Ερμής-Ο-Τρισμέγιστος Παντελής-Ιωαννίδης

ΠΑΝΤΕΛΗ Ιστορικού

Κ.

.

ΙΩΑΝΝΙΔΗ Συγγραφέα

ΕΡΜΗΣ

Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ Ο ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟΥ

9.000

π.Χ.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

1997

Ο Ερμης, ο Ορφέας και η Ευρυδίκη. Ανάγλυφο που κοσμούσε το βωμό των

12

θεών στην Αγο­

ρά των Αθηνών του 5ο υ αιώνα π.Χ. (Εθνικό Μουσείο Νεάπολης Ιταλίας).

ΑΝτι ΠΡΟΛΟΓΟΥ Στο έργο αυτό, κάνω κατ' έννοια μετάφραση ορισμένων κεφαλαίων και εδαφίων του πανάρχαιου έργου «ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜ ΕΓΙΠQΣ,, Η έκδοση είναι εκλα'ίκευμένη, επειδή αποβλέπει στη μόρφωση του λαού μας ως προς το περιεχόμενο του έρ­ γου,

Στόχος επίσης του ανά χείρας έργου είναι η προβολή ό­ χι του όλου έργου του Ερμή, αλλά της πραγματικής προ­ σωπικότητας του ως άνω μέγιστου Έλληνα σοφού της μα­ κρινής αρχαιότητας και των θεΥστικών του διδασκαλιών, βάσει των οποίων εδραιώθηκε η πίστη των λαών όλης της

γης ως προς την ύπαρξη της υπερτάτης δύναμης που κυ­ βερνά τον κόσμο, που οι άνθρωποι Θεό την έχουν ονομά­ σει,

Ο συγγραφέας

:ι

I

i

I

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Αντί προλόγου

.. .......... .................. ... ................ προσωπικότητα του Ερμή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 9

........ ................ ..................... ............................. ........ .............. 2ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ίο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12ο Κεφάλαιο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15 17 26 31 33 37 41 44 45 48 51 59 65

Η

ΤΟΜ ΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

Iο

Copyright: 1990 Γιο την Ελληνική Έκδοση «ΔΙΟΝ»

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΦΙΛΙΚΗΣ ΠΑΙΡΕΙΑΣ

39 265.042 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 546 21 ΤΗΛ.

σελ.

Κεφάλαιο

ΤΟΜ ΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ


~ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ • ΕΚΔΟΣΕΙΣ I. ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ ~Θ. ΨΑΡΡΑΣ Ο.Ε. MONAHHPIOY 242, Τ.Κ. 546 ΖΒ θΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ: 254.116 • FAX: 253.274

13ο Κεφάλαιο 14ο Κεφάλαιο !5ο Κεφάλαιο

16ο Κεφάλαιο !Ίο Κεφάλαιο

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 ............................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

............................................... Πρώτη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ ............................ Δεύτερη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ ........................... Τρίτη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ .............................. Τετάρτη διδαχή (Προσθήκη) ..................................... Πέμπτη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ ............................ Έκτη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ και "Αμμωνα ................. Έβδομη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ ........................... ΤΟΜ ΟΣ ΤΡΠΟΣ

'DION' Publications, 39 Filikis Eterias str.

546 21 Thessaloniki Phone: 031·265.042

103 105 105 108 110 111 115 116

Όγδοη διδαχή του Ερμή Εννάτη διδαχή

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

................................................. 120

Δέκατη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ

............................ 121

Ενδέκατη διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ Δωδέκατη διδαχή

.......................... 122

.............................................. 125

Δεκάτη τρίτη διδαχή

............................................ 125

Δεκάτη τετάρτη διδαχή του Ερμή προς τον βασιλέα Άμμωνα- Δία Δεκάτη πέμπτη διδαχή του Ερμή προς τον Άμμωνα- Δία

........... 126

Δεκάτη έκτη διδαχή του Ερμή προς τον βασιλέα Άμμωνα- Δία

Δεκάτη έβδομη διδαχή του Ερμή προς τον Άμμωνα- Δία Δεκάτη ογδόη διδαχή

...... 127

........... 127

.......................................... 128

Δεκάτη εννάτη διδαχή του Ερμή Εικοστή διδαχή

... 125

ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ

................................. 129

............................................... 131

Εικοστή πρώτη διδαχή

.......................................... 132

Εικοστή δεύτερη διδαχή ΤΟΜΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ

......................................... 132

........................................... 135

Η βασίλισσα Ίσις σύζυγος του Οσίρι διδάσκει στον υιο της Ώρο θεωρίες του Ερμή του Τρισμέγιστου

...................................... 137 ......................................... . 137 Ίσις- Ώρου ................................. . 153

Διάλογος Ίσις- Ώρου Δεύτερος διάλογος

................................... . 159 Ώρου ................................. . 163

Τρίτος διάλογος Ίσις- Ώρου

Τέταρτος διάλογος Ίσις-

Η διάδοση και η εδραίωση της θρησκείας του Μονοθεϊσμού

.................................................. . 171 .................................................. · · .. · · · · 171

σ' όλη την γη Γίτα

.......................................................... . 174 Σιντοϊσμός ............................................. · ... · · · 177

Τάο

....................................................... . 178 Kaba1ah ................................................ · ... · · · 180 Βίβλος

Η εγκυρότης των βιβλίων του Ερμή

11ιφιίrτημα

.............................. . 184

.................................................... 185

IΔ~~NI

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΜΗ

Κατά την αρχαία παραδόση ο Ερμής γεννήθηκε στη Κυλλήνη της Αρκαδίας από την κόρη του βασιλέα της Πε­

λοποννήσου Άτλαντα Μαία και το Δία.

Σύζυγός του φέρεται η κόρη του βασιλέα των Αθηνών Κέκροπα, Έρση, υιός του δε ο Τατ όπως τον ονομάζουν οι Αιγύπτιοι, ή Κέφαλος όπως τον σημειώνουν οι Έλληνες. Στενά πρόσωπα του περιβάλλοντος του Ερμή φέρονται ο βασιλέας της Πελοποννήσου Άτλας, η γυναίκα του Πλειώνη, οι εφτά θυγατέρες τους, η Αλκιώνη, η Μερόπη, η Κελαινώ, η Ηλέκτρα, η Στερόπη, η Ταϋγέτη και φυσικά η μητέρα του Μαία, ο τότε Έλληνας aυτοκράτορας των Ελ­ λήνων Κρόνος, η γυναίκα του Μα Ρέα Κυβέλη Αφροδίτη, τα παιδιά του Κρόνου και της Ρέας, ο Ήλιος, ο Διόνυσος και η Δήμητρα, τα παιδιά της θείας του Ταϋγέτης, ο Ίμε­ ρος και ο Λακεδαίμων, και πολλές άλλες διάσημες προσω­ πικότητες του τότε Ελληνικού κόσμου. Η προσωπικότητα του Ερμή έχει παραμείνει σήμερα στην περιοχή του μύθου.

Όμως είναι καιρός τώρα να παρουσιασθεί ο μεγάλος αυτός σοφός της μακρινής αρχαιότητας στην πραγματική του μορφή.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ

01. στην

ε:χ.δόσε~ς μας συνεχίζοντας τ.1ς δ1.χ.ές τ.ους προσπδ.θε1.ες αναζήτ.nσn

y1.α

τ.nv

ενημέρωση

~<11

την .t~φρασn

του

σόγχρονου aνθρώπου, nροχωροιΝ στην tι:.δοσn συγγραμμδτων με θtμα 1:nν μελέ= ιcαι. 1:nν έρευνα 1:nς Αρχαίας Ελλnν~Jώς Jοφίας, tτο1

όπως φθ6νε1.

σ•

εμός.

μέσα από την μυθολογί~

ιιιφόδοσn Σ
την

πίστη

• .r. ι <\ι η ω ι ου t.nc;

ότ1.

συμβόλλουμε

· στην

μoρcponoίnσn

τnv

• του

Ιστορίας τnι;: πατρίδος: μαι; αναδε1.itνόοντας τον

,,, . ~ι ι ι •ψΛ 1 rιι:; φιιλι'\ς μας στ1.ς σuνε1.δι'\οε1.ς όλ.ωv των avθpc:nωv.

Οι Ρώσσοι επιστήμονες της Ακαδημίας Επιστημών της Μόσχας γράφουν τ' ακόλουθα: «Οι αρχαίοι θεοί ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Ερ­ μής, ήταν σύμβολα φυσικών δυνάμεων. ·Εν ας τέτοιος θεός ήταν και ο Ερμής, τον οποίο οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τον ονό­ μαζαν Θωδ, και τον σημειώνουν ως θεό των γραμμάτων». Γράφουν σχετικά οι Ρώσσοι επιστήμονες: «Ο Ερμής εί·

ναι ένα συμβολικό όνομα που αντιπροσωπεύει συγχρόνως έγα θεό κι έναν άνθρωπο. Ως θεός είναι ο πλανήτης Ερ-

11

10 «Τας κρυπτός νομοθεc:ίας του Θεού παρ' Ερμή μαθόν­

μής. Ως άνθρωπος είναι ένας μεγάλος μύστης, θεματοφύ· λακας aπόκρυφων παραδόσεων. Οι "Ελληνες μαθητές των Αιγυπτίων, το ονόμαζαν Τρισμέγιστο. Οι χρονολογικές α­ ναγραφές του καταλόγου του Μανέθωνα, τον τοποθετούν στην εποχή των θεών (9.000 π.Χ.). «Οι Αιγύπτιοι απέδιδαν στον Ερμή σαράντα δύο βιβλία αφιερωμένα στην απόκρυφη γνώση" 121. Γράφει και ο Schyre χαρακτηρίζοντας την προσωπικότητα του Ερμή ως συμ­

τες, τεχνων και επιστημων και επιτευγμάτων απάντων ει­ σηγηταί της ανθρωπότητος εγένοντο και νομοθέται» (Β).

βολική.

τρικης ουσας. Και τα μεν Αιγυπτίων ως εν βραχεί φάνας

Οι "Ελληνες τον σημειώνουν ως αγγελιοφόρο του Δία:

«... Ερμή που σ' έχω μηνυτή, πήγαινε και ειπές της νύφης Καλυψώ την καθαρή βουλή μου, ο αδάμαστος Οδυσσέας στην πατρίδα να γυρίσει" (3). Γράφει σχετικά με τον Ερμή κι ο "Ομηρος.

Οι αρχαίοι Γαλάτες τον Ερμή τον σημειώνουν ως ηγεμό­

να των δρόμων. Τον προσωνομάζουν «Μέρκουρη»: «Πάντων των θεών τον Ερμή σέβουσι, και πολλοί εν Γα­ λατεία εισίν εικόνες αυτού. Τούτων τεχνών επιτηδευμά­

των και οδών ηγεμόνα νομίζωσι» (4). Γράφει ο Ιούλιος Καί­ σαρ στ' απομνημονεύματά του.

Στην πραγματικότητα ο Ερμης υπήρξε γενικός γραμμα­ τέας του Έλληνα αυτοκράτορα Κρόνου, σύμβουλος του Δία και σύμβουλος και του Διόνυσου και καθηγητής του: •<"Οσιρις (=Διόνυσος), ο εκάστου έθνους ηγεμών και κα­ θηγητής ο Ερμής ο Τρισμέγιστος" (5). Γράφει ο Κύριλλος ο Αλεξανδρεύς ιστορώντας την περίπτωση. Ο Ευσέβιος, τον Ερμή τον σημειώνει ως αντιβασιλέα του Κρόνου στην Αίγυπτο και ως γραμματέα του: «Ελθών δε ο Κρόνος χώραν άπασαν της Αιγύπτου έδω­ κε Θεώ Θωρ, ίνα βασιλεία αυτού γίνεται". Προελθών Κρόνος Ερμή τω Τρισμεγίστω σύμβουλον και βοηθάν χρώμενος. Ούτως γαρ ην αυτώ γραμματεύς" (6). Γράφει σχετικά ο Ευσέβιος.

Ο Αρτεμίδωρος τον προσωνομάζει «ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟ»: «Παρ' Έλλησι άνδρες σοφώτατοι ου μόνον δις αλλά ιιη:ιι;· ότι γαρ ο Ερμής ο Τρισμέγιστος επικαλούμενος τρί­ ιι>ν Ι]λθε εν κόσμω εαυτόν, καθώς αι ιεροί αυτού και θαυ­ ιιιι[lrιίος δίνει επίσης έντονες εικόνες ως προς την ιι 1 ιιιcιωιιικ(·)ιηιο του Ερμή:

. «Ο δε γε του διδασκάλου του ημετέρου λόγο"ς εχύθη α­

να πασαν την οικουμένην, πείθων Ελλήνων τε ομού και βαρβάρων κατά έθνος" (9).

«Δύο μεν. και τεσσαράκοντα Ερμή γεγόνασι Βίβλοι, ων τ ας μεν τριακο~τα εξ την πασαν Αιγύπου περιέχοντα φιλο­

σοφιαν εκμανθανουσιν, τας δε λοιπός εξ οι παστοφόροι Ια­

τοιαυτα, Ινδών δε φιλοσοφίαν" 1101. Γράφει ο Στοβαίος ιστορώντας ότι όλες οι φιλοσοφικές, επιστημονικες και ιατρικες γλωσσες των Αιγυπτίων και των Ινδών ήσαν επιτεύγματα του Ερμή του Τρισμέγιστου. Κατα ;ο Στοβωο, ο Ερμής είχε γράψει σαράντα δύο βι­ βλια απο τα οποια τα τριαντα έξι περιείχαν τις φιλοσοφι­

κες κα_ι κοσμογενικές του γνώσεις, τα έξι δε τις ιατρικές. Αυτα τα βιβλια διαδόθηκαν σ' όλον τον κόσμο, κι' από ε­ κει να αντλησαν τις γνώ_σεις τους οι θρησκευτικοί ηγέτες των Περσων ο Ζαρατουστρας, των Εβραίων ο Μωϋσής, τω~ Ελληνων ο Ορφέας, των Ινδών οι Βραχμάνες και ο Βουδας, των Κινέζων ο Λάο Τσε κ.τ.λ. Όλοι αυτοί οι θρησκευτικοί ηγέτες λαών δεν υπήρξαν οι δημιουργοι των δογμcιτων τους αλλά απλώς μαθητές και εισηγητες της μονοθειστικης Ελληνικής θρησκείας της εποχης του Ερμή του Τρισμεγίστου, η περίοδος της ο­ ποιας τοποθετειται την εννατη χιλιετηρίδα π.Χ. 1111. Οι φιλοσοφικές, θρησκευτικές και ιατρικές γνώσεις του Μωυση ησαν κι' αυτές επιτεύγματα του Ερμή του Τρισμέ­

γιστου,_ τα στοιχεία των οποίων τα διδάχτηκε ο Μωϋσής στην Αιγυπτο.

Η δημιο~ργία του κόσμου όπως την διηγείται ο Μωϋσής στην Εβραικη Βιβλο στο κεφαλαιο της Γένεσης, είναι κι συ­ τη η κοσμογονία του Ερμή του Τρισμέγιστου, όπως θα δια­ πιστωθει στα επόμενα κεφάλαια του ανά χείρας έργου: «Τα ρητα των βιβλίων του Ερμή τα εδανείσθησαν κι' 0 Ορφεας και ο Μωϋσής"

1121.

Γράφει και ο Schyre ιστορώντας την περίπτωση: Ο Εβραϊκής καταγωγής Αμερικανός Ιεροκήρυκας Η.

Halley, γράφει επίσης τ' ακόλουθα: «Ποιος έγραψε στη Βίβλο τον ύμνο της δημιουργίας του

13

12 κόσμου; τον εχρησιμοποίησε ο Μωϋσής στη Βίβλο, αλλά δίχως αμφιβολία ο ύμνος αυτός έχει γραφεί πολύ ενωρίτε­ ρα. Φαίνεται πως ο Μωϋσής εχρησιμοποίηοε στοιχεία προ­

της μεγάλης Μητέρας βασίλισσας της Δύσης Βάγκ Μου,

γενεστέρων εποχών» 113).

τλο Φου Χι και ως εκπολιτιστής των κινέζων:

Στην παράδοση των Κινέζων αναφέρεται ως σύμβουλος ως διαδόσας εκεί τη θρησκεία του Μονοθεϊσμού με τον τί­

Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ότι ο Μωϋσής είχε δι­

«Πριν έλθουν οι Ουράνιοι Βασιλείς, οι άνθρωποι στην

δαχθεί όλη τη φιλοσοφία των Αιγυπτίων: «Και εδιδάχθη ο Μωϋσής πάσαν την φιλοσοφίαν των Αι­

Κίνα ζούσαν σαν τα ζώα. Σκεπάζονταν με δέρματα ζώων,

γυπτίων>>.

Γραφει σχετικά η Καινή Διαθήκη (14), Ο Κύριλλος ο Αλεξανδρεύς γράφει κι' αυτός ότι στον καιρό της Αντιβασιλείας του Ερμή στην Αίγυπτο είχε αξιο­

ποιηθεί η γη της με aρδευτικές διώρυγες κι είχε διαμερι­ σθεί η χώρα σε κλήρους, και ότι τότε διδάχτηκαν στην Αί­ γυπτο· από τους Έλληνες η αριθμητική, οι λογισμοί (=Άλγεβρα), η Γεωμετρία, η Αστρονομία και τα γράμματα και τότε θεσπίστηκαν εκεί νόμοι χρηστότητας: «Τον ημέτερον Ερμήν ακούει την τε Αίγυπτον εις λήξιν και κλήρον άπασαν τεμείν ... και διώρυγας τεμέσθας ταις ε­ παρδεύσασι και νόμους θείνας ... και κατάλογον της των ά­ στρων επιστολής ... και πρόσγε και αριθμούς και λογι­ σμούς και γεωμετρίαν και αστρονομίαν και την γραμματι­

τρέφονταν με ωμό κρέας, και δεν ήξεραν τον πατέρα των ...

... όταν

ήλθε ο Φου Χι με τη βοήθεια μιας πολύ μορφωμέ­

νης βασίλισσας, έμαθε στο λαό το γάμο, τη μουσική, τα γράμματα, τη ζωγραφική και το πως να καλλιεργούν το με­ ταξοσκώληκα» (18).

Στ' αρχαία Ιαπωνικά κείμενα ο Ερμής επιζεί ως θεός

Thor. Έτσι τον ονόμαζαν τον Ερμή και οι αρχαίοι Γερμανικοί λαοί της Ευρώπης,

Thor.

Στην εβραϊκή παράδοση ο Ερμής αναφέρεται ως Ά­ βραμ.

Όμως Άβραμ, εκείνος τον οποίον η Εβραϊκή βίβλος «Καβάλα» σημειώνει ως διδάσκοντα στους Αιγύπτιους τη

φιλοσοφία και την αστρονομία, δεν είναι φυσικά ο Αβραάμ της Βίβλου ο οποίος έζησε και έδρασε το

1800

περίπου

κή παραδούνε (15), Γράφει ο Κύριλλος ο Αλεξανδρεύς εξιστορώντας όλα τα

πΧ, αλλά ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, ο Έλληνας σοφός της

ως άνω γεγονότα.

9.000

Ο ΣουΤδας σημειώνει τον Ερμή ως τον δημιουργό της

εποχής των λεγομένων θεών, ο οποίος έζησε κι έδρασε το πΧ

Ο Αβραάμ της Εβραϊκής βίβλου ήταν απλώς συνώνυμος

Θρησκείας της τριαδικής θεότητας:

του Ερμή του Τρισμεγίστου, τον οποίο οι Κάρες και οι Φρύ­

«Ούτος ο σοφός ήκμασε προ του Φαραώ. Εκέκλητο σε τρισμέγιστος, διότι περί τριάδος εφθέξατο, ειπών εν τριό­

γες της Μικράς Ασίας τον προσωνόμαζαν

δι μίαν είναι θεότητα» (16).

μου Ερμή.

Ο Ερμής έχει χαρακτηρισθεί από την ανθρωπότητα ως ο

«IMBRAMO».

Η νήσος Ίμβρος φέρεται ότι φέρει τ' όνομα του Ιμβρά­ Τέλος οι θρησκείες των Κινέζων, των Ιάπωνων, των Ιν­

ισχυρότερος νους της γης.

δών, των Αιγυπτίων και των Εβραίων, έχουν τη ρίζα τους

Στην Ελληνική παράδοση αναφέρεται ως ψυχοσώστης, ως γραμματέας του Κρόνου, ως aντιβασιλέας του στην Αί­ γυπτο, ως σύμβουλος του αυτοκράτορα θεοβασιλέα Δία και ως σύμβουλος και καθηγητής του Διονύσου. Στην Αιγυπτιακή παράδοση αναφέρεται ως διδάσκαλος rου Όσιρι (=Ήλιος- Σείριος- Διόνυσος) και ως θεός των

στην Ελληνική θρησκεία του Μονοθεϊσμού του Ερμή. (91

vrαμμάτων. Σι· αρχαία Ινδικά κείμενα αναφέρεται ως διδάσκαλος

ι ων Οιών και ως πρώτος στους κλάδους της επιστήμης και ι ψ; ΙΙι:οuοφίας και σεβαστός στους Ασούρας, (171 με τον τί­ ι λι1 "ΗΙΙΙΥ(ΗΊJΗ]ΊΙΙ>.

Ο θάνατος του Ερμή έχει περιβληθεί από την αρχαία πα­ ράδοση με το θρύλλο της ανάληψής του στους ουρανούς. Γράφει ο Στοβαίος διηγούμενος την περίπτωση, και το ότι ο Ερμής άφησε όλα τα περισπούδαστα φιλοσοφικά και

επιστημονικά έργα του στον υιό του Τατ - Κέφαλο. «Ούτος μεν τοις συγγενείς θεοίς δορυφορείν, προστα­ χθείς ανέβαινε στα άστρα. Αλλ' ην αυτών διάδοχος και πα­ ραλήπτωρ των μαθητών του ο υιός του Τατ». (201 Σε μια πνευματική έξαρση, ο Ερμής βέβαιος ότι το σύμ-

14 παν το κυβερνά ένας παντοδύναμος Νους - Θεάς, γονάτι­ σε μπροστά στον άγνωστο ως προς την ουσία της ύπαρξής του Θεά, και με όλη τη δύναμη της ψυχής και της καρδιάς του προσευχήθηκε με κατάνυξη τ' ακόλουθα: «Ανοιγήτω μοι πας μοχλός του κόσμου. Πάσα η φύσις προσδεχέτω του ύμνου μου την ακοή«. Ανοίγηθι γη· τα δένδρα μη σείεσθαι· υμνεί μέλλω τον της κτίσεως κύριον και το παν και το εν.

Ανοίγηθι ουρανοί" άνεμοι σταθήτε" ο κύκλος ο αθάνα­ τος προσδεξάτω μου τον λόγον. Μέλλω γαρ υμνείν τον κτίσαντα τα πάντα· τον πήξαντα την γην και ουρανάν κρε­ μάσαντα. Αι δυνάμεις αι εν εμοί υμνείται το εν και το παν.

Γνώσις αγία, Φωτισθείς υπό σου, δια σου το νοητά Φως υμνών χαίρω εν χαρά«. Έτσι είχε υμνήσει ο δημιουργός της θρησκείας του μο­

νοθεϊσμού και της τριαδικής θεότητας Ερμής ο Τρισμέγι­ στος τον Άναρχο.

Ένα γιγαντιαίο πνεύμα, μυηθέν στα της δημιουργίας του κόσμου από θεία αποκάλυψη, γονατιστά μπροσά στ' ό­ ραμα του Άγνωστου Θεού είναι εν όψει. Τον μυθοποίησε η μετά την εποχή του ανθρώπινη ά­ γνοια. Στο ανά χείρας έργο έγινε μια προσπάθεια ν' απο­ δοθεί η πραγματική μορφή του πρύτανη αυτού της Αρ­ χαίας Σοφίας.

Είχε παρουσιασθεί στον κόσμο σε μια υλιστική εποχή. Οι άνθρωποι λάτρευαν τη φύση στις εκδηλώσεις της. Δεν είχαν την ιδέα της ύπαρξης ενός Νου - Θεού, κυβερνήτη δημιουργού του σύμπαντος. Ο Ερμής είχε αφωσιωθεί ολόψυχα στην έρευνά του, και

βέβαιος πως η πανκυρίαρχη αυτή δύναμη υπάρχει, ρίχθη­ κε με όλες του τις ψυχικές δυνάμεις να παρουσιάσει στην ανθρωπότητα τη μεγαλειώδη υπόστασή της. Είχε ένα νοερά διάλογο με το Δημιουργό. Τον πήρε νοερά στα θεία πεδία, και του αποκάλυψε τη φύση και τη δημιουργία στη μεγαλειώδη έκτασή τους. Τον έκανε σκεύος του' του έδωσε την ευλογία' τον ενέ­ πνευσε, τον φώτισε, και του έδωσε την εντολή να υψώσει ι ην ανθρωπότητα από το ψυχικό σκοτάδι προς το θείο φως.

Λ<; ιδούμε όμως το τι λέει για όλα αυτά ο ίδιος ο Ερμής, 1Ηιωι; ι η διηγείται στο έργο του που ακολουθεί.

ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ποιμανδρής: Η θεία αποκάλυψη

Εδάφ.

1. ΕΡΜΗΣ, απολογούμενος: Καθώς συλλογιζόμουν μια μέρα το θέμα της δημιουργίας των όντων, με τις δυνάμεις μου με· τέωρες σα να είχα πάθει βαρύ ύπνο ή σωματικό κάματο, με τις αισθήσεις μου παράλυτες, άκου· σα ένα υπερμεγέθες απεριόριστο ον να με καλεί ονομαστικά λέγοντάς μου:

-

Τι θέλεις να ιδείς, να μάθεις και να γνωρί·

σεις Ερμή;

Εδάφ.

Συ ποιός είσαι; του είπα.

Εί).!αι ο Ποιμάνδρης, ο αυθεντικός νους. ::ε·

2. -

ρω αυτό που θέλεις να μάθεις, και θα σου το δι·

δάξω' θα σου συμπαρασταθώ παντού για να σε βοηθήσω. Μου απάντησε. Εδάφ.

3.

ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη.

-

Θέλω να μάθω για τα όντα· να εννοήσω τη

φύση· να γνωρίσω το Θεό. ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

-

Το ξέρω ότι αυτό θέλεις να μάθεις και θα

σε διδάξω. Εδάφ.

4. ΕΡΜΗΣ απολογούμενος:

- Λέγοντάς μου αυτά ο Ποιμάνδρης, άλλα· ξαν μονομιάς οι ιδέες μου και αμέσως μου απο· καλύφθηκε όλη η φύση. Είδα τότε μια θέα πλημ· μυρισμένη από φως και καταγοητεύθηκα. Ύστε· ρα από λίγη ώρα είδα ένα κατωφερές σκοτάδι

18

19 γεννημένο μερικά, φοβερό και στυγνό σε σπει­ ροειδές σχηματισμό. Είδα επίσης να μεταβάλ­ λεται το σκοτάδι εκείνο σε μια υγρά φύση αφάν­ ταστα ταραχώδη, από τα βάθη της οποίας έ­ βγαινε πυρωμένος καπνός, κι άκουσα κι' έναν α­ νεκλάλητο σπαρακτικό ήχο και μια άναρθρη

Εδάφ.

8. Καθώς όμως με είδε έτσι έκπληκτο ο Ποιμάν­ δρης, μου είπε:

- Είδες Ερμή με το νου σου το αρχέτυπο εί­ δος, το προϋπάρχον της aπέραντης αρχής; ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη: - Τα στοιχεία όλης αυτής της φύσης από

βοή σε φωνή πυρός.

Εδάφ.

που προήλθαν; - ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ: Από το θέλημα του Θεού.

5. Από τα φωτεινά εκείνα πεδία είδα να ξεχύνεται στη φύση Λόγος Άγιος, κι από την υγρά φύση να ξεπηδά προς τα ύψη ένα κούφιο, δραστικό ο­ ξύ και άκρατο πυρ. Είδα επίσης τον ελαφρό αέ­ ρα ν' ακολουθεί το πνεύμα που επλανάτο στη γη κρεμασμένος σ' αυτό καθώς ανέβαινε από τη

Με το λόγο του κοσμοποιήθηκε όλη αυτή η φύ­ σης και τα γεννήματα των ψυχών της. Εδάφ.

9.

γη και τα νερά της προς το πυρ ...

Ι;δάφ.

τού_ κόσμου που περικλείεται σ' επτά κίικλους, η διοικηση των οποίων καλείται Ειμαρμένη.

6. ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ προς Ερμή: - Εννόησες Ερμή όλη αυτή τη θέα; ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

Θέλω να τη γνωρίσω καλά. ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή: - Λοιπόν Ερμή, το φως εκείνο που είδες εί­ μαι εγ<ί1, ο Θεός σου, ο προϋπάρχων της εμφανι­ σθείσης από το σκότος υγρός εκείνης φύσης· ο

Εδάφ.

1Ο.

-

δε φωτεινός Λόγος που είδες να ξεχύνεται από τα φωτισμένα πεδία προς την υγρά εκείνη φύση

σιος με τον πατέρα, και δημιουργήθηκε από τα κατωφερή στοιχεία η ύλη. Εδάφ.

11. Ο δε δεύτερος δημιουργός Νους ο περικλείων τους επτά κύκλους και τις δίνες των ριζών τους, μαζί με το λόγο έστρεψε τα δημιούργήματά του, κι αρχισαν να περιστρέφονται από μία αόριστη

αρχή προς ένα απέραντο τέλος, η δε περιφορά καθώς το θέλησε ο Νους δημιούργησε από τα κατωφερή στοιχεία ζώα άλογα χωρίς λόγο, ο α­

είναι η ζωή. ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη: - Ευχαριστώ (για όλα αυτά που μαθαίνω).

Εδάφ.

7.

ΕΡΜΗΣ απολογούμενος:

- Λέγοντάς μου αυτά ο Ποιμάνδρης με κύτ­ ταζε κατάματα. Τότε εγώ άρχισα να τρέμω. Ύ­ στερα σαν συνήλθα ένιωσα το φως εκείνο στην αναρίθμητη δύναμή του, και τον κόσμο απεριό­ ριστα γεννημένο πλημμυρισμένο από πυρ μεγά­ λης έντασης ...

Στα κατωφερή στοιχεία ξεπήδησε ο του Θεού Λόγος στο καθαρό της φύσης δημιούργημα, ε­ νωθηκε με το δημιουργό νου που είναι ομοού­

που βγήκε από το Νου μου, είναι ο υιός μου· ο Νους είναι ο Πατέρας Θεός. Αυτοί οι δύο, πατέρας και υιός, δεν ξεχωρί­ ζονται ο ένας από τον άλλο, η δε ένωσής τους

ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή: - Τώρα νοήσε αυτό το φως και γνώρισέ το:

Ο δε Νους - Θεός, αρσενοθήλυκος όντας, ζωή και φως υπάρχων, εγέννησε άλλο δημιουργό Νουν, από πυρ και πνεύμα. Αυτός ο δεύτερος Νους δημιούργησε τους διοικητές του αισθη­

έρας δημιούργησε πετεινά και τα νερά υδρόβια πλάσματα. Κι όταν χώρισε η γη από τα νερά της δημιουργήθηκαν όπως το θέλησε ο Νους ζώα

τετράποδα, ερπετά και άγρια και ήμερα ζώα. Εδάφ.

12.

Ο δε πατέρας όλων ο Νους, ζωή και φως υπάρ­ χων, γέννησε άνθρωπο όμοιο μ' αυτόν. Περι­

καλλής δε καθώς ήταν, επειδή είχε τη δική του μορφή, τον αγάπησε σαν παιδί του και του έδω­ σε την εξουσία όλων των δημιουργημάτων του.

Εδάφ.

13. Ο δε άνθρωπος (ο δεύτερος θεός) κατανοήσας την πύρινη κτήση της δημιουργίας, θέλησε κι

21

20

θύνεσθε εν πλήθει όλα τα δημιουργήματα και

αυτός να δημιουργήσει ... Και αφού έμαθε την ουσία της δημιουργίας θέλησε να διανοίξει την περιφέρεια των κύκλων, για να κατανοήσει το κράτος που κάθονταν επάνω στο πυρ. Εδάφ.

14. Κι ως εξουσιαστής του θνητού κόσμου και των

τα κτίσματα, κι ας αναγνωρίσει ο καθένας τον ε· αυτό του αθάνατο και τον αίτιο του θανάτου έ· ρωτα και όλα τα όντα».

Εδάφ.

19.

αλόγων ζώων, βλέποντας τη μορφή του στα νε· ρά θέλησε να κατοικίσει εκεί, και μόλις το σκέ·

θύνθηκαν κατά γένη τα πάντα. Και όποιος εν· νοήσε την αποστολή του, τράβηξε το δρόμο του

φθηκε αυτό, το θέλημά του ενεργοποιήθηκε, και

περιουσίου

κατοίκησε την άλογο μορφή της φύσης. Αυτή δε

πλανώμενος, πάσχοντας αισθητά τα του θανά·

γης).

θρωπος είναι διπλός θνητός ως προς το σώμα, αθάνατος όμως ως προς τον ουσιώδη άνθρωπο. Όμως αν και είναι ουσιωδώς αθάνατος κι έχει την εξουσία όλων των δημιουργημάτων, ο άν· θρωπος πάσχει ως θνητός στο σώμα, υποκύ·

του.

Εδάφ.

20.

-

αφού αμαρτάνουν γι' αυτό, γιατί να στερηθούν ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

-

ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

-Τα έχω εννοήσει και σ' ευχαριστώ γι' αυτό. ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

-

Εάν τα έχεις εννοήσει τότε ειπέ μου γιατί

είναι άξιοι του θανάτου όσοι βρίσκονται στο θά· να το;

πυρ πήρε την πυρά κι από τον αιθέρα το πνεύ· μα, κι έτσι δημιουργήθηκε το είδος του ανθρώ· που της. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από ζωή και φως. Από μεν τη ζωή πήρε την ψυχή, από δε το φως το νουν. Και βρίσκεται στον αισθητό αυ·

ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

-

Γιατί τα σώματά τους σκεπάσθηκαν από το

στυγνό σκότος, από το οποίο η υγρά φύση δη· μιούργησε το σώμα στον αισθητό κόσμο από τον οποίο τροφοδοτείται ο θάνατος.

τό κόσμο και θα βρεθεί ως το τέλος της περιό·

ταν η ώρα της περιόδου ήλθε και λύθηκε ο σύν· δεσμος των πάντων, κατά βούληση του Θεού ό· λα τα ζώα που ήσαν στην αρχή αρσενοθήλυκα ξεχωρίσθηκαν σε αρσενικά και θηλυκά και ο θ ε· ός μόλις έγινε αυτό είπε: «Αυξάνεσθε και πλη·

Δεν κατάλαβες καλά Ερμή τα όσα σου απο·

κάλυψα.

Εδάφ. 17. Η γη ήταν θηλυκή, είχε δε και οχευτικά. Από το

18. Άκουσε τώρα Ερμή και το λόγο που ποθείς. Ό·

Γιατί θεωρούνται τόσο αμαρτωλοί οι άν·

την αθανασία;

Εδάφ. 16 . ... Αυτό είναι το κρυφό μυστήριο, Ερμή ... Η φύση αφού έσμιξε με τον άνθρωπο έκανε αυτό το θαύμα, γιατί έχει την αρμονία των επτά φύσεων που είναι από πνεύμα και πυρ. Ύστερα (ο δεύτε· ρος θεός) δημιούργησε άλλους επτά ανθρώ· πους που έχουν τη φύση των κύκλων του ...

Εδάφ.

ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

θρωποι; Ότι κάνουν το κάνουν από άγνοια. Και

πτοντας στη μοίρα του.

δ ου.

δε αγάπησε από

το σώμα του, αυτός θα παραμείνει στο σκοτάδι

λη, κι έσμιξε μ' αυτόν (κι έγινε ο άνθρωπος της

15. Γι' αυτό πέρα από τ' άλλα ζώα της γης, ο άν·

αγαθού, όποιος

πλάνη προς τον έρωτα όχι την ψυχή του αλλά

τον αγκάλιασε, περιπλέχτηκε μαζί του στην ύ·

Εδάφ.

Η πρόνοια μέσω της ειμαρμένης και της αρμο· νίας έκαμε τις μίξεις και τις γενέσεις και πλη·

ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

Εδάφ.

21.

Ορθά τα κατάλαβες όλα αυτά Ερμή. Ειπέ μου ό· μως και κάτι άλλο, γιατί όποιος εννοήσει τον ε· αυτό του προχωρεί στον αγαθό δρόμο του Θε· ού; ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη: - Γιατί τον άνθρωπο ο Θεός τον έχει δη· μιουργήσει από φως και ζωή.

22

23 ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

λά πες μου πως θ' ανεβούν οι αγαθές ψυχές

Μπράβο Ερμή' γιατί φως και ζωή είναι ο Θεός και πατέρας σας, κι από αυτά τα στοιχεία δημιουργήθηκε και ο άνθρωπος. Και εάν το πι· στεύει ο άνθρωπος ότι έχει δημιουργηθεί από φως και ζωή, τότε ασφαλώς θα προχωρήσει

προς τα άνω;

προς ζωή.

που θα παραδοθεί στο δαίμονα ανενέργητο, οι

-

ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

-

λοίωση και τον αφανισμό. Το ήθος του ανθρώ·

ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

αισθήσεις του σώματος θα επανέλθουν στις πη·

Αλλά πως και με ποιο τρόπο θα προχωρή· σει ο άνθρωπος προς τη ζωή;

-

γές τους για να γίνουν μέρη ενέργειας και ο θ υ·

ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

ση.

-

Ο προικισμένος με νουν άνθρωπος ας α να·

γνωρίσει τον εαυτό του. Εδάφ.

Πρώτα, όταν έλθει η ώρα του θανάτου, το

υλικό ανθρώπινο σώμα θα παραδοθεί στην αλ·

μός και η επιθυμία θα ριχθούν στην άλογο Φύ· Εδάφ.

25.

22. ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάvδρη: · - Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι νουν;

και θα δώσει: στην πρώτη ζώνη, την αυξητική και μειωτική ενέργεια, στη δεύτερη ζώνη, τη μη· χανή των κακών έξεων και το δόλο ανενέργητο, στην τρίτη ζώνη την επιθυμία της απάτης ανε·

ΠΟΙΜΑΝΔΡΗΣ στον Ερμή:

- Χαίρω γιαυτό που λες. Γιατί εγώ ο νους θα είμαι στο πλευρό των αγίων, των αγαθών, των καθαρών, των ελεήμονων και τω ευσεβών και η παρουσία μου στο πλευρό τους, θα τους γίνει στην ύστατη ώρα βοήθεια, κι αμέσως θα τα γνω­ ρίσουν όλα και τον πατέρα θα τον αισθανθούν με αγάπη, και θα τον ευχαριστήσουν, θα τον ευ· λογήσουν και θα τον υμνήσουν στρέφοντας προς αυτόν την ψυχή τους. Και πριν παραδώ­ σουν το σώμα τους στο θάνατο θα ιδούν στις α ι· σθήσεις τους όλα τα έργα τους. Εγώ όμως ο Νους· Θεός που θα είμαι την ώρα εκείνη κοντά τους, θα aποκλείσω από το βιβλίο της ζωής τους τις κακές κι αισχρές πράξεις τους περικόπτοντας από την ταινία της ζωής

Έτσι η ψυχή του ανθρώπου θα εξορμήσει από τη γη προς τα άνω με τη βοήθεια της αρμονίας

νέργητη, στην τέταρτη ζώνη την προφάνεια της

aρχοντιάς απλεονέκτητη, στην πέμπτη ζώνη το ανούσιο θράσος και την προπέτεια της τόλμης, στην έκτη ζώνη τις κακές αφορμές του πλούτου ανενέργητες και στην έβδομη ζώνη θα δώσει το ενεδρεύον ψεύδος. Εδάφ.

26.

Και τότε γυμνή η ψυχή του ανθρώπου από τις ε· νέργειες της αρμονίας θα φθάσει στην όγδοη

ζώνη με τις δικές της δυνάμεις, και θα υμνήσει μαζί με τις εκεί ψυχές τον πατέρα, και θα δεχθεί τα συγχαρητήριά τους. Έτσι, ισότιμη πλέον η ψυχή με τις εκεί ψυχές οι οποίες θα την υποδεχθούν και θα τη συγχα·

ρούν, θα ενωθεί μαζί τους και θα ακούσουν ό·

τους τις άσχημες θύμησές τους.

λες μαζί τον ύμνο των υπεράνω της ζώνης των

Εδάφ. 23. Στους ανοήτους όμως και στους κακούς, πονη·

ψυχών προς το Θεό. Και τότε όλες μαζί οι ψυ·

ρούς, φθονερούς, πλεονέκτες, φονιάδες και α· σεβείς, θα σταθώ μακριά τους. Αυτούς θα τους παραλάβουν οι τιμωροί δαίμονες που θα τους προσβάλλουν με την οξύτητα του πυρός για να τσακίσουν τις αισθήσεις τους.

χές θα υψωθούν προς τον πατέρα και θα συγ· χωνευθούν εκεί μαζί του ...

Και τώρα που τα είδες, τάκουσες και τα έμα· θες όλα αυτά, κατέβα Ερμή πίσω στη γη και γί· νου εκεί οδηγός στους άξιους γιατί χάρη σε σέ· να θα σωθεί το ανθρώπινο γένος.

Εδάφ. 24. ΕΡΜΗΣ στον Ποιμάνδρη:

-

Όλα αυτά που μου δίδαξες είναι καλά. Αλ-

Εδάφ.

27.

ΕΡΜ ΗΣ, απολογούμενος:

25

24 -Αυτά μου aποκάλυψε ο Ποιμάνδρης που εί­ χε μπα στο είναι μου. Κι εγώ αφού ευχαρίστησα και ευλόγησα τον πατέρα όλων, υψώθηκα απ'

αυτόν, δυναμώθηκα, διδάχθηκα τα πάντα τα της φύσης στη μεγίστη θέα, κι άρχισα να κηρύτ­ τω στους ανθρώπους το κάλλος της ευσέβειας

και της γνώσης ως ακόλουθα:

'' Ανδρες γηγε­

νείς που παραδοθήκατε στον ύπνο στο μεθύσι

και στην αγνωσία του θεού, ξυπνήστε, παύσατε την κραιπάλη θελ γόμενοι από την κτηνώδη αυ­ τή ευχαρίστησή σας».

Εδάφ.

28.

Εκείνοι με άκουσαν και με περικύκλωσαν ομαδι­ κά, και εγώ τους είπα. «Γιατί άνδρες γηγενείς παραδοθήκατε στον θάνατο αφού έχετε εξου­ σία στην αθανασία; Μετανοήστε όσοι βρίσκε­ σθε στην άγνοια· απαλλαγείτε από το φωτεινό σκοτάδι· μεταλάβατε της αθανασίας· εγκατα­

λείψατε την φθορά! "· Εδάφ.

29.

Από τους ακροατές μου εκείνους άλλοι άρχισαν να φλυαροι)ν και να απέρχονται, ακολουθώντας

από τις ίδιες του τις δυνάμεις· Άγιος ο Θεός, εικόνα του οποίου είναι όλη η φύση'

Άγιος ο Θεός που είναι ο ισχυρότερος από

κάθε άλλη δύναμη' Άγιος ο Θεός που υπερέχει κάθε υπεροχής' Άγιος ο Θεός ο καλύτερος των επαίνων, δέ·

ξου τις λογικές κι αγνές θυσίες μου που βγαί· νουν από τα βάθη της καρδιάς και της ψυχής μου, ανεκλάλητε, άρρητε, φωνούμενε από τη σιωπή.

Εδάφ. 32. Οδήγησέ με στον ορθό δρόμο για να μη λαθέψω στη θεία γνώση, ενέπνευσέ με, δυνάμωσέ με, και δώσε μου τη χάρη να φωτίσω τους στην ά· γνοια ευρισκόμενους αδελφούς του γένους μας, Υιούς δε δικούς σου.

Γι αυτό πιστεύω και μαρτυρώ ότι προς τη ζωή

γόνατά μου και με παρακαλούσαν να συνεχίσω να τους διδάξω. Εγώ τους είπα να σηκωθούν όρ­

και το φως προχωρώ. Ας είσαι ευλογημένος πατέρα' ο άνθρωπος σου θέλει ν' αγιασθεί μαζί σου γιατί του παρδω­

τους σοφούς λόγους μου, ετράφησαν με το πο­ τό της Αμβροσίας, και καθώς άρχισε ο ήλιος να δύει τους παρεκάλεσα να ευχαριστήσουν τον θεό και ν' αποσυρθούν ο καθένας στα σπίτια των.

30.

Εδάφ. 31. Άγιος ο Θεός ο πατέρας όλων' . . Άγιος ο Θεός, η βουλή του οποιου εκτελειται

τον δρόμο του θανάτου, άλλοι δε πέσανε στο

θιοι και γενόμενος καθοδηγός του γένους μας, άρχισα να τους διδάσκω το πως, με ποιό τρόπο μπορούν να διασωθούν. Κι εκείνοι άκουσαν

Εδάφ.

Γι' αυτό κάνω από τα βάθη της ψυχής μου προς το Θεό πατέρα αυτή την προσευχή:

Εγώ δε, την ευεργεσία του ΠΌιμάνδρη την κατέ·

γραψα στο είναι μου, κi:ιι πληρωθείς όπως το ή· θελα, ένιωσα πως ο ύπνος του σώματός μου έγι· νε αληθινή όραση, η σιωπή μου εγγύηση του α·

γαθού, και η εκφορά του λόγου μου γέννημα α· γαθών.

Αυτά μου συνέβησαν όταν διδάχτηκα νοερά τους aυθεντικούς λόγους του Ποιμάνδρη, κι έ­ γινα θεόπνευστος.

σες κάθε εξουσία στη γη.

27 πος; Ενάντιας φύσης. Άρα Ασκληπιέ, και του σωματικού κόσμου ενάντια φύση είναι το ασω­

ματο. Άρα ο τόπος (ο χώρος) είναι ασώματος, το δε aσώματο πρέπει να είναι κάτι το θε"ίκό, ή ο

2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

θεός. Και το θε"ίκό δεν είναι γεννητό, αλλά αγέ­ νητο.

Εδάφ.

5.

Λόγος Καθολογικός (σελ.

Εάν λοιπόν είναι θε'ίκό, είναι ουσιώδες" εάν δε

είναι ο θεός και aνούσιος είναι και νοητός. Και νοητός είναι για μας, όχι όμως και για τον εαυτό

32-39)

του.

Το νοητό υποπίπτει στην αίσθηση του ανθρώ­ που, όχι όμως και στον θεό ...

Εδάφ. Εδάφ.

1.

6.

θεός. Εάν νοηθεί ο τόπος ως θεός τότε πρέπει

ΕΡΜΗΣ: Κάθε κινούμενο ω Ασκληπιέ, δεν κινεί­

να θεωρηθεί ως καθολική ενέργεια. Κάθε κινη­

ται σε κάτι, και από ποιον κινείται;

τό σώμα δεν κινείται σε κινητό τόπο, αλλά σε α­

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Μάλιστα" κινείται.

κίνητο ...

ΕΡΜΗΣ: Και δεν είναι ανάγκη το πράγμα στο

ΑΣΚΛΗ Π ΙΟΣ, πως όμως ω Τρισμέγιστε τα γήΙ­

οποίο κινείται εκείνο το κάτι να είναι μεγαλύτε­

να σώματα κινούνται μαζί μ' αυτούς που τα κι­

ρο του κινουμένου;

νούν; Μας έχεις ειπεί, ότι οι σφαίρες των πλα­

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Είναι ανάγκη.

νωμένων (άστρων) κινούνται από τις σφαίρες

ΕΡΜ ΗΣ: Άρα το κινούν είναι ισχυρότερο του

των απλανών.

κινουμένου.

ΕΡΜΗΣ: Αλλά η κίνηση αυτή (των πλανητών)

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Ισχυρότερο είναι. .. Εδάφ.

δεν είναι συγκίνηση, αλλά αντικίνηση. Δεν κι­

2. ΕΡΜΗΣ: Μεγάλος λοιπόν είναι ο κόσμος και με­

νούνται ομοιόμορφα οι πλανήτες με τα aπλανή (άστρα) αλλά με παράλληλες ενάντιες κινήσεις, η δε ενάντια αυτή κίνηση δημιουργεί την ισσο­

γαλύτερο σώμα απ' αυτόν δεν υπάρχει και στα­ θερός, και γεμάτος με πολλά μεγάλα σώματα που υπάρχουν σ' αυτόν. Ο δε κόσμος είναι σώμα;

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Σώμα είναι. ΕΡΜΗΣ: Και κινούμενο;

Εδάφ.

3.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Μάλιστα.

ΕΡΜΗΣ: Πόσο μεγάλος πρέπει να είναι ο τό­ πος στον οποίον κινείται ο κόσμος, και ποιάς φύσης; Δεν πρέπει να είναι ο τόπος μεγαλύτε­ ρος από τον κόσμο που δέχεται, για να μην εμ­ ποδίσει την κίνησή του; ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Παμμέγιστος πρέπει να είναι ω

τρισμέγιστε. Εδάφ.

4.

ΕΡΜΗΣ: Και ποιάς φύσης πρέπει να είναι ο τό-

Ο τόπος είναι νοητός ως τόπος, όχι όμως και ως

ροπία των κινήσεων (των άστρων).

Εδάφ.

7.

Έτσι οι σφαίρες των πλανητών κινούνται αντί­ θετα προς την κίνηση των απλανών, και δεν μπορεί να γίνει αλλέως ... Βλέπεις το πως κι­ νούντι οι αστερισμοί των δύο Αρκτών (της Με­ γάλης και της Μικρής) ούτε ανατέλλουν, ούτε δύουν, κινούνται δε περιστροφικά γύρω το ίδιο κέντρο. Κινούνται λοιπόν ή είναι ακίνητοι οι α­ στερισμοί αυτοί η στέκονται ακίνητοι; ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Κινούνται ω τρισμέγιστε. ΕΡΜΗΣ: Και ποια είναι η κίνησή των ω Ασκλη-

πιέ;

.

.

.

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Περιστρέφονται γυρω απο το ι­

δω κέντρο των.

28 29 ΕΡΜΗΣ: Η κίνηση αυτή δεν είναι παρά περι­

οποίο ακτινοβολεί σαν ακτίνες, η αλήθεια, το

στροφή γύρω από ένα σταθερό κέντρο. Έτσι

αρχέτυπο του πνεύματος και της ψυχής. ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Ο θεός τι είναι;

προκύπτει ότι η ενάντια κίνηση γίνεται ακίνητη από την άλλη ενάντια κίνηση ...

Εδάφ.

ΕΡΜΗΣ: Είναι ο μη υπάρχων από κανένα, εν

8. Κάθε λοιπόν κίνηση στον κόσμο κινείται σε στά­ ση από τη στάση ... Έτσι γίνεται και με την κίνηση του κόσμου, και κάθε υλικού ζωντανού όντος που κινείται στον κόσμο. Ένα άψυχο σώμα δεν μπορεί να κι­

τούτοις είναι ο αίτιος της ύπαρξης όλων των όν­ των.

Εδάφ.

13.

νήσει ένα έμψυχο, το έμψυχο όμως σωμα κινεί

όντα· γιατί πράγματα που δεν υπάρχουν δεν εί­

το άψυχο ...

Εδάφ.

ναι δυνατό να έλθουν στην ύπαρξη και αντίθετα

9. ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Πως το λες αυτό ως Τρισμεγιστε;

τα όντα που υπάρχουν στη φύση δεν είναι δυνα­ τόν να μην υπάρχουν.

Τα ξύλα, τις πέτρες, και τα άλλα άψυχα δεν τα κινούν σώματα;

ΕΡΜΗΣ: Όχι Ασκληπιέ. Τα σώματα αυτά που

Εδάφ.

14.

Ο θεός δεν είναι νους, αλλά, είναι όμως ο αίτιος

της ύπαρξης του Νου. Δεν είναι και πνεύμα αλ­

διαλύονται δεν τα διαλύουν εξωσώματα. Τα ά­ ψυχα δεν μπορούν να κινήσουν άψυχα. Αυτά διαλύονται από εσωτερικές αιτίες που ενερ­ γούν από μέσα προς τα έξω. Εδάφ.

Στο σύμπαν δεν υπάρχει θέση για το μη ον ... τα πάντα έρχονται στην ύπαρξη από τα υπάρχοντα

λά ο αίτιος της ύπαρξης του πνεύματος. Ούτε φως είναι, αλλά είναι ο αίτιος της ύπαρξης του φωτός. Τον θεό πρέπει να τον σεβώμεθα με δύο προσηγορίες που του αρμόζουν και με καμμια

10. ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Στο κενό κινούνται;

άλλη, ούτε των άλλων λεγομένων θεών ανθρώ­

ΕΡΜΗΣ: Κανένα από τα όντα δεν είναι άδειο

πων ή δαιμόνων έστω και αν είναι λίγο αγαθοί,

λόγω της ύπαρξής του. Γιατί δεν θα υπήρχε εάν δεν ήταν γεμάτο ... ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Οι κάδοι, τα κεραμίδια, μια σκά­

είναι στον Νουν, γιατί αγαθός είναι μόνον ο θε­

φη, ένα λαγήνι δεν είναι άδεια σώματα;

ός και μόνον. Γιατί και το σώμα και η ψυχή δεν έχουν θέση στο αγαθό, ει μη μόνον ο θεός. Εδάφ.

15.

Τόσο μεγάλο είναι το μέγεθος του αγαθού, όσο

Εδάφ. 11. ΕΡΜΗΣ: Αλλοίμονο' πλανάσε Ασκληπιέ. Δεν εί­

είναι όλα τα όντα και τα σωματικά και τα aσώμα­

ναι σώμα ο αέρας; Κι αυτός ο αέρας δεν πληρεί

τα και αισθητά και νοητά. Αυτό είναι το αγαθό,

το σύμπαν; Αυτά που τα λές άδεια, πρέπει να τα

αυτός είναι ο θεός. Μην ονομάσεις το αγαθό κά­

λές, κοίλα. Κι' αυτό γιατί όλα αυτά είναι γεμάτα από αέρα, και όχι άδεια.

πως αλλοιώς, γιατί aσεβείς ...

Εδάφ. 12. ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Αναντίρρητος είναι ο λόγος σου ω Τρισμέγιστε, αλλά τον τόπο στον οποίο κι­ νείται το παν πως να τον ονομάσουμε;

Εδάφ

16.

Το αγαθό δεν νοείται από όλους' γι' αυτό και ο θεός δεν νοείται από όλους. Από άγνοια και τους άλλους θεούς, και ανθρώπους τους προ­ σονομάζουν μερικοί αγαθούς, που δεν μπορούν

ΕΡΜΗΣ: Ασώματον ω Ασκληπιέ.

ούτε να είναι ούτε να γίνουν. Γιατί ο θεός είναι

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ: Το aσώματο τι είναι;

αναλλοτριώτατος και aχώριστος ... και αγαθός

ΕΡΜ ΗΣ: νους, που περιέχεται εξ ολοκλήρου στον εαυτό του. Και είναι ελεύθερος από σώμα, aπλανής, aπαθής, αναφής, βρίσκεται στον εαυ­

όχι κατά τιμήν, αλλά κατά φύσιν. Μια είναι η φύ­

τό του, είναι ο σώστης των όντων, το αγαθόν το

τοτε δίνει και τίποτε δεν παίρνει. Ώστε ο θεός

ση του θεού το αγαθόν, και ένα γένος από το ο­ ποίον πηγάζουν όλα τα γένη. Γιατί ο θεός πάν­ είναι το αγαθόν, και το αγαθόν ο θεός.

30 Εδάφ.

17. Η άλλη προσηγορία είναι η του πατέρα, γιατί ε­ ποίησε τα πάντα. Γι' αυτό και η παιδοποιlΌ θεω­ ρείται η ευσεβεστάτη αρετή, μεγάλο δε ατύχη­ μα είναι για τον λογικό άνθρωπο η aτεκνία του, να μην κάνει παιδιά. Ο Άτεκνος θεωρείται μετά

3

τον θάνατό του «καταραμένος, δικάζεται από τους δαίμονες και η τιμωρία του είναι σκληρή" γιατί καταδικάζεται από τους κριτές του δαίμο­ νες με την τιμωρία να μην ενσαρκωθεί σε αν­ θρώπινο σώμα γυναίκας και άνδρα. Γι' αυτό, Α­ σκληπιέ έναν τέτοιον άνθρωπο είναι να τον λυ­

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ιερός λόγος (σελ. 44-46)

πάσαι· να τον πονέσεις για τη συμφορά του ...

Εδάφ.

1.

Η δόξα των πάντων είναι ο Θεός, και θείον και φύση θεία. Αρχή των όντων ο θεός και νους και φύση και ύλη κι όλα αυτά με σοφία εις δείξιν ό­ λων. Αρχή το θείον και φύση και ενέργεια και α­ νάγκη και τέλος και ανανέωση. Υπήρχε σκότος άπειρο στην άβυσσο και νερό λεπτό και πνεύμα λεπτό νοερό με τη δύναμη του θεού βρισκόμενα στο χάος. Κι έλαμψε φως άγιο και στερεώθηκαν σε άμ­ μο τα υγρά στοιχεία, και όλοι οι θεοί άρχισαν να επιμελούνται την ένσπορο φύση.

Εδάφ.

2.

Αδιόριστα δε καθώς ήταν τα πάντα και ακατα­

σκεύαστα, ξεχώρισαν τα ελαφρά στοιχεία εις ύ­ ψος και τα βαρέα θεμελιώθηκαν σε υγρή άμμο.

Με την ενέργεια του πυρός, τα στοιχεία δια­ κρεμάσθηκαν στ' όχημα του πνεύματος. Και φάνηκε ο ουρανός σε κύκλους επτά μαζί μερίστηκαν και

με τους θεούς τους και τις ιδέες τους σε κάθε ά­ στρο, και τακτοποιήθηκαν τα στοιχεία και περι­ τύλιξαν το περικύκλιο με αέρα και μπήκε σε κυ­ κλικό δρόμο οδηγούμενο από θείο πνεύμα. Εδάφ.

3.

Κι ανέλαβε ο κάθε Θεός με τις δικές του δυνά­

μεις να κάνει ότι του είχε προσταχθεί (από το Θεό).

32 Κι έγιναν θηρία τετράποδα και ερπετά και έ­ νυδρα και πτηνά, και κάθε σπορά έσπορος και χόρτος και κάθε είδους άνθη και παντός είδους χλόη.

Κι έσπερναν το σπέρμα της παλιγγενεσίας και της γένεσης των ανθρώπων με τη συνέργεια της φύσης και πλήθος ανθρώπων για νάχουν τη δεσποτεία όλων των κάτω του ουρανού αγαθών και να αυξηθούν σε αύξηση και να πληθυνθούν

4

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

σε πλήθη και σε κάθε σάρκα έσπερναν και ψυ­ χή.

Εδάφ.

4.

Κι άρχισαν οι άνθρωποι να ζουν και να μελε­ τούν τη μοίρα των δρόμων και κύκλων των Θε­ ών και να σοφίζονται τεχνουργήματα και τις γε­ νέσεις της έμψυχης σάρκας και τη σπορά του καρπού και κάθε άλλη τέχνη, ξέροντας ότι είναι θνητοί και ότι θ' ανανεωθούν λόγω φυσικής α­ νάγκης και σχεδίων του θεού ... Γιατί κάθε κοσμική σύγκρουση ανανεώνεται

Διδασκαλίες του Ερμή στον υιό του Τατ (σελ.

Εδάφ.

1.

49·53)

Ο Θεός δημιούργησε τα πάντα" κι όχι βέβαια με τα χέρια, αλλά με το Λόγο του. Όλα τα όντα τα δημιούργησε η θέλησή του ...

σαν φύση που εκτελεί θείες επιταγές.

Το σώμα του Θεού δεν είναι χειροπιαστό. Ο Θεός

δεν είναι ορατός ούτε μετρητός ούτε έχει δια­ στάσεις. Με κανένα σώμα άλλο δεν μοιάζει. Δεν είναι ούτε πυρ ούτε νερό, ούτε αέρας, ούτε πνεύμα. Αγαθός καθώς είναι θέλησε να κοσμή­ σει και τη Γη ...

Εδάφ.

2.

Γι' αυτό έστειλε τον άνθρωπο στη Γη που είναι ζώο αθάνατο, ζώο θνητό.

Ο κόσμος των ζώων θα είναι αιώνια ζώο. Ο άνθρωπος έχει πάρει το χάρισμα από το Θεό και του Λόγου και του Νου. Και γι' αυτό ο άν­ θρωπος γνώρισε το δημιουργό του και τον θαύ­ μασε.

Εδάφ.

3.

Και τον μεν λόγο ω Τατ τον χάρισε ο Θεός σ' ό­ λους τους ανθρώπους όχι όμως και τον Νουν ...

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Γιατί πατέρα ο Θεός δε χάρισε σ' όλους

τους ανθρώπους Νουν; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Ο Νούς ω Τατ είναι ένας άθλος· και τον ά­

θλο τον περνούν μόνον οι επίλεκτες ψυχές.

34 Εδάφ.

35

4.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

ΤΑΤ στον Ερμή:

Και που τον ίδρυσε τον άθλο αυτό πατέρα;

-

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Κρατήρα μεγάλο γέμισε και τον έστειλε

-

στους ανθρώπους με κήρυκα και με την εντολή

κό και το aσώματο, στα οποία βρίσκονται το θνητό και το θείον. Και τα δύο αυτά δεν μπορείς να τα προσκυνήσεις μαζί. Εδάφ.

7.

5.

Οι αισθήσεις αυτών των (αμαρτωλών) ανθρώ· πων έμειναν παραπλήσιες με τις αισθήσεις των αλόγων ζώων. Σ' αυτούς τους ανθρώπους φω­ λιάζει στο είναι τους η οργή και ο θυμός ... Δεν

τον θεό. Απεναντίας η εκλογή του κατώτερου θα επιφέρει τον αφανισμό του ανθρώπου ...

Εδάφ.

8.

ν ων και δρόμους για να τραβήξουν προς τα θεία

πεδία. Γιατί το αγαθό και απέραντο είναι και α· τελές και άναρχο, σ' εμάς δε δίνεται η δυνατό·

τητα να το γνωρίσουμε και να το πλησιάσουμε ...

και την όρεξη, πιστεύοντας ότι είναι τα μόνα α·

Τα φαινόμενα πράγματα παιδί μου τέρπουν, για τ' αφανή όμως δυσπιστούμε. Τα κακά πράγματα είναι φανερά, το αγαθόν όμως είναι αφανές στους φανερούς γιατί δεν είναι μορφή ούτε τύ· πος ... κι είναι αδύνατον να φανεί το aσώματο

στο σώμα. Εδάφ.

9.

σου με. Ας πάρουμε την αρχή, και ας οδεύσουμε

τους προς τον ένα και μοναδικό Θεό ...

ταχύτατα παντού. Ο δρόμος για τον άνθρωπο

6. Α~τή είναι ω Τατ η επιστήμη του Νου, η κατα· νοηση του

Θεόυ' γιατί ο κρατήρας του

που αφήνει τα παρόντα πράγματα και ερευνά

Νου

για τα αρχαία, θα είναι δύσκολος. Τα φαινομενι·

στον οποίον βαπτίστηκαν οι άνθρωποι ήταν θείος.

κά πράγματα τον ευχαριστούν' για τα αφανή δυσπιστεί. Ωστόσο τα φανερά είναι κακά, ενώ

ΤΑΤ στον Ερμή:

το αγαθό είναι αφανές. Γιατί το αγαθό δεν είναι

Κι εγώ θέλω να βαπτιστώ σ' αυτόν το θείο κρατήρα πατέρα.

-

τύπος η μορφή. Και για μεν τον εαυτό του το α· γαθό είναι όμοιο, για τους άλλους όμως είναι Ο·

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

.-

νόμοιο .

Εάν δεν μισήσεις πρώτα το σώμα σου, παι·

δι μου, δεν μπορείς ν' αγαπήσεις τον εαυτό σου.

Αν όμως αγαπήσεις τον εαυτό σου και νου θα έ· χεις και έχοντας νου θα μεταλάβεις τα της επι· στήμης.

Η Γένεση δεν δίνει την αρχή του αγαθού, αλλά

αυτού του πράγματος που θέλουμε να γνωρί·

τα προετοιμάζουν με καλές πράξεις την άνοδό

Εδάφ.

Γι' αυτό παιδί μου ... τα σώματα των ανθρώπων θα περάσουν διαδοχικά πολλούς χορούς δαιμό·

θαυμάζουν τα άξια της θέας, αλλά τις ηδονές

γαθά της ζωής. Όσοι όμως από τους ανθρώ· πους μετέσχον της δωρεάς του Θεού, αυτοί παι· δί μου Τατ είναι αθάνατοι αντί να είναι θνητοί. Ένιωσαν την ουσία των πραγμάτων της γης και του ουρανού, υψώθηκαν, είδαν ή γνώρισαν το α· γαθό, ένιωσαν πως τ' αγαθά των αμαρτωλών της γης είναι μια συμφορά, και περιφρονώντας

Η εκλογή του καλύτερου θα επιφέρει στον άν· θρωπο την αποθέωση και την ευσέβεια προς

λειοι άνθρωποι μια και δέχθηκαν τον νουν· όσοι όμως δεν δέχθηκαν το κήρυγμα αν και είναι λο· γικοί δεν εννόησαν τι έκαναν· αμάρτησαν. Εδάφ.

Γιατί είναι αδύνατο παιδί μου και τα δύο να

τα έχεις, και τα θνητά και τα θεία, και το σωματι·

να τους πει: «Βαπτισθήτε σ' αυτόν τον κρατήρα

όποιοι από σας πιστεύουν ότι μια μέρα θα ξανα· γυρίσουν στο δημιουργό τους ... ». Και όσοι μεν δέχθηκαν το κήρυγμα και βαπτί· στη καν στον κρατήρα του Νου, αυτοί έγιναν τέ·

Γιατί τα λες αυτά πατέρα;

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Εδάφ.

10.

Αυτή είναι η διαφορά του ομοίου και του ανο· μοίου. Η Μονάς είναι η αρχή και η ρίζα του παν·

τός. Χωρίς αρχή δε γίνεται τίποτε. Η Αρχή δεν

36 είναι έργο κανενός αλλά του εαυτού της. Η αρ· χή είναι μονάς που περιέχει κάθε αριθμό, καμία δύναμη δεν την περιέχει· γεννά κάθε αριθμό, δε γεννήθηκε δε ποτέ από άλλο αριθμό.

Εδόφ. 11. Κάθε γεννημένο είναι ατελές και διαιρετό, και αυξάνεται και ελαττούται. Στο τέλειο τίποτε δε γίνεται απ' όλα αυτά. Το αυξανόμενο αυξάνεται από τη μονάδα και φθειpεται από την ίδια του την αρρώστεια, γιατί δεν μπορεί να μπει στη μο­

5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διδασκαλίες του Ερμή στον υιό του Τατ (σελ.

60-65)

νάδα.

Αυτή είναι ω Τατ κατά το δυνατό διατυπούμε­ νη η εικόνα του Θεού, την οποίαν αν ιδείς και εν­ νοήσεις με τα μάτια της ψυχής και της καρδιάς σου, πίστεψέ με παιδί μου ότι θα βρεις το δρόμο προς τα επάνω ή μάλλον αυτή η πίστη σου και η εικόνα του θα σε τραβήξει προς τα επάνω όπως τραβά η μαγνητική πέτρα τον σίδηρο.

Εδόφ.

1. Κι αυτόν το λόγο θα στον πω ω Τατ για να μη μείνεις αμύητος ως προς το μεγάλο όνομα του Θεού. Νόησε λοιπόν, το πως αυτό που είναι αφ­ νές στους πολλούς θα γίνει σε σένα φανερό. Κάθε γεννητό φαινόμενο εφάνη ήδη' το αφανές όμως όχι· και δε χρειάζεται να φανερωθεί γιατί είναι αιώνιο κι όλα τα άλλα πράγματα αυτό τα φανερώνει.

Αυτό όμως μένει αφανές και είναι αιώνιο και φανερώνοντας δε φανερώνεται, γεννά, αυτό το ίδιο είναι αγέννητο και δεν είναι στη φαντασία' η φαντασία είναι γέννημα των γεννητών' δεν εί· ναι η φαντασία Γένεση.

Εδόφ

2.

Ο δε ένας είναι αγέννητος και αφαντασίαστος και άφαντος. Φαίνεται μόνο στη φαντασία εκεί­ νων που επιλέγει αυτός για να φανερωθεί. Συ παιδί μου Τατ ευχήσου πρώτα στον Κύριο και πατέρα για να ελεηθείς απ' αυτόν, για να μπορέσεις να εννοήσεις το θεό έστω και για να λάμψει στο νου σου μία και μόνον ακτίνα του' γιατί μόνο με το νου βλέπει κανείς το αφανές γιατί κι αυτή η μία ακτίνα αφανής καθώς είναι είναι δυνατό να γίνει νοητή με το νου. Άφθονος στις δωρεές του καθώς είναι ο Κύ­ ριος, φαίνεται σ' όλον τον κόσμο' μπορείς να τον εννοήσεις· και παίρνοντας τις δωρεές του μπορείς και την εικόνα του να ιδείς. Εάν δε σου

38

39 είναι αφανής, πως θα είναι δυνατό να τον ιδείς

στρων, το δρόμο του ουρανού, την ταχύτητα ...

με τα μάτια σου;

Εδάφ.

Παιδί μου τι μεγαλειώδης θα ήταν αυτή η θέα

3. Εάν λοιπόν θέλεις να δεις το Θεό νόησε τον ή­

η ευτυχισμένη βλέποντας σε μια ροπή το ακίνη­

λιο, το δρόμο της σελήνης και την τάξη των ά­ στρων. Ποιος είναι αυτός που κρατά αυτήν την τάξη; Και όλη αυτή η τάξη είναι περιορισμένη

το διακινούμενο, και τον αφανή φαινόμενο για όσα κάνει! ... Αυτή παιδί μου είναι η τάξη του κόσμου κι αυ­ τός είναι ο κόσμος της τάξης.

σε αριθμό και τόπο.

Ο ήλιος είναι ο μεγάλος θεός μεγαλύτερος α­ πό τους θεούς των άστρων του που τον υπακού­

Εδάφ.

6.

ουν σα σε βασιλέα και κυρίαρχό τους.

γείται ο άνθρωπος στα σπλάχνα της μάνας του

Κι αυτός (ο ήλιος), ο αφάνταστα μεγαλύτερος από τη γη και τις θάλασσές της ανέχεται γύρω απ' αυτόν μικρότερα αστέρια. Και κάθε ένα από αυτά τα αστέρια δεν κάνει τον όμοιο και ίσο δρόμο καθώς είναι στον ουρανό; Ποιος είναι εκείνος που έχει χαράξει το δρό­ μο όλων αυτών των ουρανίων σωμάτων που κι­ νούνται στον ουρανό; Ποιος ακόμη είναι εκεί­ νος που όρισε τον τρόπο της κίνησής τους και

και του δημιουργήματός του την τέχνη, και μά· θε ποιος είναι ο δημιουργός αυτής της καλής και θείας του ανθρώπου εικόνας. Ποιος έχει πε­ ριγράψει τα μάτια, ποιος τρύπησε τις μύτες και τ' αυτιά, ποιος άνοιξε το στόμα, ποιος τέντωσε

και δέσμευσε τα νεύρα, ποιος οχέτευσε τις φλέ­ βες, ποιος στερέωσε τα κόκκαλο, και ποιος πε· ριέβαλλε τη σάρκα με δέρμα; Ποιος ξεχώρισε τα δάχτυλα και τις βάσεις πλατύνας, ποιος διά­ νοιξε τους πόρους τη σπλήνα εκτείνας, την καρ­

το μέγεθός τους;

Εδάφ.

4. Στον Αστερισμό της Άρκτου που περιστρέφε­

δία κάνοντάς την πυραμοειδή, ποιος πλάτυνε το ήπαρ, τον πνεύμονα σηραγγώσας και την κοιλία ευρύχωρη ποιήσας; ...

ται γύρω από τον άξονά του και που συμπεριφέ­ ρεται στο σύμπαν ποιος έδωσε τ' όργανο πλεύ­ σης;

Ποιος είναι εκείνος που όρισε τα όρια των θα­ λασσών και ποιος είναι εκείνος που στερέωσε

Εδάφ.

7. Για δες παιδί μου πόσες τέχνες προήλθαν από μια ύλη και πόσα έργα σε μια περιγραφή. Κι όλα είναι περικαλή και μετρημένα κι ενδιαφέροντα.

τη γη στον ουρανό;

Για όλα αυτά παιδί μου Τατ υπάρχει ο ποιη­ τής και δεσπότης τους. Είναι αδύνατο να υπάρ­ χουν και να εξασφαλίζεται η ασφάλειά τους χω­ ρίς τον ποιητή τους.

Ποιος τα έκαμε όλα αυτά; Ποια μητέρα, ποιος πατέρας ει μη ο αφανής Θεός με το θέλημά του; Εδάφ.

8. Αγάλματα και εικόνες θα υπήρχαν χωρίς αγαλ­ ματοποιούς και ζωγράφους; Κι όλο αυτό το σύμ­ παν με τα εντός αυτού έργα έχουν γίνει χωρίς

Κάθε τάξη είναι ποιητής' μόνον η aτοπία και η αμετρία είναι aποίητες, αλλά όχι κι αδέσπο­

δημιουργό; Αυτή την τυφλότητα και την πολύ ασέβεια, αυτή την αγνωμοσύνη ποτέ να μην την εστερνη­ σθείς ω Τατ. Μην aποστερείς από το δημιουργό τα δημιουργήματά του ...

τες παιδί μου ...

Εδάφ.

5. Μακάρι παιδί μου εάν είναι δυνατό να γίνεις κι εσύ πτηνό, να πετάξεις, στον αέρα να υψωθείς υπεράνω της γης στον ουρανό, για να ιδείς από εκεί τη στερότητα της γης, των ωκεανών της, τα πλάτη των ποταμών, τα ρεύματα του αέρα, τη σφοδρότητα του πυρός, την οξύτητα των ά-

Εάν δε θέλεις να δεις και το τι γίνεται στη γη και στο βυθό της, νόησε παιδί μου το πως δημιουρ­

Εδάφ.

9.

Με αναγκάζεις να μιλήσω τώρα τολμηρότερα. Αυτή είναι η ουσία, το να γεννάς πάντοτε να δη· μιουργείς. Και όπως χωρίς τον ποιούντα είναι α­ δύνατο να γίνει κάτι, έτσι κι ο θεός δημιουργεί

40 πάντοτε στον Ουρανό, στον αέρα, στη γη, στο βυθό, σ' όλο τον κόσμο, στο παν του παντός, στο ον και στο μη ον.

τίποτε δεν υπάρχει εκεί όπου δεν είναι αυ­ τός. Και τα όντα αυτός είναι και τα μη όντα. Και τα μεν όντα τα φανέρωσε, τα δε μη όντα τα κρα­ τά στον εαυτό του. Εδάφ.

6

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ερμής στον Ασκληπιό (σελ. 8-10)

10. Αυτός ο Θεός ο άριστος των ονομάτων, αυτός ο αφανής που είναι φανερώτατος, που είναι θεα­

τός μόνο στον νου, αυτός ο ορατός στα μάτια, αυτός ο ασώματος, ο πολυσώματος μάλλον δε παντοσώματος, υπάρχει, κι έχει όλα τα ονόματα γιατί όλα αυτά τα ονόματα είναι τ' ονομά του, και μαρτυρούν ότι είναι ένας, είναι ο πατέρας και γι' αυτό όνομα δεν έχει γιατί είναι ο πατέ­

Εδάφ.

1.

Γι' αυτό Θεέ μου ποιος θα σ' ευλογήσει; Και

ός, αιώνια δε ουσία του είναι να δώσει (στο σύμ­

που να στρέψω το βλέμμα μου για να σε ευλο­

παν) κάθε κίνηση και γένεση ... και όταν λέγω α­

γήσω; Επάνω; Κάτω; Μέσα; Έξω; Γιατί δεν υ­

γαθό, πάντοτε αιώνια αγαθό είναι.

πάρχει ούτε τρόπος ούτε άλλος τόπος γύρω α­ πό σένα. Τα πάντα είναι στο είναι σου, τα πάντα από σένα προέρχονται, πάντοτε δε κάνεις και

πιθυμεί για να το επιθυμήσει μια που είναι ολο­

Γιατί ο θεός δεν στερείται από κάθετι που ε­ κληρωμένος χορηγός και βρίσκεται στην αρχή των πάντων και κατά συνέπεια δεν υπάρχει λό­

τίποτε δεν παίρνεις, γιατί όλα τα έχεις και δεν υπάρχει τίποτε που να μην το έχεις. Εδάφ.

ΕΡΜΗΣ: Το αγαθό ω Ασκληπιέ δεν υπάρχει πα­

ρά μόνο στο θεό, ή μάλλον το αγαθό είναι ο θε­

ρας όλων.

γος για να γίνει κακός αδικώντας τα όντα του που υπάρχουν. Δεν υπάρχει για τον θεό κάτι το

11. Πότε να σε υμνήσω; Δεν μου είναι δυνατό θεέ

ωραίο που θα τον κάνει να το αγαπήσει, κά­

μου να καταλάβω ούτε την ώρα σου ούτε το

ποιος ανώτερός του για να τον πολεμήσει και

χρόνο σου.

Και για ποιο να σε υμνήσω; Γι' αυτά που συ δημιούργησες ή γι' αυτά που δε δημιούργησες; Γι' αυτά που μας φανέρωσες ή γι' αυτά που μας απέκρυψες; Και πως να σε υμνήσω εσένα; ως τον εαυτό μου; ως έχων κάτι δικό μου ή ως άλλον κανένα; Συ είσαι- συ υπάρχεις· συ είσαι ότι κάνω κι ότι λέγω· συ είσαι πάντοτε και κανένας άλλος δεν είναι εκτός από σένα. Συ είσαι κάθε γενόμενο και μη γενόμενο. Ως νους είσαι ο πατέρας μας· και ως δημιουργός εί­ σαι ο θεός μας. Η λεπτότερη ουσία της ύλr<ς είναι ο αέρας· του αέρα είναι η ψυχή, και της ψυχής ο νους· του νου είναι δε ο Θεός.

κάποιοι σοφώτεροι για να τους ζηλέψει.

Εδάφ

2.

Αφού λοιπόν ο θεός στερείται από πάθη, δεν μέ­ νει τίποτε ci.λλο ειμή να είναι αγαθός. Το αγαθό δεν είναι δυνατό να υπάρχει σε καμμιά άλλη ι­ διότητα. Κοι στα όντα δεν μπορεί να υπάρχει το uγι:ι06, γιατί rυ:ωε γεννητό είναι γεμάτο πάθη, μω 'ωυ η γένεση είναι πάθος. Και όπου υπάρχει ω πάθος δεν U'.\'J.ρχει αγαθό, όπως όπου υπάρ­

χει η vύι<τα δεν υπάρχει η μέρα και αντίστροφα. Μ' όλα αυτά, επειδή η ύλη υπάρχει και στις

aρχέτυπες ιδέες, παίρνει μέρος κι αυτή στο α­ γαθό.

Ο κόσμος επίσης είναι καλός ως προς την λει-

43

42 τουργία των παραγωγών του, δεν είναι όμως και αγαθός γιατί είναι κινητός και παραγωγός παθητικών όντων.

Εδάφ.

3.

Εδάφ.

Ο άνθρωπος κατά σύγκριση τοποθετείται ανά· μεσα στο κακό και στο καλό. Εδώ στη γη το κα· λό είναι το ελάχιστο μόριο του κακού. Στη γη εί· ναι αδύνατο να υπάρχει αγαθό χωρίς κακό. Ώ· στε το αγαθό υπάρχει μόνον στον θεό. Στους ανθρώπους δεν υπάρχει αγαθό, αλλά μόνο ο τίτλος του. Κι' αυτό γιατί στα υλικά σώ· ματα δεν υπάρχει θέση για το αγαθό" γιατί δεν το χωρεί. Το σώμα του ανθρώπου είναι κυκλω· μένο από κακία, πόνους, ταλαιπωρίες, θλίψεις, επιθυμίες, οργή, απάτες και δόξες και το κακό είναι ότι οι άνθρωποι το κακό το εμπιστεύονται ως αγαθό. Εδω στη γη βασιλεύει η Γαστριμαρ· γ ία που είναι χορηγός όλων των κακών. Το α γα· θό απουσιάζει από την γη.

Εδάφ.

4.

Εγώ χρεωστώ χάρη στο Θεό που με φώτισε για να ασχοληθώ με τη γνώση του αγαθού, με το στοιχείο αυτό που δεν υπάρχει στον κόσμο αυ­ τό. Γιατί ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος από το κακό, ενώ ο θεός του αγαθού ... Γι' αυτό μπορώ να τολμήσω να πω, Ασκληπιέ, ότι η ουσία του

θεού είναι το αγαθό, το καλό, το ωραίο, που όλα αυτά δεν κατανοούνται από τον κόσμο. Κι αυτό, γιατί ότι υποπίπτει στην όραση του ανθρώπου,, είναι είδωλο· σκιαγραφία · και ότι δεν υποπίπτει στις αισθήσεις μας είναι η ουσία του αγαθού. Και όπως τα μάτια του ανθρώπου δεν μπορούν να ιδούν τον θεό, έτσι δεν μπορούν να ιδούν και το αγαθό.

Εδάφ.

5.

Εάν μπορείς να εννοήσεις τον θεό, μπορείς να γνωρίσεις και το αγαθό και το καλό ... όπως Α· σκληπιέ εννοείς τον θεό εννόησε και το καλό και το αγαθό. Γιατί η χάρη αυτή δεν έχει δοθεί στα άλλα όντα, παραμένουν δε aχώριστα στον θεό.

Ένας δε είναι ο δρόμος που θα σε οδηγήσει στον θεό, η ευσέβεια.

,

Όταν αναζητάς τον θεό, αναζητάς το καλό.

6.

Κατά συνέπεια όσοι δεν το ξέρουν και δεν παίρ· νουν τον δρόμο της ευσέβειας, αυτοί θεωρούν τον άνθρωπο αγαθό ... Ντυμένοι το κακό, πι· στεύουν ότι αυτό είναι το αγαθό ... και αγωνίζον· ται για να μην το χάσουν, να το κρατήσουν και να το αυξήσουν.

Αυτό, Ασκληπιέ είναι το αγαθό του ανθρώπου που δεν μπορεί να το αποφύγει, το κακό. Και το χειρότερο είναι ότι το έχει ανάγκη το κακό και

δεν μπορεί να το αποφύγει.

7

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Κηρύγματα του Ερμή (σελ. 81·82)

Διδασκαλίες του Ερμή ως προς το ότι Εδάφ.

1.

Που πάτε ω άνθρωποι μεθυσμένοι από τον ά· κρατο λόγο της αγνωσίας; Σταθείτε' ξυπνείστε· κυττάξτε ψηλά με τα μά· τι α της καρδιάς σας, γιατί η κακία της αγνωσίας έχει κατακλύσει όλη τη γη, και φθείρει την κλει· σμένη στο σώμα σας ψυχή, μη μπορώντας να

δεν υπάρχει στην ουσία θάνατος, αλλά απλώς πλανώμενοι λόγω αγνοίας οι άνθρωποι το θάνατο απώλεια τον θεωρούν (σελ. 87-89)

προσορμισθείτε στο λιμένα της σωτηρίας.

Εδάφ.

2.

Μην παρασύρεστε από τα πολλά ρεύματα. Ό· σοι μπορείτε τραβήξτε προς το λιμένα της σω· τηρίας ... Ζητείστε οδηγό για να σας οδηγήσει στην πόρτα της γνώσης, εκεί που φεγγοβολά το

ΕΡΜΗΣ στον Τάτ: Εδάφ.

1.

το σώμα, και με ποιο τρόπο δρα η αθάνατη ψυχή στη σύσταση του σώματος και στη διάλυσή του, που τη μεταβολή αυτή ο άνθρωπος τη λέει θά·

λαμπρό ανέσπερο φως όπου κανείς εκεί δε με·

θά αλλά όλοι είναι ξύπνιοι, κι αναζητούν το θεό που δεν είναι ορατός στα μάτια, αλλά στο νου και στην καρδιά ... Πετάξτε το χιτώνα που φορεί· τε, το ύφασμα της αγνωσίας· το στήριγμα της κακίας· το δεσμό της φθοράς' το σκοτεινό περί· βολο · το ζώντα θάνατο· τον αισθητό νεκρό· τον περιφόρητο τάφο· τον ένοικο ληστή που όποιον φιλά μισεί, κι όποιον μισεί φθονεί ... Εδάφ.

3.

να το.

Ο θάνατος δεν είναι καταστροφή · είναι ένα νόημα αθάνατης προσηγορίας.

άνθρωπος· η αθανασία ... τίποτε παιδί μου δε χάνεται στον κόσμο· για­ τί ο κόσμος είναι ο δεύτερος θεός που γέννησε ο πατέρας· είναι ζώο αθάνατο' είναι αδύνατο να πεθάνει ένα μέρος από το αθάνατο ζώο. Όλα

κο αυτό χιτώνα που σε τραβά προς τον εαυτό σου για να μη δεις την ομορφιά της αλήθειας,

τα πράγματα στον κόσμο είναι μέρη του αθάνα·

το εγκείμενο αγαθό.

του ζώου και φυσικά και ο άνθρωπος που είναι το μόνο λογικό ζώο στον κόσμο, ως μέρος του αθάνατου ζώου · κόσμου είναι αθάνατος.

Μισείστε την κακία αυτή· νιώστε την επιβολή της, γιατί σας επιβουλεύεται· σας αναισθητο·

τή ηδονή για να μη μπορείτε ν' ακούσετε και να δείτε ότι πρέπει.

Κάτω από το

προσωπείο του θανάτου, κρύπτεται ο αθάνατος

τέτοιος σκοτεινός είναι όποιος φορεί τον εχθρι·

ποιεί τις αισθήσεις που σας τις έχει αποφράξει με πολλή ύλη και σας τις έχει γεμίσει με τη μιση·

Τώρα παιδί μου θα σου πω κάτι για την ψυχή και

Εδάφ.

2.

Πρώτος των πάντων είναι ο θεός. Είναι αιώνιος, αγέννητος, και δημιουργός όλων.

46

47 Δεύτερος θεός είναι ο γεννηθείς από τον αιώ­ νιο θεό των πάντων κατ' εικόνα αυτού. Απ' αυ­ τόν γεννήθηκε και μ' αυτόν συνέχεται, και τρέ­ φεται και αθανατίζεται αιώνιος όντας κι αυτός

ως αθάνατος, όμως το αιώνιο αυτό δεύτερο ζώο διαφέρει από τον αιώνιο θεό του συμπάντος. Γιατί αυτός δε γεννήθηκε από άλλη δύναμη. Ο πατέρας είναι αιώνιος, και είναι το παν. Ο Δεύτερος Θεός - Κόσμος από τον πατέρα γεννήθηκε και είναι αθάνατος κι αυτός.

Εδάφ.

3.

Τα πάντα στον κόσμο ο πατέρας θεός τα σωμα­ τοποίησε σε ογκώδη υλικά σφαιροειδή σώματα που είναι κι αυτά αθάνατα, γιατί προέρχονται α­ πό αιώνια ύλη. Έχουν δε τα σώματα αυτά κι ι­ δέες (ψυχές) τις οποίες ο πατέρας εγκατέσπει­ ρε στις σφαίρες και τις έκλεισε εκεί σαν σε ανά­ κτορο, θέλοντας να τις κοσμήσει γιατί είναι δη­

μιουργήματά του, και περιέβαλλε με αθανασία τα σώματά τους για να μη διαλυθούν στην ύλη ... Γιατί η ύλη είναι μεν αθάνατη, υπόκειται όμως στις μεταβολές, στην αύξηση και στη μείωση,

που ο άνθρωπος θάνατο τις θεωρεί. Εδάφ.

4.

Αυτή η αταξία μόνο στα επίγεια ζώα γίνεται.

Γιατί τα ουράνια σώματα μία και μόνον τάξη έ­ χουν, όπως την όρισε την τάξη αυτή η αρχή του πατέρα. Κρατείτε δε η τάξη αυτή σε κάθε περί­

πτωσή αδιάλυτη, η δε διάλυση αυτή αποκαθί­ σταται στα αδιάλυτα σώματα, δηλαδή στα αθά­

νατα. Έτσι γίνεται στέρηση της αίσθησης και ό­ χι απώλεια του σώματος. Εδάφ.

5.

Το δε τρίτο ζώο ο άνθρωπος που έχει δημιουρ­ γηθεί κατ' εικόνα του κόσμου, έχοντας νουν κα­

τά βούληση του πατέρα, παρά πάντα τα επίγεια ζώα έχει όχι μόνο συμπάθεια προς το δεύτερο θεό, αλλά και την έννοια του πρώτου θεού. Και τον μεν δεύτερο θεό τον αισθάνεται το σώμα, τον δε θεό πατέρα τον νιώθει ως aσώματο, ως νου.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Αυτό το ζώο δεν χάνεται, πατέρα;

-

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Έχε πίστη παιδί μου και νόησε τι θα πει θεός, τι κόσμος, τι ζώο αθάνατο και τι διαλυτό, και νόησε ότι ο μεν κόσμος έγινε από το θεό και σ' αυτόν μένει, ο δε άνθρωπος από τον κόσμο έγι­ νεν και σ' αυτόν μένει. Αρχή, περιοχή και σύ­ σταση όλων αυτών είναι ο θεός.

49 ναι πονηρά όταν τα πάρει από τους δαίμονες. Κανένα μέρος του κόσμου δεν υπάρχει χωρίς δαίμονες. Οι δαίμονες είναι θείοι δοκιμαστές" δοκιμάζουν τον άνθρωπο, σπείρουν μοιχείες, φόνους, πατροτυπίες, ιεροσυλίες, aσέβειες και αγχόνες. Ανοίγουν δρόμους προς τους γκρε· μούς και κάνουν πολλά δαιμόνια έργα ...

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Εδάφ.

λα, καλά και αγαθά. Είναι η σωφροσύνη, η αρε· τή και η ευσέβεια. Η ευσέβεια είναι η γνώση του

Διδαχές του Ερμή προς τον διάσημο γιατρό

θεού, ο δε άνθρωπος που γίνεται γνώστης των αγαθών αυτών δέχεται την θειο νόηση και όχι των πολλών άλλων. Γι' αυτό οι άνθρωποι της ανώτερης νόησης δεν είναι aρεστοί στον όχλο. Του προκαλούν τον γέλωτα θεωρώντας τους ως ανοήτους. Τους μισεί και καμμιά φορά τους σκοτώνει.

Ασκληπιό τον φερόμενο από την αρχαία παράδοση ως θεό (σελ. 96-100)

Εδάφ.

Εδάφ.

θρωπο ως ενωμένες. Ο κάθε άνθρωπος δεν α­ πολαμβάνει την νόηση, γιατί υπάρχουν δυο κα­ τηγορίες ανθρώπου, οι υλικοί και οι ουσιώδεις.

γο. Τώρα θεωρώ αναγκαίο να σου ιστορήσω το λόγο της αίσθησης.

Η αίσθηση και η νόηση έχουν διαφορά η μία από την άλλη" γιατί η μεν αίσθηση είναι υλική, η

Οι υλικοί είναι συνδεδεμένοι με την κακία παίρ­ νοντας το σπέρμα της από τους δαίμονες οι ου­ σιώδεις είναι συνδεδεμένοι με το αγαθό και έ­ χουν σωθεί από τον θεό ... Γιατί ο κόσμος, Α­ σκληπιέ, έχει την αίσθηση και την νόηση όχι σαν τις ανθρώπινες, αλλά ισχυρότερες και a-

δε νόηση ουσιώδης.

Εγώ φρονώ ότι και τα δύο αυτά, και η αίσθη· ση και η νόηση είναι ενωμένες και αδιαίρετες. Στ' άλλα όντα η αίσθηση ενώνεται με τη Φύ· ση, στο δε άνθρωπο με το νου.

πλούστερες.

Η νόηση διαφέρει από το νου, όσο ο θεός από

Εδάφ.

Εδάφ.

6. Πραγματικά η αίσθηση και η νόηση του κόσμου

Η νόηση είναι αδελφή του λόγου ή όργανο α· νάμεσά τους. Και ούτε ο λόγος εκφωνείται χω·

είναι μια και μόνη, συνίσταται δε στο να γεννά τα πάντα, και μετά να τα διαλύει στο είναι του

ρίς νόηση, ούτε η νόηση χωρίς λόγο.

και να τα μεταμορφώσει, όντας όργανο του θε-

2. Η αίσθηση και η νόηση είναι συμπεπλεγμένες στον άνθρωπο. Χωρίς αίσθηση δεν μπορείς να νοήσεις, κι ούτε να αισθανθείς χωρίς νόηση ...

Εδάφ.

5. Ας ξαναγυρίσω στην διδασκαλία της αίσθησης. Η αίσθηση και η νόηση θεωρείται από τον άν­

1. Χθες, ω Ασκληπιέ, σου ιστόρησα τον τέλειο λό·

το θεϊκό.

4. Του θεού τα σπέρματα είναι ολίγα, αλλά μεγά·

3. Ο Νους γεννά όλα τα νοήματα. Και είναι τα νοή· ματα αγαθά μεν όταν ο άνθρωπος πάρει τα

σπέρματά τους από το θεό, και το αντίθετο, εί-

'

ού και της βούλησής του ... γεννά τα πάντα ο κό­ σμος με τις ενέργειές του, και τα διαλύει για να τα ανανεώσει, και σαν καλός γεωργός σπέρνει την ζωή με τις μεταβολές που ενεργεί η κίνησή του, δίνοντάς την ανανέωση. Όντας ταυτόχρονα τόπος και δημιουργός ζωής, ζωογονεί τα πάντα.

50 Εδάφ.

7. Τα σώματα είναι κατασκευασμένα από ύλη, από νερό, αέρα και πυρ. Είναι σύνθετα, άλλα πολυ· σύνθετα, άλλα δε απλούστερα. Και τα μεν πρώ­ τα είναι βαρύτερα, τα δε δεύτερα ελαφρότερα.

Εδάφ.

1ο

8. Ο πατέρας είναι ο θεός του κόσμου, κι ο κόσμος είναι του κόσμου. Κι ο μεν κόσμος είναι υιός του θεού, τα δε του κόσμου είναι του κόσμου. Ο κό­ σμος στολίζει τον εαυτό του με ποικιλία γενέσε­

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Το κλειδί της διδασκαλίας του Ερμή (σελ.

ων χωρίς διακοπή στη ζωή, με ακόπιαστη ενέρ·

113·126)

γεια" συνθέτει τα στοιχεία της φύσης, και τα­ κτοποιεί την τάξη τους ... Όλων των ζώων η αίσθηση και η νόηση μπαί­ νει στο είναι τους με την εισπνοή. Εδάφ.

9.

Ο θεός δεν είναι αναίσθητος και aνόητος όπως

νομίζουν μερικοί. Αυτοί βλασφημούν. Όλα τα

Εδάφ.

ρώσει σ' εσένα. Σήμερα θα τον αφιερώσω στον

του θεού. Κι άλλα μεν ενεργούνται από τα σώ­

Τατ, σαν επιτομή στις γενικές θεωρίες που του

ματά τους, άλλα δε κινούνται από την ψυχή και

Εδάφ.

ΕΡΜΗΣ στον Ασκληπιό. Χθες, Ασκληπιέ, το· λόγο μου τον είχα αφιε­

πράγματα στον κόσμο, Ασκληπιέ, είναι έργα

το πνεύμα που τα ζωοποιεί.

1.

ανέπτυξα.

·

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

10. Αν έχεις γνώση ω Ασκληπιέ όλων αυτών, θα γί­

Ο θεός πατέρας και το αγαθό έχουν την ίδια

νουν αλήθειες" εάν όμως όχι, θα τα θεωρήσεις

φύση κι ενέργεια. Και της μεν φύσης ίδιον είναι

ως αδύνατο να γίνουν. Γιατί για να τα εννοήσεις πρέπει να τα πιστεύεις. Γιατί η λογική δεν φθά­ νει ως την αλήθεια, όμως ο νους είναι μεγάλος, οδηγούμενος δε από την λογική, φθάνει ως την

η αύξηση με τα υλικά και κινητά ... πράγματα, τα δε ακίνητα είναι υλικά και ανθρώπινα. Εδάφ.

αλήθεια ...

2. Ενέργεια του θεού είναι η θέλησή του, η δε ου­ σία του είναι το να θέλει να είναι πάντοτε ... ο Κόσμος και ο ήλιος στην ουσία είναι κι αυτοί πα­ τέρες στον κύκλο τους, όχι όμως και το αγαθό των ζώων ούτε της ζωής· κι αν δίνουν ζωή, τη δίνουν αναγκαζόμενοι από το αγαθό θέλημα του θεού που χωρίς αυτόν ούτε γίνεται τίποτε ούτε και είναι δυνατό να γίνει.

Για τους ανθρώπους που έχουν το χάρισμα του θεού να τα εννοήσουν όλα-αυτά, είναι άξιοι πίστης. Για αυτούς όμως που δεν τα εννοούν, μένουν απίστευτα: Αρκούν όλα αυτά, Ασκληπιέ, για σήμερα.

Εδάφ.

3. Αίτιος δε παιδί μου είναι ο πατέρας και των τέ­ κνων και της σποράς και της τροφής, χρησιμο­ ποιώντας τον ήλιο.

Εδάφ.

4. ΤΑΤ στον Ερμή: ... Γέμισες πατέρα

την ψυχή μου με την ωραιό­

τερη θέα, και μου σεβάστηκε η ακτινοβόλα θέα την ασφάλεια των ματιών του νου μου.

53

52 ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

σμένες παντού. Αυτών των ψυχών οι μεταβολές

'Οπως η φλογερή ακτίνα του ήλιου πλημμυ· ρεί και μυεί τα μάτια, έτσι παιδί μου κάν_ει και η

είναι πολλές. Κι άλλων μεν οι μεταβολές είναι ευτυχείς, άλλων δε το ενάντιον.

αγαθή θέα εφόσον δέχεται την επιρροη αυτης

Εδάφ.

Αυτές είναι

άτυχες

ψυχές.

Ερπετώδεις

στην αρχή μεταβάλλονται σε ένυδρες, οι ένυ­

5. Την αισθάνεσαι αυτή την ωραιοτέρα θέα όπως

αέριες, σε ανθρώπους, οι δε ανθρώπινες έχον­

δρες σε χερσαίες, κι οι χερσαίες σε πετεινές, σε

την αισθάνθηκαν και την έτυχαν οι προγονοι

τας αρχή αθανασίας σε δαίμονες μεταβάλλον­

μας βασιλείς, ο Ουρανός και ο Κρόνος.

ται (υπηρέτες του θεού).

Αυτός είναι ο χορός (το κύκλωμα) των θεών.

τ Α τ στον Ερμή: Μακάρι πατέρα αυτή τη λαμπρή θεία θέα να

Οι χοροί δε των θεών είναι δύο' ο ένας είναι των πλανωμένων, και ο άλλος των απλανών.

την εννοήσουμε και εμείς ... ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

Εδάφ.

8.

Μακάρι παιδί μου ...

κακή δεν απολαμβάνει την αθανασία, κι ούτε μεταλαμβάνει

ούτε και να ειδει, ουτε να ακουσει γι

Εδάφ.

9.

Το εναντίον, αρετή της ψυχής είναι η γνώση. Γιατί ο Νους και αγαθός και ευσεβής και θείος

θα γίνει αδρανής. . . Και όλα αυτά γιατί η ομορφιά εκεινη αγκαλια­

πατέρα;

ΤΑΤ στον Ερμή. Ποιος είναι αυτός ο ενάρετος

ζει με το φως της και τον νού του και την ψυχή του· του σηκώνει το σώμα του και το μεταβαλ· λει σε ουσία. Αλλά, παιδί μου Τατ, μια ψυχή εν­ σαρκωμένη στο σώμα ενός ανθρώπου, που θα ειδεί την ομορφιά αυτού του αγαθού, δεν μπο­ ρεί να παραμείνει σε σώμα ανθρώπου· γιατί θα

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Αυτός που δε μιλά πολλά και δεν ακούει πολ­ λά. Γιατί όποιος ακούει δυο λόγους και δυο ακο­ ές, σκιαμαχεί.

Ο πατέρας θεός και αγαθός ούτε λέγεται ού­ τε ακούεται, εν τούτοις βρισκεται στις αισθή­

έχει αποθεωθεί. ΤΑΤ στον Ερμή: Πως μπορεί ν' αποθεωθεί κανείς πατέρα;

σεις όλων μας ...

Η αίσθηση γίνεται στον επικρατούντα. Η γνώ­ ση είναι το τέλος της επιστήμης, η επιστήμη δε

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Οι ψυχές κινούνται σ' όλον τον κόσμο σκορπι-

επιστρέφει

ση των όντων ούτε το αγαθό, αλλά τυφλή κα­

είναι.

τος;

αλλά

θώς είναι δουλεύει σώματα μοχθηρά ...

ομορφιά' γιατί θα έχει χάσει τις αισθήσεις του,

μία και μόνον ψυχή, από την ψυχή του σύμπαν­

αγαθού

ψυχής, είναι η αγνωσία, γιατί δε γνωρίζει τη φύ­

αυτη την

Δεν άκουσες αυτά που σου δίδαξα στα Γενικά ότι όλες οι ψυχές του κόσμου προέρχονται από

του

στον κύκλο. Αυτή είναι η καταδίκη της κακής

6. Όποιος εννόησε την ομορφιά αυτού του αγα· θού δεν θα θελήσει να εννοήσει τίποτε άλλο, ' ' ' . ' '

Αυτή είναι η τέλεια τάξη της ψυχής. Μπαίνον­ τας η ψυχή στο σώμα του ανθρώπου εάν γίνει

Τώρα όμως aτονούμε' δεν μπορούμε να φθά· σου με την όψη εκείνη. Δεν μπορούμε να ιδούμε την ομορφιά του αγαθού εκείνου την άφθαρτη και ακατανόητη ... Η γνώση της είναι θεία σιωπή, και κατάργηση όλων των αισθήσεων. Εδάφ.

οι

της νοητής λαμπηδόνας που είναι οξυτέρα, α· βλαβής όμως και γεμάτη αθανασία.

είναι το δώρο του θεού.

Εδάφ.

10.

ΤΑΤ στον Ερμή: Ποιος είναι ο υλικός θεός πατέρα; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Είναι ο καλός κόσμος· δεν είναι όμως ο κό­ σμος αυτός αγαθός γιατί είναι υλικός κι ευπά­ θητος.

54

Εδάφ.

55 Δε γεννήθηκε ποτέ" υπάρχει αιώνια, γεννά αιώνια, και είναι κινητός, και κάθε υλική κίνηση είναι γένεση.

τό η σωτηρία του ανθρώπου είναι η γνώση του θεού. Αυτή είναι η ανάβαση στον Όλυμπο (στα

11. Η νόηση κινεί την υλική κίνηση ... γιατί ο κόσμος

Η ψυχή είναι αγαθή αλλά όχι πάντοτε. Γίνεται κακή από ανάγκη. ΤΑΤ, στον Ερμή:

είναι σφαίρα, δηλαδή, κεφαλή, κι επάνω από την κεφαλή δεν υπάρχει κάτι το υλικό. Ο Νους είναι κεφαλή κινούμενη κυκλικά, κι είναι ενωμέ· νος με τον υμένα της κεφαλής που είναι και έ·

δρα της ψυχής ...

Κάθε ζώο είναι κατασκευασμένο από ύλη και νου

Εδάφ.

...

12. Κι ο μεν κόσμος είναι το πρώτο ζώο, ο άνθρω· π ο ς δε το δεύτερο ζώο μετά τον κόσμο, και παρ' όλα τ' άλλα ζώα έχει ψυχή και είναι αγαθός λό· γω της θείας φύσης του, και κακός γιατί είναι θνητός ...

Εδάφ.

13. Έτσι λοιπόν κινείται η ψυχή του ανθρώπου· ο νούς μπαίνει στο λόγο, ο λόγος στην ψυχή, η ψυχή στο πνεύμα, και το πνεύμα εισχωρεί στις φλέβες, στις αρτηρίες και στο αίμα του Ζώου, κι' ενεργοποιεί το σώμα του βάζοντάς το σε κί­ νηση.

Γι' αυτό και ορισμένοι σφάλουν νομίζοντας πως η ψυχή είναι σώμα κατά φύση. Δεν είδαν ό­ τι όταν μπαίνει στην ψυχή το πνεύμα, τότε το αί­ μα παγώνει, αδειάζει τις φλέβες και τις αρτη­ ρίες, και τότε το ζώο χάνεται. Αυτός είναι ο θά­ νατος του σώματος.

Εδάφ.

14.

Από μια αρχή άρχισαν τα πάντα παιδί μου, η δε

αρχή τους αρχίζει από το ένα και μόνο. Και η μεν αρχή κινείται για να ξαναγίνει, ενώ το εν και μόνο δεν κινείται.

Τρία λοιπόν είναι τα πρόσωπα, ο αγαθός πα­ τέρας θεός, ο κόσμος και ο άνθρωπος. Και το μεν κόσμο τον έχει ο θεός, το δε άνθρωπο τον έ­ χει ο κόσμος. Και γίνεται ο μεν κόσμος υιός του θεού, ο δε άνθρωπος υιός του κόσμου κι εγγο­ νός του θεόυ.

Εδάφ.

15.

Ο θεός δεν τον αγνοεί τον άνθρωπο· τον γνωρί­ ζει καλά και θέλει να γνωρισθεί μαζί του. Γι' αυ-

θεία πεδία).

-

Πως το λες αυτό ω Τρισμέγιστε; ΕΡΜΗΣ, στον Τατ:

Παρατήρησε την ψυχή ενός μικρού παιδιού, παιδί μου, όταν δεν έχει σκεφθεί να χωρί­ σει από το εγώ της. Το σώμα στο οποίον ανήκει έχει ακόμη μικτό όγκο, και δεν έχει ακόμη ανα­ πτυχθεί. Είναι ωραία από κάθε πλευρά γιατί δεν έχει θολώσει από τα πάθη του σώματος και εί­ ναι εξαρτημένη ακόμη από την ψυχή του κό­

σμου. Όταν όμως αποκτήσει τον κανονικό της όγκο γεννά στον εαυτό της την λήθη που είναι κακή.

Εδάφ. 16. Αυτό συμβαίνει σ' αυτούς που βγαίνει η ψυχή α­ πό το σώμα. Ανατρέχει η ψυχή στον εαυτό της, το πνεύμα συστέλλεται στο αίμα και η ψυχή στο πνεύμα, ο Νους μόλις ελευθερωθεί από τα ενδύ­ ματά του (από το σώμα) γίνεται καθαρός γιατί έ­ χει θεία φύση. Παίρνει τότε πύρινο σώμα, και περιπολεί σ' όλο τον κόσμο αφήνοντας την ψυ­ χή στην κρίση και στην αντάξιά της δίκη. ΤΑΤ στον Ερμή:

Πατέρα, γιατί λες ότι ο νους χωρίζεται από την ψυχή και η ψυχή από το πνεύμα, λέγοντας πως το μεν ένδυμα του νου είναι η ψυχή, της δε ψυχής το πνεύμα;

Εδάφ. 17. Γιατί η σύνθεση των ενδυμάτων αυτών παιδί μου γίνεται μόνο στο γήϊνο σώμα.

Είναι αδύνατο να εδραιωθεί ο νους γυμνός στο σώμα, ούτε και το σώμα, έχει τη δύναμη να βαστάξει τέτοια αθανασία και τέτοια αρετή. Το σώμα έχει πάρει ως περίβολο την ψυχή, η δε ψυχή όντας θεία υπηρετεί το πνεύμα που διοι­ κεί το ζώο.

57

56 Εδάφ.

νεται το δικό του φυσικό πύρινο χιτώνα που δεν μπορούσε να τον έχει κατοικώντας στο γήϊνο σώμα, γιατί η γη δεν το αντέχει το πυρ ... ο νους είναι οξύτατος όλων των θείων νοημάτων, κι ως οξύτατο στοιχείο σώμα έχει το πυρ. Ο νους εί­ ναι ο δημιουργός των πάντων, κι ως όργανο στη δημιουργία του χρησιμοποιεί το πυρ. Και ο μεν (θεός) είναι ο δημιουργός των πάντων ο δε νους μόνον των ανθρώπων της γης. Γυμνός καθώς εί­ ναι από πυρ ο νους που είναι ενσωματωμένος στους ανθρώπους, αδυνατεί να δημιουργήσει έργα θεού.

Εδάφ.

19. Η ανθρώπινη ψυχή όταν είναι ευσεβής είναι δαι­ μόνια και θεία. Μετά την απαλλαγή της από το σώμα ... όλη νους γίνεται, ενώ η aσεβής ψυχή κολασμένη ζητά μετά την έξοδό της από το σώ­ μα να ενσαρκωθεί σε νέο ανθρώπινο σώμα, κι ό­

χι σε σώμα άλλου ζώου. Άλλο κατώτερο σώμα ζώου δε χωρά στην ψυχή του ανθρώπου, και ού­ τε είναι και θεμιτό να ενσαρκωθεί σε σώμα αλό­ γου ζώου η ανθρώπινη ψυχή. Γιατί ο νόμος του θεού τη φυλάει από τέτοια πτώση. Εδάφ.

και τη μαστιγώνει με το μαστίγιο των αμαρτημά·

16. ·οταν ο νους απαλλαγεί από το γήϊνο σώμα ντύ·

20.

ΤΑΤ στον Ερμής:

Πως κολάζεται πατέρα η ανθρώπινη ψυχή; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Και ποια κόλαση παιδί μου είναι μεγαλύτερη από την ασέβεια; Ποιο πυρ έχει τόση φλόγα όση η ασέβεια; ... Δε βλέπεις πως κραυγάζει η aσε­ βής ψυχή; «Καίομαι, καίομαι φωνάζει, πως ν' α­ παλλαγώ η κακοδαίμονη από τα κακά που μ' έ­ χουν τυλίξει; Ούτε βλέπω, ούτε ακούω».

Αυτές είναι οι φωνές της κολασμένης ψυχής κι όχι αυτό που λεν άλλοι, που συ δοξάζεις παι­ δί μου, ότι η κακή ψυχή μόλις βγει απ' το σώμα γίνεται θηρίο πράγμα που είναι μεγάλη πλάνη. Εδάφ. 21. Έτσι λοιπόν κολάζεται η κακή ψυχή. Ο νους που την κυβερνούσε όταν γίνει δαίμων ντύνεται το πύρινο σώμα του, και σπεύδει στην υπηρεσία του θεού' μπαίνει και κατοικεί στην aσεβή ψυχή

των της· αυτή η κατάσταση αναγκάζει τις aσε­

βείς ψυχές να προβούν σε φόνους, βρισιές και βλασφημίες και άλλες πράξεις βίας με τις ο·

ποίες αδικούν τους ανθρώπους. Απεναντίας μπαίνοντας ο νους στις ευσεβείς ψυχές, τις ο­ δηγεί στο φως της γνώσης.

Αυτές οι ψυχές δεν χορταίνουν ποτέ τους να υμνούν το θεό και να κάνουν καλά έργα στο κό­ σμο, μιμούμενες τον πατέρα θεό. Εδάφ.

22. Γι' αυτό παιδί μου ευχαριστείτε το θεό, κι ευχη· θείτε για να μας δώσει καλό νουν ... Αυτή είναι η κοινωνία των ψυχών' κοινωνούν οι μεν θείες ψυχές με τις ψυχές των ανθρώπων, των ανθρώπων κοινωνούν με τα άλογα ζώα, ο δε θεός κοινωνεί με το σύμπαν γιατί είναι ο κα­ λύτερος των πάντων. Έτσι ο κόσμος υπόκειται στο θεό, ο άνθρω­

πος στον κόσμο, και τ' άλογα ζώα στον άνθρω· π ο.

Οι ενέργειες του θεού λαμποκοπούν σαν α­ κτίνες. Του κόσμου οι ακτίνες είναι η φύση, και του ανθρώπου οι τέχνες και οι επιστήμες ...

Εδάφ 23. Αυτή είναι η διοίκηση του παντός εξαρτημένη α­ πό την φύση του ενός και διοικουμένη από το νου

...

Εδάφ. 24. Πολλές φορές εξάπτεται ο νους της ψυχής. Ε­ κείνη την ώρα ούτε βλέπει ούτε ακούει η ψυχή' στέκεται σαν άλογο ζώο. Τόση είναι η δύναμη του νου. Γιατί ο νους δεν ανέχεται νοθρές ψυ· χές' τις αφήνει προσαρτημένες στο σώμα ... Τέ· τοιες ψυχές νουν δεν έχουν και είναι ανάρμο­ στο στον άνθρωπο να έχει τέτοια ψυχή. Γιατί ο άνθρωπος είναι θείο ζώο και δε συγκρίνεται με τα άλλα επίγεια ζώα, αλλά με τους ουράνιους θεούς.

Γι' αυτό μπορεί να τολμήσει να πει κανείς ότι ο πραγματικός άνθρωπος είναι τουλάχιστον ι· σοδύναμός τους.

58 Εδάφ. 25. Κανένας από τους ουράνιους θεούς δεν κατέ· βηκε ποτέ στη γη εγκαταλείποντας τα όρια του ουρανού. Ο άνθρωπος και στον ουρανό ανεβαί· νει, και

μετρά τον ουρανό, και γνωρίζει και τα

ύψη και τα ταπεινά και πολλά άλλα μανθάνει α­ κριβώς, και το μεγαλύτερο κατόρθωμά του είναι το ότι χωρις να εγκαταλείψει τη γη προχωρεί προς τα ύψη. Είναι δε τόσο το μέγεθος της έ· κτασής του, ώστε πρέπει να τολμήσουμε να προσαγορεύσουμε το μεν άνθρωπο επίγειο θνητό θεό, το δε ουράνιο θεό αθάνατο άνθρω·

11

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ο Νους στον Ερμή (σελ. 147·157)

πο ... (21).

Εδάφ.

1. Κατέχεις τώρα το λόγο τρισμέγιστε Ερμή, και θυμίσου τα όσα σου έχω αποκαλύψει. ΕΡΜΗΣ στο Νου:

Είπαμε πάρα πολλά και διάφορα για τα πάντα και για το Θεό, αλλά εγώ την απόλυτη αλήθεια δεν την έμαθα. Γι' αυτό Δέσποτα θέλω διασαφή. σεις.

ΝΟΥΣ στον Ερμή:

Εδάφ.

2.

Άκουσε λοιπόν παιδί μου πως έχει ο Θεός και το παν.

Πρώτα είναι ο Θεός, ύστερα ο κόσμος, ο χρό· νος και η γέννηση. Ο Θεός γεννά τον αιώνα, ο αιών γεννά τον κό· σμο, ο κόσμος το χρόνο κι ο χρόνος τη γέννηση.

Του Θεού η ουσία είναι το αγαθό, το καλό, η ευδαιμονία και η σοφία · του αιώνα είναι η ταυ· τότητα του κόσμου, η τάξη και του χρόνου η με· ταβολή, η γένηση, η ζωή και ο θάνατος. Η ενέργεια δε του Θεού είναι ο νους και η ψ υ· χή' του αιώνα η διαμονή και αθανασία' του κό· σμου η αποκατάσταση και η αυτοαποκατάστα· ση, του χρόνου η αύξηση και η μείωση, της δε γέννησης η ποιότητα και η ποσότητα. Ο αιών είναι στο Θεό, ο κόσμος στον αιώνα, ο χρόνος τερματίζεται στον κόσμο, και η γέννηση στο χρόνο.

61

60 Εδάφ.

3.

κανένα άλλον. Υπάρχει κάποιος άλλος δημιουρ­ γός Ζωής, αθανασίας, η μεταβολής; Ο Θεός δεν στέκεται αργός, γιατί αν γίνονταν κάτι τέτοιο, όλο το Σύμπαν θα ήταν αδρανές ...

Η πηγή των πάντων είναι ο Θεός, η ουσία είναι ο αιών, ύλη ο κόσμος, δύναμη του Θεού ο αιών

έργο δε του αιώνα, ο κόσμος που έγινε κάποτ~ και συνεχώς γίνεται από τον αιώνα. Γι' αυτό ού­ τε θα φθαρεί ποτέ. Και τίποτε δε χάνεται στον κόσμο,

Εδάφ.

γιατί ο κόσμος εμπεριέχεται στον αιώ­

Του Θεού η σοφία ποια είναι;

θε τόπο, όχι γιατί ο Θεός είναι εγκαταστημένος εκεί, αλλά δημιουργεί παντού, επειδή είναι αιώ­ νια ενέργεια. Ο Θεός δεν εξαρτάται από τα δη­ μιουργήματά του. Αυτά βρίσκονται στο είναι

ΝΟΥΣ στον Ερμή:

του Θεού.

να.

ΕΡΜΗΣ στο Νου:

Είναι το αγαθό, το καλό, η ευδαιμονία, κάθε αρετή και ο αιών. Ο αιών κοσμοποιεί την αθανα­ σία και τη διαμονή στην ύλη. Εδάφ.

4.

στην ψυχή, και η ψυχή στην ύλη. Όλα δε αυτά γίνονται με τον αιώνα. Όλο αυτό το σώμα όπου τα πάντα είναι σώμα του, είναι πλήρες νου και Θεού" εντός του μεν πληρεί, εκτός δε περιλαμ­ βάνει ζωοποιόν το παν, εκτός μεν, αυτό το με­ γάλο τέλειο ζώο τον κόσμο, εντός δε όλα τα ζώα. Και στο μεν ουρανό μένει η ταυτότητά τους, κάτω δε στη γη μεταβάλλει τη γέννηση ...

5.

Είδες χάρη σ' εμένα τον κόσμο υποκείμενο στη θεωρία σου. Νόησε δε και το κάλος του. Σώμα ακήρατο και όχι παλαιότερο δεν υπάρ­ χει, πάντοτε δε θα μείνει ακμαίο, νέο και α­

Η γέννηση της αθανασίας εξαρτάται από τον

αιώνα, όπως ο αιώνας εξαρτάται από το Θεό. Η γέννηση και ο χρόνος είναι και στον ουρα­ νό και στη γη. Είναι διφυείς. Και στο μεν ουρανό είναι αμετάβλητοι και άφθαρτοι στη γη δε μετα· βλητοί και φθαρτοί. Και του μεν αιώνα η ψυχή είναι ο Θεός, του κόσμου ο αιών, της δε γης ο ουρανός. Και ο μεν Θεός είναι στο νου, ο νους

Εδάφ.

6. Όλα στον κόσμο γίνονται αιώνια με τάξη σε κά­

ΝΟΥΣ, στον Ερμή. Τον κόσμο τον κρατά ενωμένο η ανάγκη η πρόνοια, η φύση, ή κάτι άλλο, όλα αυτά δε είναι η ενέργεια του Θεού, η δύναμη του οποίου είναι ανυπέρβλητη. Δεν μπορείς να τον παραβάλεις με τις δυνάμεις ούτε των θείων ( = των θεών των επτά κοσμικών κύκλων ή των ανθρώπων). Ερμή, μην παραβάλλεις τα Άνω και τα Κάτω με τον Θεό, γιατί θα aποξενωθείς από την Αλή­ θεια. Δεν υπάρχει (στη φύση) τίποτε το όμοιο προς το ανόμοιο παρά μόνον στον Θεό, και σε

κμαιότερο.

Εδάφ.

7. (στίχος 1-5) Ιδέ τώρα και τους υποκείμενους ε­ πτά κόσμους στολισμένους με αιώνια τάξη και με αιώνιους δρόμους ... τα πάντα πλημμυρισμέ­ να από φως, φωτιά δε πουθενά ...

Εδάφ.

8. Όλα δε είναι γεμάτα ψυχές και πάντοτε κινού­ μενα, άλλα μεν στους ουρανούς, άλλα δε στη γη. Και ούτε δεξιά ή αριστερά, ή αριστερά και δεξιά, ούτε άνω κάτω, ούτε κάτω και άνω υπάρ­ χει, κι όλα αυτά είναι γεννητά φίλατε Ερμή, και

δε χρειάζεσαι τώρα εμένα για να τα μάθεις για­ τί σώματα είναι, και ψυχή έχουν και κινούνται.

Εδάφ.

9. Στη φύση οι κινήσεις των σωμάτων είναι πολλές και ανόμοιες στο σύνολό των όμως είναι ε­ νιαίες. Είναι αδύνατο λοιπόν να υπάρχουν πολ­ λοί δημιουργοί στη φύση, γιατί αν υπήρχαν πολ­ λοί, τότε η τάξη που παρατηρείται στο σύμπαν δεν θα υπήρχε ...

Αλλά και εάν υπήρχαν πολλά δημιουργοί, ποιος από αυτούς θα την συντηρούσε την τάξη; Η ύλη και η ψυχή του κόσμου, δεν είναι μια; Εδάφ. 10. Νόησε λοιπόν, ότι όλα τα σώματα έχουν τη σύ­ στασή τους από ύλη και ψυχή, κι είναι κι αθάνα­ τα και θνητά κι άλογα και λογικά. Όλα τα ζώντα σώματα είναι έμψυχα, τα δε μη ζώντα είναι μό­ νον η ύλη ...

62 Εδάφ.

63

11. Το ότι υπάρχει ένας δημιουργός που δημιουρ­ γεί όλα αυτά τα όντα, είναι ολοφάνερο. Πράγ· ματι, η ψυχή, η ζωή και η ύλη, είναι ένα και το αυτό. Ποιος λοιπόν είναι ο Δημιουργός, ειμή ο ένας και μόνον Θεός;

Και όταν πιστεύεις ότι ο κόσμος είναι ένας, ο ήλιος ένας, η Σελήνη είναι μια, και η δραστηριό· τητα μια, θα πιστεύσεις ότι ο Θεός είναι πολλα· πλούς;

Εδάφ. 12. Τα πάντα στον κόσμο τα δημιουργεί ο Θεός. Που το παράδοξο στο ότι ο Θεός χορηγεί στον κόσμο την Ζωή, την ψυχή, την αθανασία και την μεταβολή, όταν και συ, Ερμή, κάνεις διάφορες πράξεις, βλέπεις, μιλάς, ακούεις, οσφραίνεσαι, πιάνεις, περπατάς, σκέπτεσαι, αναπνέεις, και ό· χι άλλος; Εάν στερηθείς των εκδηλώσεών σου αυτών, δεν θα παύσεις να υπάρχει ως Ζωντανό ον;

Έτσι και ο Θεός θα έπαυε να υπάρχει εάν ε· στερείτο των ειπωθέντων ως άνω ενεργειών του.

Εδάφ. 13. Εάν λοιπόν αποδειχθεί ότι συ δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς τις ως άνω δραστηριότητές σου, τότε πρέπει να παραδεχθούμε την ατέλεια του Θεού. Αποδείξαμε όμως ότι ο Θεός ποτέ δεν μέ· νει αργός, είναι τέλειος, και αιώνια δημιουργεί. Εδάφ. 14. Εάν, Ερμή, θέλεις να τα νοιώσεις όλα αυτά τα έργα, σκέψου το τι μεσολαβεί σε μια γέννηση (ε· νός βρέφους) ... Γιατί εάν ο Θεός αποχωρίζον· ταν από τα δημιουργηματά του, θα γκρεμίζον­ ταν το σύμπαν· δεν θα είχε ζωή. Κι αφού το σύμ· παν είναι γεμάτο ζωή, και η ζωή είναι ενιαία, γί· νεται φανερό ότι ο Θεός υπάρχει και από αυτόν δημιουργούνται τα πάντα. Γιατί ο θάνατος (στον οποίον υπόκεινται τα ζώντα όντα) δεν εί· ναι χαμός, αλλά διάλυση του σώματός τους. Εδάφ 15. Η εικόνα του Θεού είναι ο αιών" του αιώνα ο κό­ σμος, του κόσμου ο ήλιος, του ήλιου ο άνθρω· πος, τη δε μεταβολή των πραγμάτων οι άνθρω·

Εδάφ. 16.

ποι θάνατο τη νομίζουν· γιατί το σώμα διαλύε· ται και η ζωή στην αφάνεια πέφτει ... Παντόμορφος είναι ο κόσμος, όχι γιατί έχει

στον εαυτό του τις μορφές, αλλά γιατί μεταβόλ· λtται στον εαυτό του. Μια λοιπόν που ο Κόσμος είναι παντόμορφος, τι μπορεί να είναι αυτός που τον εποίησε; Να θεωρηθεί άμορφος, αυτό θα ήταν παράλογο. Αν τον θεωρήσουμε παντό· μορφο, τότε θα πρέπει να μοιάζει με τον κόσμο. Εάν τον θεωρήσουμε ως μορφή, τότε πρέπει να είναι κατώτερος του Κόσμου. Πρέπει λοιπόν να δώσουμε στον Θεό μια μορ· φή, για να μην μας μείνουν απορίες στη συζήτη· σή μας αυτή. Ο Θεός μια και μόνο μορφή έχει, αλλά δεν εί·

ναι ορατή στα σωματικά μας υλικά μάτια, γιατί είναι ασώματος ιδέα, αλλά εκδηλώνεται με τα σώματα.

Εδάφ. 17. Και μην aπορείς Ερμή όταν λέμε ότι η ιδέα είναι ασώματος, διότι είναι η Ιδέα ενός λόγου. Στους ζωγραφικούς πίνακες παριστάνονται οι κορυ·

φές των βουνών με προεξοχές, ενώ είναι ίσες ο· μαλές. Νόησε και το εξής, ότι όπως ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ζωή, έτσι και ο Θεός δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να δημιουργεί α· γαθά έργα. Αυτή περίπου είναι η Ζωή και η κίνη· ση του Θεού, είναι να κινεί, να βάλει σε ενέρ·

γεια το σύμπαν, και να του δώσει Ζωή. Εδάφ. 18. Νόησε λοιπόν ότι τα πάντα είναι στο Θεό ... Νόη· σε τα περιέχοντα τα πάντα, και νόησε ότι από το aσώματο τi.ποτε δεν είναι ταχύτερο και δυνατό· τερο, αυτό δε είναι απεριόριστο και ταχύτερο και δυνατότατο.

Εδάψ. 19. Νόησε τώρα κcιt τον εαυτό σου, και δώσε εντο· λ ή στο νου σου να πάει στις Ινδίες· αλλά πριν το καλοσκεφθείc; συ αυτό, ο νους σου θα έχει φθά· σε ι ήδη στις Ινδίες· γιατί για το νου ο χρόνος δε μετρά. Διέταξέ τον επίσης να πορευθεί στους Ωκεα·

νούς της γης· κι' εκεί θα φθάσει ακαριαία, και ό·

64 χι σα να φαίνεται ότι ταξιδεύει από τόπο σε τό­ πο αλλά σα να ευρίσκεται εκεί. Διέταξέ τον να υψωθεί και στον ουρανό· κι ας

μην έχει φτερά. Δεν θα τον σταματήσει κανένα εμπόδιο, ούτε του ήλιου το πυρ ούτε ο αιθέρας ούτε η δίνη ούτε και των άλλων άστρων τα σώ­

12

ματα. Τα πάντα θα τα δρασκελίσει, και θ' ανα­ πτυχθεί μέχρι του εσχάτου σώματος· κι αυτό α­

κόμη το έσχατο σώμα αν το θελήσει θα το σπά­ σει, και θα ιδεί και τον έξω από το έσχατο σώμα χώρο.

Εδάφ.

20.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διδαχές του Ερμή προς τον Τοτ γιο τον Νουν (σελ.

Ίδες λοιπόν τι δύναμη έχεις; Κι εσύ μεν μπορείς

174-183)

να το επιτύχεις αυτό, ο Θεός γιατί όχι; ... Εδάφ.

21.

Εάν κλείσεις την ψυχή σου στο σώμα και την τα­ πεινώσεις και πεις: «Δεν καταλαβαίνω· δεν μπο­ ρώ' φοβούμαι τη θάλασσα· στον ουρανό δεν

μπορώ ν' ανέβω' δεν ξεύρω ποιος ήμουν και ποιος είμαι, τότε πως θα μπορέσεις να εννοή­

Εδάφ.

Δεν είναι κάτι το ξέχωρο από το Θεό, αλλά βγαίνει από αυτόν κι απλώνεται στο σύμπαν ό­

σεις το Θεό; Το ν' αγνοείς το θείο είναι τέλεια κακία. Απεναντίας το να μπορέσεις να γνωρί­

πως το φως του ήλιου. Για τους ανθρώπους, ο νους είναι ο Θεός

σεις, να θελήσεις και να ελπίσεις, είναι ο δρό­ μος που θα σε φέρει κατ' ευθείαν στο Θεό. Και

τους· γι' αυτό κοι ορισμένοι άνθρωποι είναι Θε­ οί, και η ανθρωπιά τους είναι κοντά στο Θεό. Ο Αγαθός δαίμων τους ονόμασε, τους μεν Θεούς

τότε ο Θεός θα είναι μαζί σου παντού, στην ε­ γρήγορση, στον ύπνο, στον πλου και στον δρό­ μο, και τη νύκτα και την ημέρα ...

Εδάφ.

22.

αθάνατους ανθρώπους, τους δε ανθρώπους θνητούς θεούς. Ως προς τα άλογα ζώα: είναι α­

Μα θα πεις: ο Θεός είναι aόρατος. Και ποιος εί­

πλά η φύση.

ναι φανερότατος από το Θεό; Γι' αυτό ο Θεός δημιούργησε τα πάντα, για να τον βλέπεις πάν­ τοτε και παντού.

· 1. Ο Νους ω Τατ είναι ουσία του Θεού ...

Εδάφ.

2. Εκεί που είναι η ψυχή είναι και ο Νους. Κι όπου είναι η ζωή, εκεί είναι η ψυχή. Στα άλογα ζώα, η

Κανένα πράγμα δεν είναι αόρατο, ούτε τα α­

ψυχή είναι χωρίς νουν. Ο Νους είναι ο ευεργέ­ της των ανθρώπων' κατεργάζεται για τις ψυχές

σώματα. Ο Νούς φαίνεται στο νου και ο Θεός στη δημιουργία.

το αγαθό ... Κάθε ψυχή που ενσαρκώνεται, μπαίνει στη

λύπη και στην ηδονή, πράξεις κακές γι' αυτήν. Κι αυτό, γιατί το σώμα είναι σύνθετο. Στο σύνθετο σώμα όπου μπαίνει η ψυχή, κο­ χλάζει η λύπη και η ηδονή. Εδάφ.

3. Σ' όσες ψυχές επιστατεί ο Νους, φέγγει σ' αυ­ τές το φως αντιπράττοντας στις λύπες και τις η­ δονές όπως αντικάνει ο γιατρός στο άρρωστο σώμα ... Η ηδονή είναι η αιτία της ψυχικής αρρώ-

66

67 στειας, η δε αρρώστεια της ψυχής είναι η αθετα

ωφελήσει το γένος των ανθρώπων, γιατί μόνον αυτός ως πρωτόγονος που ήταν και ως γνωρί­ ζοντας τα πάντα, είχε διατυπώσει τους αληθι­

και η δόξα ... στοιχεία από τα οποία προέρχον­

ται όλα τα κακά και κανένα αγαθό. Ο νους αντιπράττοντας στις aρρώστιες αυ­ τές τις ψυχής, την περιποιείται όπως ο γιατρός περιποιείται την υγεία του σώματος. Εδάφ.

4.

νούς θε'ίκούς λόγους.

Αυτόν τον πρωτόγονο αγαθό δαίμονα άκου­ σα να μου λέγει ότι το σύμπαν είναι ένα και προ­ πάντων τα νοητά σώματα, και ότι όλοι ζούμε με την δύναμη και την ενέργεια του αιώνα, και ότι ο νους του (του Αγαθού δαίμονα) είναι αγαθός. Έτσι στα νοητά όντα διαστάσεις δεν υπάρχουν. Ότι είναι η αρχή όλων των όντων και ότι είναι η ψυχή του Νου, και ακόμη ότι ο νους μπορεί να

Όσες ανθρώπινες ψυχές δεν έτυχαν κυβερνή­ τη Νου, πάσχουν όπως πάσχουν τ' άλογα ζώα' δε χορταίνουν με τις κακές πράξεις.

Εδάφ.

5.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Εδώ πατέρα κινδυνεύει ν' ανατραπεί ο λό­

γος της μοίρας, όπως μου τον δίδαξες. Γιατί κο­

κάνει ότι θέλει.

λάζεται ο μοιχός, ο ιερόσυλος κι άλλοι που κα­

τεργάζονται το κακό, αφού ότι γίνεται γίνεται α­

Εδάφ

9. Συ, Τατ, νόησε τον λόγο μου ως προς την Ειμαρ­

Εδάφ.

10. ΤΑΤ στον Ερμή: - Δώσε μου πατέρα σαφείς εξηγήσεις. Έλε­

πό μοιραία ανάγκη; ... ΕΡΜΗΣ στον Τατ.

Εδάφ.

6.

μένη.

Για την κακία και την Ειμαρμένη, τα είπαμε τώ­

γες ότι τ' άλογα ζώα υπόκεινται στην ορμή της φύσης τους. Αυτές οι ορμές είναι πάθη ή μήπως και ο νους συνεργεί στις ορμές και τότε οι ορ­ μές είναι πάθη, κι αν είναι έτσι, τότε κι ο Νους δεν είναι πάθος που ενισχύει τα πάθη;

ρα ο λόγος μας είναι για τον Νουν, και τι μπορεί

να κάνει ο Νους στα ζώντα όντα. Εδάφ.

7.

Όλοι οι άνθρωποι πάσχουν από την μοίρα των οι λογικοί όμως που τους κυβερνά ο Νους, α­ παλλαγμένοι από την κακία δεν πάσχουν σαν τους άλλους· όντες απαλλαγμένοι από τις συνέ­

Εδάφ.

πειες της μοίρας αν και δεν είναι κακοί, εντού­ ΤΑΤ, στον Ερμή.

Τι λες πατέρα, ο μοιχός, ο φονιάς και όλοι

άλλοι, δεν είναι κακοί; ΕΡΜΗΣ:

Ο λογικός άνθρωπος παιδί μου δεν θεωρείται ως κακός γιατί εμοιχεύθη, αλλά γιατί έχει το πά­ θος της μοιχίας, ο φονιάς θεωρείται κακός γιατί έχει το πάθος του φόνου. Είναι αδύνατο να δια­ φύγει κανείς τις καταστάσεις της μεταβολής και της γένεσης. Ο λογικός άνθρωπος έχει την δυνατότητα ν' αποφύγει την κακία. Εδάφ.

μου' έχει δικιο που με ρω­

τάς' όλα τα aσώματα, όπως ο νους που είναι κλεισμένα στο σώμα, έχουν πάθη ... Τα aσώματα κινούνται από τον νουν η κίνηση δε είναι πάθος· πάσχουν και τα δύο και το κινάν και το κινούμε­ νο· το ένα ως άρχον, το δε άλλο ως αρχόμενο' όταν όμως ο νους απαλλαγεί από το σώμα α­

τοις πάσχουν κι' αυτοί.

-

11. ΕΡΜ ΗΣ στον Τα τ: - Μπράβο παιδί

παλλάσσεται και από το πάθος. Εδάφ

12. ΤΑΤ στον Ερμή: - Σαφέστατα μου τα εξήγησες αυτά πατέρα. ΕΡΜ ΗΣ στον Τ Α Τ:

-

Έτσι είναι παιδί μου' ο Θεός παρά πάντα

τα θνητά ζώα χάρισε στον άνθρωπο τον νουν

μονα να μου λέγει ότι αν τα είχε γράψει στα βι­

και το λόγο που είναι ισότιμα της αθανασίας. Αυτά τα δύο στοιχεία θα οδηγήσουν τον άνθρω­

βλία του τα όσα έχει διδάξει προφορικά, θα είχε

πο στη χορεία των θεών.

β. Γ' αυτές τις καταστάσεις άκουσα τον αγαθό δαί­

69

68

ΤΑΤ στον Ερμή: - Πατέρα, δεν πεθαίνουν τα ζώα που είναι

ΤΑΤ στον Ερμή:

Εδάφ. 13. -Τα άλλα ζώα δε χρησιμοποιούν τα δυο αυτά

μέρη του θείου;

αγαθά, το λόγο και τον νουν; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Όχι· δεν πεθαίνουν· αλλά τα σώματά τους επειδή είναι σύνθετα, διαλύονται. Η διάλυσή

-

Όχι παιδί μου. Χρησιμοποιούν μόνο φωνή, χωρίς λόγο. Κι ο λόγος διαφέρει πολύ από τη φωνή. Ο λόγος είναι κοινός σ' όλους τους αν·

-

τους όμως δεν είναι θάνατος, αλλά κράματος διάλυση. Διαλύονται δε όχι για να χαθούν, αλλά για να ξαναγίνουν νέα, επειδή νόμος της ζωής είναι η ενέργεια όχι η κίνηση. Τι υπάρχει στον

θρώπους ... ΤΑΤ στον Ερμή:

- Αλλά πατέρα και στους ανθρώπους, ο λό· γος δεν είναι διάφορος κατά έθνος; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

κόσμο ακίνητο παιδί μου; Εδάφ.

νητη;

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Όχι παιδί μου· είναι αεικίνητη. Θα ήταν γε· λοίο να πιστεύσει κανείς ότι η γη, η τροφός των πάντων, η φυτεύουσα και γεννούσα τα πάντα,

-

Ελλάδα κ.λπ ... ο Θεός έδωσε ψυχή στο σώμα, νου στην ψυχή, και λόγο στον νουν.

14. Ο Λόγος είναι εικόνα και νους του Θεού' το σώ·

είναι ακίνητη.

μα είναι εικόνα της Ιδέας και η Ιδέα της ψυχής. Της ύλης το λεπτότερο στοιχείο είναι ο αέ· ρ ας, του αέρα η ψυχή, της ψυχής ο νούς, και του νου ο Θεός. Κι ο μεν Θεός φροντίζει για όλα, ο νους για την ψυχή, η ψυχή για τον αέρα, κι ο αέ· ας για την ύλη. Και η πρόνοια και η φύση είναι όργανα του κόσμου και της τάξης της ύλης ...

Εδάφ. 15. Σ' όλα τα σύνθετα σώματα υπάρχει ίδιος αριθ· μός για το κάθε ένα. Χωρίς αριθμό σύνθεση η διάλυση σωμάτων δεν γίνεται, οι δε ενάδες τον αριθμό γεννούν, αυξάνουν και διαλύουν τα σώ·

Το ακίνητο σώμα είναι αργό" δε δημιουργεί τίποτε ... Το κινούμενο ζει. Το σύμπαν είναι αμε· τάβλητο· τα μέρη του είναι μεταβλητά" όχι φθαρτά.

Η γέννηση είναι ναι θάνατος, αλλά ματα ως προς την ψυχή και τον νουν,

ζωή" και η μεταβολή δεν εί· λήθη. Έτσι έχουν τα πράγ· ύλη, τη ζωή, το πνεύμα, την από τον οποίον κάθε ζώο δη·

μιουργήθηκε.

Εδάφ.

18. Κάθε τι που υπάρχει στον κόσμο χωρίς εξαίρε· ση κινείται είτε μειωμένο είτε αυξανόμενο, ότι δε κινείται ζει. Κάθε ζωντανό ον δεν είναι ανά γ· κη να παραμείνει το αυτό. Ο κόσμος παραμένει στο σύνολό του αμετάβλητος, αλλά τα μέρη του από τα οποία αποτελείται είναι πάντοτε μετα· βλητά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυτά χάνον· ται ή φθείρονται. Γιατί και η γέννεση δεν είναι ζωή, αλλά αίσθηση. Η ζωή το πνεύμα, η ψυχή

ματα και τα επαναφέρουν στον εαυτό των. Η ύ·

λη όμως είναι μία, το δε σύμπαν είναι η εικόνα του Θεού. Είναι ενωμένο το σύμπαν με τον Θεό, κρατά την τάξη με το θέλημα του πατέρα ...

Εδαφ. 16. Νεκρά πράγματα ούτε έγιναν, ούτε υπάρχουν, κι ούτε θα υπάρχουν στον κόσμο. Ο κόσμος εί· ναι θείο ζώο. Πως μπορεί παιδί μου, στο Θεό του σύμπανίος που είναι γεμάτος ζωή να υπάρ· χει νεκρό σώμα; Η νεκρότης είναι φθορά και η φθορά απώλεια. Και πως μπορεί να φθαρεί το ά· φθαρτο ή να χαθεί κάτι από το Θεό;

ΤΑΤ στον Ερμή:

-Δεν σου φαίνεται πατέρα ότι η γη είναι ακί·

Ναι διάφορος είναι όπως και οι άνθρωποι, ο λόγος όμως είναι ένας κατά έθνος, διερμηνεύ· εται όπως π.χ. στην Αίγυπτο, στην Περσία, στην

-

Εδάφ.

17.

και ο Νους, πράγματα από τα οποία έχει συστα· θεί κάθε Ζωντανό ον, είναι αθάνατα.

Εδάφ.

19. Γι' αυτό κάθε ζώο είναι αθάνατο, προπάντων δε

70 71 ο άνθρωπος που είναι δεκτός και στο Θεό ως συνουσιαστικός του. Σ' αυτό και μόνο ζώο, στον άνθρωπο μιλά ο Θεός, τη μεν νύκτα με όνειρα, την δε ημέρα με σύμβολα. Μ' αυτά προλέγει ο Θεός τα μέλλοντα ...

λικότητα, των σωμάτων σε σωματότητα και της ουσίας σε ουσιότητα. Κι όλα αυτά και το παν ει· ναι ο Θεός.

Εδάφ. 20. Κάθε άλογο ζώο φυτεύεται κατά τόπους aτον κόσμο· τα ένυδρα στα νερά, τα χερσαία στη γη

Εδάφ. 23. Στο σύμπαν δεν υπάρχει τίποτα που δεν ανήκει στο Θεό. Γύρω κι έξω από το Θεό δεν υπάρχει τίποτε· ούτε μέγεθος, ούτε τόπος, ούτε ποιό·

και τα πετούμενα στον αέρα· ο δε άνθρωπος τα χρησιμοποιεί όλα αυτά, τη γη, τα νερά, τον αέ­ ρα, το πυρ, δρα δε και στον ουρανό.

της, ούτε σχήμα, ούτε χρόνος· γιατί όλα αυτά βρίσκονται στον κόλπο του Θεού. Στο σύμπαν απλώνεται μόνο ο Θεός, κι όλα τα

Ο Θεός τα χρησιμοποιεί όλα· γιατί είναι ενέρ· γεια και δύναμη και δεν είναι εύκολο να εννοή· σει κανείς το Θεό, παιδί μου.

του σύμπαντος είναι δικά του.

Εδάφ. 21. Αν θέλεις όμως να τον δεις και να τον θεωρή· σεις, δες την τάξη του κόσμου και την ευκοσμία της· δες την ανάγκη των φαινομένων και την πρόνοια των γεγονότων και των γιγνομένων· δες την ύλη που είναι γεμάτη ζωή και το Θεό κι· νούμενο μ' όλα τα αγαθά και καλά ... ΤΑΤ στον Ερμή:

- Εάν είναι ενέργεια από ποιον ενεργούνται; Από άλλο Θεό; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

- Παιδί μου όλα τα μέρη του κόσμου, ο ουρα· νός, τα νερά, η γη, ο αέρας, η ζωή, η αθανασία, το αίμα, η ανάγκη, η πρόνοια, η φύση, η ψυχή και ο νους είναι μέρη του Θεού, και ότι έξω από τον Θεό τίποτε δεν υπάρχει. Εδάφ.

22. ΤΑΤ στον Ερμή: - Στην ύλη είναι όλα αυτά πατέρα; ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Όχι· η ύλη παιδί μου δεν είναι θεότης. Εί· ναι απλώς ένας σωρός εάν δεν ενεργοποιηθεί. Κι αν ενεργοποιείται από ποιον ενεργοποιείται; Είπαμε ότι όλες οι ενέργειες είναι μέρη Θεού. Από ποιον ζωοποιούνται όλα τα ζώα; Από ποιον αθανατίζεται το αθάνατο; Από ποιον μεταβάλ· λεται το μεταβλητό; Η ύλη τη λες ή σώμα ή ου­ σία. Όλα αυτά είναι ενέργειες του Θεού. Και της μεν ύλης ενέργεια είναι να μεταβληθεί σε υ-

-

Αυτόν το λόγο προσκύνα και λάτρευε παιδί μου, Τατ.

ΤΟΜΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ

13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η επί του όρους aπόκρυφος ομιλία του Ερμή προς τον υιό το Τατ, ως προς την παλιγγενεσία (σελ.

Εδάφ.

1.

200·209)

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Πατέρα, στα γενικά μου μίλησες για το

Θεό με αινίγματα, κι όχι φωτεινά. Μου είπες ότι ο άνθρωπος δεν πρόκειται να σωθεί πριν από την παλιγγενεσία

(22).

Κατεβαίνοντας από το βουνό σε παρεκάλεσα να με ενημερώσεις ως προς το νόημά της· και μου είπες ότι θα το κάνεις αυτό όταν απαλλο· τριωθώ

(23) από

τον κόσμο. Είμαι έτοιμος· τώρα

συ την άγνοια που είχα ως προς το θέμα, ανα· πλήρωσέ την ... Γιατί δεν ξέρω ω Τρισμέγιστε α· πό ποιά μήτρα γεννήθηκε ο άνθρωπος και από ποιο σώμα. Εδάφ.

2.

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Παιδί μου, η παλιγγενεσία είναι σοφία νοε·

ρ ή· και η σπορά είναι το αγαθό της. Τατ στον Ερμή:

-

Και ποιος την έσπειρε τη σπορά πατέρα;

Αυτό δεν το γνωρίζω, κι απορώ. ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Η Θέληση του Θεού παιδί μου.

76

77 ΤΑΤ στον Ερμή:

-

χεις έλθει σε κατάσταση ονειροπόλου χωρίς ύ­

Και ο γεννηθείς από τη θεία σπορά έγινε

πνο.

ποταπός κι άμοιρος της νοερής του ουσίας;

ΤΑΤ στον Ερμή:

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Ο γεννημένος από το Θεό είναι άλλος' εί­ ναι ο υιός του Θεού που έχει συσταθεί απ' όλες τις δυνάμεις της δημιουργίας, από το παν του

-

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

παντός.

Για αινίγματα μου μιλάς πατέρα. Δε μιλάς

Εδάφ.

5.

σαν πατέρας με υιό. Φαίνεται πως δε με θεω­

σου και το χαρακτήρα σου.

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-Αυτό το γένος παιδί μου δε διδάσκεται' α­

-

πό το Θεό μνημονεύεται.

3.

και μείωση, σαν ψέμα. Εδάφ.

6.

γνήσιος υιός σου. Αποκάλυψέ μου τον τρόπο

ΕΡΜΗΣ στον Τατ: -Το μη διοριζόμενο· το αχρώματο· το aσχη­

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

μάτιστο· το αμετάτρεπτο· το γυμνό· το φαινομε­

-Τι να σου πω παιδί μου; Δεν έχω τίποτε άλ­ λο να σου πω, παρά ότι βλέπω στο είναι μου μια άπλαστη θέα γεννημένη από τη θέληση του Θε­ ού' βλέπω τον εαυτό μου ότι ήλθα σε αθάνατο σώμα· δεν είμαι ο πρώτος Ερμής' γεννήθηκα τώρα νοερά. Αυτό το πράγμα όμως δε διδάσκε­ ται, ούτε και στο πλαστό στοιχείο μου που το α­ μελώ γιατί είναι σύνθετο. Τώρα είμαι άλλος Ερ­ μής. Συ όμως παιδί μου, βλέπεις τώρα με τα μά­

νικό' το καταλυτικό στο είναι σου' το αναλλοίω­ το· το αγαθό' το aσώματο. ΤΑΤ στον Ερμή: -Μ' έκανες σοφό πατέρα. Τώρα φράχθηκαν οι αισθήσεις μου από αυτά τα νοήματά σου. ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Έτσι έχουν τα πράγματα παιδί μου. Αυτά που βλέπουμε στα άνω σαν πυρ, και στα κάτω σα γη, υγρό, νερό και αέρα, είναι αισθητά. Πως

-

τια σου το σώμα μου σε δράση. Όμως τώρα δε

όμως θα εννοήσουμε με τις αισθήσεις μας το μη σκληρό, το μη υγρό, το ασφίγγωτο, το μη διαδυ­ όμενο, το μόνο δυνάμει θεία νοούμενο;

θεωρούμαι με τα μάτια.

4.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-Σε όχι λίγη μανία και οίστρο φρενών μ' έρ­

•• ριξες

πατέρα

.

Χάνω τώρα τον εαυτό μου, δεν

τοv βλέπω. ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Μακάρι παιδί μου να έχει γίνει αυτό' ναέ-

ΤΑΤ στον Ερμή: - Ποιο λοιπόν είναι το αληθινό, ω Τρισμέγι­ στε;

της παλλιγενεσίας.

Εδάφ.

Ψέμα είναι κι αυτό παιδί μου. Αυτό το σώ­

μα μου που βλέπεις είναι θνητό, και κάθε ημέρα αλλάζει, με τον καιρό μετατρέπεται σε αύξηση

ΤΑΤ στον Ερμή:

Αδύνατα μου τα λες όλα αυτά και βεβιασμέ­ να. Γι' αυτό έχω το δικαίωμα να σου aντιμιλή­ σω· φαίνεται πως δεν είμαι από το πατρικό μου γένος. Μη με φθονείς όμως πατέρα, γιατί είμαι

ΤΑΤ στον Ερμή: -Τώρα πατέρα μ' έφερες σε αφασία' έχασα

τις πρώτες μου σκέψεις. Βλέπω το μεγαλείο

ρείς της γενιάς σου.

Εδαφ.

Ο υιός του Θεού' ένας άνθρωπος που θα

έλθει με το θέλημα του Θεού (24).

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Λέγε μου πατέρα, ποιος θα είναι ο γενε­

σιουργός της παλιγγενεσίας;

Εδάφ.

7.

ΤΑΤ στον Ερμή: - Είμαι αδύνατος να το εννοήσω αυτό πατέ­ ρα.

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Μη το λες αυτό παιδί μου. Προκάλεσε τον

79

78

είναι η πολέμια της πλεονεξίας, και την αλήθεια

εαυτό σου και θα σου έλθει η γνώση· Θέλησε και

για να εξοστρακίσει το φθόνο. Κι όπου μπαίνει η

θα γίνει· κατάργησε τις αισθήσεις του σώματός

αλήθεια, μπαίνουν μαζί της όλα τα αγαθά και το

σου. Αυτή είναι η γέννεση της θεότητας στο εί­

φως και η ζωή' εξοστρακίζεται το σκοτάδι, και

ναι μας. Καθάρισε λοιπόν τον εαυτό σου από τις

ξεριζώνονται όλοι οι τιμωροί.

άλογες τιμωρίες της ύλης.

ΤΑΤ στον Ερμή:

Εδάφ.

10.

Έχω κι εγώ στο είναι μου τιμωρούς πατέ­

-

πνευματική μας γέννεση θα συντεθεί. Θα έχει

ρα;

φύγει και η Δωδεκάδα, και θα aποθεωθούμε στη

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

γέννεση. Και όποιος έτυχε του ελέους της κατά

Όχι ολίγους παιδί μου' πολλούς και φοβε­

-

Θεόν γέννεσης, εγκαταλείποντας την σωματική

ρούς.

αίσθηση, θα γνωρίσει τον εαυτό του και τα συνι­

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

στάμενα από την θεία δύναμη και θα ευχαριστη­

Δεν τους ξέρω εγώ αυτούς τους τιμωρούς

θεί.

πατέρα. ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Εδάφ.

11.

Άκουσε παιδί μου ποιοι είναι οι τιμωροί

Πρώτη είναι η άγνοια, δεύτερη η λύπη, τρίτη

μάτια του σώματός μας, αλλά με τα μάτια του

νού. Στον ουρανό νιώθω πως είμαι τώρα πατέρα

πέμπτη η αδικία, έκτη η πλεονεξία, έβδομη η α­

και στη γη, και στα νερά και στον αέρα. Νιώθω

πάτη, ογδόη ο φθόνος, έννατη ο δόλος, δέκατη

πως είμαι και στα ζώα, στα φυτά και στα σπλά­

η οργή, ενδέκατη η προπέτεια (=η αυθάδεια),

χνα της γέννησης και πριν από την σ' αυτά γέν­

δωδέκατη η κακία. Αυτοί είναι οι τιμωροί του ε­

νησή μου.

πάσχουμε αισθητικά. Αυτά τα κακά είναι πολύ μακριά από τον ελεήμονα Θεό, όταν τα νικήσου­ με όλα αυτά τα πάθη, τότε θα έλθει η παλιγγενε­ σία του ανθρώπου.

9.

Εδάφ.

12.

ΕΡΜΗΣ στον Τατ: Το σκήνωμα αυτό από το οποίο βγήκαμε έχει συσταθεί από τον Ζωοφόρο κύκλο των δώδεκα aστερισμών μιας ενιαίας φύσης παντομόρφου Ι­

δέας που μπορεί να πλανέψει τον άνθρωπο. Σ'

Ας είσαι παιδί μου ευοίωνος, γιατί τότε θα έλθει

αυτή τη πλάνη aχώριστες η μια από την άλλη,

σε μάς το έλεος του Θεού. Χαίρε λοιπόν παιδί

σα τιμωρία, είναι aχώριστη η προπέτεια με την

μου, πάρε θεία δύναμη δυναμώσου ... γιατί ήλθε

οργή, που ~ίναι δύσκολο να τις διαχωρίσει κα­

σ' εμάς η γνώση του Θεού, κι έτσι θα εξοστρακι­

νείς.

σθεί η άγνοια. Ήλθε η γνώση της χαράς κι ερ­ Εδάφ.

Γνώρισα τώρα τον τρόπο της παλιγγενε­

σίας ... τώρα δεν τα βλέπω τα πράγματα με τα

η ακρασία (=ακράτεια), τετάρτη η επιθυμία,

αυτού μας και πολλοί άλλοι που μας κάνουν να

8.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

που βασανίζουν τους ανθρώπους.

Εδάφ.

Γνώρισες τώρα παιδί μου τον τρόπο της παλιγ­ γενεσίας. Κατόπιν θα έλθει η Δεκάδα, και η

Έτσι μπορούμε να παραδεχθούμε ότι οι τιμω­

χομένη η χαρά, η λύπη θα εξαφανιστεί ...

ρiες αυτές θα αποσυρθούν από τον άνθρωπο, ό­

Καλώ τώρα την εγκράτεια που είναι η γλυκυτέ­

ταν θα καταδιωχθούν από την Δεκάδα των δυ­

ρα δύναμη' ας την προσλάβουμε ασμενέστατα,

νάμεων. Γιατί, παιδί μου Τατ, η Δεκάδα είναι

γιατί αυτή θα εξοστρακίσει την ακράτεια. Καλώ

που γεννά την ψυχή, εκεί δε, στη Δεκάτη μονά­

τώρα την καρτερία που είναι η αντίθετη της επι­

δα είναι ενωμένη η Ζωή με το φως, η μονάδα

θυμίας. Αυτός ο βαθμός παιδί μου είναι το έδρα­

του πνεύματος.

σμα της δικαιοσύνης ... Καλώ την κοινωνία που

Και κατά συνέπεια η μονάδα περιέχει την δε-

81

80

Εδάφ.

13.

κάτη μονάδα, και αντίστροφα η Δεκάτη την μο­

κλος του Θεού ο αθάνατος προσδεξάτω μου τον

νάδα.

λόγον.

ΤΑΤ στον Ερμή: - Πατέρα, βλέπω τα πάντα, και τον εαυτό μου στον νουν.

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Αυτή είναι η παλιγγενεσία. Και σ' αυτήν

-

την κατάσταση ο διάβολος φεύγει από μέσα μας

Εδάφ.

14.

Εδάφ.

...

ΤΑΤ στον Ερμή: - Ειπέ μου πατέρα, το σώμα μας αυτό που έ­

18. Αι δυνάμεις αι εν εμοί, υμνείτε το εν και το παν. ... Γνώσις αγία, φωτισθείς από σου δια σου το νοητόν φως υμνών, χαίρω εν χαρά νου ... Πάσαι αι δυνάμεις υμνείται συν εμοί το Θεό' και συ εγκράτεια ύμνει. Δικαιοσύνη μου, το δί­

χει συσταθεί από διάφορες δυνάμεις, θα διαλυ ..

καιον ύμνει δι' εμού, κοινωνία η εμή, το παν ύ­

θεί κάποτε;

μνει δι' εμού. Ύμνει αλήθεια την αλήθειαν, το α­

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

γαθόν αγαθόν. Ύμνει ζωή και φως εφ' υμών εις υμάς χωρεί η ευλογία.

Ας είσαι ευοίωνος παιδί μου ... Το αισθητό

φυσικό μας σώμα απέχει πολύ από τον ουcrιώδη

Ευχαριστώ σοι πάτερ, ενέργεια των δυνάμε­

εαυτό μας που είναι η ψυχή μας.

ων. Ευχαριστώ σοι Θεέ, δύναμις των ενεργειών

Το σώμα είναι διαλυτό, ενώ η ψυχή είναι αδιά­

μου. Ο σου Λόγος δι' εμού υμνεί σε. Δι' εμου δέ­ ξου το παν λόγω λογικήν θυσίαν.

λυτη. Το πρώτο είναι θνητό' το δεύτερο είναι α­

θάνατο. Δεν ξέρεις παιδί μου ότι είσαι Θεός, υιός Θεού όπως κι εγώ; Εδόφ.

15.

Τ Α τ στον Ερμή:

Εδάφ.

16.

Θα ήθελα πατέρα ν' ακούσω τη θεία σου

Εδάφ. 19. Ταύτα βοώσιν αι δυνάμεις αι εν εμοί, το παν υ­ μνούσι· το σον θέλημα τελούσι. Συ βουλή από σου επί σε

(25) ...

ευλογία προς το Θεό ...

Εδάφ. 20. Συ ει ο Θεός, ο σος άνθρωπος ταύτα βοή ... ».

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

Εδάφ.

- Ησύχασε παιδί μου' θα την ακούσεις· ό­ μως αυτή η προσευχή δε διδάσκεται δημόσια. Κρύπτεται στη σιγή' και λέγεται όχι σε συγκεν­ τρώσεις, αλλά στην ύπαιθρο, στο βουνό και κα­ τά μόνας. Σε οποιοδήποτε τόπο και χρόνο και αν είσαι, γονάτισε μπροστά στο όραμα του ά­ γνωστου Θεού, προσκύνα, και ειπές προς τον ά­ χραντο αυτή την προσευχή που μου την ενέ­ πνευσε ο Ποιμάνδρης, ο της aυθεντίας νους: Εδάφ.

·

Μέλλω γαρ υμνείν τον κτίσαντα τα πάντα' τον πήξαντα την γην και ουρανόν κρεμάσαντα και επιτάξαντα εκ του ωκεανού το γλυκύ ύδωρ εις την οικουμένην, εις διατροφήν και κτίσιν πάντων των ανθρώπων ...

17. «Πάσα φύσις κόσμου προσδεχέτω του ύμνου μου την ακοή. Ανοίγησθι γη' ανοιγήτω μοι πας μοχλός όμβρον' τα δένδρα μη σείεσθε' υμνείς μέλλω τον της κτίσεως κύριον και το παν και εν. Ανοίγητε ω ουρανοί' άνεμοί τε σταθείτε' ο κύ-

21.

ΤΑΤ στον Ερμή:

- Πατέρα, έναν τέτοιο ύμνο θέλω τώρα κι εγώ να πω στο Θεό. ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Όχι όμως άσκοπα.

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Με το νου μου πατέρα θα πω αυτόν το ύ­

μνο μου:

«Γενεάρχα της γενεσιουργίας, εγώ ο Τατ, σου στέλνω τις λογικές μου θυσίες. Θεέ μου συ είσαι ο πατέρας· συ είσαι ο Κύριος' συ ο Νους. Δέξου αυτές τις λογικές θυσίες προς εσένα

γιατί θέλημά σου είναι να γίνει αυτό».

'

82 ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-

Παιδί μου κάνε αυτόν τον ύμνο στον Θεό

και θα γίνει δεκτός...

'

ΤΑΤ στον Ερμή:

-

Σ' ευχαριστώ πατέρα ...

14

ΕΡΜΗΣ στον Τατ:

-Χαίρω παιδί μου· γιατί εκαρποφόρησαν τ' αγαθά της αλήθειας, τ' αθάνατα γεννήματα που τα έμαθες από εμένα ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ερμής στον Ασκληπιό (σελ.

I

(26)

222·226)

i

Εδάφ.

1. Επειδή ο υιός μου Τατ, κατά την απουσία μου, υ­

i:

περβολικός καθώς ήταν, ήθελε να μάθει τη φύ­ ση των όντων, σα νεότερος υιός μου που μόλις μυήθηκε στη γνώση για τα καθέκαστα, αναγκά· σθηκα να του πω περισσότερα πράγματα ως προς τη φύση του κόσμου, για να του γίνει ευ κο· λοπαρακολούθητη η θεωρία μου. Ως προς το κυριότερο όμως κεφάλαιο που του ανέπτυξα κάπως κρυπτογραφικά λόγω της νεότητάς του, σε σένα θα το αναπτύξω με τις πιο βαθιές και μυστικότερες ερμηνείες του, για· τί είσαι ένας ισχυρός επιστήμονας της φύση. Εδάφ.

2.

Τα φαινομενικά πράγματα έγιναν και γίνονται. Τα γεννητά όμως δεν έγιναν από το είναι του, αλλά από άλλον ...

Υπάρχει γι' αυτά κάποιος δημιουργός όλων αυτών των δημιουργημάτων, είναι ο αρχαιότε· ρος· ο αγέννητος ..

Εδάφ.

3.

Αυτός είναι ο άριστος, ο μόνος σοφός και δη·

μιουργός των πάντων, και δεν υπάρχει άλλος αρχαιότερος από αυτόν. Είναι ο άρχων και του πλήθους και του μεγέ· θ ους, και της διαφοράς των γινομένων και όλης της δημιουργίας. Και τα κάνει όλα αυτά αιώνια, για να γίνει ορατός από τη δημιουργία του.

I

.,

85

84 Εδάφ.

έχουμε τώρα απαλλαγεί, πρέπει να εννοήσουμε δύο πράγματα· το γινόμενο και το δημιουργό του. Καμιά άλλη δύναμη δε χωρεί στη μέση ... Εδάφ.

5.

Όλα αυτά νόησέ τα κι άκουσέ τα Ασκληπιέ. Μην απορρήσεις λέγοντας, μήπως είναι κάτι α· πό τα επάνω ή από τα κάτω, το θείο ή το μετα· βλητό ... Δύο είναι τα πάντα, το γινόμενο ιωι το δημιουργικό" και το να υπάρχει διάσταση στο έ· να από το άλλο είναι αδύνατο· δεν μπορεί να υ· πάρξει δημιουργός χωρίς το γινόμενο. Και τα δύο αυτά και ο δημιουργός και η δημιουργία, εί· ναι το ίδιο πράγμα ...

Εδάφ.

6. Εάν ο δημιουργός δεν είναι τίποτε άλλο ειμή μόνον μέσο δημιουργικό απλό και σύνθετο, τό· τε η δημιουργία του θα δημιουργεί από μόνη της. Γιατί η Γένεση είναι δημιούργημα του δη·

μιουργού που είναι αδύνατο να εννοήσουμε το γινόμενό του. Τότε το γινόμενο γίνεται από άλ·

. λον.

Χωρίς τον δημιουργό όμως δεν γίνεται τί·

ποτε και δεν μπορεί να υπάρξει, γιατί όταν χω·

ρίσουμε το ένα από το άλλο (τον δημιουργό από την δημιουργία του) θα χάσει ο δημιουργός τη φύση του λόγω της στέρησης της δημιουργίας του.

Εάν παραδεχθούμε σαν δυο όντα τον δη· μιουργό και το δημιούργημά του, και πάλιν είναι ενωμένοι, το μεν δημιουργό ως προηγούμενο, το δε δημιούργημά του ως επόμενο. Έτσι ο μεν προηγούμενος είναι ο Θεός δημιουργός, το δε επόμενο η δημιουργία του.

Εδάφ.

7. Έτσι όμως ο άφοβος που θα κάνει τέτοιες σκέ· ψ εις ταπεινώνει τον Θεό· του αφαιρεί την δόξα του να δημιουργεί αλλά για τον Θεό υπάρχει η δόξα της δημιουργίας, γιατί αυτός είναι που δη· μιουργεί τα πάντα ...

Εδάφ.

Α! πόση άνοια και άγνοια έχουν οι άνθρωποι

4 . ... Από την πολυλογία και τη ματαιολογία καθώς

8. Στο ζωγράφο είναι δυνατό να δημιουργήσει ου· ρανούς, θεούς, γη, θάλασσα, ανθρώπους και ά· λ ο γα και άψυχα· στο Θεό δεν είναι δυνατό να τα δημιουργήσει και ζωοποιήσει όλα αυτά;

για την ύπαρξη του Θεού ... Εδάφ.

9 ο θεός ένα και μόνο πάθος έχει, τ? αγαθό. Ο δε αγαθός ούτε υπερήφανος είναι, ουτε αδυνατος.

Η ικανότητά του είναι να δημ~ουργει τα .παντα, κάθε δε γεννητό πράγμα, απο τον θεο εχει γι· ν ει.

Εδάφ. 1ο. Για δες πως ο γεωργός σπέρνει τη γη σιτάρι,

κριθάρι και άλλα, και πως φυτευει το αμπελι τη μηλιά κι άλλα δένδρα ... Έτσ_ι και ο Θεος, στον ουρανό σπέρνει την αθανασι.α, στη γη μεταβο· λές και στο σύμπαν ζωή και κινηση. Κι ολα αυτα είναι μικρογραφία των πολλων δημιουργημα· των του...

.

Όλα στη φύση συνοψίζονται σε δύο πραγμα·

τα" στο Θεό και στη γένεση.

87

3.

Εδάφ.

4. Το πυρ, το νερό και η γη, τα τρία αυτά στοιχεία,

16 ΚΕΦΑΛΑ/0 Ασκληπιός προς τον Βασιλέα Άμμωνα Θεωρία για τον Θεό, την ύλη, την κακία,

προέρχονται από μία ρίζα" απ' αυτήν εξαρτών­ ται, αυτή δε είναι και το ταμείο της ύλης. Και τα στοιχεία αυτά, αναδίδουν τη χορηγία που αντα­

την ειμαρμένη, τον ήλιο, την Νοητή ουσία,

πολαμβάνει την ύπαρξή της άνωθεν.

την θεία ουσία, τον άνθρωπο και τα επτά άστρα) (σελ.

Θ' αρχίσω τον λόγο μου εδώ επικαλούμενος το δεσπότη και ποιητή .ιτατέρα, τον ένα όντα και τον όντα στο παν. Όλων το πλήρωμα είναι ένα και βρίσκεται στο εν. Ω βασιλέα, εάν κανείς λύ­ σει το ένα, θα τα χάσει όλα· όμως ποτέ δεν παύ­ ει να υπάρχει το εν· γιατί αν συμβεί κάτι τέτοιο, το πλήρωμα του ενός θα λυθεί.

Εδάφ.

232 · 238)

Εδάφ.

5.

Εδάφ.

6.

Εδάφ. 1. Σου έστειλα ω βασιλέα ένα κορυφαίο υπόμνημα επιστεγασμα ολων των υπομνημάτων, που τα 0 . νασκευαζει σε πολλά σημεία. Θα διαπιστώσεις

Ο δημιουργός συνδέει τον ουρανό με τη γη, με τον ήλιο που παίρνει τη δημιουργική του ουσία από τη θεία ενέργεια την οποία απορροφά, τη μετατρέπει σε ύλη και την εξάγει γύρω από αυ­ τόν τραβώντας τα πάντα προς τον εαυτό του και τα πάντα τα αποδίδει στους πάντες χαρίζον­ τάς τους άφθονο φως. Ο ήλιος είναι ο χορηγός όλων των αγαθών όχι μόνο στον ουρανό αλλά και στον αέρα, στης γης τα κατώτατα βάθη και στην άβυσσο ...

και ορισμενες ασυμφωνίες ως προς τους προγε­ νεστερους λογους μου.

Ο Ερμής ο διδάσκαλός μου συνδιαλεγόμενος με εμενα, πολλές φορές μπροστά και στον υιό

του, Τα τ, έλεγε κάποτε ότι εκείνοι που θα διαβά­ σου~ τα βιβλια μου θα νομίσουν ότι το περιεχό­

Εάν υπάρχει νοητή ουσία, αυτή η ουσία είναι το φως του ηλίου και μπορούμε να πούμε ότι το φως του είναι απόρροια της ουσίας του. Τώρα από που απορρέει η ουσία αυτή, μόνον ο ίδιος ο ήλιος το ξέρει, γιατί την έχει στον εαυ­

με~ο των ~ιναι απλούστατο και σαφές, ενώ τα

τό του από φύση.

νοηματα ει ναι σκοτεινά και εγκλείουν κρυμμένη την σημασία των λόγων μου.

Εδάφ.

Εδάφ. 2. Αντίθετα ο λόγος μου ερμηνευόμενος στην πα­ τρικη μας γλωσσα, κρατά σαφή την σημασία

των. Εαν σου ει ναι δυνατό, ω βασιλέα, κράτα τα κειμενα μας ανερμήνευτα, για να μην έλθουν

7. Η θέα του ηλίου δεν είναι στοχασμός, αλλά αυ­ τή η λαμπρή του όψη που φωτίζει όλον τον υ­ περκείμενο και υποκείμενο κόσμο. Είναι ένας α­ γαθός ηνίοχος που ασφαλίζει τον κόσμο με τα γερά του φρένα, καθώς οδηγεί στο σύμπαν το άρμα του για να μη κινηθεί άτακτα. Τα χαλινα­

στη γνώση των Ελλήνων τέτοια μυστήρια, γιατί

ρια του ήλιου είναι όλο ζωή, ψυχή, πνεύμα, αθα­

η υπερηφανη και χαλαρή φράση των θα τα απο­

νασία και γένεση ...

χρ~ματίσει και θα αφανίσει τα νοήματα της σε­

Εδάφ.

μνης και στιβαρός γλώσσας μας (της κρυπτο­ γραφικής γλώσσας) ... I

I

lr

-1

β. Μ' αυτόν τον τρόπο δημιουργεί αιώνια τους αν­ θρώπους θεούς, απονέμει την αιωνία διαμονή ... και ζωοποιεί το παν στα νερά,·στη γη και στον α-

88

89 έρα, δημιουργώντας τις γενέσεις και τις μετα­ βολές και ζωοποιώντας τα ζώα του κόσμου ...

Εδάφ.

Εδάφ.

13.

Υπό τον ήλιο τάχθηκαν στον κύκλο του, οι χοροί των διαμόνων. Κάθε χορός δαιμόνων υπηρετεί

9. Ο ήλιος μεταποιεί και μεταμορφώνει γένη γε­

το άστρο του. Και είναι οι δαίμονες αυτοί, άλλοι μεν καλοί άλλοι δε κακοί από τη φυση τους. Ου·

νών και είδη ειδών, ανταλλασσόμενα στη μετα­ ξύ τους μεταβολή. Δημιουργεί τη διαμονή και τη μεταβολή. Και το μεν αθάνατο μέρος της δη­ μιουργίας αυτής μένει αδιάλυτο, το δε θνητό μέρος διαλύεται. Αυτή είναι η διαφορά του αθα­

σία των δαιμόνων είναι η ενέργεια. Εδάφ.

14.

Οι δαίμονες αυτοί έχουν την εξουσία των πραγ· μάτων που γίνονται στη γη. Εργάζονται στις πό· λεις και στα έθνη και σε κάθε άνθρωπο. Ξεση­

νάτου προς το θνητό.

κώνουν και ερεθίζουν τις ψυχές των ανθρώπων

Εδάφ. 10. "Οπως το φως του ήλιου είναι πυκνό, έτσι και η

εγκαταστημένοι στα νεύρα τους,

στα μυαλά

ζωογονία είναι πυκνή και αδιάλειπτη και σε τό­

τους, στις φλέβες τους, στις αρτηρίες των και

πο και σε χορηγία.

στον εγκέφαλό τους, φθάνοντας και μέχρι τα

Γύρω από τον ήλιο υπάρχουν πολλοί χοροί δαιμόνων (27) και διάφορες στρατιές που συγ­ κοινωνούν με τους αθάνατους θεούς, και είναι όχι μακριά απ' αυτούς. "Ολοι αυτοί οι δαίμονες επιβλέπουν την εκτέλεση των όσων διατάζουν οι αθάνατοι, δημιουργούν θύελλες και καταιγί­ δες και μεταβολές πυρός και σεισμούς, ακόμη δε και λιμούς και πολέμους, πολεμώντας την α­

σπλάχνα τους.

σέβεια.

Εδάψ.

15.

I

'''

είναι τη στιγμή εκείνη σε υπηρεσία σε κάθε ά· στρο. Αυτοί διαιρούν την ψυχή σε δύο μέρη και τη στρέφουν προς τις μοιραίες ενέργεις. Μόνον

το λογικό μέρος της ψυχής δεν υποτάσσεται στους δαίμονες. Αυτό στρέφεται προς το θεό. Εδάψ.

16.

ρατούν οι δαίμονες, γιατί σε μια θεία ακτίνα κα­

στους aσεβείς.

νένας δαίμονας δεν είναι ικανός ν' αντισταθεί.

Η ιδιότητα των θεών είναι να κάνουν το καλό, των ανθρώπων είναι να είναι ευσεβείς και των

χι.

Εδάφ. 12. Σωτήρας και τροφοδότης παντός γένους είναι ο ήλιος. Και όπως ο νοητός κόσμος περιέχει τον αισθητό κόσμο πληρώντας αυτόν με ποικιλία ογκωδών σωμάτων και παντόμορφες ιδέες, έτσι και ο ήλιος ογκώνει τις γενέσεις και τις ισχυρο· ποιεί και όταν aποκάμουν οι γενέσεις αυτές, τις υποδέχεται στον εαυτό του.

Ολίγοι άνθρωποι είναι οι εκλεκτοί" το λογικό

τους λάμπει σαν ακτίνα ηλίου. Αυτούς τους πα­

Εδάφ. 11. Αυτή είναι η τιμωρία που επιβάλλουν οι θεοί

δαιμόνων είναι να τιμωρούν την ανθρώπινη κα­ κία που προέρχεται από την πλάνη τους ή την τόλμη τους ή την ανάγκη, στοιχεία που τα ονο· μάζουν Ειμαρμένη ή την άγνοια. Όλα όμως αυ· τά, η πλάνη, η τόλμη, η ανάγκη και η άγνοια συγχωρούνται από το θείον, η ασέβεια όμως ό­

Μόλις γεννηθεί ένας άνθρωπος κι αποκτήσει

ψυχή, τον παραλαμβάνουν οι δαίμονες που θα

Όλοι οι άλλοι, οι κακοί, άγονται και φέρονται από τους δαίμονες και υποκύπτοντας στις ενέρ­

γειές τους πλανά ο ένας τον άλλο. Αυτήν την ενέργεια και τη συνεργασία δαιμό·

νων και κακιον ανθρώπων, ο διδάσκαλός μου ο Ερμής ο Τρωμέγιστος, Ειμαρμένη την ονόμασε. Εδάψ.

17.

Ο νοητός κ6σμος εξαρτάται απ6 το Θεό, ο δε αι­ σθητός εξαρτάται από το νοητό. Ο

· Ηλιος με τον νοητικό και αισθητικό του κό­ cru σύμπαν του τα αγαθά της

σμ(Ι, χορηγεί

θιcίας δη μιουρylc. ~Γ ίιρω από τον ήλιο κινούνται οκτώ πλανήτες (σφαίρες) εξαρτώμενοι απ' αυτόν, ένας aπλα­ νής, έξι πλανώμενοι και ένας ο περίγειος. Απ'

αυτές τις σφαίρες εξαρτώνται οι δαίμονες, κι

90 απ' αυτούς τους δαίμονες εξαρτώνται οι άνθρω­

ποι. Έτσι τα πάντα από το θεό εξαρτώνται. Εδάφ.

18. Ο πατέρας όλων είναι ο Θεός, δημιουργός είναι ο ήλιος και ο κόσμος είναι όργανο της δημιουρ­

17

γίας.

Και το μεν ουρανό τον κυβερνά η νοητή ου­ σία, οι δε δαίμονες υποτεταγμένοι στο θεό κυ­

I:':

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

βερνούν τους ανθρώπους. Αυτή

είναι η

των θεών και των δαιμόνων

στρατιά.

Εδάφ.

19.

Τα πάντα στη φύση τα δημιουργεί ο Θεός, μόρια

δε του Θεού είναι τα πάντα. Ο Θεός δημιουργεί αιώνια" δεν έπαυσε ποτέ να δημιουργεί, γιατί αυτός ο ίδιος είναι άπια­

Λόγος ιερός του Ερμή του Τρισμέγιστου προς τον βασιλικό γιατρό Ασκληπιό διασωθείς στα αρχεία του Βατικανού (Περιλήψεις ορισμένων εδαφίων)

στος και Θεός καθώς είναι, ούτε τέλος έχει ούτε και η δημιουργία του έχει αρχή ή τέλος.

Εδάφ.

1. ΕΡΜΗΣ στον βασιλέα Άμμωνα. - Υπάρχουν ω βασιλέα και Ασώματα σώματα.

ΑΜΜΩΝ, ποιά είναι αυτά Ερμή;

ΕΡΜΗΣ, στον βασιλέα παρόντος του Τατ. Ορισμένα σώματα δεν σου φαίνονται ότι είναι aσώματες παραστάσεις;

ΕΡΜΗΣ στρεφόμενος προς τον υιό του. Έτσι έχουν τα πράγματα Τατ. ΑΜΜΩΝ στον Ερμή:

-

Ως θείες τις έννοιες τις παραστάσεις αυ­

τές Ερμή. ΤΑΤ στον Ερμή:

- Ασώματα υπάρχουν και άλλα, όπως οι Ι­ δέες. Δεν νομίζεις ότι οι Ιδέες αυτές είναι φαι­ νόμενα που παρουσιάζονται και στα έμψυχα όν­ τα, και στο άψυχα; ΕΡΜΗΣ στον Τατ: - Καλά τα είπες αυτά. Γιατί οι aσώματες ι­ δέες είναι aντανακλάσεις ιδεών του Νοητού κό­ σμου και του αισθητού προς τον νοητό.

92

'I I ΕΡΜΗΣ στρεφόμενος προς τον Άμμωνα:

κά μας έθιμα θα εκλείψουν, και θα θεσπισθούν

Γι' αυτό, βασιλέα, προσκύνα τα αγάλματα,

νέοι νόμοι που θα απαγορεύσουν τα θρησκευτι­

γιατί έχουν μέσα στο σώματων ιδέες ενσαρκω­

κά μας έθιμα' την λατρεία προς τους θεούς μας.

-

μένες μέσα στο είναι των, που έχουν την προέ­

Η αγιοτάτη γη μας, η πατρίδα των βωμών μας

λευσή των από τον νοητό κόσμο.

θα σκεπασθεί από τάφους' από νεκρούς. Η ιστο­ ρία της Αιγύπτου θα γίνει ένας θρύλος' ούτε και οι Αιγύπτιοι θα την πιστεύουν και από αυτήν

ΑΜΜΩΝ, στον Ερμή.

-

Ας είναι αρκετά τα όσα είπαμε εδώ. Αυτά

τα ιερά λόγια, θα τα συνεχίσουμε αύριο. Γιατί έ­

δεν θα μείνει τίποτε άλλο, εκτός από πέτρες που θα διηγούνται τα ιερά της κατορθώματα. Οι Σκύθες ή οι Ινδοί, ή κάποιοι άλλοι όμοιοί

χουμε φιλοξενουμένους που πρέπει να τους πε­ ριποιηθούμε.

των βάρβαροι, γείτονές μας, θα εγκατασταθούν στην Αίγυπτο. Έτσι χωρίς τους θεούς της και τους δικούς της ανθρώπους η Αίγυπτος θα γίνει μια έρημος.

α) Προφητεία για την πτώση του πολιτισμού

Εδάφ.

26.

είναι προικισμένα με ψυχή' με ζωική πνοή' και

Γι' αυτό θα δεηθώ στον ποταμό μας Νείλο' και θα του εμπιστευθώ αυτό που θα ακολουθή­ σει στο μέλλον. Κύματα αίματος θα πλημμυρί­ σουν τις όχθες του. Τα νερά του θα μολυνθούν από τα αίματα των νεκρών. Κανείς δεν θα μπσ-­ ρέσει να αναγνωρίσει τους κατοίκους της ως Αι­ γυπτίους, γιατί θα μιλούν ξένη γλώσσα· γιατί θα είναι άτομα ξένης φυλής. (Ο Ασκληπιός ακούοντας τα λόγια αυτά του

κάνουν θαύματα· και προλέγουν το μέλλον.

Ερμή, κλαίει).

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ στον Ερμή:

-

Μου μιλάς για την λατρεία των αγαλμά­

των, ω Τρισμέγιστε. ΕΡΜΗΣ στον Ασκληπιό:

βαια

Ναι, γι' αυτά σου ομιλώ Ασκληπιέ. Συ βέ­ δυσπιστείς·

δεν

φαίνεται

να

πιστεύεις

στην ιερότητα των αγαλμάτων. Όμως και αυτά

Δεν ξέρεις Ασκληπιέ ότι η Αίγυπτος είναι η

χώρα στην οποία διαβιβάζονται οι ενέργειες των ουρανίων δυνάμεων, ότι η γη μας είναι ο να­ ός του Κόσμου; Επειδή όμως οι σοφοί άνθρωποι πρέπει να

il 'i I

'I

'

ΕΡΜΗΣ, στον Ασκληπιό:

-

Μην κλαίς. Ασκληπιέ' γιατί πρόκειται να α­

κούσεις χειρότερα πράγματα. Γιατί τον καιρό ε­ κείνο οι άνθρωποι κουρασμένοι από τη ζωή θα παύσουν να βλέπουν τον κόσμο σαν αντικείμε­

που θα αποδειχθεί ότι μάταια οι Αιγύπτιοι τίμη­

νο θαυμασμού. Το σύμπαν θα παύσουν να το α­ γαπούν. Τότε θα προτιμά ο κόσμος το σκοτάδι από τα- φως, ο δε θάνατος θα τους είναι προτι­

σαν τους θεούς των ευσεβώς.

μότερος από την ζωή.

ξεύρουν κάτι για ότι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον, πρέπει να ξέρεις ότι θα έλθει ο καιρός

Οι θεοί της θα εγκαταλείψουν την γη· θα ξα­ ναγυρίσουν στους ουρανούς. (Εννοεί τους θε­ ούς της γης· τους τότε κοσμοκράτορες Αρείους

- Έλληνες)

θα φύγουν από την Αίγυπτο. Η χώρα

μας που υπήρξε η έδρα των Αγίων λειτουργιών, θα μείνει χήρα από τους θεούς της. Ξένοι λαοί

θα πλημμυρίσουν την χώρα μας. Τα θρησκευτι-

Κανείς δεν θα σηκώσει το βλέμμα του προς τον ουρανό, ο ευσεβής άνθρωπος θα θεωρηθεί χαζός, ο δε aσεβής σοφός, ο εγκληματίας ως καλός άνθρωπος. Οι διδασκαλίες για την αθα­ νασία και την ψυχή θα τύχουν της ειρωνείας των και η θρησκεία θα θεωρηθεί ως έγκλημα. Θα συνταχθούν νέοι νόμοι ... Οι κακοποιοί θα σπρώχνουν τους ανθρώπους

94

95 στις ληστείες, στους πολέμους, και στις απάτες.

καταλείψει το σώμα που είχε, έρχεται στην κυ­

Τότε η γη θα χάσει την ισορροπία της. Ο ου­ ρανός δεν θα φωτίζεται από τα άστρα (λόγω των νεφών που θα σκεπάζουν την ατμόσφαιρα της γης) κάθε τίμια φωνή θα σιωπήσει, οι καρ­

ριότητα του δαίμονα (του θε"ίκού οργάνου) που θα την κρίνει για να διαπιστώσει την αξία της. Τότε εάν αποδειχθεί ότι είναι ευσεβής και δί· καια, ο κριτής δαίμονάς της θα την εγκαταστή­ σει στον τόπο που πρόκειται να εγκατασταθεί και που της αξίζει. Εάν αποδειχθεί ότι ήταν διε­ φθραμένη γεμάτη ελαττώματα και ατέλειες κα­ τά τον βίο της στη γη, την τινάζει προς τα κάτω μέρη παραδίδοντας την στη διάθεση των ανε­ μοστροβίλων, στο πυρ, και στα νερά για να τι­ μωρηθεί αιώνια. Εκεί σε μια τέτοια κατάσταση θα βρεθεί η αμαρτωλή ψυχή παρασυρόμενη στα κύματα της ύλης ανάμεσα γης και ουρανού. Η α­ θανασία που είχε θα της αφαιρεθεί, και η κρίση

ποί της γης θα σαπίζουν, η γη θα παύσει να εί­ ναι γόνιμη και οι αναθυμιάσεις θα μολύνουν την ατμόσφαιρα της γης.

Εδάφ.

26.

Αυτό, Ασκληπιέ θα είναι το γήρας του κόσμου, η ασέβεια, η αταξία, η σύγχυση των αξιών. Και όταν όλα αυτά θα συμβούν, τότε ο Κύριος πατέρας ο πρώτος θεός, ο δημιουργός του δεύ­ τερου θεού, του Κόσμου, θα επαναφέρει τον κό· σμο στο δρόμο του για να βάλλει τέρμα στην πλάνη και στην διαφθορά, με κατακλυσμούς, με το πυρ, και με τις aρρώστιες που θα στείλλει

της θα είναι αιώνια.

Πρόσεξε λοιπόν, Ασκληπιέ, το τι πρέπει να φοβούνται οι άνθρωποι και να πάρουν τα μέτρα των, για να μην υποστούν αυτή τη κακή μοίρα.

στη γη.

Κατόπιν ο θεός θα επαναφέρει τον κόσμο στην πρώτη ομορφιά του. Τότε ο θεός θα δοξά­

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ, στον Ερμή. - Ώστε τα σφάλματα των ανθρώπων δεν τι­

ζεται και οι άνθρωποι θα ζουν στο εξής με ευλο­ γίες και ύμνους.

μωρούνται μόνον από τους νόμους των ανθρώ·

Αυτή η αναγέννηση του κόσμου, θα γίνει σε χρόνο που θα ορισθεί από τη θέληση του αιώ­

πω ν;

ΕΡΜΗΣ, στον Ασκληπιό.

νιου, άναρχου θεού.

Κάθε άνθρωπος είναι θνητός. Και όσοι από τους ανθρώπους κατά την διάρκεια του βίου των στη γη, δεν κρατούν τους νόμους της Φύ· σης των, υπόκεινται μετά τον θάνατό των σε α υ·

-

β) Διδαχή για τον θάνατο Εδάφ.

27.

στηρές ποινές" κολάζονται ανάλογα προς τα

Ερμή, στον Ασκληπιό.

εγκλήματα που έχουν κάνει, εάν δεν έχουν τι­ μωρηθεί από τους aνθρώπινους νόμους. Γιατί ο Θεός τις ξέρει όλες τις πράξεις που έχουν κάνει ζώντας στη γη και οι τιμωρίες των θα είναι ανά·

Τώρα Ασκληπιέ θα σου ομιλήσω για τον θάνα· το. Γιατί ο φόβος του θανάτου είναι ένα μαρτύ­ ριο για τους ανθρώπους επειδή δεν ξέρουν την αλήθεια.

λογες με τα σφάλματά των.

Ο θάνατος είναι αποτέλεσμα της αποσύνθε· σης του ανθρωπίνου σώματος λόγω εργασίας,

η βίας· τότε το σώμα του ανθρώπου πεθαίνει. Δεν υπάρχει λοιπόν ζήτημα άξιο ανησυχίας· γιατί οι άνθρωποι τον φοβούνται τον θάνατο λό· γω αγνοίας ή απιστίας. Εδάφ.

28.

Με τον θάνατο μόλις η ψυχή του ανθρώπου εγ·

Εδάφ.

29. ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ, στον Ερμή: Ποιοι ω Τρισμέγιστε είναι άξιοι μεγάλων κυ· ρώσεων;

ΕΡΜΗΣ, στον Ασκληπιό: ·οσοι έχουν καταδικασθεί από τους νόμους των ανθρώπων και (aυτοκτονούν) πεθαίνουν α·

97

96 πό βίαιο θάνατο και όχι από φυσικό θάνατο, πράγμα που μαρτυρά ότι δεν εξεπλήρωσαν στη γη το αντίτιμο των εγκλημάτων των. Όλως αντίθετα, ο δίκαιος άνθρωπος δικαιώ­ νεται με το να είναι θεοσεβής' λάτρης του πατέ­ ρα θεού. Γιατί ο θεός τους προφυλάγει τους δι­ καίους ανθρώπους από κάθε κακό. Αλήθεια, ο πατέρας μας και κύριος του Σύμ­ παντος αποκαλύπτεται σε όλους μας και φωτί­ ζει τον άνθρωπο με γνώσεις που ανήκουν στον Νουν. Τότε ο άνθρωπος διώχνει από την ψυχή του το σκότος της πλάνης, και ολόφωτος μέσω

σχεδιασμένος από τους νόμους του θεού. Ο χρόνος στη γη μαρτυρείται από την ατμο­ σφαιρική κατάσταση· με τις διαδοχές των θερ­ μών και των ψυχρών εποχών, ο δε χρόνος του

του νου του με τον νουν του θεού, η λατρεία και

των εποχών.

η αγάπη προς τον θεό, τον aπολυτρώνει τον άν­ θρωπο από την θνητή του φύση και του δίνει

Τα πάντα υπόκεινται σ' αυτούς τους νόμους, γι' αυτό και δεν υπάρχει τίποτε το στάσιμο, το σταθερό, το ακίνητο και το γεννημένο, στον ου­

ουρανού μαρτυρείται από την κατά περιόδους επαναφοράς των άστρων στις ίδιες θέσεις των. Ο κόσμος είναι το δοχείο του χρόνου, η δε κί­ νηση του χρόνου, είναι που κρατά την ζωή στον κόσμο.

Ο χρόνος διατηρείται με σταθερούς κανόνες. Στην τάξη αυτή του χρόνου ωφείλεται η ανανέ­

ωση των πάντων στον κόσμο, και η επιστροφή

την βέβαια σταθερή ελπίδα για την αθανασία.

ρανό και στη γη.

Ο θεός έχει όλες αυτές τις ιδιότητες, που εί­

γ) Διδαχή για τον χρόνο, τον χώρο και τον κόσμο Εδάφ.

30.

ΕΡΜΗΣ στον Ασκληπιό: Η κίνηση στον κόσμο, ω Ασκληπιέ, είναι η ζωή της αιωνιότητας, ο δε τόπος στον οποίον κινεί­ ται η ζωή, είναι η αιωνιότητα της ζωής.

Ο κόσμος είναι αιώνιος. Δεν πρόκειται να παύσει να κινείται, ποτέ, ούτε και να καταστρα­ φεί: γιατί η αιωνιότητα της ζωής τον προστα­ τεύει και τον περιβάλλει.

ναι η δικαιοσύνη. Γιατί η δικαιοσύνη υπάρχει

iΙ

στο είναι του θεού και μέσω του εαυτού του δια­ χέεται η δικαιοσύνη στον κόσμο. Γιατί ο θεός εί­ ναι συγκεντρωμένος πλήρως στον εαυτό του

.Ί

ι ι,

και είναι πλήρης και τέλειος.

I I

'I

Ο θεός είναι επίσης σταθερά ακίνητος και κα­

ιl

μιά ώθηση έξω από αυτόν δεν υπάρχει για να

τον σπρώξει να τον μεταθέσει τον (άπειρο) κύ­ κλο του, γιατί αυτός και μόνον αυτός βρίσκεται

,ι

μόνος στο Σύμπαν.

Ο κόσμος δίνει ζωή σε όλα τα όντα που έχει. Ο τόπος που ζουν τα όντα του κόσμου, είναι υποκείμενο της θείας διακυβέρνησης του η­ λίου.

Η κίνηση του κόσμου πηγάζει από διπλή ε­ νέργεια' από μια πλευρά ο κόσμος παίρνει ζωή εξωτερική, από την αιωνιότητα. Από την άλλη πλευρά ζωογονείται ο κόσμος από τα όντα που έχει. Έτσι ο κόσμος διαφοροποεί τα πάντα που περιέχει στον εαυτό του βάσει σταθερών και καθορισμένων χρόνων, χάρη στην ενέργεια του ηλίου τους και από την κίνηση των άστρων του. Γιατί ο κανονικός κύκλος του χρόνου είναι προ-

Να κινδυνεύσουμε να πούμε ότι ο θεός κινεί­ ται στην αιωνιότητα; Αλλά μάλλον η αιωνιότητα μένει ακίνητη, γιατί η κίνηση όλων των χρόνων επανέρχεται στην αιωνιότητα, γιατί απ' αυτήν παίρνει γένεση η κίνηση του χρόνου.

I

Ί

i I'

Εδάφ.

31.

Ώστε ο θεός υπήρξε πάντοτε ακίνητος (στην φύση του) και κατά τον ίδιο τρόπο η αιωνιότητα υπάρχει στον κόλπο του θεού, πριν γεννήσει ο θεός τον αισθητό κόσμο.

Αυτός ο αισθητός κόσμος έγινε κατά την ει­ κόνα του θεού. Γιατί ο κόσμος μιμείται την αιω­ νιότητα.

98

99 Βρίκεται σε συνεχή αδιάκοπη κίνηση και κατά τ?ν ίδιο τρόπο επανέρχεται στην αφετηρία της

στην ακινησία του και είναι άφθαρτος, γιατί εί· ναι η υπέρτατη αιωνιότητα του θεού που υπάρ·

κινησης του.

χει στην απόλυτη αλήθεια

Μ' αυτόν τον τρόπο και η αιωνιότητα μένει α· κίνητη σταθερή και αμετάβλητη, επειδή η πο· της αιωνιότητας.

πο· γιατί ο ύπατος θεός δεν ήθελε να απλωθεί

Και επειδή η κίνηση αυτή είναι κυκλική, βγαί· νει το συμπέρασμα ότι η αιωνιότητα που φέρε· ται ως ακίνητη μπορεί να θεωρηθεί ως κινουμέ· νη λόγω χρόνου.

πέρα από τον άνθρωπο και στα άλλα ζώα. Ο νους του ανθρώπου έχει και την μνήμη. Με αυτήν την ιδιότητα ο άνθρωπος κρατά την μνήμη της προγενέστερης πείρας του. Ο θείος Νους σταματά την εμφανισή του στην φύση του ανθρώπου· δεν θέλησε να απλωθεί

Από όλα αυτά βγαίνει το συμπέρασμα ότι η α· κινησία της αιωνιότητας εγκλίνει στο είναι της κινηση σταθερή λόγω του αμετάβλητου νόμου που ρυθμίζει την πορεία της.

και στα άλλα ζώα ...

Ο Νους της αιωνιότητας έρχεται στη φύση

Μπορούμε λοιπόν να υποστηρίξουμε, ότι ο θεος κινειται στον εαυτό του, μένοντας ταυτό· χρονα ακίνητος στην άπειρη απεραντοσύνη

δεύτερος. Η γνώση όμως του υπερτάτου νου του θεού, είναι η αγία αλήθεια ... Βλέπεις λοιπόν,

.

λήθειες μπορούμε να γνωρίσουμε.

Αλλά ας χρεωστώ χάριτες στον ύψιστο θεό που με φώτισε με το φως του, για να φθάσω σ'

μη δεν μπορεί να το περιβάλλει ούτε να το κατ α· μετρήσει, δεν είναι δυνατό να εξιχνιασθεί. περιφερεται και το ποιας φύσης είναι, αυτά τα ερωτηματα, Ασκληπιέ, είναι σε εμάς άγνωστα.

Ωστόσο κινείται στην υπέρτατη ακινησία του, η δε ακινησία κινείται στον εαυτό του. Αυτό το ον μπορούμε να το ονομάσουμε Θεό ή αιωνιότη· τα

...

αυτή την αλήθεια. Όσο δε για σας Άμμων και Ασκληπιέ, φυλά·

I

ΙI

ξατε τα θεία αυτά μυστήρια που σας γνωρίζω

Ί

στα βάθη της καρδιάς σας. Κρατήστε ως προς

,Ι

την γνώση αυτών απόλυτη σιγή. Ωστόσο υπάρχει η ακόλουθη διαφορά ανάμε· σα στη διάνοια και τον Νουν. Η μεν διάνοια μπο·

I

ρεί να πιάσει και να διακρίνει μόνον τον χαρα·

Η αιωνιότητα δεν τα γνωρίζει τα όρια του

κτήρα, μόνον τον νου του κόσμου, ο Νους όμως

Χρόνου, ο δε χρόνος πρέπει να είναι αιώνιος. Η αιωνιότητα λοιπόν και ο χρόνος είναι άπει·

φθάνει, υψώνεται ως τη γνώση της αιωνιότητας και των θεών. Για τον κοινό άνθρωπο η γνώση του ουρανού

ρα και αιώνια, η δε αιωνιότητα ίσως κατέχει την πρώτη θέση στο σύμπαν.

Εδάφ.

32.

είναι γεμάτη ομίχλη σκοτεινή ... Όταν όμως μια

Ώστε ο θεός και η αιωνιότητα είναι η αρχή των πάντων. Ο κόσμος δεν κατέχει την πρώτη θέση

ψυχή υψωθεί στα ανώτερα πεδία γνώσης, και του γίνει ορατό το τι υπάρχει και το τι γίνεται ε­ κεί, θα αισθανθεί απερίγραπτη μακαριότητα.

γιατί είναι κινητός ...

Ο καθολικός νους που ομοιάζει με την θεότη· τα, φέρεται ότι είναι ακίνητος, όμως κινείται

ω Ασκληπιέ, πόσο βαθειά

βρισκόμεθα στα γεγονότα και πόσες υψηλές α­

. Το ον αυτό που ξεφεύγει από την ανθρώπινη αισθηση, που δεν έχει όρια και που καμιά δύνα· Το τι είναι, από που προέρχεται και πως συμ·

όσο για τον νουν

τών μορφών. Ο θείος νους απλώνεται μόνον στον άνθρω­

ρεια του χρόνου που κινείται ανήκει στον κύκλο

του

·

του κόσμου, αυτός είναι το δοχείο των αισθη·

Εδάφ.

33.

Ως προς τον άδειο χώρο στον οποίον οι άνθρω· ποι δίνουν μεγάλη σημασία, να ποια είναι η γνώ·

101 100 μη μο~. Δεν υπάρχει άδειος χώρος, ούτε μπορεί να υπαρξει, γιατί το σύμπαν είναι γεμάτο σώμα­ τα. Απο τα σωματα αυτά βλέπουμε μόνον τα εν­ διάκριτα, τα μεγάλα, τα μικρότερα και τα αραιό­ τερα δεν μας είναι ορατά. Γι' αυτό και μόνον νο­

μίζουμε ότι υπάρχει άδειος χώρος χωρίς σώμα­ τα.

Εάν όμως υπάρχει πέρα από τα ορατά γεμάτα σώματα πεδία χώρου, κενό άδειος χώρος χωρίς σώματα, τότε ούτε κι αυτός είναι άδειος, γιατί ί­

σως ~ατοικείται από άϋλα νοερά όντα, όπως α­ κριβως και ο αισθητός σ' εμάς κόσμος είναι γε­ ματος απο οντα της φύσης του.

Μιλώ για τους δαίμονες που είμαι βέβαιος ότι κατοικούν μαζί μας (χωρίς να τους βλέπουμε) και για τους ήρωες που κατοικούν στην άϋλη φυση των στον αγνό μεταξύ γης και σελήνης

χώρο τον αέρα, εκεί που δεν υπάρχει ούτε ομί­ χλη, ουτε συννεφα για να διαταράξουν την γενι­ κή ειρήνη.

· Ετσι,

Ασκληπιέ, μην σκεφθείς ότι υπάρχει κε­

νός χώρος, άδειος χώρος, χωρίς πυρ ή νερό. Δεν υπάρχει άδειος χώρος χωρίς πνοή και αέ­

34.

τίποτε δεν μπορεί να αναμιχθεί με την ουσία του, ούτε να προσδιορισθεί με αριθμούς ή με την ποσότητα ή ποιότητα, που να είναι συνυφα­ σμένο με την φύση του.

Ως προς τον Κόσμο, αυτός είναι αποδοχεύς όλων των ειδών και των ιδιοτήτων των αισθη­ τών στοιχείων, και δεν μπορεί να ζήσει χωρίς Θεό. Γιατί ο Θεός είναι το παν, και από αυτόν πηγάζουν και εξαρτώνται τα πάντα.

Εδάφ. 40 . ... Να λοιπόν που φθάσαμε στο τέρμα. Σας μίλη­ σα για όλα τα ζητήματα, τα οποία υπόκεινται

στις δυνάμεις μου, και τα όσα ο Θεός μου επέ­ τρεψε να σας τα διηγηθώ. Τώρα δεν μένει παρά να ευλογήσουμε τον Θεό και να πάμε στα σπίτια μας. - ΕΡΜΗΣ (απολογούμενος)

Αυτά ειπώθηκαν στα άδυτα του ιερού ανάμε­ σά μου και στον βασιλέα Άμμωνα, τον Ασκλη­ πιό και στον υιό μου Τάτ.

Εδάφ. 41. Βγαίνοντας από το Ιερό και καθώς οι άνδρες

Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για τον χώρο γε­

του ομίλου του Ερμή, ετοιμάζονταν ο Ασκλη­ πιός μίλησε χαμηλόφωνα στον υιό του Ερμή,

νικά. Γιατί τον χώρο δεν τον βλέπουμε, αλλά

Τατ.

ρα.

Εδάφ.

ρόντες, και συ Ασκληπιέ, γνωρίζεται τώρα ότι ο νοητός κόσμος, αυτός δηλαδή που μόνον με τον Νουν γίνεται αντιληπτός, είναι ασώματος, και

βλέπουμε τα σώμα που έχει ο χώρος στο είναι του.

Γι' αυτό δεν μπορούμε να πιάσουμε την έν­ νοια του χώρου, το τι είναι ο χώρος και εάν υ­ πάρχει χώρος.

. Γιατί

μόνον ένας χώρος μη εχων σώματα εν­

τος του θα νομίσουμε ότι είναι κενός άδειος, ε­

νω στην πραγματικότητα χώρος κενός κατά την γνωμη μου δεν υπάρχει.

Εάν όμως δεν υπάρχει κενός χώρος, δεν βλέ­ πω το τι μπορεί να είναι ο χώρος καθ' εαυτόν

γιατί βέβαια δεν μπορούμε να τον εντάξουμε σ~ διαστάσεις, σε μήκος, πλάτος και ύψος. Μ' αυτές τις απόψεις, σεις όσοι είσθε εδώ πα-

-

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ στον Τατ.

«Ω, Τατ, θέλεις να προτείνουμε στον πατέρα σου να ετοιμάσουμε για την προσευχή μας θυ­ μίαμα και αρώματα;"

Ο Ερμής τα άκουσε αυτά τα λόγια και είπε στον Ασκληπιό: •<Οχι, Ασκληπιέ καίοντας θυ­ μιάματα και αρώματα θα βεβηλώσουμε την προν τον Θεό προσευχή μας. Γιατί στο Θεό δεν λείπει τίποτε για να το επιθυμήσει. Αυτός είναι το παν, και σ' αυτόν είναι τα πάντα. Εμείς θα τον λατρεύσουμε τον Θεό με λογικές θυσίες. Ας

προσευχηθούμε λοιπόν μ' αυτή την προσευχή: «Χάριτες σου προσφέρουμε ύψιστε που υπε­

ρέχεις του παντός. Με την εύνοιά σου κατορθώ-

102 σαμε να σε γνωρίσουμε, μοναδικό σεβάσμιο ό­ νομα, και να σε ευλογούμε κατά τα θρησκευτικά

έθιμα των πατέρων μας, γιατί καταδέχθηκες να δώσεις σε όλα τα όντα την πατρική σου στοργή, την επαγρύπνησή του, την αγάπη σου και όλα τα αγαθά, αλλά το κυριότερο γιατί μας χάρισες Νουν, για να μπορέσουμε να σε γνωρίσουμε, τον λόγο για να σε εξιχνιάσουμε και την γνώση, ώστε να χαιρώμεθα γνωρίζοντάς σε. Χαιρόμεθα, γιατί αν και βρισκόμαστε ακόμη ενσαρκωμένοι, μας αξίωσες να μας προορίσεις για την αιωνιότητα.

Ο μοναδικός τρόπος του ανθρώπου για να σου προσφέρει χάριτες, είναι να γνωρίσει, ύψι­ στε, την μεγαλειότητά σου.

Σε γνωρίσαμε, Κύριε, και είδαμε το απέραντο φως σου που μόνον ο νους μας μπορεί να συλ­ λάβει.

ΤΟΜΟΣ ΤΡΙΤΟΣ

Σε κατανοήσαμε, αληθινή Ζωή της Ζωής, μή­ τρα που φέρεις ότι παράγεται και προάγεται στη γη.

Σε γνωρίσαμε στην μονιμότητα (και γονιμότη­ τα) της φύσης, από τα γονιμοποιά σου έργα. Μ' αυτή την προσευχή μας με την οποίαν σε υμνούμε, ένα και μόνον πράγμα ζητούμε από σένα, ύψιστε, να καταδεχθείς να κρατήσουμε με υπομονή την προς εσένα αγάπη μας, και την

γνώση σου, και να μην απομακρυνθούμε ποτέ α­ πό τον τρόπο αυτό της ζωής μας". -ΕΡΜΗΣ (απολογούμενος): «Μετά την προσευχή μας αυτή, φύγαμε για να δειπνήσουμε".

I

,!

Πρώτη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ (Στοβαίος, αποσπάσματα από τους λόγους του Ερμή

2.1.26 Τόμος 11 σελ. 9, 3- Wachmuth)

Εδάφ.

1.

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: Το να ενοχλήσει κανείς τον Θεό είναι αδύνατο. Γιατί δεν μπορεί να συγκριθεί το aσώματο με το σωματικό, το τέλειο με το ατελές, το αιώνιο με

το εφήμερο και να συγγενεύσει μ' αυτό. Και γιατί το αιώνιο υπάρχει πάντοτε, το δε ε· φήμερο εξαφανίζεται ...

Εδάφ.

2. Τα σώματα είναι ορατά και εκφράζονται γλωσ­ σικά, το δε aσώματο και αφανές είναι και δεν μπορούμε να το σχηματίσουμε. Γιατί το μη απο· τελούμενο από ύλη δεν μπορεί να συλληθφεί α· πό τις αισθήσεις. ΕΡΜΗΣ προς Τατ: Εννοούμε ω Τατ. Με λίγα λόγια η νόηση δεν

II I

μπορεί να εκφρασθεί με λόγια. Αυτός είναι ο Θεός.

Δεύτερη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ (Στοβαίος

Εδάφ.

1.

3, 11, 31,

Τάμος Γ σελ.

436 Hense)

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: Ο άνθρωπος, ω Τα τ, είναι ζώο ατελές αποτελού·

106

107 μενο από μέλη από άλλα σώματα και δεν του εί­

χθούν το αγαθό, γιατί είναι φθαρτά, θνητά, δια­ λυτά, μετατρεπτά, αιωνίως αλλοιουμενα.

ναι δυνατό να μιλήσει για την αλήθεια, γιατί η α­ λήθεια βρίσκεται μόνον στα αιώνια σώματα. Εδάφ.

2.

Εδάφ. 1 Ο. Και κάθε αλλοιούμενο πράγμα είναι ψεύτικο.

Και τα σώματα αυτά είναι πυρ και μόνο πυρ· γη

-Εδάφ.

και τίποτε άλλο· αέρας αυτό αέρας και τίποτε

στο είναι του το σώμα μας, πυρ, γη, νερό, αέρα. αλλά ούτε πυρ είναι, ούτε γη, νερό και αέρας, τί­ ποτε το αληθινό. Κατά συνέπεια πως μπορούμε

βλητος. Μετατρέπεται από ηλικία σε ηλικια, α­ πό μια μορφή στην άλλη, όσο καιρό είναι ενσαρ­

να μιλήσουμε για την αλήθεια, να πούμε κάτι γι'

αυτήν; Θα μπορέσουμε να εννοήσουμε την αλ ή­

κωμένος.

θεια μόνον όταν το θελήσει αυτό το θέλημα του

Εδάφ. 12. Ώστε αυτό που μεταβάλλεται και δεν αναγνω­

Θεού.

ρίζεται μπορεί να ει ναι αληθινο ω Τα τ; Δεν ει ναι

Όλα στη γη είναι μιμήσεις της αλήθειας και όχι

έργο φαντασίας, μεταβολλών; Δεν ειναι ψευτι­

η αλήθεια. Εδάφ.

4.

κο;

Όλα στον κόσμο είναι πλάνη και ψευτιά· εικα­

Εδάφ.

σίες και φαντασίες, πέρα όμως απ' αυτά, όταν η

Πατέρα, υπάρχει αλήθεια στη γη; ΕΡΜΗΣ προς Τάτ:

ναι αληθινό.

6. ΤΑΤ στον Ερμή:

Σφάλλεις παιδί μου νομίζοντας ότι υπάρχει α·

7.

Εδάφ.

14. ΤΑΤ προς Ερμή:

.

.

λήθεια στη γη. Την αλήθεια την εννοούν μερικοί

Τότε ως αληθινό σώμα ποιο μπορουμε να που·

και μόνον άνθρωποι στους οποίους ο Θεός έχει δωρήσει αυτή την δύναμη.

με, πατέρα; ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: Μόνον τον ήλιο, γιατί αυτός δεν μεταβάλλεται,

ΤΑΤ στον Ερμή: Ώστε, πατέρα δεν υπάρχει αλήθεια στη γη;

Ίi'

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ:

~ I; 'I' !ι:

Φαντασίες είναι όλα τα πράγματα στη γη ..

Εδάφ.

.

Όλα τα γεννητά και μεταβλητά σώματα δεν εί· ναι αληθινά. Όμως τα όσα εδημιουργήθησαν α­ πό τον προπάτορα, η ύλη από την οποίαν έγι­ ναν, μπορεί να είναι αληθινή. Κατά τα άλλα, κα­ νένα σώμα από αυτά που μεταβάλλονται δεν ει­

Όσοι άνθρωποι δεν βλέπουν τη ψευτιά, βλέ­ πουν την αλήθεια ...

Εδάφ.

.

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ:

τιά.

Εδάφ.

.

μεταβάλλονται δεν πρέπει να είναι αληθινα.

μως την από Άνω ενέργεια, μένει μόνον η ψευ­

5.

13. ΤΑΤ στον Ερμή:

Αλλά πατέρα τότε και τα αιωνια σωματα αφου

φαντασία μας προέρχεται από τα Άνω, χωρίς ό­

Εδάφ.

.

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: . Από το ότι ο άνθρωπος είναι άνθρωπος. δεν ει­ ναι αληθινός. Γιατί είναι πλασμένος από πολυ­ πληθεί στοιχεία, και δεν μπορεί να μείνει αμετά­

από όλα αυτά τα στοιχεία έχουν συσταθεί. Έχει

3.

.

Και ο άνθρωπος δεν ειναι αληθινος;

άλλο' νερό και τίποτε άλλο, τα δε σώματά μας

Εδάφ.

11. ΤΑΤ στον Ερμή:

!;

8. Η αλήθεια είναι η τελειότατη αρετή. Το άκρατο αυτό αγαθό που δεν θολώνεται από την ύλη ού· τε και περιβάλλεται από σώμα, είναι γυμνό, ά· τρεπτο, σεμνό, αναλλοίωτο και αγαθό. Τα εδώ πράγματα που τα βλέπεις, είναι ανίκανα να δε·

I

i

~

·ι·

'

παραμένει ο ίδιος. Μόνον τον ήλιο, γιατί μόνον αυτός μένει στην αληθινή του φύση. Και γι' αυ­ τό του έχει δοθεί (από τον Θεό) το δικαίωμα να δημιουργεί. Αυτός είναι ο άρχοντας που εχει τα πάντα στον εαυτό του. Αυτον προσκυνω ως α·

ληθινό και σέβομαι. Αυτόν αναγνωρίζω ως αλη­ θινό μετά τον ένα και πρώτο δημιουργό.

108 109 Εδαφ.

15.

ΤΑΤ προς Ερμή:

ΕΡΜΗΣ προς Τότ:

ποιόν λοιπόν πρέπει να αναγνωρίσουμε ως αλη·

Να είσαι ευσεβής. Αυτός που θέλει να ζήσει

θινόν πατέρα;

στην ευσέβεια, πρέπει να καλλιεργήσει την φι­

ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

λοσοφία. Χωρίς φιλοσοφία είναι αδύνατο να ζή­

Τον ένα και μόνον. ω Τατ, τον άυλο, τον μη έχον·

σει κάνεις ευσεβώς.

τα σώμα, τον aχρωμάτιστο, τον aσχημάτιστο, τον μη αλλοιούμενο, τον αιωνίως υπάρχοντα. Εδάφ.

16.

Εδάφ.

3.

ρος. Και όταν μια ενσαρκωμένη σε σώμα υλικό

γη φθείρονται. Γιατί χωρίς φθορά δεν μπορεί

ψυχή έχει φθάσει στην κατανόηση του αγαθού

να υπάρξει γένεση. Κάθε γένεση έπεται η φθο·

και αληθινού όντος, του Θεού, ποτέ δεν θα κα·

ρό, για να ξαναγεννηθεί. Π ρέπει κάθε γενητό

τολισθήσει στο κακό. Γιατί γνωρίζοντας μια τέ·

να φθαρεί, για να μη σταματήσει η γένεση των

τοια ψυχή τον προπότορό της, τον Θεό, δεν

όντων ... Εδάψ.

17.

Πρέπει λοιπόν αυτό τα όντα να τα ονομάσουμε,

φαντασίες· τον άνθρωπο, το παιδί, τον νέο, τον

μπορεί να κατολισθήσει στο κακό.

Εδάφ.

4.

νικός και ο θάνατός σου ευτυχισμένος, γιατί θα

ρακτηρ ίσουμε.

18.

ξεύρεις προς τα που θα βαδίσεις.

Ότι λοιπόν μεταβάλλεται είναι ψεύτικο, προσω· ρινό. Αλλά όλα αυτό τα ψεύτικα, τα προσωρινό

Εδάφ.

5.

λούθησαν αυτόν τον καλό δρόμο, που για την

λήθεια, από την θεία ενέργεια.

ψυχή είναι δύσκολο να τον περάσει. Εδάφ.

6.

lα- Τόμος Α' σελ.

Γιατί θα πρέπει να καταπολεμήσει ττρώτα τον ε­ αυτό της' (πρός το καλό και το κακό). Έτσι προ­

Τρίτη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ I, 41,

Αυτός παιδί μου είναι ο αληθινός δρόμος που

τον ακολούθησαν και οι πρόγονοί μας. Τον ακο­

εξαρτώνται από τα· Αν ω, από την πραγματική α·

(Στοβαίος

Αυτό παιδί μου θα πει, ευσέβεια. Και όταν φθά­ σεις στη γνώση αυτή, ο βίος σου θα είναι ευγε­

άνδρα, τον γέροντα, σαν φαντασίες να τους χα· Εδάφ.

Ο ευσεβής άνθρωπος γνωρίζει που είναι η αλή· θειο και γνωρίζοντάς την γίνεται ευσεβέστε­

Το ψεύτικο πράγμα φθείρεται, τα πάντα δε στη

καλείται ο πόλεμος αυτός. Και το μεν ένα μέρος

273- Wachmuth)

των ως άνω δυο μερών θα προσπαθήσει να τον aπαγκιστρώσει, τον δε άλλο να τον τραβά προς τα κάτω ...

Εδάφ.

Εδάφ.

1. ΕΡΜΗΣ προς Τότ:

7.

καλό, και το άλλο προς το κακό. Εάν τα δυο μέ­

Εγώ παιδί μου λόγω της φιλανθρωπίας μου και της προς τον Θεό ευσέβειας πρώτα, τα γράφω όλα αυτό. Γιατί δεν υπάρχει καμμία πιο δίκαια ευσέβεια από του να εννοήσεις τα όντα της

θεί?ς

δημιουργίας

και

τον

δημιουργό

ρη νικηθούν από την πόλη των, θα παραμείνουν

σε σύγχιση, χωρίς κατεύθυνση. Εάν νικηθεί το ένα από τα δυο μέρη, άγεται και φέρεται από τα δυο μέρη, έτσι, τιμωρούμενη η ψυχή θα περνά

της,

στη παραμοντj της στη γη.

πραγμα που δεν θα παύσω να κάνω ποτέ.

Εδάφ.

2. ΤΑΤ προς Ερμή: Τότε, πατέρα, μια που δεν υπάρχει εδώ στη γη καμιά αλήθεια, τι πρέπει να κάνω για να ζήσω καλό;

Το ένα μέρος θα την τραβά την ψυχή προς το

Εδάφ.

8.

Αυτό τα λόγια ας σου μείνουν, παιδί μου στη μνήμη σου ως προς την ως άνω πορεία σου. Πρέπει να περιφρονείς το σώμα σου για να νική­

σεις στη ζωή σου, και τότε θα ανέβεις προς τα Άνω.

lll

110

Πέμπτη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ τέταρτη διδαχή (Προσθήκη) (Στοβαίος, 1, 49, 5, Τόμος Α' σελ. 322 Wascmutir)

(σελ.

21-27)

(Στοβαίος, 1, 41, 1α, Τόμος Α' σελ. 273 Wascmutir) ... - - - - - - · - - -

Εδάφ.

1. Η ψυχή είναι αθάνατη και αεικίνητη. Δεν είναι

Εδάφ.

γένημα της ύλης, είναι aσώματη. Εδάφ.

2. Η ψυχή δεν προέρχεται από την ύλη.

Εδάφ.

3. Δυο είναι οι κινήσεις που παρακολουθούν κάθε

1. ΤΑΤ στον Ερμή: Σωστά μου τα είπες αυτά πατέρα. Αλλά είπες κάποτε ότι η επιστήμη και η τέχνη είναι ενέρ­ γεια του λογικού. Τώρα όμως μου λες ότι τα ζώα

τα ονόμασαν άλογα γιατί στερούνται λογικό.

πράγμα. Η μια κίνηση είναι η της ψυχής, η δε

Τότε κατ' ανάγκην τα ζώα δε μετέχουν της επι­

άλλη είναι του σώματος που το αυξάνει, το ε­

στήμης και της τέχνης γιατί στερούνται το λογι­

λαττώνει και το aποσυνθέτει. Αυτή είναι η κίνη­

κο.

ση των φθειρωμένων σωμάτων. Εδάφ.

4.

Εδάφ.

Η ψυχή είναι αεικίνητη. Κινείται αιωνίως και ε­

2. ΕΡΜΗΣ στον ΤΑΤ: Ναι παιδί μου· από ανάγκη γίνεται αυτό.

νεργεί και την κίνηση άλλων σωμάτων. Κάθε

ΤΑΤ στον Ερμή:

ψυχή είναι αθάνατη και αεικίνητη, την ενέργεια

Πως όμως πατέρα βλέπουμε ότι ορισμένα ζώα χρησιμοποιούν κι επιστήμη και τέχνη όπως π.χ. τα μυρμήγκια που αποθηκεύουν τις τροφές τους για να έχουν για το χειμώνα ... και τα τετρά­ ποδα ζώα πως βρίσκουν τις φωλιές τους;

δε της κίνησής της την έχει στο είναι της ...

Εδαφ.

5. Οι ιδέες των ψυχών είναι θείες, ανθρώπινες, και άλογες.

Η Θεία Ιδέα είναι ενέργεια· κινείται στον εαυ­ τό της και κινεί. Εδάφ.

6.

Όταν η ψυχή απαλλαγεί και χωριστεί από τα ά­

II

Εδάφ.

θείο, υπάρχουν όμως σ' αυτήν και άλογα στοι­ χεία όπως η επιθυμία και ο θυμός, κι αυτά όμως

γιατί δε διδάσκονται.

τα στοιχεία είναι αθάνατα γιατί είναι κι αυτές ε­

Αυτές τις δουλειές που κάνουν τα άλογα ζώα είνω αποτέλεσμα καθολικής φυσικής ενέρ­

ται και περιφέρεται παντού.

7. Η ιδέα της ανθρώπινης ψυχής έχει κάτι από το

νέργειες ... Εδάφ.

β. Οι Ιδέες ψυχές των αλόγων είναι καμωμένες α­

vι::ιας.

Αλλά και η επιστήμη και οι τέχνες δεν είναι ί­

πό θυμούς και επιθυμίες. Γι' αυτό και τις ονόμα­

διον του καΘενός.

σαν άλογα ζώα, γιατί στερούνται του λόγου της ψυχής.

Εδάφ.

ΕΡΜΗΣ στον τατ:

Αυτά τα μυρμήγκια και τα ζώα δεν κάνουν επι­ στήμη και τέχνη· τις δουλειές εκείνες τις κά­ νουν υποκινούμενα από τη φύση τους. ενώ η ε­ πιστήμη και η τέχνη είναι διδακτές στον άνθρω­ πο· όμως τ' άλογα ζώα κανένας δεν τα διδάσκει

λογα μέρη της, σαν θείο αεικίνητο σώμα κινεί­

Εδάφ.

3.

9. Τετάρτη ιδέα - ψυχή είναι η των aψύχων· αυτή όμως δεν βρίσκεται στα άψυχα σώματα αλλά ε­

νεργεί έξω από αυτά.

Εδάφ.

4. Π.χ. όλοι οι άνθρωποι βλέπουν προς τα άνω· αλ­ λά δεν είναι όλοι οι άνθρωποι μουσικοί, τοξό­ τες, κυνηγοί κλπ., αλλά μερικοί έμαθαν αυτές τις επιστήμες και τις τέχνες.

113

112 Εδάφ.

Εδάφ.

Εδάφ.

5. Κατά τον ίδιο τρόπο και μερικά είδη μυρμηγ­

ναι παθητικό' πάσχει και η μεν ψυχη είναι ελεύ·

κιών κάνουν αυτή την δουλειά.

θερη και κυβερνά, το δε σώμα του θνητού υπα·

Αυτό όμως δεν είναι ούτε τέχνη ούτε επιστή­ μη· απλώς άγονται και φέρονται από τη φύση.

κούει · είναι δούλο. Εδάφ.

12.

σώματα, αλλά και στα άψυχα, όπως στα ξύλα,

ματα και τα ενεργοποιούν. Σαν aσώματες είναι

στις πέτρες και τ' άλλα όμοια. Αυτές οι ενέρ­

αθάνατες. Χωρίς τα σώματα όμως δεν μπορούν να ενεργήσουν κι όταν φθειρεται το σώμα, η ε­ νέργεια το εγκαταλείπει.

γειες αυξάνουν και μειώνουν τα άψυχα σώματα, τα καρποφορούν, τα φθείρουν, τα σαπίζουν και τα θρυμματίζουν. Αυτές οι ενέργειες κάνουν τα σώματα να πάσχουν ...

7. Η ενέργεια και η σωματοποίηση είναι αιώνιες. Η

Η ενέργεια δεν είναι ποτέ το γενόμενο.

ενέργεια είναι και αθάνατη.

Εδάφ.

Εδάφ.

8. Οι ενέργειες της ψυχής δεν εκδηλώνονται α­

13.

στον εαυτό της γεννά τα όντα, και ποτέ δεν τη νεκρώνει η φθορά. Εδάφ.

πρόοδο της ηλικίας του, σε συνεργασία με το

14.

λογικό μέρος της ψυχής.

Εδάφ.

15.

των είναι καθολικές, των δε φθαρτών ειδικές.

και σωματοποιούνται, χωρίς όμως να είναι ανε­

Και οι μεν είναι των γενών, οι δε μερικές ενός ε­

ξάρτητες από αυτά. Γιατί οι ενέργειες υπάρ­

κάστου σώματος. Οι θείες ενέργειες ενεργούν

χουν πάντοτε στα σώματα τα θνητά. όχι όμως

στα αιώνια σώματα, αυτές δε είναι και οι τέ­ λειες, γιατί δρουν σε τέλεια σώματα ...

i

i]

1Ο. Το σώμα δεν μπορεί να συσταθεί χωρίς ψυχή.

Εδάφ.

16.

:ι'

Εδάφ.

17. Οι ενέργειες είναι αυτές που εισχωρούν στις αι­ σθήσεις.

ΕΡΜ ΗΣ προς Τάτ:

Νόησε αυτό ω Τα τ, ότι όταν (σε ώρες θανάτου) η

ψυχή αποχωρισθεί από το σώμα, το σώμα εξα· κολουθεί να είναι για λίγο στη ζωή. Παρά την προσπάθειά του όμως, του να ζιiσει, διαλύεται' εξαφανίζεται, φαίνεται ότι μετά την διαφυγή της ψυχής από το σώμα, παραμένει σ' αυτό κά­ ποια ενέργεια προσωρινά. Εδάφ.

11. Αυτή. ω Τατ, είναι η διαφορά του αθανατου σώ­ ματος, της ψυχής, και του θνητού. Το αθάνατο.

η ψυχή, αποτελείται από μια ουσία, όχι όμως και το θνητό. Το αθάνατο δημιουργεί' το θνητό εί-

Από αυτά βγαίνει το συμπέρασμα, ότι το σύμ­ παν είναι πληρωμένο από ενέργεια.

ΤΑΤ προς Ερμη:

Πως το λες αυτό πατέρα; Τι εννοείς;

Άλλες ενέργειες είναι των θείων σωμάτων, κι άλλες των φθαρτών. Και οι μεν των θείων σωμά­

σώματα. Έρχονται από θεία σώματα στα θνητά,

Εδάφ.

Κάθε ενέργεια αθάνατη καθώς είναι, βρίσκεται σ' οποιοδήποτε σώμα.

9. Οι ενέργειες αυτές είναι προσκολημμένες στα

και η ψυχή. Και η μεν ψυχή μπορεί να υπάρχει και χωρίς σώμα, όχι όμως και οι ενέργειες.

Η ενέργεια δρα διαρκώς γιατί ο κόσμος δε χη­

ρεύει ποτέ από τα όντα, αιωνίως δε κινούμενη

θρόα, αλλά μερικές, όταν γεννάται ο άνθρωπος στο μη λογικό μέρος της ψυχής του, οι δε καθα­ ρότερες εκδηλciJνονται παράλληλα με την

Εδάφ.

Οι ενέργειες δεν ενεργούν μόνο στα έμψυχα

6. Οι ενέργειες είναι aσώματες. Μπαίνουν στα σώ­

Εδάφ

18.

Νόησε λοιπόν παιδί μου Τατ, τη διαφορά της ε­ νέργειας και της αίσθησης. Η ενέργεια στέλνε­ ται από τα· Αν ω η δε αίσθηση όντας στο σώμα κι

έχοντας την ουσιά του, δεχομένη την ενέργεια, τη φανερώνει, γιατί είναι ενσωματωμένη. Γι' αυ­

i!!l; I~

τό και τις αισθήσεις τις λέμε και σωματικές και θνητές.

Ίl'

Οι αισθήσεις συγγενεύουν με το σώμα και πε­ θαίνουν μαζί μ' αυτό.

I

Εδάφ.

19.

Γ αθάνατα όμως σώματα αίσθηση δεν έχουν, γιατί είναι από άλλη ουσία ....

ι ι4

115 Εδάφ. 20. ΤΑΤ προς Ερμη:

Σ' όλα τα σώματα υπάρχει αiσθηση πατέρα;

· Εκτη

διδαχή του Ερμή προς τον Τα τ και · Αμμωνα (σελ. 30·31) (Στοβαίος \, 4\, 8- Τόμος Α' σελ. 290- Wachmuth)

ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

Σ' όλα παιδi μου κι όλες τις αισθήσεις η ενέρ­ γεια τις ενεργοποιεi.

ΤΑΤ προς Ερμή: Και στα άψυχα πατέρα; ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

Εδάφ.

Και σ' αυτά. Υπάρχει όμως εδώ μια διαφορά. Η ενέργεια και η αiσθηση στους λογικούς γiνεται με το λόγο. Ενώ στ' άλογα εiναι μόνο σωματι­ κές, χωρiς λόγο. Στ' άψυχα οι αισθήσεις εiναι παθητικές, κατ' αύξηση και μείωση γίνονται.

1.

των, ω Τατ, μια Φορά και μόνον εδημιούργησε· δεν ξαναδημιούργησε κι ούτε δημιουργεi. Όλη τη δημιουργiα του την παρέδωσε στο δεύτερο Θεό που δημιούργησε και που εiναι ομοούσιός του.

Εδάφ. 21. Στα έμψυχα ζώα δυο εiναι οι ενέργειες που συ­

Ένωσε το σύμπαν αναμεταξύ του, και το άφη­

νοδεύουν τις αισθήσεις' η λύπη και η χαρά. Χω­

σε ελεύθερο. Από τότε κινεiται η δημιουργία α­

ρiς αυτά τα πάθη το ζώο το έμψυχο και ιδιαiτε­

κατάπαυστα.

ρα τα λογικά ζώα δεν μπορούν να αισθανθούν ...

Εδάφ.

Εδάφ. 22. Μια λοιπόν που οι ενέργειες της χαράς και της

2.

Ο δικός μας δεύτερος δημιουργός δημιούργη­ σε κι εμάς σωματικά και δημιουργεί αενάως σώ­

λύπης εiναι σωματικές, ανακοινούνται από τα ά­ λογα μέρη της ψυχής. Γι' αυτό και τις δυο αυτές αισθήσεις, τις λέγουμε ως κακές' ως μέτοχες

ματα διαλυτά και θνητά, γιατi δεν ήταν θεμιτό

να μιμηθεί στη δημιουργiα το δημιουργό του, που άλλωστε του ήταν αδύνατο.

του κακού.

Γιατί ο μεν πρώτος θεός εδημιούργησε από

Αυτά τα αισθήματα είναι οι πρόξενοι των κα­

πρώτη ουσία, ο δε δεύτερος Θεός δημιούργησε

κών.

εμάς από γενόμενη σωμάτωση ...

Εδάφ. 23. ΤΑΤ προς Ερμή:

Εδάφ.

Πατέρα οι αισθήσεις αυτές βρiσκονται και στη

3.

ψυχή και στο σώμα; ΕΡΜΗΣ προς Τάτ:

Κατα τον αυτό οθρό λόγο, εκείνα τα σώματα που δημιουργήθηκαν από την aσώματη ουσία εiναι αθάνατα, τα δε δικά μας είναι διαλυτά και

θνητά γιατί αποτελούνται από ύλη, συνιστάμε­

Αν τις θεωρήσουμε στην αiσθηση, τις ταυτiζου­

νη από σώματα.

με με την ψυχή και τις ενέργειες που εiναι aσώ­

ματες έστω κι αν βρiσκονται στο σώμα. Αλλά οι αισθήσεις δεν εiναι ούτε ψυχές, ούτε ενέργειες. Δεν εiναι λοιπόν aσώματες.

Ο Κύριος και δημιουργός των αιωνiων σωμά­

Εδάφ.

4.

Γι' αυτό και άρρωστα είναι και από βοήθεια έ­ χουν ανάγκη.

'; ; I

Εδάφ.

5.

Γι' αυτό και στις κινήσεις του σώματός μας είμε­ θα aσθενέστεροι. Αντέχουμε μόνο στην κίνηση μιας ημέρας και μόνο, κι αναγκαζόμαστε να κοι­ μηθούμε μας

για

να

ανανεώσουμε

τις

δυνάμεις

...

Γι' αυτό και ο αγαθός Θεός προστατεύοντας

την ύπαρξη του ζώου, δημιούργησε τον ύπνο, σαν το πιο μεγάλο αγαθό για τον κάματο της κα­ θnuεοινής κίνησης ...

116

117

Εδάφ. 6. Είναι μεγάλη η ενέργεια του ύπνου, που είναι το

Εδάφ.

αντιρροπο της αέναης κίνησης της ψυχής που επιφερει τη σωματική κόπωση. Χωρίς τον ύπνο

3.

Σου έχω μιλήσει παιδί μου ότι υπάρχει ένα σώ· μα που περιέχει τα πάντα (το σύμπαν) που έχει

κυκλοειδές σχήμα.

δεν μπορούν να ζήσουν τα σώματα των ζώων. Ο υπνος ει ναι η ανεση και η άφεση των σύνθε·

ΤΑΤ προς Ερμή:

Ένα τέτοιο σχήμα νοώ κι εγώ πατέρα, όπως το

των μελών του σώματος.

λες κι εσύ.

Εδάφ. 7. Στο εσωτερικό του ζώου ο ύπνος σωματοποιεί

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: Κάτω από τον κύκλο του σώματος αυτού είναι

την εισελθουσα στο σώμα ύλη και στέλνει το ν ε· ρο στο αιμα, τη γη στα κόκκαλο και στο μυαλό

τεταγμένοι οι τριάντα έξ αυτοί δεκανοί στο μέ­

τον αερα, στα νευρα και στις φλέβες και το πυρ

σο του κύκλου του Σύμπαντος και του Ζωδια­

ναι η ηδονή του σώματος ...

του Σύμπαντος και του Ζωδιακού. Και τον μεν

στη δρα ση του σωματος. Γι· αυτό και ο ύπνος εί·

κού, διαχωρίζονται τους δυο αυτούς κύκλους κύκλο του σύμπαντος οι δεκανοί αυτοί, τον ανα­ κουφίζουν, τον δε Ζωδιακό τον διαχωρίζουν. Εδάφ.

'Εβδομη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ

4.

στροφή των στο Σύμπαν με τα επτά σώματα

(σελ.

34-39) (l:τοβαίος Ι, 2\, 9 ·Τόμος Α' σελ. 189. Wachmuth)

(του ηλιακού πλανητικού συστήματος) συγκρα· τούν τον κόσμο, και προωθούν τους κύκλους των επτά αστρικών σωμάτων του. Γιατί τα α­

--------~--~--

Εδάφ.

στρικά

5.

μη στα εξηγησω. Γιατί ο λόγος μου αυτός είναι

Εδάφ

6.

Δεν ανασχετίζονται στις κινήσεις των στο

Σύμπαν, και ούτε επισκιάζονται από το φως του ηλίου, όπως συμβαίνει στα άλλα άστρα. Είναι α·

πόλυτα ελεύθεροι στο προορισμό τους να επι­

ηλιο και τη σελήνη, και για τους κύκλους του κα­

δεκανους.

Νόησε και το ότι οι Δεκανοί είναι aπαθείς σχετι· κά με τα πάθη των άλλων άστρων.

οψορου και για τους πέντε πλανήτες και για τον

Έτσι θέλω να σε μυήσω και για τους τριάντα έξ

Ας νοήσουμε τώρα και τους κύκλους των επτά

του.

i'

.':

Εδάφ. 2. Σου έχω μιλήσει για τον Ζωδιακό κύκλο του Ζω­

ΕΡΜΗΣ προς Τάτ:

κι­

τριάντα έξ δεκανούς ως φύλακες των κινήσεών

πω.

Ναι. Μου έχεις μιλήσει πατέρα.

συστήματος

κύκλο του Σύμπαντος και ας νοήσουμε και τους ;ι: '!Ι

κορυφαιος. Νοησε τώρα συ αυτά που θα σου ει­

θενα απ' αυτούς. ΤΑΤ προς Ερμή:

ηλιακού

(του ηλιακού πλανητικού συστήματος) και τον

εξ δεκανους. Ειπέ μου τώρα σχετικά με τις ενέρ­ Δεν υπάρχει παιδί μου κανένας φθόνος για να

του

στροφική κίνηση του κύκλου του σύμπαντος. Εδάφ.

χες υποσχεθει να με διδάξεις για τους τριάντα

ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

σώματα

νούνται στο σύμπαν βραδύτερα από την περι­

1. ΤΑΤ προς Ερμή: Στις προηγούμενες διδασκαλίες, πατέρα μου εί· γειες των.

Συμπεριφέρονται με τους πλανήτες στη περι·

τηρούν την τάξη στη κίνηση των άστρων στο διάστημα. Εδάφ.

7.

ΤΑΤ προς Ερμή:

Αυτοί οι Δεκανοί, πατέρα ενεργούν κάπως σαν κι εμάς; (τους ανθρώπους). ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: Ναι παιδί μου, εξασκούν μεγάλη επίδραση και

118 119

σ' εμάς. Αφ?ύ εξασκούν επίδραση στο σύμπαν,

Εδάφ.

ειναι φυσικο οτι εξασκούν και σ' εμάς.

16.

Εδάφ. 8. Ενέργειες των Δεκανών είναι οι ανατροπές των

και μετά λίγο χρόνο εξαφανίζονται. Αυτοί ούτε

βασιλεων, οι επαναστάσεις στις πόλεις, οι αρ­

ανατέλλουν, ούτε βασιλεύουν, ούτε διαλύονται.

ρωστιες, η πεινα, οι πλημμύρες και η άμπωτις

Είναι φανεροί άγγελοι κήρυκες καθολικών απο­ τελεσμάτων που πρόκειται να γίνουν στο μέλ­

των θαλασσων, οι σεισμοί της γης κ.λπ. Κανένα απο αυτα τα γεγονότα δεν γίνεται χωρίς την ε­

λον. Αυτοί οι κομήτες βρίσκονται κάτω από τον

πεμβαση των Δεκανών.

κύκλο του ήλιου και είναι οι προάγγελοι των ό­

Εδάφ.

9. ΤΑΤ προς Ερμή: τι σώμα η Τύπος είναι οι Δεκανοί· Εδάφ. 10. ΕΡΜΗΣ προς Τάτ: '

σων πρόκειται να συμβούν στον κόσμο. Φαίνε­

ται πως προέρχονται από τον ηλιακό κύκλο. Εδάφ.

17.

Άστρα από άστρα έχουν διαφορά. Αστέρια εί­

Αυτούς που τους ονομάζουμε δαίμονες δεν εί­

ναι αυτά που αιωρούνται στον ουρανό, άστρα

δημιουργημενα απο αλλη ύλη ούτε είναι και ψυ­

του ουρανού. Από αυτά τα άστρα είναι και τα

χη που κινειται σαν τις δικές μας. Είναι ενέρ­ γειες ;ων τριάντα έξη θεών που κυβερνούν

Κύκλος).

ναι ιδιο γενος δαιμόνων, κι ούτε είναι σώματα

δε είναι τα σώματα που βρίσκονται στο σώμα δώδεκα που τα ονομάζουμε Ζώδια

τους κυκλους τους.

Εδάφ.

Εδάφ. 11. Αυτών των δαιμόνων (υπηρετών των τριάντα έ­

18.

γίνεται μακάριος ...

ΤΑΤ: Πράγματι πατέρα, μακάριος πρέπει να εί­

Εδάφ. 12. Στον ουρανό γεννούν άστρα .. για να μη μείνει

ναι ο κάτοχος των γνώσεων.

κανενα μερος του άδειο.

ΕΡΜ ΗΣ

Αυτοί οι δαίμονες είναι υποταγμένοι στους Εδάφ.

στερισμος της Μεγάλης Άρκτου που αποτελείτον ασ;ερισμο της Μικράς Άρκτου πάνω από

το κεφαλι της.

.Η

ενέργεια της Μεγάλης 'Αρκτου είναι αξονι-

~~~~εν α~ατελλεισυτε βασιλεύει ποτέ αυτός

0

ρισμος στον _ιδιο τόπο, και περιστρέφεται ε~ιτοπια γυρω απο τον αξονά του κάνοντας τον

θού, το κάλλος της οποίας δεν έχει ούτε σχήμα,

!

ούτε χρώμα, ούτε σώμα ...

;1 11:

Όγδοη διδαχή του Ερμή

!I

αλλη χορεία άστρων...

'iι

αστεροειδων που τους βλέπουμε να διαλύονται (στην ατμοσφαιρα της γης).

Όσοι άνθρωποι είναι Φιλοσώματοι δεν θα ιδούν μια τέτοια θέα, τη θέα του καλού και του αγα­

'

· Ί'

Εδαφ. 15. Και κάτω από τη σελήνη υπάρχει η χορεία των

19.

'I'· !

γυρο του ζωοφόρου κύκλου...

Εδάφ. 14. Μετά τον αστερισμό της Μεγάλης 'Αρκτου είναι

Είναι αδύνατο, παιδί μου να τα γνωρί­

του για να μην πάρει λανθασμένο δρόμο.

α­

ται απο επτα αστρα, και που έχει ως αντίζυγο

:

σει κανείς αυτά, αν δεν προγυμνάσει την ψυχή

τριαντα έξη θεούς.

0

Όποιος μπορεί να τα εννοήσει όλα αυτά βλέπει

αυτόπτης μάρτυς του βλέποντας αυτή τη θέα,

..

Εδάφ. 13. Κάτω απ_' αυτούς τους δαίμονες απλώνεται

( = Ζωδιακός

το θεό, και ας τολμήσουμε να πούμε ότι γίνεται

ξη θεων) ενεργειά τους είναι να σπερματίζουν

τη γη

_

Άλλο ένα γένος ουράνιων σωμάτων είναι οι κο­ μήτες που φαίνονται κατά καιρούς στον ουρανό

(Στοβαίος

I, 3, 52-

Τόμος Α' σελ.

62- Wachmuth)

il !

Εδάφ.

1.

ΕΡΜΗΣ: Στο κέντρο του Σύμπαντος έχει ταχθεί ισχυροτάτη θεότητα, η οποία κινουμένη περι­ στροφικά γύρω από τον εαυτό της επιβλέπει τα

όσα γίνονται στον κόσμο από τους ανθρώπους,

120

121 όπως το έχει θεσπίσει αυτό η θεία πρόνοια και η ανάγκη της τάξης των πραγμάτων. Κατά τον ίδιο τρόπο ετάχθη και στους ανθρώ­ πους η θεία δίκη με τις ενέργειές της ως άνω θε­ ότητας (του κέντρου του σύμπαντος).

Εδάφ.

σία και μεταβάλλεται σε άλλο είδος κίνησης. Αυτό είναι το είδωλο του νοήματος του δη­ μιουργού.

Εδάφ.

4. Το τρίτο είδος των ασωμάτων είναι ο τόπος, ο

2. Εκείνες, η πρόνοια και η ανάγκη κρατούν την

χρόνος, η κίνηση, το σχήμα, η επιφάνεια, το μέ­

τάξη των όντων ως θείων, για να μην ξεφύγουν

γεθος και το είδος. Και αυτών των ιδιοτήτων οι

από την καθορισθείσα κίνησή των στο διάστη­ μα, μη θέλοντας αλλά και μη δυναμένων να πα­ ρακλείνουν από την πορεία των. Γιατί είναι αδύ­

διαφορές είναι δύο. Οι μεν χαρακτηρίζονται ως

καίριες ποιότητες· είναι ιδίως το σχήμα, το χρώ­ μα, το είδος, ο τόπος, ο χρόνος και η κίνηση. Οι

νατο να πλανηθεί για όλα αυτά που γίνονται η

Εδάφ.

θεότητα που τα κυβερνά και που είναι αναμάρ­

δε του σώματος, το χρώμα, το χρωματισμένο

τητα. Γι' αυτό ως τιμωρός για τις τιμωρίες των

και η μορφοποιημένη μορφή, η επιφάνεια και το

ανθρώπων έχει ταχθεί από την θεία πρόνοια η δίκη.

μέγεθος.

3. Όντας γένος θνητόν, ο άνθρωπος ως πλασθείς

Εδάφ.

5. Η νοητή ουσία που βρίσκεται στον θεό έχει την εξουσία να σώζει και άλλους. Όταν η ουσία αυ­

από κακή ύλη περιπίπτει σε πλάνες, ολισθαίνει, γιατί δεν έχει αποκτήσει θεοπτική δύναμη. Σ' αυτούς επιβάλλεται η θεία δίκη και υπόκεινται στη μοίρα των για όσα έχουν κάνει κατά το πέ­ ρασμα του βίου των στη ζωή.

Εννάτη διδαχή (Στοβαίος I, 4, 8 - Τόμος I σελ. 73 - Wachmuth)

τή φύγει μακρυά από τον θεό, εκλέγει μονάχη της την σωματική της φύση· γίνεται ον του κό­ σμου.

Εδάφ

6. Η άλογη ουσία κινείται από άλλο λόγο.

Εδάφ.

7. Και ο μεν λόγος κινείται σύμφωνα με την πρό­ νοια, το δε άλογο από την ανάγκη. Αυτός είναι ο λόγος που τα εξαρτά τα όντα α­ πό την πρόνοια, την ανάγκη και την Ειμαρμένη.

Εδάφ.

1. ΤΑΤ :Καλά μου τα είπες όλα αυτά πατέρα, αλλά υπενθύμισέ μου για ότι μας δίδαξες, ποια πράγ­ ματα εξαρτώντας από την πρόνοια και ποια από την ανάγκη και την ειμαρμένη.

Εδάφ.

Δέκατη διδαχή του Ερμή προς τον Τατ (σελ.

51)

2. ΕΡΜ ΗΣ: Είπα ότι στο είναι μας, ω Τα τ, υπάρ­ χουν τρία είδη ασωμάτων. Το ένα είναι νοητό, ά­ χρωμο, aσχημάτιστο και aσώματο, που είναι

στοιχείο της πρώτης νοητής ουσίας.

Εδάφ.

3. Υπάρχουν όμως σ' εμάς και ενάντιες σχηματό­ τητες ως προς την πρώτη νοητή αρχή, που δέ­

χονται το νοητό που κινείται από την νοητή ου-

Εδάφ.

1.

ΕΡΜ ΗΣ προς Τ>Άτ:

Κι έγινε η ύλη και cίναι παιδί μου. η ύλη αγγείο της γένεσης, η δε γένεση είναι έργο της ενέρ­ γειας, τρόπος του εγένητου θεού. Η ύλη πήρε το σπέρμα από τη γένεση

κι έγινε.

123

122 Εδάφ.

2. Και έγινε η μετατροπή, και ιδέες είχε μορφοποι·

Εδάφ. 14. Δεν aρρωσταίνει κάθε σώμα, κάθε όμως σώμα

ημένες στο είναι της. Η αγενεσία της ύλης είναι η αμορφία, ενώ η γένεση είναι έργο της ενέρ·

Εδάφ. 15. Ο νους είναι στο θεό, ο λογισμός στον άνθρωπο

που aρρωσταίνει διαλύεται ... και στο νου. Ο Νους είναι aπαθής.

γειας.

Εδάφ. 16. Στο σώμα τίποτε το αληθινό δεν υπάρχει. Στο σώματο όλα είναι αψευδή" αληθινά.

a-

Εδάφ. 11. Κάθε τι που γίνεται είναι μεταβλητό ...

Ενδέκατη δΙδαχή του Ερμή προς τον Τατ (σελ. 54·57)

Εδάφ. 18. Το αγαθό δεν υπάρχει στη γη. Στον ουρανό κανένα κακό δεν υπάρχει.

Εδάφ. 19. Ο θεός είναι αγαθός" ο άνθρωπος είναι κακός. Εδάφ 20. Το αγαθό είναι εκούσιο· το κακό είναι ακούσιο ...

ΕΡΜΗΣ προς Τατ:

Εδάφ.

Α. Τώρα παιδί μου θα ανακεφαλαιώσω τα κεφά­

Εδάφ. 22. Η ευνομία είναι ο νόμος. Εδάφ.

23. Ο χρόνος είναι θείος· ο νόμος ανθρώπινος.

Εδάφ.

24.

ί. Όλα τα όντα κινούνται· το μη ον δεν κινείται.

Εδάφ.

2.

Κάθε σώμα είναι μεταβλητό ...

Εδάφ.

3.

Όλα τα ζώα είναι μεταβλητά.

Εδάφ.

4.

Το διαλυτό σώμα είναι φθαρτό. Το μένον είναι

Εδάφ. 25. Στον ουρανό τα πάντα είναι αμετάθετα· στη γη μεταθετά.

Εδάφ. 26. τίποτε στον ουρανό δεν υπάρχει δούλον ούτε

Το αιωνίως γινόμενο αιωνίως φθείρεται, ενώ το

στη γη ελεύθερο ...

άπαξ γινόμενο ποτέ δεν φθείρεται ούτε γίνεται

Εδάφ. 27. τίποτε το άγνωστο δεν υπάρχει στον ουρανό

τίποτε άλλο. Εδάφ Εδάφ.

6. 7.

και τιποτε το γνωστό δεν υπάρχει στη γη.

Πρώτα είναι ο θεός, δεύτερος ο κόσμος και τρί­ τος ο άνθρωπος.

Εδάφ. 28. Ο ουρανός δεν επικοινωνεί με τη γη. Τα επί της γης όντα επικοινωνούν με τον ουρανό.

Ο κόσμος γεννήθηκε για τον άνθρωπο, ο δε άν­

Εδάφ. 29. Όλα στον ουρανό είναι άμεμπτα· όλα στη γη εί­

θρωπος για το θεό.

Εδάφ.

8.

ναι μεμπτά.

Της ψυχής το αισθητικό είναι θνητό, ενώ το λο­

Εδάφ. 30. Το αθάνατο δεν είναι θνητό" το θνητό δεν είναι

γικό είναι αθάνατο ...

Εδάφ.

9.

Εδάφ.

10.

Στον ουρανό δούλοι δεν υπάρχουν· στη γη κανένας δεν είναι ελεύθερος.

αμετάβλητο και αιώνιο ...

5.

Οι θεοί εκλέγουν το αγαθό.

νοήσεις καλά:

Εδάφ.

Εδάφ.

21.

λαια που σου δίδαξα και άκουσες, για να τα εν­

αθάνατο ...

Κάθε ουσία είναι αθάνατη ...

Εδάφ. 31. Το σπαρμένο δεν είναι πάντοτε γεννητό · το γε­ νητό είναι πάντοτε σπαρμένο ...

Εδάφ.

11.

Κάθε ον είναι διπλό και κινείται και από την φύ­

i

Εδάφ. 32. Του διαλυτού σώματος οι χρόνοι είναι δυο· από

ση.

!.i

την σπορά ως τη γέννηση κι απ ο τη γεννηση ως

Η ψυχή δεν κινείται πάντοτε· αλλά όλα τα όντα

I

το θάνατο. Του αιωνίου σώματος ο χρονος ει ναι

τα κινεί.

Εδάφ.

12.

Ο πάσχων αισθάνεται.

Εδάφ.

13.

Κάθε ένας λυπάται και χαίρεται.

:Ί·

μόνος· αρχίζει από τη γένεση.

Εδάφ 33. Τα διαλυτά σώματα αυξάνονται και ελαττώνον­ ται.

124

125

Εδάφ.

34.

Η διαλυτή ύλη μεταβάλλεται σε φθορά και γέν· νηση

Εδάφ.

35.

(Στοβαίος ι,

...

Δωδέκατη διδαχή 5, 20. Τόμος Α' σελ. 82 · Wachmuth)

Η γέννηση του ανθρώπου είναι φθορά, η δε φθορά είναι αρχή γέννησης ...

Εδάφ.

36.

ΕΡΜΗΣ στον Άμμωνα:

Εκείνο που παύει να υφίσταται, αρχίζει να υ· πάρχει.

Εδάφ.

37.

1. Τα πάντα στον κόσμο γίνονται μέσω της φύσης

Εδάφ.

και της Ειμαρμένης. Στον κόσμο δε δεν υπάρχει έρημος τόπος λόγω έλλειψης πρόνοιας, η δε πρόνοια είναι ο αυτοτελής λόγος του επουρά­

Στα ιόντα τα πάντα είναι σώματα· στις ιδέες τα πάντα είναι. Στα σώματα τα πάντα είναι ενέρ· γειες.

Εδάφ.

38.

νιου θεού.

Το αθάνατο δε μετέχει στο θνητό, το θνητό ό·

Δυο είναι οι αυτοτελείς δυνάμεις στον κόσμο,

μως μετέχει του αθανάτου.

Εδάφ.

39.

η ανάγκη και η ειμαρμένη, η δε ειμαρμένη υπη· ρετεί λόγω προνοίας και ανάγκης.

Το θνητό σώμα δεν πηγαίνει στο αθάνατο, το α· θάνατο όμως πηγαίνει στο θνητό.

Εδάφ.

40.

2. Την ειμαρμένη την υπηρετούν τα άστρα, την ει·

Εδάφ.

μαρμένη κανείς δεν μπορεί να την αποφύγει ού­

Οι ενέργειες δεν είναι ανωφερείς αλλά κατωφε­

τε και μπορεί κανείς να φυλαχθεί από την δεινό·

ρείς. Εδάφ.

41.

τητά της, γιατί ως όπλο έχει τα άστρα. Κατά τις

Τίποτε το γή'ίνο δεν ωφελεί τα του ουρανού' τα

αποφάσεις δε της Ειμαρμένης γίνονται και τε­

του ουρανού όμως ωφελούν τα της γης. Εδάφ.

42.

λειώνουν τα πράγματα στον κόσμο και στους

Ο ουρανός είναι δεκτικός αιωνίων σωμάτων. Η

ανθρώπους.

γη είναι δεκτική φθαρτών σωμάτων.

Εδάφ.

43. Η γη cίναι άλογη" ο ουρανός είναι λογικός ...

Εδάφ.

44.

Εδάφ.

45.

Τα ουράνια όντα υπόκεινται στους νόμους του ουρανού' οι άνθρωποιστουςνόμουςτηςγης.

(Στοβαίος

Δεκάτη τρίτη διδαχή (σελ. 64) ι, 4, 7. Τόμος Α' σελ. 72 · Wachmuth)

Ο ουρανός είναι το πρώτο στοιχείο' η γη είναι το τελευταίο στοιχείο.

Εδάφ.

46. Η πρόνοια είναι θεία τάξη' η ανάγκη είναι υπη­

ΕΡΜΗΣ στον Άμμωνα:

ρέτης της πρόνοιας. Εδάφ.

Εδάφ

47.

Εδάφ.

Η τύχη είναι ένα άτακτο στοιχείο" ένα είδωλο.

48. Τι είναι ο θεός; Ο θεός είναι το άτρεπτο" το αγα­

1.

Η ανάγκη, ω βασιλέα, είναι η αμετάτρεπτη και βεβαία κρίση της πρόνοιας.

' I

θό' ο άνθρωπος είναι μετατρεπτός και κακός.

Δεκάτη τετάρτη διδαχή του Ερμή

Αυτά τα κεφάλαια σου είναι γνωστά, παιδί

προς τον βασιλέα "Αμμωνα- Δία (σελ. 65)

μου Τατ, από τις διδασκαλίες μου. Στα επανα­ λαμβάνω για να τα χωνέψεις καλά ...

Εδάφ.

1. ΕΡΜΗΣ στον Άμμωνα· Δία: Η συγκρατούσα όλο τον κόσμο δύναμη είναι η

126

127 πρόνοια· η συνέχουσα και περέχουσα στον κό·

Εδάφ.

Εδάφ.

3. Όλα αυτά έγιναν σύμφωνα με το λόγο της αρ·

σμο δύναμη είναι η ανάγκη, η δε Ειμαρμένη ( = μοίρα) φέρνει και σέρνει τα πάντα κι αναγκάζει

μονίας θερμά, ψυχρά, ξερά και υγρά, κι από την

τη φύση να γίνει αιτία της γέννησης και της

πνεύμα και σπέρμα ανάλογο προς το περιεχό·

φθοράς.

μενο πνεύμα.

σύμπνοια

2. Την πρόνοια την έχει πρώτος ο κόσμος· απλώ·

Εδάφ.

νεται όμως και στον ουρανό, γιατί και οι ίδιοι οι θεοί, στον ουρανό στρεφονται και κινούνται έ· χοντας ακατάπαυστη και ακάματη κίνηση. Η Ει· μαρμένη δρα γιατί είναι ανάγκη να δράσει, η πρόνοια όμως προνοεί τη δράση. Η Ειμαρμένη είναι η αιτία της διάταξης των ό· στρων. Αυτός ο νόμος είναι αναπόφευκτος ...

(σελ.

·

αυτών

των

στοιχείων

έγινε

4. Μπαίνοντας όμως το σπέρμα και το πνεύμα στη μήτρα, το σπέρμα δεν ηρεμεί' μεταβάλλεται το σπέρμα, αυτό

δε μεταβαλλόμενο δημιουργεί

την αύξηση και το μέγεθος στο μέγεθος, προ κ α .

λεί το είδωλο του οχήματος και σχηματίζεται το είδος.Αυτό δε οχούται στο σχήμα, κι απ' αυτό ειδοποιείται το ειδοποιούμενο. Εδάφ.

5. Το πνεύμα, κατά το νόμο της Ειμαρμένης, παρέ· χει στο είδος διανοητική κίνηση και την ουσία της νοερής ζωής' παρεισέρχεται τότε το είδος στο πνεύμα, και κινείται ζωτικά ...

Δεκάτη πέμπτη διδαχή του Ερμή προς τον Άμμωνα

όλων

Δία

Δεκάτη έκτη διδαχή του Ερμή

66-67)

προς τον βασιλέα Άμμωνα ·Δία (σελ. 72)

ΕΡΜΗΣ:

Εδάφ.

1. Κινείται, ω βασιλέα, το κινούμενο, γιατί η φύση

ΕΡΜΗΣ:

του παντός παρέχει κινήσεις στο σύμπαν, μια κατά τη δύναμή της, και άλλη κατά την ενέργειά της. Και η μεν πρώτη κίνηση απλώνεται σ' όλον τον κόσμο και συνέχει τα πάντα τα εντός του κό­

Εδάφ.

Εδάφ.

1.

Η ψυχή είναι aσώματη ουσία. Κι όταν είναι στο

σώμα δε βγαίνει· η ιδιότης του τόπου είναι πα· ραδοχή' η ιδιότης του χρόνου είναι το διάστη· μα' ο αριθμός της φύσης είναι η κίνηση, της αρ·

σμου, η δε δεύτερη κίνηση είναι aπαθής και ε·

μονίας η φιλία, του σώματος, η μεταβολή και

κτός κόσμου.

της ψυχής ιδιότης επίσης, είναι η κατ' ουσίαν κί·

2. Η φύση των πάντων φυτεύουσα τα γινόμενα, παρέχει φύτρα στους φυτευομένους σπέρνον· τας τα σπέρματα της γένεσης, έχει δε ύλη κινη· τή. Αυτή η ύλη θερμαίνεται και γίνεται πυρ και νερό. Και το μεν πυρ είναι ισχυρό, το δε νερό πάσχον. Το πυρ όμως εναντιούμενο στο νερό ξηραίνει, κι έτσι έγινε η γη οχουμένη επάνω στα νερά. Και καθώς aποξηραίνονταν στα νερά, από το πυρ και το νερό, έγινε ο αέρας (η ατμόσφαι· ρ α).

νηση

...

Δέκατη έβδομη διδαχή του Ερμή

προς τον Άμμωνα ·Δία (σελ. 7.6) (Στοβαίος 1, 49, 4, Τόμος 1, σελ. 321)

,.

I

'I' 11

f,I

ΕΡΜΗΣ:

Εδάφ.

1. Η ψυχή, ω Άμμωνα, είναι ευτελής ουσία, τραβά

·

129

128

τα τα στοιχεία αυτά ακολουθούν την διάνοια και

όμως στο είναι της τον θυμό και την επιθυμία που είναι όμοια με την ύλη. Εδάφ.

είναι υπάκουα, επικοινωνούν με τον νοητό λόγο με την μάθηση.

2. Και ο μεν θυμός υπάρχει στη ψυχή. Ως ύλη γεν· νά την ανδρεία και αποκρούει την δειλία. Και η

3. "Εχει ο άνθρωπος το δικαίωμα να επιλέγει. Από αυτόν εξαρτάται να διαλέξει το καλύτερο, όπως και το χειρότερο. Διαλέγοντας το κακό οδεύει ο άνθρωπος προς την σωματική του φύση.

Εδάφ.

επιθυμία είναι ύλη, εάν όμως ταυτισθεί με τη λο· γική της ψυχή, γίνεται σωφροσύνη. Εδάφ.

3. "Οταν η λογική της ψυχής και η επιθυμία ταιριά·

Γι' αυτό τότε επεμβαίνει η Ειμαρμένη εναν­

ζουν τότε αυτά γίνονται δικαιοσύνη. Εδάφ.

4. Οι ικανότητες της ψυχής απορρέουν από την νοητή ουσία που υπάρχει στη λογική.

Εδάφ.

τίον του.

4. Επειδή δε η νοηματική μας ουσία, ο πνευματι­ κός λόγος είναι αυτόνομος, η ουσία παραμένει πάντοτε αμετάβλητη και γι' αυτό η Ειμαρμένη

Εδάφ.

5. Η ψυχή είναι εκείνη που κυβερνά τις δραστη· ριότητές της, η δε λογική είναι απλώς ο σύμ·

δεν τον πλησιάζει τον άνθρωπο.

βουλός της.

Εδάφ.

6.

Ο θυμός και η επιθυμία προσαρτημένα στη λογι·

Εδάφ.

κή έλκωντω αναμεταξύ των και τότε παίρνουν μια μορφή που είναι η μορφή της ψυχής ...

(Στοβαίος

Εδάφ.

1.

ται στο υπόλοιπο σχέδιο που έχει καθορισει η φύση για τα όντα που γενούνται. Όταν δε η ψυ­ χή του ταυτισθεί στον τρόπο αυτό της ζωής,

Δεκάτη ογδόη διδαχή (σελ. 80) 2, 8, 31- Τόμος ο· σελ. 160- Wacιιmuth)

πλησιάζει το πεπρωμένο των όντων αυτων, ε­

στω και αν είναι αμέτοχη από το φυσικό των όν­ των εκείνων.

Δεκάτη εννάτη διδαχή του Ερμή

Υπάρχουν η ουσία, το νόημα και η διάνοια φέρε­

ται δε ότι φέρονται προς την διάνοια η δόξα και η αίσθηση. Ο λόγος φέρεται προς την ουσία, η δε σκέψη φέρεται μέσω του λόγου (της λογικής)

5. "Οταν όμως ο άνθρωπος αποξενωθεί από τον διανοητικό λόγο που είναι ο πρώτος μετά τον πρώτο Θεό, η νοηματική του ουσία, προσκολλά­

(σελ.

82)

(Στοβαίος 1, 49, 6- Τόμος Α" σελ. 324- Wachmuth)

και ενώνεται με την διάνοια. Τα στοιχεία αυτά γίνονται μια μορφή που είναι η μορφή της ψυ­ χής.

Προς την διάνοια της ψυχής φέρονται η δόξα και η αίσθηση, αλλά δεν παραμένουν στο αυτό σημείο.

Εδάφ.

2.

Γι' αυτόν τον λόγο κάποτε βρίσκονται τα ως ά­ νω στοιχεία (η δόξα και η αίσθηση) ελατωματικά και κάποτε σε περίσσευμα και γι' αυτό διαφέ­ ρουν η μια από την άλλη, όταν δε απόσπασθούν από την διάνοια, χειροτερεύουν. Όταν αντίθε-

Εδάφ.

1. Η ψυχή είναι αιωνία νοητή ουσία, και έχει τον λόγο της ύπαρξής της. Ενωμένη με το σώμα προσελκύει τον νόμο της αρμονίας. Όταν όμως απαλλαγεί από το φυσικό της σώμα παραμένει

στον εαυτό της στον νοητό κόσμο στον οποίον ανήκει. Η ψυχή κυβερνά άρχει και φέρνει στο ον που έρχεται στη ζωή κίνηση όμοια με το νόη­ μά της, που σημαίνει ότι φέρνει στο ον Ζωή.

130 131

Εδάφ. 2. Αυτή είναι η ιδιότητα της ψυχής, να δίνει στα οντα κατι το όμοιο με την ιδιότητά της.

Εδάφ. 3. Δυο είναι οι ζωές και δυο οι κινήσεις. Η μία κίνη· ση ειναι ~ατα την ουσία και η άλλη κατά την φύ­ ση του σωματος. Και η με πρώτη είναι γενικότε­

(Στοβαίος

Εικοστή διδαχή (σελ. 86) 1, 49, 3 · Τόμος Α· σελ. 320 - Wachmuth)

ρη η δε αλλη μερικότερη. Η κατ' ουσίαν κίνηση ειναι αυτεξουσια, η δε άλλη αναγκαστική. Γιατί κατι που κινείται υπόκειται αναγκαστικά στον

δημιουργούντα την κίνηση.

Εδάφ.

1. Η ψυχή είναι aσώματη ουσία. Εφόσον δεν φέρει σώμα δεν είναι σωστική ως προς τον εαυτό της.

Εδάφ. 4. Η κινούσα την ψυχή κίνηση είναι δεμένη αδιάρ­

Γιατί κάθε σώμα έχει ανάγκη από ύπαρξη ζωής

ρηκτα με τον έρωτα που την οδηγεί στην νοητή

ουσια. Γι' αυτό και η ψυχή ως aσώματη δεν με­ τ εχει σε φ~σικό σώμα· είναι αμέτοχη ως προς

που βρίσκεται σε τάξη.

Εδάφ.

2. Κάθε που έχει γένεση, έχει και μεταβολή, γιατί αποκτά μέγεθος και αύξηση. Σε κάθε τέτοιο σώ­

το σωμα. Εαν η ψυχή έχει φυσικό σώμα στερεί­ ται και τον λ~γον και την νόηση· γιατί το σώμα

μα είναι φυσικό να ακολουθήσει και μείωση που σημαίνει φθορά.

στερει ται σκεψης. Όταν το ον μετάσχει στην

ουσ~α, τοτε γίνεται ζώσα ύπαρξη και έχει και

Εδάφ.

3.

πνευμα.

Εδάφ. 5. Το πνεύμα ανήκει στο σώμα και δέχεται τα πάν­

μως η αιτία του είναι προτύτερη από την ύπαρ­ ξή του.

τα. Ο Λογος βλέπει το καλό, η δε αισθητική πνοη διακρινει τα φαινόμενα. Μοιράζεται δε στα αισθητηρια όργανα, μέρος δε αυηiς, πνευ­ ματικη δραση και πνεύμα ακουστικό και οσφρη­ τικο. και. γευστικό και εφαπτόμενο. Το πνεύμα

Μόλις τον ον πάρει μορφή ζωής, ζει, κι επικοι­ νωνεί με την ψυχή του και μένει στην ύπαρξη, ό­

Λέγω δε ύπαρξη το όν που έχει λογική και

συμμετέχει της νοερής ζωής και ότι η ψυχή εί· ναι εκείνη που προικίζει το ον με νοερά ζωή.

Εδάφ.

4.

Το ον αυτό καλείται ζώον, γιατί ζει λογικό γιατί

αυτο αν~λογο γενόμενο με την διάνοια διακρί­

έχει νόηση και θνητό γιατί έχει σώμα που υπό­

νει ως φ υ ση αισθητική, ή απλώς μόνον φαντάζε­

κειται σε θάνατο. Η ψυχή του όντος είναι aσώ­

ται.

ματη και έχει αμετάτρεπτη την δύναμή της.

Εδάφ. 6. Το σώμαδέχεται τα πάντα, ο δε λόγος ανήκει

Πως μπορούσαμε να πούμε, ζώσα ύπαρξη, ε­

στην ουσια και κρίνει έχοντας ως βάση την φρό­

άν δεν θα είχε ουσία που να του δώσει ζωή, ού­

νηση. Συvυπαρχει δε η γνώση των θείων πραγ­

τε και λογικό ον θα το λέγαμε, εάν δεν είχε νοη·

ματων στον λογο στο δε πνεύμα η δοξασία.

τική ουσία για να του δίνει νοερή ζωή.

Εδάφ. 7. Το πνεύμα τραβά την δύναμή του από τον κό­

Εδάφ.

5.

Η νοερή ζωή δεν δίνεται σε όλα τα όντα, λόγω

σμο που το περιβάλλει, ενώ η ψυχή έχει την δύ·

της σύστασης του σώματός τους σε σχέση με

ναμη στον εαυτό της.

την αρμονία. Κι αυτό, γιατί εάν υπερέχει κατά τη σύστασή του το θερμό υπερβολικά, γίνεται το

ον ελαφρό και θερμό. Εάν υπερέχει το ψυχρό, γίνεται βαρύ και νωχελικό. Γιατί η φύση προ­

σαρμόζει την σύνθεση του σώματος του όντος, σύμφωνα με το άστρο που επικρατεί κατά την γένεσή του, παίρνοντας δε η ψυχή το σώμα του όντος από την αρμονία, του δίνει ζωή.

133 132

γονείς των, θα σας εξηγήσω τ?νλόγο. Όταν το

Εδάφ.

6.

του όντος, με την συγκρότηση των επηρειών

αίμα εξαφρούται, τα γενετι_κα οργανα αποθη· σαυρίζουν γόνο σπερματικο κω ολα τα μελη

των άστρων και ενοποιεί τα πολυμιγή με την α ρ·

του σώματος εκπνέουν κάποια θειο ενεργεια, ω·

Η φύση συντονίζει την αρμονία του σώματος

μανία των άστρων, για να υπάρχει συμπάθεια. Γιατί το τέλος της αρμονίας των άστρων είναι η γένεση της συμπάθειας κατά την ειρμαρμέ· νην.

Εικοστή πρώτη διδαχή (σελ. (Στοβαίος

Εδάφ.

1.

I, 41, 11-

293- Wachmulh)

Το Προϋπάρχον ον υπερέχει από όλα τα όντα

του σύμπαντος. Είναι το πρωταρχικό ον, χάρη στο οποίον η ουσιότητα ή καθολικη λεγόμενη νοείται ως κοινό κτήμα των όντως όντων και

των όντων που νοούνται καθ' ευ αΊόν. Τα ενάντια ως προς αυτά όντα που υπάρχουν

και αυτά καθ' εαυτά, είναι η φύση που είναι ου­ σία αισθητή και που περιέχει στο είναι τη<; όλα

τα αισθήματα.

'

Ανάμεσα στα αισθητά βρίσκονται οι νοηματι· κοί και οι αισθητοί θεοί, οι μεν μετέχοντες των

νοητών όντων οι δε των δοξαστών που επικοι· νωνούν με τους νοηματικούς θεούς. Εδάφ.

2.

Οι δοξασίες είναι εικόνες νοημάτων, όπως ο ή­ λιος είναι η εικόνα του επουρανίου θεού Δη·

μιουργού. Και όπως ο δημιουργός δημιούργησε τα πάντα στο σύμπαν και ο ήλιος δημιουργεί τα ζώα, γεννά τα φυτά και πρυτανεύει στα πνευμα·

τικά' στις πνοές.

(Στοβαίος

Εδάφ.

1.

και φυσικά, ότι συμβαίνει κατα την ωρα εκεινη στον άνδρα, το ίδιο γίνεται και με τψ γυναικα. ·οταν η έκρευση του άνδρα μεινει αθικτη, το βρέφος γίνεται όμοιο μ' αυτόν. Όταν ομως οι Ο· ροι είναι αντίθετοι, το βρεφος γινεται ομοιο με την γυναίκα.

88)

Τόμος Α" σελ.

σάν να εγεννάτο τη στιγμη εκεινη ο ανθρωπος.

Εικοστή δεύτερη διδαχή (σελ. 89) I, 42, 7- Τόμος Α' σελ. 235- Wachmιιlh)

Τώρα, γιατί τα βρέφη γεννώνται όμοια με τους

.

.

Συμβαίνει τοτε ότι για μια μακρα ~πιρα γενε·

ών, το βρέφος θα ομοιάζει με το πατερα. Στη πε­ ρίπτωση αυτή ο πατέρας θα ενεργει ως Δεκα­ νός σχετικά με την ώρα που η γυναικα _απαιδο­ ποίει" που έπιανε το σπέρμα το ανδρικο.

ΤΟΜΟΣ ΤΕτΑΡΤΟΣ

Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΙΣΙΣ ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ ΟΣΙΡΙ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΣτΟΝ ΥΙΟ ΤΗΣ ΩΡΟ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥ ΕΡΜΗ ΤΟΥ ΤΡΙΣΜΕΓΙΗΟΥ

(Στοβαίος

Διάλογος Ίσις · Ώρου 1, 49, 44 ·Τόμος 1 σελ. 385- Wachmuth)

ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΗΟΣ (Στοιχεία από την Ιερά Βίβλο)

Εδάφ.

1. Αυτά λέγοντας η Ίσις έδωσε στον υιό της Ώρο γλυκό ποτό αμβροσία την οποία παίρνουν οι ψ υ· χές από τους θεούς και άρχισε να του αποκαλύ· πτει τον ιερώτατο αυτό λόγο.

Λέει στον Ώρο η Ίσις: Εδάφ

2. Επειδή παιδί μου Ώρε, ο πολυστεφής ουρανός είναι υπεράνω της φύσης των υποκειμένων και δεν στερείται κανένα πράγμα από τα οποία πε­ ριέχονται στον κόσμο, είναι ανάγκη να στολι· σθεί η φύση· και να ολοκληρωθεί από τα υπερ· κείμενα (από τον ουρανό). Γιατί δεν μπορεί να συμβαίνει τα υποκείμενα να στολίζουν τα υπερ­ κείμενα.

Είναι ανάγκη και τα μεγάλα μυστήρια του σύμπαντος να είναι ανώτερα των πιο μικρών μυ· στη ρ ίων.

Κατά τον ίδιο τρόπο και η τάξη του ουρανού

υπερτερεί της τάξης της γης, γιατί η ουράνια τάξη είναι αμετάβλητη και δεν γίνεται αντιλη­ πτή από την διάνοια των θνητών ανθρώπων.

139 138 στου και άλλων προσωπικότητων, οι οποίοι ε­ Εδάφ.

3.

Τα κάτω του ουρανού όντα έχουν καταληφθεί α·

πρόκειτο με την βούληση του βασιλέα του σύμ·

πό το δέος βλέποντας την ομορφιά του ουρα­

παντος και της πρόνοιάς του να τα διακηρυξουν τα έργα του στην ανθρωπότητα ενσυνειδητα.

νού σαν αναπαράσταση του

άγνωστου θεού,

της νύκτας την σεμνότητα και το ημίφως της που είναι ασθενέστερο από το ηλιακό φως, και

Εδάφ.

από τα μυστήρια του ουρανού που κινούνται

τί ήταν ακόμη μικρός" στις τελευταιες του ο μ ως

χρονικά σε τακτικές περιόδους που ρυθμίζον·

ώρες τα εναπόθεσε στον ναο του Οσιρι (του Η· λίου Διονύσου). .

ται από κρυπτές aπόρροιες, χάρη στις οποίες συγκρατούνται και συναυξάνονται τα κάτω του

Μετά την εκεί απόκρυψη των ιερών του κειμε­

ουρανού υπάρχοντα. Απ' όλα αυτά το δέος των

νων, πριν ξεψυχήσει προσευχήθηκε στον θεο,

ανθρώπων αναγεννά το και οι έρευνές των ήσαν

και μετά aνυψώθηκε στους ουp.1νους.

ανέκφραστες.

Εδάφ.

4.

Επειδή τον αρχιτέκτονα του σύμπαντος η αν·

Εδάφ.

θρωπότητα δεν τον είχε εννοήσει ακόμη, κατεί·

χετο από αγωνία και αγνωσία, όταν όμως εκδη·

σκέψεων,

για

να

επιθυμήσουν

να

βρουν τα μυστικά του ουρανού και να μπορέ·

σουν να δημιουργήσουν κι αυτοί. Εδάφ.

5.

.

.

ημέρα που θα γεννήσει η γη τους αξιους ανθρω·

μπορούσαν να γίνουν από ένα όν θνητής σπο~

πους που θα τους φωτίσει ο Δημιουργος μας και

ράς, αμά από μια ψυχή που έχει συμπάθεια

που θα σας ερμηνεύσουν και θα σας διαδωσουν

προς τα ουράνια μυστήρια.

στη γη».

.

.

τός γνώρισε τα μυστήρια του σύμπαντος τα εί·

Και λέγοντας αυτά ο Ερμής αποθεσε τα εργα του στο ναό του Όσιρι (του Διονύσου) και απο­

δε, τα κατανόησε, και αφού τα κατανόησε όρχι·

σύρθηκε στα διαμερίσματά του.

σε να τα αποκαλύπτει και να aποδείχνει την α·

λήθειά των. Αυτός αφού τα κατανόησε τα θεία

Εδάφ.

9. Έτσι περνούσε άγονος στη μάθηση του Ερμή ο

μυστήρια τα χάραξε και τα απέκρυψε, προτιμή·

χρόνος και η φύση ήταν στείρα των μαθημάτων

σας να σιωπήσει παρά να τα διαλαλήσει για να

του.

τα αναζητήσουν και να τα μελετήσουν οι μετά α­ πό αυτόν άνθρωποι που θα έλθουν στον κόσμο.

6.

.

Αυτά όμως τα πράγματα, παιδί μου Ώρε, δεν

Τέτοιο ον ήταν ο Ερμής ο παντογνώστης. Α υ·

Εδάφ

ιστορίες αυτές. Θα σου αποκαλύψω το πως προ· σευχήθηκε ο Ερμής πριν φύγει για τους ουρα«Ω, είπεν ο Ερμής, ιερα μου βιβλια που σας εγραψα με τα άφθαρτά μου χέρια, παραμεινατε για πολλά χρόνια αθεώρητα χωρίς να σας γνω· ρίσουν οι άνθρωποι του μελλοντος που προκει· ται να διασχίσουν τις εκτασεις της γης, ως την

της μάθησης και έσπειρε στις διάνοιές των την των

β. Αλλά παιδί μου δεν θα σου αφήσω ημιτελείς τις

νού~

λώθηκε, ενέπνευσε στις θεότητες τον έρωτα αυγή

1. ο Ερμής έλεγε στους γύρω του ότι τα έργα του δεν τα εμπιστεύθηκε ούτε στον υιο του ο λα; για­

Μετά ο Ερμής ο δορυφόρος των συγγενών θε­ ών ανέβηκε στα άστρα, αλλά άφησε ως διάδοχό του τον υιό του Τατ (κέφαλο) που ήταν και υιός του και παραλήπτης των μαθημάτων του και αρ­

γότερα πριν φύγει στους ουρανούς, τα έργα του τα άφησε στον Ασκληπιό που τον έλεγαν

μούθη

1( = Ημαθίων) και που ήταν υιός του Η φαί-

.

Τότε επενέβησαν οι θεότητες του ουρανου

και είπαν στον βασιλέα του Σύμπαντος, ότι τα όντα που είχε δημιουργήσει είχαν περιπέσει στην αδράνεια και ότι ήταν ανάγκη να οργανω· θεί το Σύμπαν.

Εδάφ. 1ο. Ακούοντάς τους να λέγουν αυτά οι θεότητες του ουρανού, ο βασιλέας του Σύμπαντος γελασε, και είπε:

140 141 «Ας γεννήσει η φύση. Και αμέσως ένα θηλυ­

κόν ον εξαίσιας ομορφιάς βγήκε από την φωνή του που βλέποντάς την οι άλλοι θεοί, κατεπλά­

Εδάφ

16. Το εξατμιζόμενο όμως άνθος αυτού του κράμα­ τος δεν ήταν όμοιο γιατί το πρώτο στρώμα ήταν

καθαρότερο και πληρέστερο από το δεύτερο στρώμα και καλύτερο από το τρίτο. · Ετσι εδημιουργήθη η τάξη των ψυχών, ο α­ ριθμός των οποίων έφθασε στις εξήντα τάξεις όχι όμως αιώνιες, γιατί προέρχονταν από μια ουσία που μόνον αυτό·ς γνώριζε να τελειοποιή·

γησαν. Εκείνο το εξαίσιο δημιούργημα ο βασι­

λιάς του σύμπαντος το ονόμαστε «Φύσψ και την διέταξε να γονιμοποιήσει. Εδάφ.

11.

Και ο θεός αντικρύζοντας το σύμπαν, ανεφώνι· σε:

«Ας πληρωθεί ο ουρανός με όντα, και ο αέρας

σει. Γι' αυτό και καθόρισε τα όρια της παραμο­

και ο αιθέρας".

νής των στην περιοχή του ουρανού, για να μπο­

Αυτά είπε ο θεός και έγιναν. Εδάφ

ρούσε να παρακουσει την προσταγή του γεννή· τορά της. Εδάφ.

ρούν να περιστρέψουν τον κύλινδρο με τάξη και

12. Η δε φύση αυτομιλώντας ένοιωσε ότι δεν μπα·

13.

Και συνελθούσα με τον πόνο, εποίησε μια κόρη

οικονομία, ώστε να ευχαριστήσουν τον πατέ θεό.

Εδάφ.

17.

θερίου χώρου, είπε: «Ω Ψυχές, έργο του πνεύματός μου και της

που την εκάλεσε «Εύρεση». Σ' αυτήν ο θεός χά· ρισε την ύπαρξη και το δώρο να παράγει όντα

φροντίδας μου, καλά τέκνα που με τα χέρια μου

που τα πλήρωσε με μυστήρια και της χάρισε την ηγεμονία σ' αυτά.

Εδάφ.

σας έπλασα, σας παραχωρώ τον κόσμο μου, σας καλώ όμως να κρατήσετε αυτές τις διατα­

14. Ο δε θεός μη θέλοντας να μείνε ο ανώτερος κό­

γές μου:

σμος αργός, τον εγέμισε με πνευματικά όντα

Μην πειράξετε άλλο χώρο εκτός από εκείνον

για να μη μείνει κανένα τμήμα του ουρανού α­

στον οποίον σας έταξα να μείνετε. Εάν υπακού­

δρανές και ακίνητο. Γι' αυτό άρχισε να τεχνο· ποιεί ουσίες ιερές. Πήρε πνεύμα από την ουσία του όσο του χρειάζονταν και το έμιξε με το πυρ και με άλλες ουσίες και με κάποιες aπόκρυφες επιφωνήσεις εδημιούργησε ένα κράμα από το οποίο βγήκε στην επιφάνεια μια λεπτή αύρα ύ· λ ης που ήταν ορατή μόνον σ' αυτόν, γιατί αυτός ήταν ο αρχιτέκονάς της. Εδάφ.

Αυτός δε σταθείς στο περικαλλές βάθρο του Αι­

σητες στις διαταγές μου, ο ουρανός θα είναι α­ νοικτός για σας για να σας υποδεχθεί, όπως και ο aστερισμός που σας έχει τεθεί και ο θρόνος της aρετής. Εάν κάνετε κάτι το αντίθετο προς τη θέλησή μου, θα σας ετοιμάσω αλυσσίδες και τιμωρίες". Εδάφ.

18.

Αυτά είπε ο Κύριος και Θεός μας, και ανέμιξε το νερό με τη γη. Ανακινήσας το μίγμα και εμφυσή­

15. Επειδή η αόρατη αυτή ύλη δεν έλυωνε από την

σας σ' αυτό πνεύμα πήρε τον επίπαγο που έ·

θερμότητα γιατί προέρχονταν από πυρ και δεν πάγωνε από το κρύο γιατί ήταν πνευματικό δη· μιούργημα με ξεχωριστή ιδιοσύσταση φύση, ο θεός το ονόμασε το μίγμα εκείνο, «ψύχωση». Από το μίγμα εκείνο ο θεός εδημιούργησε μυ­ . ριάδες μυριάδων ψυχών με τάξη και συμμετρία βάσει των σχεδίων του, ως έμπειρος αρχιτέκον­ τας που είναι και που γνωρίζει το τι και το πως

πλεε στην επιφάνεια που είχε ροδαλό χρώμα

να δημιουργεί.

και ήταν καλοπηγμένο, από αυτό δε το μίγμα έ­ πλασε ζώδια με μορφή ανθρώπου. Εδάφ.

19.

Απευθυνόμενος προς τις ψυχές ο Θεός είπε: «Τέκνα μου, πλάσματα της φύσης μου, δε­ χθείτε τα έργα της τέχνης μου και κάθε μια από σας ας πλάσει κάτι το συγγενικό με την φύση του. Και για χάρη σας σας δίνω αυτά τα αντικεί­ μενα για να τα έχετε ως πρότυπα.

143

142 Εδάφ.

20. Και προσάρμοσε τον κόσμο προς τα ανθρωποει·

γήθηκε ο Ερμής, δεν διέφυγε του θεού του Σύμ· παντος, και άρχισε να μελετά έναν τρόπο για να

δή ζώδια που απαρτίζονται από ζώα, και παρε· χώρησε πάντεχνες δυνάμεις και πάντεχνο πνεύμα γενετικό, που επρόκειτο να διαδεχθεί το ένα το άλλο αιώνια. Εδάφ.

21.

τις κολάσει και να τις κάνουν να υποφέρουν. Έ·

τσι ο ηγεμόνας του σύμπαντος και δεσπότης του σκέφθηκε να δημιουργήσει τον οργανισμό των ανθρώπων, για να κολάσει μια για πάντα το

Τελειώνοντας αυτά ο θεός απεσύρθη υποσχό·

γένος των ψυχών κι έτσι έγινε.

μενος στις ψυχές αόρατο πνεύμα σε κάθε ο­

μοιογενή ουσία, ώστε η κάθε ψυχή με τη σειρά της να μπορεί να φέρει στη γένεση όντα παρό· μοια μ' αυτήν, χωρίς να είναι ανάγκη να πλα­

Εδάφ. 26. Τότε μου είπε ο Ερμής, τον κάλεσε ο θεός και του είπε: «Ερμή, ψυχή βγαλμένη από την ψυχή μου, νου ιερέ βγαλμένε από τον νου μου, πήγαι·

σθεί κάτι άλλο από ότι πλάστηκε. Εδάφ.

22.

Ώρας στην Ισίδα.

νε εκεί κάτω στη γη.

Εδάφ.

ΙΣΙΣ, στον Ώρα:

Πήραν το μίγμα της ύλης και προσπάθησαν να το εννοήσουν, να ιδούν από τι έχει πλασθεί.

κεί στην αδράνεια; Πήγαινε Ερμή και κάλεσε ό·

Αυτό όμως τους ήταν δύσκολο να το εννοή· σουν και επειδή εφοβήθησαν μήπως η έρευνά των εκείνη προκάλεσε την οργή του θεού, όρχι· σαν να εκτελούν τα όσα τους είχε ειπει να κά·

λες τις θεότητες του ουρανού". Αυτά παιδί μου Ώρε μου αποκάλυψε ότι έγι· ν αν ο Ερμής, και όλοι οι θεοί πήγαν στη προστα·

γή του κοντά του και ο θεός τους είπε: «Ρίξτε το

βλέμμα σας στη γη και στα υποκείμενά της". Τό·

νουν.

Εδάφ.

24.

Από αυτά που έκαναν, οι ψυχές αποθρασύνθη· καν και άρχισαν να παραβιάζουν τις διαταγές που είχαν πάρει από τον δημιουργό θεό. Άρχι· σαν να φεύγουν από τον τόπο που τους είχε ορί· σε ι ο θεός να μένουν. Εκινούνται αενάως, χωρίς να παραμείνουν στον ίδιο τόπο που τους είχε ο· ρισθεί για να μένουν αρχικά και τραβούσαν σ' έ­ να δρόμο που τις οδηγούσε στον θάνατο.

Εδάφ.

τε οι θεότητες έστρεψαν το βλέμμα των προς

23. Από ανώτερο στρώμα της ύλης όπου ο επίπα· γος ήταν ελαφρότερος, διεμόρφωσαν το γένος των ορνέων. Εν τω μεταξύ όμως το μίγμα είχε μισοπαγώσει και είχε πάρει στερεά κατάσταση. Από εκείνο το μίγμα διεμόρφωσαν το γένος των τετραπόδων ζώων, και από ολιγότερο ελαφρό, διεμόρφωσαν το γένος των ψαριών και από το υπόλοιπο του μίγματος οι ψυχές διεμόρφωσαν το γένος των ερπετών.

Εδάφ.

27. Ως πότε η γη θα εξακολουθεί να παρουσιάζει το θλιβερό αυτό θέαμα, μ' αυτές τις ενσαρκωμένες σε σώματα ανθρώπων ψυχές, που τις έχω εντά· ξει για να τις τιμωρήσω; · Εως πότε να μένουν ε­

Τι έχουν κάνει οι ψυχές μητέρα;

25. Αυτή όμως η συμπεριφορά τους, όπως μου διη·

την γη, και αντελήφθησαν το τι γίνονταν εκεί, και τι ήθελε ο κύριος του σύμπαντος να προσφέ­ ρει στα εκεί όντα.

Εδάφ.

28. Τότε ο "ηλιος είπεν: «Κύριε, θα λάμψω πιο έντο· να". Η Σελήνη υποσχέθηκε κι αυτή να φωτίσει πιο έντονα τη τροχιά της, κι έλεγε ότι είχε γεν· νήσει στη γη τον φόβο, τον ύπνο, και τη μνήμη, που θα ήταν aνωφελείς στους ανθρώπους, ο Κρόνος σ πλανήτης έλεγε ότι ήταν ο πατέρας της δικαιοσύνης και της ανάγκης. Ο Δίας ο π λα· νiιτης έλεγε όΊL για να μην περιπέσει σε διαμά· χες ο κόσμος τη~ γης, εγέννησε την ελπίδα και την ειρηνη. Ο Άρης έλεγε ότι είναι ο πατέρας της οργής του αγώνα και της έριδας. Η ΑφροΩι τη είπε: «Εγώ Κύριε ενέπνευσα στους ανθμιi> πους την ηδονή, τον πόθο και το γέλιο, για ν« μην πονούν οι ψυχές που είναι στην κόλα ο η ι ψ; γης πολύ.

145

144 Και ο Κύριος χάρηκε με τα λόγια αυτά της Α­ φροδίτης.

Εδάφ.

29.

Κι εγώ, μου είπεν ο Ερμής, παρακαλούσα τον Μόναρχο, κι εκείνος μου είπε να χρησιμοποιή· σ ω για τις ψυχές τα υπόλοιπα του μίγματος της πλάσης των όντων. Το πήρα και το βρήκα πολύ ξηρό.

Εδάφ. 35. Ποιά απρεπή πράγματα κάναμε οι δυστυχισμέ­ νες και τιμωρούμεθα έτσι; Και πόσες άλλες τι­ μωρίες μας περιμένουν;

Εδάφ. 36. Τα μάτια μας δεν θα μπορέσουν να αντικρύσουν τις ψυχές του θεού. Μετά βίας θα μπορέσουμε να δούμε με τον υγρό κύκλο των ματιών μας ένα μικρό μέρος του προγόνου μας ουρανού και θα αναστενάζουμε αιώνια, γιατί μας θεωρουν ως α­

θλιες, λόγω της καταδίκης μας σε ενσάρκωση και μόνον με την βοήθεια του φωτός του ήλιου

Εδάφ. 30. Πήρα τότε για την μίξη περισσότερο νερό για να την ανανεώσω για να γεννηθούν τα όντα άρ­ ρωστα και αδύνατα. Το είδε το μίγμα εκείνο ο

και μόνον, μπορούμε να τον διακρίνουμε τον ου­

Κύριος και διέταξε να ενσωματωθούν σ' αυτό οι

ρανό. Μας είναι οδυνηρό να ακούμε τους συγγενι­

ψυχές. Εδάφ.

31.

κούς μας ανέμους να φυσούν' και αντί του σύμ­ παντος στον οποίον ζούσαμε πρώτα, να ζούμε τώρα στον στενό χώρο του υλικού μας σώμα· τος, στον οποίον ενσαρκωθήκαμε.

Τότε οι ψυχές κατελήφθησαν από πανικό σανέ· μαθαν για την τιμωρία των.

Εδάφ.

32.

ΙΣΙΣ στον Ώρα: Και τώρα παιδί μου Ώρε, θα ακούσεις τις από· κρυφες θεωρίες που ο προπάτορας Καμήφης ά­

Εδάφ. 37. Όταν ενσαρκωνόμεθα μας καίει η θλίψη. Δέ­ σποτα, πατέρα και ποιητή μας αν και αδιαφο­ ρείς πλέον για εμάς βάλε μας το ελάχιστο όριο στη καταδίκη μας· αξίωσε μας να ξαναειδούμε τον ολόχαρο κόσμο του ουρανού.

κουσε από τον Ερμή τον υπομνηματογράφο ό­ λων των ιερών έργων και εγώ η ίδια από τον προγενέστερο του Καμήφη.

Εδάφ.

33.

Όταν οι τιμωρημένες ψυχές επρόκειτο να ε­ κλεισθούν σε σώματα, άλλες απ' αυτές οδύρον­ ταν και αναστέναζαν σαν τα άγρια ζώα όταν

ΙΣΙΣ στον Ώρα: Με επιτυχία παιδί μου Ώρε έκαναν την δέηση

πιάνονται από τους ανθρώπους και τα υποχρε­

αυτή, γιατί ο Μονάρχης του Σύμπαντος απάντη­

ώνουν να εργασθούν και ανθίστανται σ' αυτούς

σε έτσι στις δεόμενες ψυχές: «Ο έρωτας και η α­ νάγκη, ω ψυχές, θα επικρατήσουν στην ζωή σας. Αυτοί είναι οι δέσποτες και οι ταξίαρχοι των πάντων. Όσες από σας θα εξυπηρετήτε την αγέραστη βασιλεία μου, εάν παραμείνετε ανα­ μάρτητες, θα εξακολουθείτε να μένετε στον ου­ ράνιο χώρο· εάν όμως σας βαρύνει κάποια μομ· φή θα είσθε καταδικασμένες να κατοικείτε εγ­ κλωβισμένες στον χώρο που είναι προορισμέ­ νος για τα θνητά όντα.

που τα κατακρατούν και σε ορισμένες περιπτώ­ σεις και τους σκοτώνουν, και άλλες ψυχές τσίρι­ ζαν σαν τα φείδια.

Εδάφ.

34.

Άλλες ψυχές κράυγαζαν γοερά και στρέφον­ τας τα μάτια των προς τον ουρανό έλεγαν: «Ω

ουρανέ, αρχή της γένεσής μας και συ αιθέρα του σύμπαντος και σύ αέρα και του μονάρχου Θεού χέρια και συ ιερό πνεύμα και φως του ή­ λιου και της σελήνης, της αρχής μας σύντρο­

φοι, κλαίμε γιατί αποσπασθήκαμε από σας βά­ ναυσα και γίναμε τώρα άθλιες. Κλαιμε γιατί α­ ποσπασθήκαμε από την ιερή ατμόσφαιρα και α­

πό την μακαρία πολιτεία των θεών και γίναμε ά­ θλια σκηνώματα στις υλικές σάρκες της γης.

Εδάφ.

38.

Εδάφ. 39. Και εάν μεν τα αμαρτήματά σας θα είναι μέτρια, όταν θα εγκαταλείψετε τα θνητά σας σώματα, θα ξαναγυρίσετε στον ουρανό που είναι η πα­ τρίδα σας. Και εάν σ' αντίθετη περίπτωση οι α-

146 147 μαρτίες σας θα είναι βαριές, όταν εγκαταλείψε­

ταν ιδούν ότι οι ναυαγοί αναπνέουν ακόμη, τους

τε το σαρκιο σας, όχι μόνον δεν θα ξαναδείτε

τον ουρανό, αλλά θα εξακολουθείται να ζήτε σε θνητά σώματα ανθρώπων κινούμενοι από σώμα σε σώμα με ενσαρκώσεις.

μεταφέρουν στη ξηρά.

Εδάφ.

ισχυρότατο πνεύμα αορίστων διαστάσεων. Πα­ ρουσιάσθηκε ως άνθρωπος ωραίος, μυαλωμέ­

Αυτά τα λόγια είπε ο μονάρχης του Σύμπαντος στις ψυχές και συνέχισε την ομιλία του λέγον­ τας: «Αναγνωρίστε λοιπόν ότι λόγω των σφαλ­ ματων σας βρίσκεσθε ενσωματωμένες σε σώμα­

νος και άγριος που ενέπνευσε τον φόβο, όταν είδε τις ψυχές να μπαίνουν σε σαρκικά σκηνώ­ ματα, είπε στον Ερμή:

-

τα>'.

Εδάφ. 41. Ώστε . η αναγέννησή σας να προετοιμάζεται απο τα σωματα αυτά, για όσες από σας σταθούν

στη ζωή σας στα σώματα σας δίκαιες θα είναι

αρχίζει: Εδάφ.

'

ΙΣΧγΡΟ ΟΝ, στον Ερμή:

ενσαρκώνοντας τέτοια όντα στη γη. Το ον αυτό έχει περίεργα μάτια. Έχει γλώσ­ σα και μιλά, και θα ακούσει πράγματα που δεν

το αφορούν, η δε έρευνά του θcr τα καταχρα­ σθεί. Αυτό το όν aποφάσισες να το aφήσεις α­ μέριμνο; Ω γενεσιουργέ, αυτό το ον θα θελήσει

προφήτες, έμπειροί μουσικοί, αστρονόμοι μ~

να μάθει τα μυστικά της φύσης. Θα το aφήσεις

και προσωπικότητες άλλων λει­

αυτό το όν, ανενόχλητο, χωρίς δυσκολίες, για να προεκτείνεις τα νοήματά τους ως τα έσχατα

τουργημάτων. Εάν ενσαρκωθούν σε πτηνά, θα γινουναετοι, γιατί αυτοί δεν καταδιώκουν ομο­

όρια της γης;

γενεις, των και ούτε τους τρώνε, εάν δε στη πε­

ριοχή των υπάρχουν και άλλα πτηνά, ο αετός τα εποπτεύει· δεν τα επιτρέπει να προσβάλλουν τα αδύνατα πτηνά, γιατί το αίσθημα της δικαιο­ σύνης το έχουν ανεπτυγμένο. Θα ενσαρκωθούν και σε λιοντάρια που είναι γερά τετράποδα και δεν δαμάζονται από τον ύ­ πνο' δεν κοιμούντα και είναι ακούραστα. Εάν ενσαρκωθούν σε ερπετά, θα γίνουν δρά­

44. -

Άνθρωποι, είπες; Ερμή, κάνεις λάθος τρομερό

Εδάφ. 42. Οι δικαιότερες από σας ω ψυχές, όταν ενσαρ­ κωθούν για να ζήσουν στη γη, θα γίνουν στους ανθρώπους βασιλείς δίκαιοι, γνήσιοι φιλόσο­ φοι, νομοθέτες, αληθινοί μάντεις, ριζοσπάστες νουν,

Πώς τα λέν τα όντα αυτά, Ερμή; Ανθρώπους, του απάντησε ο Ερμής Και ο διάλογος Ερμή και του όντος εκείνου,

στις σαρ~ες των σωμάτων σας, η δε έξοδός σας

γερον

Λέγοντας αυτά ο Μόναρχος μετεμορφώθη στη φύση του, έγινε Νους. Τότε φάνηκε στη γη έναν

Εδάφ. 40. ΙΣΙΣ στον Ώρο.

aπολύτρωση.

43.

Εδάφ.

45. Οι άνθρωποι αυτοί θα εξορύξουν τις ρίζες των φυτών και θα τις ανασκάψουν. Θα εξετάσουν την ποιότητα των χυμών των" θα ερευνήσουν την φύση των λίθων και θα ταράξουν την ζωή των

αλόγων

όντων.

Και

όχι

μόνον

αλόγων

ζώων, αλλά και την δική των Ζωή θα θελήσουν να εξετάσουν, για να ιδούν το πως είναι κατα­

σκευασμένοι. Θα aπλώσουν τα χέρια των και

κοι, γιατι τα ερπετά αυτά είναι δυνατά, μακρό­

στις θάλασσες της γης' θα διανοίξουν βουνά

βια, ακακα και φιλάνθρωπα, ημερώνονται εύκο­ λα και στα γεράματά τους αρχίζουν να ανανεώ·

γιο να πάνε από το ε να μέρος της γης στο άλλο,

έως ότου φθάσουν στα πέρατα του Πόντου, θα

νονται, όπως γίνεται και στις θεότητες.

αναζητήσουν το τι κρύπτεται και πίσω από τους

Εάν ενσαρκωθούν σε ψάρια, θα γίνουν δελφί· νια. Γιατί τα δελφίνια σώζουν ναυαγούς; και ό-

ιερούς χώρους, και το τι κρύβεται στον ουρανό για να μάθους το πως κινούνται τα άστρα στην απεραντοσύνή του.

148

149 Όμως αυτά είναι ολίγα· θα θελήσουν να φθά­

Ας aφανίσουμε αυτή την αδράνεια με τις δυ­

σουν ως την εσχατιά της γης.

νάμεις μας. Ας φανείς στους μετέπειτα ανθρώ­

πους ο μύθος ότι υπήρχε κάποτε χάος στο Σύμ­

Εδάφ. 46. Εάν, Ερμή, οι άνθρωποι ζήσουν χωρίς πόνους

παν.

και φοβους, ο ουρανός δεν θα μπορέσει ν' ανα­ χαιτίσει ;ην τ6λμη των, του να φθάσουν ως τα αστρα. Διδαξε τους να αγαπούν τα μεγάλα ορά­ ματα, τα μεγάλα σχέδια, ώστε όταν αποτύχουν

Ας αρχίσουμε να κάνουμε μεγάλα έργα, και ας αρχίσω να το κάνω αυτό πρώτος εγώ". ΙΣΙΣ, στον Ώρα. Αυτά είπε παιδί μου ο Μονάρ­ χος στους Θεούς και μονομιάς η σκοτεινή μάζα του Χάους, άρχισε να διαμορφώνεται.

του να τα πραγματοποιήσουν, να δαμασθούν α­ πα τη στενοχωρια των και να σταματήσουν από το να προξενούν καταστροφές στη γη.

Εδάφ.

50.

και πήκτωσε, και παρουσιάσθησαν σ' αυτήν όν­

σουν τις δραστηριότητές των. IΣΙΣ στον Ώρα:

Πονάς παιδί μου Ώρε ακούοντας όλα αυτά ό­ μως άκουσε τώρα και κάτι χειρότερο.

Και φάνηκε ο ουρανός στολισμένος με τα μυ­ στήριά του· ο ήλιος έλαμψε και η γη στερέωσε

Ας χάσουν το θάρρος των, για να περιορί­

τα στολισμένα με διάφορα κοσμήματα, ο δε θε­ ός χάρηκε βλέποντας τα έργα του κινούμενα. Εδάφ.

51.

Εδάφ. 47. Ο Ερμής άκουσε τις εισηγήσεις του υπερφυσι­

Τότε ο θεός γέμισε τα χέρια του με ότι υπάρχει στη φύση και σφίγγοντάς τα δυνατά, είπε:

«Πάρε ω Ιεράγη, γενέτειρα των πάντων, για

κού όντος που Μώμο το ονάμαζ,..ν και που είχε φιλικο πνευμα, και ηταν διατεθειμένος να τα ε­

να μη φανείς ότι στερείσαι από ότι σου λείπει.

κτελέσει, και του απάντησε:

Αυτά είπε, παιδί μου Ώρε, ο θεός και τα διέσπει­

«Μώμε, του είπε, η θεία φύση που περιβάλλει τον κόσμο δεν θα είναι δυνατό να γίνει ορατή στο βλεμμα των ανθρωπων. Γιατί ο θεός εμένα με διορισε ως ταμια και προνοητή για την γη. Θα διδαξω στ?υς ανθρώπους θεωρίες, στις 0 . ποιες θα υπαγονται όλοι οι άνθρωποι της γης

ρε στη γη.

Εδάφ.

52.

γη αγνωσία για τα πάντα, και ως προς την φύση

του θεού. Γιατί οι έγκλειστες στα σώματα των ανθρώπων ψυχές μη υποφέροντας την ατιμία που έπαθαν, φιλονικούσαν με τους ουρανίους θεούς' όντας δε υπερήφανες για την θεϊκή των καταγωγή, έλεγαν ότι είχαν την ίδια καταγωγή

......

Αυτά, παιδί μου Ώρε, είπε ο Ερμής στον Μ ώ­ μο

Στην αρχή της δημιουργίας, επικρατούσε στη

...

από τον δημιουργό, και παρακινούσαν τους αν­

Εδάφ. 48. Στο μεταξύ η ενσάρκωση των ψυχών σε ανθρώ­

θρώπους να πολεμούν ο ένας τον άλλο. Και ό­

πινα υλικά σώματα, είχε συντελεσθεί.

πως ήταν επόμενο, οι ισχυροί σκότωσαν τους α­ δυνάτους, κι επιτίθεντο και εναντίον των Ιερών

Εδάφ. 49. Και ο Μονάρχης του Σύμπαντος κάλεσε σε συ­

χώρων ...

νέδριο την σύγκλητο τι~ν θεοτήτων στις οποίες, ειπε: «Θεοι που εχετε αφθαρτη φύση, σεις που σας έτυχε ο κλήρος να είσθε ηγήτορες της αιω­

Εδάφ.

53.

Αυτά γίνονταν στη γη, και τα στοιχεία της αγα­ νάκτησαν και απεφάσισαν να εμφανισθούν στον

ν~οτητας, ως ποτε θα έχουμε αυτήν την ηγεμο­

Μονάρχη του σύμπαντος, για να εκφράσουν τα

νια, χωρις να μας αναγνωρίσει κανείς; Εως πότε

παραπόνά των για τις αγριότητες των ανθρώ­

θα γίνει αυτό. Χωρίς να την βλέπουν την γη, ο ή­ λιος και η σεληνη; Ας αρχίσει λοιπόν ο καθένας σας να δημιουργεί κατά τις δυνάμεις του.

πων.

Εδάφ.

54.

Πρώτα μίλησε το πυρ: «Δέσποτα, είπε στο θεό, αρχιτέκτονα του κόσμου και σεβάσμιο όνομα,

150

151

μήπως έχεις σκοπό να aφήσεις άθεο, χωρίς θεό

Να μην νεωτερίζετε ...

τον κόσμο της γης;

Να μην εγκαταλείψετε τον κόσμο χωρίς την

Εδάφ. 55. Εκδηλώσου· κάμε την παρουσία σου αισθητή

υπηρεσίες σας. Γιατί στο εξής η απόρρειά μου

στους ανθρώπους· στείλτε τους κάποιο σημάδι"

δώσε τους νόμους και χρησμούς" κάνε τους νοητή την ειρήνη· δώσε τους ελπίδες αναγέννε­ <;ης, ώ~τε ν' αποφύγουν την αδικία. Βάλε τους ορκους θα τους φοβηθούν και θα παύσουν να

θα υπάρχει στον κόσμο ως τιμωρός των τυράν­ νων, κάθε δε άνθρωπος θα ανταμοιφθεί επάξια

με τις καλές του πράξεις. Εδάφ.

62.

θέλουν τα ανούσια ... γιατί με μολύνουν οι ασχη­

μ~ες των ανθρωπων που έπλασες, η δε άθεη

τολμη των με υποχρεώνει να κάνω σκόνη τις σαρκες των ...

Έτσι τα στοιχεία της φύσης έπαυσαν από του να παραπονούνται,· και κάθε ένα από αυτά κυ­ βερνούσε ήρεμα στον χώρο των.

Εδάφ.

63.

Ακούοντας αυτά από την μητέρα του, ο Ώρος της είπε:

Ώρος, στην Ίσιδα. Μητέρα, πως είχε την ευ­

Εδάφ. 56. Δεύτερος πήρε τον λόγο ο αέρας: «Δέσποτα · είπε κι αυτός - οι αναθυμιάσεις

τυχία η γη να έχει την ως άνω απόρροια του θε­ ού;

των πεθαμένων σωμάτων των ανθρώπων, με κά­

ΙΣΙΣ, στον Ώρο. Δεν θα στην ιστορήσω την γένεση της θείας aπόρροιας, για να μην έλθει στη γνώση των ανθρώπων η γένεση των θεών.

νουν άρρωστο και ανθυγιεινό. Βλέπω πράγματα που δεν έπρεπε να γίνουν.

Εδάφ. 57. Τρίτο πήρε τον λόγο το νερό: «Πατέρα, και δημιουργέ των πάντων, δαιμό­

Ως τόσο μάθε ότι ο κοσμοποιός αρχιτέκτονας

νιε ποιητή της φύσης, που μέσα σου γεννάς, κά­ με το ρεύμα των ποταμών να κυλά καθαρό. Γιατί τα ποτάμια και οι θάλασσες είναι γεμάτα από

την μεγάλη θεά Ίσιδα, εμένα την μητέρα σου,

σκοτωμένους».

Εδάφ. 58. Τετάρτη παρουσιάσθηκε στον θεό η γη: «Βασι­

του Σύμπαντος έστειλε εδώ στη γη τον μεγάλο σου πατέρα Όσιρι ( = Σείριος - Διόνυσος και για να έλθουμε αρωγοί στον κόσμο. Εδάφ.

64.

λή Ζωή. Αυτοί εξαφάνισαν την άγρια αλληλο­

λέα, πρύτανη του ουρανού, ηγεμόνα και πατέρα μας,_ ... μια ομάδα απάνθρωπων έχει ξεχυθεί κα­

σφαγή των ανθρώπων, ύψωναν ναούς στους προγονικούς θεούς, καθιέρωσαν τις θυσίες για

τεπανω μου. Έχω χώρο για κάθε κατηγορία όν­

αυτούς και εχάρισαν στους ανθρώπους νόμους,

των και για τους σκοτωμένους.

Εδάφ. 59. Τώρα όμως με aτιμάζουν· όλα τα έχει ο κόσμος,

θεο ομως, δεν εχει, γι' αυτό και παρανομεί. Διε­ φθαρμένη κατάντησα από τα πτώματα των σκο­

τωμένων.

Εδάφ. 60. Και τους ανάξιους που είμαι υποχρεωμένη να δεχθώ ... ».

Εδάφ. 61. Αυτά είπε και η γη στον Μονάρχη του σύμπαν­ τος κι εκείνος γέμισε την γη με ότι της χρειά­ ζονταν, και είπε:

«Πορευθείτε άξια τέκνα του μεγάλου πατέρα σας στην γη ... όμως,

Αυτοί επλούτισαν τον βίο των ανθρώπων με κα­

τροφές και σκεπές.

Εδάφ.

65.

Αυτοί τα κρυπτά γραπτά που είναι προορισμένα να ευεργετήσουν την ανθρωπότητα, τα χάρα­ ξαν σε στήλες και οβελίσκους.

Εδάφ.

66.

Αυτοί πρώτοι ανήγειραν δικαστήρια για την α­ πονομή δικαιοσύνης στους ανθρώπους.

Αυτοί εγκαινίασαν τον θεόν όρκο, και τον θε­ σμό των συμφωνιών καλής πίστης. Αυτοί εδίδαξαν την τέχνη της ταρίχευσης των νεκρών ... >>.

Αυτοί εξέτασαν το φαινόμενο του θανάτου

και αναγνώρισαν ότι το πνεύμα των ανθρώπων προέρχεται από έξω ...

!52 Αυτόι εδιδάχθησαν από τον Ερμή ότι η ατμό­ σφαιρα που μας περιβάλλει είναι γεμάτη από

δαίμονες

(υπερφυσικά

όντα,

υπηρέτες

XXIV

της

θείας πρόνοιας) ...

Εδάφ. 67. Αυτοί έμαθαν από τον Ερμή την κρυπτή νομοθε­ σία του θεού, κι έγιναν μύστες και νομοθέτες,

ΔΕΥτΕΡΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΙΣΙΣ (σελ.

των τεχνων, των επιστημών και των θείων μυ­

στηρίων και όλων των επιτηδευμάτων και τις

(Στοβαίος

I, 49, 45-

- ΩΡΟΥ

52-57)

Τόμος Α" σελ.

467- Wachmuth)

διέδωσαν σ' όλη τη γη.

Εδάφ. 68. Όλα αυτά, παιδί μου Ώρε, τα κάναμε ο πατέ­ ρας σου Όσιρις και εγώ η Ίσιδα, για χάρη της aνθρωπότητας.

Εδάφ. 70. ΩΡΟΣ στην Ίσιδα. Μητέρα, μάθε μου τον ύμνο αυτό, για να μην μείνω αμαθής ως προς αυτόν

Εδάφ.

1.

ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα. Μητέρα, πως γίνονται οι βα­ σιλικές ψυχές;

τον ύμνο.

ΙΣΙΣ στον Ώρο. Στο Σύμπαν τέσσερες είναι οι τόποι που υπόκεινται στη προστασία του θεού, ο ουρανός, ο αιθέρας, ο αέρας και η ιερωτάτη γη. Και στον μεν ουρανό κατοικούν σι θεοί, άρ­ χοντας των οποίων είναι ο Δημιουργός όλων των υπαρχόντων στο σύμπαν, στον αιθέρα κα­

Και η Ίσιδα του είπε' πρόσεχε παιδί μου γι' αυτό που λές. Αλλά ρώτησέ με ότι άλλο θέλεις.

τοικούν τα άστρα άρχοντας των οποίων είναι ο

ήλιος, στον αέρα οι δαιμόνιες ψυχές άρχοντας των οποίων είναι η Σελήνη και στην γη κατοι­ κούν οι άνθρωποι και τα άλλα ζώα, στους ο­ ποίους άρχοντας είναι ο εκάστοτε βασιλέας. Οι θεοί γεννούν βασιλείς επαξίους για την διακυβέρνηση της γης. Εδάψ.

2.

Για τους άρχοντες των κατά τόπους μερών, αυ­

τά εξαρτώνται από τη θέληση των βασιλέων, ο δε κοντινότερος του βασιλέα είναι ο στενότε­ ρος σύμβουλός του. Ο Ήλιος που είναι εγγύτερα του θεού, είναι μεγαλύτερος και δυναμικότερος από την σελή­ νη ιcου είναι δεύτερη σε δόξα και δύναμη. Εδάφ.

3.

Οι βασιλείς της γης είναι οι έσχατοι των άλλων

θεών του ουρανού, αλλά οι πρώτοι ανάμεσα στους ανθρώπους, για όσο καιρό βασιλεύουν. Και βέβαια οι γή"ίνοι βασιλείς διαφέρουν κατά πολύ από τους ουράνιους θεούς, έχουν όμως

154

155 κάτι το θεϊκό, γιατί η καταγωγή των προέρχεται από την ανώτερη τάξη των ψυχών του ουρανού από τις οποίες ενσωματώνονται στη γη.

Εδάφ.

ΙΣ1Σ, στον Όρο. Όπως παιδί μου Όρε, υπάρ­

χουν στη γη πλατείες που διαφέρουν αναμετα­ ξύ των, αυτό συμβαίνει και για τις ψυχές. Κι αυ­

4. Στέλνονται δε οι βασιλικές ψυχές στη γη για

τές έχουν τον τόπο των από τον οποίο ορμούν

δυο λόγους. Και οι μεν βασιλεύοντες καλώς και καλώς ζώντας βασιλείς προετοιμάζονται για

προς την γη· αυτές που έρχονται από ενδοξότε­

την αποθέωσή των, όσοι δε αποθεώθησαν μεν, αλλα ειχαν υπερβεί την θε'ίκή των αποστολή κα­

δεν προέρχονται από τέτοιους τόπους. Κατά τον ίδιο τρόπο γίνεται και στον άνθρωπο· ο ε­

τά κάποιο τρόπο, για να μη τιμωρηθούν με νέα

λεύθερος θεωρείται ευγενέστερος από τον δού­

ενσωμάτωση, κρατούν ότι είχαν όταν ήταν ε­ λεύθεροι από ενσωμάτωση για τον λόγο ότι α­ νήκουν στην ανώτερη τάξη.

λο τον κατώτερό του.'Ετσι γίνεται, παιδί μου

Εδάφ. 5. Οι ψυχές των βασιλέων είναι ίσες μεταξύ των

ρο τόπο είναι ευγενέστερες από τις άλλες που

λο· η βασιλική προσωπικότητά του κρατά δού­ στον κόσμο των ψυχών. Εδάφ.

8.

ως προς το ήθος, γιατί όλες είναι θείες. Διαφέ­

ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα: «Μητέρα, πως γίνονται οι ψυχές αρσενικές

ρουν όμως από τον σύνδεσμο που είχαν με τους αγγέλους και τους δαίμονες όταν τους οδηγού­ σαν από τον ουρανό στη γη για ενσωμάτωση. Γιατί έρχονται στη γη με δορυφόρους ...

όλες προέρχονται από ένα τόπο και επλάσθη­

Εδάφ. 6. Όταν παιδί μου Ώρε, οι άγγελοι και οι δαίμο­

σαν από τα χέρια του θεού και ούτε αρσενικες ε­

νες οι δορυφόροι των βάσιλικών ψυχών που στέλνονται από τον ουρανό στη γη για ενσωμά­ τωση είναι πολεμοχαρείς, είναι φυσικό να επη­

ται μόνον στα σώματα στα οποία ενσαρκώθη­

ρεασθούν από το ήθος των, να γίνουν και αυτές πολεμοχαρείς: όταν οι δαίμονες- δορυφόροι εί­ ναι φίλοι της ειρήνης οι ψυχές που στέλνονται στη γη για ενσωμάτωση θα γίνουν ειρηνόφιλες και εάν είναι δίκαιοι οι δορυφόροι των θα γί­ νουν δικαστές, εάν είναι μουσικόφιλοι θα γί­ νουν μουσικοί και εάν είναι φίλοι της αλήθειας,

και θηλυκές;

ΙΣ1Σ, στον Ώρο. Οι ψυχές, παιδί μου είναι ο­ μοφυείς" γεννημένες όμοιες κατά φύσιν, γιατί

πλάσθησαν ούτε θηλυκές. Αυτή η διάθεση γίνε­ σαν. Στα ασιiψατα όμως, στις ψυχές που είναι ε­

λεύθερες στη φύση, τέτοια διάθεση δεν γίνεται. Εδάφ.

9.

άλλες, αυτό οφείλεται στην ένταση του αέρα στον οποίον τα όντα στα οποία ενσαρκώνονται γεννιώνται. Αέρας δε της ψυχής είναι το σώμα στο οποίο ενσαρκώνεται που είναι καμωμένο α­ πό γη, νερό, αέρα και πυρ.

θα γίνουν φιλόσοφοι.

Στο κράμα αυτό του σώματος όταν στα θηλυ­

Είναι σαν νόμος, να επηρεάζεται η ψυχή που στέλνεται στη γη για ενσωμάτωση από το ήθος των δορυφόρων · δαιμόνων που την οδηγεί στη

κά πλεονάζει το υγρό και το ψυχρό στοιχείο, υ­ στερεί δε το ξηρό και θερμό, σ' αυτό το πλάσμα

η έγκλειστη στο σώμα ψυχή γίνεται υγρή και

γη για ενσωμάτωση. Γιατί οι ενσαρκούμενες σε

τρυφερή, ενώ στη ψυχή του άνδρα γίνεται το

ανθρώπινα σώματα ψυχές, ξεχνούν την πρώτη

αντίθετο, γιατί σ' αυτή υπερτερεί το ξηρό και

φυση των και ενστερνίζονται το ήθος των δαι­

ζεστό, γι' αυτό γίνεται τραχεία και εργατικότε­

μόνων των.

Εδάφ. 7. ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα: «Μητέρα, καλά είναι όσα μου είπες, αλλά πως γίνονται οι ψυχές ευγενι­ κιές;

Το ότι άλλες ψυχές θορυβούν περισσότερο από

ρη.

Εδάφ.

10.

Ώρος στην Ίσιδα πως γίνονται, μητέρα, οι ψυ­ χές συνετές;

1ΣΙΣ, στον Ώρο. Τα μάτια της όρασης ηαιόί

!56

!57 μου είναι περιβεβλημένα από χιτώνες, όταν οι χιτώνες αυτοί είναι πυκνοί και παχείς, τα μάτια δεν έχουν δυνατή όραση. Εάν δεν έχουν χιτώ­ νες aραιούς και λεπτούς, τότε τα μάτια έχουν

αυτό και έρχονται σε σεξουαλικές σχέσεις με τους aρσενικούς άνδρες.

Εδάφ.

13. Επειδή όμως όλα τα μέρη του σώματός των εί­

δυνατή δράση· είναι οξύτερα σε όραση. Το αυτό γίνεται και στη ψυχή. Έχει κι αυτή a-

ναι οκνηρά οι άνθρωποι αυτοί γίνονται οκνηροί. Η ιερά προγονική μας χώρα βρίσκεται στο μέ­

σώματο χιτώνα επειδή aσώματη είναι και η ίδια.

σο της γης (=Μεσόγειος). Επειδή δε στη μέση

Σε μας τους ανθρώπους όταν οι χιτώνες των μα­

του ανθρωπίνου σώματος είναι ο ναός της καρ­

τιώνμας είναι λεπτοί, aραιοί και διαυγείς τότε η

ψυχη γινεται συνετή, όταν συμβεί το εναντίον να είναι οι χιτώνες των ματιών παχείς και θολοί

τότε η ψυχή του δεν μπορεί να βλέπει μακρυά

διάς, οι άνθρωποι στη γη μας είναι εξαιρετικά μυαλωμένοι και σώφρονες ... Εδάφ.

14.

νωθρούς γιατί η γη είναι συννεφιασμένη από

και βλέπει μόνον τα γύρω της τα όσα κινούνται

σύννεφα που προέρχονται από την συμπύκνω­

στα πόδια της.

ση της ατμόσφαιράς της και η ομίχλη σκοτίζει

Εδάφ. 11. ΩΡΟΣ στην Ίσιδα. Γιατί μητέρα οι έξω της Ιερω­ τάτης χώρας μας άνθρωποι, δεν είναι δυνατοί

την ατμόσφαιρά της, πράγμα που εμποδίζει την όρασή των και την διάνοιά των.

στη διάνοια όπως στη δική μας χώρα;

IΣΙΣ, στον Ώρα. Η γη βρίσκεται στο μέσο του σύμπαντος, και βλέπει τον ουρανό σαν άνθρω­ πο, γυρμένη σ' αυτόν ... Κυτάζει τον ουρανό σαν πατέρα της και συμμορφώνετε στις μεταβολές του ανάλογα με την φύση που την περιβάλλει. Και το μεν κεφάλι της το έχει γυρισμένο προς τον νότο του σύμπαντος, τον δεξιό ώμο της προς την Ανατολή, τα πόδια της τα έχει κάτω α­

Η Ανατολή ζεσταίνεται από την παρουσία του ηλίου, όπως και η Δύση που πάσχει από την έλ­ λειψη του ηλίου κρυώνει. Οι άνθρωποι της Ανα­

τολής έχουν μειωμένη παρατηρητικότητα· το ί· δια πάσχουν και οι άνθρωποι του Βορρά λόγω του κρύου, έχουν μειωμένη παρατηρητικότητα

και μειωμένο νουν, λόγω της παγωνιάς. Εδάφ.

15.

Όλως αντίθετα, στο μέσο της γης είναι ειλικρι­

νείς και aτάραχοι. Χάρη στη σταθερή ευκρασία

πό το κεφάλη του αστερισμού της Άρκτου και

της γεννά, κοσμεί και εκπαιδεύει τους ανθρώ·

τον αριστερό της ώμο προς Δυσμάς ...

πους. Λόγω της επικράτησης των ιδιοτήτων αυ­

Εδάφ. 12. Απόδειξη όλων αυτών των στοιχείων είναι αυ­ τοί οι άνθρωποι που κατοικούν στο Νότιο μέρος της γης έχουν πλατύ μέτωπο και ωραία μαλλιά. Όσοι κατοικούν στην Ανατολή είναι πολεμοχα­ ρείς σαν τους τοξότες, γι' αυτό το δεξί τους χέ­ ρι είναι δυνατό. Όσοι κατοικούν στη Δύση της γης είναι επίσης καλοί υπερασπιστές (της χώ· ρας των) μάχονται δε με το αριστερό των χέρι κατά το πλείστον. Όσοι ζουν έξω από τον αστε­ ρισμό της Άρκτου γίνονται καλοίκνημοι. Όσοι άνθρωποι ζουν μετά από αυτούς όπως είναι η Ι­ ταλική και Ελληνική περιοχiΙ διακρίνονται για τους ωραίους των μηρούς και καλά πόδια, γι'

Ο Νότος παιδί μου κάνει τους εκεί ανθρώπους

τών, νικούν

,

αλλά και νικώνται κάνουν κοινω­

νούς της νίκης τους και τους εχθρούς του.

Εδάφ. 16. ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα. Αγαπητή μου μητέρα, από ποια αιτία λόγω μακράς αρρώστειας των αν­ θρώπων και των ζώων ο λογισμός των και η ψυ­

χή των παθαίνουν βλάβη; ΙΣΙΣ στον Ώρα: Τα ζώα συγγενεύουν άλλα με το πυρ, άλλα το νερό, τον αέρα και την γη, άλλα συγγενι

I" "

συν με όλα τα ως άνω στοιχεία ή με μερικιι

Αντιθέτως ορισμένα όντα αποστρέφονΗΙΙ,

πυρ, το νερό, τον αέρα και την γη και όλ<Ι Εδάφ.

'"

1"'1.'

17 Γι' αυτό οι ακρίδες, παιδί μου και οι μ!Jγι<; ''""

!58 φεύγουν το πυρ, ο αετός και ο Ιέρακας και όλα τα πτηνά πετούν υψηλά και αποφεύγουν τα νε­ ρά, τα ψάρια αποφεύγουν τον αέρα και την γη και τα φίδια τον ελεύθερο αέρα. Αντιθέτως τα φίδια και γενι_κά όλα τα ερπετά αγαπούν τη γη, οσα κολυμπουν αγαπούν το νερό, τα δε πετού­ μενα τον αέρα. Υπάρχουν και ζώα που αγαπούν το πυρ, όπως οι Σαλαμάνδρες που κάνουν τις Φωλιές των στο πύρ.

xxv ΤΡΙΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΙΣΙΣ (Στοβαίος

1, 49, 68-

Τόμος Α" σελ.

·

ΩΡΟΥ

458- Wachmuth)

Εδάφ. 18. Κάθε στοιχείο είναι περιβολή των σωμάτων γι' αυτό και κάθε ψυχή που βρίσκεται ενσωματωμέ­ νη βαρύνεται και θλίβεται από τα τέσσερα αυτά στοιχεία και είναι φυσικό ορισμένες ψυχές να ευχαριστιώνται και άλλες να υποφέρουν ... Επει­

ΩΡΟΣ στην Ίσιδα: Εδάφ.

1.

Θαυμαστά μου διηγήθηκες ω πανίσχυρη μητέ­

ρα την ψυχοποιΙα του θεού και σε θαυμάζω, αλ­

δή όμως η ψυχή είναι θεϊκή παραταύτα αγωνίζε­

λά δεν μου εξήγησες και το που τραβούν οι ψυ­

ται και εννοεί, όχι όμως όσα εννοούσε όταν ή­ ταν ασύνδετη με το σώμα. Εάν όμως ταραχθεί από τις aρρώστιες ή φόβο το σώμα, τότε η ψυχή

χές των ανθρώπων που αφήνουν τα σώματα

στα οποία είχαν ενσαρκωθεί μετά τον θάνατο του ανθρώπου.

εξαλλη ρίχνεται στη θάλασσα μαζί με το σώμα της

Κι αυτή τη θεωρία θέλω να την μάθω μητέρα,

...

και θα σου χρωστώ χάρη γι' αυτό. Εδάφ.

2.

ΙΣΙΣ στον Ώρα: Αυτή η συζήτηση παιδί μου είναι αναγκαιότατη.

Πρόσεχε λοιπόν παιδί μου. Εδάφ.

3.

Ότι έχει δημιουργηθεί δεν εξαφανίζεται, αλλά υπάρχει και κατέχει στο σύμπαν κάποιο χώρο.

Παιδί του Μεγάλου Όσιρι. Θα νομίσει κανείς ότι

οι

αποσωματοποιηθείσες

ψυχές

μόλις

βγουν από τα σώματά των σκορπίζονται στο διάστημα, και διασκεδάζουν με το άπειρο πνεύ­

μα του απείρου και ότι δεν μπορούν να ξαναγυ­ ρίσουν στα σώματα που άφησαν, ούτε και στον χώρο από τον οποίον είχαν έλθει στη γη πριν

ενσαρκωθούν εκεί σε σώματα, όπως και το νερό που χύνουμε δεν μπορεί να πάει στον τόπο απ ι·, τον οποίο το αντλήσαμε. Εδάφ.

4.

Όχι όμως" δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Είμιιι μύστης της φύσης, έχω αντιληφθεί την αλήθι:ιιι και θα εκθέρω την θεωρία της κίνησης των ψιι χών μετά την απελευθέρωσή των από τα σι;ψιι τα, πέρα ως πέρα ...

160

161 Η ψυχή είναι ιδιοφυές έργο του Νου του θε­ ού' δεν περιέχει στο είναι της ξένα στοιχεία και

Εδάφ.

10.

σμος άνεμο τον λέει. Ο άνεμος αυτός κινείται

δεν μπορεί να συγχωνευθεί με κάτι άλλο. Η εν­

στον αέρινο χώρο για την ανάψυξη των επι­

σωμάτωσή της σε σώμα έχει γίνει από την θεία

γείων πραγμάτων. Αυτός ο άνεμος όμως δεν

αρμονία από ανάγκη.

Εδάφ.

Υπάρχει στον χώρο αυτό και ο αέρας, που ο κό­

μπορεί να παρακωλύει την κίνηση των ψυχών

5. Οι ψυχές δεν πάνε, όταν ελευθερωθούν από το

στον αέρινο χώρο' γιατί οι ψυχές ξεγλυστρούν

σώμα, εδώ κι εκεί από τόπο σε τόπο έτσι όπως έ­

ανάμεσα του ανέμου όπως κάνει το λάδι στο νε­

τυχε, αλλά στέλνονται από τα όργανα του θεού

ρό.

στην θέση που ανήκουν στο σύμπαν. Γιατί η α­ μαρτωλή ψυχή θα οδηγηθεί στη χώρα που της

Εδάφ. 11. Ο μεταξύ τής Σελήνης και της γης ουράνιος χώ­ ρος έχει τέσσερες περιοχές.

πρέπει.

Εδάφ.

Από τις τέσσερες αυτές περιοχές η πρώτη ξεκι­

βισθεί σ' ένα χωριό άνθρωποι, αετοί, περιστέ­

νά από την επιφάνεια της γης και μερίζεται σε

ρια, κύκνοι, γεράκια, χελιδόνια, μύγες, πουλιά,

τέσσερις χώρους.

φίδια, λεοντάρια, λεοπαρδάλεις, λύκοι, σκυλιά,

Η δεύτερη περιοχή του ως άνω χώρου κατέ­

λαγοί, βόδια, αρνιά και άλλα ζώα, όπως οι φώ­

χει οκτώ ζώνες στις οποίες κινείται ο αέρας.

κιες, τα φίδια της θάλασσας, οι χελώνες και οι

Παιδί μου Ώρε πρόσεξε αυτά που λέγω, γιατί

κροκόδειλοι και ότι αφήνωνται ελεύθερα. Ξέ­

ακούς απόρρητα μυστήρια για την γη, τον ουρα­

ρεις τότε τί θα γίνει; Εδάφ.

7.

νό και για το Ιερό πνεύμα.

Θα τραβήξουν μονομιάς, οι άνθρωποι για τα

Εκεί λοιπόν, σε κείνο τον χώρο της δευtερης

σπίτια των, ο αετός στον αέρα που είναι το περι­

βάλλον

του,

τα περιστέρια

περιοχής του μεταξύ Γης και Σελήνης χώρου

στα χαμηλότερα

πετούν τα όρνεα. Επάνω από την ζώνη αι·~ή με

στρώματα του αέρα, τα γεράκια πιό ψηλά από

τις οκτώ χώρες, ο αέρας δεν κινείται και κανένα

τα περιστέρια, τα χελιδόνια εκεί που μένουν οι

πλάσμα δεν μένει εκει.

άνθρωποι στα στουδιά στα καρποφόρα δένδρα,

Αυτή είναι η εξουσία που έδωσε η φύση και

οι κύκνοι εκεί που τραγουδούν, οι μύγες στη γη,

στον αέρα και στα ζώα που κινούνται στις οκτώ

τα λιοντάρια και οι λεοπαρδάλεις κοντά στα βουνά, οι λύκοι στις ερημιές, τα σκυλιά κοντά

στους ανθρώπους, οι λαγοί στους δρυμούς, τα

αυτές χώρες. Εδάφ.

12.

Η τετάρτη ζώνη έχει τριάντα δύο χώρες που

σκοτόπια, τα φίδια στα σπλάχνα της γης, οι φώ­

περιέχουν λεπτότατο αέρα χωρίς καμμιά ανάμι­

κιες και οι χελώνες και τα όμοιά των στα νερά,

ξη μαζί του, η ζώνη δε αυτή αποτελεί την οροθε­

και έτσι κάθε ζώο θα τραβήξει στον τόπο που

τική γραμμή από τον υπεράνω της ζώνης αυτής

του αρμόζει, οδηγημένα από το φυσικό των έν­

ουρανίου χώρου που είναι διάπυρος από την

στικτο.

8. Έτσι, κατά τον ίδιο τρόπο θα τραβήξουν και οι ψυχές μόλις βγουν από τα υλικά των σώματα, ό­ που της πρέπει να τραβήξει κάθε μια.

Εδάφ.

9. Να λοιπόν, παιδί μου Ώρε, ποια είναι η διάταξη των ψυχών η ιερώτατη.

Η τρίτη περιοχή έχει δέκα έξη χώρες που είναι

γεμάτες από λεπτό αγνό αέρα.

βόδια στους σταύλους των, τα ποίμνια στα βο­

Εδάφ.

Είναι μια Ζώνη

τεσσάρων μοιρών με εξήντα ειδικούς χώρους.

6. Υπόθεσε τώρα παιδί μου Ώρε, ότι έχουν εγκλω­

φύση του. Εδάφ.

13.

Αυτή, παιδί μου Ώρε είναι η διάταξη του ουρά­

νιου χώρου μεταξύ Γης και Σελήνης σε ίσια νραμμή από επάνω προς τα κάτω, που έχει μοί-

162 ρας γενικός τέσσερες και διαστημικός δώδεκα

χώρες δε εξήντα. ' Στις ως άνω χώρες εξήκοντα τον αριθμό κα­ τοι_κουν οι ψυχές η κάθε μια στη φύση που έχει

ΧΧVΙ

ενω στη συσταση των είναι όλες της ίδιας φύ­

σης όχι όμως και της ίδιας αξίας. Γιατί όσο απέ­ χει μια χώρα από την άλλη, ως προς την αναμε­ ταξύ των απόσταση, τόσο και υπερέχει η μια ψυ­

χή από την άλλη, λόγω της ποιότητας της σε α­

ΤΗΑΡΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΙΣΙΣ

·

ΩΡΟΥ

(περί εμψυχώσεως και μετεμψυχώσεως)

ξια.

σελ. (Στοβαίος Ι,

Εδάφ.

1.

49, 69 •

80 · 82

Τόμος Α· σελ.

463 • Wachmuth)

Το μεταξύ της γης και του ουρανού διάστημα, παιδί μου Ώρε είναι χωρισμένο από την φύση με συμμετρία και αρμονία, τις δε χώρες αυτές οι πρόγονοί μας τις ονόμαζαν ζώνες ή πτυχές. Σ' αυτές τις ζώνες διαμένουν και οι ψυχές που δεν ενσωματώθησαν ποτέ και εκείνων που ενσωματώθηκαν όταν ζούσαν στη γη, η κάθε

μια ψυχή ανάλογα με την αξία της στον κατάλ­ ληλο τόπο. Έτσι οι μέν θείες και βασιλικές ψυχές κατοι­ κούν στην υψηλότερη χώρα, οι μέσης αξίας στο μέσο της χώρας αυτής και οι ταπεινές ψυχές

στην χαμηλότερη περιοχή της ως άνω χώρας των ψυχών.

Εδάφ.

2.

Οι ψυχές, παιδί μου Ώρε, που στέλνονται από τον ως άνω ουράνιο χώρο των στη γη, για να βασιλεύσουν, προέρχονται από την υπεράνω ό­

λων των περιοχών των ψυχών περιοχή. Επίσης εκεί σ' εκείνη την υπεράνω όλων των περιοχών περιοχή, στέλνονται και οι ψυχές που αποσωμα­

τοποιούνται. Εάν όμως η ψυχή είναι αμαρτωλή, στέλνεται μετά την έξοδό της από το σώμα που είχε, στη πιο χαμηλή περιοχή της Γενικής Ζώ­ νης των Ψυχών.

165 164 Αργότερα, εάν στη κατώτερη Ζώνη προοδεύ­

Εδάφ. 6. Οι ψυχές εγκλείονται από την φύση ομοιόμορ­

φα στα σώματα. Σε ανθρώπινα σώματα μπαι­ νουν ύστερα από κρίση, στα σώματα των πτη­

σουν ηθικά, θα σταλούν κι εκείνες στην ανώτε­

νών εγκλωβίζονται οι aπάνθρωπες, στα δε τε­ τράποδα ενσαρκώνονται χωρίς κρίση, αδιακρι­ τα, στα σώματα των ερπετων μπαινουν οι δο­ λιες ψυχές ... και σε σώματα ψαριών ενσωματω­

ρη Ζώνη των ψυχών. Εδάφ.

3.

Εκεί, στην ανώτερη Ζώνη των Ψυχών βρίσκον­ ται οι δορυφόροι της θείας πρόνοιας, οι οποίοι είναι δύο" ο ένας είναι ο ταμίας που συγκεντρώ­

νονται οι δειλές και ανάξιες ψυχές.

νει τις ψυχές και ο άλλος ο ψυχοπομπός. Και ο

μεν ταμίας αγρυπνά στις μη σωματοποιηθείσες ψυχές, ο δε ψυχοπομπός εξαποστέλλει και τα­

Εδάφ. 7. Βλέπουμε όμως ότι τα ζώα δεν ενεργούν κατά την φύση των.

κτοποιεί στις θέσεις των τις ενσωματωμένες

ΩΡΟΣ στην Ίσιδα:

ψυχές κατά την αξία των. Εδάφ.

4.

Γιατί συμβαίνουν αυτά, και πώς;

"Ωστε, παιδί μου "Ωρε, έτσι ενεργεί η φύση στη

ΙΣΙΣ στον "Ωρο:

Στους ανθρώπους παρατηρείται το να απο­ φεύγουν την κρίση· στα τετράποδα ~αρατηρει­

τακτοποίηση των πραγμάτων της γης, και έτσι διαπλάσει και μορφοποιεί τις ψυχές και τα σώ­

ται η αποφυγή των από το να αναγκαζονται να

ματα στα οποιά ενσωματώνει τις ψυχές, γιατί η

εργασθούν, στα ερπετά του να αποφευγουν τις

γη είναι το δοχείο των ψυχών.

δολιότητες, και στα πτηνά παρατηρειται ο φο­

Στη γη παραστέκονται δυο ενέργειες, η μνή­

βος των από τον άνθρωπο.

μη και η εμπειρία. Και της μεν μνήμης έργο είναι

να επιτηρεί την φύση και να κρατά κάθε τύπο ό­ πως ήταν στην αρχή της ύπαρξής του, και κάθε πρωταρχικό μίγμα ύλης που επλάσθει άνωθεν, της δε εμπειρίας έργο είναι να δίνει σε κάθε ψυ­ χή που κατεβαίνει από τον χώρο των ψυχών στη

Εδάφ.

παρατηρούνται τα κατωτέρω. Ορισμενες βασι­

βαίνουν στη γη είναι άλλες θερμες, κα~ αλλε~ κρύες· άλλες υπερήφανες και αλλες ~μερες

γη για να ενσαρκωθεί, ένα σώμα. ·Ε τ σι στις ζω­

άλλες ελεύθερες και άλλες βάναυσες αλλ~ς

ηρές ψυχές, στις οξείες, δίνει ευκίνητο σώμα,

έμπειρες και άλλες άπειρες· άλλες ενεργητικες και άλλες νωθρές. Αυτές οι διαφορες προερ­

χονται λόγω του ότι οι ψυχές που στελνοντ<~ι στη γη για ενσωμάτωση προερχονται απο δια­ φορες χώρες της εναεριου διαμονης των. . Μερικές ψυχές μεταπηδουν απο την Βασιλικη

στις δόλιες ψυχές, δόλια σώματα ...

5.

Ως προς τις ανθρώπινες ψυχές, παιδί μου "Ωρε,

λικές ψυχές καθώς και άλλες ψυχες, που κατε­

στις δε βαρειές ψυχές, δίνει σώμα νωθρό και Εδάφ.

a.

Η φύση δεν στόλισε άσκοπα τα πτηνά με φτερά. Τα λογικά όντα τα εφοδίασε με ακριβέστερες αισθήσεις, τα τετράποδα με κέρατα, δόντια, νύ­

Ζώνη της ουράνιας κατοικίας των στη γη.

χια και οπλές, τα δε ερπετά τα έπλασε με ευκί­ νητα μαλακά σώματα για να κινούνται εύκολα ... Τα ψάρια που από την φύση των είναι δειλά, τα έταξε να κατοικούν σε ένα στοιχείο (τα νερά) που το φως του ηλίου δεν τα αγγίζει. Γιατί στα νερά το πυρ ούτε φωτίζει ούτε καίει, χάρις δε

Εδάφ.

9. Είναι οι ψυχές των σωμάτων της τέχνης, των ε­ πιστημών κ.λπ. ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα:

Πως και γιατί γίνεται αυτό;

στα σώματά τους τα ψάρια μπορούν να κινη­

ΙΣΙΣ, στον "Ωρο: . . Βασιλέας των αποσαρκοθέντων ψυχων ειναι ο

θούν ταχύτατα για να διαφύγουν τους κινδύ­

πατέρας σου ·οσιρις· βασιλέας των ενσαρκω­

νους

...

μένων ψυχών στα σώματα είναι ο ηγεμονας ε-

166

167

νός εκάστου έθνους, πατέρας, όλων μας και κα­ θηγητής μας είναι ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, κα­ θηγητης της ιατρικής επιστήμης είναι ο Ασκλη­

ΙΣΙΣ, στον Ώρο:

Είναι η σύνοδος και η κράση των τεσσάρων στοιχείων από την οποία αναθυμιάται ατμός ο

πιος ο υιος του Ηφαίστου, άρχων της δύναμης

οποίος περιβάλλει την ψυχή, και διατρέχει το

και της ανδρείας είναι και πάλιν ο πατέρας σου

σώμα και μεταδίδει και στο σώμα και στη ψυχή

'Οσιρις και μετά αυτόν θα είσαι συ παιδί μου ο

υιος του, της φιλοσοφίας καθηγητής είναι ο Αρ­

νεδε<:χήνης, και της ποίησης και πάλιν καθηγη­ της ειναι ο Ασκληπιός ή και Ιμούθης ... Όμως υπάρχουν και πολλοί άλλοι άρχοντες

στοιχεία από την δίκη του ποιότητα ...

Εδάφ

14.

θερμή, θα γίνει πιο θερμή και τότε το ζώο γίνε­

ται ενεργητικότερον και δραστικότερο και στη ψυχή και στο σώμα και ευκίνητο.

άλλων Εθνών στον κόσμο.

Εδάφ. 10. Όλων όμως άρχοντας, είναι εκείνος που κυβερ­ νά από την Άνω χώρα ...

Εδάφ

15. Εάν πλεονάζει ο αέρας και ελαφρό και παθητικό και άστατο γίνεται το ζώο.

Εδάφ. 11. Όσες ψυχές έρχονται στη γη από πυρωμένη ζωνη γινονται σιδηρουργοί, τεχνίτες πυρός και τροφής, από υγρά περιοχή ζουν στα νερά, όσοι έρχονται από την ζώνη των επιστημών και των τεχνών γίνονται επιστήμονες και τεχνικοί. Οι α­ πό αδρανούς ζώνης διαβιούν άπρακτοι κ.λπ. ·ο­ λα αυτά πηγάζουν από την Άνω χώρα τίποτε

Εδάφ.

16.

Εδάφ.

17.

Άνω.

Εδάφ. 12. Και όλα έρχονται από τα 'Ανω, κι εκεί ξαναεπιστρέφουν και πάλι στην Άνω χώρα ανέρχονται.

Μητέρα μου ιστορείς παράδοξα πράγματα. ΙΣΙΣ, στον Ώρο. Αυτή τη κίνηση της παλινδρομίας εθέσπισε η ιερωτάτη Φύση στα ζώντα

όντα. Να και ένα παράδειγμα:

Την πνοή, το πνεύμα το παίρνουμε από τον α­ έρα και την επιστρέφουμε στον αέρα πίσω. Γι' αυτό είμεθα προικισμένοι από την φύση με φυσητήρες κι όταν παύσουμε να αναπνεύουμε πεθαινουμε· επιστρέφει η ψυχή μας στην άνω χωρα μας

...

Εδάφ. 13. Έχουμε πάρει, παιδί μου και άλλες ιδιότητες α­ πό το κράμα από το οποίο έχουμε συσταθεί. ΩΡΟΣ, στην Ίσιδα:

ποιο είναι το κράμα αυτό, το σύμφυρμα αυτό, μητέρα;

Εάν πλεονάζει το νερό, τότε το ζώο ψυχικά γί­ νεται εύπλαστο και έξυπνο ...

δεν υπάρχει που να μην έρχεται στη γη' από τα

ΩΡΟΣ στην Ίσιδα.

Εάν κατά την πήξη του σώματος πλεονάζει το πυρ, η ψυχή που θα σωματοποιεί και που είναι

Εάν πλεονάζει στο κράμα από το οποίο επλά­ σθη το γήινο στοιχείο, τότε η ψυχή του ζώου γί­ νεται αμβλεία γιατί δεν έχει σωματική αραιότη­ τα το δε σώμα του γίνεται παχύ και φυσικά και οι αισθήσεις του θα γίνουν παχειές. Και όλα αυ­ τά γιατί δεν μπορούν να βρουν τους πόρους του σώματος ανοικτούς για να διεισδύσουν στο σώ­ μα

Εδάφ.

18.

...

Εάν όμως το κράμα έγινε με συμμετρικά στοι­ χεία ύλης, τότε το ζώο θα γίνει ελαφρό στις κι­ νήσεις του, γενναίο και εύκρατο στις επαφές του.

Εδάφ.

19.

Εάν το μίγμα του κράματος πήρε κατά την πήξη μεγαλύτερες ποσότητες από πυρ και νερό, τότε

τα ζώα που θα γίνουν από το μίγμα εκείνο του κράματος θα γίνουν πτηνά, και διαμένουν στα νερά.

Εδάφ.

20.

Όσα σώματα ζώων επλάσθησαν από κράμα μίγ­ ματος που είχε πολύ πυρ και λίγο πνεύμα, νερό δε και γη επίσης λίγες ποσότητες, τότε το πλά­

σμα εκείνο θα γίνει άνθρωπος, το δε περίσσευ­ μα του πυρός μετατρέπεται σε σύνεση. Γιατί ο νους του ανθρώπου είναι θερμή μεν ουσία, δεν μπορεί όμως να κάψει ότι εγγίζει, αλλά μπαίνει παντού και επικρατεί.

169

168 Εδάφ.

21.

·ο σα σώματα ζώων επλάσθησαν από κράμα που

κράματος και μένει σε τάξη και την διατηρει την

με μέτριο αέρα και ολίγο πυρ, επλάσθησαν ως

τάξη.

τετράποδα ζώα, η δε παρουσία στο μίγμα ολί·

γου πυρός, τα έκανε δυνατά. Εδάφ.

22. Όσα σώματα πήραν μίγμα που είχε ίσα μέρη νε· ρού και γης έγιναν ερπετά. Επειδή όμως στε· ρούνται πυρ, επλάσθησαν άτολμα και δειλά.

Εδάφ.

23. Όσα σώματα έχουν περισσότερο νερό και ολί· γο ξηρό μίγμα, επειδή δεν έχουν θερμό στοι· χείο

και αέρα, εκπλάσθησαν δειλά. Αυτά τα

πλάσματα είναι τα ψάρια. Εδάφ.

24. Από την αναλογία του είδους του μίγματος του κράματος που πέρνουν τα σώματα των όντων ό­ ταν πλάθωνται εξαρτάται και το ύψος του ανα­ στήματος των, κοντό ή ψηλό.

Εδάφ.

25.

Το Ζώο, παιδί μου Ώρε, γεννάτε υγιές σαν το μίγμα του κράματος από το οποίον επλάσθη, σχηματίσθηκε σύμφωνα με την πρωταρχική σύ­ νοδο των στοιχείων της ύλης που πήρε.

Εδάφ.

26.

Συνέπεια της μη αρμονικής άντλησης των στοι­ χείων της ύλης του κατά την ανάμειξη του κρά­ ματος, π.χ. όταν το θερμό και αερώδες στοιχείο είναι υπερβολικό κατά την ανάμιξη του κράμα­

τος, τότε το πλάσμα παθαίνει κρίσεις και παρα­ ληρήματα από την έλλειψη αρμονικής συνοχής των στοιχείων της ύλης του ...

Εδάφ.

27. Γιατί το γαιώδες στοιχείο πυκνώνει το σώμα, το υγρό συνδέει αναμεταξύ των τα όργανα του σώ­ ματος, και το αφρώδες προκαλεί την κίνηση ό­ λων των μελών του σώματος. Επάνω σε όλα αυ­ τά, το πιό διεγερτικό στοιχείο της ύλης είναι το πύρ.

Εδάφ.

28. Από την πήξη του κράματος παράγεται ατμός. Ο ατμός αυτός σμίγει με την ψυχή, και έτσι ο α­ τμός επιβάλλει στην ψυχή τον χαρακτήρα του που μπορεί να είναι καλός ή κακός.

Εδάφ.

σώμα συνεργάζεται με τον ατμό της ύλης του

έγινε με την μείξη περισσότερου νερού και γης.

29. Η ψυχή από την ώρα της ενσωμάτωσής της στο

Εάν όμως προστεθεί στο μίγμα του κράματος

ποσότητα πνοής μεγαλύτερη από την αρχικά καθορισμένη, τότε αλλάζει και η διάθεση και της ψυχής και του σώματός της.

Εδάφ. 30. Το πύρ και το πνεύμα είναι ανώφερτα, ~σι στρέ­ φονται προς την ψυχή, η φύση της οποιας ει ναι όμοιά των, το δε υγρό και το γαιωδες στοιχειο

είναι κατώτερα και τοποθετούνται στο σώμα, γαιτί μ' αυτό συγγενεύει.

ΤΕΛ ΟΣ ΤΟΥ ΤΕτ ΑΡΤΟΥ ΤΟ ΜΟΥ

Η ΔΙΑΔΟΣΗ ΚΑΙ Η ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

ΤΟΥ ΜΟΝΟΘΕΊ'ΣΜΟΥ Σ' ΟΛΗ ΤΗ ΓΗ

Ο Στοβαίος δίνει στις αφηγήσεις του, μια έντονη εικόνα της διάδοσης της θρησκείας του Ερμή του Τρισμέγιστου σ' όλη τη γη: «Ο δε γε του διδασκάλου του ημετέρου λόγος εχύθη α­ νά πάσαν την οικουμένην, πείθων Ελλήνων τε και βαρβά­ ρων κατά Έθνος»

(30).

Η πρώτη χώρα στην οποία διδάχθηκε κι εδραιώθηκε η νέα αυτή θρησκεία η οποία διαδέχθηκε την ως τότε ισχύ­ ουσα φυσιολατρική, ήταν η Αίγυπτος, την οποία κυβερνού­ σε τότε ως εκπρόσωπος του αυτοκράτορα Κρόνου, ο Ερ­ μής. «Δυο μεν και τεσσαράκοντα γεγόνασι Ερμή βίβλοι, ων τα μεν τριάκοντα έξη την πάσαν Αιγυπτίων περιεχούσας και Ινδών φιλοσοφίαν»

(31).

Επαναλαμβάνει ο Στοβαίος ιστορώντας ότι όλη η φιλο­

σοφία των Αιγυπτίων και των Ινδών, είναι η φιλοσοφία του Ερμή.

ΓΙΤΑ (Αρχαίο Ινδικό Ιερό κείμενο)

Από τη σύγκριση επίσης του Ιερού αυτού κειμένου των Ινδιών προς το Ελληνικό έργο «Ερμής ο Τρισμέγιστος», γί­ νεται φανερό ότι το κείμενο της ΓΙΤΑ είναι η ίδια η φιλοσο­ φία του Ερμή του Τρισμέγιστου.

172

173

Παρατίθενται εδώ ορισμένοι διάλογοι μεταξύ του Κρίσ­ να και του Αρτζούνα, θεΥκών προσώπων της ΓΙΤΑ, απλώς

ως επιβεβαίωση ότι οι διάλογοι αυτοί είναι Ερμικής προέ­ λευσης:

Η ψυχή ούτε φθείρει ούτε φθείρεται ούτε μεν γεννάται ποτέ ούτε θνήσει. .. ούτε αναιρείται του σώματος αφαιρου­

μένου. Καθώς ο άνθρωπος αφείς τα παλιά ιμάτια, αλλά νέα ντύνεται.

Τα σώματα έχοντα την αρχή εκ της ύλης, εις εκείνην δια­

(32).

Έτσι δίδασκε ο Κρίσνας το μαθητή του Αρτζούνα ως

προς την αθανασία της ψυχής. Έτσι επίσης δίδασκε ως προς την αθανασία της ψυχής και ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, το μαθητή του Τατ.

«Ου γαρ αποθνήσει η ψυχή, αλλά ως σύνθετο το σώμα διαλύεται. Η δε διάλυσις ουκ θάνατος εστίν, αλλά κράμα­ τος διάλυσις»

(33).

Σε μια άλλη διδαχή του προς το μαθητή του Αρτζούνα, ο

Κρίσνα του λέει: «Η βία της αμαρτίας γεννάται εκ της επιθυμίας. Η επιθυ­ μία μωραίνει την ψυχή η.

«Όσοι δε οι αφοσιούντες εμοί πάντα τα έργα και σέβον­ ταί μαι, τούτοις της εμοί ανατεθεμένους την καρδίαν αυ­ τών εγώ γίνωμαι απαλλαγή και σωτηρία, εν τάχει εκ του βυθού του θανατηφόρου κόσμου, όστις δε ουχ βλέπει, ού­

τος απόλλυσι την εαυτού ψυχήν συν σώματι ... "

τους,κακούς,φθονερούς,πλεονέκτας,φονεύσικαιασεβέ­ σι πορρωθέν ειμί, τω τιμωρώ δαίμονι εκχωρήσω όστις την

ΚΡΙΣΝΑ προς Αρτζούνα:

λύονται.

Παραγίνομαι τις Οσίοις, αγαθείς, καθαρούς και ελεήμο­ σι, και η παρουσία μου γίνεται βοήθεια ... Τους δε ανοή­

(34).

Έτσι δίδασκε επίσης ο Κρίσνα το μαθητή του Αρτζούνα ως προς την αμοιβή από το θεό των καλών ανθρώπων και

ως προς την τιμωρίαν των κακών. Ακούεται κι εδώ ο διάλογος του Ερμή προς τον Ποιμάν­ δρη:

«τι τοσούτον αμαρτάνουσιν οι αγνοούντες ίνα στερηθώ­

οξύτητα

του

βασανίζει. .. »

πυρός

προσβάλλων

τον

τοιούτον

(35).

Έτσι δίδασκε επίσης ο Ποιμάνδρης τον Ερμή τον Τρι­ σμέγιστο. Σ' έναν άλλο διάλογο του Αρτζούνα με τον Κρίσνα, ο

Αρτζούνας παρακαλεί τον Κρίσνα να του αποκαλύψει τη θεΥκή του μορφή:

«Δείξον εμοί την ευατού θείον μορφήν ω Κύριε, εί γέ ικα­ νόν κρίνεις με ιδείν αυτήνη.

«Λέει ο Αρτζούνα στον Κρίσνα κι εκείνος του απαντά:

«... Είδε

τους απείρους, πολυειδείς, πολυχρωμάτους και

θαυμαστός μορφάς μου· θείον δίδωσι όρασιν και ορατήν την μεγάλην μου δύναμιν. Της Σελήνης και του Ηλίου η φωτιστική δύναμις εγώ ει­ μί. Εκείνο δε το υπέρτατον ον εν ω τα πάντα και δι' ου το παν τούτο συνέχεται, κινητόν εστί δια της aτενούς θεω­ ρίαςι).

Λέει στον Αρτζούνα ο Κρίσνας κι εκείνος του ξαναμιλά:

«Συ μεν συν το υπέρτατον θείον, ο Πάναγνος. Σε, οι επτά βραχμάνες λέγουσι πνεύμα αΓδιον, υπέρλαμπρον, αγέννη­ τον, πανταχού παρόντα. Βλέπω σε πανταχόθεν πεντάμορ­

φον, πολυόματον, απειράμορφον, και ούτε τέλος σου βλέ­ πω, ούτε μέσον, ούτε αρχή, παντοκράτωρ. Πιστεύω συν ότι συ ει ον προαιώνιον»

(36).

Ακούεται κι εδώ η διδαχή του Ερμή του Τρισμέγιστου προς το μαθητή του, Τατ, που τον παρακαλούσε να του α­ ποκαλύψει τη μορφή του υπερτάτου όντος:

«... Ει

θέλεις ιδείν αυτόν, νόησαν της Σελήνης και του Η­

σι ν της αθανασίας; Ειπέ μου, διατί άξιοι εισί του θανάτου

λίου τον δρόμον. Νόησαν την τάξιν των κόσμων και την ευ­

οι εν των θανάτω λόγω αγνοίας όντες; Ρωτά ο Ερμής τον Ποιμάνδρη και εκείνος του απαντά:

την πρόνοιαν των γεγονότων τε και των γινομένων. Ίδε

•<Οτι προκατέρχεται οι οικείου σώματος, το στιγνόν σκότος εξ ου η φύσις το σώμα συνέστηκεν εν τω αισθητώ

κόσμω, εξ ου ο θάνατος αρδεύεται. Ο έννος άνθρωπος α­ ναγνωρισάτω ευατόν. Ου πάντες οι άνθρωποι νουν έχου­ σιν.

κοσμία

της τάξεως. Ιδέ την ανάγκην των φαινομένων και

την ύλη πληρεστάτην ούσαν της Ζωής ... » (37). Λέει ο Ερμής στον Τατ κι εκείνος του απαντά:

«...

Πάτερ, το πάν ορώ, εν ουρανώ, εν γη, εν ύδατι, εν αέ­

ρι, εν ζώοις, εν φυτοίς, εν γαστρί προς γαστρός, πανταχού πάρειμοιη

(38).

175

174 Από τη σύγκριση του κειμένου αυτού της Ιεράς Βίβλου των Ινδών, Γίτα, με τα στοιχεία ταυ κειμένου του Ερμή του

«0

θεός δεν προσδιορίζεται, ούτε και συλλαμβάνεται η

Ινδών. Ως καρτεράς εγένετο Ινδών, πόλεως τε οικούσαι

ιδέα της μορφής του και της ύπαρξής του από τον άνθρω­ πο. Κι αυτό γιατί ο θεός είναι ασώματος' δεν είναι ούτε ο­ ρατός ούτε μετρητός' δεν έχει διαστάσεις, και ούτε όμοιό του. Δεν είναι ούτε νερό ούτε φωτιά ούτε πνεύμα· όλες αυ­ τές οι ιδιότητες είναι απλώς έργα του. Εάν όμως θελήσει κανείς να τον εννοήσει, θα τον αντιληφθεί στη λάμψη του ήλιου, στις τροχιές των άστρων, και στις περιφορές τους

και νόμους θέσθαι τήσι πόλεσι ... και θεούς σέβειν εδίδαξε

ανά το σύμπαν»

Τρισμεγίσταυ, γίνεται φανερό ότι όλη η φιλοσοφία των Ιν­

δών είναι η φιλοσοφία του Ερμή του Τρισμεγίστου, η οποία διδάχθηκε στις Ινδίες στην εποχή των θεών κατά την ο­ ποίαν οι Έλληνες ήσαν οι Κυρίαρχοι των Ινδιών: «ωμοφα­ γέοντας όντας πριν γ ε Διόνυσος ελθείν εις την χώραν των

Διόνυσος άλλους»

(41).

Μ' αυτά τα λόγια δίδασκε κι ο Ερμής τους μαθητές του

(39).

εποχής του Διονύσου, υιού του Κρόνου, διέδοσαν στις Ιν­

μυώντας τους στη θρησκεία του μονοθεισμού. Σ' ένα άλλο κινέζικο κείμενο στο Γίνγκ · Γιάνγκ, αναφέ­

δίες τη λατρεία του Θεού.

ρονται τ' ακόλουθα:

Γράφει και ο Αρριανός μαρτυρώντας ότι οι Έλληνες της

ΤΑΟ (Η αρχαία θρησκεία των Κινέζων)

Η Κεντρική ιδέα της θρησκείας της Κίνας είναι η ακό­ λουθη:

Το Τάο (=θεός) είναι ασύλληπτος και ακατανόητος στην ανθρώπινη σκέψη. Απλώς τον αντιλαμβανόμαστε στις εκ­ δηλώσεις του, αλλά δεν τον βλέπουμε' τον ακόυμε, αλλά δεν τον εννοούμε. Είναι απρόσωπος, άπειρος, και aπροσ­ διόριστος. Ο άνθρωπος από την άλλη πλευρά είναι η κατώ­ τερη μορφή του ενός και μοναδικού Θεού. Αν θέλει να σώ­ σει κανείς την ψυχή του, πρέπει να απαρνηθεί το σώμα

του, και να είναι ενάρετος και δίκαιος προς όλους. Τότε δεν έχει να φοβάται και την εκμηδένιση της ψυχής του' γιατί η εκμηδένιση του σώματος δε σημαίνει και τον αφανι­ σμό της ψυχής. Υπάρχει κάτι που υπήρχε και πριν γεννη­ θεί ο ουρανός και η γη' το ονομάζουμε «TAOn. Έτσι, ακολουθώντας τον καλό δρόμο, ο άνθρωπος γίνε­ ται τελικά ένα με το ΤΑΟ (40).

Μ' αυτά τα λόγια δίδασκε ο σοφός Κινέζος Λάο -Τσε τους μαθητές του ως προς τη θρησκεία των κινέζων ιιΤΑΟ)).

Τα ίδια αναφέρονται και στο βιβλίο του Ερμή του Τρι­ σμέγιστου:

«Το ΤΑΟ το αντέγραψε ο Κουάν το έτος 222 π.Χ. από το σύγραμμα του θείου άρχοντα της Ανατολικής Η WA. Εκεί­ νος το είχε αντιγράψει από το σύγραμμα του αρχηγού της χρυσής πύλης, κι εκείνος το είχε αντιγράψει από το σύ­ γραμμα της Μητέρας Βασίλισσας της Δύσης» (42). Αναφέρει σχετικά με την προέλευση του Ιερού βιβλίου των Κινέζων «ΤΑΟ» το ως άνω αρχαίο κινέζικο κείμενο. Σ' ένα άλλο αρχαίο κινέζικο κείμενο αναφέρονται τ' α­ κόλουθα:

«Πριν έλθουν στην Κίνα οι ουράνιοι Βασιλείς, οι Κινέζοι ζούσαν σα ζώα. Σκεπάζονταν με δέρματα ζώων τρέφονταν με ωμό κρέας και δεν ήξεραν τον πατέρα τους. Όταν ήλθε ο Φού- Χι (=Ερμής) με τη βοήθεια μιας πολύ μορφωμένης βασίλισσας, έμαθε στο λαό το γάμο, τη μουσική, τα γράμ­ ματα και τη ζωγραφική. Τους έμαθε επίσης να ψαρεύουν με δίκτυα, και να καλλιεργούν μεταξοσκώληκες» (43). Γράφουν τ' αρχαία κινεζικά κείμενα, ως προς το ότι εκ­ πολιτιστές των Κινέζων ήσαν οι Έλληνες της εποχής του Ερμή

(9000 π .Χ.).

Μια άλλη εικόνα του εκπολιτισμού των Κινέζων από τους Έλληνες της εποχτ'ς του Ερμή, δίνει ο Κινέζος φιλό­ σοφος Κούνγκ

-

Φου

-

Τσέου

(=

«Οι Αρχαίοι Θεοί μας, ο Φού

Κομφούκιος).

Χί (=Ερμής), ο Σόογκ Τι (=Κρόνος) και ο Τσάγκ Τι (=Ουρανός) φέρονται ότι δεν ή­ σαν θεοί, αλλά μεγάλοι βασιλείς πρόγονοι της φυλής μας»

-

(44). Γράφει σχετικά και ο Κομφούκιος, σημειώνοντας την

177

176 παρουσία στην κίνα των βασιλέων των Ελλήνων της επο­ χής των Θεών, του Ερμή, του Κρόνου και του Ουρανού. Τα ίδια γράφει και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης ως προς την περίπτωση, ότι οι άνω θεοί δεν ήσαν θεότητες, αλλά οι

ΣΙΝΤΟΤΣΜΟΣ

Έλληνες βασιλείς του Δωδεκαθέου, οι οποίοι θεοποιήθη­ καν.

(Η αρχαία θρησκεία των Ιαπώνων)

(45).

Απ' όλα αυτά τα στοιχεία προκύπτει ότι η αρχαία θρη­ σκεία των Κινέζων «ΤΑΟ» είναι η ίδια η θρησκεία του μονο­

θε"ίσμού του Ερμή του Τρισμεγίστου, ότι ο Φου- Χι είναι ο

Το ότι και η μονοθεϊστική θρησκεία των Ιαπώνων «Σιν­

γραμματέας του Κρόνου, ο Ερμής του Τρισμέγιστος, και ό­

τοϊσμός» είναι η θρησκεία η ιδρυθείσα από τον Ερμή τον

τι η περιώνυμη θεά των Κινέζων η Βάγκ Μου, είναι η Ελλη­

Τρισμέγιστο, είναι ολοφάνερο.

νίδα αυτοκράτειρα Μα Ρέα Κυβέλη

-

Αφροδίτη, σύζυγος

Ο Χεράτα, κορυφαίος ερμηνευτής του Σιντοϊσμού, ανα­ λύοντας τις γενικές γραμμές του ιαπωνικού αυτού δόγμα­

του Κρόνου. Μια ιδέα ότι η ως άνω Ελληνίδα βασίλισσα υπήρξε η πε­ ριώνυμη εκπολιτίστρια της Κίνας, δίνει η ίδια η Κινέζικη

τος γράφει:

«Τα πνεύματα ορίζουν και κυβερνούν ότι γίνεται στη ζωή και στη φύση. Βρίσκονται παντού, παρακολουθούν

παράδοση: «Στην αρχή της δημιουργίας του κόσμου υπήρξε ο ουρα­

τους ανθρώπους, γονιμοποιούν τους αγρούς, αλλάζουν

νός και η γη. Στην εποχή των εθεσπίστησαν νόμοι χρηστό­

τις εποχές του έτους, και προκαλούν τις καταστροφές και

τητας και δικαιοσύνης. Δεν υπήρχε τότε χώρα που να μην

τους λιμούς. Έχοντας τη δυνατότητα να κάνουν και το κα­

ανήκει στον βασιλέα Ουρανό»

λό και το κακό, είναι καλοί με όσους σέβονται τη μνήμη

(46).

Ακούεται εδώ η φωνή του Απολλοδώρου ο οποίος δια­ λαλεί ότι ο ουρανός πρώτος του παντός εδυνάστευσε κό­ σμον

τους, κακοί δε σε όσους παραμελούν τη θύμησή τους».

(50)

Γράφει ο Χεράτα, δίνοντάς μας εικόνα των σχέσεων των ανθρώπων προς τον υπέρκοσμο.

(47)

Ο ουρανός φέρεται από τα Κινέζικα κείμενα ως ο Άρ­

Τα ίδια γράφει και ο Ερμής ο Τρισμέγιστος:

(=

"··· Και γαρ δαιμόνων χοροί περί αυτόν πολλοί και ποικί­ λαις στρατείας επικότες οι. .. σύνοικοι και των αθανάτων

Όλυμπος) γύρω από το οποίο aπλώνονταν κήποι, όπου

ου εισί πάρω, ένθεν δε λα χ όντες την τούτων χώρων τα των

χων μιας ευτυχισμένης χώρας της Δύσης.

Η πρωτεύουσά του ήταν δίπλα σε ένα μεγάλο βουνό

ανθρώπων εφορώσι, τα δε υπό των θεών επιταττόμενα ε­

φύτρωνε το ρόδο της αθανασίας. Εκεί ζούσαν οι αθάνατοι, σε μια ζωή όλο εορτές και πα­

νεργούσι θυέλλαις και καταιγίδες και μεταβολαίς πυρός και σεισμοίς, έτι δε λιμοί ς και πολέμους αμυνόμενοι την α­

νηγύρια. Σύζυγος του βασιλέα Ουρανού ήταν η Βάγκ Μου, η με­

γάλη μητέρα βασίλισσα της Δύσης.

(48)

Αναφέρουν τ' αρχαία Κινέζικα κείμενα, ιστορώντας ότι

σέβειαν»

(51).

Από τη σύγκριση των κειμένων του Συντο·ίσμού, με τα

κείμενα του Ερμή του Τρισμέγιστου γίνεται κι εδώ νοητό,

η Βαγκ Μου, η μεγάλη βασίλισσα της Δύσης είναι η Μαρία

ότι η ιαπωνική θρησκεία του συντοϊσμού έχει την προέλευ­

Αφροδίτη η σύζυγος του αυτοκράτορα Κρόνου, η κόρη του βασιλέα Ουρανού.

σή της από την αρχαία ελληνική θρησκεία του μονοθεϊ­

Είναι γνωστό επίσης, ότι η Ελληνίδα αυτή αυτοκράτειρα είχε τον τίτλο «της Μεγάλης Βασίλισσας, της μητέρας των Θεών: «Μητέρα μας πάντων τε θεών και ανθρώπων υμνεί Μούσα»

(49).

σμού, η οποία διαδόθηκε κι εδραιώθηκε και στην Ιαπωνία,

την εποχή του Ερμή του Τρισμέγιστου το

9000

π.Χ., εποχή

κατά την οποία η Ιαπωνία ήταν κτήση των Ελλήνων θεοβα­ σιλέων.

178

179

ΒΙΒΛΙΟΣ (Ιερό κείμενο των Εβροίων)

Το σπουδαιότερο κεφάλαιο της βίβλου είναι η ΓΕΝΕΣΗ. Εξιστορείται σ' αυτό η δημιουργία του κόσμου από έναν παντοκράτορα, κυρίαρχο του σύμπαντος:

«Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανό και την γη. Η δε γη ήτο άμορφος και έρημος και σκότος επί του προσώπου

της αβύσσου. Και πνεύμα Θεού εφέρετο επί της επιφα­ νείας των υδάτων.

Και είπεν ο Θεός, γεννηθήτω φως και έγινε φως ... Και εί­ πεν ο θεός, γεννηθήτω στερέωμα ανάμεσον των υδάτων ...

φως άγιον και επάγη υφ' άμμω εξ υγρός ουσίας στοιχεία και θεοί πάντες καταθιερώσι φύσεως εν σπόρων. Αδιορί­ στων δε όντων απάντων ακί ακατασευάστων, αποδιωρί­ σθη τα ελαφρά εις ύψος και τα βαρέα εθεμελιώθη εφ' υ­ γρά άμμω, περί δε των όλων διορισθέντων και ανακρεμα­ σθέντων πνεύματι ωχείσθαι. Και άφθη ο ουρανός εν κύ­ κλοις ετiτά ... και περιελήγη το περικύκλιον αέρι κυκλίω δρομήματι πνεύματι θείω οχούμενον. Ανήκε δε έκαστος θεός δια της ιδίας δυνάμεως το προταχθέν αυτώ και εγέ­ νεντο θηρία τετράποδα και ερπετά και ένυδρα και πτηνά και πάσα σπορά ένσπορος και χόρτος και άνθους παντός χλόη, και πλήθος ανθρώπων και πάντων των υπό ουρανών δεσποτείων και αγαθών επίγνωσιν εις το αυξανεσθαι εν αυξήσει και πληθύνεσθαι εν πλήθει ... " (53).

και έγιναν ούτω ... και είπεν ο Θεός ας βλαστήσει η γη χλω­

Γίνεται λοιπόν φανερόν, ότι το κεφάλαιο της ΓΕΝΕΣΗ

ρόν χόρτον κάμνοντα σπόρον, και δένδρον κάρπιμον κά­

της Βίβλου περιέχει τα κοσμογονικά στοιχεία του Ερμή

μνοντα καρπόν κατά το είδος αυτού ... Και εβλάστησεν η

του Τρισμέγιστου, ο οποίος έζησε και έδρασε επτά χιλιά­

γη χλωρόν χόρτον κάμνοντα σπόρον κατά το είδος αυτού.

δες χρόνια πριν από το Μωϋσή.

Και είπεν ο θεός, ας γεννήσωσι τα ύδατα εν αφθονία νη­ κτά έμψυχα και πετεινά ... Και εποίησεν ο θεός τα κήτη τα μεγάλα και παν έμψυχον

«Και εδιδάχθη ο Μωϋσής πάσαν την σοφίαν των Αιγυ­ πτίων"

(54).

Αναφέρουν οι πράξεις των Αποστόλων του Χριστιανι­

κινούμενον τα οποία ε γέννησαν εν αφθονία τα ύδατα κατά

σμού, ιστορώντας την περίπτωση και ότι ο Μωϋσής ήταν ε­

το είδος αυτών, και παν πετεινόν πτερωτόν κατά το είδος

νήμερος των βιβλίων του Ερμή.

αυτών ...

Και είπεν ο θεός, ας γεννήσει η γη ζώα έμψυχα κατά το είδος αυτών, κτήνη και ερπετά και ζώα της γης κατά το εί­ δος αυτών ... και ας κάμωμεν άνθρωπον κατ' εικόνα ημών, καθ' ομοίωσιν ημών, και ας εξουσιάζει επί των ιχθύων της

θαλάσσης και επί των πετεινών του ουρανού και επί των

«Τα ρητά των βιβλίων του Ερμή τα εδανείσθησαν κι ο Ορφέας και ο Μωϋσής"

(55).

Γράφει επίσης για την πατρότητα θεοσοφικώ γνώσεων και του Ορφέα και του Μωϋσή κι ο SHVRE. Ο Εβρα'ίκής καταγωγής Αμερικανός σχολιαστής της Βί­ βλου, Ιεροκήρυξ Η. HALLEY, γράφει επίσης ως προς την

κτηνών και επί πάσης γης και επί παντός ερπετού έρπον­

πατρότητα του συγγραφέα της Βιβλικής Γένεσης τα ακό­

τος επί της γης.

λουθα:

Και εποίησεν ο θεός τον άνθρωπον κατ' εικόνα εαυτού ... και ευλόγησεν αυτούς ο θεός και είπεν ... Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και γεμίσατε την γην ... » (52). Γράφει η βίβλος ως προς την δημιουργία του κόσμου.

Τα ίδια γράφει και ο Ερμής ο Τρισμέγιστος στο «περί της του παντός φύσεως" έργο του, αποσπάσματα του οποίου διασώθηκαν στο ομώνυμο έργο του: «Ην γαρ σκότος άπειρον εν αβύσσω, και ύδωρ και πνεύ­

μα λεπτόν νοεpόν δυνάμει θεία όντα εν χάει. Ανήθη δη

«Ποιος έγραψε στη Βίβλο τον ύμνο για την δημιουργία του κόσμου; Τον χρησιμοποίησε στη Βίβλο ο Μωϋσής, αλ­ λά δίχως αμφιβολία ο ύμνος αυτός έχει γραφεί πολύ νωρί­ τερα και από τον Μωϋσή και από τον Αβραάμ. Φαίνεται

πως ο Μωϋσής χρησιμοποίησε στοιχεία προγενεστέρων ε­ ποχών» (56). Απ' όλα αυτά τα στοιχεία προκύπτει, ότι η θρησκεία του μονοθε'ίσμού, η διδαχθείσα από τον Μωϋσή στο έθνος των Εβραίων, είναι η θρησκεία του μονοθε'ίσμού η οποία διαδό-

180

181

θηκε κι εδραιώθηκε σ' όλη τη γη στην εποχή του Ερμή, κα­ τα την ο ποιαν οι Έλληνες της εποχής των λεγομένων θε­ ών, ήσαν οι κυρίαρχοι όλη της γης.

Έντονη ακούεται η φωνή του διάσημου ερμηνευτή των θεοσοφικών έργων του Ερμή του Τρισμεγίστου, Στοβαίου, ο οποίος εξιστορεί την περίπτωση:

_«0 δε γε του διδασκάλου του ημετέρου λόγος εχύθη α­ να πασαν την οικουμένην, πείθων Ελλήνων τε και βαρβά­ ρων κατά έθνος»

(57). Τα ρητά του Ερμή του Τρισμεγίστου τα χρησιμοποίησαν

σε ορισμένες περιπτώσεις και οι Απόστολοι του Χριστού.

Ο Απόστολος Ιωάννης στην αρχή του Ευαγγελίου του,

γραφει:

«Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προ ν τον θεό ν και θεός ην ο Λόγος. Ούτος ην εν αρχή προς τον θεόν" πάντα δι' αυτού εγένετο και χωρίς αυτόν εγένετο ουδέν ων γέγο­ νεν. Εν αυτώ ζωή ην, και ζωή ην το φως των ανθρώπων (58).

Ακούεται εδώ η φωνή του Ποιμάνδρη προς την Ερμή τον Τρισμέγιστο, καθώς τον μυεί στα της δημιουργίας του κό­ σμου:

«... Εκ δε φωτός ... Λόγος άγιος επέβη τη φύσει. .. ο δε Ποιμάνδρης εμοί, εννοήσες φησί την θέαν τούτην; ... το

Φως εκείνο εγώ, Νους, ο σος θεός, ο προ φύσεως υγράς της εκ του σκότους φανείσης, ο δε εκ Ναός φωτεινός λό­

γος, υιός θεού, ο δε νους πατήρ θεός. Ου γαρ διίστανται α­ πό αλλήλων. Ένωσις γαρ τούτων εστί η Ζωή ... » (59). Έτσι είχε μιλήσει ο Ποιμάνδρης στον Ερμή, ότι ο εκπο­ ρευόμενος από τον κόλπο του θεού φωτεινός Α γιος Λόγος που ζωοποιεί τη γη, είναι ο υιός του.

Γράφει:

«Αυτές είναι tιι γενικές γραμμές της ΚΑ ΒΑ LA Η. Η σοφία του θεού εκπορεύεται από το άπειρο προς το πεπερασμέ­ νο, μέσω τριάντα δύο aτραπών»

(60).

Ο θεός είναι ένας, ασώματος, αιώνιος και αμετάβλητος στην τελειότητα και αγαθότητα. Το σύμπαν δημιουργήθηκε και κυβερνάται με τη θέλησή του.

Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ' εκόνα του θεού.

Η ύλη δημιουργήθηκε από την πνευματική διάνοια

(61).

Οι ανθρώπινες ψυχές προϋπήρχαν σ' έναν ανώτερο κόσμο πριν από τη δημιουργία του σημερινού κόσμου ... Οι ανθρώπινες ψυχές πριν ενσωματωθούν, διαμένουν σε μια ανώτερη αίθουσα ή θησαυροφυλάκειο. Εκεί παίρνε­

ται η απόφαση, το πότε και σε ποιο σώμα θα ενσωματω­ θούν.

Κάθε ψυχή που ενσαρκώνεται, πρέπει να εξαγνισθεί στη γήινη ζωή για να είναι σε θέση να απορροφηθεί στον άπει­ ρο θεό ...

Μια ανθρώπινη γήινη Ζωή είναι σπάνια. Χρειάζονται δύο γήινες ζωές το ελάχιστο, για να επιτευχθεί ο εξαγνι­ σμός. Κι αν αποτύχει και στη δεύτερη μετενσωμάτωση, τό­ τε είναι αναγκαία και τρίτη ...

Όλες οι προϋπάρχουσες ψυχές που είχαν ενσαρκωθεί στη γη, έχουν φθάσει στην τελειότητα ... Οι κακοί άγγελοι θα aνυψωθούν και όλες οι ψυχές θα συγχωνευθούν με τη θεότητα

(62).

Μακριά από τη γη προβάλλουν οι δυνάμεις των aρχαγ­ γέλων, των αγγέλων, και των φυλάκων του ανθρώπου, κι

ακόμα μακρύτερα, υπάρχουν οι ανθρώπινες ψυχές που μοιάζουν σαν σπινθήρες φωτός που βγήκαν από το aφόρη­ το πυρ του θεού. Αυτές οι ψυχές θα περάσουν σειρά αλλα­ γών κι εμπειριών κάνοντας τον κύκλο του σύμπαντος ...

KABALAH (Ιερό κείμενο των Εβραίων)

Η ανθρώπινη νοημοσύνη δεν μπορεί να συλλάβει την ι­ δέα του θεού. Μόνον ο πνευματικός άνθρωπος μπορεί να το νιώσει. Ο θεός προϋπήρχε πριν γεννηθούν όλα όσα υπάρχουν

Ο Γουίλιαμ Γουέστκοτ στο βιβλίο του «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ KABALAH», αποκαλύπτει τις γενικές κοσμογονικές και φι­ λοσοφικές γραμμές του ιερού αυτού κειμένου του εβραϊ­ κού λαού.

στο σύμπαν, δε μοιάζει όμως με τίποτε απ' όλα αυτά (64). Υπάρχουν τέσσερα πνευματικά πεδία. Στο πρώτο, το πιο υψηλό και αγνότερο πεδίο, διαμένουν τ' aρχέτυπα όντα, που είναι τέλεια και αμετάβλητα.

182

183

Στο δεύτερο πνευματικό πεδίο διαμένουν οι aρχάγγελοι με αρχηγό τον Μετατρόν, το μεγάλο διδάσκαλο.

Ο Μετατρόν εξουσιάζει όλους τους aρχαγγέλους του σύμπαντος που κυβερνούν τα ουράνια σώματα (άστρα) κι επιβλέπουν την εξέλιξη των κατοίκων τους (65). Στο τρίτο πνευματικό πεδίο υπάρχουν οι στρατιές των αγγέλων που είναι νοήμονες, aσώματες υπάρξεις. Στολή τους έχουν το φως. Τους έχει δοθεί η εξουσία να επιβλέ­ πουν τα ουράνια σώματα και να ρυθμίζουν τις εποχές κατά χρονικές περιόδους ...

Στο χαμηλότερο πνευματικό τέταρτο πεδίο διαμένουν τα κατώτερα όντα και οι κακοί δαίμονες. Σ' αυτόν τον κό­ σμο ανήκουν και οι άνθρωποι, δηλαδή οι ψυχές που είναι φυλακισμένες στα γήινα ανθρώπινα σώματα ...

Το όλο σύμπαν συμπληρώθηκε με τη δημιουργία του αν­ θρώπου που ονομάζεται μικρόκοσμος (66). Ο άνθρωπος είναι η τελευταία λέξη της δημιουργίας ... Από το ουράνιο θησαυροφυλάκιο των ψυχών εφοδιά­ ζονται με ψυχές τα έμβρυα που είναι ακόμη στη μήτρα (67). Το ορατό τελικό σώμα του ανθρώπου καταστρέφεται, η ψυχή του όμως ελεύθερη από το σώμα, ξαναγυρίζει στα θεία πεδία ...

Ο άνθρωπος κρίνεται για τις πράξεις του στη γη κατά την ώρα του θανάτου. Κι αν μεν κριθεί αγνός, παίρνει το δρόμο προς τα θεία πεδία, αν όμως κριθεί ως μη αγνός, ξα­ ναενσαρκώνεται για μια νέα περίοδο εμπειρίας για εξαγνι­ σμό

(68).

Αυτές είναι περιληπτικά οι γενικές γραμμές της φιλοσο­ φίας και Κοσμογονίας της KABALAH. Κι όλες αυτές οι γραμμές, έχοντας υπόψει τις Κοσμογο­ νικές ιδέες του Ερμή του Τρισμεγίστου, μαρτυρούν ότι το κείμενο της KABALAH στηρίζεται στις φιλοσοφικές και κο­ σμογονικές γνώσεις του Ερμή του Τρισμεγίστου, όπως εξι­ στορούνται στο ανά χείρας έργο:

«Σύμφωνα με μερικούς συγγραφείς, γράφει ο Γουίλιαμ Γουέστκοτ στο υπόψει σύγγραμμά του «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ KABALAH οι Καβαλιστικές ιδέες μοιάζουν με τις ιδέες της Αλεξανδρινής φιλοσοφίας και των γνωστικών, ενσωματώ­ νοντας απόψεις των Πυθαγορίων, των Πλατωνιστών και του Ινδικού Βραχμανισμού»

(69).

Η αλήθεια είναι, ότι οι ιδέες της KABALAH είναι οι ίδιες

ιδέες του Ερμή του Τρισμέγιστου, όπως εξιστορήθηκαν στις σελίδες του ανά χείρας έργου.

Ο περιηγητής Ευσέβιος, ερμηνεύοντας κι αυτός τις θεω­ KABALAH, γράφει: (70). "--· Πρώτος κατελθών ο Αβραάμ εις Αίγυπτον, αριθμητι­ κήν και αστρολογίαν Αιγυπτίοις εδίδαξε ... Ο Αβραάμ μετά του Αδάμ είναι οι φορείς όλων των αν­ θρωπίνων γνώσεων, aστρολογίας, μαθηματικών κ.λπ.» Έχουν όμως ιστορηθεί ήδη τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει, ότι ο Αβραάμ της KABALAH δεν είναι ο πα­ τριάρχης των Εβραίων, ο Αβραάμ που έζησε το 1800 π.Χ. και τον οποίον οι Έλληνες της νήσου Ίμβρου και της Μι­ κράς Ασίας τον προσωνόμαζαν Ίμβραμο». Ο Αδάμ είναι επίσης γνωστό ότι υπήρξε ο Έλλην αυτο­ κράτωρ της εποχής των λεγομένων θεών, Κρόνος, που ρίες της

γραμματέας και aντιβασιλέας του στην Αίγυπτο υπήρξε ό­ πως προαναφέρθηκε, ο Ερμής ο Τρισμέγιστος (71). Η τεράστια μορφή του ιδρυτή της θρησκείας του μονο­ θεϊσμού Ερμή του Τρισμεγίστου, πλανάται επί χιλιετηρί­ δες στα ιερά βιβλία των Ελλήνων, των Αιγυπτίων, των Ε­ βραίων, των Ινδών, των Κινέζων, των Ιαπόνων, και των Τευτόνων, ολόλαμπρη.

Ο μεγάλος σοφός, ο κορυφαίος των αρχαίων σοφών, ο ι­ δρυτής της θρησκείας του μονοθεϊσμού Ερμής ο Τρισμέγι­ στος είναι εν όψει.

184

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Η ΕΓΚΥΡΟΤΗΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΕΡΜΗ

!.Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ, παγκόσμιος ιστορία, τόμος Α.

Εξιστορήθηκε στο ανά χείρας έργο ότι όταν η βασίλισ­ σα Ίσις - Ιώ, σύζυγος του βασιλέα Διονύσου υπέβαλλε στον Ερμή το ερώτημα εάν θα ήταν δυνατό να ενωθεί μετά το θάνατό της με τον άντρα της, και ο Ερμής της απάντη­

7,3 σελ. 290, Ελ. Έκδοση. 2. Ε. SCHA γ ΑΕ «Οι μεγάλοι Μύστες» στο κ εφ. Ερμής.

σε:

4.1ούλιος Καίσαρ, απομνημονεύματα Γαλατικού πολέμου, βιβλ.

«Αι ψυχαί ομοφυείς εισίν εαυταίς, καθ' όπερ εξ ενός ού­

σαι χωρίου, και ούτε εισίν άρρενες ούτε θήλειαι. Η γαρ τοιαύτη διάθεσις επί σωμάτων γίνεται και ουχί επί ασωμάτων»

(72).

Ένα παρόμοιο ερώτημα είχαν υποβάλλει στο Χριστό και οι Σαδδουκαίοι: «Διδάσκαλε, σε ποιόν θα ανήκει μια γυναίκα κατά την α­ νάσταση των νεκρών, η οποία μετά το θάνατο του άντρα της καθώς είχε μείνει άτεκνη, παντρεύτηκε κατά νόμον

Μωϋσή άλλους έξι αδελφούς του πρώτου συζύγου της, για να μη χαθεί το αδελφικό σπέρμα; Και ο Χριστός τους απήντησε: «Πλανάσθε, μη γνωρίζοντες τας γραφάς ... Διότι εν τη α­ ναστάσει ούτε νυφεύονται, ούτε νυφεύουσιν, αλλά είναι ως άγγελοι του Κυρίου εν ουρανώ»

(73).

Σε άλλα αρχαία κείμενα εκτός από το βιβλίο του Ερμή, τέτοιοι διάλογοι δεν υπάρχουν. Γίνεται λοιπόν νοητό, ότι

ο Χριστός με τα λόγια του αυτά ευλογεί και επιδοκιμάζει ως θεόπνευστες και αληθινές τις γραφές του μεγίστου ε­ κείνου σοφού της μακρινής ελληνικής αρχαιότητας, του ι­ δρυτή της θρησκείας του μονοθεϊσμού, Ερμή του Τ ρισμέ­

γιστου, διάσημοι μελετητές κι ερμηνευτές των θεοσοφι­ κών κι επιστημονικών επιτευγμάτων του οποίου υπήρξαν στα μετέπειτα χρόνια ο Ορφέας των Ελλήνων, ο Ζαρατού­ στρας των Περσών, ο Μωϋσής των Εβραίων, ο Λάο Τσε των Κινέζων, οι Ιάπωνες Σιντοϊστές και οι Βραχμάνες των

Ινδών.

ΤΕΛ ΟΣ

Κεφ.

3. Όμηρος, Οδυσ. Ραψωδία Ε στιχ. 29-31. Β κεφ. χνιι.

5. WALTER SΚΟΠ: HERMEΠCA τόμος Α. βιβλ. V,lff, σελίδες 158, 160 «Διδαχή στον Τατ», βιβλ. XXIV σελ. 408, εδάφ. 8, Στοβαίος και τόμος Β, σελ. 213, εδάΦ. 5,88 Κύριλλος ο Αλεξανδρεύς. 6.FRACMENTOR: τόμος Γ. σελ. 569. 7. 8. 9. 10: WAUER SΚΟΠ: HERMEΠCA τόμος Α. βιβλ. 1 σελ. 114-116 και 120, βιβλ. Xfl, σελ. 250 εδαφ. 7 «'Υμνοι παλιγγενε­ σίας» σελ. 520 και 89 Στοβαίος. 11. Για όλα αυτά τα στοιχεία και το ότι την ως άνω εποχή οι Έλλη­ νες ήταν κοσμοκράτορες και εκπολιτιστές της πρωτόγονης τότε aνθρωπότητας, δες στο σύγγραμμα του ίδιου συγγρα­ φέα «Η άγνωστη προϊστορία των Ελλήνων 10.00 -2.000 π.Χ.

12. E.SHγRE: Οι μεγάλοι Μύστες, στο κ εφ. Ερμής ο Τρισμέγιστος. 13.Η. HALLEγ: Συνοπτική εγκυκλοπαίδεια της Αγίας Γραφής στο κ εφ. ((Περί ,Πεντατεύχου)~ και στη σελ. 50-54. 14.Πράξεις των Αποστόλων

7, 22.

15, 16 WALTER SΚΟΠ: HERMEΠCA τόμος IV σελ. 195, βιβλίο 1, Κύριλλος ο

Αλεξανδρεύς τόμος Α. «Χρησμοί των Ελλήνων θεών» σελ. 236, λεξικό Σουίδα.

17.Μαχαμπαράτα: Κεφ.

91, 99.

78. WILDURANT, «Η Αρχαία Κίνα» οι σκοτεινοί αιωνες. 19.Ιδές λεπτομέρειες στο έργο του ιδίου συγγραφέα «Η Άγνω­ στη προϊστορία των Ελλήνων (1000- 2000 π.Χ.).

20. WALTER SΚΟΠ: HERMEτiCA τόμος 7, Κεφ. XXflf, σελ. 458, ε­ δαφ. 53, Στοβαίος.

186

187

21. Ο

π. Χ.

Οι τέσσερις ζώνες της ατμόσφαιρας του Ερμή είναι λοιπόν

οι άνθρωποι και συγκεκριμένα οι Έλληνες είχαν νικήσει την

Ερμής μαρτυρεί στο εδάφ.

η τροπόσφαιρα, η μεσόσΦαιρα, η θερμόσφαιρα και η εξώσφαι­

έλξη της γης κι είχαν εκτοξεύσει επανδρωμένα διαστημό­

ρα της σημερινής επιστήμης, στοιχείο που μαρτυρά μια μεγά­

πλοια στο διαστημικό χώρο.

λη επιστήμη στην εποχή του Ερμή.

25

ότι στην εποχή του

9.000

22. Α νάστσση - Α νσγέ ννηση.

30. WALTER

23.Αποξένωση.

31.

24. Ο

Ερμής προφητεύει εδώ την έλευση του θεανθρώπου Ιησού.

Είναι γνώστης από την αποκάλυψη που του έκανε ο Ποιμάν­ δρης, ότι στο πλευρό του ο Θεός έχει τον Υιό Λόγο.

25. "Τα

Σα εκ των Σ ω», της Χριστιανικής θείας υμνωδείας, φέρε­

ται στοιχείο παρμένο από τον ύμνο του Ερμή. 26.Ασκληπιός, ο φερόμενος από την αρχαία παράδοση ως θεός της ιατρικής επιστήμης. Ήταν υιός του Απόλλωνα, υιού του Δία και προσωπικός γιατρός του Διόνυσου.

27. Πνεύματα

θεία υπηρετούντα την κίνηση των σωμάτων της δη­ μιουργίας και της ζωής στον ηλιακό κύκλο που επιμελούνται την τιμωρία των ασεβών ανθρώπων.

28. Η

Αιγυπτιακή θεά Ίσις η γυναίκα του Όσιρι, είναι η Ιώ- Δήμη­

τρα, η κόρη του Κρόνου και γυναίκα του αδελΦού της Σείριου

-

Ήλιου- Διόνυσου. Ο Όσιρις είναι ο Σείριος -Διόνυσος.

29. Κατά

τις θεωρίες του Ερμή, από τη γη και πάνω μέχρι εκεί

που τελειώνει η ατμόσφαιρά της, υπάρχουν τέσσερις χώρες -ζώνες. Στην πρώτη από τη γη ζώνη, υπάρχουν τα ζώντα όν­ τα, στη δεύτερη υπάρχει ο άνεμος που κινείται για την ανάμι­ ξη της ζωής στη γη, στην τρίτη το ύψος δεν έχει φύση, ο χώ­

ρος της όμως είναι γεμάτος λεπτό και καθαρό αέρα και στην τέταρτη ζώνη υπάρχει λεπτότατος ειλικρινής διαυγής αέρας που ξεχωρίζει τις τέσσερις aτμοσφαιρικές ζώνες από το διά­ στημα. Επάνω από τη τέταρτη ζώνη ο διαστημικός χώρος εί­ ναι καυτερός. Σ' αυτόν, λοιπόν, το χώρο, νούνται οι ενσωματωμένες στην

SΚΟΠ:

HERMA τtCA

32.ΓΠΑ: Κεφ. Β., εδάφ.

34. ΓΠΑ:

Κεφ. Δ., εδάφ.

37-40.

35. WAI. TER SΚΟΠ: HERMEτtCA σελ. 124-126 Ποιμάνδρης. 36.ΓΠΑ: Κεφ. /Α, εδάφ.

39.Αρριανός, Ινδινή 40.DEG0Uγ-

τμοσφαιρική ζώνη της γης, η τροπόσφαιρα που είναι η πρώτη

158, 160, 162,

V, 11, 8.

CHAVALE-

LEROγ-

C/DAUD,

Κίνα-Ιαπωνία- Θιβέτ­

ΤΑΟ ΚΙΝΓΚ: Αρχαίο κινέζικο κείμενο, Κεφ.

42.ANNIE BESANT:

Η αρχαία Σοφία και

βιβλ.

17, 19, 21, 25. V, σελ. 150-160 ε­

CH/NG-CHING

αρχαίο κι­

νέζικο κείμενο.

43. WIL DURANT:

Η ιστορία και ο πολιτισμός της Κίνας κ εφ. 30ο

ιιΟι σκοτεινοί αιώνες». 44.DEGUγ-

CHALAVE-

LEROγ-

VIDAUD

Κίνα -Ιαπωνία- Θιβέρ­

Κορέα σελ. 20, θεσμοί και ήθη της αρχαίας Κίνας, Κομφούκιος και Λάο Τσε.

47.Απολλόδωρος βιβλ. Α εδάφ.

48. WIL DURANT:

Η

αρχαία

1 εδάφ. 13. 1.

Κίνα

στο

κ εφ.

Γ

«Οι

σκοτεινοί

αιώνες)).

17 χιλμ.

στον Ισημερι­

49. Ομηρικός 50.DEG0Vγ-

Σ' αυτήν την περιοχή κατακαίονται στην ατμόσφαιρα οι πέ­

τόμος Α. σελ.

41. WALTER SΚΟΠ: HERMEτtCA τόμος Α. δάφ. 39 «Διδαχή του Ερμή στον Τα τ».

η εξώσφαιρα με ύψος

φτοντες προς τη γη διάτοντες aστέρες.

20-23

ΜΕΡΟΣΑ: Η αρχαία Κίνα, εδάφ. Λαό ο Σοφός.

νό, η Μεσόσφαιρα με ύψος (πάχος), που υπολογίζεται

εδάφ.

Κορέα.

ζώνη από τη γη προς τα πάνω με ύψος

80 χλμ. και σε 500 χλμ.

1,

4, 5, 2, 8, 16, 18.

46.Κιγκ.

οι οποίες έχει επισημάνει η σημερινή επιστήμη ως προς την α­

τόμος Α. Βιβλ.

37. 38. WALTER SΚΟΠ: HERMEτtCA βιβλ. V, εδάφ. 11α και 11β.

45.Διόδωρος ο Σικελιώτης βιβλ.

παντός φύσεως>> έργο του, αποσπάσματα, που μόνο έχουν διασωθεί στις κρύπτες των ναών της Αιγύπτου είναι οι ζώνες

Στοβαίος.

19 22, 24, 28, 29.

σερις ζώνες

χώρες που αναφέρει ο Ερμής στο «Περί του

52

33. WALTER SΚΟΠ: HERMEτtCA τόμος Α. βιβλ. 1/, σελ. 234 εδάφ. 16-18 Ερμής στον Τατ.

ύλη ψυχές καθώς και όσες δεν ενσαρκώθηκαν ποτέ. Οι τέσ­

-

τόμος Ιος σελ.

Το ίδιος όπως και πάνω.

ύμνος στην Αφροδίτη.

CHALA VE- LEROγ- VIDAUD Κίνα -Ιαπωνία- Θιβέτ­ Κορέα στο κεφάλ. Η Ιαπωνία σελ. 51-56, Οι μυθολογικοί χρό­ νοι.

188 51.HERMES TRISMEGISTES της SOCIHE DA ΕΝΠΟΝ «LES BELLES LETRES» PARIS 1979 κεφ. XVI σελ. 235 εδάφ. 10. 52. Βίβλος κ εφ. !ο Γέννεση εδάφ. 1-29 περίληψη.

ΑΝΕΣΤΗΣ ΚΕΡΑΜΥΔΑΣ

53.HERMES TRISMEGISTES της SOCIHE DA ΕDΠΙΟΝ «LES BELLES LETRES» PARIS 1980 στο κ εφ. 111 του !ου τόμου, σελ. 44 και 45 εδάφ 1-4 περίληψη. 54. Καινή Διαθήκη, πράξεις των Αποστόλων Κεφ. 1, 22.

55. SHURE:

Οι μεγάλοι μύστες στο κ εφ. Ερμής.

56.Η. HALLEγ: συντοπτική εγκυκλοπαίδεια της Αγίας Γραφής στο κ εφ. περί πεντατεύχου σελ. 50-54.

57. WAL ΓΕR SΚΟΠ: HERMEΓ/CA τόμος Α. σελ. 52 Στοβ. 58. Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο Κεφ. Α. εδάφ. 1-6. 59. HERMES TRISMEGISTES, Γαλλική έκθεση της SOCIHE DA EDΠION «ES BELLES LETRES» PARIS 1980 τόμος Δ κ εφ. 5 και 6. 60. Γούλιαμ Γουέστκοτ, KABALAH σελ. 13. Ελ. έκδοση Πύρινου Κόσμου και σελ. 28. 61, 62, 63. Ομοίως και στη σελ. 29 και 32. 64. Ομοίως και στη σελ. 36. 65.Μεμτατρόν για τον Γουίλιαμ Γουέστκοτ σημαίνει μετά τον θρόνο του Θεού. Είναι ο δεύτερος Θεός του Ερμή που δη­ μιουργήθηκε από τον προϋπάρξαντα Θεό.

66 67, 68, 69 Ομοίως με τη σημείωση 60-64 αλλά και στις σελίδες 48 και 49, 51, 53 και 58, 29 και 30. 70. Ευσέβος ο περιηγητής στ ι χ 522-524. 71.Ιδές «Η άγνωστη προίaτορία των Ελλήνων 9.000- 2.000 π. Χ. του συγγραφέα αυτού του βιβλίου Θ. Κεφ. 34. Η γενεά του Ερ­ μή. 72.HERMIΞS TRISMEGISTES: τόμος προς τον υιό της Ώρο.

IV σελ. 54-55 εδάφ. 8 Ίσις

73. Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο κ εφ. 22 εδάφ. 23.30.

Ο ΜΑ ΔΑ ~Ψif\0/V Η Tφ(J\I~H

ΑΝ ΑΜφ(Τ~Ηf:Η Δ((f\ΦΟ/V ~ΑΙ ξf{)JV

Η ΗΣ ΣΑ ΑΡ ΡΩ ΩΣ ΣΗ Η& &Η ΗΠ ΠΡ ΡΩ ΩΤ ΤΗ ΗΕ ΕΠ ΠΕ ΕΞ ΞΕ ΕΡ ΡΓ ΓΑ ΑΣ ΣΙΙΑ ΑΤ ΤΟ ΟΥ Υ Β ΒΙΙΒ ΒΛ ΛΙΙΟ ΟΥ Υ,, Ε ΕΓ ΓΙΙΝ ΝΕ ΕΑ ΑΠ ΠO OT TO ON N… …

“KRASODAD” Α ΑΠ ΠΩ ΩΤ ΤΕ ΕΡ ΡΟ ΟΣ ΣΣ ΣΚ ΚΟ ΟΠ ΠΟ ΟΣ ΣΤ ΤΗ ΗΣ ΣΠ ΠΡ ΡΟ ΟΣ ΣΦ ΦΟ ΟΡ ΡΑ ΑΣ ΣΑ ΑΥ ΥΤ ΤΗ ΗΣ Σ Ε ΕΙΙΝ ΝΑ ΑΙΙ Ν ΝΑ ΑΕ ΕΙΙΝ ΝΑ ΑΙΙ Ν ΝΑ ΑΓ ΓΙΙΝ ΝΟ ΟΥ ΥΝ ΝΕ ΕΚ ΚΟ ΟΙΙΝ ΝΩ ΩΝ ΝΟ ΟΙΙ Τ ΤΩ ΩΝ Ν Π ΠΕ ΕΡ ΡΙΙΕ ΕΧ ΧΟ ΟΜ ΜΕ ΕΝ ΝΩ ΩΝ ΝΤ ΤΟ ΟΥ ΥΒ ΒΙΙΒ ΒΛ ΛΙΙΟ ΟΥ Υ,, Ο ΟΣ ΣΟ ΟΙΙ ∆ ∆Ε ΕΝ ΝΕ ΕΧ ΧΟ ΟΥ ΥΝ Ν Τ ΤΗ ΗΝ ΝΟ ΟΙΙΚ ΚΟ ΟΝ ΝΟ ΟΜ ΜΙΙΚ ΚΗ Η∆ ∆Υ ΥΝ ΝΑ ΑΤ ΤΟ ΟΤ ΤΗ ΗΤ ΤΑ ΑΝ ΝΑ ΑΤ ΤΟ Ο Α ΑΠ ΠΟ ΟΚ ΚΤ ΤΗ ΗΣ ΣΟ ΟΥ ΥΝ ΝΕ Ε.. Ε ΕΥ ΥΕ ΕΛ ΛΠ ΠΙΙΣ ΣΤ ΤΩ Ω& &Π ΠΑ ΑΡ ΡΟ ΟΤ ΤΡ ΡΥ ΥΝ ΝΩ ΩΣ ΣΕ ΕΟ ΟΣ ΣΟ ΟΥ ΥΣ ΣΑ ΑΡ ΡΕ ΕΣ ΣΕ ΕΙΙ Τ ΤΟ ΟΒ ΒΙΙΒ ΒΛ ΛΙΙΟ Ο ((& &Ο ΟΠ ΠΟ ΟΤ ΤΕ ΕΜ ΜΠ ΠΟ ΟΡ ΡΟ ΟΥ ΥΝ ΝΕ Ε)),, Ν ΝΑ ΑΤ ΤΟ Ο Α ΑΓ ΓΟ ΟΡ ΡΑ ΑΣ ΣΟ ΟΥ ΥΝ ΝΕ Ε& &Ν ΝΑ ΑΕ ΕΝ ΝΙΙΣ ΣΧ ΧΥ ΥΣ ΣΟ ΟΥ ΥΝ ΝΕ ΕΕ ΕΤ ΤΣ ΣΙΙ Τ ΤΟ ΟΝ Ν--T TH HN N Σ ΣΥ ΥΓ ΓΓ ΓΡ ΡΑ ΑΦ ΦΕ ΕΑ Α& &Τ ΤΗ ΗΝ ΝΕ ΕΤ ΤΑ ΑΙΙΡ ΡΕ ΕΙΙΑ ΑΕ ΕΚ Κ∆ ∆Ο ΟΣ ΣΕ ΕΩ ΩΝ ΝΠ ΠΟ ΟΥ Υ Α ΑΝ ΝΕ ΕΛ ΛΑ ΑΒ ΒΕ ΕΤ ΤΗ Η∆ ∆ΙΙΑ ΑΝ ΝΟ ΟΜ ΜΗ Η--K KY YK KΛ ΛΟ ΟΦ ΦΟ ΟΡ ΡΙΙΑ Α..