกนันก็ ้ ตาม  รับโทษ ๒ / ๓ ของโทษที่  ความผิดของผู้สนับสนุนต้ องอิง หลักเกณฑ์ กาหนดไว้ สาหรับความผิดที่ กับผู้ลงมือเสมอ ถ้ าผู้ลงมือไม่ (๑) ต้ องมีการกระทาความผิดเกิดขึ ้น (หากไม่มีความผิ ดเกิ ด ผูส ้ นับสนุนก็ไม่มี สนับสนุนนัน้ กระทาผิด ผู้สนับสนุนก็ไม่มี ความผิ ด เนือ่ งจาก “ความผิ ดฐานพยายามสนับสนุน” ไม่มีในโลก) ความผิด (๒) ช่วยเหลือหรื อให้ ความสะดวกในการที่ ผ้ ล ู งมือกระทาความผิด (อปก.ภายนอก  การนิ่งเฉยโดยหลักแล้ วไม่ใช่ ของ ม.๘๖ โดยการช่วยเหลือเป็ นทอดๆ หรื อช่วยเหลือโดยคาพูด “ฆ่ามันเลย” ผู้สนับสนุน ก็ถือว่าเข้าข่ายเป็ นผู้สนับสนุนได้) (๓) มีเจตนาช่วยเหลือหรื อให้ ความสะดวก (๔) ก่อนหรื อขณะกระทาความผิด (การช่วยเหลื อภายหลังไม่ใช่ผส ู้ นับสนุน แต่เป็ น ความผิ ด ตาม ม.๑๘๙ ฐานช่วยผูก้ ระทาผิดอาญา) (๕) ไม่วา ่ ผู้ลงมือจะได้ ร้ ูหรื อไม่ร้ ูถึงการช่วยเหลือ ตัวการ ผู้ใช้ ผู้สนับสนุน ข้ อสังเกต ความแตกต่าง  มีการกระทาร่ วมกัน  เป็ นผู้ก่อให้ ผ้ อ ู ื่นกระทาความผิด  เป็ นผู้ช่วยเหลือก่อนหรื อขณะกระทาความผิด ตัวการ ผู้ใช้ ผู้สนับสนุน และเจตนาร่ วมกันกับ  โดยหลัก ไม่มีการกระทาร่วมกันกับตัวการ  ไม่มีการกระทาร่วมกับผู้ลงมือ แต่อาจมีเจตนาสนับสนุนฝ่ ายเดียว โดยผู้ลงมือที่ไม่ร้ ูถึงการ ผู้ลงมือ  แต่ถ้าผู้ใช้ มากระทาร่ วมกันและมีเจตนา สนับสนุนก็ได้ (โดยหลักผู้สนับสนุนไม่มีการกระทาร่ วมกับผูล้ งมือเลย) ร่วมกันอาจกลายมาเป็ นตัวการได้  แต่ถ้าผู้สนับสนุนเข้ าไปร่ วมดูต้นทางให้ ใกล้ ๆ และพร้ อ มช่วยเหลือ อาจกลายมาเป็ นตัวการได้ กรณียงิ ที่คนที่บ้านที่ย้ายที่  ผู้เสียหายอยู่แถวนันแล้ ้ วย้ ายที่นอน  ผู้เสียหายอยู่แถวนันแล้ ้ วลุกมาชะโงกดู  ผู้เสียหายไม่อยู่บ้าน ไปเที่ยวต่างจังหวัด (ไม่อยู่แถวนันเลย) ้ นอน / การยิงคนที่ไม่ อยู่  เจตนายิงไปไม่โดน (เป็ นไปไม่ได้ โดยบังเอิญ)  เจตนายิงไปไม่โดน (เป็ นไปไม่ได้ โดยบังเอิญ)  เจตนายิงไปไม่โดน (เป็ นไปไม่ได้ อย่างแน่แท้ ) บ้ าน ตาม ม.๘๐ และ ม.๘๑  ม.๒๘๘ + ๘๐  ม.๒๘๘ + ๘๐  ม.๒๘๘ + ๘๑ ยิงคนเข้ าใจว่ าเป็ นศพ  การยิงคนโดยเข้ าใจว่ าเป็ นศพ (ยิงคนโดยเจตนาจะยิงศพ) ไม่มีความผิด ม.  การยิงศพโดยเข้ าใจว่ าเป็ นคน (ยิงศพเจตนาว่าจะยิงคน) มีความผิดตาม ม.๒๘๘ V.S. ๒๘๘ เท่ากับเจตนาว่าจะไม่ยิงคน ม.๕๙ว.๓ ไม่ร้ ูข้อเท็จจริงที่เป็ น อปก.ความผิด และ ม.๘๑ เท่ากับเจตนาว่าจะฆ่าคน (คาว่า “เข้ าใจว่ า” เป็ นคาบ่งว่า ผู้กระทา ยิงศพเข้ าใจว่ าเป็ นคน ผู้กระทาไม่มีเจตนาจะฆ่าคน ซึ่งจะประมาทหรื อไม่ก็เป็ นอีกเรื่ อง “มีเจตนา” อย่างไร) 



As of 13 Oct 2010

การกระทาเกินขอบเขต ที่ใช้ / โฆษณา / สนับสนุน (ใช้ไปอย่างหนึ่ง ผูก้ ระทาไป กระทาอี กอย่างหนึ่ง) ม.๘๗ บัญญัตไิ ว้ เฉพาะ ขอบเขตของผู้ใช้ / ผู้สนับสนุน เพราะตัวการที่ กระทาเกินขอบเขต ตัวการ อื่นก็หมดสภาพการเป็ น ตัวการไปแล้ วเพราะขาด เจตนาร่วมกัน การขัดขวางของผู้ใช้ ผู้สนับสนุน

เหตุส่วนตัวและ เหตุลักษณะคดี ** (การขัดขวางและการกลับ ใจเป็ นเหตุส่วนตัว การยับยัง้ เป็ นเหตุลกั ษะคดี )

๘๗

ถ้ าผู้กระทาได้ กระทาเกินขอบเขต  หลัก ผู้ใช้ ผู้สนับสนุน “ใช้ หรื อสนั บสนุ นเท่ าใด ก็รับผิดเท่ านั น ้ ” (รับผิดเท่าทีเ่ จตนา)  เว้ นแต่ เล็งเห็นว่าจะได้ มีการกระทาเกินขอบเขต ก็ “ต้ องรั บโทษตามที่เกิดขึน ้ ”  ผลของการกระทาใดที่ทาให้ ผ้ ล ู งมือต้ องรับโทษหนักขึ ้น ผู้ใช้ ผู้สนับสนุนต้ องรับโทษหนัก ขึ ้นด้ วย  ผู้ลงมือสาคัญผิดในตัวบุคคลหรื อกระทาโดยพลาด ผู้ใช้ ผ้ ส ู นับสนุนก็ต้องรับผิดด้ วย  ผู้ลงมือใช้ วธ ิ ีการกระทาที่ผิดไปจากที่ใช้ หรื อที่สนับสนุน แต่ผลสุดท้ ายเหมือนกัน ผู้ใช้ ผู้สนับสนุนก็ต้องรับผิดด้ วย ถ้ าผู้กระทาได้ กระทาในขอบเขต หรื อ ผู้ลงมือได้ กระทา < ที่ใช้ หรื อที่สนับสนุนถือว่าอยู่ใน ขอบเขต ต้ องรับผิดเท่าที่ในขอบเขตนัน้ (เจตนาทาร้ายอยู่ในขอบเขตของเจตนาฆ่า ถ้าใช้ไป ฆ่าแต่ผู้ลงมือเพียงแค่ทาร้าย ผูล้ งมือก็รบั ผิดตามเจตนาทาร้าย แต่ผู้ใช้รบั ผิดตามเจตนาฆ่า)

๘๘

หลักเกณฑ์ (๑) ความผิดต้ องอยู่ในขันลงมื ้ อ (๒) ผู้ใช้ ผู้สนับสนุน เข้ าขัดขวาง (๓) การขัดขวางเป็ นเหตุให้ ผ้ ล ู งมือกระทาไม่ตลอด หรื อกระทาตลอดแล้ วแต่การ กระทาไม่บรรลุผล (ถ้าขัดขวางแต่ไม่สาเร็จก็ไม่ได้รบั การยกเว้นโทษฐาน พยายามกระทาความผิ ด)  ถ้ ามีเหตุส่วนตัวอันควรยกเว้ นโทษ ลดโทษ หรื อเพิม ่ โทษแก่ผ้ กู ระทาความผิดคนใด (เป็ นคุณสมบัติของคนนัน้ ๆ อาทิ ความเป็ นสามีภรรยา ความเป็ นเด็ก การกลับใจ ม.๘๒ การขัดขวาง ม.๘๘ และการบันดาลโทสะ)  ถ้ าเหตุอน ั ควรยกเว้ นโทษ ลดโทษหรื อเพิ่มโทษเป็ นเหตุในลักษณะคดี (อาทิ การยับยัง้ ม.๘๒)

๘๙

การกระทาความผิดหลายบทหลายกระทง ความผิดหลายบท ๙๐



เมื่อการกระทาใดอันเป็ นกรรมเดียวเป็ นความผิดต่อกฎหมายหลายบท  ก. ยิง ข. เจ็บ กระสุนไปโดน ค. ตาย ลงโทษบทแรงสุด คือ ม.๒๘๘ + ม.๖๐






11

สรุปอย่ างง่ าย  ถ้ ากระทานอกขอบเขตการเป็ นตัวการ คนกระทารับผิดเท่าที่ ตัวเองกระทา / คนที่เป็ นตัวการรับผิดเท่าที่ตกลงกัน  ถ้ ากระทาในขอบเขตการเป็ นตัวการ ผู้กระทาทังหมดรั ้ บผิด เหมือนกัน ขอบเขต เราดูจากเจตนาว่าเกิ นหรื อไม่ ถ้า ก ผูใ้ ช้มีเจตนาใช้ไป ทาร้าย ข ผูล้ งมือได้ลงมือทาร้าย ค บาดเจ็บสาหัสก็ยงั ถือว่าอยู่ใน ขอบเขต แต่หาก ก ผู้ใช้เจตนาใช้ไปทาร้าย แล้ว ข ผูล้ งมือทาร้าย ถึงแก่ความตาย ถือว่าเกิ นขอบเขตที ่ใช้ ดังนี ้ ถ้า ก ไม่ได้เล็งเห็น มาก่อนว่าใครจ้าง ข ไปทาร้ายคน ข ยิงตายทุกราย ก ก็รบั ผิด เพียงเจตนาทาร้ายเช่นทีใ่ ช้ไป ม.๒๙๕ ส่วน ข. ผูล้ งมือก็รบั ผิด เจตนาฆ่า ม.๒๘๘ ผู้ใช้ รับโทษ ๑ / ๓ ของ ความผิดฐานที่ได้ ใช้ ไปแล้ ว (ตาม ม.๘๔) หรื อ ๑ / ๒ (ตาม ม.๘๕) ผู้สนับสนุนไม่ต้องรับโทษ





ม.๘๒ ยับยัง้ / กลับใจ ใช้ กบั ผู้ลงมือ และ ตัวการ ม.๘๒ ขัดขวาง ใช้ กบั ผู้ใช้ และ ผู้สนับสนุน



จะนาเหตุนนไปใช้ ั้ แก่ผ้ กู ระทาความผิดคนอื่นในการกระทาความผิด นันด้ ้ วยไม่ได้



ใช้ แก่ผ้ กู ระทาความผิดในการกระทาความผิดนันด้ ้ วยกันทุกคน ทัง้ เหตุเพิม่ โทษ ลดโทษ ยกเว้ นโทษ



ใช้ กม. บทที่มีโทษหนักที่สดุ ลงโทษแก่ผ้ กู ระทาความผิด (เป็ น ลักษณะโทษใหญ่กลืนโทษเล็ก) สรุ ปประมวล กม.อาญาภาคทั่วไป LA210 โดย Cookingpond TULAW 53

As of 13 Oct 2010

ความผิดหลายกระทง

๙๑

12

เมื่อปรากฏว่าผู้ใดได้ กระทาการอันเป็ นความผิดหลายกรรมต่างกัน  ให้ ศาลลงโทษผู้นนทุ ั ้ กกรรมเป็ นกระทงความผิดไป แต่ไม่วา่ จะมีการ  ก. ตีหว ั ข. แล้ วหันกลับมาตีหวั ค. อีกที ผิด ๒ กรรม เอาโทษทัง้ ๒ กรรมมา เพิม่ โทษ ลดโทษ หรื อลดมาตราส่วนโทษด้ วยหรื อไม่ก็ตาม รวมกัน คือ ม.๒๙๕ ต่อ ข. + ม.๒๙๕ ต่อ ค. โครงสร้ างที่ ๒ การกระทาไม่ มีกฎหมายยกเว้ นความผิด (มีอานาจกระทา) เหตุยกเว้ นความผิด ป้องกันโดยชอบด้ วย กม. ๖๘ หลักเกณฑ์  ผู้กระทาโดยป้องกัน  ผู้มีสว ่ นผิดในการก่อให้ เกิดภยันตราย / ประกอบด้ วย ๒ ทฤษฎี คือ (๑) มีภยันตราย (ต่อชี วิต ร่ างกาย เสรี ภาพ ชื ่อเสี ยง) ซึ่งเกิดจากการประทุษร้ ายอัน ไม่มีความผิด ยินยอมให้ ผ้ อู ื่นทาต่อตนเอง / สมัครใจ  ทฤษฎีสด ั ส่วน ดูวา่ ภัย (เหตุยกเว้นความผิด) ละเมิดต่อ กม. (ละเมิด กม.อาญา หรื อ กม.แพ่ง / เจตนาหรื อประมาทก็ได้) เข้ าทะเลาะวิวาทอ้ างป้องกันไม่ได้ เค้ าทาให้ เราถึงตาย เราก็ (๒) เป็ นภยันตรายที่ใกล้ จะถึง (ถ้าภยันตรายยังห่างไกลหรื อผ่านพ้นไปแล้วจะไม่ใช่  หากเป็ นภยันตรายที่ชอบด้ วย กม. จะ สามารถตอบโต้ ให้ เค้ าถึง ม.๖๘ แต่เป็ น ม.๖๙ ป้ องกันเกิ นกว่ากรณี การจาต้องกระทาเพือ่ ป้ องกัน ซึ่งมี อ้ าง “ป้องกัน” ตาม ม.๖๘ ไม่ได้ แต่ ตายได้ เช่นกัน ความผิ ดแต่ได้รบั การลดโทษ) สามารถอ้ าง “จาเป็ น” ตาม ม.๖๗ ได้  ทฤษฎีวธ ิ ีการน้ อยที่สดุ (๓) ผู้กระทาจาต้ องกระทาเพื่อป้องกันสิทธิของตนเองหรื อของผู้อื่นให้ พ้นภยันตราย  คนสุจริ ตไม่จาเป็ นต้ องหนี กม.ให้ สท ิ ธิ ถ้ าไม่ใช้ วธิ ีนี ้แล้ วจะไม่พ้น นัน้ (ผูป้ ้ องกันต้องมี เจตนาและเจตนาพิเศษ คือ คิดว่าจะต้องกระทาเพือ่ ป้องกันเพื่อสู้กบั ความไม่ถกู ต้ อง ไม่ ภัย ไม่ได้ หมายความว่า ป้ องกันสิทธิ ตนเอง ทัง้ นี ้ หลักป้ องกันไม่ใช่กบั การกระทาโดยประมาท) จาเป็ นต้ องทน ต้ องทาน้ อยสุด แต่ทา (๔) การกระทาไม่เกินขอบเขต / กระทาพอสมควรแก่เหตุ  การป้องกันแล้ วพลาดก็สามารถอ้ าง มากก็ได้ เพราะเป็ นวิธี (๕) การป้องกันต้ องเป็ นการกระทาต่อชีวต ิ ร่างกาย หรื อทรัพย์ของผู้ก่อภัยเท่านัน้ ป้องกันกับบุคคลที่เกิดผลร้ ายได้ เดียว (ไม่มีทาวอื่นแล้ ว) ข้ อสังเกต กรณีการป้องกันเกินขอบเขต นอกเหนือจาก (๕) มี ๒ กรณี ได้ แก่  ไม่สามารถอ้ าง ม.  การป้องกันล่วงหน้ า บ้ านล้ อมรัว้ ไฟฟ้า ที่จะทาให้ เราพ้ นจากภัย  ป้องกันเกินสมควรแก่เหตุ ๖๘ ได้ แต่สามารถ  โจรมาโดน อ้ างป้องกันได้ นันได้ ้ (ศาลใช้ แนวนี ้)  ป้องกันเกินกว่ากรณี แห่งการจาต้ องกระทาเพื่อป้องกัน อ้ าง ม.๖๙ ได้  คนบริ สท ุ ธิ์มาโดน อ้ างป้องกันไมได้ ป้องกันโดยชอบ ม.๖๘ ภยันตรายห่างไกล ยังไม่ถึงตัว ม.๖๙ ภยันตรายใกล้ จะถึง ม.๖๘ ภยันตรายยังมีอยู่ ม.๖๘ ภยันตรายผ่านพ้ นไปแล้ ว ม.๖๙ V.S. คนจะตีหวั เราอยู่นอกรัว้ คนร้ ายเงื ้อไม้ จะตีเรา คนร้ ายตีไปแล้ วและกาลังจะตีเราอีกครัง้ เราตีคนร้ ายล้ มแล้ ว ไม่มีภยันตรายแล้ ว แต่เรายังตีคนร้ ายต่อ ป้องกันเกินกว่ าเหตุ ม.๖๙ ป้องกันเกินกว่ ากรณีแห่ ง ๖๙  ป้องกันเกินกว่ากรณี แห่งความจาเป็ นต้ องกระทาเพื่อป้องกัน มี ๒ ลักษณะ  ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่  การจาต้ องกระทาเพื่อ  ป้องกันภยันตรายที่ยง ั ไม่ใกล้ จะถึง กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ ป้องกัน  ป้องกันภยันตรายที่ผา ่ นพ้ นไปแล้ ว ความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้  แต่ถ้าการกระทานันเกิ ้ ดขึ ้นจากความตื่นเต้ น ความตกใจ หรื อความกลัว  ศาลจะไม่ลงโทษผู้กระทาก็ได้ 



As of 13 Oct 2010

ข้ อแตกต่างระหว่างป้องกัน ภยันตรายที่ผา่ นพ้ นไปแล้ ว (๖๙) กับบันดาลโทสะ (๗๒) ข้ อแตกต่างระหว่างการ ป้องกัน (๖๘) กับจาเป็ น (๖๗)

13

หากเริ่มใช้ สิทธิป้องกันโดยชอบในเวลาที่ภยันตรายยังอยู่ เมื่อภยันตรายผ่านพ้ นไปแล้ ว  เพื่อป้องกันเกินกว่ากรณี แห่งการจาต้ องกระทาเพื่อป้องกัน (ม.๖๙) ก็ยงั ทาการป้องกันต่อเนื่องกันไป  หากยังไม่ ได้ เริ่มใช้ สิทธิป้องกัน แต่ได้ กระทาต่อผู้ก่อภัยเมื่อภยันตรายผ่านพ้ นไปแล้ ว  เป็ นการบันดาลโทสะ (ม.๗๒) ป้องกัน V.S. จาเป็ น ป้องกัน = มีภยันตรายละเมิด กม. + กระทาต่ อผู้ก่อภัย (Checklist – ดังนัน้ ถ้ าขาดอย่างใดอย่างหนึ่งเป็ นจาเป็ น) มีภยันตรายละเมิด กม. กระทาต่อตัวหรื อทรัพย์ผ้ กู ่อภัย ยกเว้ นความผิด ** ทัง้ ๒ อย่างต้ องใช้ กบั การกระทาที่มี ป้องกัน ม.๖๘ เจตนาเท่านัน้ จาเป็ น ม.๖๗ เป็ นภยันตรายใดก็ได้ กระทาต่อผู้ใดก็ได้ ยกเว้ นโทษ 

มาตราอื่นๆ ที่ผ้ ูกระทาได้ รับการยกเว้ นความผิด การทาแท้ งโดยชอบด้ วย กม. ๓๐๕  การกระทาของนายแพทย์ที่ทาให้ หญิงแท้ งลูกโดย  ผู้กระทาไม่มีความผิด (๑) จาเป็ นต้ องกระทาเนื่องจากสุขภาพของหญิงนัน้ หรื อ (๒) หญิงมีครรภ์เนื่องจากการกระทาความผิดอาญา (ข่มขืน / กระทาชาเรา)  หมายเหตุ การทาแท้งให้หญิ งมี ครรภ์ ใน ม.๓๐๕ มี ขอ ้ กาหนดแพทยสภาว่า ก่อนทาแท้งหมอต้องดูว่าหญิ งทีถ่ ูกข่มขืนมี ใบแจ้งความหรื อไม่ ถ้าไม่มีถือว่าหมอประมาท อ้างสาคัญผิดเพือ่ ยกเว้นความผิดไม่ได้ (เพราะมีความผิดฐานประมาททาให้ได้รับอันตรายสาหัส ม.๓๐๐ อันเป็ น การกระทาโดยประมาทของความผิ ด ม.๒๙๗(๕) เป็ นเรื ่องแท้งลูก ซึ่งถือว่าเป็ นอันตรายอย่างสาหัส) การแสดงความคิดเห็นโดย ๓๒๙  ผู้ใดแสดงความคิดเห็นหรื อข้ อความใดโดยสุจริ ตเพื่อความชอบธรรม ป้องกันตน  ผู้นนไม่ ั ้ มีความผิดฐานหมิน่  สุจริต หรื อป้องกันส่วนได้ เสีย / กระทาในฐานะเป็ นเจ้ าพนักงานปฏิบตั กิ ารตามหน้ าที่ / ติ ประมาท ชมด้ วยความเป็ นธรรม / แจ้ งข่าวด้ วยความเป็ นธรรมเรื่ องการดาเนินการอันเปิ ดเผย ในศาลหรื อในการประชุม หมิน่ ประมาทในกระบวนการ ๓๓๑  คูค ่ วาม หรื อทนายความของคูค่ วาม ซึ่งแสดงความคิดเห็นหรื อข้ อความในกระบวน  ไม่มีความผิดฐานหมิน่  พิจารณาคดี พิจารณาคดีในศาล เพื่อประโยชน์แก่คดีของตน ประมาท เหตุยกเว้ นความผิดที่ไมได้ เป็ นลายลักษณ์ อักษร ได้ แก่ ความยินยอม และจารีตประเพณี เหตุยกเว้ นความผิดที่ไมได้ ความ หลักเกณฑ์  การกระทานันไม่ ้ เป็ น  เป็ นเหตุยกเว้ นความผิดที่ไม่ได้ เป็ นลายลักษณ์อกั ษร ยินยอม (๑) ต้ องเป็ นความยินยอมที่บริ สท ุ ธิ์ เกิดจากความสมัครใจ ปราศจากการล่อลวง ความผิดอาญา มีอยู่ใน ป.อ. ซึ่งถือเป็ นอานาจ ข่มขู่ หรื อสาคัญผิด กระทาได้ (ตาม ฎ.๑๔๐๓/๐๘) (๒) ความยินยอมต้ องมีอยู่ตลอดเวลาขณะกระทาความผิด (๓) ไม่ขด ั ต่อสานึกและศีลธรรมอันดีของประชาชน หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

14

โครงสร้ างที่ ๓ เหตุยกเว้ นโทษ ความนา แม้ วา่ จะเข้ าเหตุยกเว้ นโทษ แต่ถือว่าผู้กระทายังคงมีความผิดทางอาญา แต่ได้ รับการยกเว้ นโทษ ดังนัน้ เมื่อผู้กระทามีความผิดอยู่ จึง เป็ นภยันตรายที่มชิ อบด้ วย กม. ที่ผ้ ถู กู กระทา จะอ้ างการป้องกันได้ การกระทาโดยจาเป็ น ๖๗ การกระทาโดยจาเป็ น มี ๒ ลักษณะ คือ  ผู้นนไม่ ั ้ ต้องรับโทษ  กรณี ชีวต ิ แลกชีวติ แม้ ว่ายังไม่ (มี ๒ ลักษณะ) ๖๗(๑) (๑) เพราะอยู่ในที่บงั คับ หรื อภายใต้ อานาจซึ่งไม่สามารถหลีกเลี่ยงหรื อขัดขืนได้ มีบรรทัดฐานมาตัดสินชัดเจน (duress คนภายนอกบังคับให้กระทา) หรื อ และเป็ นปั ญหาทางศีลธรรม การกระทาโดยจาเป็ นภัยที่ ๖๗(๒) (๒) เพราะเพื่อให้ ตนเองหรื อผู้อื่นพ้ นจากภยันตรายที่ใกล้ จะถึงและไม่สามารถ (เกิดจากกรณีตา่ งประเทศ) แต่ เกิดไม่ต้องละเมิด กม. ก็ได้ หลีกเลี่ยงให้ พ้นโดยวิธีอื่นใดได้ เมื่อภยันตรายนันตนมิ ้ ได้ ก่อให้ เกิดขึ ้นเพราะ มีความเห็นว่า “การจับสลาก” (กว้ างกว่าการป้องกัน) ความผิดของตน (necessity ผูก้ ระทาตัดสินใจกระทาเอง) น่าจะเป็ นวิธีที่เหมาะสมที่สดุ ถ้ าการกระทานันไม่ ้ เป็ นการกระทาเกินสมควรแก่เหตุ เพราะทุกคนจาต้ องยินยอม การกระทาผิดของเด็กอายุไม่ ๗๓  เด็กอายุไม่เกิน ๑๐ ปี กระทาความผิดตามที่ กม. บัญ ญัตไิ ว้ เป็ นความผิด  ไม่ต้องรับโทษ ดาเนินการตาม กม.ว่าด้ วยการ เกิน ๑๐ ปี คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก เด็กอายุ ๑๐ – ๑๕ ปี ๗๔  เด็กอายุกว่าสิบปี แต่ยงั ไม่เกินสิบห้ าปี กระทาการอันกฎหมายบัญญัตเิ ป็ นความผิด  เด็กนันไม่ ้ ต้องรับโทษ  เด็กอายุ ๑๕ – ๑๘ ปี ๗๕  ผู้ใดอายุกว่าสิบห้ าปี แต่ต่ากว่าสิบแปดปี กระทาการอันกฎหมายบัญญัตเิ ป็ น  ถ้ าศาลเห็นว่าไม่สมควรพิพากษาลงโทษก็ให้ จด ั การตาม ม.๗๔ ความผิด ให้ ศาลพิจารณาถึงความรู้ผดิ ชอบและสิง่ อื่นทัง้ ปวงเกี่ยวกับผู้นนั ้ ในอันที่ (เป็ นการยกเว้ นโทษให้ ในกรณีที่ศาลพิจารณาแล้ ว) จะควรวินิจฉัยว่าสมควรพิพากษาลงโทษผู้นนหรื ั ้ อไม่  ถ้ าศาลเห็นว่าสมควรพิพากษาลงโทษ  ให้ ลดโทษที่กาหนดไว้ สาหรับความผิดลงกึ่งหนึ่ง (เป็ นการลดโทษ) การกระทาความผิดของคน ๖๕ ว.๑  ผู้ใดกระทาความผิด ในขณะไม่สามารถรู้ผดิ ชอบ (ต้องบ้าถึงขนาด) หรื อ  ผู้นนไม่ ั ้ ต้องรับโทษสาหรับความผิดนัน้ วิกลจริต  ไม่สามารถบังคับตนเองได้ เพราะมีจิตบกพร่ อง โรคจิต หรื อจิตฟั่ นเฟื อน (กรณี ตาม กม. จิ ต หมายถึง สมอง คือ สมองบกพร่องเป็ นคนปัญญาอ่อน สมองเป็ นโรค หรื อ สมองแปลผิ ดทาให้เกิ ดจิ ตหลอน หูแว่ว หวาดระแวง) ๖๕ ว.๒  ถ้ าผู้กระทาความผิดยังสามารถรู้ผดิ ชอบอยู่บ้าง หรื อ  ผู้นนต้ ั ้ องรับโทษสาหรับความผิดนัน้ แต่ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่  ยังสามารถบังคับตนเองได้ บ้าง กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้ การกระทาของคนเมา ๖๖  ความมึนเมาเพราะเสพย์ สรุ าหรื อสิง่ เมาอย่างอื่น  ยกขึ ้นเป็ นข้ อแก้ ตวั ตามมาตรา ๖๕ ไม่ได้ (เฉพาะบางกรณี ) หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

การกระทาของคนเมา (เฉพาะบางกรณี ) (แต่ถา้ เป็ นการดืม่ เหล้าเองจน ไม่รู้สึกผิ ดชอบ จะอ้าง ม.๖๖ ไม่ได้)

๖๖ (ต่อ)

การกระทาตามคาสัง่ ที่มชิ อบ ด้ วย กม. ของเจ้ าพนักงาน

๗๐



   

การกระทาความผิดเกี่ยวกับ ทรัพย์บางกรณีระหว่างสามี และภรรยา (เฉพาะ ม.๗๑ ว. แรก)

๗๑ ว.๑



๗๑ ว.๒





โครงสร้ างที่ ๔ เหตุลดโทษ การบันดาลโทสะ Objective Test ต้องสมมติ วิญญูชนขึ้นมา แต่หากคน บันดาลโทสะหายโมโหเร็ว กว่าวิญญูชนก็ให้ถือตาม ความเป็ นจริ งว่าเค้าหายแล้ว การกระทาหลังจากนัน้ จึงเป็ น เจตนาไม่ใช่บนั ดาลโทสะ

๗๒



15

ความมึนเมาที่เป็ นเหตุยกเว้ นโทษ (๑) ผู้เสพย์ไม่ร้ ูวา ่ สิง่ นันจะท ้ าให้ มนึ เมา หรื อ (๒) ได้ เสพย์โดยถูกขืนใจให้ เสพย์ และได้ กระทาความผิดขณะไม่สามารถรู้ผดิ ชอบ หรื อไม่สามารถบังคับตนเองได้ แต่ถ้าผู้นนยั ั ้ งสามารถรู้ผดิ ชอบอยู่บ้าง หรื อยังสามารถบังคับตนเองได้ บ้าง ผู้ใดกระทาตามคาสัง่ ของเจ้ าพนักงาน แม้ คาสัง่ นันจะมิ ้ ชอบด้ วยกฎหมาย ถ้ าผู้กระทามีหน้ าที่หรื อเชื่อโดยสุจริตว่ามีหน้ าที่ต้องปฏิบตั ติ าม เว้ นแต่จะรู้วา่ คาสัง่ นันเป็ ้ นคาสัง่ ซึ่งมิชอบด้ วยกฎหมาย ความผิดตาม ม.๓๓๔ ถึง ม. ๓๓๖ ว.แรก และ ม.๓๔๑ – ๓๖๔ นัน้ ถ้ าเป็ นการ กระทาที่สามีกระทาต่อภริยา หรื อภริยากระทาต่อสามี (ความผิ ดฐานสามีภรรยาที ่ ชอบด้วย กม. ลักทรัพย์ ได้รบั การยกเว้นโทษ)



ผู้กระทาความผิดจึงจะได้ รับยกเว้ นโทษสาหรับความผิดนัน้



ศาลจะลงโทษ < ที่ กม.กาหนดไว้ สาหรับความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้ ผู้นนไม่ ั ้ ต้องรับโทษ ถ้ าเป็ นคาสัง่ ที่ชอบทังเส้ ้ น ลูกน้ อง ได้ รับ ค.คุ้มครอง ถ้ าคาสัง่ ไม่ชอบ รู้แล้ วยังทา ก็ไม่ได้ รับ ค.คุ้มครอง ผู้กระทาไม่ต้องรับโทษ  ม.๗๑ ว.๒ เป็ นเหตุยกเว้ นโทษ (โครงสร้ างที่ ๓)

ความผิดดังระบุมานี ้ ถ้ าเป็ นการกระทาที่  ผู้บพ ุ การี กระทาต่อผู้สืบสันดาน (พ่อลักทรัพย์ ลูก) หรื อ  ผู้สืบสันดานกระทาต่อผู้บพ ุ การี (ลูกลักทรัพย์พอ่ ) หรื อ  พี่หรื อน้ องร่ วมบิดามารดาเดียวกันกระทาต่อกัน (พีน ่ อ้ งลักทรัพย์กนั ) แม้ กฎหมายมิได้ บญ ั ญัตใิ ห้ เป็ นความผิดอันยอมความได้



ก็ให้ เป็ นความผิดอันยอม ความได้ และนอกจากนัน้ ศาลจะลงโทษน้ อยกว่าที่ กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ ความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้



ม.๗๑ ว.๒ เป็ นเหตุลดโทษ (โครงสร้ างที่ ๔)

ผู้ใดบันดาลโทสะโดยถูกข่มเหงอย่างร้ ายแรงด้ วยเหตุอนั ไม่เป็ นธรรม จึงกระทา ความผิดต่อผู้ข่มเหงในขณะนัน้



ศาลจะลงโทษผู้นนน้ ั ้ อยกว่า ที่กฎหมายกาหนดไว้ สาหรับ ความผิดนันเพี ้ ยงใดก็ได้



ถ้ าเลยเวลาที่บนั ดาลโทสะไป แล้ ว ไม่อาจอ้ างบันดาลโทสะ ได้ แต่อาจเป็ นการไตร่ ตรองไว้ ก่อน บันดาลโทสะไม่มีพอสมควรแก่ เหตุเหมือนป้องกันหรื อจาเป็ น

หลักเกณฑ์ (๑) ถูกข่มเหงอย่างร้ ายแรงด้ วยเหตุไม่เป็ นธรรม (Objective Test) (๒) การถูกข่มเหงนันเป็ ้ นเหตุให้ เกิดบันดาลโทสะ (Subjective Test) (การเกิ ดโทสะ อาจเกิ ดจากการพบเหตุการณ์ เองหรื อได้รบั ทราบจากผู้อื่นก็ได้) (๓) ผู้กระทาได้ กระทาความผิดต่อผู้ขม ่ เหงในขณะบันดาลโทสะ (Objective Test) (ต้องกระทาต่อผูข้ ่มเหง ถ้ากระทาต่อผูอ้ ื ่นไม่เป็ นการบันดาลโทสะ)








(การบันดาลโทสะยังมี ความผิด และมีโทษอยู่ แต่ กม.ลดโทษให้ โดยต้องพิสูจน์ว่ามีการถูกข่มเหง ไม่เป็ นธรรมอย่างร้ายแรง)


As of 13 Oct 2010

16

เหตุบรรเทาโทษ (อยู่นอกโครงสร้ างความรับผิด) เหตุบรรเทาโทษ ๗๘  เมื่อปรากฏว่ามีเหตุบรรเทาโทษ ไม่ว่าจะได้ มีการเพิ่มหรื อการลดโทษตาม  ถ้ าศาลเห็นสมควรจะลดโทษไม่เกินกึ่งหนึ่งของโทษที่จะลงแก่ บทบัญญัตแิ ห่งประมวลกฎหมายนี ้หรื อกฎหมายอื่นแล้ วหรื อไม่ ผู้กระทาความผิดนันก็ ้ ได้  เหตุบรรเทาโทษนัน ้ ได้ แก่  ผู้กระทาความผิดเป็ นผู้โฉดเขลาเบาปั ญญาตกอยู่ในความทุกข์อย่างสาหัส  มีคณ ุ ความดีมาแต่ก่อน  รู้สก ึ ความผิดและพยายามบรรเทาผลร้ ายแห่งความผิดนัน้  ลุแก่โทษต่อเจ้ าพนักงาน  ให้ ความรู้แก่ศาลอันเป็ นประโยชน์แก่การพิจารณา  หรื อเหตุอื่นที่ศาลเห็นว่ามีลก ั ษณะทานองเดียวกัน กฎหมายอาญาภาคความผิด (เฉพาะมาตราที่สาคัญ) ความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงในราชอาณาจักร / ความผิกเกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐภายนอกราชอาณาจักร (เฉพาะบางมาตรา) ม.๑๐๗ – ๑๑๒  ความผิดเกี่ยวกับองค์พระมหากษัตริ ย์ พระราชินี และรั ชทายาท  กบฏ ๑๑๓ ผู้ใดใช้ กาลังประทุษร้ าย หรื อขูเ่ ข็ญว่าจะใช้ กาลังประทุษร้ าย เพื่อ  ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานเป็ นกบฏ (๑) ล้ มล้ างหรื อเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ  โทษประหารชีวต ิ หรื อจาคุกตลอดชีวติ (๒) ล้ มล้ างอานาจนิติบญ ั ญัติ อานาจบริหาร หรื ออานาจตุลาการแห่งรัฐธรรมนูญ หรื อให้ ใช้ อานาจดังกล่าวแล้ วไม่ได้ หรื อ (๓) แบ่งแยกราชอาณาจักรหรื อยึดอานาจปกครองในส่วนหนึ่งส่วนใดแห่ง ราชอาณาจักร กบฏภายนอกราชอาณาจักร ๑๒๐  ผู้ใดคบคิดกับบุคคลซึ่งกระทาการเพื่อประโยชน์ของรัฐต่างประเทศ ด้ วยความ  โทษจาคุกตลอดชีวต ิ หรื อจาคุกตังแต่ ้ สบิ ปี ถึงยี่สิบปี ประสงค์ที่จะก่อให้ เกิดการดาเนินการรบต่อรัฐ หรื อในทางอื่นที่เป็ นปรปั กษ์ตอ่ รัฐ ไม่ปฏิบตั ภิ ารกิจของรัฐบาล ๑๒๖  ผู้ใดได้ รับมอบหมายจากรัฐบาลให้ กระทากิจการของรัฐกับรัฐบาลต่างประเทศ  โทษจาคุกตังแต่ ้ ๑ – ๒๐ ปี โดยทุจริต  ถ้ าและโดยทุจริ ตไม่ปฏิบต ั กิ ารตามที่ได้ รับมอบหมาย ความผิดการก่อการร้ าย ๑๓๕  ความผิดฐานก่อการร้ าย ม.๑๓๕/๑ – ๑๓๕/๔ (ใช้ กาลังประทุษร้ ายก่อความ  แม้ ขนตระเตรี ั้ ยมตาม ม.๑๓๕/๑ – ๑๓๕/๒ ก็เป็ นความผิดได้ ** เดินขบวน ชุมนุม ประท้วง โต้แย้ง หรื อเคลือ่ นไหวเพือ่ เรี ยกร้องให้รฐั เสียหาย ขูเ่ ข็ญและสะสมกาลัง สนับสนุน และเป็ นสมาชิก) ช่วยเหลือหรื อให้ได้รบั ความเป็ นธรรม ไม่เป็ นความผิดฐานก่อการร้าย หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

ความผิดเกี่ยวกับการปกครอง / ความผิดเกี่ยวกับการยุตธิ รรม (เฉพาะบางมาตรา) แจ้ งความเท็จ ๑๓๗  ผู้ใดแจ้ งข้ อความอันเป็ นเท็จแก่เจ้ าพนักงาน ซึ่งอาจทาให้ ผ้ อ ู ื่นหรื อประชาชน เสียหาย (กรณี จะดูว่าเจตนาตาม ม.นีห้ รื อไม่ ดูจากวิญญูชน ไม่ใช่ตวั ผู่กระทาผิด) ต่อสู้ขดั ขวางเจ้ าพนักงาน ๑๓๘ ว.๑  ผู้ใดต่อสู้ หรื อขัดขวางเจ้ าพนักงานหรื อผู้ซึ่งต้ องช่วยเจ้ าพนักงานตามกฎหมายใน การปฏิบตั กิ ารตามหน้ าที่ พนักงานยักยอกทรัพย์ ๑๔๗  ผู้ใดเป็ นเจ้ าพนักงาน มีหน้ าที่ซื ้อ ทา จัดการหรื อรักษาทรัพย์ใด เบี ยดบังทรัพย์นน ั้ เป็ นของตน หรื อเป็ นของผู้อื่นโดยทุจริต หรื อโดยทุจริตยอมให้ ผ้ อู ื่นเอาทรัพย์นนเสี ั้ ย เจ้ าพนักงานใช้ อานาจใน ๑๕๑  เจ้ าพนักงาน มีหน้ าที่ซื ้อ ทา จัดการหรื อรักษาทรั พย์ใดๆ ใช้ อานาจในตาแหน่งโดย ตาแหน่งโดยทุจริต ทุจริต อันเป็ นการเสียหายแก่รัฐ เทศบาล สุขาภิบาลหรื อเจ้ าของทรัพย์ เจ้ าพนักงานปลอมเอกสาร ๑๖๑  ผู้ใดเป็ นเจ้ าพนักงาน มีหน้ าที่ทาเอกสาร กรอกข้ อความลงในเอกสารหรื อดูแลรักษา เอกสาร กระทาการปลอมเอกสารโดยอาศัยโอกาสที่ตนมีหน้ าที่นนั ้ ช่วยผู้กระทาผิดทางอาญา ๑๘๙  ผู้ใดช่วยผู้อื่นซึ่งเป็ นผู้กระทาความผิด หรื อเป็ นผู้ต้องหาว่ากระทาความผิด อันมิใช่ ความผิดลหุโทษ เพื่อไม่ให้ ต้องโทษ โดยให้ พานักแก่ผ้ นู นั ้ โดยซ่อนเร้ นหรื อโดยช่วย ผู้นนด้ ั ้ วยประการใดเพื่อไม่ให้ ถกู จับกุม ความผิดเกี่ยวกับความสงบสุขของประชาชน / ความผิดเกี่ยวกับการก่ อให้ เกิดภยันตรายแก่ ประชาชน (เฉพาะบางมาตรา) อังยี ้ ่ ๒๐๙ ว.๑  ผู้ใดเป็ นสมาชิกของคณะบุคคลซึ่งปกปิ ดวิธีดาเนินการและมีความมุง่ หมายเพื่อการ อันมิชอบด้ วยกฎหมาย ซ่องโจร ๒๑๐ ว.๑  ผู้ใดสมคบกันตังแต่ ้ ๕ คนขึ ้นไป เพื่อกระทาความผิดอย่างหนึ่งอย่างใดตามที่ บัญญัตไิ ว้ ในภาค ๒ นี ้ และความผิดนันมี ้ โทษจาคุกอย่างสูงตังแต่ ้ ๑ ปี ขึ ้นไป วางเพลิงเผาทรัพย์ ๒๑๗  ผู้ใดวางเพลิงเผาทรั พย์ของผู้อื่น







      

     

วางเพลิงกรณีพเิ ศษ

๒๑๘



ผู้ใดวางเพลิงเผาทรัพย์ดงั ต่อไปนี ้ (๑) โรงเรื อน เรื อ หรื อแพที่คนอยู่อาศัย (๒) โรงเรื อน เรื อ หรื อแพอันเป็ นที่เก็บหรื อที่ทาสินค้ า (๓) โรงมหรสพหรื อสถานที่ประชุม


  

17

โทษจาคุกไม่เกินหกเดือน หรื อปรับไม่เกินหนึ่งพันบาท หรื อทังจ ้ าทัง้ ปรับ โทษจาคุกไม่เกินหนึ่งปี หรื อปรับไม่เกินสองพันบาท หรื อทังจ ้ าทัง้ ปรับ โทษจาคุกตังแต่ ้ ห้าปี ถึงยี่สบิ ปี หรื อจาคุกตลอดชีวติ และปรับตังแต่ ้ สองพัน บาทถึงสี่หมื่นบาท โทษจาคุกตังแต่ ้ ห้าปี ถึงยี่สบิ ปี หรื อจาคุกตลอดชีวติ และปรับตังแต่ ้ สองพันบาทถึงสี่หมื่นบาท โทษจาคุกไม่เกินสิบปี และปรับไม่เกินสองหมื่นบาท โทษจาคุกไม่เกินสองปี หรื อปรับไม่เกินสี่พนั บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานเป็ นอังยี ้ ่ โทษจาคุกไม่เกินเจ็ดปี และปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นสี่พนั บาท ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานเป็ นซ่องโจร จาคุกไม่เกิน ๕ ปี หรื อปรับไม่เกิน ๑๐,๐๐๐ บาท หรื อทัง้ จาทังปรั ้ บ ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ หกเดือนถึงเจ็ดปี และ ปรับตังแต่ ้ หนึ่งพันบาทถึงหนึ่งหมื่นสี่พนั บาท ต้ องระวางโทษประหารชีวิต จาคุกตลอดชีวติ หรื อ จาคุกตังแต่ ้ ๕ – ๒๐ ปี


As of 13 Oct 2010

๒๑๘ (ต่อ)

ตระเตรี ยมการวางเพลิง ทาให้ เพลิงไหม้ วตั ถุของ ตนเองจนน่าเป็ นอันตรายต่อ ผู้อื่น วางเพลิง/ระเบิดทาให้ มีคน ตาย

ประมาททาให้ เกิดเพลิงไหม้

(๔)

๒๑๙ ๒๒๐ ว.๑



๒๒๐ ว.๒



๒๒๔ ว.๑



๒๒๔ ว.๒



๒๒๕





โรงเรื อนอันเป็ นสาธารณสมบัตขิ องแผ่นดิน เป็ นสาธารณสถาน หรื อเป็ นที่ สาหรับประกอบพิธีกรรมตามศาสนา (๕) สถานีรถไฟ ท่าอากาศยาน หรื อที่จอดรถหรื อเรื อสาธารณะ (๖) เรื อกลไฟ หรื อเรื อยนต์ อันมีระวางตังแต่ ้ ห้าตันขึ ้นไป อากาศยาน หรื อรถไฟที่ ใช้ ในการขนส่งสาธารณะ ผู้ใดตระเตรี ยมเพื่อกระทาความผิดดังกล่าวในมาตรา ๒๑๗ หรื อมาตรา ๒๑๘ ผู้ใดกระทาให้ เกิดเพลิงไหม้ แก่วตั ถุใดๆ แม้ เป็ นของตนเอง จนน่าจะเป็ นอันตรายแก่ บุคคลอื่นหรื อทรัพย์ของผู้อื่น ถ้ าการกระทาความผิดดังกล่าวในวรรคแรก เป็ นเหตุให้ เกิดเพลิงไหม้ แก่ทรัพย์ ตามที่ระบุไว้ ในมาตรา ๒๑๘ (เป็ นเหตุให้ระวางโทษสูงขึ้น) ถ้ าการกระทาความผิดดังกล่าวในมาตรา ๒๑๗ มาตรา ๒๑๘ มาตรา ๒๒๑ หรื อ มาตรา ๒๒๒ เป็ นเหตุให้ บุคคลอื่นถึงแก่ความตาย ถ้ าเป็ นเหตุให้ บคุ คลอื่นรับอันตรายสาหัส

18

ผู้ใดกระทาให้ เกิดเพลิงไหม้ โดยประมาท และเป็ นเหตุให้ ทรัพย์ของผู้อื่นเสียหาย หรื อการกระทาโดยประมาทนันน่ ้ าจะเป็ นอันตรายแก่ชีวติ ของบุคคลอื่น ก่ออันตราย ใช้ ยานพาหนะ  ผู้ใดใช้ ยานพาหนะรั บจ้ างขนส่งคนโดยสาร เมื่อยานพาหนะนันมี ้ ลกั ษณะหรื อมีการ รับจ้ างขนส่งคนโดยสาร บรรทุกจนน่าจะเป็ นอันตรายแก่บุคคลในยานพาหนะนัน้ ความผิดเกี่ยวกับการปลอมแปลงเงินตรา / การปลอมแปลงเอกสาร (เฉพาะบางมาตรา) การปลอมเงินตรา ๒๔๐  ผู้ใดทาปลอมขึ ้นซึ่งเงินตรา ไม่วา ่ จะปลอมขึ ้นเพื่อให้ เป็ นเหรี ยญกระษาปณ์ ธนบัตร หรื อสิง่ อื่นใด ซึ่งรัฐบาลออกใช้ หรื อให้ อานาจให้ ออกใช้ หรื อทาปลอมขึ ้นซึ่ง พันธบัตรรัฐบาลหรื อใบสาคัญสาหรับรับดอกเบี ้ยพันธบัตรนันๆ ้




ต้ องระวางโทษเช่นเดียวกับพยายามกระทาความผิดนันๆ ้ ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกิน ๗ ปี และปรับไม่เกิน ๑๔,๐๐๐ บาท



ต้ องระวางโทษดังที่บญ ั ญัตไิ ว้ ในมาตรา ๒๑๘



ต้ องระวางโทษประหารชีวิต หรื อจาคุกตลอดชีวติ



ต้ องระวางโทษประหารชีวิต จาคุกตลอดชีวติ หรื อจาคุกตังแต่ ้ สบิ ปี ถึงยี่สบิ ปี ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินเจ็ดปี หรื อปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นสี่พนั บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ โทษจาคุกไม่เกินหนึ่งปี หรื อปรับไม่เกินสองพันบาท หรื อทังจ ้ าทัง้ ปรับ (คนขับมีความผิดวินาทีท่ ีผ่ โู้ ดยสาร จน. เกิ นกว่ากาหนดขึ้นรถ)







 

ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานปลอมเงินตรา ต้ องระวางโทษจาคุกตลอดชีวติ หรื อจาคุกตังแต่ ้ สบิ ปี ถึงยี่สบิ ปี และ ปรับตังแต่ ้ สองหมื่นบาทถึงสี่หมื่นบาท


As of 13 Oct 2010

การปลอมแปลงเอกสาร การจะเข้าฐานความผิดการ ปลอมแปลงเอกสารไม่ว่าจะ เป็ นกรณี (๑) ถึง (๔) ได้นนั้ จะต้องมีทงั้ * และ ** คือ ต้องมีทงั้ องค์ประกอบ ภายนอกของความผิด และ เจตนาพิเศษ ด้วย

๒๖๔ ว.๑

๒๖๔ ว.๒

ความผิดเกี่ยวกับเพศ (เฉพาะบางมาตรา) ข่มขืนกระทาชาเรา ๒๗๖ ว.๑





 

ชาเราเด็กอายุ ๑๓ – ๑๕ ปี

๒๗๗





อนาจาร

๒๗๘

 

อนาจารเด็กอายุไม่เกิน ๑๕ ปี

๒๗๙

 

ผู้ใด  (๑) ทาเอกสารปลอมขึ ้นทังฉบั ้ บหรื อแต่สว่ นหนึ่งส่วนใด  (๒) เติมหรื อตัดทอนข้ อความ หรื อแก้ ไขด้ วยประการใดๆ ในเอกสารที่แท้ จริ ง  (๓) หรื อประทับตราปลอม หรื อลงลายมือชื่อปลอมในเอกสาร *โดยประการที่ น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผ้ อู ื่นหรื อประชาชน (เป็ น อปก. ภายนอกของการ กระทาความผิด ซึ่งมิใช่ขอ้ เท็จจริ ง โดยใช้วิญญูชนมองว่าถ้าเป็ นความเสียหาย ถือว่าไดกระทาความผิด) ถ้ าได้ กระทาเพื่อให้ ผ้ หู นึ่งผู้ใดหลงเชื่อว่าเป็ นเอกสาร ที่แท้ จริง ผู้ใด  (๔) กรอกข้ อความลงในแผ่นกระดาษหรื อวัตถุอื่นใด ซึ่งมีลายมือชื่อของผู้อื่น โดยไม่ได้ รับความยินยอม หรื อโดยฝ่ าฝื นคาสัง่ ของผู้อื่นนัน้ ถ้ าได้ กระทา **เพื่อ นาเอาเอกสารนันไปใช้ ้ ในกิจการที่อาจเกิดเสียหายแก่ผ้ หู นึ่งผู้ใดหรื อประชาชน (เป็ นมูลเหตุจูงใจพิเศษ หรื อเจตนาพิเศษ เป็ น อปก.ภายในอยู่ในจิ ตใจของผู้ ปลอมเอกสาร)



ผู้ใดข่มขืนกระทาชาเราผู้อื่นโดยขูเ่ ข็ญด้ วยประการใดๆ โดยใช้ กาลังประทุษร้ าย โดยผู้อื่นนันอยู ้ ่ในภาวะที่ไม่สามารถขัดขืนได้ หรื อโดยทา ให้ ผ้ อู ื่นนันเข้ ้ าใจผิดว่าตนเป็ นบุคคลอื่น ผู้ใดกระทาชาเราเด็กอายุยงั ไม่เกิน ๑๕ ปี (จุดตัดอายุ ๑๕ ปี เป็ นเรื ่องสาคัญ) ซึ่ง มิใช่ภริยาหรื อสามีของตน โดยเด็กนันจะยิ ้ นยอมหรื อไม่ก็ตาม ผู้ใดกระทาอนาจารแก่บคุ คลอายุกว่าสิบห้ าปี โดยขูเ่ ข็ญด้ วยประการใดๆ โดยใช้ กาลังประทุษร้ าย โดยบุคคลนันอยู ้ ่ในภาวะที่ไม่ สามารถขัดขืนได้ หรื อโดยทาให้ บคุ คลนันเข้ ้ าใจผิดว่าตนเป็ นบุคคลอื่น ผู้ใดกระทาอนาจารแก่เด็กอายุยงั ไม่เกินสิบห้ าปี โดยเด็กนันจะยิ ้ นยอมหรื อไม่ก็ตาม






 



 

    

19

ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานปลอมเอกสาร ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินสามปี หรื อปรับไม่เกินหกพันบาท หรื อ ทังจ ้ าทังปรั ้ บ

ให้ ถือว่าผู้นนปลอมเอกสาร ั้ ต้ องระวางโทษเช่นเดียวกัน

ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ สี่ปีถึงยี่สิบปี และปรับตังแต่ ้ แปดพันบาทถึงสี่หมื่นบาท ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ สี่ปีถึงยี่สิบปี และปรับตังแต่ ้ แปดพันบาทถึงสี่หมื่นบาท ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินสิบปี หรื อปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินสิบปี หรื อปรับไม่เกินสองหมื่นบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ สรุ ปประมวล กม.อาญาภาคทั่วไป LA210 โดย Cookingpond TULAW 53

As of 13 Oct 2010

ความผิดสาคัญเกี่ยวกับชีวติ และร่ างกาย ม.๒๘๘ – ม.๒๙๑ (เฉพาะบางมาตรา) ฆ่าผู้อื่น ๒๘๘ ผู้ใดฆ่าผู้อื่น เจตนาฆ่า  การยิงปื นแนวขนานเป็ นเจตนาฆ่า  การยิงปื นลงพื ้นที่เท้ าเป็ นเจตนาทาร้ าย  การใช้ ปืนขู่ในที่สาธารณะหรื อชักปื นขึ ้นมาโดยไม่มีเจตนาก็ถือว่าไม่มีเจตนา ฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ ก่อน ๒๘๙ ผู้ใด (โดยมีเหตุฉกรรจ์) เจตนาฆ่า (๑) ฆ่าบุพการี (๒) ฆ่าเจ้ าพนักงาน ซึ่งกระทาการตามหน้ าที่ หรื อเพราะเหตุที่จะกระทา หรื อได้ กระทาการตามหน้ าที่ (๓) ฆ่าผู้ช่วยเหลือเจ้ าพนักงาน ในการที่เจ้ าพนักงานนันกระท ้ าตามหน้ าที่ หรื อ เพราะเหตุที่บคุ คลนันจะช่ ้ วยหรื อได้ ช่วยเจ้ าพนักงานดังกล่าวแล้ ว (๔) ฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ ตรองไว้ ก่อน (มี เจตนาพิเศษที ม ่ ีมูลเหตุจูงใจหลายอย่างอยู่ลึก) (๕) ฆ่าผู้อื่นโดยทรมานหรื อโดยกระทาทารุณโหดร้ าย (๖) ฆ่าผู้อื่นเพื่อตระเตรี ยมการ หรื อเพื่อความสะดวกในการที่จะกระทาความผิด อย่างอื่น (มีเจตนาพิเศษ) (๗) ฆ่าผู้อื่นเพื่อจะเอา หรื อเอาไว้ ซึ่งผลประโยชน์อน ั เกิดแต่การที่ตนได้ กระทา ความผิดอื่น เพื่อปกปิ ดความผิดอื่นของตน หรื อเพื่อหลีกเลี่ยงให้ พ้นอาญาใน ความผิดอื่นที่ตนได้ กระทาไว้ (มีเจตนาพิเศษ) ทาร้ ายผู้อื่นจนถึงแก่ความ ๒๙๐ ว.๑  ผู้ใดมิได้ มีเจตนาฆ่า ตาย  แต่ทาร้ ายผู้อื่นจนเป็ นเหตุให้ ผ้ น ู นถึ ั ้ งแก่ความตาย ๒๙๐ ว.๒  ถ้ าความผิดนันมี ้ ลกั ษณะประการหนึ่งประการใด ดังที่บญ ั ญัตไิ ว้ ในมาตรา ๒๘๙ ประมาทเป็ นเหตุให้ ผ้ อู ื่นถึง ๒๙๑  ผู้ใดกระทาโดยประมาทเป็ นเหตุให้ ผ้ อ ู ื่นถึงแก่ความตาย แก่ความตาย


20

...เจตนาฆ่ า...



ต้ องระวางโทษประหารชีวิต จาคุกตลอดชีวติ หรื อ จาคุกตังแต่ ้ ๑๕ – ๒๐ ปี



ต้ องระวางโทษประหารชีวิต

...เจตนาฆ่ า...



จาคุก ๓ – ๑๕ ปี

เจตนาทาร้ าย แต่ผลคือความตาย (ม.๒๙๕ + ความตาย = ม.๒๙๐)



จาคุก ๓ – ๒๐ ปี จาคุกไม่เกิน ๑๐ ปี และ ปรับไม่เกิน ๒๐,๐๐๐ บาท

 

 

ประมาท ไม่ เจตนาแต่ ขาด ความระมัดระวัง


As of 13 Oct 2010

ความผิดต่ อร่ างกาย ม.๒๙๕ – ม.๓๐๐ (เฉพาะบางมาตรา) ทาร้ ายร่างกาย ๒๙๕  ผู้ใดทาร้ ายผู้อื่น เจตนาทาร้ าย  จนเป็ นเหตุให้ เกิดอันตรายแก่กายหรื อจิตใจของผู้อื่นนัน้  ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานทาร้ ายร่างกาย ทาร้ ายร่างกายโดยมีเหตุ ๒๙๖  ผู้ใดกระทาความผิดฐานทาร้ ายร่ างกาย ฉกรรจ์ เจตนาทาร้ าย  ถ้ าความผิดนัน้ มีลกั ษณะประการหนึ่งประการใดดังที่บญ ั ญัตไิ ว้ ใน ม.๒๘๙ ทาร้ ายร่างกายถึงสาหัส

๒๙๗ เจตนาทาร้ าย



ผู้ใดกระทาความผิดฐานทาร้ ายร่างกาย จนเป็ นเหตุให้ ผ้ ถู กู กระทาร้ ายรับอันตราย สาหัส ได้ แก่ (๑) ตาบอด หูหนวก ลิ ้นขาด หรื อเสียฆานประสาท (๒) เสียอวัยวะสืบพันธุ์ หรื อความสามารถสืบพันธุ์ (๓) เสียแขน ขา มือ เท้ า นิ ้วหรื ออวัยวะอื่นใด (๔) หน้ าเสียโฉมอย่างติดตัว (๕) แท้ งลูก (๖) จิตพิการอย่างติดตัว (๗) ทุพพลภาพ หรื อป่ วยเจ็บเรื อ้ รังซึ่งอาจถึงตลอดชีวต ิ (๘) ทุพพลภาพ หรื อป่ วยเจ็บด้ วยอาการทุกขเวทนาเกินกว่า ๒๐ วัน หรื อ จนประกอบกรณียกิจตามปกติไม่ได้ เกินกว่า ๒๐ วัน ผู้ใดกระทาความผิดตาม ม.๒๙๗ ถ้ าความผิดนันมี ้ ลกั ษณะประการหนึ่งประการใดดังที่บญ ั ญัตไิ ว้ ใน ม.๒๘๙ ผู้ใดกระทาโดยประมาท และการกระทานันเป็ ้ นเหตุให้ ผ้ อู ื่นรับอันตรายสาหัส

ทาร้ ายร่างกายถึงสาหัสโดยมี ๒๙๘  เหตุฉกรรจ์ เจตนาทาร้ าย  ประมาทเป็ นเหตุให้ ได้ รับ ๓๐๐  อันตรายสาหัส ความผิดฐานทาให้ แท้ งลูก (เฉพาะบางมาตรา) ความผิดฐานทาให้ แท้ งลูก ๓๐๑  หญิงใดทาให้ ตนเองแท้ งลูก หรื อยอมให้ ผ้ อ ู ื่นทาให้ ตนแท้ งลูก ๓๐๒ ว.๑  ผู้ใดทาให้ หญิงแท้ งลูกโดยหญิงนันยิ ้ นยอม ๓๐๓  ผู้ใดทาให้ หญิงแท้ งลูกโดยหญิงนันไม่ ้ ยินยอม


   







  

21

เจตนาทาร้ าย จาคุกไม่เกิน ๒ ปี หรื อ ปรับไม่เกินสี่พนั บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกิน เจตนาทาร้ าย สามปี หรื อปรับไม่เกินหกพัน บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ เจตนาทาร้ ายแต่เกิดผลฉกรรจ์ หกเดือนถึงสิบปี

ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ เจตนาทาร้ ายแต่วางแผนไว้ และ ๒ – ๑๐ ปี เกิดผลตาม ม.๒๙๗ จาคุกไม่เกิน ๓ ปี หรื อปรับไม่เกิน ๖,๐๐๐ บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ประมาท จาคุกไม่เกินสามปี หรื อปรับไม่เกิน ๖,๐๐๐ บาท หรื อทัง้ จาทังปรั ้ บ จาคุกไม่เกินห้ าปี หรื อปรับไม่เกิน ๑๐,๐๐๐ บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ จาคุกไม่เกิน ๗ ปี หรื อปรับไม่เกิน ๑๔,๐๐๐ บาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ สรุ ปประมวล กม.อาญาภาคทั่วไป LA210 โดย Cookingpond TULAW 53

As of 13 Oct 2010

22

(ย้อนไปดูโครงสร้าง ๒ ยกเว้นความผิด) การทาแท้ งโดยชอบด้ วย กม. ๓๐๕  แพทย์ทาแท้ งให้ หญิงได้ ใน ๒ กรณี คือ เพื่อรักษาสุขภาพแม่ และถูกข่มขืน  ผู้กระทาไม่มีความผิด ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ / กรรโชกทรัพย์ / ชิงทรั พย์ และปล้ นทรัพย์ / ฉ้ อโกง / ยักยอกทรัพย์ (เฉพาะบางมาตรา) – **ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ ไม่ มีเรื่องของ “ประมาท” ใน กม.อาญา ลักทรัพย์ ๓๓๔  ผู้ใดเอาทรั พย์ของผู้อื่น หรื อที่ผ้ อ ู ื่นเป็ นเจ้ าของรวมอยู่ด้วยไปโดยทุจริต  ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินสามปี (ทรัพย์ คือ วัตถุทีม่ ีรูปร่าง  ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานลักทรัพย์  และปรับไม่เกินหกพันบาท จับต้อง และถือค่าเอาได้)  ความผิดตาม ม.๓๓๔ มีการตีความแบบขยายความซึ่งรวมถึงวัตถุที่จบ ั ต้ อง ไม่ได้ แต่มีคา่ อาทิ การลักไฟฟ้าผิด การลักสัญญาณโทรศัพท์มีสาย เหตุฉกรรจ์กรณีลกั ทรัพย์ ๓๓๕ ผู้ใดลักทรัพย์  ต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ หนึ่งปี ถึงห้ าปี และปรับตังแต่ ้ สองพันบาท (๑) ในเวลากลางคืน ถึงหนึ่งหมื่นบาท (๔) โดยเข้ าทางช่องทางซึ่งได้ ทาขึ ้นโดยไม่ได้ จานงให้ เป็ นทางคนเข้ า หรื อเข้ าทาง  ถ้ าความผิดตามวรรคแรกเป็ นการกระทาที่ประกอบด้ วยลักษณะ ช่องทางซึ่งผู้เป็ นใจเปิ ดไว้ ให้ ดังที่บญ ั ญัตไิ ว้ ในอนุมาตราดังกล่าวแล้ วตังแต่ ้ สองอนุมาตราขึ ้นไป (๘) ในเคหสถาน สถานที่ราชการหรื อสถานที่ที่จดั ไว้ เพื่อให้ บริการสาธารณที่ตนได้ ผู้กระทาต้ องระวางโทษจาคุกตังแต่ ้ หนึ่งปี ถึงเจ็ดปี และปรับตังแต่ ้ เข้ าไปโดยไม่ได้ รับอนุญาต หรื อซ่อนตัวอยู่ในสถานที่นนๆ ั้ สองพันบาทถึงหนึ่งหมื่นสี่พนั บาท วิง่ ราวทรัพย์ ๓๓๖ ว.๑  ผู้ใดลักทรัพย์โดยฉกฉวยเอาซึ่งหน้ า ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานวิง่ ราวทรัพย์  จาคุกไม่เกินห้ าปี และปรั บไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท กรรโชกทรัพย์ ๓๓๗ ว.๑  ผู้ใดข่มขืนใจผู้อื่นให้ ยอมให้ หรื อยอมจะให้ ตนหรื อผู้อื่นได้ ประโยชน์ในลักษณะที่  กระทาความผิดฐานกรรโชก เป็ นทรัพย์สนิ โดยใช้ กาลังประทุษร้ าย หรื อโดยขูเ่ ข็ญว่าจะทาอันตรายต่อชีวติ  จาคุกไม่เกินห้ าปี และปรั บไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท ร่างกาย เสรี ภาพ ชื่อเสียงหรื อทรัพย์สนิ ของผู้ถกู ขูเ่ ข็ญหรื อของบุคคลที่สาม จนผู้ถกู ข่มขืนใจยอมเช่นว่านัน้ ชิงทรัพย์ ๓๓๙ ผู้ใดลักทรัพย์โดยใช้ กาลังประทุษร้ ายหรื อขูเ่ ข็ญในทันใดนันว่ ้ าจะใช้ กาลังประทุษร้ ายเพื่อ  ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานชิงทรัพย์ (ชิ งทรัพย์ = ลักทรัพย์ + (๑) ให้ ความสะดวกแก่การลักทรัพย์หรื อการพาทรัพย์นนไป ั้  จาคุกตังแต่ ้ ห้าปี ถึงสิบปี ประทุษร้าย) (๒) ให้ ยื่นให้ ซึ่งทรัพย์นน ั้  และปรับตังแต่ ้ หนึ่งหมื่นบาทถึงสองหมื่นบาท (๓) ยึดถือเอาทรัพย์นนไว้ ั้ (๔) ปกปิ ดการกระทาความผิดนัน้ หรื อ (๕) ให้ พ้นจากการจับกุม ปล้ นทรัพย์ ๓๔๐  ผู้ใดชิงทรัพย์โดยร่ วมกันกระทาความผิดด้ วยกันตังแต่ ้ สามคนขึ ้นไป  ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานปล้ นทรัพย์ (ชิ งทรัพย์ตงั้ แต่ ๓ คนขึ้นไป)  จาคุกตังแต่ ้ สบิ ปี ถึงสิบห้ าปี  และปรับตังแต่ ้ สองหมื่นบาทถึงสามหมื่นบาท หมายเหตุ เอกสารชุดนี้อาจมีข้อผิดพลาดหรื อข้ อตกหล่ น ดังนั้น โปรดใช้ วิจารณญาณและดูประมวลกฎหมายอาญาเป็ นหลัก


As of 13 Oct 2010

ฉ้ อโกง

ยักยอก ทาให้ เสียทรัพย์ บุกรุก

เหตุฉกรรจ์กรณีบกุ รุก

ความผิดลหุโทษ ไม่ช่วยผู้ตกอยู่ในภยันตราย แห่งชีวติ (ความผิดลหุโทษ) ประมาทเป็ นอันตรายแก่กาย หรื อจิตใจ

๓๔๑

๓๕๒ ว.๑ ๓๕๘ ๓๖๒

๓๖๕

ผู้ใดโดยทุจริต หลอกลวงผู้อื่นด้ วยการแสดงข้ อความอันเป็ นเท็จ หรื อปกปิ ด ข้ อความจริงซึ่งควรบอกให้ แจ้ ง และโดยการหลอกลวงดังว่านันได้ ้ ไปซึ่งทรัพย์สนิ จากผู้ถกู หลอกลวงหรื อบุคคลที่สาม หรื อทาให้ ผ้ ถู กู หลอกลวงหรื อบุคคลที่สาม ทา ถอน หรื อทาลายเอกสารสิทธิ  ผู้ใดครอบครองทรัพย์ซึ่งเป็ นของผู้อื่น หรื อซึ่งผู้อื่นเป็ นเจ้ าของรวมอยู่ด้วย เบียดบัง เอาทรัพย์นนเป็ ั ้ นของตนหรื อบุคคลที่สามโดยทุจริต  ผู้ใดทาให้ เสียหาย ทาลาย ทาให้ เสื่อมค่าหรื อทาให้ ไร้ ประโยชน์ ซึ่งทรัพย์ของผู้อื่น หรื อผู้อื่นเป็ นเจ้ าของรวมอยู่ด้วย  ผู้ใดเข้ าไปในอสังหาริ มทรั พย์ของผู้อื่น เพื่อถือการครอบครองอสังหาริ มทรัพย์นน ั้ ทังหมดหรื ้ อแต่บางส่วน หรื อเข้ าไปกระทาการใดๆ อันเป็ นการรบกวนการ ครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของเขาโดยปกติสขุ ถ้ าการกระทาความผิดตาม ม.๓๖๒ ม.๓๖๓ หรื อ ม.๓๖๔ ได้ กระทา (๑) โดยใช้ กาลังประทุษร้ าย หรื อขูเ่ ข็ญว่าจะใช้ กาลังประทุษร้ าย (๒) โดยมีอาวุธหรื อโดยร่ วมกระทาความผิดด้ วยกันตังแต่ ้ สองคนขึ ้นไป หรื อ (๓) ในเวลากลางคืน 

๓๗๔



๓๙๐



ผู้ใดเห็นผู้อื่นตกอยู่ในภยันตรายแห่งชีวติ ซึ่งตนอาจช่วยได้ โดยไม่ควรกลัวอันตราย แก่ตนเองหรื อผู้อื่น แต่ไม่ช่วยตามความจาเป็ น ผู้ใดกระทาโดยประมาท และการกระทานันเป็ ้ นเหตุให้ ผ้ อู ื่นรับอันตรายแก่กายหรื อ จิตใจ

             





23

ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานฉ้ อโกง จาคุกไม่เกินสามปี หรื อปรับไม่เกินหกพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานยักยอก โทษจาคุกไม่เกิน ๓ ปี หรื อปรับไม่เกินหกพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ผู้นนกระท ั้ าความผิดฐานทาให้ เสียทรัพย์ จาคุกไม่เกินสามปี หรื อปรับไม่เกินหกพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ จาคุกไม่เกินหนึ่งปี หรื อปรับไม่เกินสองพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ จาคุกไม่เกินห้ าปี หรื อปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ

ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินหนึ่งเดือน หรื อปรับไม่เกินหนึ่งพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ต้ องระวางโทษจาคุกไม่เกินหนึ่งเดือนหรื อปรับไม่เกินหนึ่งพันบาท หรื อทังจ ้ าทังปรั ้ บ ประมาท

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@



สรุปมาตราอาญา

Recommend Documents